• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - مطالعه برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب رودخانه خرسان و بررسی روابط آماری بین خصوصیات یاد شده
        مجید عباسپور امیرحسین جاوید علی ماشینچیان اوین حبیبی
        زمینه وهدف: این مقاله با هدف مطالعه برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی آب رودخانه خرسان (بزرگ ترین سرشاخه عظیم رود کارون) از قبیل: درجه حرارت، اکسیژن محلول، مواد جامدمحلول، اکسیژن خواهی بیوشیمیایی، اکسیژن خواهی شیمیایی، فسفر کل، نیتروژن کل، هدایت الکتریکی، کلروفیلa، کدورت و چکیده کامل
        زمینه وهدف: این مقاله با هدف مطالعه برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی آب رودخانه خرسان (بزرگ ترین سرشاخه عظیم رود کارون) از قبیل: درجه حرارت، اکسیژن محلول، مواد جامدمحلول، اکسیژن خواهی بیوشیمیایی، اکسیژن خواهی شیمیایی، فسفر کل، نیتروژن کل، هدایت الکتریکی، کلروفیلa، کدورت و بررسی روابط آماری بین پارامترهای مذکور تدوین گردیده است. روش بررسی: جهت انجام آزمایشات و تعیین پارامترها 12 مرحله نمونه برداری به صورت ماهیانه در 6 ایستگاه در طول مسیر رودخانه انجام گرفت. روش های نمونه برداری و انجام آزمایشات بر اساس استانداردهای جهانی بوده است. پس از تعیین پارامترهای مذکور، روند تغییرات کمی و کیفی آن در طول سال مورد بررسی و در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفت. یافته ها: بیش ترین میزان درجه حرارت مربوط به ایستگاه شماره 1 در تیرماه 5/32 درجه سانتی گراد و کم ترین میزان آن در ایستگاه شماره 4 در بهمن ماه 2/9 درجه سانتی گراد و همچنین بیش ترین مقدارهدایت الکتریکی مربوط به ایستگاه شماره 2 در مرداد ماهµ mhos cm-1672 و کم ترین میزان آن در ایستگاه شماره 1 در اسفندماه µ mhos cm-1262 می باشد. بحث و نتیجه گیری: بر اساس جدول استاندارد کیفی آب رودخانه های کشور محدوده تغییرات مواد جامد محلول و اکسیژن محلول آب در حد بهینه می باشد. اما میزان اکسیژن خواهی بیوشیمیایی آب از حداکثر میزان مجاز برخوردار می باشد. بین برخی از پارامترها روابط آماری معنی داری در حد اطمینان 05/0P< یا 01/0P< وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی کارایی سولفات آلومینیوم، کلرور فریک، پلی آلومینیوم کلراید، پلیمر و آهک در تصفیه پساب سنگ‌بری
        محمد فهیمی نیا محسن انصاری شهرام نظری غریب مجیدی زهرا احمدی وحیده فهیمی نیا
        زمینه و هدف: در کارخانه‌های سنگ بری مقادیر زیادی آب مصرف می‌شود و استفاده مجدد از آب در فرآیند امری ضروریست. این مطالعه با هدف بررسی کارایی سولفات آلومینیوم، کلرور فریک، پلی آلومینیوم‌ کلراید، پلیمر و آهک در حذف کدورت، کل جامدات معلق و کل جامدات از پساب صنعت سنگ بری انج چکیده کامل
        زمینه و هدف: در کارخانه‌های سنگ بری مقادیر زیادی آب مصرف می‌شود و استفاده مجدد از آب در فرآیند امری ضروریست. این مطالعه با هدف بررسی کارایی سولفات آلومینیوم، کلرور فریک، پلی آلومینیوم‌ کلراید، پلیمر و آهک در حذف کدورت، کل جامدات معلق و کل جامدات از پساب صنعت سنگ بری انجام شد. روش بررسی: این مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی و با استفاده از دستگاه جارتست صورت پذیرفت. آزمایشات بر اساس غلظت های متغیر منعقدکننده (25، 50، 75، 100، 200 و 500 میلی گرم در لیتر) انجام گردید. مراحل اختلاط سریع، اختلاط آرام و سکون انجام شد و عواملی از قبیل کدورت، کل جامدات معلق، کل جامدات، pH و هدایت الکتریکی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: کارایی ‌منعقدکننده‌ها در حذف کدورت تقریباً یکسان بود. بالاترین میزان حذف کدورت مربوط به آهک (8/99%) و پایین‌ترین میزان حذف مربوط به سولفات آلومینیوم (4/86 %) بود. آهک و پلی‌آلومینیوم‌ کلراید راندمان بالایی در حذف کل جامدات معلق داشتند. بیشترین میزان حذف کل جامدات معلق مربوط به آهک (1/99%) و کمترین میزان حذف مربوط به کلرور فریک (3/57%) بود. راندمان آلوم و پلیمر در حذف کل جامدات بالاتر از سایر منعقد‌کننده‌ها بود. بیشترین میزان حذف کل جامدات مربوط به آلوم (5/82 %) و پایین‌ترین میزان حذف مربوط به پلی‌آلومینیوم ‌کلراید (70 %) برآورد گردید. بحث و نتیجه‌گیری: استفاده از مواد منعقدکننده می‌تواند موجب افزایش راندمان تصفیه و تسریع در بازگشت آب به چرخه گردد. آلوم و آهک در حذف کدورت، کل جامدات معلق و کل جامدات کارایی بالایی دارند و برای تصفیه پساب سنگ بری می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - محاسبه ضرایب انتقال در سبزیجات ریشه‌ای برای سزیم 137
