• فهرس المقالات Symbiosis

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تعیین روابط علی بین محرک‌های ایجاد و بکارگیری همزیستی صنعتی در شهرک-های صنعتی با استفاده از روش دیمتل فازی
        ابراهیم سپهری شفیق هوشنگ تقی زاده سلیمان ایرانزاده
        زمینه و هدف: با توجه به اینکه شبکه های همزیستی صنعتی هم می توانند به محیط زیست کشور کمک نمایند و هم می توانند به توسعه پایدار از طریق توجه به مسائل اقتصادی و اجتماعی کمک کنند، بر همین اساس هدف این تحقیق، تعیین روابط علی بین محرک های ایجاد و [1]بکارگیری همزیستی صنعتی در أکثر
        زمینه و هدف: با توجه به اینکه شبکه های همزیستی صنعتی هم می توانند به محیط زیست کشور کمک نمایند و هم می توانند به توسعه پایدار از طریق توجه به مسائل اقتصادی و اجتماعی کمک کنند، بر همین اساس هدف این تحقیق، تعیین روابط علی بین محرک های ایجاد و [1]بکارگیری همزیستی صنعتی در شهرک های صنعتی شهید سلیمی و شهید رجایی تبریز بوده است.روش بررسی: روش تحقیق بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش انجام کار، توصیفی بوده است. نمونه آماری تحقیق شامل 256 شرکت فعال در شهرک های شهید سلیمی و شهید رجایی تبریز بوده است. برای گرداوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه اول به منظور شناسایی محرک های ایجاد و بکارگیری همزیستی صنعتی بوده و پرسشنامه دوم در جهت تعیین روابط علی بین محرک ها تدوین شده است. پرسشنامه های تحقیق در اختیار مدیران شرکت های نمونه آماری تحقیق قرار گرفته است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای و روش دیمتل فازی استفاده شده است.یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که پشتیبانی مدیریت عالی و تسهیم اطلاعات در میان مشارکت کنندگان تأثیر گذارترین عوامل و پشتیبانی نهادی و آگاهی از مفاهیم به عنوان عوامل تأثیرپذیرترین محرک های ایجاد و بکارگیری همزیستی صنعتی در شهرک های صنعتی تلقی می شوند.بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق می توان نتیجه گرفت که برای ایجاد همزیستی صنعتی در شهرک های صنعتی کشور، اولین اقدامات بایستی در جهت افزایش پشتیبانی مدیریت عالی و تسهیم اطلاعات در میان مشارکت کنندگان صنعتی باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بررسی ترافیک شهری بر تجمع عناصر سنگین سرب و کادمیوم در گیاه رزماریRosmarinus) officinalis L.) و تاثیر همزیستی قارچ مایکوریزا گونه (Glomus mossea) برآن
        زهرا علی نژاد سید علی ابطحی مجتبی جعفری نیا جعفر یثربی
        زمینه و هدف: امروزه آلودگی به فلزات سنگین به یک مشکل جدی زیست محیطی تبدیل شده است. به منظور حفظ محیط زیست، یکی از روش های رو به گسترش و کم هزینه، پالایش در محیط به کمک گیاه پالایی یعنی بهره گیری از گیاهان برای حذف، کاهش و تثبیت آلاینده هاست. در این راستا استفاده از قارچ أکثر
        زمینه و هدف: امروزه آلودگی به فلزات سنگین به یک مشکل جدی زیست محیطی تبدیل شده است. به منظور حفظ محیط زیست، یکی از روش های رو به گسترش و کم هزینه، پالایش در محیط به کمک گیاه پالایی یعنی بهره گیری از گیاهان برای حذف، کاهش و تثبیت آلاینده هاست. در این راستا استفاده از قارچ‌های همزیست با گیاه، می تواند سبب افزایش کارایی گیاه پالایی، کاهش مدت زمان لازم برای زدودن آلودگی و توسعۀ کاربرد آن شود . روش بررسی: به منظور بررسی تاثیر ترافیک بر تجمع سرب و کادمیوم در گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و همزیستی قارچ گونه ( Glomus mossea) بر آن، آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و سه فاکتور انجام گردید. عامل اول شامل همزیستی مایکوریزا (شاهد و تلقیح)، عامل دوم ترافیک (شاهد، 120، 300، 600، 950، 1200، 1800، 2400، 3000 ، 3600 و 4200 اتومبیل در ساعت) و عامل سوم نوع گلدان (شاهد و گلدان‌هایی که سطح خاک جز در محل نشاءها پوشیده شده‌اند) بود که با سه تکرار در سال 1399-1398 و در کلان شهر شیراز انجام شد. در این آزمایش صفات وزن ریشه، کادمیوم خاک، کادمیوم اندام هوایی، کادمیوم ریشه، طول ساقه، طول ریشه اصلی، وزن خشک گیاه، سرب ریشه، اندام هوایی و خاک و فاکتور انتقال کادمیوم و سرب مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که تلقیح گیاهان با قارچ مایکوریزا حاکی از بالاتر بودن سرب بافت ریشه نسبت به اندام هوایی و خاک درترافیک 4200 اتومبیل در ساعت نسبت به شاهد بود. همزیستی با قارج مایکوریزا سبب افزایش وزن ریشه و وزن خشک گیاه، طول ساقه، طول ریشه اصلی در مقایسه با شاهد به ترتیب به میزان 93/23، 97/18، 82/0 و 87/30 درصد در ترافیک 4200 اتومیبل در ساعت گردید. همچنین نتایج نشان داد که تیمار گلدان‌های سربسته و تلقیح قارچ مایکوریزا سبب افزایش پارامترهای رشدی و کاهش کادمیوم و سرب شد. بحث و نتیجه‌گیری: کاهش غلظت کادمیوم و سرب در گیاه رزماری تلقیح شده با مایکوریزا نشان می دهد که گیاه رزماری می‌تواند در خاک‌های آلوده به کادمیوم و سرب رشدکند و توانایی پالایش عناصر سنگین بخصوص عنصر سرب با توجه به TF بزرگتر از 1را دارد و در این راستا همزیستی مایکوریزا به این توانایی کمک می کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تاثیر قارچ آربوسکولار میکوریز بر پتانسیل گیاه‌پالایی تاج خروس، رزماری و کلم زینتی در خاک آلوده به سرب
        کریم نصیری تیمور بابائی نژاد نوید قنواتی کامران محسنی فر
        زمینه و هدف: یکی از روش های کاهش آلودگی خاک استفاده ازگیاهان می باشد که به دلیل سادگی، ارزان بودن و سازگاری با محیط زیست نسبت به سایر روش ها موثرتراست. قارچ‌های میکوریزی همزیست با گیاهان از طریق تغییر و تعدیل فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاه می‌توانند باعث کاهش بیشتر آلودگی ش أکثر
