Determining and ranking the barriers to promote digital monitoring in banking system using AHP technique (Case Study: Currency Unites of Tejarat Bank)
Subject Areas : improving the performance of the public sector; Taking advantage of the opportunities available to fulfill the needs of citizensAtena Mirhosseini Vakili 1 , Amin Nikpour 2
1 - Assistant Professor, Department of Management, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
2 - Associate Professor, Department of Management, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
Keywords: Digital Monitoring, Banking System, Tejarat Bank, AHP,
Abstract :
The aim of this study is to determine and rank the barriers to promote digital monitoring in banking system using AHP technique. This study is a descriptive- correlation research that has been conducted through the survey method. Also this research is according to aim the development- applied research. The statistical population of the research consisted of managers, deputies and IT experts in Currency Unites of Tejarat Bank in Tehran City and 30 persons have been selected as sample size. Data collection tools were library studies, interview and questionnaire. To analyze the data have been used of one sample t test and analytic hierarchy process (AHP) and the data were analyzed with Spss and Expert choice softwares. The findings of the study indicated that of among barriers to promote digital monitoring, administrative-executive barriers have had the highest rank and cultural-social barriers, technical-specialized barriers, legal-political barriers and financial-economic barriers have been in next ranks. The results show that challenges in management and operations hinder banking systems' ability to implement digital monitoring effectively. There is also a clear need to reform management structures and enhance decision-making processes in this area. Policymakers and bank managers should be encouraged to develop appropriate strategies to address these barriers and facilitate the implementation of digital monitoring in the banking system.
1. احمدی، ذاکر. و جمشیدی¬نوید، بابک (۱۳۹۴). شناسایی و رتبهبندی موانع اساسی پیش روی سیستم نظارت مالی کشور. دومین همایش بینالمللی مدیریت و فرهنگ توسعه، تهران، ایران.#
2. پورمحمدی، مصطفی (1392). سخن مدیر مسئول. مجله دانش ارزيابي، سال اول، شماره 1، ص¬ص 6-16.#
3. حسيني، ميرزاحسن. و فولادي¬طرقي، مهدي (1389). بررسي موانع و محدودیتهای اجراي نظارت الکترونيکي. مجله مطالعات مديريت انتظامي، سال پنجم، شماره 4، ص¬ص 677 -706.#
4. حسینی، میرزاحسن. و نوروزیان، امیر (1389). اجرای نظارت الکترونیکی در سازمان¬های نظارتی کشور و اثر آن در کاهش فساد. مجله نظارت و بازرسی، سال چهارم، شماره 14، ص¬ص 91-116.#
5. زاهدی، مهدی (1393). تحلیل کیفیت اطلاعات و نظارت دیجیتال آرشیوهای دیجیتال و نظامهای اطلاعاتی. مجله الکترونیکی سازمان کتابخانهها موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، سال ششم، شماره 22/23، ص¬ص 1-26.#
6. سلامتی¬طبا, سیده¬سارا؛ بیگی، مهدی. و اکبری، عباس (۱۳۹۶). بانکداری دیجیتالی؛ انقلابی در صنعت بانکداری. هفتمین همایش ملی بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت، پژوهشکده پولی و بانکی، تهران، ایران.#
7. صالحی، مرتضی. و تاج¬آبادی، حسین (1391). تأثیر رسیدگی به شکایات و گزارش¬های مردمی بر ارتقای سلامت اداری (مطالعه موردی ف.ا.ا.همدان). مجله نظارت و بازرسی، سال ششم، شماره 19، ص¬ص 101-129.#
8 عسگری¬مهر، مسعود؛ ترک¬تبریزی، مرتضی؛ دهقانی¬قهفرخی، اکبر. و کاظمی، نسرین (۱۳۹۶). شناسایی مؤلفههای استراتژیک برای پیادهسازی موفق مدل بانکداری دیجیتال. هفتمین همایش ملی بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت، پژوهشکده پولی و بانکی، تهران، ایران.#
9. مرادی، حسین. و خسرویزارگز، مسلم. (1392). آسیبشناسی فرهنگی اجتماعی نظارت الکترونیکی (مطالعه موردی سامانه کشوری نظارت بر معاملات دستگاههای اجرایی در خراسان جنوبی). مجله دانش ارزيابي، سال پنجم، شماره 17، ص¬ص 27-48.#
10. Arnaudo, D., Del Prete, S., Demma, C., Manile, M., Orame, A., Pagnini, M., ... & Soggia, G., (2022). The digital trasformation in the Italian banking sector. Bank of Italy Occasional Paper, (682).#
11. Anthony, R.N., Govindarajan, V., (2018). Management Control System. New Jersey: McGraw-Hill Higher Education, 13th Edition.#
12. Beagrie, N., (2006). Digital curation for science, digital libraries, and individuals. International Journal of Digital Curation, 1(1), 3-16.Dye, T. R. (2012). Understanding Public Policy. New York: Pearson, 14th Edition.#
13. Dugstad, J., Eide, T., Nilsen, E.R., Eide, H., (2019). Towards successful digital transformation through co-creation: a longitudinal study of a four-year implementation of digital monitoring technology in residential care for persons with dementia. BMC health services research, 19, 1-17.#
14. Dye, T.R., (2016). Understanding Public Policy. New York: Pearson, 15th Edition.#
15. Joint Information Systems Committee., (2019). JISC Circular 6/03 (revised): An invitation for expressions of interest to establish a new digital curation center for research into and support of the curation and preservation of digital data and publications. Available at: http://www.jisc.ac.uk/uploaded_documents/6-03%20Circular.doc#
16. Judijanto, L., Suwandana, I.M.A., Paramita, C.C.P., (2024). Barriers to Digital Transformation in SMEs: Insights from a Bibliometric Analysis. West Science Business and Management, 2(2), 605-615.#
17. Khanboubi, F., Boulmakoul, A., (2019). Digital transformation in the banking sector: Surveys exploration and analytics. International Journal of Information Systems and Change Management, 11(2), 93-127.#
18. Lee, C.A., Tibbo, H.R., (2007). Digital curation and trusted repositories: Steps toward success. Journal of Digital Information, 8(2).#
19. Panina, D., Aiello, J.R., (2005). Acceptance of electronic monitoring and its consequences in different cultural contexts: A conceptual model. Journal of International Management, 11(2), 269-292.#
20. Rieger, O.Y., (2007). Select for success: Key principles in assessing repository models. D-Lib Magazine, 13(7/8), 1-8.#
21. Stanton, J.M., Julian, A.L., (2012). The impact of electronic monitoring on quality and quantity of performance. Computers in Human Behavior, 18(1), 85-101.#
22. Uzule, K., Verina, N., (2023). Digital barriers in digital transition and digital transformation: Literature review. Economics and Culture, 20(1), 125-143.#
Journal of Public service marketing (JPSM)
Vol. 3, No. 1, 2025, 25-50
Determining and ranking the barriers to promote digital monitoring in banking system using AHP technique (Case Study: Currency Unites of Tejarat Bank)
Amin Nikpour11, Atena Mirhosseini Vakili2*
Received Date: 2024/06/26 Accepted Date: 2024/12/210 Published online:2025/05/24
Abstract
The aim of this study is to determine and rank the barriers to promote digital monitoring in banking system using AHP technique. This study is a descriptive- correlation research that has been conducted through the survey method. Also this research is according to aim the development- applied research. The statistical population of the research consisted of managers, deputies and IT experts in Currency Unites of Tejarat Bank in Tehran City and 30 persons have been selected as sample size. Data collection tools were library studies, interview and questionnaire. To analyze the data have been used of one sample t test and analytic hierarchy process (AHP) and the data were analyzed with Spss and Expert choice softwares. The findings of the study indicated that of among barriers to promote digital monitoring, administrative-executive barriers have had the highest rank and cultural-social barriers, technical-specialized barriers, legal-political barriers and financial-economic barriers have been in next ranks. The results show that challenges in management and operations hinder financial institutions' ability to implement digital monitoring effectively. There is also a clear need to reform management structures and enhance decision-making processes in this area. Policymakers and bank managers should be encouraged to develop appropriate strategies to address these barriers and facilitate the implementation of digital monitoring in the banking system.
