Rhyme

حرية الوصول المقاله

1 - بررسى تطبیقى اشعار بدر شاکر و نیما یوشیج
علیرضا محمدرضایى سمیه آرمات

نیما یوشیج و بدر شاکرالسیّاب، دو شاعر نوگرا و متجددند که در عین بُعد مکانى و زمانى،روحیات مشابه و زبان شعرى یکسان دارند؛ هر دو در روستا و دامان طبیعت بزرگ شده اند و براى ادامه تحصیل، وطن و دیار خود را ترک کرده اند. بیان تنهایى و غربت و طبیعت گرایى مشخصه بارز در اشعارشان أکثر

نیما یوشیج و بدر شاکرالسیّاب، دو شاعر نوگرا و متجددند که در عین بُعد مکانى و زمانى،روحیات مشابه و زبان شعرى یکسان دارند؛ هر دو در روستا و دامان طبیعت بزرگ شده اند و براى ادامه تحصیل، وطن و دیار خود را ترک کرده اند. بیان تنهایى و غربت و طبیعت گرایى مشخصه بارز در اشعارشان است. همچنین نوعى رمزگرایى اجتماعى در اشعارشان به چشم م ىخورد، چنان که با الفاظى نمادگونه، دردهاى اجتماعى و سکوت وخفقان دوران استبداد را بیان کرده اند. مقاله حاضر به دنبال پاسخى براى سؤال هاى زیر است: 1. زبان شعر دو شاعر چه تفاو تها و شباه تهایى با هم دارد؟ 2. دلیل روى آوردن دو شاعر به شعر نو چه بوده و از چه زمانى آغاز شده است؟ 3. آیا تجدد و نوگرایى بدرشاکرالسیاب و نیما فقط در شکستن وزن و قالب است؟ 4. بارزترین تصویرپردازى ها در اشعار دو شاعر کدام اند؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - مقایسه و بررسی تطبیقی موسیقی کناری غزلیات سلمان ساوجی و خواجوی کرمانی
رضا اشرف زاده آمنه تاک محمد فاضلی

خواجوی کرمانی و سلمان ساوجی از شاعران نامدار و صاحب سبک قرن هشتم توانسته‌اند به کمک موسیقی شعر، توازن و تناسب کلمات را در محور هم‌نشینی زبان، به بهترین شکل به نمایش بگذارند. این مقاله در بررسی و مقایسه موسیقی کناری غزلیات سلمان و خواجو بر آن است که اثبات کند قافیه‌های د أکثر

خواجوی کرمانی و سلمان ساوجی از شاعران نامدار و صاحب سبک قرن هشتم توانسته‌اند به کمک موسیقی شعر، توازن و تناسب کلمات را در محور هم‌نشینی زبان، به بهترین شکل به نمایش بگذارند. این مقاله در بررسی و مقایسه موسیقی کناری غزلیات سلمان و خواجو بر آن است که اثبات کند قافیه‌های دو همسان کم‌آهنگ‌ترین کلمات قافیه‌اند. این نوع قافیه در شعر خواجو بیش از سلمان است. وجود قافیه‌های سه همسان و بیش‌تر در شعر سلمان بیانگر این است که وی بیش از خواجو به موسیقی کناری حاصل از قافیه اهمیت داده است. خواجو تمایل چندانی به استفاده از ردیف‌های تصنّعی نشان نداده، حال آنکه ردیف‌های سلمان اغلب ساده و پیشوندی است. ردیف در غزلیات هر دو شاعر متنوع است. بکارگیری فعل مضارع بیش از ماضی، بیانگر خلاقیت و تحرّک تصاویر شعری آنان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - اتباع در سبک خراسانی و اصفهانی
فاطمه حاجی آقابزرگی عباسعلی وفایی رضا فهیمی

در زبان فارسی چه در نظم و چه در نثر و همچنین در زبان محاوره اتباع بسیار به کار می‌رود. اینکه بکار بردن اینگونه ترکیب‌ها از چه زمانی در آثار کتبی و شفاهی ایرانیان آغاز شده است، هنوز مشخّص نیست. مطالعات پیشین فقط نمونه هایی از کاربرد این نوع ترکیب را در آثار گذشتگان ارائه أکثر

در زبان فارسی چه در نظم و چه در نثر و همچنین در زبان محاوره اتباع بسیار به کار می‌رود. اینکه بکار بردن اینگونه ترکیب‌ها از چه زمانی در آثار کتبی و شفاهی ایرانیان آغاز شده است، هنوز مشخّص نیست. مطالعات پیشین فقط نمونه هایی از کاربرد این نوع ترکیب را در آثار گذشتگان ارائه کرده اند. با توجه به سیر اتباع در دوره‌های مختلف و کاربرد آن در زبان شاعران و نویسندگان سبک‌های متفاوت، می‌توان گفت که اتباع درآغاز با شکل کنونی آن که اسم مهمل نیز نامیده می‌شود، تفاوت دارد. غیر از بعضی ترکیب‌ها که از ابتدا بی معنی و یا مهمل بوده است، مانند شکست و مکست در دیوان رودکی، که واژه تابع کاملاً بی معنی است و رودکی فقط یک بار آن را به کار برده، اکثر ترکیب‌ها هدفدار و با معنی انتخاب می‌شده است. در این تحقیق برای دستیابی به سیر بکارگیری اتباع و نحوه آغاز آن و چگونگی تبدیل آن به اسم مهمل، آثار شاعران و نویسندگان معروف دوره خراسانی و اصفهانی مطالعه و اتباع در آن‌ها بررسی گردیده است. یافته های این تحقیق از بکارگیری اسم مهمل یا تابع برای ایجاز در کلام حمایت می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - بررسی تطبیقی ساختار موسیقایی شعر کودک عربی و فارسی
جواد گرجامی عادل آزاددل مریم سلیمی