        زمینه و هدف: یکی از روش های کاهش آلودگی خاک استفاده ازگیاهان می باشد که به دلیل سادگی، ارزان بودن و سازگاری با محیط زیست نسبت به سایر روش ها موثرتراست. قارچ‌های میکوریزی همزیست با گیاهان از طریق تغییر و تعدیل فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاه می‌توانند باعث کاهش بیشتر آلودگی شوند روش بررسی: به منظور بررسی تاثیر قارچ آربوسکولار میکوریز (گونه گلوموس موسیه) بر پتانسیل گیاه پالایی تاج خروس، رزماری و کلم زینتی در خاک های آلوده به سرب، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی و به صورت فاکتوریل با 3 نوع گیاه (تاج خروس، کلم زینتی و رزماری)، 6 سطح سرب (0، 25، 50، 100، 200 و 400 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و دو سطح قارچ آربوسکولار میکوریز (تلقیح و عدم تلقیح) و در 3 تکرار در سال 1397 در یکی از گلخانه های آبدانان انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سرب خاک، غلظت سرب ریشه و اندام های هوایی گیاهان افزایش می یابد. قارچ آربوسکولار میکوریز غلظت سرب ریشه و اندام های هوایی گیاه رزماری را افزایش داد. همچنین قارچ میکوریز غلظت سرب را در اندام های هوایی کلم زینتی افزایش اما غلظت سرب ریشه را کاهش داد. بیشترین غلظت سرب اندام هوایی از گیاه رزماری و تلقیح شده با قارچ میکوریز و کمترین غلظت سرب اندام هوایی نیز از گیاه تاج خروس و تلقیح نشده با میکوریز مشاهده گردید. بیشترین فاکتور انتقال سرب به میزان8/5 از گیاه کلم زینتی و تلقیح شده با قارچ میکوریز و کمترین فاکتور انتقال سرب نیز از گیاه تاج خروس تلقیح نشده با میکوریز و به میزان 7/ 0 مشاهده گردید. بحث و نتیجه گیری: استفاده از قارچ آربوسکولار میکوریز سبب افزایش غلظت سرب اندام هوایی در کلم زینتی شد که این امر در گیاه پالایی خاکهای آلوده موثر می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - گلومالین تولیدی توسط قارچ‏ های آربوسکولار مایکوریزا؛ مولکول کلیدی در تثبیت فلزهای سمی در خاک آلوده
        الهام ملک زاده
        زمینه و هدف: در دهه های اخیر، آلودگی محیط زیست، به ویژه خاک به فلزهای سمی در سطح جهانی افزایش چشمگیری داشته است. ورود فلزهای سمی به خاک از منابع مختلف، تهدیدی همیشگی و جدی برای سلامت گیاهان، جانوران و جوامع انسانی است. زیست پالایی با به کارگیری میکروارگانیسم های مفید خا أکثر
        زمینه و هدف: در دهه های اخیر، آلودگی محیط زیست، به ویژه خاک به فلزهای سمی در سطح جهانی افزایش چشمگیری داشته است. ورود فلزهای سمی به خاک از منابع مختلف، تهدیدی همیشگی و جدی برای سلامت گیاهان، جانوران و جوامع انسانی است. زیست پالایی با به کارگیری میکروارگانیسم های مفید خاکزی باعث افزایش راندمان پالایش مناطق آلوده به فلز می گردد و جایگزین مناسبی برای روش های پالایش فیزیکوشیمیایی شناخته شده می باشد. روش بررسی: قارچ های آربوسکولار مایکوریزا (AM) در اکوسیستم های مختلف دنیا از جمله در خاک های آلوده به فلزهای سمی حضور دارند. این قارچ ها توسط مکانیسم های مختلفی فلزهای سمی را در اندام های قارچی درون و برون ریشه ای غیرپویا کرده و علاوه بر کاهش اثر سمی فلزها بر گیاه میزبان، از ورود آن به زنجیره های غذایی بالاتر ممانعت به عمل می آورند. مقاله حاضر، به نقش گلومالین به عنوان مولکول مهم دیواره سلولی اسپور و هیف های قارچ AM در خاک های آلوده به فلزات سمی پرداخته است. یافته ها: نتایج نشان داد، گلومالین به عنوان محصول اختصاصی قارچ های AM، در نقش یک پروتئین شوک حرارتی و نیز ترکیب عمده و اصلی در دیواره هیف و اسپورها حضور دارد. نتیجه گیری: گلومالین از طریق کاهش خطر سمیت و قابلیت دسترسی زیستی فلزها برای گیاهان و سایر موجودات، در حفظ و ارتقای سلامت خاک نقش مهم و کلیدی ایفا می کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - القا تغییرات بیان برخی ژن‌های آکواپورین گیاه گندم (.Triticum aestivum L) در پاسخ به همزیستی میکوریز آرباسکولار
        مریم اسدالهی علیرضا ایرانبخش رحیم احمدوند ایرج مهرگان مصطفی عبادی
        آکواپورین ها تقریباً در تمام موجودات زنده وجود داشته و در تنظیم پدیده های مختلف فیزیولوژیکی نقش دارند. آکواپورین ها (AQP) فقط کانال های آب نیستند بلکه پروتئین های غشایی چند منظوره هستند. این تحقیق به منظور بررسی بیان برخی ژن های آکوآپورین در گیاه گندم شامل ژن‌های PIP2-6 أکثر
        آکواپورین ها تقریباً در تمام موجودات زنده وجود داشته و در تنظیم پدیده های مختلف فیزیولوژیکی نقش دارند. آکواپورین ها (AQP) فقط کانال های آب نیستند بلکه پروتئین های غشایی چند منظوره هستند. این تحقیق به منظور بررسی بیان برخی ژن های آکوآپورین در گیاه گندم شامل ژن‌های PIP2-6, PIP2-1, PIP2-5, PIP1-3 ، NIP1-3 و NIP1-4 در پاسخ به همزیستی ریشه گیاه گندم با قارچ Glomus mosseae انجام شد. نتایج نشان داد که همزیستی میکوریزایی موجب کاهش بیان ژن‌های آکوآپورین PIP2-6 و PIP2-1 شد. در پاسخ به همزیستی میکورایزایی، بیان ژن های PIP2-5 و PIP1-3 نیز روند کاهش مشابهی را نسبت به شاهد نشان دادند. برخلاف این 4 ژن، همزیستی میکوریزایی اثرات تنظیمی تحریکی را بر بیان ژن‌های NIP1-3 و NIP1-4 در پاسخ به همزیستی میکوریزایی داشت. همچنین بررسی های آماری نشان داد که بین بیان ژن های مورد ارزیابی همبستگی معنی‌داری وجود داشته به‌طوریکه بین ژن های NIP1-3 و NIP1-4 همبستگی معنی دار مثبت وجود داشته درحالیکه بین این ژن ها و سایر ژن‌های مورد ارزیابی همبستگی منفی معنی داری وجود داشت. بین ژن‌های PIP2-6, PIP2-1, PIP2-5, PIP1-3 همبستگی قوی مثبت معنی داری وجود داشت. این نتایج دلالت بر آن دارد که اثر میکوریزا بسته به نوع میکوریزا می تواند متغیر باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - Exploring the Place of Nature Strategies in Architecture Design Process Towards Nature and Built Environment Symbiosis
        Shermin Olia Farah Habib Azadeh Shahcheraghi
