مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به ضرورت توجه به رویکرد گردشگری به عنوان راهی برای جذب توریست و برطرف شدن بخشی از نیازهای مالی شهر و همچنین توجه به موضوع افزایش اجتماع پذیری انسان ها به منظور تعاملات اجتماعی بین ساکنین شهر با دیگر شهر ها و کشور ها که در قرن حاضر و سال‌های آتی کمتر به آن توجه شده است، در این مقاله به بررسی آن می‌پردازیم. بر این اساس این تحقیق با هدف بررسی تاثیر مولفه‌های اجتماع پذیری بر توسعه گردشگری در فضاهای باز شهری، شهر قزوین را به عنوان نمونه انتخاب کرده است. روش پژوهش: این پژوهش که بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساس روش و ماهیت، توصیفی-تحلیلی و با روش پیمایشی صورت گرفته است. یافته‌ها: با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه384 نفری را در فضای باز شهر قزوین انتخاب نموده و با استفاده از آزمون‌های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام، تاثیر مولفه‌های مختلف اجتماع پذیری را در پیش بینی و تبیین احساس توسعه گردشگری در فضاهای باز شهری مورد تحلیل قرار داده است. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق حاکی از تاثیر مولفه‌های اجتماعی، امنیت، هویت و استفاده از فضاهای بازمناسب بر توسعه گردشگری در فضاهای شهری می‌باشد؛ بر این اساس مطالب گفته شده می‌توان بیان داشت که ارزش‌های واحد می‌تواند منبعی برای افزایش اجتماع پذیری در موضوعات توسعه گردشگری شهر گردد و تعاملات اجتماعی مردم در فضاهای باز شهری در شهر قزوین را بهبود بخشد. Manuscript profile

بناهای آرامگاهی ایران در دوره‌های پس از اسلام نیز در قالب ساخت مقابر باشکوه بر سر گور اولیای مذهبی و گاه شاهان و افراد مشهور، رواج پیدا کرد. ایران ازجمله کشورهایی است که از زمان بسیار دور، جزء تمدن‌های کهن بوده و در دوره‌های مختلف متناسب با شرایط، بر معماری دیگر کشورها و به‌خصوص همسایگان خود تأثیر داشته که البته در اعصار مختلف، قدرت و شدت آن متفاوت بوده است. در این پژوهش سعی بر این بود که ویژگی‌های نقوش زرتشتی بناهای آرامگاهی جمهوری آذربایجان _ در دورۀ ایلخانی_ بررسی شود. این پژوهش با هدف معرفی تزئینات مقابر شاخص منطقۀ جمهوری آذربایجان و مفاهیم آن انجام‌ شده است. سؤال‌ پژوهش: چه نقوش و مفاهیم زرتشتی در معماری آرامگاهی جمهوری آذربایجان به‌کاررفته است؟ در این پژوهش روش تحقیق تاریخی _ تفسیری است. شیوۀ جمع‌آوری اطلاعات بر پایۀ مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی میدانی بناهای آرامگاهی منطقه است. نتایج این مطالعه نشان داد که در مقابر این منطقه از عناصر تزئینی زرتشتی مختلفی ازجمله نقوش به‌کاررفته شامل نقوش هندسی، گیاهی، حیوانی و ... است. Manuscript profile