امروزه ادبیات و شعر کودک و جایگاه آن در مجموعه موضوعات ادبی، توجه بسیاری از ادیبان و اهل فن در این حوزه را به خود جلب نموده است. ایجاد لذت از نثر یا نظم، مقدمه ایجاد ارتباط شاعر یا نویسنده با کودک است. در این میان، شعر به دلیل ساختار موسیقایی و آهنگین بودن و ایجاد لذت ش أکثر

امروزه ادبیات و شعر کودک و جایگاه آن در مجموعه موضوعات ادبی، توجه بسیاری از ادیبان و اهل فن در این حوزه را به خود جلب نموده است. ایجاد لذت از نثر یا نظم، مقدمه ایجاد ارتباط شاعر یا نویسنده با کودک است. در این میان، شعر به دلیل ساختار موسیقایی و آهنگین بودن و ایجاد لذت شنیداری، برای کودکان دارای جذابیتی وافر است. شعر کودک با بهره مندی از زبان، ساختار، وزن و درون مایه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و همانند انواع دیگر ادبی دارای مؤلفه‌های ساختاری مشخصی است که آن را از شعر بزرگسال متمایز ساخته است. در این مقاله، به منظور مقایسه کیفی، ضمن تحلیل مهم‌ترین مؤلفه‌های آن، جایگاه موسیقیِ شعر کودک در راستای شکل‌گیری زبان شعر کودکانه مورد تبیین قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد، ساختار موسیقایی شعر کودک به عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم زبانی، به واسطه حضور عینی و ملموس خود نقش زیادی در انتقال محتوای شعری به مخاطب کودک داشته و این امر در نهایت می‌تواند عامل پیوندی میان کودک و متن شعری باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - أسباب خلو الأدب العربی القدیم من الملحمة
علی صابری

ان الملحمة من الأجناس الأدبیة القدیمة التى طرقها الأدباه فى الآدأب العالمیة منذ عصور قدیمة و هى معروفة لدى الیونان و الرومان م الهند و الفرس. الا أن الأدب العربى القدیم خلا من هذا الجنس الأدبى القیم، و لنعرف أن الشعر الحماسی الذى کان قد وجد فیه یختلف عن الملحمة فنیا. أکثر

ان الملحمة من الأجناس الأدبیة القدیمة التى طرقها الأدباه فى الآدأب العالمیة منذ عصور قدیمة و هى معروفة لدى الیونان و الرومان م الهند و الفرس. الا أن الأدب العربى القدیم خلا من هذا الجنس الأدبى القیم، و لنعرف أن الشعر الحماسی الذى کان قد وجد فیه یختلف عن الملحمة فنیا. والأسباب التى سبب هذا الفراغ الفنی هی: أ) فقدان الشعور بالقومیة، التی تعد من دواعی نشأة الملحمة، فى المجتمع العربی، ب) اقتصار الشاعر العربى على الشعر الغنائى الذی لایلائم انشاد الملاحم، ج) ا فقدان المجتمع العربی الحروب الطویلة والدامیة لیصور الشاعر الملحمى ما فیها من البطولات، د) التزام الشعر العربى بالوزن الواحد والقافیة الواحدة، الذى یمنع الشاعر عن انشاد المطولات، ه) فقدان المجتمع العربى الوثنیة المتطورة التى یستمد منها الشاعر طرفا من أغراض ملحمته. الا ان الأدب العربى الحدیث و بعد احتکاکه بالثقافة الغربیة استطاع أن یملأ هذا الفراغ بانشاد الملاحم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - بررسی نقش موسیقیایی قافیه در اشعار جاویدنامه اقبال لاهوری
اعظم گله داری سید جعفر حمیدی شمس الحاجیه اردلانی

توجه به عناصر موسیقی ساز شعر( مانند: وزن، قافیه، ردیف) به خواننده کمک می‌‌کند تا معانی و حس شاعر را بهتر درک نماید. به ویژه در خصوص قافیه که مهمترین جلوه‌گاه موسیقی کناری در شعر بوده و نقش مهمی در انتقال معانی ایفا می‌‌نماید. که با بررسی آن علاوه بر فهم بهتر مفهوم مورد أکثر