        There are sustainability strategies in nature, which are the key to the survival and stability of components and ecosystems. Not only nature is a source of inspiration, and innovative ideas in solving human problems also is a powerful mentor for designing the built envi أکثر
        There are sustainability strategies in nature, which are the key to the survival and stability of components and ecosystems. Not only nature is a source of inspiration, and innovative ideas in solving human problems also is a powerful mentor for designing the built environment in symbiosis with the substrate ecology. Due to nature strategies’ complexities and their interdisciplinary character, the architectural design process needs to be known by nature-inspired framing. With the wide scale of biological information and the lack of recognition of applying nature strategies, a model is needed to use biological strategies in the architectural design process. This research aimed to explore the nature-strategies effective components in the architectural design process, to create a connection between the biological and architectural domains. Using the nature strategies to transfer, and apply them in the architectural domain, as well as how the nature strategies affect and transfer in the field of architecture have been explored by studying the nature-inspired design strategies and the projects and documentation of the experts in this field through theoretical Analysis, focus groups, and also logical argumentation and case study. The analysis of qualitative data was done with Fisher's exact test, and SPSS software was used. The main question of the research has been raised as follows: What are the effective components of nature-inspired strategies and their place in the architectural design process? The research findings show that discovering and explaining the effective nature-inspired design components in the design process creates new paths to reaching innovative designs. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - نقش میکوریزا در تحمل به خشکی همیشه بهار (Calendula officinalis L)
        شیوا مقدسان اکبر صفی پور افشار فاطمه سعید نعمت پور
        به منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزا و تنش خشکی در گیاه همیشه بهار، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور انجام شد. میکوریزا در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد) به عنوان عامل اول و تنش خشک أکثر
        به منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزا و تنش خشکی در گیاه همیشه بهار، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور انجام شد. میکوریزا در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد) به عنوان عامل اول و تنش خشکی در سه سطح (آبیاری بر اساس 100%، 75 و 50% ظرفیت زراعی) به عنوان عامل دوم در نظر گرفته شدند. نتایج نشان دادند که در شرایط تنش خشکی خصوصیات رشدی، نظیر ارتفاع گیاه، تعداد و سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه و ساقه و میزان کلروفیل‌های a و b، در گیاهان میکوریزایی و غیرمیکوریزایی به طور معنی داری کاهش یافتند. اما کاربرد میکوریزا سبب افزایش پارامترهای رشدی و رنگیزه های فتوسنتزی در گیاهان میکوریزایی نسبت به گیاهان غیرمیکوریزایی شد. میزان نسبی آب برگ، میزان فسفر و پتاسیم در اثر خشکی کاهش و مقدار پرولین افزایش یافتند. تلقیح با میکوریزا، میزان نسبی آب گیاه و میزان فسفر و پتاسیم گیاه را در شرایط تنش خشکی در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده به طور معنی داری افزایش و مقدار پرولین را کاهش داد. نتایج نشان داد که تلقیح میکوریزایی همیشه بهار از طریق کمک به جذب آب و یون‌های معدنی سبب افزایش تحمل به خشکی آن می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - واکنش عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت عناصر غذایی زیره سبز (Cuminum cyminum L) به همزیستی با گونه‌های قارچ میکوریزا تحت تنش شوری
        مدینه بیژنی پرویز یدالهی ده چشمه مسلم حیدری مهدی قنواتی
        به منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزا در سطوح مختلف تنش شوری بر رشد، عملکرد و غلظت عناصر غذایی تجمع یافته در گیاه زیره سبز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال 1392 انجام شد. تیمارها شامل آبیاری با آب أکثر
        به منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزا در سطوح مختلف تنش شوری بر رشد، عملکرد و غلظت عناصر غذایی تجمع یافته در گیاه زیره سبز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال 1392 انجام شد. تیمارها شامل آبیاری با آب شور در سه سطح (1 [شاهد]، 5 و 10 دسی زیمنس بر متر) به عنـوان عـامل اصلـی و همـــزیستی با سه گونه ی میکوریزا (Glomus intraradices,hoiG. ،G.etanicatum) و بدون قارچ به عنوان عامل فرعی بودند. تاثیر تنش شوری بر تمام خصوصیات مورد مطالعه به جز تعداد چتر در بوته معنی دار بود، به طوری که تنش شدید (10 دسی زیمنس بر متر) وزن هزار دانه، تعداد دانه در چتر، فسفر، کلسیم و منیزیم دانه را به ترتیب 17.71 ، 11.40، 14.95، 46.08 و 13.60 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. با کاربرد قارچ‌های میکوریزا، بیشترین تعداد دانه در چتر و فسفر دانه به ترتیب با 28.4 و 54.4 % افزایش نسبت به عدم شاهد در گونه G. intraradices و تعداد چتر در بوته با میانگین 9.7 عدد در گونه G. etanicatum حاصل شد. آغشته کردن گیاه با گونه های قارچ میکوریزا بر میزان کلسیم، منیزیم و وزن هزار دانه تاثیر معنی داری نداشت. اثر متقابل میکوریزا و تنش شوری بر غلظت سدیم، پتاسم، و نسبت Na/K و همچنین عملکرد دانه و تعداد دانه در بوته معنی دار بود. در بین سه گونه قارچ مورد استفاده در شرایط تنش شدید (10 دسی زیمنس بر متر)، گونه G. intraradices عملکرد دانه و تعداد دانه در بوته را به ترتیب 28.5 و 47.6 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. لذا، می‌توان چنین بیان داشت که همزیستی میکوریزایی اغلب منجر به بهبود حرکت آب به داخل گیاه میزبان می‌گردد و گیاهان تحت رژیم‌های مختلف شوری وابستگی زیادی به میکوریزا جهت افزایش عملکرد دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - تأثیر قارچ میکوریزای Piriformospora indica بر روی رشد و برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی گیاه گشنیز (Coriandrum sativum)
