• فهرس المقالات Physiological traits

      • حرية الوصول المقاله

        1 - Response of Growth Indices of Sunflower (<i>Helianthus annuus</i> L.) To Different Level of Deficit Irrigation and Nitrogen Fertilizer
        Masood Allaf Lida Berahmandzadeh
        BACKGROUND: Growth analysis is a suitable method for plant response to the different environmental conditions during crop life. Nitrogen is the most significant nutrient to improve yield and quality of sunflower seeds. It is an essential plant nutrient to stimulate plan أکثر
        BACKGROUND: Growth analysis is a suitable method for plant response to the different environmental conditions during crop life. Nitrogen is the most significant nutrient to improve yield and quality of sunflower seeds. It is an essential plant nutrient to stimulate plant growth and development and ultimately yield and quality. OBJECTIVES: This research was conducted to assessment effect of different levels of irrigation regime and nitrogen fertilizer on growth curves traits of sunflower. METHODS: Current study was carried out according split plot experiment based on randomized complete blocks design with four replications. The main factor included irrigation regime and nitrogen fertilizer (N1: 50, N2: 100 and N3: 150 kg.ha-1) belonged to sub factor. RESULT: Evaluation comparison different level of irrigation regime indicated that maximum amount of studied traits (instead net assimilation rate) was noted for I1 treatment and minimum of that belonged to I2 and I3 treatment, respectively. Compare different level of nitrogen revealed the highest amount of total dry weight, leaf area index, crop growth rate was belonged to use 150 kg.ha-1 nitrogen (N3) and the lowest ones was found for 50 kg.ha-1 nitrogen (N1), but net assimilation rate had the reverse trend. CONCLUSION: The results show apply low irrigation should be done in stages that have less impact on the final yield crop needs less water and less sensitivity at that stage, and nitrogen can also play a constructive role, but it is recommended to use less nitrogen under deficit irrigation. Although I1 treatment had the superior amount of growth indices but under water limitation I3 treatment can considered for producers. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - Evaluation Effects of Mycorrhizal Fungi (AM) and Nano Zinc Oxide on Seed Yield and Dry Matter Remobilization of Wheat (Triticum aestivum L.) under Salinity Stress
        Raouf Seyed Sharifi Razieh Khalilzadeh Soraya Soltanmoradi
        This research was carried out to assessment agro physiological traits of bread wheat affected salinity stress, Nano zinc oxide and arbuscular mycorrhiza (AM) fungi under greenhouse condition via factorial experiment based on randomized complete blocks design with three أکثر
        This research was carried out to assessment agro physiological traits of bread wheat affected salinity stress, Nano zinc oxide and arbuscular mycorrhiza (AM) fungi under greenhouse condition via factorial experiment based on randomized complete blocks design with three replications. Experimental factors included salinity stress in three levels [no-salt (S0) or control, salinity 40 (S1), and 80 (S2) mM NaCl], Arbuscular mycorrhizal fungi at two level [no application (M0), application of arbuscular mycorrhiza (M1)] and nano zinc oxide at three levels [without nano zinc oxide as control (Zn0), application of 0.4 (Zn1) and 0.8 (Zn2) g.lit-1]. Result of analysis of variance showed effect of soil salinity, AM fungi and nano zinc oxide on dry matter remobilization from stem and shoots, contribution of remobilization from shoots to seed, stem