توجه به عناصر موسیقی ساز شعر( مانند: وزن، قافیه، ردیف) به خواننده کمک می‌‌کند تا معانی و حس شاعر را بهتر درک نماید. به ویژه در خصوص قافیه که مهمترین جلوه‌گاه موسیقی کناری در شعر بوده و نقش مهمی در انتقال معانی ایفا می‌‌نماید. که با بررسی آن علاوه بر فهم بهتر مفهوم مورد نظر، میزان توانمندی شاعر در سرودن شعر نیز سنجیده می گردد. اقبال لاهوری شاعر نام آشنایی است. وی با پیروی از شاعران بزرگ فارسی سرا قافیه را ابزاری برای القای عاطفه و مفهوم مورد نظر خود به کار گرفته است. این تحقیق می‌‌کوشد تا با روش تحلیلی _ توصیفی نقش موسیقایی قافیه را با تکیه بر اشعار جاویدنامه علامه اقبال لاهوری مورد بررسی قرار دهد. ساخت‌های محکم و گوناگون قافیه، تأثیر طنین حروف قافیه در جبران محدودیت وزنی و همچنین القای عاطفه مورد نظر شاعر، تناسب آوایی اجزای بیت با حروف قافیه و نیز استفاده اقبال از صنایع بدیعی و ساخت قافیه‌های هنری در این مقاله به عنوان علل گوشنوازی قافیه در شعر جاویدنامه مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - موسیقى شعر اخوان
محمد احسانی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - قافیه و صنعت مطابقه
علی حسین رازانی

در فایل اصل مقاله موجوداست

در فایل اصل مقاله موجوداست تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - موسیقیِ اشعار قیصر امین پور
ماه نظری

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - موازنة الموسیقى الخارجیة والجانبیة بین الشعرین العربی والفارسی
غلامعباس ذاکری سیدمحمد حسینی

القصد من الموسیقى الخارجیة للشعر هو توصیف النظام الوزنی، والغایة من الموسیقى الجانبیة هی القافیة والروی. الوزن فی العروض العربی والفارسی عبارة عن توالی المتحرّکات والسکنات على نسق خاص، ویرى اللغویون أنه تقابل الحروف الصائتة والصامتة فی قرینة واحدة أو أکثر على نحوٍ لا یخ أکثر

القصد من الموسیقى الخارجیة للشعر هو توصیف النظام الوزنی، والغایة من الموسیقى الجانبیة هی القافیة والروی. الوزن فی العروض العربی والفارسی عبارة عن توالی المتحرّکات والسکنات على نسق خاص، ویرى اللغویون أنه تقابل الحروف الصائتة والصامتة فی قرینة واحدة أو أکثر على نحوٍ لا یخرج عن دائرة القوالب والنماذج المحددة. والقافیة هی الحروف المکررة التی یلتزم بها الشاعر فی آخر کل مصرع من أبیات القصیدة والتی تشکل قالب القصیدة لتلک المصاریع. یطلق على کل أنموذج من نماذج الشعر فی إنشاء البحور الشعریة، التفعیلة أو الجزء وهو محصور فی تفاعیل معینة تنشعب منها فروع یطلق علیها فی العروض العربی زحافاتٍ وعللا وفی العروض الفارسی تعرف بالزحافات دون العلل، لعلّ ذلک یرجع إلى الخیارات الواسعة والمحددة فی نفس الوقت لدى الزحافات العربیة ما یجعل لغة الشعر العربی أکثر انفتاحا على الشعر مقارنة بالشعر الفارسی، لکن بموازاته أیضا یبتعد الشعر العربی عن الإیقاع والموسیقى الحقیقیین على خلاف ما نجده فی الشعر الفارسی. فی الأدب الفارسی لا یحق للشاعر تخطی الزحاف إلا ما قلّ وندر، ویطلق على هذا التخطی فی علم العروض الحدیث، جوازات البحور الشعریة. والقافیة فی اللغة الفارسیة مقتبسة من القافیة العربیة، رغم أن هناک ضرورات فی الشعر الفارسی تستدعی قواعد مبتکرة اشتدّ وعسر استعمالها مقارنة بالقافیة العربیة وبغض النظر عن وجوه الاختلاف بین العروض والقافیة فی اللغتین، إلا أن کبار الأدباء الفرس لا یرون ضرورة فی إبداع أو إنشاء قواعد ونماذج منفصلة أو بالأحرى تسمیات جدیدة خاصة بأدبهم، فبقیت مصطلحات هذین العلمین واستعمالهما متقاربة ومتشابهة إلى حدٍ أقصى. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - Translators' Gender and Transference of Aesthetic Factors in the Translation of Rhymed Prose Reza Keramat1, Hafeze Raees Yazdi*2
Reza Keramat Hafeze Raees Yazdi

10.30495/jntell.2022.694900

The objective of the present research was to probe the probable relation between translators' gender and transference of aesthetic factors in the translation of rhymed prose. The purpose was achieved through descriptive, comparative, and relational tests and analysis. A أکثر

The objective of the present research was to probe the probable relation between translators' gender and transference of aesthetic factors in the translation of rhymed prose. The purpose was achieved through descriptive, comparative, and relational tests and analysis. A translation protocol, consisting of 10 rhymed prose sentences which were translated by 25 female and 25 male BA students of English translation. These students were selected amongst 115 students through the series of processes. Translated rhymed prose sentences were assessed by two raters who were MA student of English translation with Waddington model of translation quality assessment. After analyzing the assessed papers, the researchers came to this conclusion that male participants mainly focused on the diction and form of rhymed prose sentences whereas female ones mainly focused on meaning and grammatical points. So male participants could transfer aesthetic factors better and it revealed that there was a relation between translators' gender and transference of aesthetic factors in the translation of rhymed prose. The researchers used T-test operation and concluded that the relation between above said issues was significant. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - اهمیّت وزن و موسیقی در اشعار مهدی اخوان‌ثالث
علی احمدپور

