ارزیابی سیستم مدیریت پسماندهای تولیدی بیمارستانی با تاکید بر شیوه بی‌خطرسازی (مطالعه موردی: بیمارستان‌های شهر ساری در سال 1393)

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

کیوان صائب ¹ , سعید کاردار ² , فرح صالحی ³ , شهره علی دوست ⁴

1 - دانشیار گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، تنکابن، ایران*(مسوول مکاتبات).
2 - استادیار، گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، تنکابن، ایران.
4 - دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

تاریخ دریافت : 1394/08/24 تاریخ پذیرش : 1394/10/26 تاریخ انتشار : 1396/07/01

کلید واژه: پسماند بیمارستانی, بی‌خطر سازی, پایش میکروبی, مدیریت پسماند, ساری,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: پسماندهای بیمارستانی جزء دومین پسماندهای خطرناک بعد از پسماندهای رادیو اکتیو هستند. مدیریت صحیح این پسماند ها، منجر به دفع مقرون به صرفه پسماندهای بیمارستانی می شود که با محیط زیست نیز سازگار است. مطالعه حاضر به منظور بررسی کمیت پسماندهای تولیدی و همچنین عملکرد روش بی خطر سازی در بیمارستان های شهرستان ساری صورت گرفته است. روش بررسی: اطلاعات مورد نیاز از طریق مراجعه به مراکز تولید و نگهداری مواد زاید جمع آوری گشت و ارزیابی عملکرد دستگاه های بی خطرساز براساس پایش بیولوژیک برخی باکتری های شاخص در پسماندهای عفونی صورت پذیرفت. یافته ها: میانگین کل پسماندهای تولیدی در بیمارستان های ساری 3198 کیلوگرم در روز و سرانه تولید زباله به ازای هر تخت فعال در روز 49/2 کیلوگرم برآورد گشت. میانگین پسماند های عادی، عفونی، برنده و پرتوزا به ازای هر تخت به ترتیب 56/1، 7/0، 22/0، 01/0 کیلوگرم در روز تعیین شد. میزان پسماند کل و عفونی در بیمارستان های خصوصی بسیار بیش تر از بیمارستان های دولتی و تأمین اجتماعی است. نتایج نشان داد که 46% و 36% پسماندهای عفونی بیمارستان ها به ترتیب به روش زباله سوزی و بی خطر سازی امحاء می شوند. پایش بیولوژیکی نشان داد که عملکرد دستگاه های بی خطرساز بیمارستان ها اکثرا در حد قابل قبول با میانگین نابودی 80% میکروارگانیسم ها است. بحث و نتیجه گیری: تولید پسماند در اکثر بیمارستان های ما به خصوص بیمارستان های با مالکیت خصوصی در مقایسه با حد معمولی که سازمان بهداشت جهانی ارایه داده بسیار بالاتر است. نتایج نشان می دهد که بزرگی و کوچکی بیمارستان ها نقشی در میزان تولید پسماند به ازای هر تخت فعال نداشته و بلکه تا حد زیادی به نوع مالکیت و نحوه مدیریت آن مرتبط است

چکیده انگلیسی:

Background and objective: Hospital wastes are the second hazardous wastes after radioactive wastes. Proper management of this wastes cause to affordable disposal of hospital wastes which is also compatible with the environment. The present study has been done to evaluate the quantity of waste produced and also the function of safety methods in Sari's hospitals. Method: Required data were collected by going to the production and storage of waste and assessment of the devices function have been done based on biological monitoring of indicator bacteria in infectious wastes. Findings: Average of total wastes produced were 3198 kg per day in Sari's hospitals and per capita waste production were estimated kg per bed per day 2.49. Average of normal wastes, infectious wastes and winning wastes and radiation wastes were determined per bed respectively, 1.56, 0.7, 0.22, 0.01 kg per day. The total wastes and infectious wastes in private hospitals were more than of public hospitals and Social Security. The results showed that 46% and 36% of infectious wastes have been annihilated by incineration and safe methods respectively. Biological monitoring showed that the most of function Safety devices were at an acceptable level in hospitals. They have been eliminated with an average 80% of microorganisms. Discussion and conclusion: Waste production in the most of our hospitals, especially private hospitals, are much higher than usual offered by the World Health Organization. The results show that the size of hospitals (large or small) have no influence in the production of solid waste per bed, and there were related to the type of ownership and management procedures largely. 

منابع و مأخذ:

1. محمدیان فضلی م، نصیری ج، نبی زاده ر، مهراسبی م. بررسی کمی و کیفی و نحوه مدیریت پسماند در بیمارستان های شهر زنجان در سال 1390. مجله سلامت و محیط، فصلنامه ی علمی پژوهشی انجمن علمی بهداشت محیط ایران. 1392، دوره ششم، شماره اول، صفحات 55 تا 6.
   
