• فهرس المقالات Saadi Shirazi

      • حرية الوصول المقاله

        1 - Social Stratification and Negation of Ethnocentrism in Saadi’s Gulistan and Bustan
        Parviz Mohammadi Kamal Ghalandari
        Social stratification, formation of various classes and appearance of various layers in the society is a fact resulting from social conditions of public life and a wide variety of material, economic and subsistence factors as well as political situation, religious belie أکثر
        Social stratification, formation of various classes and appearance of various layers in the society is a fact resulting from social conditions of public life and a wide variety of material, economic and subsistence factors as well as political situation, religious beliefs and public customs and thoughts; also ethnic divisions play an essential and undeniable role in this field. Greed and covetousness of the worldly-minded people increasingly widens the distance between the rich and the poor and causes deep gaps between social classes and exacerbates the differences between poor and rich classes. Saadi Shirazi drew the picture of inequality between upper classes of the society and middle and lower ones, increasing gap between various layers of the society and inequality between human groups as a tangible and visible fact through stories of Bustan and Gulistan and criticized the social conditions as a skilful critique and expressed his dissatisfaction with increased injustice and inequality. In his works, Sheikh of Shiraz, Saadi, explained and illustrated intrinsic characteristics and social behaviour of humankind and various classes of the society in a way that if he has addressed people of all ages and because of the same reason, he is considered as the most insightful poet and the most social Persian literature scholar and his words always feel fresh and effective and the impact of his exalted thoughts and high goals and deep influence of his words on national cultures and people’s hearts all over the world are known to all. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - صنعت ادبی تناقض در آثار جان دان و سعدی شیرازی
        فاطمه عزیزمحمدی حامدرضا کهزادی
        "تناقض" در مقام صنعتی ادبی نقش مهمی را در ادبیات شرق و غرب ، به ویژه درادبیات فارسی، یونانی و انگلیسی ایفا می کند. کاربرد تناقض به عنوان یکی از روشهاینقد ادبی شامل بررسی اظهارات دوپهلو و نتیجه گیری، و برداشت متعاقب از آنها است.هم سعدی شیرازی و هم جان دان از تناقض جهت بر أکثر
        "تناقض" در مقام صنعتی ادبی نقش مهمی را در ادبیات شرق و غرب ، به ویژه درادبیات فارسی، یونانی و انگلیسی ایفا می کند. کاربرد تناقض به عنوان یکی از روشهاینقد ادبی شامل بررسی اظهارات دوپهلو و نتیجه گیری، و برداشت متعاقب از آنها است.هم سعدی شیرازی و هم جان دان از تناقض جهت بررسی تضادهای غالبی استفادهمی کنند، که تا اندازه ای برای خوانندگان عادی غیرقابل درک است. در این مقاله تلاششده نحوه به چالش کشیدن فهم و درک عمومی خوانندگان، از طریق تضادهایی که درذهن آنها با خواندن اشعار این دو شاعر نقش می بندد، مورد نقد و بررسی قرار گیرد .این مقاله همچنین می کوشد چگونگی ظهور و بروز افکار، و اهداف این دو شاعر را درکاربرد تناقض نشان دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - سبک زندگی در نهج‌البلاغه و بازتاب آن در آثار سعدی
        فاطمه گوشه نشین مریم شفیعی تابان بهنام فعلی
        توجه به سبک زندگی از مباحث ضروری جوامع امروزی است. این مفهوم بازتاب‌دهندۀ طیف کاملی از عقاید، ارزش‎ها و فعالیت‌های اجتماعی است که جوامع را از هم متمایز می‌کند. سبک زندگی اسلامی متشکل از مجموعه‌هایی به هم پیوسته از الگوهای رفتاری در زمینه‌های مختلف حیات بشری است. نهج أکثر