عنوان این مقاله اهمیّت وزن و موسیقی در اشعار مهدی اخوان‌ثالث است که با مقدّمه‌ای کوتاه دربارة موسیقی شعر و اشاره به برخی کارها و آراء و نظرات و تحقیقات اخوان در این خصوص شروع می‌شود و به بررسی عوامل عمدة ایجاد موسیقی در شعر (وزن، قافیه، ردیف و تناسبات لفظی) منتهی می‌شود أکثر

عنوان این مقاله اهمیّت وزن و موسیقی در اشعار مهدی اخوان‌ثالث است که با مقدّمه‌ای کوتاه دربارة موسیقی شعر و اشاره به برخی کارها و آراء و نظرات و تحقیقات اخوان در این خصوص شروع می‌شود و به بررسی عوامل عمدة ایجاد موسیقی در شعر (وزن، قافیه، ردیف و تناسبات لفظی) منتهی می‌شود. جهت تکمیل بحث و ارائة نظرات اخوان در باب موسیقی شعر، علاوه‌بر بررسی آثار منظوم وی به تحقیقات و آثار منثور و مصاحبه‌های وی نیز پرداخته شده که جای‌جای و در ضمن ارائه شواهد هریک، اجمالاً و در حد امکان به آن‌ها اشاره شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - بررسی موسیقی در غزل های سیمین بهبهانی، حسین منزوی و محمّدعلی بهمنی
فاطمه مدرسی رقیه کاظم زاده

بخش مهمّی از تأثیر شعر، وابسته به موسیقی کلمه و لفظ هاست.آنچه که موجب ایجاد موسیقی در زبان شعر می گردد،"تکرار" است. گروه موسیقایی، عواملی از جمله وزن، قافیه و ردیف می باشد، که زبان ادبی را از زبان معمول و هنجار به یاری آهنگ و توازن جدا می سازد. سیمین بهبهانی، حسین منزوی أکثر

بخش مهمّی از تأثیر شعر، وابسته به موسیقی کلمه و لفظ هاست.آنچه که موجب ایجاد موسیقی در زبان شعر می گردد،"تکرار" است. گروه موسیقایی، عواملی از جمله وزن، قافیه و ردیف می باشد، که زبان ادبی را از زبان معمول و هنجار به یاری آهنگ و توازن جدا می سازد. سیمین بهبهانی، حسین منزوی و محمّدعلی بهمنی از غزل سرایان به نام معاصر هستند، که در وزن غزل نو تحوّلات بنیادینی ایجاد نمودند. این پژوهش بر آن است، تا علاوه بر گروه موسیقایی در غزل نو، تغییر و تحوّلات مذکور را با تکیه براشعار این غزل سرایان، مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - Thematic Progression in the Rhetorical Sections of an Online Iraqi English Newspaper
Nadia Abed Shakeh

Abstract Thematic development refers to the way theme and rheme in the clause are developed. The theory of rhetorical structure can be defined as the strategies that follow specific ways to make writing more persuasive. The present study aimed to examine how Iraqi write أکثر

Abstract Thematic development refers to the way theme and rheme in the clause are developed. The theory of rhetorical structure can be defined as the strategies that follow specific ways to make writing more persuasive. The present study aimed to examine how Iraqi writers maintain cohesion in the text by analyzing the patterns of thematic progression in various rhetorical sections in an online Iraqi newspaper, Azzaman (Zaman). To carry out the study, the news articles were collected from January 2013 to June 2013. Actually, 2 opinion articles which focused on the most important political issues were taken each month, collected and analyzed. The analysis focused on the thematic progression and rhetorical structures. The results revealed that thematic progression patterns were used in every rhetorical section of the newspaper. The findings of the study showed the occurrence of thematic progression with different rhetorical patterns in writing English opinion articles and the influence of culture on the rhetorical structure. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - تحلیل ساختار قافیه و ردیف در سروده های بومی کرمانی شهرستان شهربابک
فاطمه ریاحی عطامحمد رادمنش محبوبه خراسانی

10.30495/irll.2019.665356

شاعر شعر عامه به موسیقی توجه زیادی دارد زیرا موسیقی با تأثیر عاطفی؛ ذهن مخاطب را آماده دریافت پیام شعر می‌کند. از مهم‌ترین موارد موسیقی‌آفرین در شعر، قافیه و ردیف است که در شعر سنّتی فارسی و قالب دوبیتی جایگاه ویژه و ثابتی دارند. در این مقاله علاوه بر معرفی سروده‌های بو أکثر