        علی اصغر حاتم نیا کبری موسی بیگی مهین توحیدی آرش بابایی مهدی قبولی
        قارچ میکوریزای Piriformospora indica از طریق جذب آب و مواد معدنی باعث تحریک رشد و افزایش زیست توده گیاهان میزبان می شود. به منظور بررسی اثر قارچ میکوریزای P. indica بر روی رشد و برخی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه گشنیز، طرحی در قالب بلوک کامل تصادفی با تیمار گیاهان تلقیح شد أکثر
        قارچ میکوریزای Piriformospora indica از طریق جذب آب و مواد معدنی باعث تحریک رشد و افزایش زیست توده گیاهان میزبان می شود. به منظور بررسی اثر قارچ میکوریزای P. indica بر روی رشد و برخی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه گشنیز، طرحی در قالب بلوک کامل تصادفی با تیمار گیاهان تلقیح شده با قارچ و گیاهان شاهد با 15 تکرار در سال 1394 در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که طول اندام هوایی، طول ریشه و وزن خشک گیاه در گیاهان تلقیح شده با قارچ به طور معنی داری بیشتر از گیاهان شاهد بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که کاربرد قارچ میکوریزای P. indica سبب افزایش محتوای پرولین شده، به طوری که میزان پرولین در گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریز 09/2 برابر گیاهان شاهد بود. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که تلقیح گیاه با قارچ میکوریز سبب افزایش میزان رنگیزه های کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئیدها نسبت به گیاه شاهد شد و این میزان افزایش تنها در کلروفیل b و کاروتنوئیدها در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. به هر حال، نتایج نشان دادند که همزیستی میکوریزایی سبب افزایش رشد و بهبود خصوصیات فیزیولوژیک گیاه گشنیز گشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی تاثیر قارچ Piriformospora indica بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه دارویی سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis L.) در شرایط تنش خشکی
        مهدی قبولی شیدا لرستانی زهرا موحدی روح ا... کریمی
        هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر قارچ Piriformospora indica بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی گیاه دارویی سنبل‌الطیب (وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، رنگیزه‌های فتوسنتزی، نشت یونی، پروتئین، کربوهیدرات، پرولین و ...) در شرایط نرمال و تنش خشکی بود. این پژوهش به صورت آزمایش أکثر
        هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر قارچ Piriformospora indica بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی گیاه دارویی سنبل‌الطیب (وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، رنگیزه‌های فتوسنتزی، نشت یونی، پروتئین، کربوهیدرات، پرولین و ...) در شرایط نرمال و تنش خشکی بود. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل 2 سطح تنش خشکی (ظرفیت زراعی و 50% ظرفیت زراعی) و 3 سطح تیمار تلقیح با قارچ اندوفیت P. indica (تلقیح با اسپور، تلقیح با میسیلیوم و عدم تلقیح) بودند. نتایج نشان داد تلقیح با قارچ P. indica سبب افزایش بیوماس قسمت‌های هوایی و ریشه گیاهان تلقیح‌شده نسبت به گیاهان شاهد در هر دو سطح آبیاری نرمال و تنش گردید، به‌طوری‌که در شرایط تنش وزن خشک اندام هوایی و ریشه در گیاهان تلقیح شده نسبت به شاهد به‌ترتیب 37 و 14 درصد افـزایش نشان داد. هم‌چنین در شرایط تنش، فاکتورهای فیزیولوژیک نظیر کلروفیل کل(24 درصد)، فنل کل (14 درصد)، کربوهیدرات (3/4 برابری)، پروتئین (17 درصد) و پرولین (1/2 برابری) در گیاهان تلقیح‌شده با قارچ افزایش یافت. بعلاوه، تلقیح با قارچ باعث کاهش 38 درصدی نشت یونی در گیاهان تلقیح شده گردید. این نتایج بر نقش مؤثر این قارچ در افزایش رشد و مقاومت به تنش در گیاه سنبل‌الطیب دلالت دارد و می‌تواند امکان بررسی تاثیر قارچ در افزایش ماده موثره دارویی این گیاه دارویی را فراهم آورد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - تأثیر میکوریزا و سالیسیلیک اسید بر عملکرد و شاخص‌های فیزیولوژیک ذرت (Zea mays)
        پوریا مظلوم محسن پیمان یونس پور مرتضی سام دلیری امیر عباس موسوی میرکلائی مرتضی مبلغی
        به‌منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزایی و محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید بر عملکرد و رنگریزهای فتوسنتزی ذرت آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1397-1398 طی دو سال زراعی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس انجام شد أکثر