Keywords: Digital Monitoring, Banking System, Tejarat Bank, AHP
شناسایی و رتبهبندی موانع نظارت دیجیتال در نظام بانکی با استفاده از تکنیک AHP (مورد مطالعه: واحدهای ارزی بانک تجارت(
امین نیک پور3،آتنا میرحسینی وکیلی4
چکيده
هدف از این پژوهش شناسایی و رتبهبندی موانع نظارت دیجیتال در نظام بانکی با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی میباشد. پژوهش حاضر توصیفی میباشد که به روش پیمایشی انجام شده است. همچنین این پژوهش از نظر هدف، توسعهای- کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل رؤسا، معاونان و کارشناسان فناوری اطلاعات واحدهای ارزی بانک تجارت شهر تهران بوده است که تعداد 30 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری داده، مطالعات کتابخانهای، مصاحبه و پرسشنامه بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون t تک نمونهای و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است و دادهها از طریق نرمافزارهای Spss و Expert choice مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتههای پژوهش نشان داد که از بین موانع نظارت دیجیتال، موانع مدیریتی- اجرایی با وزن نسبی (314/0) در رتبه اول، موانع فرهنگی- اجتماعی (260/0) در رتبه دوم، موانع فنی- تخصصی با وزن نسبی (180/0) در رتبه سوم، موانع قانونی- سیاسی با وزن نسبی (092/0) در رتبه چهارم و موانع مالی- اقتصادی با وزن نسبی (052/0) در رتبه پنجم اهمیت قرار دارند. نتایج حاکی از آن است که چالشهای موجود در حوزه مدیریت و فرآیندهای اجرایی، به طور مستقیم بر توانایی نهادهای مالی در پیادهسازی موثر نظارت دیجیتال تأثیر میگذارد. به همین ترتیب، نیاز به اصلاح و بهینهسازی ساختارهای مدیریتی و تقویت فرآیندهای تصمیمگیری در این زمینه کاملاً محسوس است.سیاستگذاران و مدیران بانکی باید به تدوین استراتژیهای مناسب برای برطرف کردن این موانع و تسهیل پیادهسازی نظارت دیجیتال در نظام بانکی تشویق شوند.
واژگان کليدي: نظارت دیجیتال، نظام بانکی، بانک تجارت، AHP
مقدمه
تحول دیجیتال5 از پیامدهای انقلاب صنعتی چهارم در سطوح دولتی، صنعتی، تجاری و فردی است. هدف از این تحولات افزایش پایداری اقتصادی در جنبههای مالی، توسعه کسبوکار، محیط زیست، اجتماعی و منابع انسانی است(اوزوله و ورینا6، 2023: 125). در ادبیات تعاریف متعددی از دیجیتال وجود دارد. این عمدتا نشان دهنده استفاده از فناوری های جدید به عنوان بخشی از استراتژی توسعه سازمانی و ساختاری است(خانبوبی و بولماکول7، 2019: 94). تحول دیجیتال، ادغام فناوری دیجیتال در تمام زمینه های کسب و کار است و به جای یک گزینه، به یک ضرورت تبدیل شده است(جودیجانتو و همکاران8، 2024: 605).
این موضوع در صنعت بانکداری نیز نمود چشمگیری داشته است. تحقیقات نمایانگر آن است که جایگاه بانکداری سنتی در حال تزلزل بوده و مدل بانکداری در آینده به سمت دیجیتالی شدن تغییر خواهد نمود (عسگری مهر و همکاران، 1396: 1). تحول دیجیتال در بخش بانکداری اغلب با بهبود سودآوری بانک و حذف شعب مرتبط است(آرنادو و همکاران9، 2022: 6).
تحول دیجیتال در انواع مختلف فعالیت های بانکی با سرعت متفاوتی گسترش یافته است. دیجیتالیسازی در خدمات پرداخت آغاز شد: در سال 1998، یک چهارم بانکهای مورد بررسی، به مشتریان خود اجازه میدادند که پرداختها را به صورت دیجیتالی انجام دهند یا دریافت کنند. ده سال بعد، در سال 2008، این نسبت نزدیک به 90 درصد بود و در سال 2018 همه بانکهای مورد بررسی، دسترسی دیجیتالی به خدمات پرداخت را فراهم کردند.از اوایل دهه 2000، فرآیند دیجیتالی شدن به مدیریت دارایی، نیز گسترش یافت(آرنادو و همکاران، 2022: 9). در سالهای اخیر بانکداری دیجیتال10 در بانکهای مطرح اروپایی و آمریکایی عملیاتی شده است و طبق آمارها و گزارشهای منتشر شده، بخش عمدهای از فعالیتها و برنامهریزی بانکهای پیشرو حول محور تحول دیجیتالی معطوف گردیده است (سلامتیطبا و همکاران، 1396: 1). بانکداری دیجیتال به معنی دیجیتالی نمودن تمام فعالیتها و برنامههای سنتی است که پیش از این تنها در شعب فیزیکی انجام میگرفت (عسگریمهر و همکاران، 1396: 3).