شاعر شعر عامه به موسیقی توجه زیادی دارد زیرا موسیقی با تأثیر عاطفی؛ ذهن مخاطب را آماده دریافت پیام شعر می‌کند. از مهم‌ترین موارد موسیقی‌آفرین در شعر، قافیه و ردیف است که در شعر سنّتی فارسی و قالب دوبیتی جایگاه ویژه و ثابتی دارند. در این مقاله علاوه بر معرفی سروده‌های بومی و دوبیتی‌های محلی شهربابک، به تحلیل ساختار قافیه و ردیف پرداخته شده است. قافیه در سروده‌های بومی شهربابک همانند سایر لهجه‌ها بر اساس حروف قریب‌المخرج ساخته شده است نه یکسان‌بودن حرف قافیه که در دوبیتی‌های رسمی زبان فارسی رایج است. در لالایی‌ها و اشعار عروسی گاهی قافیه حذف و از ردیف برای ایجاد موسیقی استفاده می‌شود و یا از ضمیر الحاقی به عنوان قافیه استفاده می‌گردد. قافیه در بیش از ده درصد از دوبیتی‌های عامیانه شهربابک، مثنوی‌گونه است. قافیۀ حروف هم‌مخرج مثل م و ر یا م و ن، ل و ر در دوبیتی‌های عامیانه شهربابک از بسامد بیشتری برخوردار است. بیش از یک سوم دو بیتی‌های عامیانه شهربابک با ردیف همراه هستند. اکثر دوبیتی‌ها با ردیف فعلی آمده‌اند و فقط پنج درصد آن‌ها دارای ردیف غیرفعلی هستند. از کارکردهای ردیف در اشعار محلی، القای حس درونی شاعر، تقویت موسیقی شعر، کمک به انتقال مفاهیم، تأکید بر یک تصویر یا موضوع و ایجاد لذّت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - تحلیل ساختار قافیه و ردیف در دوبیتی های مازندرانی شهرستان سوادکوه
مرتضی محسنی عارف کمرپشتی

قافیه و ردیف، اصلی ترین ابزار افزایش موسیقی کناری شعر است که در اشعار کلاسیک فارسی و عربی از جایگاه ثابت و ویژه ای برخوردار بوده است. طول ردیف در بیت، گوش نوازی موسیقایی را در متن و لذّت سمعی را برای مخاطب درپی دارد. در این مقاله، علاوه بر معرفی دوبیتی‌های عامیانۀ مازند أکثر

قافیه و ردیف، اصلی ترین ابزار افزایش موسیقی کناری شعر است که در اشعار کلاسیک فارسی و عربی از جایگاه ثابت و ویژه ای برخوردار بوده است. طول ردیف در بیت، گوش نوازی موسیقایی را در متن و لذّت سمعی را برای مخاطب درپی دارد. در این مقاله، علاوه بر معرفی دوبیتی‌های عامیانۀ مازندرانی، ساختار قافیه و ردیف در دویست دوبیتی عامیانۀ شهرستان سوادکوه، براساس روش توصیفی- تحلیلی، بررسی شده است. قافیه در دوبیتی‌های عامیانۀ مازندرانی و دیگر گویش‌ها، براساس نزدیکی تلفظ حروف ساخته می‌شود نه براساس یک سان بودن حرف روی که در شعر کلاسیک فارسی و عربی اصل است. قافیه در 25 درصد از دوبیتی‌های عامیانۀشهرستان سوادکوه، مثنوی گونه است. هم مخرجی ل با ر و م با ن در قافیه سازی دوبیتی‌های مازندرانی از بسامد بیش تری برخوردار است. اندکی بیش از یک چهارم دوبیتی‌های عامیانۀ مازندرانی شهرستان سوادکوه، دارای ردیف هستند و از این میان کمی بیش از یک پنجم دوبیتی‌ها، ردیف های فعلی دارند. داشتن ردیف فعلی علاوه بر افزایش موسیقی کناری شعر، در جهت دادن به تخیّل شاعرانۀ شاعر، اصرار، تأکید و تکرارِ او بر موضوع مورد نظر، تأثیرگذار بوده‌است. از طرف دیگر، فراوانی ردیف فعلی (حدود25درصد) که بر کنش و رفتار ناظر است، بر پویایی و حرکتِ دوبیتی ‌ها دلالت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - فرآیند شعر نو و محورهای آن
حمیدرضا قانونی

از زمان سرایشافسانه اثر وزین نیما (1301 ش.) تا کنون شعر نو در انواع و سبکهایی خاص همواره مسیر هایی متفاوت را پیموده است. شاید به جرات بتوان اذعان کرد که بیشتر این مسیرها از روند اصلی و هدف وجودی شعر فاصله گرفته و همواره در تنگناهای گوناگونی قرار گرفته است. اگرچه در ادب أکثر

از زمان سرایشافسانه اثر وزین نیما (1301 ش.) تا کنون شعر نو در انواع و سبکهایی خاص همواره مسیر هایی متفاوت را پیموده است. شاید به جرات بتوان اذعان کرد که بیشتر این مسیرها از روند اصلی و هدف وجودی شعر فاصله گرفته و همواره در تنگناهای گوناگونی قرار گرفته است. اگرچه در ادب امروزین، نیما را پدر شعر نو فارسی نامیده اند، امّا به نظر می رسد وی نتوانست به اوج قلّه های این بدعت تازه دست یابد و پس از او کسان دیگری به این جایگاه دست یافتند؛ امّا از این زمان به بعد مشاهده می شود که بسیاری از شاعران یا شاعرنمایان به تمسخر یا از روی عشق و علاقه راه هایی را در بیان احساسات خویش پیمودند که درخور نقد و بررسی و بازبینی است. از این رهگذر، شعر هایی چون شعر نو، شعر سپید، شعرحجم،طرح و... پدید آمد. در حقیقت بسیاری از این بدیع سرایان که می خواستند طرحی نو درافکنند، با ادبیات هزار ساله زبان فارسی بیگانه بودند و تنها قالب و فرم این طرح نو را می دیدند؛ امّا غافل از آنکه بخش اعظم این هنر، برخلاف هنر هایی، چون نقّاشی، موسیقی و...، زبان و قواعد به هم پیچیدة زبانی است که بدانها نمی توان بی توجّه بود؛ در این میان، کسانی موفّق و پیروز شدند که با توجّه به آن پشتوانه زبانی، بیانی رسا، شیوا و گیرا داشتند. نیز باید گفت در این نوع شعر قلّه ها برخلاف شعر کلاسیک انگشت شمارند. این مقاله، کوششی منتقدانه در سطوح و لایه های شعر نو و بررسی برخی معیارهای زبانی شعر کلاسیک و ترسیم آنها بر صفحه شعر نو است، تا پاسخگوی نیازهای نسل شاعران جدید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - تجلی عناصر بلاغت در چامه‌های سعدی
مصطفی خدایاری