   
   1. Babanyara Y, Ibrahim D, Garba T, Bogoro A, Abubakar M. Poor Medical Waste Management (MWM) practices and its risks to human health and the environment: a literature review. Int J Environ Ealth Sci Eng. 2013;11(7):1-8
   
   
   2. Cesaro a, Belgiorno v. Medical waste generation and management in different sized facilities, Proceedings of the 14th International Conference on Environmental Science and Technology Rhodes, Greece. 2015.
   
   
   3. Da Silva C, Hoppe A, RavanelloM, Mello N. Medical wastes management in the south of Brazil. Waste management. 2005;25(6):5-600.
   
   
   4. Prüss A, Giroult E, Rushbrook P. Safe management of wastes from health-care activities: World Health Organization;  1999.
   
   
   5. Marinković N, Vitale K, HolcerNJ, Džakula A, Pavić T. Management of hazardous medical waste in Croatia. Waste management. 2008;28(6):56-1049.
   
   
   6. Alemayehu T, Worku A, Assefa N. Community risk perception on healthcare wastes in hospitals and health centres of Eastern Ethiopia. Science Journal of Public Health. 2015; 3(1): 37-43.
   
   
   7. Tsakona M, Anagnostopoulou E, Gidarakos E. Hospital waste management and toxicity evaluation: a case study. Waste management. 2007;27(7):20-912.
   
   
   8. Komilis D, Fouki A, Papadopoulos D. Hazardous medical waste generation rates of different categories of health-care facilities. Waste management. 2012; 32(7): 41-1434.
   
   
   9. Manyele SV. Medical waste Management in Tanzania: Current situation and the way forward. African Journal of Environmental Assessment and Management. 2004; 8(1): 74-99.
   
   


2. مدبری س، پسماندهای بیمارستانی شهر تهران، زباله سوزی یا بی خطر سازی. سومین همایش ملی مدیریت پسماند، 1387.


3. جنیدی جعفری ا، عصاری م ج، صارمی م، اندازه­گیری بعضی آلاینده­های هوای خروجی از زباله­سوزهای بیمارستانی در شهر همدان در سال 1380. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. ١٣٨٤. دوره پانزدهم، شماره ٤٩، ٩٩-١٠٦.
   
   
   1. Alagöz AZ, Kocasoy G. Determination of the best appropriate management methods for the health-care wastes in Istanbul. Waste Management. 2008;28(8):35-1227.
   
   
   2. Dehghani M, Azam K, Changani F, Fard ED. Assessment of medical waste management in educational hospitals of Tehran University Medical Sciences. Iranian Journal of Environmental Health Science & Engineering. 2008;5(2):6-131.
   
   
   3. Sadeghi s, ghahramani e, soleimani m. Survey of quantitative and qualitative of waste produced in beasat hospital of sanandaj city in 2011.  2014.
   
   
   4. Taghipour H, Mosaferi M. Characterization of medical waste from hospitals in Tabriz, Iran. Science of the total environment. 2009;407(5): 35-1527.
   
   
   5. Bdour A, Altrabsheh B, Hadadin N, Al-Shareif M. Assessment of medical wastes management practice: A case study of the northern part of Jordan. Waste Management. 2007;27(6):59-746.
   
   
   6. Gilks CF, Crowley S, Ekpini R, Gove S, Perriens J, Souteyrand Y, et al. The WHO public-health approach to antiretroviral treatment against HIV in resource-limited settings. The Lancet. 2006;368(9534):10-505.
   
   
   7. Askarian M, Vakili M, Kabir G. Results of a hospital waste survey in private hospitals in Fars province, Iran. Waste management. 2004;24(4):52-347.
   
   
   8. Al-Khatib IA, Monou M, Mosleh SA, Al-Subu MM, Kassinos D. Dental solid and hazardous waste managementand safety practices in developing countries: Nablus district, Palestine. Waste Management & Research. 2010;28(5):44-436.
   
   
   9. Farzadkia M, Moradi A, Mohammadi MS, Jorfi S. Hospital waste management status in Iran: a case study in the teaching hospitals ofIran University of Medical Sciences. Waste Management & Research.2009;27(4):9-384.
   
   
   10. Joneydi ja, asari m, saremi m. Determination of some air pollutants emitted from hospital incinerators in hamadan in 2002.
   
   
   11. Saini S, Das BK, Kapil A, Nagarajan SS, Sarma R. The study of bacterial flora of different types in hospital waste: evaluation of waste treatment at Aiims Hospital, New Delhi. 2004.
   
   
   12. Blenkharn J, Oakland D. Emission of viable bacteria in the exhaust flue gases from a hospital incinerator. Journal of Hospital Infection. 1989;14(1):8-73.