        به‌منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزایی و محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید بر عملکرد و رنگریزهای فتوسنتزی ذرت آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1397-1398 طی دو سال زراعی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل میکوریزا گونه های (G. mosseae)، (G. geosporum) و (G. intraradices) در دو سطح (عدم مصرف و مصرف میکوریزا) و اسید سالیسیلیک در دو سطح (عدم مصرف و مصرف یک میلی‌مولار اسید سالیسیلیک) بود. نتایج نشان داد که اثرات دوگانه میکوریزا ×سال و میکوریزا × اسید سالیسیلیک بر تمام صفات مورد بررسی تأثیر مثبت و معنی داری داشت. بیشترین ارتفاع بوته در تیمار قارچ (G. intraradices) و در شرایط محلول پاشی با اسید سالیسیلیک به دست آمد. همچنین صفات وزن هزار دانه، عملکرد دانه، فسفر، پتاسیم و نیتروژن دانه و کلروفیل a و b در تیمار قارچ G. mosseae در شرایط محلول‌پاشی با اسید سالیسیلیک نتیجه بهتری نسبت به دیگر تیمارها مشاهده شد. به طور کلی، نتایج نشان داد که مصرف میکوریزا به همراه محلول‌پاشی با اسید سالیسیلیک باعث افزایش رشد رویشی و زایشی می شود. این افزایش به دلیل افزایش فتوسنتز و در نتیجه افزایش مواد فتوسنتزی بیشتری است که در جهت توسعه ی اندام‌های زایشی اختصاص داده شده است، که در نهایت موجب بهبود عملکرد ذرت می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - بررسی اثر سویه‌های مختلف باکتری برادی ریزوبیوم ژاپونیکوم (Bradyrhizobium japonicum) بر جذب ریز مغذی‌ها در اندام هوایی و عملکرد دانه در گیاه سویا (Glycine max L.)
        آذر دخت مهدی پور محمد علی رضایی احمد اصغرزاده علی چراتی
        مدت‌های مدیدی است که مایه تلقیح‌ ریزوبیومی، جهت افزایش عملکرد و کاهش مصرف کودهای نیتروژنی در کشت انواع لگوم مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصرف این کود‌های بیولوژیکی می‌تواند در حفظ محیط زیست و بهبود عملکرد گیاه موثر باشد. بدین منظور اثرات تلقیح 6 سویه مختلف باکتری برادی ری أکثر
        مدت‌های مدیدی است که مایه تلقیح‌ ریزوبیومی، جهت افزایش عملکرد و کاهش مصرف کودهای نیتروژنی در کشت انواع لگوم مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصرف این کود‌های بیولوژیکی می‌تواند در حفظ محیط زیست و بهبود عملکرد گیاه موثر باشد. بدین منظور اثرات تلقیح 6 سویه مختلف باکتری برادی ریزوبیوم (شامل مایه تلقیح‌های سویای تولید داخل، RS150، RS151، RS152،RS154 وNitrogen-Italia) با بذر گیاه سویا رقم JK، بر جذب میکروالمنت‌ها در اندام هوایی گیاه و در نتیجه عملکرد گیاه در شرایط مزرعه ای مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله 50 درصد گل دهی از تیمارها نمونه برگ تهیه و میزان آهن، مس، روی و منگنز آن‌ها اندازه گیری و در مرحله برداشت نیز میزان عملکرد گیاه تعیین گردید. اندازه گیری و مقایسه جذب و تجمع آهن، مس، روی و منگنز در برگ نشان داد که تلقیح باکتری‌های برادی ریزوبیوم بر میزان عناصر موجود در برگ‌ها نسبت به شاهد تاثیر معنی‌داری داشته است. همچنین مقایسه عملکرد گیاه شاهد با تیمار‌های مختلف نشان داد اثر تلقیح باکتری‌های مورد استفاده بر عملکرد سویا معنی‌دار بوده است. بنابراین استفاده از کودهای بیولوژیکی در بهینه سازی مصرف کود در کشاورزی بوم شناختی حائز اهمیت بوده و ضمن افزایش عملکرد و تاکید بر کاهش اثرات زیست محیطی، می‌توانند جایگزین خوبی برای کودهای شیمیایی باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - بررسی اثر محلول‎پاشی اِل-‌‌‌ فنیل‎آلانین و تیمارهای تغذیه‌ای غیرشیمیایی بر خصوصیات رشد و اسانس گیاه دارویی L. Salvia officinalis تحت سطوح مختلف آبیاری
        صفورا حسن‌آبادی محمدرضا اردکانی عبدالله قاسمی پیربلوطی فرزاد پاکنژاد داود حبیبی
        تنش خشکی یک نگرانی عمده زیست محیطی در سراسر جهان است که رشد محصول را در مقیاس وسیع محدود می‌کند و کاربرد کودهای زیستی و محلول پاشی اسید آمینه برای غلبه بر این موضوع به‌منظور بهبود تولید محصول حائز اهمیت است. بدین منظور پژوهشی دو ساله (97-1395)، به‌صورت کرت های دوبار خرد أکثر
        تنش خشکی یک نگرانی عمده زیست محیطی در سراسر جهان است که رشد محصول را در مقیاس وسیع محدود می‌کند و کاربرد کودهای زیستی و محلول پاشی اسید آمینه برای غلبه بر این موضوع به‌منظور بهبود تولید محصول حائز اهمیت است. بدین منظور پژوهشی دو ساله (97-1395)، به‌صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه ای واقع در شهرستان کنگاور استان کرمانشاه بر روی مریم گلی (Salvia officinalis L.) اجرا شد. تیمارهای این آزمایش عبارتند از: آبیاری در دو سطح (۵۰۰ و ۱۰۰) درصد ظرفیت زراعی (F.C.) که در کرت‌های اصلی قرار گرفت. عامل فرعی شامل کود زیستی با سه سطح (شاهد، میکوریزا و کود گاوی) در کرت های فرعی بود و عامل فرعی فرعی شامل محلول پاشی اِل- فنیل‌آلانین در چهار سطح ]بدون محلول پاشی (شاهد منفی)، محلول پاشی با آب مقطر (شاهد مثبت)، محلول پاشی با غلظت های 25 درصد و50 درصد اِل- فنیل آلانین [بود. نتایج این پژوهش بیانگر آن است آبیاری 100 درصد ظرفیت زراعی به همراه کاربرد کودهای زیستی (کود گاوی و میکوریزا) و محلول پاشی اِل- فنیل‌آلانین با غلظت50 درصد موجب افزایش صفات مورد مطالعه در این پژوهش شد. بیشترین مقدار و عملکرد اسانس، مربوط به اثرات متقابل تیمارهای آبیاری 100% ظرفیت زراعی+ کود گاوی+ 50 درصد اِل- فنیل آلانین به‌ترتیب با مقادیر (3/5 درصد) و (24/41 کیلوگرم در هکتار) و همچنین برهمکنش تیمارهای آبیاری 100% ظرفیت زراعی+ میکوریزا+ 50 درصد اِل- فنیل آلانین به‌ترتیب با مقادیر (3/6 درصد) و (23/65 کیلوگرم در هکتار) بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - Inoculation of Corn Seedlings with <i>Piriformospora indica</i> Influences Grain Biomass Yield, Forage Quality, Rumen Degradation Kinetics and Fourier Transformed Infrared Spectroscopy Molecular Structures
        K. Safaee م. یاری M. Ghabooli M. Rostami E. Ghasemi
        Piriformospora indica (P. indica) as a root growth promoting endophyte may improve corn grain production and forage quality in ruminant under semi-arid climate condition. The aim of current study was to evaluate the influence of corn seedling- P. indica endophyte inocul أکثر