توسعۀ معماری میان افزا با پرداختن به توسعه در درون و بازتوسعۀ محدوده، بااستفاده از پتانسیل های آن (مانند تاریخی بودن) سعی در بهره برداری از زمین های بلااستفاده و فرسوده در بافت شهری، از طریق خلق و یا بازسازی فضا، جهت جلوگیری از خزش شهری و بهبود شرایط بافت داشته و در شهرهایی نظیر قزوین که دائما در حال افزایش جمعیت بوده و موانع طبیعی و مصنوعی سبب محدودیت جهات گسترش آن شده، مهم تر می نماید. چون توسعۀ معماری میان افزا، میان بافت و در ارتباط مستقیم با جامعه شکل می گیرد، مشارکت اجتماعی به معنای فعالیت های ارادی افراد جهت ارتقاء حیات اجتماعی خود، به عنوان پتانسیلی در تمامی مراحل توسعه مدنظر قرار می گیرد. هدف اصلی این پژوهش پرداختن به بیان چگونگی رابطۀ میان دو متغیر فوق بااستفاده از روش تحقیق همبستگی می باشد. پس از مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی، شاخص ها، مؤلفه ها و گویه هایی برای متغیرها تبیین، مدلی مفهومی جهت توجیه همبستگی آن ها ارائه و مطابق آن پرسشنامه ای تدوین و توزیع شد که با استفاده ازضریب آلفای کرونباخ، میزان پایایی آن تعیین و با استفاده از روش SPSS، ضریب پیرسون معادل 0.830 (نشان از همبستگی بالا و مثبت متغیرها) و ضریب معناداری معادل 0.000 (نشان از رابطه ای معنادار میان متغیرها)، محاسبه شد. نتیجۀ این پژوهش بیان می دارد که مفهوم توسعۀ معماری میان افزا با هدف تأمین نیازهای همه جانبۀ کاربران و با توجه به پتانسیل های موجود در محل، سبب ایجاد اعتماد و ارتقاء حس رضایت در افراد و نتیجتا منجر به گسترش همکاری و استفاده از توانایی های بالقوۀ آنان شده و افزایش مشارکت اجتماعی را در تمامی مراحل سبب می شود. Manuscript profile

Given the interdisciplinary processes of designing a natural habitat for the crew in an extraterrestrial space such as Mars, the creation of a livable space habitat, which is compatible with technological requirements, goals of scientific missions, and human factors, is a major challenge to space architects and engineers.Therefore, the present review study sought to detect and investigate the effective components of physical and environmental structures of the habitat design on Mars. According to the results, the human factor is considered the first important component in designs, and the main goal of all efforts is ultimately human travel and habitation in space. Besides, environmental components such as pressure, temperature, gravity, atmosphere, cosmic radiation, ice water, and seasonal and daily changes make humans comply with the most important technical issues in designing these habitats. Their types of structure and materials are important physical components that affect the space architecture of habitats on this red planet. According to the research findings, the use of materials from the surface of Mars or wind structures, the utilization of regoliths from the surface of Mars, or the chemical synthesis of carbon nanotubes, and also their construction in suitable places such as the crater of Hellas Planitia and lava tube caves are suggestions for the construction of a permanent habitat on Mars inspired by the proposed examples. Furthermore, combining existing options with new conditions such as installing wind structures in the protected space of caves can be a new approach to design and can be considered an intelligent option. Manuscript profile

امروزه امنیت یکی از اساسی‌ترین نیازهای جوامع بشری بعد از نیازهای فیزیولوژیک شناخته شده و عوامل گوناگونی در ایجاد امنیت موثرند که در این میان نمی‌توان نقش بسزای محیط و ادراک هر فرد از محیط که خلوت نام دارد را نادیده گرفت. بنابراین، اهداف تحقیق بررسی و دستیابی به شاخص‌ها و مولفه‌های کالبدی تاثیرگذار در تحقق خلوت در اقامتگاه‌های بوم‌گردی و رابطه آنها در ایجاد و ارتقای امنیت‌محیطی و احساس آن توسط گردشگران در این نوع از اقامتگاه‌ها است. روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر روش پیمایشی، روش این تحقیق است. جامعه آماری، دو اقامتگاه بوم‌گردی متین‌آباد در نزدیکی کاشان و مزرعه‌قوها در لاهیجان است. در تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSSبا ورژن 24 و برای پایایی سوالات، آلفای کرونباخ و بررسی نرمال بودن متغیرها از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف استفاده شده است. در بررسی فرضیه اول یعنی همبستگی بین دو متغیر امنیت محیطی و خلوت از آزمون همبستگی پیرسون، برای بررسی تأثیرگذاری متغیر خلوت بر امنیت محیطی، از آزمون رگرسیون خطی ساده و در بررسی فرضیه دوم یعنی رتبه‌بندی شاخص‌های متغیر خلوت از آزمون ضریب فریدمن بهره گرفته شده است. در نهایت به این نتیجه دست یافتیم که تامین خلوت یکی از عوامل تاثیرگذار در راستای ارتقای امنیت محیطی در طراحی معماری اقامتگاه‌های بوم‌گردی است و این دو متغیر با هم رابطه معناداری دارند و همچنین شاخص‌های متغیر خلوت به لحاظ اهمیت و تاثیرگذاری آنها در طراحی اقامتگاه بوم‌گردی با یکدیگر تفاوت معناداری دارند و در این میان شاخص تنوع پذیری از بیشترین اولویت برخوردار است. بنابراین بایستی به مولفه‌های کالبدی تامین‌کننده این شاخص یعنی تلفیق فضاهای باز، نیمه باز و بسته به صورت پراکنده در سایت، تعدد فضاهای باز با متراژ و کاربری متنوع بین فضاهای بسته، ایجاد فضای باز بزرگ بین اقامتگاه‌ها اهمیت ویژه ای داده شود. Manuscript profile