reserve contribution in seed yield, chlorophyll index and seed yield was significant at 1% probability level. Also interaction effect of treatments on measured traits was not significant but effect of salinity, AM fungi and nano zinc oxide on seed yield was significant at 5% probability level. Mean comparison result revealed salinity stress decreased seed yield and chlorophyll index of wheat. But dry matter remobilization from shoots increased. The highest dry matter (0.198, 0.195 and 0.194 g per plant) and stem reserves remobilization to seeds (0.177, 0.175 and 0.177 g per plant) were observed in the highest salinity level and no application of AM fungi and nano zinc oxide, respectively. The results indicated that the highest (0.44 g per plant) seed yield was obtained from plants under low salinity level, AMF and 0.8 g.lit-1 nano zinc oxide. Generally, it was concluded that AM fungi and nano zinc oxide can be as a proper tool for increasing wheat yield under salinity condition. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - ارزیابی روابط عملکرد دانه و برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک در ژنوتیپ‌های گندم نان در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی
        سامان معتضدی سعید سیف زاده رضا حق پرست حمیدرضا ذاکرین حمید جباری جهانفر دانشیان
        روابط بین عملکرد دانه با برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک و تعیین اهمیت نسبی هر یک از آنها، در 25 ژنوتیپ گندم نان از نظر14صفت مورفوفیزیولوژیک طی آزمایشی در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه طی سال های زراعی 1395-1393در أکثر
        روابط بین عملکرد دانه با برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک و تعیین اهمیت نسبی هر یک از آنها، در 25 ژنوتیپ گندم نان از نظر14صفت مورفوفیزیولوژیک طی آزمایشی در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه طی سال های زراعی 1395-1393در شرایط آب و هوایی غرب کشور (ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات مورد بررسی، به جز طول سنبله، تفاوت معنی داری در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی داشتند. در شرایط آبیاری تکمیلی، صفات مذکور مقادیر معنی دار بالاتری را نسبت به شرایط دیم نشان دادند. انجام آبیاری تکمیلی منجر به کاهش دمای سطح برگ و دمای کانوپی گردید. ضرایب همبستگی ساده بین صفات در هر دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی نشان داد که صفات پایداری غشای سلولی، طول برگ پرچم، عملکرد کاه و کلش، محتوای آب نسبی، وزن هزار دانه، محتوای کلروفیل، دمای برگ و دمای کانوپی همبستگی معنی دار بالایی با عملکرد دانه دارند. نتایج تجزیه رگرسیون همچنین نشان داد که صفات عملکرد کاه وکلش و طول برگ پرچم در شرایط دیم و صفات عملکرد کاه و کلش، طول برگ پرچم، محتوای آب نسبی و عملکرد سنبله در شرایط آبیاری تکمیلی وارد مدل رگرسیونی شدند و به ترتیب 741/0 و 899/0 از کل تغییرات مربوط به عملکرد دانه را تبیین نمودند. تجزیه علیت نشان داد که بیشترین اثر مستقیم مثبت به عملکرد کاه و کلش و طول برگ پرچم تحت شرایط دیم و عملکرد کاه و کلش، محتوای آب نسبی، طول برگ پرچم و عملکرد سنبله تحت شرایط آبیاری تکمیلی ارتباط داشت و این امر نشان دهنده اهمیت این صفات بر عملکرد دانه می باشد. در هر دو شرایط، عملکرد کاه و کلش بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد دانه دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - اثر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک سه رقم سویا (Glycine max)
        نسرین رزمی جعفر ایران نژاد حسن خانزاده بیتا سهیلی مقدم
        انجام این آزمایش با هدف تعیین اثر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک سه رقم سویا در طی سال های 1388 و 1389 بود که به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا ش أکثر