        Piriformospora indica (P. indica) as a root growth promoting endophyte may improve corn grain production and forage quality in ruminant under semi-arid climate condition. The aim of current study was to evaluate the influence of corn seedling- P. indica endophyte inoculation on grain and forage biomass yield, nutritive value and Fourier transformed infrared spectroscopy (FTIR) of molecular structures. Corn seedlings were inoculated with P. indica and were grown under natural condition and were compared with control group (12 experimental boxes per each treatment). Half of the experimental boxes from each treatment selected to make corn silage and the other half remained for grain biomass yield. Inoculation with P. indica increased grain biomass yield (P=0.05) but had no impact on chemical composition except for total carbohydrate content which tended to be greater for P. indica-inoculated group (p &lt;0.10). Leaf to stem ratio decreased (P=0.04) and ether extract increased in silages from treated corn compared with control group (P=0.04). In situ ruminal dry matter and organic matter degradability at 24 h of ruminal incubation were greater in P. indica corn grain from inoculated samples compared with control grain samples (P=0.02). Silage from P. indica group had greater in vitro rate of gas production (p &lt;0.05) and tended to have greater volume of gas produced until 24 h of incubation (P=0.06). The FTIR ratio between amid I to amid II and amid II to lignin area tended to decrease in silages from P. indica group compared with control group samples (P=0.09). The principle component analysis differentiated the FTIR area related to carbohydrate between experimental groups. In conclusion, under semi-arid climate condition inoculation of corn seedlings with P .indica may improve the feeding value of corn seed and silage in ruminants. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - Effect of Piriformospora indica inoculation on some morphophysiological parameters in licorice (Glycyrrhiza glabra L.) under drought stress
        Mehdi Ghabooli Ellahe Rezaei Zahra Movahedi Ehsan Mohsenifard
        In the last years, there is a growing demand for plants used in traditional medicine. Licorice (Glycyrrhiza glabra) contains different phytocompounds, that have demonstrated various pharmacological activities. The endophytic fungus, Piriformospora indica, has been repor أکثر
        In the last years, there is a growing demand for plants used in traditional medicine. Licorice (Glycyrrhiza glabra) contains different phytocompounds, that have demonstrated various pharmacological activities. The endophytic fungus, Piriformospora indica, has been reported to enhance the growth of host plants and allow them to survive under abiotic and biotic stress. This study was undertaken to investigate the effect of P. indica on drought stress tolerance of G. glabra. The experiment was conducted in a completely randomized design with three fungus treatments (spore, mycelium and non-inoculated), and two levels of drought treatments (Filed capacity and 50% F.C.) in three replications. Four weeks after stress induction (six weeks after inoculation), samples were collected and, growth and morpho-physiological traits were measured. The drought stress decreased shoot, and root dry weight, chlorophyll content, potassium, and phosphorus content and increased electrolyte leakage, H2O2, proline, and Na; but, the interaction of licorice with P. indica resulted in an overall increase in plant biomass. The photosynthetic pigment (Chl a, Chl b, total Chl, and carotenoid), proline, K, and P were significantly higher for inoculated seedling. Furthermore, the inoculated seedling had lower H2O2, electrolyte leakage, and Na content. In conclusion, our findings indicated that the symbiotic association of endophytic fungus P. indica had a positive effect on growth and morpho-physiological traits and also can help the plants to tolerate drought stress. These results are opening up a window of opportunity for application of this fungus in desert agriculture of medicinal plants. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - تاثیر کلرید پتاسیم بر صفات رویشی سورگوم تلقیح شده با قارچ مایکوریز Glumus mossea در تنش کم‌آبی
        احمد مهربان بهمن فاضلی نسب
        سابقه و هدف: به ‌منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود پتاسیم بر سورگوم رقم KGS تلقیح شده با قارچ مایکوریز Glumus mossea در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. مواد و روش ها: تیمارهای آزمایشی شامل س أکثر