مقالة پیش رو که تجلی عناصر بلاغت در چامه‌های سعدی نام دارد، حاوی مباحثی پیرامون بلاغت و توابع آن در چکامه‌های مدحی و وصفی شیخ شیراز ـ سعدی ـ است. در این تحقیق، قصاید سعدی از دیدگاه سه حوزة زیباشناسی سخن (معانی، بیان و بدیع) به طور جامع و دقیق بحث و بررسی شده است. در آغا أکثر

مقالة پیش رو که تجلی عناصر بلاغت در چامه‌های سعدی نام دارد، حاوی مباحثی پیرامون بلاغت و توابع آن در چکامه‌های مدحی و وصفی شیخ شیراز ـ سعدی ـ است. در این تحقیق، قصاید سعدی از دیدگاه سه حوزة زیباشناسی سخن (معانی، بیان و بدیع) به طور جامع و دقیق بحث و بررسی شده است. در آغاز مقاله به برخی از عناصر موسیقایی سخن مانند وزن، قافیه و ردیف، به دلیل اهمیت آنها در گستردگی‌های زبانی، افزونی و انسجام‌بخشی موسیقی شعر فارسی ـ به‌ویژه چامه‌های سعدی ـ گذرا پرداخته شده است. در ادامه، پژوهنده کوشیده است اهداف و اغراض بلاغی را در چامه‌های سعدی با ذکر شواهد شعری به دقت باز نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - تحلیل قافیه و ردیف در کلیات شمس
احمد کریمی گیسو شریفی

اهمّیت جایگاه قافیه و ردیـف در آثار منظوم فارسی بر کسی پوشیده نیست . قافیه و ردیف همواره در خدمت صورت و معنا و در تنظیم سخن آهنگین بسیار مفید و مؤثر می‌باشد . در میان سخنوران ایرانی مولوی در سرایش غزلیات خویش از قافیه و ردیف به شیوه‌های گوناگون و هدفمند بهره برده است . أکثر

اهمّیت جایگاه قافیه و ردیـف در آثار منظوم فارسی بر کسی پوشیده نیست . قافیه و ردیف همواره در خدمت صورت و معنا و در تنظیم سخن آهنگین بسیار مفید و مؤثر می‌باشد . در میان سخنوران ایرانی مولوی در سرایش غزلیات خویش از قافیه و ردیف به شیوه‌های گوناگون و هدفمند بهره برده است . در غزلیات او قافیه و ردیف بیشتر جهت آهنگین نمودن و موسیقایی کردن سخن منظوم می‌باشد. بیش از ½ غزلیات او از فراوانی ردیف برخوردار است و در میان انواع ردیف، ردیف فعلی موجب پویایی ، جنبش و حرکت در شعر شاعر گشته است و این ردیف‌های فعلی بیشتر ردیف‌های طولانی هستند که تکرار این ردیف‌ها حرکات سماع را تداعی می‌کند و جنبه غنایی شعر را افزون می‌سازد . در کنار ردیف فعلی ردیف‌های اسمی ، گروهی ، جمله‌ای ، ضمیری ، صفتی و حرفی از کارکردهای ویژه برخوردار است که فراتر از هنجارهای ادبی و ناشی از شیوه خاص هنری مولوی می‌باشد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - بررسی بسامد اوزان، بحور و ساختار قوافی و ردیف در دیوان صباحی بیدگلی
محمدرضا حصارکی مهین خطیب نیا

چکیده امروزه تدوین سیر تاریخی اوزان و بحور شعر فارسی از آغاز تاکنون با تعیین بسامد و ترسیم فراز و نشیب موجود با وجود چاپ‌های پاکیزه و منقح از دواوین شعر فارسی، امری ضروری و مفید به نظر می‌رسد. در این پژوهش که در واقع پاسخی به این نیازی ضروری است، دیوان صباحی بیدگلی با أکثر