        انجام این آزمایش با هدف تعیین اثر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک سه رقم سویا در طی سال های 1388 و 1389 بود که به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا شد. چهار رژیم آبیاریI1 ، I2، I3وI4 به ترتیب آبیاری پس از60، 100، 140 و180 میلی متر تبخیر از طشتک تبخیر کلاس Aدرکرت اصلی و 3 رقم سویا شامل L17، ویلیامز و لینفورد در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده ها نشان داد که با افزایش فواصل آبیــاری ازI1 به I4 طول دوره رشــد، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، تعداد گره ها، میان گره ها و تعداد شاخه های فرعی و همچنین صفات فیزیولوژیکی مانند محتوی نسبی آب برگ ها و میزان کلروفیل برگ ها به طور معنی داری کاهش یافتند، به طوری که میزان شاخص سطح برگ از 4.94 در تیمارI1 به 3.70 در تیمار I4 رسید، ارتفاع بوته ارقام سویا در تیمار I4 نسبت به تیمار I1 حدود 21 درصد کاهش یافت، در حالی که میزان پرولین محلول در برگ ها و هدایت الکتریکی سلول های برگ افزایش معنی داری داشتند. در این آزمایش ارقام سویا از نظر صفات رویشی و فیزیولوژیکی تفاوت آماری معنی دار داشتند. رقم ویلیامز بیشترین تعداد گره (15.5 عدد) و لاین L17 بیشترین فاصله میان گره (4.95 سانت ی متر) را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان پرولین و محتوی نسبی آب برگ به ترتیب معادل 65.6 میکرومول بر وزن تر و 67.56 درصد متعلق به رقم لینفورد بود. اثر متقابل تیمار آبیاری و رقم بر ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و میزان پرولین معنی دار بودند. در رقم لینفورد افزایش میزان پرولین موجب افزایش تحمل کم آبی و حفظ شاخص سطح برگ و ارتفاع بوته در شرایط تنش کم آبیاری نسبت به دو رقم دیگر شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - غربال ارقام گندم نان برای قابلیت انتقال مجدد، محتوای نسبی آب برگ و تنظیم اسمزی در شرایط تنش خشکی
        زینب سلیمانی حسینعلی رامشینی سیدمحمد مهدی مرتضویان بهروز فوقی
        خشکی یکی از مهم‌ترین تهدیدهای جهانی برای تولید گندم است. به‌منظور شناسایی صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به تنش خشکی، تعداد 52 رقم گندم نان در دو شرایط عادی و تنش خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه کشت شده و صفات مورد نظر اندازه‌گیری شدند. همچنین، أکثر
        خشکی یکی از مهم‌ترین تهدیدهای جهانی برای تولید گندم است. به‌منظور شناسایی صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به تنش خشکی، تعداد 52 رقم گندم نان در دو شرایط عادی و تنش خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه کشت شده و صفات مورد نظر اندازه‌گیری شدند. همچنین، در آزمایش گلدانی تنظیم اسمزی این ارقام در مرحله گیاهچه‌ای بررسی شد. نتایج نشان داد ارقام استار و بزوستایا دارای بالاترین میزان RWC (به ترتیب 79/0 و 78/0) بودند. تنظیم اسمزی در ارقام رسول و Unknown11 دارای بیشترین مقدار (به ترتیب 58/0 و 56/0 مگاپاسکال) بود. ارقام تیپیک، Unknown11 و آذر 2 پس از محلول پاشی با یدید پتاسیم کمترین کاهش را در وزن هزار دانه از خود نشان دادند (به ترتیب 8/4، 5/5 و 5/5 گرم). همچنین، ارقام دز، گاسپارد و MV-17 دارای بیشترین درجه نقره ای شدن برگ بودند و ارقام نیک نژاد، استار و کوهدشت تحت تنش خشکی قادر بودند بهتر از سایر ارقام برگ های خود را به حالت لوله ای درآورند و با تنش کم آبی مقابله کنند. تحت تنش خشکی ارقام البرز، زاگرس و اینیا زودرس تر و ارقام گاسپارد و کاسکوژن دیررس تر از بقیه ارقام بودند. در مجموع می‌توان از ارقام کوهدشت، استار و بزوستایا به عنوان منابع ژنتیکی صفت حفظ آب در برگ در شرایط تنش خشکی برای اصلاح دیگر ارقام استفاده کرد. ارقام آذر 2 و Unknown11 را می‌توان در تلاقی با دیگر ارقام برای اصلاح قابلیت انتقال مجدد به کار برد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - بررسی اثرات کمبود آب در مزرعه در برخی مراحل رشدی روی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ژنوتیپ های لوبیا قرمز
        شادی السادات مهاجرانی مجتبی علوی فاضل حمید مدنی شهرام لک عادل مدحج
        به‌منظور بررسی اثر قطع آبیاری در برخی مراحل رشد بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا قرمز آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال 1393اجرا شد. تی أکثر