The human life style in community spaces and deficiency in the number of appropriate spaces for the presence and gathering of people, indicates the need to creat necessary infrastructure in order to reconcile people with public realms. This is a key requirement for the continuance of human social life and improvement of their social culture. Public (community) spaces are places that belong to all the citizens and acquire meaning only with presence of people and their activities. Therefore, creating different capacities such as liveliness and its improvement - as one of the key factors in this area - is necessary to make human presence more possible. The principle issue in this paper is to desig a suitable lively place for improving the level of ideal social interactions with the help of liveliness factors. For this purpose, we will analyze and categorize effective factors in the improvement of liveliness in spaces such as variety¸ memorability¸ flexibility¸ readability, while presenting the views of professionals and experts of this field. This paper is carried out with the help of survey research method and the use of questionnaires. Also, liveliness factors have been evaluated by experts and professionals in two categories; physical and mental factors of public spaces. The result of this paper shows that the effect of mental factors on people's presence and liveliness of the public space are highly significant than the physical factors; Focusing on components such as liveliness in design, identifying and providing cultural and social needs of users, and considering these factors in the design of the complex, shows a meaningful connection with enhancement in the acceptance of these public spaces and of people's presence in them. This is due to the fact that joy and vitality of a space encourages the reappearance of people, and this creates hope in life and can have a positive effect on their personality development in this environment. Manuscript profile

The purpose of this research is to investigate the ability to redefine the components and indicators of popular architecture facades in contemporary architecture. The research method is content analysis and descriptive-analytic and survey with semiotic and Delphi technique. At first, popular architecture is analyzed using the descriptive and analytical method. Next, 14 components of the popular architecture façades assessment are identified and prioritized in three rounds through survey and Delphi technique. In the third stage, case studies are selected by experts on the basis of the components of the popular architecture facades assessment that are identified in the previous step. In the fourth stage, selected samples are investigated in terms of semiotics and 28 signs are extracted as indicators. In the last step, the ability to redefine these signs as indicators of popular architecture facades in contemporary architecture is examined with Delphi technique in two rounds. Indicators and components that are not redefinable or are weakly redefined are excluded. Finally, redefinable components and indicators in contemporary architecture facades are prioritized. The results of the research show that some of the components cannot be redefined in the contemporary architecture facades due to their imitative and eclectic indexes. Some components can be redefined through one index, and others have the ability to be redefined through both indicators. From experts' point of view, the components of understandable for the general public, variety, new techniques, and old patterns are the most important redefinable component in contemporary architecture facades. Eventually it turned out that popular architecture has common points with experts, and according to the views of experts and people, there can be some kind of architecture with complex aesthetics that spreads both to the elite and to the general public. Manuscript profile

