XML
-
-
فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - نگاهی به مثنوی «سلم‌الجنان» اکبرعلیخان متخلص به جاوید
نگار حیدری احمدرضا یلمه ها مریم محمودییکی از نسخه‌های گمنام، معراج‌نامه‌ای ناشناخته به نام سلم‌الجنان سرودۀ اکبرعلیخان متخلص به جاوید است. این پژوهش بر آن است تا ضمن معرفی این اثر، به بیان ویژگیها و شاخصه‌های زبانی، ادبی، موسیقایی و فکری آن بپردازد. ازنظر ویژگی‌های زبانی، واژه‌ها و عبارت‌های عربی در متن چکیده کاملیکی از نسخه‌های گمنام، معراج‌نامه‌ای ناشناخته به نام سلم‌الجنان سرودۀ اکبرعلیخان متخلص به جاوید است. این پژوهش بر آن است تا ضمن معرفی این اثر، به بیان ویژگیها و شاخصه‌های زبانی، ادبی، موسیقایی و فکری آن بپردازد. ازنظر ویژگی‌های زبانی، واژه‌ها و عبارت‌های عربی در متن غلبه دارد که برخی از آن‌ها منسوخ و متروک و نامأنوس است. سراینده در برخی ابیات به ترکیب‌سازی‌های جدید دست زده است. بهره‌گیری از عامیانه‌گویی و مخفف‌نویسی از دیگر شگردهای شاعر در حیطۀ زبانی است. جاوید در قلمرو ویژگی‌های ادبی به‌صورت معتدل مباحث بلاغی و آرایه‌های ادبی را در متن نشانده است. در زمینۀ موسیقی شعر، شاعر از وزن مفتعلن مفتعلن فاعلن (بحر سریع) و قالب مثنوی بهره برده است. در قلمرو محتوا نیز بر آن بوده است تا معراج حضرت رسول (ص) را براساس اعتقادات و روایات مسلمانان به‌گونه‌ای پرشور و معنوی ازطریق پیوند مناسب میان تصاویر، عواطف، احساسات، خیال‌پردازی و وزن ترسیم کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بررسی نسخۀ خطی طوفان المصیبه
سید عوض علی کاظمی مرتضی فلاحدر حوزة جغرافیای کنونی افغانستان، بر تصحیح متون خطی توجه چندانی انجام نشده است؛ به همین سبب بیشتر نسخه های خطی یا از بین رفته و یا اینکه هنوز دست نخورده باقی مانده است. یکی از آن نسخه های خطی، متعلق به سدۀ سیزده هجری با عنوان طوفان المصیبه اثر سیّد رضابخش موسوی، مشهور چکیده کاملدر حوزة جغرافیای کنونی افغانستان، بر تصحیح متون خطی توجه چندانی انجام نشده است؛ به همین سبب بیشتر نسخه های خطی یا از بین رفته و یا اینکه هنوز دست نخورده باقی مانده است. یکی از آن نسخه های خطی، متعلق به سدۀ سیزده هجری با عنوان طوفان المصیبه اثر سیّد رضابخش موسوی، مشهور به ناطق نیلی (متولد 1228ق.) است. شاعر این اثر را در سال 1276 قمری نوشته است؛ اما نسخۀ دست نویس شاعر براثر حوادث روزگار از بین رفته است و فعلاً موجود نیست. شخصی که هویّتش روشن نیست، نسخۀ موجود و فعلی این اثر را در سال 1287ق. کتابت کرده است. این اثر یک مقتل فارسی است که ازنظر ساختار با پیروی از کتاب طوفان البکاء جوهری سروده شده است. در این مقاله می کوشیم تا به این پرسش پاسخ دهیم که نسخة موجود چه ویژگی هایی ساختاری دارد و کدام تحولات سیاسی و اجتماعی در بازنویسی نسخه، باعث دگرگونی و حذف و اضافات آن شده است. روش نوشتاری این مقاله به شیوة تصحیح قیاسی است و تلاش می شود تا افزون بر معرفی صورت صحیح این اثر، برتری های ادبی، اعم از نظم و نثر، طوفان المصیبه بر طوقان البکا نشان داده شود.طوفان المصیبه، طوفان البکاء، ناطق نیلی، شعر سدۀ سیزدۀ افغانستان، مقتل سرایی پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - ترجیع بندی نویافته از مِیلیِ مشهدی