        عفت یاحقی نجمه بهمن آبادی
        زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین رادیو نوکلئوییدهایی که براثر حوادث هسته‌ای در محیط زیست منتشر می‌شود سزیم-137 است. این فلز در لایه‌های بالایی خاک باقی مانده و با گذشت زمان به عمق‌های زیرین خاک نفوذ کرده و توسط ریشه گیاهان جذب می‌شود و به زنجیره‌غذایی انسان راه می‌یابد و چکیده کامل
        زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین رادیو نوکلئوییدهایی که براثر حوادث هسته‌ای در محیط زیست منتشر می‌شود سزیم-137 است. این فلز در لایه‌های بالایی خاک باقی مانده و با گذشت زمان به عمق‌های زیرین خاک نفوذ کرده و توسط ریشه گیاهان جذب می‌شود و به زنجیره‌غذایی انسان راه می‌یابد و روی آن تاثیر می‌گذارد. بنابراین پیش بینی مقدار سزیم جذبی در سبزیجاتی که ریشه خوراکی دارند، می‌تواند برای تامین سلامت انسان‌ها مفید باشد. روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از مدل چندبخشی، پارامترهای انتقال و جذب سزیم 137 در اجزای مختلف سبزیجات ریشه‌ای به دست آمده است. برای محاسبه پارامترها از داده‌های اندازه‌گیری شده در سبزیجات بعد از حادثه فوکوشیما استفاده شده است. ورودی مدل چند بخشی، داده‌های به دست آمده از تجمع سزیم در سطح خاک و مقدار سزیم در اجزای مختلف گیاه به خصوص ریشه آن است. یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان می‌دهد از مدل سازی سبزیجات مختلف ریشه‌ای با استفاده از مدل چند بخشی و اطلاعات حاصل از داده های فوکوشیما، مقدار ضرایب انتقال در ریشه برای هویج و شلغم به ترتیب 039/0و031/0 برای ریشه و خاک بدست آمده که با مقادیر عملی اندازه‌گیری شده برای خاک لومی کشاورزی که 037/0 است، مطابقت دارد. بحث و نتیجه گیری: ضرایب انتقال محاسبه شده با مقادیر توصیه شده دراستاندارد کمیته بین المللی حفاظت در برابر اشعه مطابقت دارد و نتایج به دست آمده می‌تواند برای پیش بینی آلودگی پرتوزایی در صورت رخداد حادثه هسته‌ای استفاده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - حذف آمونیاک از پساب با استفاده از کنسرسیوم باکتری‌های بومی جداسازی شده از پساب پتروشیمی کرمانشاه
        مهدی گودینی حاتم گودینی فرهاد سلیمی
        زمینه و هدف: نیتروژن آمونیاکی یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیستی محسوب می شود که میزان آن در پساب صنایع پتروشیمی خصوصاً واحدهای تولید کننده آمونیاک و اوره بالا می باشد. در این مطالعه از روش بیولوژیکی با استفاده از کنسرسیوم باکتری های بومی جداسازی شده از صنعت پتروشیم چکیده کامل
        زمینه و هدف: نیتروژن آمونیاکی یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیستی محسوب می شود که میزان آن در پساب صنایع پتروشیمی خصوصاً واحدهای تولید کننده آمونیاک و اوره بالا می باشد. در این مطالعه از روش بیولوژیکی با استفاده از کنسرسیوم باکتری های بومی جداسازی شده از صنعت پتروشیمی برای حذف آمونیاک و نیترات استفاده شده است. روش بررسی: مطالعه به صورت ناپیوسته انجام شده و اثر غلظت اولیه، pH و زمان ماند مورد بررسی قرار گرفته است. غلظت اولیه باکتری های نیتریفایر و دنیتریفایر 108×3CFU/ml در نظر گرفته شده است. میزان غلظت اولیه آمونیاک و نیترات 200-50 میلی گرم بر لیتر و زمان ماند 168-3 ساعت، pH های 5، 6، 7، 8 و 9 مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که باکتری های بومی جداسازی شده از پساب پتروشیمی کرمانشاه با جمعیت میکروبیCFU/ml 108×3 در pH8، قادر به حذف آمونیاک و نیترات با راندمان 5/99 درصد با غلظت اولیه تا 200 میلی گرم بر لیتر با زمان تماس 4 روز برای باکتری های نیتریفایر و 6 روز برای باکتری های دنیتریفایر بوده است. بحث و نتیجه گیری: باکتری های بومی جداسازی شده توانایی بالایی جهت فرآیندهای نیتریفیکاسیون و دنیتریفیکاسیون داشته ، لذا با استفاده از باکتری های بومی جداسازی شده می توان آمونیاک موجود در پساب تولیدی را با راندمان بالا حذف نمود و نیازهای استاندارد محیط زیستی مربوط به تخلیه پساب به محیط را فراهم نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی اثرات متقابل بین حمل ونقل شهری(مترو، بی آرتی)وتراکم شهری برمبنای شاخص های زمین ومسکن بااستفاده ازGIS (مطالعه موردی:منطقه8تهران)