از سوی دیگر، شواهدی عینی نیز نشان میدهد که در حال حاضر منابع دیجیتال در نظام بانکی رو به افزایش هستند که این منابع یا به صورت نسخه تبدیل شده از منابع چاپی هستند و یا از ابتدا به صورت دیجیتالی تهیه شدهاند. بنابراین توسعه راهبردهایی برای حفظ و نگهداری این منابع در نظام بانکی که روزبهروز افزایش مییابند بیش از پیش احساس میشود. در واقع، این منابع در طی فرایندهای مدیریتشان میبایست بدون هرگونه آسیب و یا صدمهای امکان استفاده را داشته باشند. حال آنکه نظارت دیجیتال11 فرایندی برای انجام این امر مهم است. نظارت دیجیتال، به یک سری از فعالیتهای فنی، فکری و مدیریتی برای پشتیبانی از ایجاد، گردآوری، ارزیابی، سازگاری مبتنی بر هدف، دسترسی و نگهداری در مورد داراییهای اطلاعاتی دیجیتال شده یا از ابتدا به صورت دیجیتال تهیه شده- اشاره دارد (ریگر12، 2007). در واقع نظارت دیجیتال، امکان رهگیری هرگونه تغییر اطلاعات، نمایش اطلاعات، ارائه اطلاعات مختلف و غیره را به وجود میآورد (زاهدی، 1393: 5). استفاده از ابزارهای جدید نظارت و بکارگیری امکانات الکترونیکی موجب افزایش دقت و سرعت نظارت و نهایتاً کاهش فساد می شود(آقایی و شعبان نیا، 1401: 1). یک سیستم نظارتی دیجیتال در مقایسه با نظارت سنتی، کارایی و همچنین ایمنی را بهبود می بخشد (ژانگ و همکاران13، 2023).در نهایت، پیادهسازی فناوریهای نظارتی میتواند بار کاری پرسنل را کاهش دهد(داگستاد و همکاران14،2019 :2).
موانع نظارت دیجیتال در نظام بانکی به ویژه در واحدهای ارزی، یکی از موضوعات اساسی و حیاتی به شمار میرود. واحد ارزی بانکها به دلیل حساسیتهای مرتبط با تبادلات ارزی، نیازمند نظارت دقیق و مؤثری هستند. اما پیادهسازی سیستمهای نظارت دیجیتال به منظور کنترل و پایش فعالیتها با چالشهای متعددی مواجه است که میتواند تأثیر منفی بر کیفیت خدمات و امنیت مالی داشته باشد. بسیاری از بانکها در پیادهسازی نظارت دیجیتال در واحدهای ارزی خود با چالشهایی مواجه هستند که باعث کاهش اعتماد به این سیستمها میشود. همچنین، وجود سازوکارهای پیچیده و عدم یکپارچگی در فرآیندهای داخلی بانکها، پیادهسازی نظارت دیجیتال را به چالشی جدی تبدیل کرده است
در این راستا، تحقیق در مورد موانع نظارت دیجیتال در نظام بانکی ضروری است تا بتوان راهکارهایی برای بهبود این فرآیندها ارائه داد و به اصلاحات لازم در سیاستها و رویههای نظارتی پرداخت. با توجه به مطالب گفته هدف از این پژوهش شناسایی و رتبهبندی موانع نظارت دیجیتال در نظام بانکی میباشد.
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
بحث نظارت و نظامهاي نظارتي در تاريخ تمدن بشریت، ريشهاي ديرينه دارد و شايد بتوان گفت که سابقه آن نزديك به سابقه تشكيل حكومتها است (صالحی و تاجآبادی، 1391: 102). اگر بخواهیم به موضوع نظارت در عصر حاضر نگاهی بیندازیم، میتوان گفت که در دهههاي 1960 و 1970 میلادی شاهد ظهور مفهوم نظارت در شكل جديد و امروزي بودیم و در دهه بَعد، مفهوم نظارت گسترش يافت. از اين دوران به بَعد، فنون و تكنيكهاي نظارت روزبهروز تخصصيتر و علميتر شدهاند و با ظهور و توسعه روزافزون فناوری اطلاعات، بحث سیستمهای نظارت الکترونیکی بیش از بیش در حال گسترش هستند. نظارت، يعني آزمون عيني، نظاممند و تجربي تأثيرات سياستهاي جاري و برنامههاي عمومي بر روي اهدافي كه بايد به آنها نائل شوند (دای15، 2016). نظارت، به مفهوم فراهمسازی اطلاعات برای اثربخشی مدیریت میباشد (آنتونی و گوویندراجن16، 2018). نظارت دیجیتال در مفهوم عام، به معنی نگهداری و ارزش افزایی به حجم مطمئنی از اطلاعات دیجیتال به منظور استفاده در حال و آینده است (بیگری17، 2006). نظارت دیجیتال، مدیریت و نگهداری فعال منابع دیجیتال در طی چرخه حیات منابع علمی-پژوهشی ورای زمان نسلهای حال و آینده کاربران است (کمیته نظامهای اطلاعرسانی مشترک18، 2003). نظارت دیجیتال، مدیریت اشیاء دیجیتال در طی چرخه حیات کاملشان - در طیفی از فعالیتهای پیش از ایجاد که در آن نظامها طراحی و قالب فایلها و دیگر استاندارهای ایجاد داده ساخته میشوند - از طریق ضبط مداوم اطلاعات زمینهای و در حال تکمیل داراییهای دیجیتال که در مخازن آرشیوی نگهداری میشوند، میباشد. نظارت دیجیتال، شامل انتخاب و ارزیابی توسط پدیدآورندگان و آرشیویستها، تدارک رو به گسترش دسترسی فکری، ذخیرهسازی بیش از حد لزوم، انتقال دادهها و برای برخی مواد، تعهد نگهداری بلندمدت میشود. بنابراین نظارت دیجیتال، نظارتی است که برای قابلیت تکثیر و استفاده مجدد از دادههای دیجیتال معتبر و دیگر داراییهای دیجیتال ارائه میشود (لی19، 2007). در واقع، نظارت دیجیتال به یک سری از فعالیتهای فنی، فکری و مدیریتی برای پشتیبانی از ایجاد، گردآوری، ارزیابی، سازگاری مبتنی بر هدف، دسترسی و نگهداری در مورد داراییهای اطلاعاتی دیجیتال شده یا از ابتدا به صورت دیجیتال تهیه شده اشاره میکند (ریگر، 2007). موانع نظارت دیجیتال عبارتاند از:
موانع فنی- تخصصی20: اشاره به عدم کفایت پهنای باند خطوط اینترنت و وجود مشکلات شبکهای بسترهای مخابرات، کیفیت پایین دانش فنی متخصصان در حوزه نظارت دیجیتال و کمبود امکانات قوی و بهروز نرمافزاری و سختافزاری در این حوزه دارد.