یدالله عابدی نهرخلجی مهرداد چترایی عزیز آبادی قربانعلی ابراهیمیسفینۀ نظم و نثر قرن دهم هجری ازجمله سفینه‌هایی است که آگاهی‌های ارزشمند و ابیات نویافته‌ای دارد. نویسندۀ گمنامی این سفینه را نوشته است. این اثر به شمارۀ 8982 در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی نگهداری می‌شود. در این سفینه، اشعار شاعران متعددی جمع‌آوری شده است. یکی از این شاع چکیده کاملسفینۀ نظم و نثر قرن دهم هجری ازجمله سفینه‌هایی است که آگاهی‌های ارزشمند و ابیات نویافته‌ای دارد. نویسندۀ گمنامی این سفینه را نوشته است. این اثر به شمارۀ 8982 در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی نگهداری می‌شود. در این سفینه، اشعار شاعران متعددی جمع‌آوری شده است. یکی از این شاعران زبردست که برخی آثارش از دید محقّقان مغفول مانده است، میرزا قلی مِیلی مشهدی است. میلی در سرودن غزل، قصیده، ترجیع و ترکیب توانایی‌های خود را نشان داده است. پژوهش پیش‌رو مطالعه‌ای نظری است که به شیوۀ پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای انجام شده است. این پژوهش پس از معرفی اجمالی سفینۀ ارزشمند نظم و نثر، نخست به شخصیّت میرزا قلی مِیلی مشهدی (هروی) و سپس به ترجیع‌بندی نویافته از وی می‌پردازد؛ درنتیجه جایگاه و مرتبۀ شعری این شاعر بزرگ شناسانده خواهد شد و ترجیع‌بندی با 110 بیت تازه‌یاب معرفی می‌شود که تاکنون در دیگر منابع نیامده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - معرفی نسخه‌های خطی «فوائدالسالکین» و بررسی متنی آن
بهاره محمدزاده اصغر دادبه عبدالحسین فرزادفوائدالسالکین تألیف خواجه فریدالدین مسعود شکرگنج بابافرید است. این اثر به‌طور عام مشتمل بر مجالس و مقامات جمعی از پیران صوفیة هند و به‌طور خاص نگارش ملفوظات قطب‌الدین بختیار اوشی ـ از اقطاب و پیران سلسلة چشتی قرن ششم و هفتم هند ـ است. هدف از نوشتن فوائدالسالکین حفظ و ان چکیده کاملفوائدالسالکین تألیف خواجه فریدالدین مسعود شکرگنج بابافرید است. این اثر به‌طور عام مشتمل بر مجالس و مقامات جمعی از پیران صوفیة هند و به‌طور خاص نگارش ملفوظات قطب‌الدین بختیار اوشی ـ از اقطاب و پیران سلسلة چشتی قرن ششم و هفتم هند ـ است. هدف از نوشتن فوائدالسالکین حفظ و انتقال تفکر و تعلیمات فرقة چشتی است؛ نیز گردآوری مقامات و مقالات پیران صوفیه ـ به‌ویژه انتقال سخنان پیر و مرشد بابا فریدالدین، قطب‌الدین بختیار اوشی ـ و گفت‌وگوهای عارفانه‌ای است که سالکان طریق تصوّف دربارة سیر و سلوک عارفانه در جلسه بیان می‌کرده‌اند. موضوع اصلی فوائدالسالکین عرفان و تصوّف هند است. این اثر اطلاعات مهمی از تصوّف هند در قرن ششم به دست می‌دهد و نمونة خوبی از مجالس صوفیانة آن عهد به زبان فارسی است. درواقع هدف مؤلف از نگارش این نسخه نشر تعالیم چشتیان و گسترش عقاید و اندیشه‌های آنان بوده است. با بررسی مجالس صوفیانة هند، افزون‌بر کسب اطلاعات ادبی و عرفانی و سبک‌شناسی اثر، به اطلاعات مهمی دربارة یکی از طرق تصوّف در ایران و هند، پیش از ورود تفکر ابن‌عربی و قبل از تغییر آن دست می‌یابیم؛ نیز میزان اشتراک فرهنگی بین مسلمانان ایران و شبه‌قاره و تأثیر سلسلة چشتیه و طرفداران آن بر شکل‌گیری چهرة اسلام در این منطقه بررسی می‌شود؛ ازاین‌رو در این مقاله به شرح حال بابافرید، معرفی کتاب و سپس بررسی محتوایی اثر پرداخته خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - معرفی نسخه‌ای خطی و مصوّر از مثنوی سوز و گداز نوعی خبوشانی محفوظ در موزة هنر والترز
