فرهنگپذیری از مفاهیم اساسی در علم ارتباطات است که در گذشته به عنوان یکی از روشهای تبلیغ دین از سوی مبلغان مسیحی به کار گرفته میشد. فرهنگپذیری فرایندی را شامل میشود که از طریق آن، گروههائی از افراد با فرهنگهای متفاوت، تماس مداوم، دست اول و متقابل بایکدیگر برقرار می چکیده کامل
فرهنگپذیری از مفاهیم اساسی در علم ارتباطات است که در گذشته به عنوان یکی از روشهای تبلیغ دین از سوی مبلغان مسیحی به کار گرفته میشد. فرهنگپذیری فرایندی را شامل میشود که از طریق آن، گروههائی از افراد با فرهنگهای متفاوت، تماس مداوم، دست اول و متقابل بایکدیگر برقرار می-کنند. در پی این کنش، تغییراتی در الگوهای فرهنگی یک یا هر دو گروه پدید میآید. فرهنگپذیری در طی تاریخ، به شیوهای علمی، قابل مشاهده، و تجربی تبدیل شد که میتوان آن را به صورت علمی مطالعه نمود. فرهنگپذیری به دو روش صورت میگیرد: اشاعۀ محرک و اشاعۀ فرهنگی، که تحقق آن با زمان، فضا، روابط اجتماعی، نمادها و قراردادهای جاری در جوامع مرتبط است. از سوی دیگر، امروزه ارتباطات انسانی را بهواسطۀ مدلهایی تجزیه و تحلیل میکنند، که در این مقاله به دو مدل والز و یانکیلوویچ اشاره کردهایم. یکی از مصداقهای گسترش دین به واسطۀ فرهنگپذیری رواج مسیحیت در چین است که به واسطۀ فعالیتهای متیو ریچی در قرن 16 م صورت پذیرفت. ریچی با جذب شدن در فرهنگ چینی از طریق آموختن زبان و رسوم آنان توانست زمینه را برای تعامل جهان مسیحیت با چین فراهم سازد.
پرونده مقاله
بیشتر محققان غربی زیارت را در مفهوم اخص و دینی آن سفر زائر به مکان مقدس با انگیزه دینی و در مفهوم گستردهتر با انگیزه غیر دینی نیز تعریف کردهاند، اما برخی ادیان همچون مسیحیت، اسلام و آیین سیک بر حضور قلبی زائر نزد مزور نیز تاکید کردهاند و اصرار بیش از حد بر سفر ظاهری چکیده کامل
بیشتر محققان غربی زیارت را در مفهوم اخص و دینی آن سفر زائر به مکان مقدس با انگیزه دینی و در مفهوم گستردهتر با انگیزه غیر دینی نیز تعریف کردهاند، اما برخی ادیان همچون مسیحیت، اسلام و آیین سیک بر حضور قلبی زائر نزد مزور نیز تاکید کردهاند و اصرار بیش از حد بر سفر ظاهری را ضروری ندانسته اند. با سیری در سپهر معانی مختلف لغوی و اصطلاحی زیارت در ادیان ، سفر رکنی از ارکان زیارت است. در مجموع، سفر دو نوع است: سفر آفاقی و سفر انفسی. زائر چه سیر ظاهری داشته باشد و چه سیر درونی، چه با سفر فیزیکی در مکان مقدس حاضر شود و چه در سیر انفسی به وصال معشوق رسد، در هر دو صورت این حضور و رسیدن نیازمند طی سفر است. تبیین جایگاه سفر در زیارت برای متولیان اماکن دینی از دو بعد حائز اهیمت است: در بعد ظاهری باید تمام ملزومات و امکانات مورد نیاز زائر در سه مرحله پیش از سفر، حین سفر تا رسیدن به مکان مقدس، و بعد از سفر را فراهم نمایند. در بُعد باطنی نیز باید به تزکیه درونی زائر و ادب حضور نزد مزور توجه کنند.