        به‌منظور بررسی اثر قطع آبیاری در برخی مراحل رشد بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا قرمز آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال 1393اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش کم آبی به صورت قطع آبیاری به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح شاهد (آبیاری کامل)، قطع آبیاری در مرحله گلدهی، قطع آبیاری در مرحله غلاف‌دهی و سه ژنوتیپ لوبیا قرمز(درخشان، گلی،D81083 ) به‌عنوان عامل فرعی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش کم آبی بر صفات مورد بررسی شامل محتوی آب نسبی برگ، هدایت‌الکتریکی غشا سلولی، میزان پرولین برگ، درصد پروتئین و قندهای محلول معنی‌دار بود. ژنوتیپ گلی دارای بیشترین محتوی نسبی آب برگ و درصد پروتئین و ژنوتیپ D81083 دارای بیشترین میزان پرولین و کمترین میزان هدایت‌الکتریکی غشا بود. همچنین ژنوتیپ درخشان و D81083 بالاترین میزان قندهای محلول را دارا بودند. با توجه به نتایج می توان بیان کرد ژنوتیپ D81083 و گلی در این آزمایش برتری خود را در صفات مورد بررسی نشان دادند. بنابراین در نقاطی که با کمبود آب روبرو هستند می‌توان از این ژنوتیپ‌ها برای کشت استفاده نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - ارزیابی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی ارقام گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)تحت رژیم های مختلف آبیاری
        محمد امینی حسین عجم نوروزی ابوالفضل فرجی بهرام مجد نصیری
        برای تعیین نیاز آبی ارقام گیاه آفتابگردان آزمایشی در سال 1394 و 1395 با استفاده از طرح اسپیلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه زراعی اردستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از: 3 رژیم آبیاری D1، D2 و D3 به‌ترتیب آبیاری پس ا أکثر
        برای تعیین نیاز آبی ارقام گیاه آفتابگردان آزمایشی در سال 1394 و 1395 با استفاده از طرح اسپیلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه زراعی اردستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از: 3 رژیم آبیاری D1، D2 و D3 به‌ترتیب آبیاری پس از 60، 120 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و پنج رقم ارقام آفتابگردان آذرگل، پروگرس، گابور،‌هایسان 25 و‌هایسان 36. نتایج نشان داد که در شرایط بدون تنش و تنش ملایم، ارقام آذرگل و پروگرس دارای بیشترین میزان دوره پرشدن دانه، وزن هزار دانه، قطر ساقه و قطر طبق بودند. در شرایط تنش کمبود آب شدید ارقام پروگرس و گابور برتری محسوسی داشتند به طوری که رقم پروگرس بیشترین میزان دوره پرشدن دانه، وزن هزار دانه، قطر ساقه و رقم گابور بیشترین میزان غنچه دهی، گلدهی و قطر ساقه را داشتند. در بررسی خصوصیات فیزیولوژیک در شرایط بدون تنش و تنش ملایم مشاهده شد که در ارقام پروگرس و گابور میزان کلروفیل a، b، کاروتنوئیدها، کلروفیل کل و فتوسنتز خالص در مقایسه با سایر ارقام افزایش معنی داری داشت. در شرایط تنش شدید نیز ارقام پروگرس و گابور در محتوای کلروفیل a، b و کلروفیل کل بر دیگر ارقام مورد بررسی برتری داشتند. در بررسی محتوای پرولین برگی نتایج نشـان داد که با افزایش شدت تنش محتوای پرولین برگی به‌صورت معنی داری افزایش یافت. در بین ارقام مورد بررسی در شرایط تنش شدید، محتوای پرولین برگی در ارقام پروگرس و گابور نسبت به سایر ارقام افزایش معنی‌داری داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که ارقام آذرگل، گابور و پروگرس تحمل بیشتری نسبت به تنش کم آبی در مقایسه با ارقام‌هایسان 25 و‌هایسان 36 دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - ارزیابی و مقایسه ده اکوتیپ از گیاه دارویی کلپوره (Teucrium polium L.)در تحمل به تنش خشکی
        زهرا توحیدی حمید سبحانیان امین باقی زاده
        گیاهان دارویی به عنوان محصولات مهم کشاورزی می توانند به دلیل نقش حیاتی آن‌ها در پیشبرد اهداف ملی برای تحقق سلامت و همچنین به‌عنوان گنجینه‌های ژنتیکی، بزرگترین ثروت ملی برای هر کشور محسوب شوند. کشور ایران با داشتن اقلیم‌های متفاوت دارای تنوع گیاهان دارویی زیادی می‌باشد. أکثر