ناهید امیری سعید فرمانی بابک نبئیاین پژوهش می‌کوشد به روش کتابخانه‌ای به معرفی نسخة خطی مصوّر سوز و گداز نوعی خبوشانی موجود در موزة هنر والترز بپردازد. مثنوی سوز و گداز اثر نوعی خبوشانی یکی از مقبول‌ترین منظومه‌های قرن‌های دهم و یازدهم هجری در هند است که بر وزن خسرو و شیرین نظامی سروده شده است. این اثر چکیده کاملاین پژوهش می‌کوشد به روش کتابخانه‌ای به معرفی نسخة خطی مصوّر سوز و گداز نوعی خبوشانی موجود در موزة هنر والترز بپردازد. مثنوی سوز و گداز اثر نوعی خبوشانی یکی از مقبول‌ترین منظومه‌های قرن‌های دهم و یازدهم هجری در هند است که بر وزن خسرو و شیرین نظامی سروده شده است. این اثر به‌دلیل درون‌مایة خاصش ازجمله آثاری است که کاتبان و نگارگران در اواسط قرن یازدهم هجری به آن توجه داشته‌اند. درون‌مایه و محتوای داستان به اجرای آیین ستی یا ساتی در هند می‌پردازد. شخصیت‌های اصلی داستانْ زن و مردی هندو هستند که مرد پیش از اجرای آیین عروسی درمی‌گذرد. عروس تصمیم می‌گیرد طبق آیین ستی، خود را همراه مرد به آتش بیفکند. گویا این حرکت عروس که برخاسته از آیین‌های باستانی و سنّت فرهنگی بوده، نشانة وفاداری تعبیر می‌شده است. تاکنون هفت نسخة خطی تصویری از این اثر ارزشمند شناسایی شده است که تنها یکی از این نسخه‌ها نام کاتب، نام نگارگر و تاریخ کتابت دارد. نگاره‌های این نسخه منسوب به محمدعلی نقاش مشهدی است و کتابت آن را ابن‌سیّد مرادالحسینی در سال 1068ق. به انجام رسانده است. این نسخة نفیس درحال حاضر در موزة هنر والترز در شهر بالتیمور ایالت مریلند امریکا نگهداری می‌شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - پژوهشی درباب نسخه شناسی مثنویهای مشرقی شیرازی
نغمه موذنی حمیدرضا قانونیمشرقی شیرازی از شاعران گمنام پایان سدة دهم و نیمة نخست سدة یازدهم است. وی در روزگار صفوی می‌زیست. نام او حسن و تخلصش مشرقی است. دو منظومة مهم وی شمس‌المشرقین و شبستان انس است. او مثنویهای متفرقه سروده است. مثنوی نخست را به تقلید از تحفة‌العراقین خاقانی و دوم را به پیرو چکیده کاملمشرقی شیرازی از شاعران گمنام پایان سدة دهم و نیمة نخست سدة یازدهم است. وی در روزگار صفوی می‌زیست. نام او حسن و تخلصش مشرقی است. دو منظومة مهم وی شمس‌المشرقین و شبستان انس است. او مثنویهای متفرقه سروده است. مثنوی نخست را به تقلید از تحفة‌العراقین خاقانی و دوم را به پیروی از بوستان سعدی به نام شاه عباس سروده است. کلیات او، افزون‌بر مثنویهای یادشده، مشتمل بر قصیده، غزل، رباعی و مرثیه و قطعه و ساقی‌نامه است. این مقاله از مجموعه دیوان اوست که از آن، سه نسخه در کتابخانة مجلس و یک نسخه در کتابخانة دانشگاه تهران و دو نسخه در کتابخانة ملک موجود بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - معرفی «دیوان عمر» سرودة مولانا سربازی