موانع فرهنگی- اجتماعی21: اشاره به عدم گسترش فرهنگ به کارگیری سیستمهای نظارت دیجیتال، عدم آگاهی از مزایای نظارت دیجیتال و مقاومت از طرف ذینفعان سیستمهای سنتی دارد.
موانع مدیریتی- اجرایی22: اشاره به عدم وجود مدیریت راهبردی و برنامهریزی جامع در استقرار و ارتقای سیستمهای نظارت دیجیتال، عدم کفایت دانش مسئولین مربوطه در حوزه نظارت دیجیتال و ریسکپذیری پایین مسئولین مربوطه در این حوزه، چندگانگی مراکز تصمیمگیری و خطمشگذاری و جابهجایی و تغییر مداوم مدیران و تصمیمگیران، عدم تعهد کافی مدیران ارشد در به کارگیری سیستمهای نظارت دیجیتال، تداخل سیاستگذاری و اجرا و سازماندهی ضعیف مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات دارد.
موانع مالی- اقتصادی23: اشاره به بالا بودن هزینههای استقرار و ارتقای سیستمهای دیجیتال (از جمله نظارت دیجیتال) و زمانبر بودن بازدهی مالی و اقتصادی به کارگیری سیستمهای دیجیتال دارد.
موانع قانونی- سیاسی24: اشاره به وجود قوانین متعدد و دستوپاگیر در استفاده از سیستم نظارت دیجیتال، عدم شفافیت کافی در سیاستگذاریهای مربوط به این حوزه و عدم دسترسی آزاد و کامل به شبکههای بین بانکی ملی و بینالمللی دارد.
پیشینه پژوهش
با بررسی اولیهای که در تحقیقات داخلی و خارجی صورت گرفت مشخص شد که تاکنون پژوهشی در زمینه شناسایی موانع نظارت دیجیتال در نظام بانکی به گونهای که هدف این پژوهش است انجام نگرفته است. لذا در اینجا به پژوهشهایی پرداخته شده است که به نوعی در ارتباط موضوع این پژوهش هستند:
بابایی و واعظی (1402) در پژوهشی با عنوان « دیجیتالی شدن و آینده نظارت دولت» ، چالش های فنی، سیاسی، فرهنگی و علمی را پیش روی دیجیتالی شدن نظارت دولت بر شهروندان می دانند. پانينا و آئيلو25 (2005) در پژوهشی تحت عنوان «پذیرش نظارت الکترونيکي و پیامدهای آن در زمینههای فرهنگی مختلف» محدودیتهای اجتماعى و فرهنگى را از موانع پذیرش و استقرار نظارت الکترونيک میدانند. حسيني و فولاديطرقي (1389) در پژوهشی تحت عنوان «بررسي موانع و محدودیتهای اجراي نظارت الکترونيکي» محدودیتهای قانوني و آموزشي را از مهمترین موانع اجراي نظارت الکترونيک میدانند. حسینی و نوروزیان (1389). در پژوهشی تحت عنوان «اجرای نظارت الکترونیکی در سازمانهای نظارتی کشور و اثر آن در کاهش فساد» زیرساختهای لازم برای نظارت الکترونیک را زیرساختهای فنی (نرمافزاری و سختافزاری) و زیرساختهای آموزشی و فرهنگی میدانند. استنتون و جولیان26 (2012) در پژوهشی تحت عنوان «تأثیر نظارت الکترونيکي بر کمیت و کیفیت عملکرد» محدودیتهای قانونی و اجرایی را از موانع اجراي نظارت الکترونيکی میدانند. مرادی و خسرویزارگز (1392) در پژوهشی تحت عنوان «آسیبشناسی فرهنگی اجتماعی نظارت الکترونیکی» محدودیتهای فنی، فرهنگی و اجتماعی، سازمانی و مدیریتی، قانونی و راهبردی را از موانع اجراي نظارت الکترونيکی میدانند. احمدی و جمشیدینوید (۱۳۹۴) در پژوهشی تحت عنوان «شناسایی و رتبهبندی موانع اساسی پیش روی سیستم نظارت مالی کشور» محدودیتهای قانونی و اجرایی را از موانع اجراي نظارت مالی میدانند.
با توجه به موارد مطرح شده در بخش های مقدمه و ادبیات نظری، مدل مفهومی پژوهش شکل 1 نشان داده شده است:
موانع فنی- تخصصی |
موانع فرهنگی- اجتماعی |
نظارت دیجیتال
|
موانع مدیریتی- اجرایی
|
موانع مالی- اقتصادی |
موانع قانونی- سیاسی |
شکل 1: مدل مفهومی پژوهش
روششناسی پژوهش
پژوهش حاضر توصيفي و از نوع تحقیقات میدانی است. روش انجام این پژوهش، پیمایشی است. همچنین این پژوهش از نظر هدف، توسعهای- کاربردی و از نظر افق زمانی، از نوع تحقیقات تکمقطعی است. جامعه آماری این پژوهش را رؤسا، معاونین و کارشناسان فناوری اطلاعات واحدهای ارزی بانک تجارت شهر تهران تشکیل میدهند که تعداد آنها در زمان پژوهش 52 نفر بوده است و 30 نفر از آنها با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس، به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند.