        گیاهان دارویی به عنوان محصولات مهم کشاورزی می توانند به دلیل نقش حیاتی آن‌ها در پیشبرد اهداف ملی برای تحقق سلامت و همچنین به‌عنوان گنجینه‌های ژنتیکی، بزرگترین ثروت ملی برای هر کشور محسوب شوند. کشور ایران با داشتن اقلیم‌های متفاوت دارای تنوع گیاهان دارویی زیادی می‌باشد. تشخیص وضعیت رشد گیاهان دارویی در شرایط تنش خشکی می‌تواند منجر به کشت گیاهان مقاوم در مناطق خشک یا کم‌آب شود. درپژوهش حاضر به مطالعه پاسخ‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی ده اکوتیپ از گیاه دارویی کلپوره (Teucrium polium L.) بومی جنوب‌ شرقی ایران در شرایط تنش خشکی خواهیم پرداخت. لذا به این منظور یک آزمایش گلخانه‌ای فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش تیمارهای رطوبتی 100، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی اعمال شد. نتایج حاصل از داده‌ها نشان داد صفات مورفولوژیکی مورد بررسی شامل طول ساقه، وزن تر و خشک اندام هوایی درسطح پنج درصد با افزایش تنش خشکی کاهش یافت. همچنین تنش خشکی موجب افزایش طول ریشه، محتوای پرولین و ترکیبات فنلی، کاهش محتوای کلروفیل a، b، کلروفیل‌کل و محتوای پروتئین گردید. بالاترین مقاومت به تنش را اکوتیپ های مناطق سرچشمه و کوهپایه و کمترین مقاوت را گیاهان مناطق شهداد و عنبرآباد نشان دادند. نتایج حاصل از پژوهش مورد نظر حاکی از مقاومت نسبی این گیاه به تنش خشکی می‌باشد. لذا گیاه دارویی بسیار مناسبی برای کاشت در مناطق خشک و کم آب ایران می باشد. از بین اکوتیپ های بررسی شده گیاهان منطقه سرچشمه و کوهپایه به شرایط تنش خشکی 40 درصد پاسخ مطلوبتری دادند و با اطمینان بیشتری می توان کشت این اکوتیپ ها را در مناطق تحت تنش توصیه کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - بررسی اثر کودهای زیستی بر برخی از صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی Dracocephalum kotschyi Boiss. تحت رژیم‌های رطوبتی مختلف خاک
        رامین چم سید علی ابطحی مجتبی جعفری نیا جعفر یثربی
        زرین گیاهBoiss. Dracocephalum kotschyi از مهمترین گیاهان دارویی خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است تغییرات برخی از صفات فیزیولوژیکی، اثر کود‌های زیستی در چهار سطح بر رشد زرین گیاه در شرایط که به علت تحمیل شرایط نامساعد محیطی در حال انقراض است. به‌منظور بررسی کارایی کود‌ها أکثر
        زرین گیاهBoiss. Dracocephalum kotschyi از مهمترین گیاهان دارویی خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است تغییرات برخی از صفات فیزیولوژیکی، اثر کود‌های زیستی در چهار سطح بر رشد زرین گیاه در شرایط که به علت تحمیل شرایط نامساعد محیطی در حال انقراض است. به‌منظور بررسی کارایی کود‌های زیستی بر روی تنش خشکی در سه سطح (آبیاری تا تکمیل 4٠، 6٠ و 80 درصد ظرفیت مزرعه‌ای) آزمایشی در سال ۱۳۹۸ به اجرا درآمد. بررسی روند تغییرات رنگیزه های فتوسنتزی، فلورسانس کلروفیل و میزان نسبی آب برگ در زرین گیاه نشان داد که با افزایش تنش خشکی میزان کلروفیل a، b و کلروفیل کل به همراه فلورسانس کلروفیل (Fv/Fm) کاهش معنی‌داری داشت. در حالی که مصرف کود‌های زیستی سوپرنیتروپلاس و بیوفسفر در شرایط آبیاری تا تکمیل ۶٠ و ۴٠ درصد ظرفیت مزرعه ای به‌طور معنی‌داری میزان صفات فوق‌الذکر را در برگ‌های زرین گیاه در مقایسه با گیاهان تیمار شده با کود نیتروکسین و گیاهان شاهد بالاتر نگه داشت. افزایش شدت خشکی همچنین باعث افزایش معنی‌دار در کربوهیدرات‌ها، پروتیین‌های محلول، آنتوسیانین‌ها و فلاونویید‌ها گردید، که البته مصرف کود‌های زیستی حاوی باکتری‌های محرک رشد٬ میزان این ترکیبات در مقایسه با شاهد همراه با افزایش بیشتری بود. بیشترین میزان آنتوسیانین (۸۲/۳۷ میلی‌گرم بر گرم بافت تازه) و ترکیبات فلاونویید‌ها (۶۲/۱۶ میلی‌گرم بر گرم بافت تازه) مربوط به گیاهان رشد یافته تحت تنش خشکی شدید (آبیاری تا تکمیل ۴٠ درصد ظرفیت مزرعه‌ای) و مصرف کود زیستی بیوفسفر به‌دست آمد. براساس نتایج این آزمایش استفاده از کود‌های زیستی سوپرنیتروپلاس و بیوفسفر باعث بهبود خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی زرین گیاه در هر دو شرایط تنش کم آبی و بدون تنش گردید. افزایش صفات اندازه‌گیری شده، نشان‌دهنده نوعی سازگاری به شرایط تنش خشکی به حساب می‌آید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - Analysis of the physiological responses of the plane and willow trees against air pollution in Tehran .