پرونده مقاله
یکی از ویژگیهای بارز متون کهن هندو، ارائة بسیاری از آموزهها و اعتقادات در شکل و قالبِ داستانهای نمادین و اسطورهایست. در بسیاری موارد در اثر گذر زمان معانی و محتوای اصلی این اسطورهها به دست فراموشی سپرده شده و بیشتر به شکل ظاهری آنها توجه شده است. در مواجهه با این ب چکیده کامل
یکی از ویژگیهای بارز متون کهن هندو، ارائة بسیاری از آموزهها و اعتقادات در شکل و قالبِ داستانهای نمادین و اسطورهایست. در بسیاری موارد در اثر گذر زمان معانی و محتوای اصلی این اسطورهها به دست فراموشی سپرده شده و بیشتر به شکل ظاهری آنها توجه شده است. در مواجهه با این برداشتهای لفظی و سطحی، برخی صاحبنظران، فیلسوفان و عارفان هندو این اسطورهها را مجدد تفسیر و تاویل کردهاند. هرچند این شروح و تفسیرها با رویکردهای مختلف صورت گرفته است، اما همگی در تلاش هستند تا از حکایات و اسطورههای کهن برداشتی معناگرایانه و گاهی عقلانی ارائه دهند. تیرومولَر عارف و فیلسوف بزرگ هندو یکی از همین افراد است. تاثیرات فراوان او بر جریانهای فکری پس از خودش -به خصوص سنتهای شیواپرستی- بسیار پراهمیت است. با توجه به اهمیت این تاثیرگذاری، این نوشتار تلاش کرده است زندگی این قدیس و محتوای اثر مهم او کتاب تیرومَنتیرَم را بررسی کرده و سپس با انتخاب برخی از روایات و اسطورههای مندرج در این متن، رویکرد هرمنوتیکی او در تفسیرهایی که از اسطورههای پورانهای ارائه داده را مورد بررسی قرار دهد.
پرونده مقاله
شمایل پرهیزی اصطلاحی نسبتاً جدید و برساخته در دورهی مدرن است که ابتدا برای توصیف هنر یونان باستان ابداع شد ولی بعدا با هدفِ تضییع و تحقیر هنر یهودی متداول گشت. همزمان با توسعهی جنبشهای ناسیونالیستی در اروپای پس از روشنگری، مورخان هنر با استناد به ممنوعیت تصاویر در فر چکیده کامل
شمایل پرهیزی اصطلاحی نسبتاً جدید و برساخته در دورهی مدرن است که ابتدا برای توصیف هنر یونان باستان ابداع شد ولی بعدا با هدفِ تضییع و تحقیر هنر یهودی متداول گشت. همزمان با توسعهی جنبشهای ناسیونالیستی در اروپای پس از روشنگری، مورخان هنر با استناد به ممنوعیت تصاویر در فرمان دوم، به انتقاد از فقدان هنر بصری و شمایلی در فرهنگ یهود پرداختند. پژوهشهای بعدی و شواهد باستانشناسی، عدهای از اندیشمندان یهود را متقاعد کرد که فرض شمایلپرهیزی یهودی، صرفا منشأ قرن نوزدهمی دارد. بنابراین نوعی دوگانگی در اینباره بهوجود آمد و درحالیکه عدهای آن را مورد نکوهش قرار میدادند، عدهای دیگر به آن همچون فضیلتی اخلاقی و انحصاری در یهودیت مینگریستند که در نهایت از طرفی در خدمت اهداف جدلی و سیاستهای هویتی- ناسیونالیستیِ معاصر قرار گرفت و از سوی دیگر به زمینهای برای هنر انتزاعی قرن بیستم تبدیل شد. با اینحال نمیتوان انکار کرد که یهودیان در برخی ادوار، به شمایلپرهیزی سخت پایبند بودهاند.این مقاله با بررسی مهمترین زمینههای شکلگیری فرهنگ شمایلپرهیزی در یهودیت، نشان میدهد که این فرهنگ، در دوران پیشامدرن نیز- همچنانکه در دوران مدرن و پساهولوکاست- بیشتر امری متأثر از شرایط اجتماعی- سیاسی بوده است تا یک منع الهیاتی.