در این پژوهش به منظور جمعآوری دادههای مورد نیاز از مطالعات کتابخانهای، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. به این صورت که ابتدا موانع نظارت دیجیتال از طریق مطالعات کتابخانهای مورد شناسایی قرار گرفت (منابع مورد بررسی شامل کتب و مقالاتی است که در خصوص نظارت دیجیتال و موضوعات مرتبط با آن نگارش شده است). سپس مصاحبه خبرگی با 5 نفر از خبرگان آگاه به موضوع ترتیب داده شد. مصاحبه خبرگی با دو هدف انجام گرفت: 1- ارائه موانع نظارت دیجیتال استخراج شده ناشی از مطالعات کتابخانهاي به خبرگان و نظرخواهی از آنها در خصوص این موانع و شناسایی موانعی که در مطالعات کتابخانهاي مورد لحاظ قرار نگرفتهاند. 2- درك بهتر این موانع جهت تعریف عملیاتی آنها، استخراج گویهها و دستهبندي مناسب آنها بوده است. سپس به منظور نهایی سازی فهرست موانع نظارت دیجیتال و گویههای آنها، از روش نظرسنجی از خبرگان (شامل اساتید دانشگاه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیران بانکی آشنا با موضوعات فناوری اطلاعات و ارتباطات) به روش دلفی27 استفاده شد. به منظور نظرسنجی از خبرگان، از نوعی خاصی پرسشنامه به صورت باز و بسته استفاده شده است. در اين پژوهش به منظور تعيين ميزان اتفاقنظر با استفاده از روش دلفي ميان متخصصان، از ضريب هماهنگي كندال28 استفاده شد. ضريب هماهنگي كندال مقياسي براي تعيين درجه هماهنگي و موافقت ميان چندين دسته رتبه مربوط به N شيئي يا فرد است. جدول 1 چگونگي تفسير مقادير گوناگون اين ضريب را نشان میدهد.
جدول 1: تفسير مقادير گوناگون ضريب هماهنگي كندال
مقدار ضريب كندال | 1/0 | 3/0 | 5/0 | 7/0 | 9/0 |
تفسير ميزان اتفاقنظر | بسيار ضعيف | ضعيف | متوسط | قوی | بسیار قوی |
اطمينان نسبت به ترتيب عوامل | وجود ندارد | کم | متوسط | زیاد | خیلی زیاد |
پرسشنامه مورد استفاده در روش دلفي، طي دو مرحله، طراحي و مورد استفاده قرار گرفت. در دور دوم، تعداد 5 مانع و 21 گویه توسط خبرگان تأييد و نهايي گرديد. جدول 2 نتايج ضريب هماهنگي و اتفاقنظر در ميان اعضاي پانل را نشان میدهد، بنابراين در انتهاي 2 مرحله دلفي، تكرار دورها پايان يافت. بر اساس نتايج جدول 2، ضريب هماهنگي كندال براي پاسخهای اعضا 765/0 است و اين ميزان از ضريب كندال به طور كامل معنیدار به حساب میآید و نشاندهنده اتفاقنظر قوي ميان متخصصان است. تفاوت ضريب هماهنگي كندال در دور دوم نسبت به دور سوم 11/0 است اين ضريب يا ميزان اتفاقنظر ميان اعضاي متخصصان در ميان دو دور متوالي رشد قابل توجهی داشت. یک روش برای برآورد پایایی ثبات درونی، روش آلفای کرونباخ29 است. در این روش بین نمره تکتک گویهها با کل نمره ابزار، همبستگی گرفته میشود و در آن فرض بر این است که انتظار میرود افرادی که در گویه معینی نمره مشخصی را میگیرند، در گویه دیگر نیز آنگونه عمل کنند چون همه گویهها ابزار طراحی شده در راستای سنجش یک چیز یا یک ویژگی معین هستند. با توجه به اینکه مقادیر آلفای کرونباخ بالاتر از (7/0) قرار گرفته است پایایی درونی تمامی گویهها مورد تأیید قرار گرفت. مقدار این آمارهها نشان میدهد که پرسشنامه از پایایی بالایی برخوردار است.
جدول 2: بررسی ضریب توافق و پایایی عوامل مورد شناسایی
ضریب | مرحله اول | مرحله دوم |
ضريب كندال | 659/0 | 765/0 |
آلفای کرونباخ | 712/0 | 839/0 |
جدول 3: موانع نظارت دیجیتال و گویههای نهايي احصاء شده موانع نظارت دیجیتال
موانع نظارت دیجیتال | گویهها |
موانع فنی- تخصصی | عدم مطلوبیت و کفایت پهنای باند خطوط اینترنت |
کیفیت پایین دانش فنی متخصصان در حوزه نظارت دیجیتال | |
کمبود امکانات قوی و بهروز نرمافزاری و سختافزاری در این حوزه | |
وجود مشکلات شبکهای بسترهای مخابرات | |
موانع فرهنگی- اجتماعی | عدم گسترش فرهنگ بهکارگیری سیستمهای نظارت دیجیتال |
عدم آگاهی از مزایای نظارت دیجیتال | |
مقاومت از طرف ذینفعان سیستمهای سنتی | |
موانع مدیریتی- اجرایی | عدم وجود مدیریت راهبردی در استقرار و ارتقای سیستمهای نظارت دیجیتال |
عدم وجود برنامه جامع و مشخص در استقرار و ارتقای سیستمهای نظارت دیجیتال | |
عدمکفایت دانش مسئولین مربوطه در حوزه نظارت دیجیتال | |
عدم ریسکپذیری مسئولین مربوطه در این حوزه | |
چندگانگی مراکز تصمیمگیری و خطمشی گذاری | |
جابهجایی و تغییر مدیران و تصمیمگیران | |
عدم تعهد کافی مدیران ارشد در به کارگیری سیستمهای نظارت دیجیتال | |
تداخل سیاستگذاری و اجرا در این حوزه | |
سازماندهی ضعیف مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات | |
موانع مالی- اقتصادی | بالا بودن هزینههای استقرار و ارتقای سیستمهای دیجیتال (از جمله نظارت دیجیتال) |
زمانبر بودن بازدهی مالی و اقتصادی بهکارگیری سیستمهای دیجیتال | |
موانع قانونی- سیاسی | وجود قوانین متعدد و دستوپا گیر در استفاده از سیستم نظارت دیجیتال |
عدم شفافیت کافی در سیاستگذاریهای مربوط به این حوزه | |
عدم دسترسی آزاد و کامل به شبکههای بینبانکی ملی و بینالمللی |
در این پژوهش به منظور تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون t تک نمونهای و روش فرايند سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است و دادهها از طریق نرمافزارهای Spss و Expert choice مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. فرايند تحليل سلسله مراتبي، يكي از معروفترین فنون تصمیمگیری چند معیاره است كه اساس آن بر مقايسات زوجي و به صورت نرخ نهايي جانشيني نهفته است.