چکیده امروزه تدوین سیر تاریخی اوزان و بحور شعر فارسی از آغاز تاکنون با تعیین بسامد و ترسیم فراز و نشیب موجود با وجود چاپ‌های پاکیزه و منقح از دواوین شعر فارسی، امری ضروری و مفید به نظر می‌رسد. در این پژوهش که در واقع پاسخی به این نیازی ضروری است، دیوان صباحی بیدگلی با توجّه به نقش عمده و انکار ناپذیر او در تحوّل ادبی بر بنیاد شیوه شاعران پیشین، که با اوزان و بحور گیرا شیوه‌ای نو در شعر فارسی پدید آورده است طراوتی خاصّ به اشعار خود بخشیده و با پرداختن به مفاهیم و مضامین اساس این تحقیق قرار گرفته است؛ بدیهی است، بررسی دقیق اشعار این شاعر از جهت کیفیّت و بسامد اوزان و بحور، قافیه و ردیف، در قالب نمودار دایره‌ای ما را در تعیین میزان قابلیّت‌ها و چیره دستی شاعری که او را مجد شیوه شاعران باستان دانسته‌اند، یاری می‌رساند. در این مقاله به معرّفی اوزان پرکاربرد و نیز بسامدی تأثیر گذار پرداخته شد، و نمودار‌های دایره‌ای ذکر شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - بررسی سبک‌شناسی قصاید حکیم شفایی اصفهانی
علی آذرگون

چکیده شرف الدّین حسن شفایی، معروف به حکیم شفایی، شاعر عرفانی و پزشک جسمانی و طبیب روحانی، از شاعران نامدار ایران عهد صفوی است که در عهد حکومت شاه عبّاس اوّل صفوی، از شهرت و احترام خاصّ در میان عوامّ و خواصّ برخوردار بوده است. شعر وی با وجود برخورداری از ویژگی‌های سبک أکثر

چکیده شرف الدّین حسن شفایی، معروف به حکیم شفایی، شاعر عرفانی و پزشک جسمانی و طبیب روحانی، از شاعران نامدار ایران عهد صفوی است که در عهد حکومت شاه عبّاس اوّل صفوی، از شهرت و احترام خاصّ در میان عوامّ و خواصّ برخوردار بوده است. شعر وی با وجود برخورداری از ویژگی‌های سبک هندی تا حدّ قابل قبولی از افراط کاری‌های شعری آن دوره، در خیال و زبان عاری است و پاره ای از اطّلاعات مهمّ اجتماعی و زبانی از آن مستفاد می شود. با این همه، تا امروز تحقیقات شایان توجّهی در بارۀ این شاعر بزرگ بویژه قصایدش صورت نگرفته است. با توجّه به این که شفایی اصفهانی از قصیده سرایان بزرگ دورۀ صفویّه به حساب می آید و تحوّلاتی در این قالب شعری به وجود آورده است؛ بنابراین در این مقاله برآنیم تا ویژگی‌های سبک شناسی و نوآوری هایی را که شاعر در اشعارش بدان‌ها توجّه داشته، در سه سطح زبانی، فکری و ادبی بررسی نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - بررسی تأثّر سبکی تقی دانش از حافظ شیرازی
رجب توحیدیان

چکیده تقی دانش یکی از شعرا و فضلا و ارباب قلم اواخر دورة قاجاریّه و اوایل دورة پهلوی است که با تأسّی از سبک شعری شعرای پیشین، بخصوص شعرای اواخر قرن هشتم و اوایل نهم هجری، تحت تأثیر اشعار و عقاید حافظ شیرازی قرار گرفته است. تأثیر پذیری تقی دانش از حافظ را می توان از سه أکثر

چکیده تقی دانش یکی از شعرا و فضلا و ارباب قلم اواخر دورة قاجاریّه و اوایل دورة پهلوی است که با تأسّی از سبک شعری شعرای پیشین، بخصوص شعرای اواخر قرن هشتم و اوایل نهم هجری، تحت تأثیر اشعار و عقاید حافظ شیرازی قرار گرفته است. تأثیر پذیری تقی دانش از حافظ را می توان از سه جنبۀ مهمّ سبک شناختی مورد بحث و بررسی قرار داد: 1- اشعاری که شاعر، با تأسّی از سبک شعری شعرای اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم هجری، اشعار حافظ را از حیث موسیقی بیرونی شعر( وزن و عروض) و موسیقی کناری( قافیه و ردیف) یا سطح آوایی، مورد استقبال قرار داده و به جوابگویی از غزلیات حافظ پرداخته است. 2- اشعاری که شاعر با تأسّی از سبک شعری شعرای اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم، با وزن و قافیه و ردیفی دیگر و یا در همان وزن و قافیه و ردیف شعر حافظ، به بیان معانی و مضامین و دورن مایه های فکری اشعار حافظ پرداخته است. 3- اشعاری که شاعر با تأسّی از سبک شعری شعرای اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم، از حیث زبانی و لغوی، از ترکیبات و عبارات و اصطلاحات دیوان حافظ در تقویت افکار و عقاید خود سود برده است. این مقاله به بحث و تحقیق در سه زمینة مورد نظر در دیوان اشعار تقی دانش، همراه با ذکر شواهدی از دیگر شعرا پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - قافیه در خسرو و شیرین نظامی
عزیزه نجفی خداویردی عباس زاده

چکیده قافیه بخش مهمّی از موسیقی شعر را تشکیل می‌دهد که بخشی از هنر شاعری را می‌توان با بررسی آن دریافت. شاعران برجسته همواره سعی کرده‌اند، بهترین قافیه را با توجّه به وزن و اندیشة خود انتخاب کنند، در این مقاله قافیه در منظومة خسرو و شیرین نظامی بررسی شده است؛ این بررس أکثر