پرونده مقاله
ناتوانی عقل در وصول به ذات باریتعالی و حیرت در برابر آن، از مفاهیم مشترک عرفان اسلامی و مسیحی است. کتاب کلاسیک ابر ندانستن که به تدبیر یکی از عارفان ناشناس مسیحی در قرن چهاردهم میلادی به نگارش درآمده، سیر و سلوک انسان عارف را، به حرکت از خویشتن بهسوی خداوند در ابری از چکیده کامل
ناتوانی عقل در وصول به ذات باریتعالی و حیرت در برابر آن، از مفاهیم مشترک عرفان اسلامی و مسیحی است. کتاب کلاسیک ابر ندانستن که به تدبیر یکی از عارفان ناشناس مسیحی در قرن چهاردهم میلادی به نگارش درآمده، سیر و سلوک انسان عارف را، به حرکت از خویشتن بهسوی خداوند در ابری از تاریکی و جهالت تعبیر مینماید؛ در این سیر، سالک با قرار دادن ابری از فراموشی میان خویش و کل هستی، با پیکان تیز عشق بهسوی حقیقت متعال پرواز میکند. نوشتار حاضر به تحلیل مضامین محوری این کتاب، بهویژه ابر ندانستن(The Cloud of Unknowing) و ابر فراموشی(The Cloud of Forgetting) میپردازد و به منظور ژرفا بخشیدن به این تحلیل، آن را با نمونه ای از عرفان ایرانی-اسلامی، منطقالطیر عطار مقایسه مینماید. از این رهگذر، ضمن کوشش در درک منظر عارف انگلیسی، دیدگاه مشترک میان این دو عارف تأثیرگذار بررسی میگردد. فرجام آنکه، عطار نیشابوری، اشتیاق آدمی برای وصول به حضرت حق را گذشتن از بادیهها و بیابانهای سوزان و سرانجام رسیدن به مرتبه حیرت میداند و عارف مسیحیِ زیسته در میدلَندزِ پُربارانِ انگلستان، این وصول را پرواز و گذر از میان انبوه ابرهای تیره ندانستن میداند.
پرونده مقاله
یکی از مباحث اساسی در عرفان نظری و به ویژه در قرائت محیالدینبن عربی، مسئله حقیقة محمدیة است. بدلیل وساطت این حقیقت فراگیر، میان حق و خلق، او ارتباطی با حق وارتباطی با خلق دارد. ارتباط حقیقة محمدیة با خلق از ابعاد مختلفی قابل بررسی است که یکی از مهمترین آنها در اندیش چکیده کامل
یکی از مباحث اساسی در عرفان نظری و به ویژه در قرائت محیالدینبن عربی، مسئله حقیقة محمدیة است. بدلیل وساطت این حقیقت فراگیر، میان حق و خلق، او ارتباطی با حق وارتباطی با خلق دارد. ارتباط حقیقة محمدیة با خلق از ابعاد مختلفی قابل بررسی است که یکی از مهمترین آنها در اندیشه ابنعربی را میتوان، ارتباط میان حقیقة محمدیة و حضرت محمدبن عبدالله، آخرین پیامبر الهی دانست. پژوهش حاضر که بروش تحلیلی نگاشته شده، میکوشد بدین پرسش پاسخ دهد که در مکتب محییالدین میان حقیقة محمدیة و حضرت محمد چه ارتباطی برقرار است؟ آیا خاتم الانبیاء، جلوهای از جلوات حقیقة محمدیة است یا آن حضرت، ظهور جسمانی و درعین حال منحصربه فرد این حقیقت فراگیر است؟. براساس استقراء نگارنده برغم وجود اشارات متعدد به پاسخ پرسش مزبوردرآثار شیخ وشارحان ترازاول او، تصریحی براین امروجودنداردامادرآثارپیروان متاخر وی دودیدگاه مختلف ارائه شدهاست؛ برخی رابطه حقیقة محمدیة و حضرت محمد را رابطهای انحصاری میدانند درحالی که گروهی دیگر براین باورند که حقیقة محمدیة مصادیق متعددی داشته و براین اساس ظهورجسمانی آن منحصربه حضرت محمد نیست.حاصل بررسیهای صورت گرفته در این پژوهش آن است که بااتکا بعبارات ابنعربی، دیدگاه شیخ را باید قرائت نخست یعنی وجودارتباط خاص وانحصاری میان حقیقة محمدیة وپیامبر خاتمدانست.