        Sayyedeh Mahdokht Maddah Farhang Moraghebi
        Trees can improve air quality, but at the same time, pollution might put them at risk. Plane(Platanus orientalis L) and willow trees (Salix babylonicaL) are important trees in the green space of Tehran. Plane trees in Tehran have experienced early autumn in recent years أکثر
        Trees can improve air quality, but at the same time, pollution might put them at risk. Plane(Platanus orientalis L) and willow trees (Salix babylonicaL) are important trees in the green space of Tehran. Plane trees in Tehran have experienced early autumn in recent years due to severe air pollution. The present study, investigated some physiological traits of these trees under study to determine the cause of early autumn phenomenon. Three regions in Tehran were chosen for the study: Sadra Park as a clean region, Al-Mahdi Park as the polluted region 1, and Avesta Park as the polluted region 2. The results showed that the highest levels of chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, carotenoids, and anthocyanins were observed in the leaves of the plane trees of Sadra Park and the leaves of the willow trees of the Avesta Park and Sadra Park. The average concentration of lead (Pb) in the plane leaves was observed in the Avesta Park and the highest cadmium concentration was recorded for the Sadra Park while the concentration of these two metals in the leaves of willow trees in the three regions were not significantly different. This may suggest that the willow trees, by an increase in the amount of anthocyanins of their leaves, prevent the reduction of the amount of photosynthetic pigments under the influence of air pollution. By late spring, the two plants could relatively preserve similar amounts of lead and cadmium in their leaves. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - The effect of cadmium and mercuric chlorides on some physiological traits in two cultivars of wheat.
        Seyedeh Yalda Raeesi Sadati Sodabeh Jahanbakhsh Godekahriz Mohammad Sedghi
        One of the important abiotic stresses that negatively affect cereals such as wheat is heavy metals. Soil pollution with heavy metals has become one of the major environmental concerns resulting from the industrial development and use of fertilizers containing heavy meta أکثر
        One of the important abiotic stresses that negatively affect cereals such as wheat is heavy metals. Soil pollution with heavy metals has become one of the major environmental concerns resulting from the industrial development and use of fertilizers containing heavy metals. One way to counteract the negative effects of heavy metals in plants which produce reactive oxygen species is the activation of antioxidant systems in plant cells. In order to study the physiological traits involved in resistance to these stresses, a factorial experiment was conducted in a completely randomized design with three replications. The first factor was wheat cultivars including Gonbad (tolerant to Fusarium) and Tajan (susceptible to Fusarium). The second factor was spraying heavy metals (mercuric chloride at concentrations of 5, 10, 15, and 20 &micro;M, cadmium chloride at concentrations of 0.25 and 0.5 mM and control) and the third factor was sampling times after treatments (after 8 and 16 hours). The results showed that the total protein and soluble sugar contents increased with cadmium and mercuric chloride treatments. Furthermore, with increasing concentration of mercuric chloride, the catalase, peroxidase, and polyphenol oxidase activities decreased while the activities of these enzymes increased with increasing concentration of cadmium chloride. Thus, this study showed that spraying of cadmium and mercuric chloride at micro- and nano-molar concentrations can stimulate and strengthen plant antioxidant system and make plants more tolerant to heavy metals stresses. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - Physiological Characteristics of Two Rose Cultivars (<i>Rosa hybrida</i> L.) under Different Levels of Shading in Greenhouse Conditions
        Mansoure Hatamian Hassan Salehi
        In many parts of Iran high light intensities during summer can induce stress in cut flower production under open field and greenhouse conditions. Despite roses prefer sunny places for optimum growth, but in practice some levels of rough shading is applied in greenhouse أکثر