انور قدوسیان اسحاق میربلوچ زاییهمة میراث مکتوب زبان فارسی مدیون اندیشمندانی است که با تفکری خلاّق، ذهنی پویا و همّتی والا به آفرینش شاهکارهای علمی و ادبی پرداخته‌اند تا همواره این زبان را برای مخاطبان، گیرا و زنده جلوه‌گر نمایند؛ بنابراین واکاوی و حراست از این دستاوردهای علمی و میراث ادبی ـ که جزو گن چکیده کاملهمة میراث مکتوب زبان فارسی مدیون اندیشمندانی است که با تفکری خلاّق، ذهنی پویا و همّتی والا به آفرینش شاهکارهای علمی و ادبی پرداخته‌اند تا همواره این زبان را برای مخاطبان، گیرا و زنده جلوه‌گر نمایند؛ بنابراین واکاوی و حراست از این دستاوردهای علمی و میراث ادبی ـ که جزو گنجینه‌های ارزشمند فرهنگی ایران و نمایانگر عظمت، نفوذ و غنای زبان فارسی هستند ـ ضرورتی اساسی است.مولانا محمدعمر سربازی یکی از شخصیت‌های فرهنگی و ادبی معاصر بلوچستان است که قریب به صد اثر از خود به یادگار گذاشته است. دیوان عمر شاخص‌ترین اثر ادبی ـ عرفانی چاپ‌شده از تراوشات فکری اوست که تاکنون در مراکز دانشگاهی و پژوهشی ناشناخته مانده است. اشعار دیوان عمر در قالب‌های مثنوی، قصیده و عموماً غزل با مضامینی همچون وصف، مدح، عشق و مناجات است. نگارندگان در این پژوهش می‌کوشند ضمن معرفی مولانا سربازی و دیوان وی به بررسی متن‌شناسانه و تحلیل نکات بارز کلام او بپردازند. بررسی کلام سربازی نشان‌دهندۀ آن است که غالب مضامین اشعار وی اظهار عشق حقیقی و مطلق به خداوند بوده است؛ نیز علاقه و دلبستگی خاصی به شاعران پیشین ازجمله سنایی، عطار، مولوی، حافظ و اقبال لاهوری داشته و در سروده هایش از آن‌ها تأثیر پذیرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - واکاوی سیمای عاشق و معشوق در نسخة خطی دورة قاجار(مطالعة موردی: مراسلات عاشق و معشوق ستمگر 1309 ق.)
ندا مرادعشق، وصف حال عاشق و توصیف سیمای معشوق از زبان عاشقی راستین، سه مؤلفة اساسی ادبیات غنایی است که شاعران و نویسندگان از دیرباز کوشیده‌اند با زبانی ادبی و لحنی غنایی نگرش‌های خود را بیان و سیمای مطلوبی از این سه محور ترسیم کنند. فن ترسل در شناساندن این مضامین سه‌گانه و سیر چکیده کاملعشق، وصف حال عاشق و توصیف سیمای معشوق از زبان عاشقی راستین، سه مؤلفة اساسی ادبیات غنایی است که شاعران و نویسندگان از دیرباز کوشیده‌اند با زبانی ادبی و لحنی غنایی نگرش‌های خود را بیان و سیمای مطلوبی از این سه محور ترسیم کنند. فن ترسل در شناساندن این مضامین سه‌گانه و سیر تحوّلات فرهنگی، ادبی و زبانی آن در ادوار تاریخی نقش مهمی دارند؛ زیرا از یک‌سو این فن، سیر تحولّات فرهنگی ادبی و زبانی را در ادوار تاریخی بازمی‌نمایاند و ازسوی دیگر، یک سبک نوشتاری ارتباطی در بازشناساندن احوالات، حالات و آلام درونیِ ادبیات ملّت‌هاست. مراسلات عاشق و معشوق ستمگر (309 ق.) یکی از مراسلات دورة قاجاری است که با سی و یک نامة عاشقانه و با زبانی ادبی و غنایی تحریر شده و سخن عشق، بن‌مایة اصلی آن است. در این پژوهش، با روش تحلیل محتوا در یک مقدمه و دو گفتار آشکار می‌شود که رمز ماناییِ متونی مانند مراسلاتِ عاشق و معشوقِ ستمگر، تنها توصیف کلیشه‌ای از زیبایی ِظاهری معشوق نیست؛ بلکه عاشق و معشوق با اوصافی چندلایه و متضاد در تلاش‌اَند تا در گذر از وادیِ عشق، خود را به جوهرة صفاتِ نیکِ انسانی و فضایل اخلاقی بیارایند و در این راه، آزادی، آرامش و پند و اندرزهای معشوق در جوابیه‌ها همچون چراغِ راه عاشق است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - معرفی نسخة شوقنامة عباسی و احوال و آثار مؤلف آن