یافتههای پژوهش
وضعیت موانع نظارت دیجیتال در جامعه مورد مطالعه
به منظور تعیین وضعیت موانع نظارت دیجیتال در واحدهای ارزی بانک تجارت از پرسشنامهای که در قسمت روش پژوهش به نحوه طراحی آن پرداخته شد، استفاده شده است. شیوه نمرهگذاری سـؤالات این پرسشنامه مبتني بر طيف 5 گزینهای ليكرت بوده است و بر اين اساس، رتبههای 1 تا 5 به پاسخها اختصاص داده شد. امتياز 1 نشاندهنده کمترین ميزان اهمیت سؤال مربوطه و امتياز 5 نشاندهنده بیشترین ميزان اهمیت بود. به این ترتیب عدد (00/3) به عنوان ميانه نظري پاسخها انتخاب شد و ميانگين نظرات پاسخگویان با مقدار نظري (00/3) مقايسه شد. این پرسشنامه توسط رؤسا، معاونین و کارشناسان فناوری اطلاعات واحدهای ارزی بانک تجارت شهر تهران پاسخ داده شد.
جدول 4: آمارههای توصیفی موانع نظارت دیجیتال در جامعه مورد مطالعه
متغیر | تعداد | ميانگين | انحراف معیار | کمترین | بیشترین | آماره t | p-مقدار |
موانع فنی- تخصصی | 30 | 83/3 | 02/1 | 00/1 | 00/5 | 79/4 | 001/0 |
موانع فرهنگی- اجتماعی | 30 | 49/3 | 94/0 | 00/2 | 00/5 | 86/2 | 004/0 |
موانع مدیریتی- اجرایی | 30 | 48/3 | 171 | 22/1 | 00/5 | 24/2 | 017/0 |
موانع مالی- اقتصادی | 30 | 40/3 | 25/1 | 00/1 | 00/5 | 75/1 | 046/0 |
موانع قانونی- سیاسی | 30 | 53/3 | 95/0 | 00/2 | 00/5 | 08/3 | 002/0 |
نتایج جدول 4 نشان میدهد که متغیرهای موانع فنی- تخصصی، موانع فرهنگی- اجتماعی، موانع مدیریتی- اجرایی، موانع مالی- اقتصادی و موانع قانونی- سیاسی در جامعه مورد مطالعه بیشتر از حد متوسط ارزیابی شدهاند (05/0>p-مقدار و میانگین تجربی بزرگتر از 00/3).
رتبهبندی موانع نظارت دیجیتال در جامعه مورد مطالعه
به منظور رتبهبندی موانع نظارت دیجیتال در جامعه مورد مطالعه، از پرسشنامه مقایسات زوجی استفاده شده است. بدینترتیب که بَعد از تبیین موانع نظارت دیجیتال و گویههای آنها که در قسمت روش پژوهش به آن پرداخته شد، پرسشنامه مقایسه زوجی جهت رتبهبندی موانع فوقالذکر طراحی و در اختیار رؤسا، معاونین و کارشناسان فناوری اطلاعات واحدهای ارزی بانک تجارت شهر تهران قرار گرفت تا بر اساس نظرات آنها، موانع مذکور رتبهبندی شوند. اهميت (وزن) نسبي هر يک از عوامل با استفاده از نرمافزار مربوطه مورد ارزیابی و محاسبه قرار گرفت که نتایج آن در جدول 5 آمده است.
جدول 5: ماتریس تلفیقشده (هندسی) مقایسات زوجی گروهي
عامل | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | وزن | رتبه |
موانع فنی- تخصصی | 1 | 51/4 | 03/4 | 14/5 | 11/3 | 180/0 | 3 |
موانع فرهنگی- اجتماعی |
| 1 | 88/2 | 93/1 | 26/4 | 260/0 | 2 |
موانع مدیریتی- اجرایی |
|
| 1 | 83/6 | 04/8 | 314/0 | 1 |
موانع مالی- اقتصادی |
|
|
| 1 | 21/3 | 052/0 | 5 |
موانع قانونی- سیاسی |
|
|
|
| 1 | 092/0 | 4 |
نرخ ناسازگاری (مقدار قابل قبول: 1/0>) | 037/0 |
نمودار 1: رتبهبندی موانع نظارت دیجیتال در جامعه مورد مطالعه
نتایج جدول 5، وزن موانع نظارت دیجیتال را نشان میدهد که موانع مدیریتی- اجرایی با وزن نسبی (314/0) در رتبه اول، موانع فرهنگی- اجتماعی (260/0) در رتبه دوم، موانع فنی- تخصصی با وزن نسبی (180/0) در رتبه سوم، موانع قانونی- سیاسی با وزن نسبی (092/0) در رتبه چهارم و موانع مالی- اقتصادی با وزن نسبی (052/0) در رتبه پنجم اهمیت قرار دارد.
بحث و نتیجهگیری
پژوهش حاضر به بررسی موانع نظارت دیجیتال در نظام بانکی و شناسایی اولویتهای مختلف این موانع پرداخت. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که موانع مدیریتی-اجرايی به عنوان مهمترین مانع با وزن نسبی ۳۱۴/۰ شناسایی شدهاند. این نتیجه حاکی از آن است که چالشهای موجود در حوزه مدیریت و فرآیندهای اجرایی، به طور مستقیم بر توانایی نهادهای بانکی در پیادهسازی موثر نظارت دیجیتال تأثیر میگذارد. به همین ترتیب، نیاز به اصلاح و بهینهسازی ساختارهای مدیریتی و تقویت فرآیندهای تصمیمگیری در این زمینه کاملاً محسوس است.
موانع فرهنگی-اجتماعی با وزن نسبی ۲۶۰/۰ در رتبه دوم قرار دارند، که بر اهمیت فرهنگ سازمانی و نگرش کارکنان نسبت به تغییرات تکنولوژیک تأکید دارد. برای موفقیت در پیادهسازی نظارت دیجیتال، توجه به بستر فرهنگی و اجتماعی در سازمانهای بانکی و ارتقاء آگاهی و آموزش کارکنان لازم و ضروری است.
موانع فنی-تخصصی با وزن نسبی ۱۸۰/۰ به عنوان سومین مانع مهم شناسایی شدهاند که نشاندهنده نیاز به بهبود زیرساختهای فناوری اطلاعات و تکیه بر مهارتهای ویژه در این زمینه است.