پرونده مقاله
سنتهای دینی اغلب دستاندرکار هویتبخشیدن به ایمان در قالب ایجاد میانذهنیتی راجع به حقیقت و نجات بودهاند. این تمهید، نهتنها به لحاظ الهیاتی از هسته کانونی پیام دین و عنصر مشروعیتبخش آن محافظت میکند، در ساحت اجتماعی نیز باعث تمایز اعضای جامعه دینی با دیگران شده و مل چکیده کامل
سنتهای دینی اغلب دستاندرکار هویتبخشیدن به ایمان در قالب ایجاد میانذهنیتی راجع به حقیقت و نجات بودهاند. این تمهید، نهتنها به لحاظ الهیاتی از هسته کانونی پیام دین و عنصر مشروعیتبخش آن محافظت میکند، در ساحت اجتماعی نیز باعث تمایز اعضای جامعه دینی با دیگران شده و ملاکی برای داوری درباره انتساب افراد به آن دین پدید میآورد. تا آنجا که به متون مقدس ابراهیمی مربوط میشود، مختصات رابطه مومنان با خدا، بر تصور آنان نسبت به رستگاری و نیز بر کیفیت ارتباط آنان با دیگر گروههای بشری تأثیرگذار بوده و تحول این تصور در طول زمان، باعث پدیدآمدن ایدههای متفاوتی درباره هویت و نجات در سنت یکتاپرستی گردیده است. در این مقاله، با استفاده از روش معناشناختی ایزوتسو، میدان معنایی هویت و نجات در کتاب مقدس عبری، عهد جدید و قرآن بررسی شده و برای فهم جهانبینی معناشناختی حاکم بر آنها تلاش شده است. همچنین، به تکامل رویکردهای نجاتشناختی در هرمنوتیک متون مقدس ادیان ابراهیمی، در قالب بازتفسیر دیالکتیکی میراث معنوی ابراهیم در این سه دین پرداخته شده است.
پرونده مقاله
تأمین مالی هر سازمانی از مسائل مهم و حتی حیاتی آن است، سازمان روحانیت نیز از این امر مستثنی نیست و بنیانگذاران آن، لازم است برنامه و قواعدی را در این جهت طراحی کنند تا سازمان بتواند به وظایف خود به خوبی عمل کند و به اهداف مورد نظر نائل آید. در این تحقیق، که به صورت اسن چکیده کامل
تأمین مالی هر سازمانی از مسائل مهم و حتی حیاتی آن است، سازمان روحانیت نیز از این امر مستثنی نیست و بنیانگذاران آن، لازم است برنامه و قواعدی را در این جهت طراحی کنند تا سازمان بتواند به وظایف خود به خوبی عمل کند و به اهداف مورد نظر نائل آید. در این تحقیق، که به صورت اسنادی ـ تحلیلی سامان یافته است با بررسی متون مقدس و معتبر دین یهود و مسیح، سیاست اقتصادی و منابع مالی آنها در تأمین بودجه سازمان روحانیت استخراج شده است و دیدگاه های هر دو دین نسبت به سؤال اصلی این پژوهش یعنی شیوه تأمین معاش عالمان دین بررسی، و بیان شده است که اشتغال عالمان به کسب و کار برای تأمین معاش، گرچه به نظر پسندیده میرسد؛ اما به صراحتِ هر دو دین، عالمان رسالت سنگینی در تربیت دینی جامعه دارند و اشتغال به غیر آن از جمله کسب و کار از موانع جدی فراروی چنین تکلیفی است، از اینرو عالمان باید تماموقت در خدمت دین باشند ولی تأمین معاش آنان از وظایف مردم است. عالمان دینی وظیفه رشد و تعالی بُعد روحانی انسانها را به عهده دارند و مردم در مقابل وظیفه تأمین بعد مادی عالمان را.