        هادی آشنایی علیرضا قراگوزلو علیرضا وفایی نژاد
        زمینه وهدف: پراکندگی کاربری های متنوع شهری و شدت فشردگی آن ها درسطح وارتفاع (تراکم) تعیین کننده چگونگی تأمین نیازهای شهروندان است، چرا که برای استفاده از امکانات شهر ناگزیرند به قصد این کاربری ها حرکت نمایند. مترو و بی آرتی دو سیستم حمل ونقل عمومی انبوه بر با کم ترین تد چکیده کامل
        زمینه وهدف: پراکندگی کاربری های متنوع شهری و شدت فشردگی آن ها درسطح وارتفاع (تراکم) تعیین کننده چگونگی تأمین نیازهای شهروندان است، چرا که برای استفاده از امکانات شهر ناگزیرند به قصد این کاربری ها حرکت نمایند. مترو و بی آرتی دو سیستم حمل ونقل عمومی انبوه بر با کم ترین تداخل ترافیکی هستند که وظیفه انتقال شهروندان به این نقاط را بر عهده دارند و در عین حال اجرای زیرساخت های آن ها هزینه ای به مراتب بیش تر از سیستم های دیگر حمل ونقل به شهرتحمیل می نماید. ازآن جا که هرچه فشردگی کاربری ها در شهر بیش تر باشد، نیازبه سیستم حمل و نقل مؤثرتری احساس می شود و بالعکس هرچه سیستم حمل ونقل کاراتر باشد رشد سکونت و فعالیت پیرامون این سیستم بیش تر خواهد شد، لذا این دومقوله باید به صورت هماهنگ مورد مطالعه ،طراحی واجرا قرارگیرند. روش بررسی: برای شناسایی دقیق تر رابطه موجود بین سیستم حمل ونقل عمومی (مترو و بی آرتی) وتراکم کاربری های مختلف مطالعه موردی درمحله تهرانپارس منطقه8تهران که هردوسیستم به آن خدمات می دهند، انجام شده وباتوجه به ماهیت مکانی آن ازسامانه اطلاعات مکانی و نرم افزارArc GIS در آن استفاده شده است. 153بلوک شهری واقع دراین محله به وسیله ابزار OLS درنرم افزار ARC GIS با سطح معناداری05/0 مورد تحلیل آماری قرارگرفت. یافته ها: درتحلیل هر متغیر وابسته، اختلاف طی دوره اجرای سیستم و اختلاف بین بلوک های واجد و فاقد دسترسی به سیستم، روش مورد استفاده در این تحقیق است.(Diff-Diff) بحث و نتیجه گیری: نتیجه نهایی مطالعه افزایش میزان سالانه تراکم مسکونی، تعداد طبقات وتراکم جمعیت تحت تأثیر سیستم حمل ونقل مترو به ترتیب، 05/0 درصد، 072/0طبقه و001/0 نفربر متر مربع وکاهش شاخص تعداد طبقات بامیزان سالانه 05/0- طبقه درمحدوده نفوذ ایستگاه های بی آرتی را نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی با تأکید بر آلودگی آب، آلودگی خاک و آلودگی صدا با استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) در کلان‌شهر اهواز
        محمدعلی فیروزی مصطفی محمدی ده‌چشمه جعفر سعیدی
        چکیده زمینه و هدف: شهرها به‌عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می‌روند، در واقع با توجه به پیچیدگی ذاتی شهرها از لحاظ زیست‌محیطی، شناخت عوامل اصلی در جهت دست‌یابی به پایداری شهری ضروری به نظر می‌رسد. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محی چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: شهرها به‌عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می‌روند، در واقع با توجه به پیچیدگی ذاتی شهرها از لحاظ زیست‌محیطی، شناخت عوامل اصلی در جهت دست‌یابی به پایداری شهری ضروری به نظر می‌رسد. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی کلان‌شهر اهواز با تأکید بر شاخص‌های آلودگی آب، آلودگی خاک و آلودگی صدا است. روش بررسی: تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. در این راستا، پس از تبیین مفهوم پایداری شهری و ناپایداری شهری و شناخت معیارهای موردنظر، با توجه به اهداف مطالعه، فرآیند تبدیل معیارها به شاخص‌های کمی انجام شد و شاخص و زیرشاخص‌ها در چارچوب مدل وزنیAHP، اولویت‌بندی گردیدند. برای تحلیل مکانی- فضایی داده‌ها، از نرم‌افزار GIS استفاده شد و مهم‌ترین شاخص‌های تبیینی برای ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی شهر اهواز، با تأکید بر شاخص آلودگی آب، آلودگی خاک و آلودگی صدا مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد که از لحاظ شاخص آلودگی آب، منطقه پنج با ضریب اثر 327/0 بالاترین ارزش وزنی را در میان مناطق شهری دارد و منطقه شش با وزن 033/0 کمتر از مناطق دیگر باعث آلودگی آب رودخانه کارون می‌شود. از لحاظ شاخص آلودگی خاک منطقه چهار با ضریب اثر 331/0 با بیشترین میزان آلودگی خاک روبرو است و منطقه هشت، با ضریب اثر 024/0 از آلودگی کمتری برخوردار می‌باشد. از لحاظ شاخص آلودگی صدا هم منطقه یک با ضریب اثر 336/0 بالاترین ارزش وزنی را در بین سایر مناطق دارد، از طرف دیگر منطقه هشت، با ضریب اثر 02/0 از آلودگی کمتری برخوردار است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان دادکه شهر اهواز بر اساس معیارهای مورد بررسی، در شرایط زیست‌محیطی ناپایداری قرار دارد و ساختار زیست‌محیطی کنونی شهر اهواز با معیارهای پایداری فاصله قابل توجهی دارد. در این راستا آگاهی از وضعیت پایداری زیست‌محیطی نواحی مختلف شهری و شناخت وضع موجود می‌تواند نقش مهمی در ارتقای مدیریت و برنامه‌ریزی و تخصیص بهینه منابع جهت بهبود رفاه ساکنین داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - ارزیابی روند تغییرات پوشش اراضی حوزه آ‌ب‌ خیز کفتاره با استفاده از روش سنجش از دور
        مرضیه علی خواه اصل داریوش ناصری
        زمینه و هدف: آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی، از جمله ابزارهای موثر برای مدیریت منابع طبیعی و ارزیابی تغییرات اکوسیستم به شمار می آید. هدف از انجام این پژوهش، پایش تغییرات پوشش اراضی با استفاده از تصاویر دور سنجی و GIS در حوزه آب خیز کفتاره استان اردبیل می باشد. روش بررسی چکیده کامل
        زمینه و هدف: آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی، از جمله ابزارهای موثر برای مدیریت منابع طبیعی و ارزیابی تغییرات اکوسیستم به شمار می آید. هدف از انجام این پژوهش، پایش تغییرات پوشش اراضی با استفاده از تصاویر دور سنجی و GIS در حوزه آب خیز کفتاره استان اردبیل می باشد. روش بررسی: در این تحقیق، تصاویر ماهواره ای لندست 5 سنجنده TM سال های 1366 و 1377 و نیز لندست 8 سنجنده OLI TIRS سال 1393 مورد پردازش و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بدین منظور، بعد از انجام تصحیحات اتمسفریک و هندسی، طبقه بندی تصاویر به روش نظارت شده با الگوریتم حداکثر احتمال انجام پذیرفت. سپس، تصاویر هر سال در چهار طبقه کشت دیم، مرتع، کشت آبی، باغ و اراضی بایر طبقه بندی شد. از طرفی برای تفکیک بهتر اراضی مرتعی از بایر، از شاخص NDVI و برای تفکیک بهتر اراضی مرتعی از کشت دیم، از لایه شیب استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که در طول دوره 1393-1366، 91/68 درصد از منطقه تغییری نداشته است و 68/1970 هکتار از اراضی مرتعی تخریب و به اراضی بایر، کشت دیم وکشت آبی و باغ تبدیل شده است. هم چنین اراضی کشت دیم به میزان 26 درصد (20/1808 هکتار)، کشت آبی و باغ به میزان 97/6 درصد (54/43 هکتار) و اراضی بایر به میزان 99/33 درصد (78/100 هکتار) نسبت به سطح اولیه خود در منطقه، توسعه یافته است. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، استفاده از اطلاعات تکمیلی از جمله اطلاعات شیب و شاخص NDVI منطقه در کنار پردازش تصاویر ماهواره ای به روش نظارت شده برای تهیه نقشه های پوشش اراضی، موجب افزایش دقت طبقه بندی تصاویر می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - مکان یابی محیط زیستی کاربری های شهری اراک جهت افزایش کارآیی شبکه حمل و نقل در محیط GIS
        مهرداد هادی پور مرتضی نادری
        زمینه و هدف: محیط زیست و ضرورت حفاظت و حمایت از آن دارای اهمیت ویژه‌ای است، لیکن بشر هنوز نتوانسته پیامدهای آسیب رساننده و مخرب خود را بر محیط زیست کنترل نماید. در این راستا مقوله حمل و نقل شهری با توجه به نقش پررنگ در چالش های محیط زیستی حایز اهمیت شایانی است که به عنو چکیده کامل