Lifestyle is a concept that generally includes social, economic, and cultural components. It has a great influence on the introduction of people behaviors and attitudes in a community. According to various scholars, lifestyle is closely related to the quality of life. An example of lifestyle is quality of location and living space affecting the architecture of house interior. This study aimed at investigating the effectiveness of aristocratic lifestyle in Qajar era in the spatial areas and relationships of their houses. Research method was historical and interpretive analysis. The data were based on library and field studies consisting of documents and narrations. To select the samples, all houses related to the Qajar period, which had documents and the possibility of field studies were provided, were investigated. In this study, nineteen houses in the Mazandaran and Golestan were selected which had the highest impact on the spatial relationships considering the change in lifestyle. The research results showed that lifestyle changes in the social, economic, and cultural areas have led to the development of architecture of houses, which are embedded in social relationships, family structure, economics, occupation and social identity and the impact of each of these components on the structure of spatial relationships. After reviewing the spatial layout of selected houses, justified graphs were used for their analysis based on space syntactic attitude and the houses of each Qajar period were compared This is the result that Houses in the Qajar era differ in the types of spaces and how they relate to each other and according to these differences are divided into different categories Manuscript profile

Privacy is one of the essential needs of the human being. And the balance between privacy and social interactions between individuals are influenced by the architectural elements enriched by cultural values of each society which would lead to a sense of satisfaction in environment as well. The scope of environmental psychology is on the relationship between human and the his/ her environments; we can refer to these factors and Indicators as impactful factors on evaluating the quality of spaces: the privacy, personal space, territories, and the congestion. Nowadays, regardless of the existence of number of libraries in the cities but the number of consulting individuals, especially those who enter the libraries to study have increased. The aim of this study is to evaluate the factor of privacy vt studying it as an impacting factor in designing the study spaces in libraries. The chosen research methodology in this research is a survey method and an inductive argument method is used to prove the research hypotheses. Data collection method is attributive (library) and as of a field research type. We will reach for some results at the end of the article to identify a number of some rates for the optimal privacy factor in the study spaces of libraries to increase the levels of satisfaction of individuals in the libraries. Manuscript profile

Political evolutions and struggles of 19th century prepared the ground for realization of nationalities and emergence of nationalist movements. The realization of national identity in countries such as Iran, turkey and Egypt was partly due to the emphasis of governments on glorious history or ancient modernity of these nations. Emergence of nationalism in any country is affected by political, social and religious factors during the history of that country. In Iranian contemporary history also this process is dependent upon opinions and thoughts of a number of nationalism modernists and intellectuals. Their intellectual products of this group played a significant role in emergence of nationalistic grounds in various social intellectual and even artistic areas. This paper tries to study the thoughts and opinions of Iranian intellectuals played roles in formulating principles in the field of nationalism which had influenced the emergence of national architectural movements in various intellectual social and even artistic fields. Then classification of nationalistic architectural tendencies that affected by nationalist intellectual approaches is addressed and it is followed by explaining the characteristic of nationalistic tendencies and some sample of the works of that period are presented. Manuscript profile