در انتها، موانع قانونی-سیاسی و مالی-اقتصادی به ترتیب با وزنهای نسبی ۰۹۲/۰ و ۰۵۲/۰ در رتبههای چهارم و پنجم قرار دارند. اگرچه این موانع از نظر اولویت در قیاس با دو دسته اول کمتر حائز اهمیت هستند، اما میتواند به عنوان فاکتورهای مؤثر در روند کلی نظارت دیجیتال در نظر گرفته شوند.
به طور کلی، این پژوهش بر لزوم توجه ویژه به موانع مدیریتی-اجرايی و فرهنگی-اجتماعی تأکید میکند و سیاستگذاران و مدیران بانکی را به اتخاذ استراتژیهای مناسب برای برطرف کردن این موانع و تسهیل پیادهسازی نظارت دیجیتال در نظام بانکی تشویق مینماید. نتایج این تحقیق میتواند به عنوان مبنایی برای استراتژیهای آتی در زمینه بهبود فرآیندهای نظارتی و افزایش کارایی نظام بانکی در مواجهه با چالشهای دیجیتال عمل نماید.
با توجه به نتایج به دست آمده، پیشنهادهای زیر ارائه میگردد.
در جهت رفع موانع فنی- تخصصی اقدامات زیر صورت گیرد:
- توسعه پهنای باند خطوط اینترنت و رفع مشکلات شبکه مخابرات؛
- ارتقای دانش فنی متخصصان در حوزه نظارت دیجیتال از طریق برگزاری دورههای آموزشی و تخصصی؛
- فراهم آوردن امکانات بهروز نرمافزاری و سختافزاری در این حوزه.
در جهت رفع موانع فرهنگی- اجتماعی اقدامات زیر صورت گیرد:
- گسترش فرهنگ به کارگیری سیستمهای دیجیتال از طریق آموزش، اطلاعرسانی صحیح و ...؛
- اطلاعرسانی از مزایای نظارت دیجیتال.
در جهت رفع موانع مدیریتی- اجرایی اقدامات زیر صورت گیرد:
- به کارگیری مدیریت استراتژیک و بلندمدت در حوزه دیجیتالی کردن امور بانکی؛
- تدوین و اجرای برنامههای جامع در این حوزه؛
- بالا بردن دانش مسئولین مربوطه در حوزه نظارت دیجیتال از طریق برگزاری دورههای آموزشی و تخصصی؛
- کاهش تعداد نهادهای موازی در این حوزه و ارتقای هماهنگی بین این مراکز از طریق ایجاد واحد هماهنگ کننده؛
- عدم جابهجایی و تغییر مداوم مدیران و تصمیمگیران؛
- بالا بردن تعهد مدیران ارشد در به کارگیری سیستمهای نظارت دیجیتال از طریق فرهنگسازی در این زمینه؛
- ارتقا هماهنگی بین سیاستگذاری و اجرا در این حوزه از طریق ایجاد واحدی که حلقه واسط بین سیاستگذاری و اجرا باشد.
در جهت رفع موانع مالی- اقتصادی اقدامات زیر صورت گیرد:
- آگاهیبخشی در این رابطه که استفاده از سیستمهای دیجیتال در بلندمدت با حذف کاغذ، کاهش تردد و ... هزینهها را به صورت قابل توجهی کاهش و سودآوری را به صورت قابل توجهی افزایش میدهد.
ایجاد صندوقهای تخصصی: تأسیس صندوقهای مالی برای پروژههای نظارت دیجیتال که میتواند از منابع دولتی، کمکهای بینالمللی یا همکاریهای خصوصی تأمین شده و به سرمایهگذاری در فناوریهای نظارتی بپردازد.
در جهت رفع موانع قانونی- سیاسی اقدامات زیر صورت گیرد:
- رفع قوانین متعدد و دستوپاگیر در استفاده از سیستمهای دیجیتال از طریق مراجع ذیربط؛
- شفافیت در سیاستگذاریهای مربوط به این حوزه؛
- دسترسی آزاد و کامل به شبکههای بین بانکی ملی و بینالمللی از طریق وضع و تصویب قوانین توسط نهادهای ذیربط.
توسعه فناوری: ایجاد و بهبود زیرساختهای فناوری لازم برای انجام نظارت دیجیتال.
آموزش و آگاهی: برگزاری کارگاهها و دورههای آموزشی برای افزایش آگاهی عمومی و کارکنان در مورد نظارت دیجیتال.
توافقنامههای همکاری: ایجاد توافقنامههای مشترک بین سازمانها و دولتها برای رفع موانع قانونی و فناوری.
تحلیل هزینه-فایده: انجام مطالعات اقتصادی برای نمایش بازگشت سرمایه و مزایای نظارت دیجیتال.
محدودیتهای این پژوهش عبارتند از:
محدودیت در دامنه پژوهش: این مطالعه تنها بر روی واحدهای ارزی بانک تجارت متمرکز شده است و ممکن است نتایج به دست آمده به سایر بانکها و واحدهای غیر ارزی تعمیم نپذیرند.
دادههای کیفی: اطلاعات مورد استفاده برای شناسایی موانع نظارت دیجیتال به صورت کیفی جمعآوری شده است که میتواند منجر به سوگیری در نتایج شود.
عدم دسترسی به اطلاعات داخلی: ممکن است به دلیل مسئلههای امنیتی یا محرمانه بودن اطلاعات، دسترسی به دادههای مربوط به موانع نظارت دیجیتال در نظام بانکی محدود باشد.
محدودیتهای زمانی و منابع: زمان و منابع محدود ممکن است بر عمق و دامنه این پژوهش تأثیر بگذارد و اجازه ندهد تمام جنبههای موانع نظارت دیجیتال به طور کامل بررسی شوند.
منابع
1. احمدی، ذاکر. و جمشیدینوید، بابک (۱۳۹۴). شناسایی و رتبهبندی موانع اساسی پیش روی سیستم نظارت مالی کشور. دومین همایش بینالمللی مدیریت و فرهنگ توسعه، تهران، ایران.
2. آقایی، عبدالرحمن. و شعبان نیا، منصور. (1401). حدود و ثغور نظارت دیجیتال درحقوق اداری ایران. مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی، دروه 13، شماره 52، ص ص 1-21
3. بابایی، محمد. و واعظی، احمد (1402). دیجیتالی شدن و آینده نظارت دولت؛ تاثیر دیجیتالی شدن بر عملکرد نظارتی دولت در جمهوری اسلامی ایران از نگاه نخبگان. دو فصلنامه علمی آینده پژوهی ایران، دوره 8، شماره 2، ص ص 75-105
4. حسيني، ميرزاحسن. و فولاديطرقي، مهدي (1389). بررسي موانع و محدودیتهای اجراي نظارت الکترونيکي. مجله مطالعات مديريت انتظامي، سال پنجم، شماره 4، صص 677 -706.