        زمینه و هدف: محیط زیست و ضرورت حفاظت و حمایت از آن دارای اهمیت ویژه‌ای است، لیکن بشر هنوز نتوانسته پیامدهای آسیب رساننده و مخرب خود را بر محیط زیست کنترل نماید. در این راستا مقوله حمل و نقل شهری با توجه به نقش پررنگ در چالش های محیط زیستی حایز اهمیت شایانی است که به عنوان یک نگرانی عمده در مدیریت محیط زیست شهری مطرح است. روش بررسی: این تحقیق در بردارنده طراحی وتوسعه یک مدل در محیط GIS با رویکرد معرفی مناطق قابل توسعه شهر اراک برای جانمایی بهینه کاربری های شهری با هدف افزایش کارآمدی حمل و نقل شهری و کاهش عوارض زیست محیطی است. روش تحقیق با محوریت محاسبه و نقشه سازی مصرف سوخت، آلودکی هوا و صوت در شبکه حمل و نقل شهری و استقرار درست کاربری ها بوده است. یافته ها: نتایج بیان گر کارایی مدل طراحی شده جهت مکان گزینی مناسب شبکه حمل و نقل و کاربری های شهری می باشد. نقشه های حاصل بیانگر استقرار نامناسب بخش زیادی از کاربری های شهری در شبکه حمل و نقل شهری می باشد که عوارض زیست محیطی فاجعه باری را در زمینه آلودگی و مصرف سوخت به همراه دارد. ارائه راهکارهای مناسب رفع این عوارض در بخش نتایج مورد بحث و آنالیز قرار گرفته است. بحث و نتیجه گیری: این تحقیق در بر دارنده یک رهیافت علمی درتهیه مدل های توسعه حال و آتی کاربری ها در شبکه حمل و نقل شهری است که می تواند در برنامه ریزی شهری در سطوح منطقه ای و کشوری مورد استفاده واقع شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - ارزیابی سیستم مدیریت پسماندهای تولیدی بیمارستانی با تاکید بر شیوه بی‌خطرسازی (مطالعه موردی: بیمارستان‌های شهر ساری در سال 1393)
        کیوان صائب سعید کاردار فرح صالحی شهره علی دوست
        زمینه و هدف: پسماندهای بیمارستانی جزء دومین پسماندهای خطرناک بعد از پسماندهای رادیو اکتیو هستند. مدیریت صحیح این پسماند ها، منجر به دفع مقرون به صرفه پسماندهای بیمارستانی می شود که با محیط زیست نیز سازگار است. مطالعه حاضر به منظور بررسی کمیت پسماندهای تولیدی و همچنین عم چکیده کامل
        زمینه و هدف: پسماندهای بیمارستانی جزء دومین پسماندهای خطرناک بعد از پسماندهای رادیو اکتیو هستند. مدیریت صحیح این پسماند ها، منجر به دفع مقرون به صرفه پسماندهای بیمارستانی می شود که با محیط زیست نیز سازگار است. مطالعه حاضر به منظور بررسی کمیت پسماندهای تولیدی و همچنین عملکرد روش بی خطر سازی در بیمارستان های شهرستان ساری صورت گرفته است. روش بررسی: اطلاعات مورد نیاز از طریق مراجعه به مراکز تولید و نگهداری مواد زاید جمع آوری گشت و ارزیابی عملکرد دستگاه های بی خطرساز براساس پایش بیولوژیک برخی باکتری های شاخص در پسماندهای عفونی صورت پذیرفت. یافته ها: میانگین کل پسماندهای تولیدی در بیمارستان های ساری 3198 کیلوگرم در روز و سرانه تولید زباله به ازای هر تخت فعال در روز 49/2 کیلوگرم برآورد گشت. میانگین پسماند های عادی، عفونی، برنده و پرتوزا به ازای هر تخت به ترتیب 56/1، 7/0، 22/0، 01/0 کیلوگرم در روز تعیین شد. میزان پسماند کل و عفونی در بیمارستان های خصوصی بسیار بیش تر از بیمارستان های دولتی و تأمین اجتماعی است. نتایج نشان داد که 46% و 36% پسماندهای عفونی بیمارستان ها به ترتیب به روش زباله سوزی و بی خطر سازی امحاء می شوند. پایش بیولوژیکی نشان داد که عملکرد دستگاه های بی خطرساز بیمارستان ها اکثرا در حد قابل قبول با میانگین نابودی 80% میکروارگانیسم ها است. بحث و نتیجه گیری: تولید پسماند در اکثر بیمارستان های ما به خصوص بیمارستان های با مالکیت خصوصی در مقایسه با حد معمولی که سازمان بهداشت جهانی ارایه داده بسیار بالاتر است. نتایج نشان می دهد که بزرگی و کوچکی بیمارستان ها نقشی در میزان تولید پسماند به ازای هر تخت فعال نداشته و بلکه تا حد زیادی به نوع مالکیت و نحوه مدیریت آن مرتبط است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسی کارایی نانو لوله های کربنی چند دیواره در حذف هیدروکربن های نفتی از محیط آبی (مطالعه موردی نفتالین)
        ساهره فضل اللهی امیرحسام حسنی مهدی برقعی حمیدرضا پورزمانی
        زمینه و هدف: یکی از انواع آلودگی های آلی آب، آلودگی های نفتی است. بیشترین ترکیب نفت را هیدروکربن ها تشکیل می دهند. نفتالین متقدم ترین هیدروکربن آروماتیک با دو حلقه بنزنی است که باعث کم خونی و آسیب به شبکیه چشم می شود و برای گیاهان و آبزیان نیز سمی است. در این مطالعه حذف چکیده کامل