چکیده قافیه بخش مهمّی از موسیقی شعر را تشکیل می‌دهد که بخشی از هنر شاعری را می‌توان با بررسی آن دریافت. شاعران برجسته همواره سعی کرده‌اند، بهترین قافیه را با توجّه به وزن و اندیشة خود انتخاب کنند، در این مقاله قافیه در منظومة خسرو و شیرین نظامی بررسی شده است؛ این بررسی نشان می‌دهد: نظامی به درستی از اصول قافیه پردازی آگاه بوده و با توجّه به دانستن ارزش قافیه در شعر، خسرو و شیرین را سروده است. قافیه‌ها اغلب کوتاه، تک‌ واژه‌ای، ساده و نمایانگر اندیشة غنایی هستند؛ واژگان اسمی و فعلی با بسامد نزدیک به هم آمده‌اند؛ در ساختار آن عیوب متداول قافیه دیده می‌شود که شاعر بر حسب سبک دوره و رایج ادبیّات به کار برده است؛ امّا خلاقیّت و هنر نمایی که در قافیه پردازی و آمیزش قافیه با ردیف داشته عیوب قافیه را کم‌رنگ کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - مؤلّفه‌های ادبیّات تعلیمی در اشعار کودکانه مصطفی رحماندوست و احمد شوقی
آیدا دانائی محمّد شایگان مهر فریبرز حسین جانزاده

10.30495/bahar.2022.698010

ادبیّات تعلیمی، بارزترین دغدغۀ‌ شاعران و نویسندگان معاصراست. امروزه شعر کودک چهرۀ جدیدی از خود را به جهانیان به نمایش گذاشته و از لحاظ ساختاری، بیان، وسعت خیال و تصویرآفرینی، شیوه ای نوین را در سبک و سیاق خود در پیش گرفته است. پژوهش در مورد ادبیّات و شعر کودک را می‌توان أکثر

ادبیّات تعلیمی، بارزترین دغدغۀ‌ شاعران و نویسندگان معاصراست. امروزه شعر کودک چهرۀ جدیدی از خود را به جهانیان به نمایش گذاشته و از لحاظ ساختاری، بیان، وسعت خیال و تصویرآفرینی، شیوه ای نوین را در سبک و سیاق خود در پیش گرفته است. پژوهش در مورد ادبیّات و شعر کودک را می‌توان به دو قرن اخیر حوالت داد. به گونه‌ای که قرن بیستم را قرن کودک نامیده‌اند. شعر کودک، زبانی خیال‌انگیز و موزون دارد و بیشتر شیفتۀ موسیقی کلام است و به تدریج با معنا انس می گیرد. شعر کودک به گونه‌ای است که بدون آموزش مستقیم، سطح دانش فرهنگی و اجتماعی و ذوق و استعداد آنان را بالا می‌برد چرا که از زندگی خود کودک گرفته شده است. احمد شوقی و مصطفی رحماندوست از شاعران شعر کودک هستند، که مضامین تعلیمی و تربیتی را دراشعار خود گنجانده اند. هر دو با زبانی ساده و کودکانه بسیاری از آموزه‌های تعلیمی را به کار برده اند. مضامین تعلیمی، تربیتی، آموزه‌های دینی، قرآنی، میهنی، استقامت، حمایت، صداقت و دیگر مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت. این پژوهش با استفاده از روش مکتب فرانسوی، مکتبی که به تأثیرگذاری ملّت‌ها و پیوندهای ادبی آنان در محدوده زمانی یکسانی می‌پردازد و بر خلاف دیگر مکاتب به آثار از دید زیباشناسی اهمّیّت چندانی نمی‌دهد به نگارش در آمده است، و سعی شده است تا با استفاده از این مکتب جلوه ای از تعلیمی بودن اشعار و برخی از شباهت‌ها و تفاوت‌های هر دو شاعر را بیان نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - بررسی عناصر موسیقایی در غزل سعدی
پگاه خدیش

زبان شعری سعدی، که به سهل ممتنع معروف است، با در کنار هم قرار گرفتن عناصری بسیار شکل گرفته است. یکی از مهم‌‌‌ ترین این عناصر در غزلیات سعدی، توازن موسیقایی است. این نظام موسیقایی، عواملی شناخته شده از قبیل وزن، قافیه، ردیف و هماهنگی های صوتی و آوایی دارد و برخی از مباحث أکثر

زبان شعری سعدی، که به سهل ممتنع معروف است، با در کنار هم قرار گرفتن عناصری بسیار شکل گرفته است. یکی از مهم‌‌‌ ترین این عناصر در غزلیات سعدی، توازن موسیقایی است. این نظام موسیقایی، عواملی شناخته شده از قبیل وزن، قافیه، ردیف و هماهنگی های صوتی و آوایی دارد و برخی از مباحث بدیع لفظی و معنوی مانند جناس و سجع و تضاد هم در شکل گیری آن موثر است. شناخت این عوامل، پژوهندگان را در دست یابی به رابطه های پیدا و پنهان کلامی و دریافت رازهای سخن سعدی یاری خواهد داد. در این مقاله با بسامدگیری این عوامل در دویست غزل انتخابی، برای رسیدن به نظام مذکور تلاش شده است. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات Rhyme

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية