روایی و هویت سازی: ازمنظر تحلیل چهارچوب (نگاهی بر ترجمه مفاهیم شرق شناسی و هویت ادوارد سعید در دهه 90 در ایران با تاکید بر پیرامتن)

Subject Areas : All areas of language and translation

Anahita  Amirshojai ¹ (Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran)
Hussein  Mollanazar ² (Department of English Translation Studies, Faculty of Persian Literature and Foreign Languages, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran)

Received: 2022-09-13 Accepted : 2022-12-01 Published : 2024-01-01

Keywords: ترجمه, شرق شناسی, ادوارد سعید, پیرامتن, تحلیل چهارچوب, هویت روایی,

Abstract :

برداشت هرفرد از واقعیت متفاوت است و مترجم در مقام کنشگر اجتماعی از این امر مستثنی نمی‌باشد. واقعیت‌سازی به نوعی با هویت‌سازی در ارتباط است. در تمایز میان تفکر روایی و گفتمان روایی، پرسش اصلی این است: روایت چگونه به عنوان ابزار ذهنی در ساخت واقعیت و به تبع آن هویت عمل می‌کند. همانند بحث زبان-اندیشه، پرداختن به گفتمان روایی و تفکر روایی آسان نیست، زیرا واقعیت در ذهن، به چارچوب زمانی- مکانی فرهنگ مورد نظر بستگی دارد. این پژوهش بینارشته‌ای برآن است براساس تحلیل چهارچوب نشان دهد چگونه جامعه به مثابه چهارچوب فرهنگی، مترجم یا سایر عاملان را به بازروایت متن و ساخت هویت نویسنده وا می‌دارد، و چرا این هویت‌سازی در پیرامتن بارزتر خواهد بود. پس از پرداختن به مفاهیم هویت روایی، دیگری سازی، و تحلیل چهارچوب جهت تبیین ماهیت ناهمگن پیرامتن در تبیین کنش عاملان در ترجمه، به تحلیل پیرامتن (مقدمه مترجم و نویسنده: ترجمه شرق شناسی ادوارد سعید) می‌پردازد تا نشان دهد در دهه 90 در ایران مفاهیم شرق شناسی چگونه معرفی و هویت نویسنده چگونه شکل گرفته و نقش ساختار و عاملیت چه بوده است. در راستای عینیت بخشی به این چهارچوب فلسفی، مدلی ترکیبی برگرفته از مولفه‌های روایی سومرز (هویت روایی ریکور) و چهارچوب گافمن پیشنهاد می دهد که با سه مولفه هویت‌سازی در ترجمه نمود می‌یابد. درنهایت اذعان می‌دارد پیرامتن نوعی فراگفتمان ترجمه‌‌ای است که در هویت‌سازی، و نمایان ساختن هنجارهای جامعه یا عاملیت مترجم کارآمد می‌باشد و هویت‌ها از طریق باز روایی در پیرامتن و تاسی از دوگانگی ساختار/کارگزار پدید می آیند.

References:

Al-Herthani, M. M. (2009). Edward Said in Arabic: narrativity and paratextual framing University of Manchester].

Ali, H. M. (2018). Bourdieu and Genette in paratext: How sociology counts in linguistic reasoning. International Journal of Society, Culture and Language, 6(2), 90-101.

Baker, M. (2018). Translation and conflict: A narrative account. Routledge.

Bolouri, K., & Bolouri, M. (2019). MEMRI’s Narrative of Iran in the Context of Current US-Iran Tensions. Journal of Language and Translation, 9(4), 67-75.

Bruner, J. (1991). The narrative construction of reality. Critical inquiry, 18(1), 1-21.

Currie, M. (2010). Postmodern narrative theory. Bloomsbury Publishing.

Ezzy, D. (1998). Theorizing narrative identity: Symbolic interactionism and hermeneutics. Sociological quarterly, 39(2), 239-252.

Fan, L. (2022). Translation and paratexts: by Kathryn Batchelor, London, Routledge, 2018, 202 pp.,£ 34.99/£ 120.00/£ 31.49 (paperback/hardback/eBook), ISBN 9781138488977/9780815349228/9781351110112. In: Taylor & Francis.

Genette, G., & Crampé, B. (1988). Structure and Functions of the Title in Literature. Critical inquiry, 14(4), 692-720.

Genette, G., & Maclean, M. (1991). Introduction to the Paratext. New literary history, 22(2), 261-272.

Ghomi, P., & Farahzad, F. (2020). A tentative model of renarration in audiovisual translation. Translation Studies Quarterly, 18(69), 9-25.

Goffman, E. (1974). Frame analysis: An essay on the organization of experience. Harvard University Press.

Goffman, E. (2002). The presentation of self in everyday life. 1959. Garden City, NY, 259.

Hosseinzadeh, M. (2015). Translatorial prefaces: A narrative analysis model. International Journal of English Language, Literature and Translation Studies, 2(3), 311-319.

Ibarra, H., & Barbulescu, R. (2010). Identity as narrative: Prevalence, effectiveness, and consequences of narrative identity work in macro work role transitions. Academy of management review, 35(1), 135-154.

Pellatt, V. (2014). Text, extratext, metatext and paratext in translation. Cambridge Scholars Publishing.

Somers, M. R. (1994). The narrative constitution of identity: A relational and network approach. Theory and society, 605-649.

Yalsharzeh, R., Barati, H., & Hesabi, A. (2019). Dissenting Voices: When Paratexts Clash With Texts. Paratextual Intervention in Persian Translations of Texts Relating to the Iran-Iraq War. Meta: journal des traducteurs/Meta: Translators’ Journal, 64(1), 103-124.

احمدی، م. عنبری، م. ازکیا، م. (1393). توسعه به مثابه سلطه، واکاوی آثار ادوارد سعید. جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، 40(3)، 54-25.

انصاری، م. درودی، م. (1393). مطالعات پسااستعماری، تلاش متن‌‌محور در جهت وارونه‌سازی چشم‌اندازها (با تأکید بر بازشناسی رویکردهای متفاوت). جستارهای سیاسی معاصر، 5(12)، 1-23

‎پور قریب، ب. (1394). ادوارد سعید ونظریه پسااستعماری و ادبیات مستعمره زدایی. مطالعات انتقادی ادبیات، 2(6)،85-96

‎زینی وند، ت. (1394). معرفی و تحلیل دیدگاه‌های نقدی ادوارد سعید بر چالش‌های بنیادین ادبیات تطبیقی. پژوهش های ادبیات تطبیقی، 3(2)،47-70

نساج، ح. (1391). مؤلفه های قوام بخش شرق شناسی در اندیشه ادوارد سعید. دانش سیاسی و بین الملل، 2(1)، 129-145

نساج، ح. (1392). سنجش «ماللهند» ابوریحان بیرونی بر اساس مولفه های شرق شناسی ادوارد سعید.  دانش سیاسی سال نهم، بهار و تابستان1392، شماره 1 (پیاپی 17)