        زمینه و هدف: یکی از انواع آلودگی های آلی آب، آلودگی های نفتی است. بیشترین ترکیب نفت را هیدروکربن ها تشکیل می دهند. نفتالین متقدم ترین هیدروکربن آروماتیک با دو حلقه بنزنی است که باعث کم خونی و آسیب به شبکیه چشم می شود و برای گیاهان و آبزیان نیز سمی است. در این مطالعه حذف این ترکیب از آب با نانو لوله کربنی چند دیواره بررسی می شود. روش بررسی: این مطالعه تجربی به صورت ناپیوسته انجام شده که در آن تاثیر پارامترهای زمان ماند، غلظت نانو لوله کربنی چند دیواره و غلظت محلول وpH ، در حذف نفتالین بررسی شده است. در طی مراحل مختلف تحقیق، غلظت نفتالین با دستگاه اسپکتروفتومتری در طول موج 254 نانومتر تعیین شد. یافته‌ها: حداکثر ظرفیت جذب سطحی نفتالین بر روی نانو تیوب های کربنی چند جداره 3/31 میلی گرم بر گرم در pH اسیدی (3pH= ) بوده و زمان مناسب جهت دستیابی به حداکثر جذب نفتالین و حالت تعادل، 90 دقیقه می باشد. با افزایش مقدار جاذب از2/ 0 به 3/0 گرم در لیتر، راندمان حذف برای محلول نفتالین با غلظت اولیه 10میلی گرم در لیتر از 97 درصد به 99/99 درصد و با افزایش غلظت اولیه نفتالین از 3 به 10 میلی گرم در لیتر در 3 pH= و زمان 90 دقیقه راندمان حذف از 33/73 درصد به 99/99 درصد افزایش می یابد. مکانیسم جذب از سنتیک جذب درجه اول(96/0= R2) تبعیت می کند. بحث و نتیجه‌گیری: به دلیل اندازه کوچک، سطح مقطع زیاد، شکل کریستالی و نظم شبکه ای منحصر به فرد و در نتیجه واکنش پذیری بسیار زیاد و عملکرد قابل توجه نانو تیوب های کربنی چند جداره به عنوان جاذب در حذف آلاینده های آلی از محلول های آب، این جاذب می تواند جهت حذف نفتالین از آب موثر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روش‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهرستان قائم‌شهر)
        غلامرضا سبزقبایی کاوه جعفرزاده سیده سولماز دشتی شهرام یوسفی‌خانقاه مژگان بزم‌آرا‌ بلشتی
        زمینه و هدف: تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای می باشد. با توجه به مزیت ها و قابلیت هایی که داده های ماهواره ای دارند، این تکنولوژی می تواند کمک شایانی به شناسایی و کشف این تغییرات نماید. روش بررسی: چکیده کامل
        زمینه و هدف: تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای می باشد. با توجه به مزیت ها و قابلیت هایی که داده های ماهواره ای دارند، این تکنولوژی می تواند کمک شایانی به شناسایی و کشف این تغییرات نماید. روش بررسی: در این پژوهش تغییرات کاربری اراضی منطقه قائم شهر در یک دوره 15 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. برای انجام این پژوهش از تصاویر سال 1999 سنجنده ETM+ و 2014 سنجنده OLI ماهواره لندست استفاده شده و پس از انجام اقدامات مورد نیاز در مرحله پیش پردازش، با طبقه بندی نظارت شده نقشه آشکارسازی تغیرات تهیه شده است. یافته ها: در نهایت پنج نوع کاربری در منطقه شناسایی شد. ارزیابی نشان داد که صحت کلی و ضریب کاپای نقشه طبقه بندی شده ETM+ به ترتیب 4/98 و 97/0 درصد و OLI برابر 67/99 و 97/0 درصد می باشد. نتایج مشخص کردکه اراضی کشاورزی، جنگل و پهنه آبی به اراضی باغی و مسکونی تبدیل شده اند؛ به گونه ای که بر وسعت اراضی باغی طی 15 سال 26/27 درصد افزوده شده است، در مقابل از اراضی کشاورزی به میزان 32/45 درصد کاسته شده است. هم چنین وسعت اراضی جنگلی و پهنه آبی کاهش و وسعت مناطق مسکونی افزایش یافته است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که به کارگیری تصاویر ماهواره ای برای تهیه نقشه های کاربری اراضی/ پوشش و تغییرات آن ها، جهت تسهیل در برنامه ریزی مدیریت منابع محیطی امری ضروری می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - ساخت و ارزیابی راکتور بافل‌دار بی‌هوازی جهت تصفیه شیرابه زباله شهرستان ساری
        امین آروین مجید پیروی محسن جهانشاهی
        زمینه و هدف: شیرابه محل دفن زباله به علت تولید شیرابه، به عنوان یکی از منابع بالقوه آلودگی زمین و آب‌های سطحی شناخته شده‌است. علاوه بر این شیرابه محل دفن زباله ممکن است از طریق خاک باعث آلودگی جریان‌ها، نهرها و چاه‌ها ‌شود. از این رو هدف از این مطالعه ارزیابی عملکرد راک چکیده کامل