چکیده:ساختمان‌های دیپلماتیک آیینه‌ای هستند تمام‌نما، که فرهنگ کشورها را ارائه می‌دهند و از آنجاکه ملت‌ها هویت ملی خود را در تاریخ جستجو می‌کنند و حامی قدمت و عناصر نشان‌دهنده‌ی فرهنگ خود هستند، لاجرم چالش طراحی فضاهای دیپلماتیک امروز، چالش بین تاریخ و زیبایی‌شناسی معاصر است. در این پژوهش روابط اجتماعی احتمالی در کاخ چهلستون مورد توجه قرار گرفته تا اساس شکل‌گیری و روابط نهفته بین فضاها با یکدیگر برای درک هر‌چه بیشتر این موضوع بر‌ما نمایان شود. انتظام فضاها در کنار هم به معنی ارتباطات درونی فضاها با یکدیگر است. بنابراین می‌توان با شناخت ارتباطات فضایی و روابط اجتماعی نهفته در یک فضای معماری و تعمیم آن به گونه‌های مشابه، در این جنبش سهیم شد. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چه رابطه‌ای میان چگونگی سازماندهی فضایی و مولفه‌های هم‌پیوندی، عمق، نفوذپذیری، شفافیت در الگوی شکلی پلان کاخ چهلستون وجود دارد؟ هدف از پژوهش حاضر، تجزیه و تحلیل پیکره‌بندی فضایی و شناسایی روابط اجتماعی در بناهای دیپلماتیک گذشته جهت دستیابی به مولفه‌های اجتماعی در آن‌ها و الگوبرداری برای ساخت ساختمان‌های دیپلماتیک جدید بوده است. روش تحقیق به صورت توصیفی-‌تحلیلی در نمونه موردی (کاخ چهلستون اصفهان) و در نهایت استدلال منطقی برای اثبات فرضیه‌ها می‌باشد. ابزار مورد استفاده در پژوهش، شامل مطالعات کتابخانه‌ای، مشاهده و برداشت میدانی و شبیه‌سازی با استفاده از نرم‌افزار تحلیلی Depthmap است. داده‌های گرافیکی و ریاضی به شکل نمودار و گراف‌های ترسیمی روابط اجتماعی-‌حکومتی نهفته را به تصویر کشانده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که میان نوع سازماندهی فضایی و میزان هم‌پیوندی، نفوذپذیری، شفافیت و عمق در کاخ رابطه معنادار وجود دارد؛ در پلان کاخ، تالار آیینه دارای بیشترین هم‌پیوندی، نفوذپذیری، شفافیت و اتاق وزرا و درباریان دارای بیشترین عمق می‌باشند. همچنین با بررسی‌های انجام شده از لحاظ مولفه‌های اجتماعی، مولفه هم‌پیوندی، نفوذپذیری، شفافیت با مولفه اجتماع‌پذیری و مولفه عمق با مولفه امنیت رابطه مستقیم دارند. Manuscript profile

امروزه مقولۀ کیفیت زندگی در بین مردم و به ویژه متخصصین مورد توجه زیادی قرار گرفته ‌است. هدف از انجام این پژوهش به ‌دست ‌آوردن مجموعه‌ای از شاخص ‌‌های مرتبط با کیفیت زندگی در بافت فرسوده از دیدگاه متخصصین می‌باشد. همچنین سعی شده‌ است که دو شاخص از مؤلفه ‌های مؤثر بر ارتقای کیفیت زندگی مورد بررسی قرار‌گیرد و در دو بعد عینی و ذهنی دسته ‌بندی شود. عواملی چون پایین‌ آمدن سطح ارتباطات و تعاملات افراد یک محله، کاهش سرزندگی در فضا های شهری به ویژه در بافت ‌های فرسوده و ... را می‌توان از ضرورت انجام چنین پژوهشی برشمرد. با توجه به تأثیر شاخص های کیفیت زندگی در بالا بردن سطح کیفی زندگی، نظر متخصصین در رابطه با اولویت ابعاد عینی و ذهنی می تواند به معماران در طراحی فضاهای با کیفیت کمک کند. در ابتدای پژوهش پس از ارائه توضیحاتی در رابطه با مفاهیم استفاده شده، چند مؤلفه از دو شاخص مؤثر بر ارتقای کیفیت زندگی انتخاب و به دسته -بندی آن ‌ها در ابعاد مورد نظر پرداخته ‌شده ‌است. جامعۀ آماری انتخابی 50 نفر از متخصصین معماری و شهرسازی بوده ‌است و روش پژوهش نیز به صورت پیمایشی و گردآوری اطلاعات برای به ‌دست ‌آوردن شاخص ها و مؤلفه های مورد نظر، به روش کتابخانه‌ای و اولویت ‌بندی آن‌ ها از طریق مشاهدات میدانی و جمع‌آوری اطلاعات به وسیلۀ پرسشنامه با مجموع 30 سؤال و بر اساس طیف لیکرت انجام‌‌‌ شده ‌است. در نهایت برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از برنامه اکسل، اس‌پی‌اس‌اس و آزمون فریدمن استفاده شده ‌است. یافته های حاصل به ترتیب اولویت شامل جذابیت، نما، سرزندگی، زیبایی، مصالح، امکانات، دسترسی، دید و منظر، هویت و معنا و نور می باشد که فرضیۀ مطرح شده در ابتدای پژوهش مبنی بر اولویت بعد ذهنی نسبت به بعد عینی در بین متخصصین را اثبات کرده است. Manuscript profile

تأثیرات و کارکردهای متنوعی برای فضاهای سبز و طبیعی شهری برشمرده شده است که یکی از این تأثیرات افزایش تعاملات ساکنان و همسایگان است. اهمیت این موضوع تا حدی است که امروزه توجه به طبیعت و فضاهای سبز شهری و اعمال سیاست‌هایی که مردم شهرها را از مشکلاتی مانند انزوا برهاند و باعث ارتباط ساکنان با یکدیگر شود، از مهم‌ترین وظایف نهادهای شهری است. در این تحقیق دو مجتمع مسکونی اکباتان تهران و پردیسان قم به عنوان نمونه موردی انتخاب شده‌اند و هدف، ارزیابی نقش طبیعت بر روابط همسایگی در این دو مجتمع مسکونی است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و نتایج به‌دست‌آمده از 383 پرسش نامه با استفاده از آزمون T نشان می‌دهد در ارتباط با روابط همسایگی، امتیاز مجتمع مسکونی اکباتان برابر با 3.08 و امتیاز مجتمع مسکونی پردیسان برابر با 2.66 حاصل شده است و در ارزیابی رضایت از طبیعت و فضاهای سبز، امتیاز اکباتان 3.81 و پردیسان 2.61 به دست آمده است. در بررسی رابطه دو متغیر طبیعت با تعاملات همسایگی، نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان می‌دهد رابطه مثبت و معناداری بین این دو متغیر وجود دارد به‌طوری‌که ضریب کلی به‌دست‌آمده برابر با 0.669 بوده است. این مقدار در اکباتان 0.684 و در پردیسان 0.516 به دست آمد که نشان از وجود رابطه قوی تر بین این دو متغیر در مجتمع مسکونی اکباتان است. در نهایت در ارزیابی میزان تأثیرگذاری طبیعت و فضاهای سبز بر تعاملات همسایگی، مقدار ضریب تعیین به‌دست‌آمده برای اکباتان 0.717 و پردیسان نیز 0.384 بوده است. در مجموع ضریب تعیین یافته های حاصل از 383 پرسش نامه با مقدار خطای 0.000 برابر با 0.627 حاصل گردید که تأیید کننده تأثیرات مثبت طبیعت و فضاهای سبز بر روابط و تعاملات همسایگی بوده است. Manuscript profile

مجتمع‌های مسکونی در عصر حاضر به گونه‌ای طراحی می‌شوند که میزان تبادلات اجتماعی در آن‌ها کاهش پیدا کرده است. یکی از عواملی که نقش تعاملات اجتماعی را در مجتمع‌های مسکونی کم رنگ کرده است، مسئله امنیت محیطی می‌باشد. بدین جهت در این پژوهش به بررسی نقش تعاملات اجتماعی در ایجاد امنیت محیطی، در مجتمع‌های مسکونی پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر روش پیمایشی- همبستگی می‌باشد. این پژوهش در ابتدا به بررسی مبانی نظری و دیدگاه‌های صاحب‌نظران در زمینه های تعاملات اجتماعی و امنیت محیطی پرداخته است. سپس شاخص های تأثیر گذار استخراج و با استفاده از مدل مفهومی پرسشنامه مورد ارزیابی قرار گرفته شده است. جامعه آماری در این پژوهش از میان مجتمع‌های مسکونی شهر تهران در نظر گرفته شده است که با توجه به مشخصه‌ها و مؤلفه‌های طرح مطالعاتی و گستردگی جامعه آماری، مجتمع مسکونی اکباتان به عنوان بخش کوچک‌تر جامعه آماری در نظر گرفته شد و در نهایت، با تحلیل اطلاعات به‌دست آمده، فرضیه ی پروژه مورد آزمون قرار گرفت. با توجه به اطلاعات به‌دست آمده مشخص گردید که بین تعاملات اجتماعی و امنیت محیطی در مجتمع مسکونی رابطه معناداری وجود دارد. Manuscript profile

مقدمه: توسعه شهر و نیازهای شهرنشینی، توجه به مطالبات بهزیستی افراد را به امری ضروری مبدل کرده است. اهمیت پاسخ‌‌گویی به ارتقا کیفی محیط در راستای تأمین رضایت شهروندان، ضمن کارآمدی کالبدی، ضرورت ملاحظات کیفیت‌های تجربی محیط را در فرآیند چیدمان فضایی نشان می‌دهد؛ چراکه برآوردهای منحصراً مادی و برخورد یک‌‌جانبه عملکردگرا در طراحی، با تضعیف مطلوبیت کیفی و خلق محیطی ناکارآمد در تأمین نیازها، تجربه زیسته انسان‌ها را با محدودیت روبرو کرده است.هدف پژوهش: این پژوهش با هدف تبیین اثرگذاری پیکره‌بندی فضایی بر تلقی کیفی افراد از محیط انجام‌شده است. با فرض وجود ارتباط میان کیفیت محیطی با سازمان فضایی و در تلاش برای پاسخگویی به چگونگی این ارتباط اقدام‌ شده است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر با روش تحلیلی- تفسیری انجام‌شده و رویکرد روش شناسی آن کیفی است. آن دسته معیارهای کیفیت محیطی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و مبانی نظری را که بیشترین قرابت مفهومی با منطق اجتماعی فضا داشته‌اند، با تکنیک دلفی در دو مرحله تدقیق یافت و به‌‌وسیله پرسشنامه مکان محور در معابر تفکیک یافته بر اساس میزان شاخص هم‌پیوندی، مستخرج از تحلیل چیدمان فضا نظرسنجی انجام‌شده است. حجم نمونه 384 نفر ساکنان مهرشهر بوده که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. به منظور تجزیه و تحلیل نتایج از شیوه استدلال منطقی استفاده‌شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه، فاز یک محله مهرشهر در شهر کرج، به دلیل پیکره‌‌بندی فضایی الگوی باغ‌‌شهری است که نسبتاً بدون تغییر ساختاری از زمان طراحی تاکنون حفظ‌شده است.یافته ها: بر اساس یافته‌‌ها، ویژگی‌‌های زمینه‌ای معابر با هم‌‌پیوندی بالا، از دیدگاه ساکنان، بیشترین مطلوبیت را در ارتباط با شاخص‌های سنجش کیفی محیط مربوط به مؤلفه کالبدی- عملکردی منتج شده است. معابر با هم‌‌پیوندی پایین، بالاترین رضایتمندی مؤلفه ادراکی- زیباشناختی را دارا بوده و درنهایت، معابر با هم‌‌پیوندی متوسط، تأمین‌کننده بستر تعاملی فرهنگی- اجتماعی غنی‌‌تری بوده است.نتایج: ظرفیت فضاها با هدف اعتلای تجربه کیفی محیط، تنها توسط مناسبات و خصوصیات شاکله‌ای فضا تأمین نشده و عموماً چگونگی استفاده از فضا، منوط به مداخلات تجربی استفاده‌کنندگان است که تأثیرات فراوانی بر فرآیند طراحی تا بهره‌‌برداری از فضاهای عمومی خواهد داشت. Manuscript profile

امروزه با صنعتی شدن شهرها و تداخل زندگی مدرن و تکنولوژی‌های نوین انسان به سوی کم‌تحرکی سوق داده شده است، لذا این روند سبب بروز و تشدید مخاطراتی از قبیل چاقی،پرفشاری خون،دیابت، آلزایمر می‌گردد.از این‌رو روند مراجعه به مراکز درمانی و آموزشی رو‌به رشد خواهد بود.بدین جهت معماران برای رفع اضطراب ناشی از حضور در مراکز آموزشی و درمانی مبحث روان‌شناسی محیط را مطرح و به بررسی تاثیرات مولفه‌های آن در روند آموزش و بهبود مراجعه‌کنندگان پرداخته‌اند.در این پژوهش جامعه آماری مطالعه و بررسی برخی از مراکز آموزشی_درمانی بوده است که در آن از روش جمع‌آوری اطلاعات از طریق اسناد و متون کتابخانه‌ای استفاده شده است،روش تحقیق از نوع همبستگی و نوع استدلال استقرایی بوده است.نتایج پژوهش حاکی از آن است که تلفیق محیط و آنچه به عنوان طبیعت و فضای سبز،نور و روشنایی،دید و منظر از آن یاد می‌شود با محیط‌های آموزشی_درمانی با محوریت آموزش،توانمند‌سازی و اصول خودمراقبتی می‌تواند علاوه‌بر تاثیرات مثبت در روحیه و خلق و خوی این افراد باعث ایجاد سرزندگی و حس مکان یا تعلق درآنان گردد،که این امر خود محوریت اساسی این مقاله را شامل می‌گردد و دستاورد آن علاوه‌بر کاهش روند بیماری و عارضه‌های آن که سبب کنترل هرچه بهتر این بیماری می‌شود،نوعی امنیت خاطر و بازگشت به جامعه و اجتماع را برای این افراد به ارمغان می‌آورد،لذا نتایج بدست آمده مشخص می‌نماید که برخی از الگوهای طراحی معماری این مراکز آموزشی_درمانی علاوه بر رفع نیازهای افراد سبب ایجاد تعاملات اجتماعی و اشتیاق به زندگی و یا سرزندگی در مراجعه‌کنندگان بدین مراکز شده است. Manuscript profile

مسکن های جمعی و کوی¬های مسکونی مفاهیمی هستند که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته¬اند. مسکن جمعی شامل ساختمان¬های بلند مرتبه یا مجتمع¬های مسکونی هستند که برای زندگی گروهی طراحی شده¬اند و می¬توانند امکانات و خدمات مشترکی داشته باشند. اما کوی¬های مسکونی، مناطق کوچکتر و معمولا سنتی¬تری هستند؛ که از طریق یک فضای مشترک مانند میدان یا حیاط داخلی با هم متصل می¬باشند و تعاملات اجتماعی و همبستگی بیشتری را ترویج می¬دهد. در دوران پهلوی دوم با توسعه شهرها تغییراتی که در معماری و شهرسازی ایران رخ داد و مفهوم منطقه گرایی جزئی از موارد مورد توجه در کوی¬های مسکونی آن دوران بود. هدف از انجام پژوهش حاضر تبیین شاخصه¬های منطقه¬گرایی در معماری کوی¬های مسکونی ایران در دوره پهلوی دوم (مطالعه موردی شهر تهران) می¬باشد. پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی و از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوري داده¬ها میدانی- اسنادی و نمونه آماری 9 کوی مسکونی در شهر تهران می¬باشند. روش تجزیه و تحلیل داده ها استنتاجی و تحلیل اصلی مضمون با استفاده از متون تاریخی، تفسیر نمادها و فرم موجود بر روی ساختمان¬ها، الگوهای فضایی و زمانی در نقشه¬ها، ارتباط بین سبک-های معماری لحاظ شده در کوی¬ها و شرایط اجتماعی- فرهنگی (پهلوی دوم) است. نتایج نشان داد در دوران پهلوی دوم، رویکرد منطقه‌گرایی به‌عنوان یک رویکرد جهانی در معماری، تأثیر قابل توجهی بر کوی‌های مسکونی در تهران داشته است. این دوره با تأکید بر مدرنیته و توسعه شهری در ایران، به ویژه در تهران، زمینه‌ساز تغییرات گسترده‌ای در شکل و ساختار معماری شهری بوده است. Manuscript profile