        سابقه و هدف: به ‌منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود پتاسیم بر سورگوم رقم KGS تلقیح شده با قارچ مایکوریز Glumus mossea در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. مواد و روش ها: تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش در سه سطح شامل؛ آبیاری پس از 40 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A (S1)، آبیاری پس از 80 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A (S2) و آبیاری پس از 120 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A(S3) و مقادیر مختلف کود پتاسیم در سه سطح بدون کود پتاسیم (K1)، 75 کیلوگرم در هکتار کلرید پتاسیم (K2) و 150 کیلوگرم در هکتار کلرید پتاسیم (K3) بود. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع گیاه، تعداد پنجه، طول برگ‌پرچمی، طول پانیکول، عملکرد علوفه تازه و خشک بود. یافته ها: بیشترین مقدار همه صفات اندازه‌گیری شده از تیمار S1 حاصل شد و با افزایش تنش کم‌آبی تمامی پارامترهای اندازه گیری شده در رشد و عملکرد سورگوم کاهش نشان داد. در بین تیمارهای مقادیر مختلف کود پتاسیم نیز بیشترین طول پانیکول و عملکرد علوفه تازه و خشک سورگوم از تیمار K3 به دست آمد. ارزیابی ضریب همبستگی نشان داد که عملکرد علوفه سورگوم با ارتفاع ساقه و قطر ساقه همبستگی مثبت و معنی‌داری دارد. نتیجه گیری: در بین تیمارهای اعمال‌شده تیمار مناسب، اعمال 150 کیلوگرم کود کلرید پتاسیم در هکتار و آبیاری پس از 40 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - اثرهم‌زیستی قارچ میکوریزای آربوسکولار بر عملکرد دانه و اجزاء عملکرد کتان (Linum ussitatissimum L.) در شرایط تنش خشکی
        مریم سلطانیان علی تدین
        به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزای آربوسکولار در شرایط تنش خشکی آزمایشی روی کتان به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال 1392 انجام شد. تنش خشکی در چهار سطح آبیاری: 100 (بدون تنش)، 75 أکثر
        به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزای آربوسکولار در شرایط تنش خشکی آزمایشی روی کتان به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال 1392 انجام شد. تنش خشکی در چهار سطح آبیاری: 100 (بدون تنش)، 75 (تنش ملایم)، 50 (تنش متوسط) و 25 (تنش شدید) درصد نیاز آبی گیاه، به عنوان عامل اصلی و تلقیح بذر گیاه بزرک با دو گونه میکوریزا شامل Glomus intraradices و Glomus mosseae و یک تیمار بدون تلقیح میکوریزا به عنوان عامل فرعی، منظور گردید.. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تلقیح میکوریزا و تنش خشکی بر تمام صفات اندازه‌گیری شده معنی‌دار بود. اثر متقابل میکوریزا و تنش خشکی بر تعداد کپسول و تعداد دانه در کپسول معنی‌دار بود. بر اساس نتایج این بررسی، تلقیح با قارچ میکوریزا عملکرد دانه و وزن هزار دانه را به ترتیب 27 و 10/6درصد نسبت به گیاه بدون تلقیح افزایش داد. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش هم-زیستی کتان با قارچ‌های میکوریزا آربوسکولار توانست موجب افزایش صفات مورد بررسی در شرایط تنش خشکی گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - Effects of Arbuscular Mycorrhizae and Verticillium dahliae on Activity of Antioxidant Enzymes in Two Pistachio Rootstocks
        Sakineh Jamali Paghaleh Naser Radman Amir Mohammadi Mahdi Pirnia Abdol Hossein Taheri
        Inoculations of plant roots with arbuscular mycorrhizae can reduce Verticillium wilt severity. In present research, the effect of inoculation of Verticillium dahliae (Vd) and three species of arbuscular mycorrhizae (AM), Funneliformis mosseae, Rhizophagus irregularis an أکثر
        Inoculations of plant roots with arbuscular mycorrhizae can reduce Verticillium wilt severity. In present research, the effect of inoculation of Verticillium dahliae (Vd) and three species of arbuscular mycorrhizae (AM), Funneliformis mosseae, Rhizophagus irregularis and Claroideoglomus tunicate were studied on the activity of catalase, peroxidase, superoxide dismutase and phenylalanine ammonia-lyase in the root of Ahmad Aghaei and Badami Zarand pistachio rootstocks. The roots of the pistachio seedlings were inoculated with 100 propagules per gram of three species arbuscular mycorrhizae and two months later, Verticillium dahliae was inoculated. Measurement of enzyme activity was done after V. dahliae inoculation at 11 different times. The experiment was conducted as a factorial in a completely randomized design with 5 replications. The results showed that in Vd treatment, the specific activity of enzymes in Ahmad Aghaei decreased after an increasing period in days 8 to 12 after vd inoculation, then decreased less than AM inoculations, but in Badami Zarand, the activity of enzymes increased in a (days 8-16) and after that, despite the decreasing trend, it was still higher than AM treatment. In AM+Vd treatment, enzyme activity increased faster in both pistachio rootstocks compared to other treatments. In Badami Zarand, the time of the enzymes, peak activity was longer than in Ahmad Aghaei rootstocks. In general, the results of the present research indicated that increasing antioxidant enzyme activity can reduce the severity of Verticillium wilt in pistachio seedlings. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - تاثير قارچ مایکوریزا، تنش آب و سال بر عملکرد گل و برخی خصوصیات گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در منطقه یاسوج
        علی رحیمی
        شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گی أکثر
        شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گیاهان مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تکرار، در سال¬های¬ 1394 و 1395 در منطقه یاسوج اجرا ¬گردید. تنش آب به‌عنوان عامل اصلی بصورت آبياري پس از 30، 60، 90، 120 و 150 ميلي¬متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A و قارچ مایكوريزا به‌عنوان عامل فرعی بصورت عدم کاربرد، کاربرد Glomus mosseae و کاربرد Glomus intraradices در نظر گرفته شد. نتایج نشان¬ داد که برهمکنش آبیاری و قارچ مایکوریزا بر فسفر گل، عملکرد گل¬، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گاوزبان معنی¬دار بود. در سطوح آبیاری پس از 60، 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر، کاربرد قارچ¬¬¬های مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices نسبت به عدم وجود قارچ به ترتیب موجب افزایش عملکرد گل گیاه (04/30 و 35/27 درصد)، (2/92 و 98/90 درصد)، (1/94 و 21/93 درصد) و (73/81 و 86/78 درصد) شدند، همچنین در این سطوح از آبیاری، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گل گاوزبان در شرایط حضور قارچ مایکوریزا نسبت به عدم کاربرد قارچ افزایشی معنی¬دار حاصل نمودند. کاربرد هر دو سویه قارچ مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices در سطوح آبیاری پس از 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر نسبت به عدم کاربرد قارچ مایکوریزا به ترتیب موجب افزایش معنی¬دار شاخص برداشت گل گاوزبان (55/44 و 36/43 درصد)، (21/13 و 96/15 درصد) و (6/5 و 41/5 درصد) و فسفر گل (69/44 و 45/20 درصد)، (150 و 125 درصد) و (74/267 و 48/235 درصد) شدند. قارچ مایکوریزا توانست باعث تعدیل اثرات منفی تنش کم‌آبی و موجب افزایش صفات فوق در آن سطوح آبیاری گردد و بر اساس نتایج این بررسی، تیمار آبیاری پس از 90 میلی‌متر تبخیر آب از تشتک تبخیر + کاربرد قارچ‌ مایکوریزای Glomus mosseae توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - تأثیر سویه‌های مختلف قارچ‌های میکوریزا روی ویژگی‌های ریشه و غلظت فسفر، پتاسیم، روی و آهن یونجه (Medicagi sativa L.)
        محمد رضوانی محمدرضا اردکانی فرهاد رجالی قربان نورمحمدی فاِِئزه زعفریان سعدالله تیموری
        قارچ‌های میکوریزایی یکی از مهم ترین میکروارگانیسم‌های محیط ریشه محسوب می‌شوند که از طریق ایجاد هم زیستی با ریشه گیاهان نقش کلیدی را در پایداری ریزوسفر در زیست بوم های زراعی بازی می‌کنند. اثرات این قارچ‌ها از طریق ایجاد تغییرات روی برخی از خصوصیات ریشه و جذب عناصر غذایی أکثر
        قارچ‌های میکوریزایی یکی از مهم ترین میکروارگانیسم‌های محیط ریشه محسوب می‌شوند که از طریق ایجاد هم زیستی با ریشه گیاهان نقش کلیدی را در پایداری ریزوسفر در زیست بوم های زراعی بازی می‌کنند. اثرات این قارچ‌ها از طریق ایجاد تغییرات روی برخی از خصوصیات ریشه و جذب عناصر غذایی در گیاهان میزبان اعمال می‌شود. در این آزمایش چهار سویه مختلف از قارچ‌های میکوریزایی شامل Glomus mosseaeG. etanicatum, intraradices G. و ترکیبی از سویه های مختلف G. mosseae, Gigaspora hartigaو G. fasciculatum با چهار تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو مرحله در شرایط گلخانه و خاک غیراستریل به کار گرفته شدند. بعد از برداشت گیاهان، ریشه‌ها با آب معمولی شستشو داده شدند. ویژگی‌های ریشه مانند وزن خشک، طول، شاخص کلونی‌زایی، وزن خشک کل ریشه‌های میکوریزایی، نسبت طول ریشه به وزن خشک و غلظت فسفر، پتاسیم، روی و آهن اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که سویه‌های مختلف کارایی متفاوتی در ایجاد کلونی‌زایی روی ریشه‌های یونجه داشتند، به طوری که سویه Glomus mosseae بیشترین میزان شاخص کلونی‌زایی را داشت. هم چنین وزن خشک کل ریشه‌های میکوریزایی تحت تأثیر سویه‌های مختلف قرار گرفت. سویه‌های مختلف روی وزن خشک ریشه تأثیر معنی‌داری نداشتند و با توجه به نتایج آزمون دانکن گیاهان تیمار شده با Glomus mosseae دارای بیشترین وزن خشک ریشه بودند. سویه های مختلف در جذب عناصر غذایی با یکدیگر اختلاف نشان دادند. در این تحقیق مشخص شد که G. mosseae قابلیت جذب و انتقال فسفر، روی و پتاسیم بیشتری نسبت به سویه های دیگر دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم
        محمد آرمین محمد رضا شریفی ابراهیم مرتضوی
        به منظور بررسی اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در بیرون گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 1392-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه نوع گونه میکوریزا Glomus أکثر
        به منظور بررسی اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در بیرون گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 1392-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه نوع گونه میکوریزا Glomus mosseae و Glomus intradicese به همراه تیمار شاهد عدم تلقیح و زمان اعمال تنش به صورت قطع آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن، قطع آبیاری در زمان گلدهی و قطع آبیاری در زمان پر شدن دانه) بود. نتایج آزمایش نشان داد که اجزای عملکرد گندم شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور و تعداد سنبله تحت تأثیر همزیستی میکوریزایی قرار نگرفت و اختلاف آماری معنی‌داری بین مصرف یا عدم مصرف میکوریزا مشاهده نشد. اما بالاترین وزن هزار دانه عملکرد بیولوژیکی و عملکرد اقتصادی در شرایط استفاده از گونه G. mosseae به دست آمد که اختلاف معنی‌داری با گونه G. intradicese نداشت. قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه بیشترین تأثیر منفی را بر وزن هزار دانه، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی بیشترین تأثیر منفی را بر تعداد دانه در سنبله و قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن بیشترین اثر منفی را بر تعداد پنجه در بوته داشت. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که همزیستی با میکوریزا سبب کاهش اثرات تنش خشکی گردید و استفاده از گونه G. mosseae مناسب‌تر از G. intradicese بود. تفاصيل المقالة