5. حسینی، میرزاحسن. و نوروزیان، امیر (1389). اجرای نظارت الکترونیکی در سازمانهای نظارتی کشور و اثر آن در کاهش فساد. مجله نظارت و بازرسی، سال چهارم، شماره 14، صص 91-116.
6. زاهدی، مهدی (1393). تحلیل کیفیت اطلاعات و نظارت دیجیتال آرشیوهای دیجیتال و نظامهای اطلاعاتی. مجله الکترونیکی سازمان کتابخانهها موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، سال ششم، شماره 22/23، صص 1-26.
7. سلامتیطبا، سیدهسارا؛ بیگی، مهدی. و اکبری، عباس (۱۳۹۶). بانکداری دیجیتالی؛ انقلابی در صنعت بانکداری. هفتمین همایش ملی بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت، پژوهشکده پولی و بانکی، تهران، ایران.
8. صالحی، مرتضی. و تاجآبادی، حسین (1391). تأثیر رسیدگی به شکایات و گزارشهای مردمی بر ارتقای سلامت اداری (مطالعه موردی ف.ا.ا.همدان). مجله نظارت و بازرسی، سال ششم، شماره 19، صص 101-129.
9. عسگریمهر، مسعود؛ ترکتبریزی، مرتضی؛ دهقانیقهفرخی، اکبر. و کاظمی، نسرین (۱۳۹۶). شناسایی مؤلفههای استراتژیک برای پیادهسازی موفق مدل بانکداری دیجیتال. هفتمین همایش ملی بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت، پژوهشکده پولی و بانکی، تهران، ایران.
10. مرادی، حسین. و خسرویزارگز، مسلم. (1392). آسیبشناسی فرهنگی اجتماعی نظارت الکترونیکی (مطالعه موردی سامانه کشوری نظارت بر معاملات دستگاههای اجرایی در خراسان جنوبی). مجله دانش ارزيابي، سال پنجم، شماره 17، صص 27-48.
11. Arnaudo, D., Del Prete, S., Demma, C., Manile, M., Orame, A., Pagnini, M., ... & Soggia, G., (2022). The digital trasformation in the Italian banking sector. Bank of Italy Occasional Paper, (682).
12. Anthony, R.N., Govindarajan, V., (2018). Management Control System. New Jersey: McGraw-Hill Higher Education, 13th Edition.
13. Beagrie, N., (2006). Digital curation for science, digital libraries, and individuals. International Journal of Digital Curation, 1(1), 3-16.Dye, T. R. (2012). Understanding Public Policy. New York: Pearson, 14th Edition.
14. Dugstad, J., Eide, T., Nilsen, E.R., Eide, H., (2019). Towards successful digital transformation through co-creation: a longitudinal study of a four-year implementation of digital monitoring technology in residential care for persons with dementia. BMC health services research, 19, 1-17.
15. Dye, T.R., (2016). Understanding Public Policy. New York: Pearson, 15th Edition.
16. Joint Information Systems Committee., (2003). JISC Circular 6/03 (revised): An invitation for expressions of interest to establish a new digital curation center for research into and support of the curation and preservation of digital data and publications. Available at: http://www.jisc.ac.uk/uploaded_documents/6-03%20Circular.doc
17. Judijanto, L., Suwandana, I.M.A., Paramita, C.C.P., (2024). Barriers to Digital Transformation in SMEs: Insights from a Bibliometric Analysis. West Science Business and Management, 2(2), 605-615.
18. Khanboubi, F., Boulmakoul, A., (2019). Digital transformation in the banking sector: Surveys exploration and analytics. International Journal of Information Systems and Change Management, 11(2), 93-127.
19. Lee, C.A., Tibbo, H.R., (2007). Digital curation and trusted repositories: Steps toward success. Journal of Digital Information, 8(2).
20. Panina, D., Aiello, J.R., (2005). Acceptance of electronic monitoring and its consequences in different cultural contexts: A conceptual model. Journal of International Management, 11(2), 269-292.
21. Rieger, O.Y., (2007). Select for success: Key principles in assessing repository models. D-Lib Magazine, 13(7/8), 1-8.
22. Stanton, J.M., Julian, A.L., (2012). The impact of electronic monitoring on quality and quantity of performance. Computers in Human Behavior, 18(1), 85-101.
23. Uzule, K., Verina, N., (2023). Digital barriers in digital transition and digital transformation: Literature review. Economics and Culture, 20(1), 125-143.
24. Zhang, J., Zhu, Z., Liu, H., Zuo, J., Ke, Y., Philbin, S. P., ... & Ni, Q. (2023). System framework for digital monitoring of the construction of asphalt concrete pavement based on IoT, BeiDou navigation system, and 5G technology. Buildings, 13(2), 503.
[1] . Associate Professor, Department of Management, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran email:nikpour2003@yahoo.com
[2] . Assistant Professor, Department of Management, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran Corresponding Author email:a.vakili@iauk.ac.ir
[3] . دانشیار گروه مدیریت،واحدکرمان،دانشگاه آزاد اسلامی ،کرمان،ایران ایمیل: nikpour2003@yahoo.com
[4] . استادیارگروه مدیریت،واحدکرمان،دانشگاه آزاد اسلامی ،کرمان،ایران(نویسنده مسئول) ایمیل: a.vakili@iauk.ac.ir
[5] Digital Transformation
[6] Uzule and Verina
[7] Khanboubi and Boulmakoul
[8] Judijanto et al
[9] Arnaudo et al
[10] . Digital Banking
[11] . Digital Monitoring
[12] . Rieger
[13] Zhang et al
[14] Dugstad et al
[15] . Dye
[16] . Anthony & Govindarajan
[17] Beagrie
[18] . Joint Information Systems Committee (JISC)
[19] . Lee
[20] . Technical-Specialized Barriers
[21] . Cultural-Social Barriers
[22] . Administrative-Executive Barriers
[23] . Financial-Economic Barriers
[24] . Legal-Political Barriers
[25] . Panina & Aiello
[26] . Stanton & Julian
[27] . Delphi Method
[28] . Kendall's Coefficient of Concordance
[29] . Cronbach's Alpha