مهدی عسگری منصور نصیریدوستداران و منتقدان عرفان و تصوف در عالم اسلام همواره به مثنوی معنوی توجه داشته‌اند. برخی از اهل عرفان و تصوف به تلخیص و گزارش مثنوی معنوی پرداخته‌اند. شوقنامة عباسی یکی از این تلخیص‌ها و گزارش‌هاست. از این تلخیص و گزارش مختصر، تنها یک نسخة خطی تا زمان حاضر یافت شده است چکیده کاملدوستداران و منتقدان عرفان و تصوف در عالم اسلام همواره به مثنوی معنوی توجه داشته‌اند. برخی از اهل عرفان و تصوف به تلخیص و گزارش مثنوی معنوی پرداخته‌اند. شوقنامة عباسی یکی از این تلخیص‌ها و گزارش‌هاست. از این تلخیص و گزارش مختصر، تنها یک نسخة خطی تا زمان حاضر یافت شده است. این نسخه را عارف و فیلسوف گمنام عصر صفوی، علیقلی بن قرچغای‌خان نوشته است. نسخة منحصربه‌فرد شوقنامة عباسی در کتابخانه و موزة ملی ملک به شمارة 5/4097 نگهداری می‌شود. این نسخه در حاشیة نسخة دیگری از نویسنده‌ای ناشناخته است. آنچه در این پژوهش بررسی می‌شود، معرفی احوال و آثار نویسندة شوقنامة عباسی و معرفی نسخه و محتوای این تلخیص و گزارش از مثنوی معنوی است. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی ـ تحلیلی و کتابخانه‌ای است. نتیجة اجمالی از بحث این است که تاکنون دربارة احوال و آثار قرچغای‌خان تحقیق جامعی انجام نشده است و لازم است که رسالة شوقنامة عباسی با همة کاستی‌هایش تصحیح و منتشر شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی ویژگی‌های سبکی نسخة خطی «انتخاب منتخب‌التواریخ»
مریم احمدی علی (پدرام) میرزایی فاطمه کوپا علی محمد گیتی فروزتاریخنویسی یکی از شاخه‌های مهم فرهنگ و زبان فارسی است که از دیرباز عوام و خواص به آن توجه داشته‌اند؛ تا آنجا که بسیاری از ادیبان فارسی‌زبان در اعصار مختلف به نگارش تاریخ روی آورده‌اند و گاه ﺗﺄلیف تاریخ به‌منزلة محک و معیاری برای سنجش ذوق و سواد ادبی آنان به شمار می‌رفت چکیده کاملتاریخنویسی یکی از شاخه‌های مهم فرهنگ و زبان فارسی است که از دیرباز عوام و خواص به آن توجه داشته‌اند؛ تا آنجا که بسیاری از ادیبان فارسی‌زبان در اعصار مختلف به نگارش تاریخ روی آورده‌اند و گاه ﺗﺄلیف تاریخ به‌منزلة محک و معیاری برای سنجش ذوق و سواد ادبی آنان به شمار می‌رفته است.انتخاب منتخب التواریخ عبدالشکور بن عبدالواسع هندوستانی، یکی از متون تاریخی قرن یازدهم است که یکی از منشیان دربار گورکانیان هند آن را به‌منظور شرح خلاصه‌ای از تاریخ عمومی بشر از ابتدای خلقت تا زمان ﻣﺆلف با زبانی ادبی به رشته تحریر درآورده است. این اثر افزون‌بر اطلاعات تاریخی و جغرافیایی می‌تواند نمودار مظاهر نفوذ و اشاﻋﺔ زبان فارسی در شبه‌قارﺓ هند باشد. سبک نثر این کتابْ ویژگی‌های زبانی، ادبی و فکری خاصی دارد که در این مقاله به بخشی از این ویژگیها پرداخته می‌شود؛ این خصوصیات شامل چگونگی کاربرد ترکیبات، واژگان و ویژگی‌های ادبی مانند آرایه‌های بدیعی و بیانی است. درحقیقت مطالب موجود در این اثر در جایگاه تاریخ عمومی، به‌ظاهر مشابه و گاه تکراری است؛ اما گاهی به‌دلیل اشتمال بر اصطلاحات، لغات و اطلاعاتی که در محدودﺓ زندگی ﻣﺆلف کاربرد داشته است، می‌تواند موقعیت نثر فارسی و ویژگی‌های سبکی آن را در شبه‌قارﺓ هند نشان دهد و این امر خود در بررسی سیر و تطور نثر فارسی در مناطق فارسی زبان سودمند است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - معرفی و سبک‌شناسی نسخة نفیس جامع‌الحکایات نصرالله بن شهرالله ترمذی در کتابخانة مجلس