پرونده مقاله
نیاز یا عدم نیاز به استاد همواره یکی از مسائل مهمی است که در سلوک مطرح است، استاد کسی است که به مسائل راه آگاه بوده و بتواند شاگرد را در طی مسیر سلوک پیش ببرد، دانستن علم فقه و شناخت دقیق شریعت الهی، درک علوم ربانی و شهود از شرایط استاد است و سالک در ابتدای راه به استاد چکیده کامل
نیاز یا عدم نیاز به استاد همواره یکی از مسائل مهمی است که در سلوک مطرح است، استاد کسی است که به مسائل راه آگاه بوده و بتواند شاگرد را در طی مسیر سلوک پیش ببرد، دانستن علم فقه و شناخت دقیق شریعت الهی، درک علوم ربانی و شهود از شرایط استاد است و سالک در ابتدای راه به استاد عام و تا پایان راه به استاد خاص نیازمند است.. طریقت و رسیدن به حقیقت به جز از راه شریعت امکان پذیر نیست و مرادی که شریعت بداند مسیر طریقت را هموارتر و سرعت رسیدن مرید را بیشتر خواهد کرد.برخی به لزوم تبعیت از استاد در سلوک اعتقادی ندارند. علامه طهرانی بر نظریه بینیازی از استاد در سلوک نقدهایی دارد وی ضرورت استاد سلوکی، فواید و راههای شناخت استاد و همچنین مشکلات و مخاطرات عدم حضور استاد را بیان می کند. علامه طهرانی عدم نیاز به راهنما را در حکم عدم سلوک و سرگردانی می داند و در مراحل مختلف سلوک خویش نیز تبعیت کامل از استاد کامل را مد نظر قرار داده است .
پرونده مقاله
چکیدهارتباط فرهنگ اسلامی و هندی سابقه ای طولانی دارد. در این میان، تصوف و جریانهای صوفیانه سهم عمدهای در ایجاد چنین ارتباطی داشتهاند. بررسیهای تطبیقی پژوهشگران حاکی از آن است که تصوف با مکاتب عرفانی هند بویژه مکتب یوگه تعاملات نزدیکی داشته است و در مواردی می توان نو چکیده کامل
چکیدهارتباط فرهنگ اسلامی و هندی سابقه ای طولانی دارد. در این میان، تصوف و جریانهای صوفیانه سهم عمدهای در ایجاد چنین ارتباطی داشتهاند. بررسیهای تطبیقی پژوهشگران حاکی از آن است که تصوف با مکاتب عرفانی هند بویژه مکتب یوگه تعاملات نزدیکی داشته است و در مواردی می توان نوعی آمیختگی میان آن دو چه از حیث نظری و چه عملی مشاهده کرد. طریقة شطاریه که از جمله طرق مهم و مشهور تصوف در هند است، به خصوص از زمان شیخ محمد غوث گوالیاری از تمرینات عملی یوگه بیشترین تأثیرپذیری را داشته است. پژوهش حاضر با مطالعة تحلیلی و تطبیقی به روش کتابخانهای، با تأکید بر یکی از مهمترین آثار طریقتی و عرفان عملی شطاریان یعنی جواهر خمسة شیخ محمد غوث گوالیاری، ضمن توضیح روش مراقبه در این طریقه، حالات گوناگون بدن (آسَنَه) در مکتب یوگه را بر اساس متنِ یوگهسوترههای حکیم مشهور پتنجلی بررسی کند و مشابهتهای آن با روشهای عملی مراقبه در طریقة شطاریه را که می تواند حاکی از تأثیرپذیری از روشهای مراقبه و آسنه های یوگه باشد، نشان دهد.