        زمینه و هدف: شیرابه محل دفن زباله به علت تولید شیرابه، به عنوان یکی از منابع بالقوه آلودگی زمین و آب‌های سطحی شناخته شده‌است. علاوه بر این شیرابه محل دفن زباله ممکن است از طریق خاک باعث آلودگی جریان‌ها، نهرها و چاه‌ها ‌شود. از این رو هدف از این مطالعه ارزیابی عملکرد راکتور آزمایشگاهی ABR در غلظت‌های مختلف COD و زمان ماند هیدرولیکی برای حذف COD می‌باشد. روش‌بررسی: در این پژوهش یک راکتور بافل‌دار بی‌هوازی برای تصفیه بیولوژیکی شیرابه زباله استفاده شد. راکتور بافل‌دار بی‌هوازی دارای طول 60 سانتی‌متر، عرض 10 سانتی‌متر و ارتفاع 10 سانتی‌متر از جنس پلکسی گلاس با حجم موثر 6 لیتر بود. راکتور بافل‌دار بی‌هوازی با لجن بی‌هوازی فاضلاب شهری از هاضم بی‌هوازی در واحد تصفیه فاضلاب در قائم‌شهر تلقیح شد. شیرابه محل دفن زباله مورد استفاده در این پژوهش از محل دفن زباله شهری کیاسر ساری جمع‌آوری گردید. آزمایش‌های مورد استفاده در این آزمایش شامل اکسیژن مورد نیاز شیمیایی(COD)، PH، مواد جامد معلق(ss) و قلیاییت بود. یافته‌ها: راکتور بافل‌دار بی‌هوازی دارای کارایی مناسبی برای حذف COD شیرابه محل دفن زباله است. هم‌چنین نتایج نشان می‌دهد که این راکتور توانایی قابل قبولی در کنترلPH و جداسازی میکروارگانیسم‌های اسید ساز از سایر میکروارگانیسم‌ها دارد. از طرفی نتایج نشان می‌دهد که در این راکتور، قلیاییت به عنوان یک بافر در سطح مناسبی حفظ می‌شود و برای کنترل آن نیاز به اضافه کردن ماده شیمیایی نمی‌باشد، ضمن این‌که در این راکتور مواد جامد معلق نیز به میزان قابل ملاحظه‌ای حذف می‌شوند. بحث و نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که بیشترین راندمان حذف COD (86%) در زمان ماند هیدرولیکی 2 روز بدست آمد جاییکه غلظت COD از 2700 میلی‌گرم بر لیتر به 380 میلی‌گرم بر لیتر کاهش یافت. علاوه بر این، عملکرد سیستم در زمان ماند کمتر کاهش می‌یابد. در غلظت 2700 میلی‌گرم بر لیتر در زمان ماند هیدرولیکی 12 ساعت غلظت COD 70 % کاهش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - بررسی میزان اثربخشی آموزش‌های محیط زیستی به کارکنان بخش فناوری اطلاعات موسسه اعتباری ثامن به منظور طراحی دیتا سنتر سبز با هدف توسعه کاربرد انرژی‌های نو و فناوری‌های سازگار با محیط‌زیست
        مریم قدس گلشن سید علی جوزی
        زمینه و هدف: این مطالعه با هدف بررسی ارزیابی واکنش، یادگیری و رفتاری فراگیران از دوره آموزش و توانمند سازی کارکنانIT موسسه اعتباری ثامن به منظور طراحی دیتا سنتر سبز با هدف توسعه کاربرد انرژی های نو و فناوری های سازگار با محیط زیست، در سال 1393 اجرا گردید. دیتا سنترهای س چکیده کامل
        زمینه و هدف: این مطالعه با هدف بررسی ارزیابی واکنش، یادگیری و رفتاری فراگیران از دوره آموزش و توانمند سازی کارکنانIT موسسه اعتباری ثامن به منظور طراحی دیتا سنتر سبز با هدف توسعه کاربرد انرژی های نو و فناوری های سازگار با محیط زیست، در سال 1393 اجرا گردید. دیتا سنترهای سبز مرکزی برای ذخیره‌سازی، مدیریت و انتشار داده‌ها هستند که در زیرساخت‌های آن ها بالاترین کارآمدی به منظور به حداقل رسیدن هدر رفت انرژی و دستیابی به بیشترین بازدهی با کمترین تاثیرات محیط زیستی طراحی می شوند. روش بررسی: براساس رابطه کوکران 40 نفر از جامعه آماری 45 نفری انتخاب شدند. با توجه به انتخاب الگوی آموزشی کرک پاتریک، پرسش نامه‌های ارزیابی در رتبه واکنشی و رفتاری در پایان دوره در اختیار فراگیران قرار گرفت. جهت بررسی رتبه یادگیری، پرسش نامه سوالات یادگیری پیش از برگزاری دوره و هم چنین در انتهای دوره مجدداً در اختیار فراگیران قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها و تایید فرضیه‌ها از آمار توصیفی میانگین و فراوانی و آمار استنباطی (آزمون‌های K-S، Tوابسته و Tتک نمونه‌ای) در نرم‌‌افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: براساس نتایج آزمون‌ها، فراگیران از مدرس، محتوا، امکانات و زمان‌بندی رضایت داشته‌ و آموزش و توانمندسازی در سطوح واکنشی، یادگیری و رفتاری منجر به افزایش دانش و یادگیری آن ها نیز شده است. بحث و نتیجه گیری: پس از برگزاری دوره‌، رتبه مهارت‌های شغلی، نظم و دقت در انجام وظایف، روحیه همکاری، رضایت شغلی، رفع مشکلات شغلی و به کارگیری آموخته‌ها در زمینه شغلی فراگیران افزایش یافته و از بعد رفتاری نیز نتایج مطلوبی برای بهبود طراحی دیتا سنتر سبز در پی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - توسعه حقوق بین الملل محیط زیست در پرتو آراء و رویه های قضایی بین المللی