شهرزاد بهمنیجامعالحکایات ازجمله متون تک‌نسخه‌ای خطی قرن یازدهم هجری است که به قلم نصرالله بن شهرالله ترمذی به خط شکستة نستعلیق زیبایی تحریر شده است. آیت‌الله ملا غلامرضا آرانی در قرن سیزدهم هجری، شرحی خطی با عنوان قلائداللئالی بر این اثر نفیس نوشته است. معرفی حکایات قدیمی ایرانی ا چکیده کاملجامعالحکایات ازجمله متون تک‌نسخه‌ای خطی قرن یازدهم هجری است که به قلم نصرالله بن شهرالله ترمذی به خط شکستة نستعلیق زیبایی تحریر شده است. آیت‌الله ملا غلامرضا آرانی در قرن سیزدهم هجری، شرحی خطی با عنوان قلائداللئالی بر این اثر نفیس نوشته است. معرفی حکایات قدیمی ایرانی از آن نظر اهمیت دارد که باعث توجه پژوهشگران و خوانندگان به شناخت پیشینة فرهنگ و ادب فارسی می‌شود؛ همچنین توجه به ویژگی‌های سبک‌شناختی در سده‌های اخیر در میان ادیبان و سخنواران اهمیت فراوانی یافته است؛ زیرا سبک ادبی هر نویسنده بیانگر اندیشه و نمودار اسلوب بیان او در رساندن معنا به ذهن مخاطب است. نوع الفاظ، ترکیب‌ها، جمله‌بندی‌ها و شیوة تعبیر معانی، از مؤلفه‌های اساسی سبک ادبی است. طبق نتایج تحقیق، سبک جامع‌الحکایات ازنظر زبانی و ادبی جزو متون اواخر دورة اول نثر فارسی (متون بینابین قرن پنجم) قرار دارد. کلمات کهن فارسی، کلمات عربی، کاربرد فعل‌های ماضی، پیشوندی، نهی، مصدر و قید به‌شیوة کهن، از بارزترین ویژگی‌های زبانی ترمذی است. سجع، تلمیح، تناسب و تشبیه نیز از برگزیده‌ترین آرایه‌های مدّنظر اوست. با توجه به ماهیّت تعلیمی و تربیتی جامع‌الحکایات، مهم‌ترین ویژگی سبک ترمذی در سطح ادبی، علم معانی است. بدین لحاظ، غرض ثانویة هشدار و ارشاد در این اثر غالب است و ازنظر کمیت در سطح زبان، کاتب تمایل بیشتری به ایجاز حذف دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - معرفی رسالة «در جواب شبهات بر فصل‌الخطاب»
کاظم استادیپس از نشر کتاب فصل‌الخطاب، ردیه‌هایی دربارۀ این اثر نوشته شد. از میان این ردیه‌ها، طبق اسناد موجود، و بنابر نقل آقابزرگ تهرانی و به‌تبع او برخی دیگران، محدث نوری فقط به یکی از ردیه‌ها، یعنی کشف‌الارتیاب شیخ محمود معرب تهرانی، پاسخ داده است؛ البته این انتساب، اشتباه است چکیده کاملپس از نشر کتاب فصل‌الخطاب، ردیه‌هایی دربارۀ این اثر نوشته شد. از میان این ردیه‌ها، طبق اسناد موجود، و بنابر نقل آقابزرگ تهرانی و به‌تبع او برخی دیگران، محدث نوری فقط به یکی از ردیه‌ها، یعنی کشف‌الارتیاب شیخ محمود معرب تهرانی، پاسخ داده است؛ البته این انتساب، اشتباه است و جوابیة حاجی نوری در جواب کشف‌الارتیاب نیست. بنابر اهمیت رسالة جوابیة محدث نوری، اکنون لازم است دربارة آن، سؤالات و پژوهش‌هایی صورت گیرد؛ پرسش‌هایی مانند 1) نسخه‌های خطی رساله کدام است؟ 2) این رساله چه مشخصه‌هایی دارد؟ 3) محتوای رساله چیست؟ 4) پرداختن به رسالة جوابیه چه موضوعاتی را روشن می‌کند؟ در این باره، مشخص شد که از رسالة جوابیة محدث نوری، پنج نسخة خطی شناسایی شده است که سه نسخة آن در دسترس هستند و تحت عناوین مختلفی فهرست‌نویسی شده‌اند. این رسالة بیست صفحه‌ای، دارای یک مقدمه و پاسخ به سه اشکال بر فصل‌الخطاب است که چهار بار به ضمیمة فصل‌الخطاب در سال‌های اخیر منتشر شده است. نکتة آخر اینکه، پرداختن به محتوای این رساله برخی از زوایای تاریک تاریخی و علمی را روشن می‌کند. پرونده مقاله
-
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400