        توجه به سبک زندگی از مباحث ضروری جوامع امروزی است. این مفهوم بازتاب‌دهندۀ طیف کاملی از عقاید، ارزش‎ها و فعالیت‌های اجتماعی است که جوامع را از هم متمایز می‌کند. سبک زندگی اسلامی متشکل از مجموعه‌هایی به هم پیوسته از الگوهای رفتاری در زمینه‌های مختلف حیات بشری است. نهج‌البلاغه به عنوان یکی از منابع اصلی اسلامی، دربردارندۀ شاخصه‌های متعدد سبک زندگی در زمینه‌های مختلف است. از آنجایی که سعدی پرورش‌یافتۀ فرهنگ اسلامی است، در آثار خود به موارد فراوانی از سبک زندگی اشاره کرده که یادآور مؤلفه‌های سبک زندگی در نهج‌البلاغه است. جستار حاضر سعی دارد با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی به تأثیرپذیری سعدی از سبک زندگی در نهج‌البلاغه بپردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سعدی در مؤلفه‌های متعدد ذهنی و عینی سبک زندگی متأثّر از نهج‌البلاغه بوده است، با این تفاوت که امام علی (ع) هر مؤلفه را در زمینه‌های مختلفی مانند اعتقادی، اجتماعی، سیاسی، نظامی، اقتصادی تحلیل کرده است، اما بررسی‌های سعدی در مؤلفه‎های ذکر شده، محدودتر است و به گستردگی مؤلفه‌های ذکر شده در نهج‌البلاغه نیست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - بررسی نقش «ایهام» در بیان مسائل سیاسی و اجتماعی غزلیّات سعدی و سیف فرغانی
        محمد پوریاورچوبر احمدرضا نظری چروده معصومه نظری چروده
        در سده‌های تاریک هفتم و هشتم هجری که دورۀ چیرگی خونخواران تاتار و فرمانروایی حاکمان نالایق ستمکار بر ایران بود، اشعار انتقادی به‌شیوه‌ای رساتر از ادب اعتراض در قرن ششم، به منصّۀ ظهور رسید. در بحبوحۀ آن دوران خفقان‌زده، سعدی و سیف فرغانی، دو تن از آزاداندیشانی بودند که ه أکثر
        در سده‌های تاریک هفتم و هشتم هجری که دورۀ چیرگی خونخواران تاتار و فرمانروایی حاکمان نالایق ستمکار بر ایران بود، اشعار انتقادی به‌شیوه‌ای رساتر از ادب اعتراض در قرن ششم، به منصّۀ ظهور رسید. در بحبوحۀ آن دوران خفقان‌زده، سعدی و سیف فرغانی، دو تن از آزاداندیشانی بودند که هریک به سبک و سیاقی خاص، در اشعارشان به مسائل جامعۀ فروپاشیدۀ آن روزگار پرداختند. از آنجا که خودرأیی حکومت‌های ضدّمردمی، قلم و بیان را در زندان هزارتوی استبداد به اسارت کشیده بود، به ناچار این شاعران برای به نقد کشیدن اوضاع آشفته و نابسامان آن دوران به آرایه های بدیعی رمزآلود، به ویژه ایهام روی آوردند. این پژوهش بر آن است که با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی و مقایسه ای به بررسی و مقایسۀ کارکرد آرایة ایهام در طرح مسائل سیاسی و اجتماعی در غزلیات شاعران مذکور بپرازد تا اولا میزان تأثیر هجوم چنگیز و حکومت مغولان در این دوره بر مضمون رایج در غزلیات شان بازنموده شود و ثانیا برجسته ترین ایهام های غزلیات شاعران مذکور با کارکرد سیاسی و اجتماعی و وجوه تشابه و افتراق آن ها شناخته شود. برآیند نهایی این تحقیق نشان می‌دهد که کاربست روش ایهام در بیان مسائل سیاسی و اجتماعی در غزلیات سعدی نسبت به غزلیات سیف تنوع و بسامد بیشتری دارد. بیشترین انتقادهای ایهام آمیز این دو شاعر متوجّه صاحبان قدرت است. از میان انواع ایهام، ایهام مجرّد و تناسب به ترتیب در غزلیات سعدی و ایهام تناسب و تضاد در غزلیات سیف از نمود بیشتری برخوردارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - تحلیل شگردهای هنری آیرونی در اشعار سعدی شیرازی
        کبری شبان قوچان عتیق محمود طاووسی مهدی ماحوزی
        از شگردهای هنری سعدی آن است که سادگی را با صنعت گری در می آمیزد و هنرش را برای خواننده به نمایش می گذارد. وی گاهی از ابزارهای کارآمد همچون: آیرونی، کنایه، استعاره تهکمیه و.. برای گریز از شفاف گویی بهره می گیرد. نگاهی نو به مبحث شگردهای هنری آیرونی، باعث یافتن راهی تازه أکثر
        از شگردهای هنری سعدی آن است که سادگی را با صنعت گری در می آمیزد و هنرش را برای خواننده به نمایش می گذارد. وی گاهی از ابزارهای کارآمد همچون: آیرونی، کنایه، استعاره تهکمیه و.. برای گریز از شفاف گویی بهره می گیرد. نگاهی نو به مبحث شگردهای هنری آیرونی، باعث یافتن راهی تازه برای تشخیص میزان قدرت و هنر شاعری وی است. هدف از این جستار بررسی بسامد تحلیلی شگردهای هنری آیرونی که شامل: کلامی، بلاغی، رادیکالی، موقعیت، ساختاری، سقراطی و تقدیر، در اشعار سعدی شیرازی و مقایسه آن با کنایه است زیرا هرچند میان کنایه و آیرونی تفاوت هایی وجود دارد اما شگردهای هنری آیرونی در کنار