پرونده مقاله
در حوزه ی پژوهشهای نظری، تحقیقات متعددی راجع به ویشنو صورت گرفته است، لیکن پژوهش حاضر تلاش دارد سیر تحول رابطه ی ویشنو با جهان و انسان را که مسئلهی اصلی این پژوهش است، در متون مقدس هندویی و با نظر به دو دورهی ودایی و پساودایی مورد بررسی قرار دهد. ضرورت این پژوهش وجاهت چکیده کامل
در حوزه ی پژوهشهای نظری، تحقیقات متعددی راجع به ویشنو صورت گرفته است، لیکن پژوهش حاضر تلاش دارد سیر تحول رابطه ی ویشنو با جهان و انسان را که مسئلهی اصلی این پژوهش است، در متون مقدس هندویی و با نظر به دو دورهی ودایی و پساودایی مورد بررسی قرار دهد. ضرورت این پژوهش وجاهت ویشنو در هندوئیسم و جایگاه متون مقدس در اندیشه معتقدان آن است. نظر به نشانهها، ارتباط ویشنو با جهان در متون پساودایی علاوه بر دو وجه نگهدارندهگی و نجاتبخشی که متعلق به دورهی ودایی است، وجه همبودگی را نیز شامل میشود. همچنین جنبهی لطف و بخشندگی ویشنو که در دورهی ودایی به طوریکسان با قهاریتش مطرح است، در متون پساودایی برجسته میشود و بر قهاریتش غلبه مییابد. این موضوع عینا در بحث ارتباط ویشنو با انسان وجود دارد. ضمن آنکه ارتباط ویشنو با انسان که در دورهی ودایی بر محور برآورده ساختن نیازهای مادی انسان است، دچار تحول شده و بیشتر بر محور امور معنوی و تکامل روحی انسان قرار میگیرد.
پرونده مقاله
زیبایی یکی از مفاهیم بنیادین در عرفان قباله-جریان اصلی سنت عرفانی در دین یهود -است. در این نظریه عرفانی زیبایی یکی از اسماء و تجلیات الهی محسوب میشود.اصحاب حکمت خالده نیز به این مفهوم به عنوان یک مفهوم مهم در نظریات عرفانی دوران پیش از مدرن پرداختهاند. آنها این مفهوم چکیده کامل
زیبایی یکی از مفاهیم بنیادین در عرفان قباله-جریان اصلی سنت عرفانی در دین یهود -است. در این نظریه عرفانی زیبایی یکی از اسماء و تجلیات الهی محسوب میشود.اصحاب حکمت خالده نیز به این مفهوم به عنوان یک مفهوم مهم در نظریات عرفانی دوران پیش از مدرن پرداختهاند. آنها این مفهوم را در تقابل با تلقی مدرن از آن قرارداده و خداوند را منشأ زیبایی قلمداد میکنند. مسئله پژوهش حاضر چیستی این مفهوم در عرفان قباله با توجه به رویکرد اصحاب حکمت خالده است. سوالات پژوهش عبارتند از زیبایی در عرفان قباله به چه معناست؟ این مفهوم تحت چه مبحثی بیان شده است؟ پژوهش پیشرو با رویکرد سنتگرایانه و با رجوع به آراء دانشمند یهودی گرشوم شولم در صدد تحلیل و تبیین مفهوم زیبایی در عرفان قباله است. اهداف پژوهش حاضر تبیین مفهوم زیبایی در عرفان قباله و تشریح مباحثی است که این مفهوم تحت آنها بیان شده است. نتایج نشان میدهد که زیبایی در بحث اسماء و صفات الهی مطرح شده و با اصطلاح تیفئرت در ادبیات قباله بهکار رفتهاست و به معنای هماهنگی، نظم و تعادل است. این هماهنگی و تعادل یک امر جهانشمول است که شامل هماهنگی در صفات باری تعالی، در هستی و در نفس انسان میشود.
پرونده مقاله