        سحر زارعی سید عباس پورهاشمی منصور پورنوری
        دیوان بین المللی دادگستری و سایر مراجع قضایی و داوری بین المللی، نقش مهمی به ویژه از طریق صدور آراء و رویه های قضایی بین‌المللی در توسعه حقوق بین الملل عمومی از جمله حقوق بین الملل محیط زیست دارند، چراکه این آراء و رویه ها و نیز برخی از قضایای دیوان بین المللی دادگستری، چکیده کامل
        دیوان بین المللی دادگستری و سایر مراجع قضایی و داوری بین المللی، نقش مهمی به ویژه از طریق صدور آراء و رویه های قضایی بین‌المللی در توسعه حقوق بین الملل عمومی از جمله حقوق بین الملل محیط زیست دارند، چراکه این آراء و رویه ها و نیز برخی از قضایای دیوان بین المللی دادگستری، در بردارنده اصول و قواعد حقوقی جدیدی هستند که می تواند به توسعه حقوق بین الملل محیط‌زیست، کمک شایانی نماید. با این حال، در کنار این ظرفیت های حقوقی، محدودیت ها و موانعی در این مسیر وجود دارد که سبب شده توسعه، تغییر و تحولات مثبت آن، به کندی صورت پذیرد. آراء و نظریات مشورتی صادره از محاکم بین المللی نشان می دهد که حاکمیت دولت ها همواره مانعی بر سر راه توسعه حقوق بین الملل محیط زیست بوده است. اما زمانی که این مراجع، در تصمیمات خود از رهیافت سنتی مبنی بر ارجحیت حاکمیت دولت ها خارج شدند، این چالش تبدیل به فرصتی برای حقوق بین الملل محیط زیست شده است. در واقع حرکت از حاکمیت مطلقه به سوی حاکمیتی مبتنی بر استفاده منطقی و معقولانه از سرزمین، فرصتی برای به رسمیت شناختن حقوق بین الملل محیط زیست محسوب می گردد. از سوی دیگر، مسأله حفاظت از محیط زیست اولین بار در قضایایی هم چون قضیه تریل اسملتر مطرح گشت و به تدریج در آراء و رویه های قضایی توسعه و تثبیت یافت. با توجه به اهمیت آراء و رویه های قضایی در توسعه حقوق بین الملل محیط زیست، با بررسی آراء و نظریات مشورتی و دستورات دیوان بین المللی دادگستری به چگونگی تأثیر این آراء و نظریات در توسعه حقوق بین الملل محیط زیست و نیز خلاء های حقوقی موجود و نهایتا ارایه راهکار هایی به منظور رفع این کاستی ها پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - تحلیل مدل نهادی اصل پنجاه قانون اساسی در پرتو حمایت سازمان های دولتی و غیردولتی حامی محیط زیست
        سید بهزاد لسانی اعظم عدالت جو
        هدف این پژوهش بررسی اصل پنجاهم قانون اساسی و نحوه عملکرد سازماهای دولتی و غیر دولتی فعال در محیط زیست در تامین منویات قانون گذاری اساسی در اصل مذکور است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و نگارنده از روش کتابخانه ای و تهیه فیش و مراجعه به قوانین و مقررات زیست محیطی چکیده کامل
        هدف این پژوهش بررسی اصل پنجاهم قانون اساسی و نحوه عملکرد سازماهای دولتی و غیر دولتی فعال در محیط زیست در تامین منویات قانون گذاری اساسی در اصل مذکور است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و نگارنده از روش کتابخانه ای و تهیه فیش و مراجعه به قوانین و مقررات زیست محیطی اقدام به پژوهش می نماید. یافته ها نشان می دهد علی رغم اقدامات مفیدی که از سوی سازمان های صالح در حوزه مسایل محیط زیستی انجام گرفته لکن هنوز نیت قانون گذار اساسی در تدوین اصل پنجاهم به طور کامل محقق نشده است و علل ریشه ای این امر را می توان در بی انگیزگی، عدم تخصص، موازی کاری و اختلاط وظایف سازمان های عمومی با یکدیگر و عدم امکان دخالت سازمان های مردم نهاد در فعالیت های سازمان های عمومی به دلایل مختلف دانست. با تصویب قوانین محیط زیستی متناسب با مقتضیات روز، افزایش سطح آگاهی محیط زیستی شهروندان، جذب نیروهای متخصص و با انگیزه در سازمان های عمومی و تقویت وحمایت هر چه بیش تر از سازمان های مردم نهاد حامی محیط زیست به عنوان نهادهای ناظر بر سازمان های عمومی می توان محیط زیست کشور را از گزند تهدیدات محیط زیستی رها ساخت. پرونده مقاله