کنایه افزایش می یابد؛ بنابراین بهره گیری از ساختار کنایی همراه با آیرونی بر پیچیدگی و ابهام کلام می افزاید. روش کار در این پژوهش توصیفی- آماری است. یافته های پژوهش نشان می دهد آیرونی به عنوان یکی از اجزای سازندۀ زبان در اشعار سعدی برای بیان اندیشه های دینی، سیاسی و اجتماعی نمود بسیار روشن و آشکار دارد. آیرونی کلامی با 29% بیشترین بسامد و آیرونی تقدیر با 3% کمترین بسامد را به خود اختصاص داده است. در این میان سهم سعدی در کاربرد کنایه و آیرونی به طور محسوسی کمتر از هم عصران خود است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - بررسی آموزه‌های تعلیمی مفاهیم عدالت و تأمین اجتماعی از منظر سعدی شیرازی
        پروانه عادل زاده بهروز غفوری
        آموزه های تعلیمی عدالت و تأمین اجتماعی، آرمان والایی است با این که همه آن را می ستایند ولی به یک گونه نمی بینند و تلقی یکسانی از ابعاد و گستره آن ندارند. این مقوله، به عنوان یکی از مهم ترین آرمان های بشری از دیرباز مورد توجه اندیشه مندان و صاحب نظران قرار گرفته است. در أکثر
        آموزه های تعلیمی عدالت و تأمین اجتماعی، آرمان والایی است با این که همه آن را می ستایند ولی به یک گونه نمی بینند و تلقی یکسانی از ابعاد و گستره آن ندارند. این مقوله، به عنوان یکی از مهم ترین آرمان های بشری از دیرباز مورد توجه اندیشه مندان و صاحب نظران قرار گرفته است. در اندیشه تعلیمی شرق، عدالت و تأمین اجتماعی به عنوان محوری ترین هدف بشریت بوده است. یکی از نغزترین آثاری که به این مسأله پرداخته است، کلیات سعدی است. عدالت در برداشت سعدی، به مفهوم توزیع امکانات و مناصب براساس لیاقت هاست. در این دیدگاه، توزیع امکانات مادی و رفاهی و نیز توزیع قدرت باید براساس شایستگی ها صورت گیرد. وی به عدالت توزیعی قائل است و هم در نوع و هم در شکل حکومت، طبقه ی متوسط را شایسته ی حکومت کردن می داند. در واقع این اندیشه مند ادب فارسی، به لحاظ اقتصادی و اجتماعی، به نوعی شایسته سالاری باور دارد. در این مقاله سعی برآن است که نگرش های تعلیمی این متفکر ادبی قرن هفتم هجری قمری در مقوله عدالت و تأمین اجتماعی از این منظر مورد بررسی تحلیلی قرار گیرد تا رویکرد متفاوتی فراروی سیاست مداران و پژوهشگران عرضه کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - بررسی تطبیقی اشعار تعلیمیِ منسوب به امام رضا (ع) با اشعار تعلیمی سعدی شیرازی با رویکرد نظریة بینامتنیت
        فاروق نعمتی سیده سمیه موسوی سالم ایوب مرادی
        امام رضا (ع) تجسّم زیباترین و والاترین نمودهای اخلاقی است. با بررسی اشعار ایشان پی می بریم شعر آن حضرتبا حِکَم و مفاهیم تعلیمی و اخلاقی گره خورده است. در این میان، سعدی شیرازی که بوستان و گلستان او، آینة تمام نمای ادبیات تعلیمی در گسترة شعر کهن پارسی است، مضامین اخلاقی أکثر
        امام رضا (ع) تجسّم زیباترین و والاترین نمودهای اخلاقی است. با بررسی اشعار ایشان پی می بریم شعر آن حضرتبا حِکَم و مفاهیم تعلیمی و اخلاقی گره خورده است. در این میان، سعدی شیرازی که بوستان و گلستان او، آینة تمام نمای ادبیات تعلیمی در گسترة شعر کهن پارسی است، مضامین اخلاقی ـ تعلیمی بسیاری را در اشعار خود جای داده است. نکتة تأمل برانگیز در مقایسة اشعار تعلیمی امام رضا(ع) با مضامین تعلیمی در سروده های سعدی، شباهت های بسیار میان این اشعار است؛ به گونه ای که گویی سعدی پس از چند قرن، پیام های اخلاقی آن حضرترا دوباره با الفاظی دیگر تکرار کرده است. نگارنده در این پژوهش می کوشد تا با استفاده از نظریة بینامتنیّت، ضمن برجسته کردن مضامین تربیتی و اخلاقی در اشعار امام رضا(ع)، به شباهت ها و اشتراکات اشعار تعلیمی سعدی با سروده های رضوی بپردازد و آن را در گذرگاه ادبیات تعلیمی بررسی و تحلیل کند. پژوهش برپایة روش تحلیلیـتوصیفی و براساسِ مکتب امریکایی در ادبیات تطبیقی است. همچنین در میان آثار سعدی، تمرکز بیشتر بر دو اثر گلستان و بوستان است که بارِ تعلیمی دارد. فرایند بینامتنی در این پژوهش بیانگر آن است که بیشترین شکلِ بینامتنیِ اشعار سروده های تعلیمی سعدی با اشعار تعلیمی رضوی، بینامتنیتِ امتصاص یا همان نفی متوازی است که سعدی در آن، معانی و مفاهیمِ اشعار آن امام(ع) را در موضوعاتِ مختلفِ تعلیمی و اخلاقی، به شیوه های مختلف بیان کرده است. تفاصيل المقالة