        In many parts of Iran high light intensities during summer can induce stress in cut flower production under open field and greenhouse conditions. Despite roses prefer sunny places for optimum growth, but in practice some levels of rough shading is applied in greenhouse production to improve the quality of cut flowers. So, it is useful to find the light intensities under which different rose cultivars produce optimum yield with acceptable market quality. In present study, different light intensities were applied for two rose cultivars of &lsquo;Red One&rsquo; and &lsquo;Gulmira&rsquo;, by shading levels of 1200 (without shading as control), 640, 520 and 240 &micro;mol m-2 s-1, using green plastic nets. The result showed that leaf protein concentration, peroxidase activity, petal anthocyanin concentration and carbohydrate levels were significantly different among shade treatments, as the highest protein concentration was observed in 640 &micro;molm-2 s-1. The highest concentration of anthocyanin of petals was observed in ʻRed Oneʼ under 520 &micro;molm-2 s-1. Furthermore, in ʻGulmiraʼ the highest amount of anthocynin was in 520 &micro;mol m-2 s-1, but this was not statistically significant compared to other shading treatments. The highest amount of leaf carbohydrate was in 520 &micro;mol m-2 s-1. The results indicate that shading up to a light intensity of 520 &micro;mol m-2 s-1 is beneficial for quality improvement of these rose cultivars when light intensity is high. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - Application of 24-epibrassinolide as an Environmentally Friendly Strategy Alleviates Negative Effects of Salinity Stress in Satureja khuzistanica Jamzad
        Amir Saadatfar Samira Hossein Jafari
        Satureja khuzistanica Jamzad is an endemic medicinal plant which grows naturally in arid rangelands of south west of Iran. It is also being cultivated in arid regions with salt problems. So,it is necessary to find a method to develop its cultivation under salinity condi أکثر
        Satureja khuzistanica Jamzad is an endemic medicinal plant which grows naturally in arid rangelands of south west of Iran. It is also being cultivated in arid regions with salt problems. So,it is necessary to find a method to develop its cultivation under salinity condition. This study was aimed to determine effects of 24-epibrassinolide(EBL) in three levels (0,1and2&micro;M) on reduction of negative effects of salinity on morpho-physiological and biochemical traits in S. khuzistanica plant under four salt levels(0,3,6,9 ds/m). A pot experiment was conducted using factorial experiment based on a completely randomized design with three replications in greenhouse at Shahid Bahonar University ofKerman,Iran in2021. The results of ANOVA showed that values of all morphological traits, including stem and root lengths, fresh and dry weights of aerial parts significantly reduced with increasing salt concentration(p&lt;0.01). The results showed that application of1 and 2&micro;MEBL had better performance at all salt levels. The amounts of total chlorophyll,N,P+,K+andK+/Na+had significantly reduced by increasing the salt concentration alone and combined with EBL. The highest amounts of the latter traits were observed at 2&micro;MEBL without salt. The amounts of anthocyanin,proline,sugar and Na+,significantly increased by rising salt levels. The highest amounts of anthocyanin with values of 38.64and 38.21mg/g,were obtained at9ds/m salt coupled with2and1&micro;MEBL, respectively. The lower amount ofNa was observed under 2&micro;MEBL. The highest sugar value(2.02mg/g) was observed in 9 ds/m salt coupled with 2&micro;MEBL. Similarly, for proline content, the highest values of 0.315and 0.312mg/g were obtained in9ds/m salt coupled with 1and2&micro;MEBL, respectively. There was no significant difference between 1and2&micro;MEBL levels in terms ofroline. Overall, 2&micro;MEBL was the best treatment to alleviate the negative effects of salt at all treatments. According to our findings, 24-epibrassinolide application at appropriate dose, as an environmentally friendly strategy, can be useful to improve S.khuzistanica tolerance and its production in arid rangelands with salt problems. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - اثر شدت نور بر روند تغییرات مؤلفه‌های فلورسانس کلروفیل در گیاه دارویی استویا
        مهرانوش امامیان طبرستانی اسفندیار فرهمندفر همت اله پیردشتی یاسر یعقوبیان
        به‌منظور بررسی اثر شدت نور بر روند تغییرات پارامترهای فلورسانس کلروفیل تحت تنش سرما در گیاه دارویی استویا (Stevia rebaudiana Bertoni)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج زمان تنش سرما (صفر، 4، 8، 12 أکثر
        به‌منظور بررسی اثر شدت نور بر روند تغییرات پارامترهای فلورسانس کلروفیل تحت تنش سرما در گیاه دارویی استویا (Stevia rebaudiana Bertoni)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج زمان تنش سرما (صفر، 4، 8، 12 و 16 روز) در دمای 2&plusmn;6 درجه سانتی‌گراد و سه سطح شدت نور شامل نور معمولی، 50 درصد و 10 درصد نور معمولی (به ترتیب 240، 120 و 24 میکرومول بر مترمربع در ثانیه) بود که 30 روز پس از کشت اعمال و سپس پارامترهای فلورسانس کلروفیل انداز‌ه‌گیری گردید. نتایج نشان داد تغییرات Fv/Fm و Fv/Fo در پاسخ به تنش سرما به‌صورت کاهشی و از نوع معادله دو تکه‌ای بود، به‌طوری‌که تا روز دوازدهم با شیب ملایم (به‌ترتیب 0007/0 و 0149/0) و سپس با شیب زیاد (به‌ترتیب 0074/0 و 1098/0) کاهش یافتند. همچنین تغییرات مؤلفه‌های Fm، Fv، Ft و Fm΄ در پاسخ به مدت زمان تنش سرما، در شدت نور 240 و 120 میکرومول همواره به صورت خطی و در 24 میکرومول به‌صورت معادله دو تکه‌ای بوده و با افزایش مدت زمان تنش سرما ابتدا روند کاهشی و سپس افزایشی داشتند. همچنین تغییرات Y(II)تحت تأثیر مدت زمان تنش سرما در سه شدت نور مذکور، به‌صورت کاهشی در حالی‌که تغییرات Y(NPQ) و Y(NO) به‌صورت افزایشی بود که بیشترین تغییر در شدت نور 240 میکرومول مشاهده شد. در مجموع، نتایج حاکی از افزایش حساسیت پارامترهای فلورسانس کلروفیل گیاه استویا به تنش سرما با افزایش مدت زمان وقوع آن، به ویژه در شدت نور بالا بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مرتبط با افزایش عملکرد دانه در گندم در طی سال‌های پس از انقلاب سبز و جهت گیری آینده
        حمیدرضا میری فرحناز ممتازی
        در سال‌های گذشته (بویژه پس از دهه 1960 میلادی) عملکرد دانه گندم بطور قابل توجهی افزایش یافته است. در بیشتر شرایط این افزایش یک درصد در سال گزارش شده است. برای مثال می‌توان به نتایج حاصل از مطالعات در کشورهای مانند، مکزیک، انگلیس، فرانسه، آرژانتن، چین و ایران اشاره کرد. أکثر
        در سال‌های گذشته (بویژه پس از دهه 1960 میلادی) عملکرد دانه گندم بطور قابل توجهی افزایش یافته است. در بیشتر شرایط این افزایش یک درصد در سال گزارش شده است. برای مثال می‌توان به نتایج حاصل از مطالعات در کشورهای مانند، مکزیک، انگلیس، فرانسه، آرژانتن، چین و ایران اشاره کرد. با توجه به اهمیت مسأله بهبود عملکرد دانه گندم، آگاهی از صفاتی که در این زمینه نقش داشته اند مورد توجه بسیاری از متخصصان بوده است. در میان صفاتی که بیشترین نقش را در افزیش عملکرد دانه در گندم داشته‌اند می توان به افزایش شاخص برداشت، کاهش ارتفاع بوته، افزایش تعداد دانه در سنبله، افزایش تعداد سنبله در واحد سطح و در برخی موارد عملکرد بیولوژیک، اشاره کرد. نقش عملکرد بیولوژیک بویژه در سال‌های اخیر که شاخص برداشت به حداکثر مقدار خود نزدیک شده، اهمیت یافته است. به نظر می‌رسد تعدادی از صفات مورفوفیزیولوژیک کمتر در برنامه‌های اصلاح عملکرد گندم مورد توجه بوده‌اند و بایستی در آینده تلاش‌های بیشتری در جهت بهبود این صفات صورت گیرد. از جمله این صفات می‌توان به افزایش کل بیوماس، بهبود صفات ریشه‌ای، افزایش طول دوره ساقه رفتن، بهبود راندمان استفاده از تابش (افزایش سرعت فتوسنتز)، بهبود راندمان استفاده از کربوهیدرات‌ای ذخیره شده در ساقه و بهبود مورفولوژی سنبله، اشاره کرد. توجه به چنین صفاتی می‌تواند نقش قابل توجهی در بهبود بیشتر عملکرد دانه گندم در آینده داشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - تجمع ماده خشک در اندام های هوایی آفتابگردان در تداخل با تاج خروس ریشه قرمز
        بهرام میرشکاری
        با هدف اندازه گیری تجمع ماده خشک در اندام های هوایی آفتابگردان در تداخل با تاج خروس ریشه قرمز آزمایشی در تبریز استفاده از طرح افزایشی به صورت فاکتوریل با رقم آفتابگردان آذرگل، هایسان وآلستار، تراکم تاج خروس (3/8، 25 و 7/41 بوته در متر مربع) و زمان سبز شدن تاج خروس أکثر
        با هدف اندازه گیری تجمع ماده خشک در اندام های هوایی آفتابگردان در تداخل با تاج خروس ریشه قرمز آزمایشی در تبریز استفاده از طرح افزایشی به صورت فاکتوریل با رقم آفتابگردان آذرگل، هایسان وآلستار، تراکم تاج خروس (3/8، 25 و 7/41 بوته در متر مربع) و زمان سبز شدن تاج خروس همزمان، 15 و 30 روز بعد از سبزشدن آفتابگردان اجرا شد. نتایج نشان داد که با افزایش 4/33 بوته تاج خروس به هر متر مربع، عملکرد بیولوژیک آفتابگردان به ترتیب در سه رقم حدود 40، 65 و 73 گرم در مترمربع در زمان اول سبز شدن افزایش یافت. اثر هر واحد تراکم تاج خروس بر بیوماس برگ آفتابگردان در سطوح پایین تراکم بیشتر از سطوح بالای آن بود. سهم برگ از بیوماس کل توسط تیمارهای مورد مطالعه زیاد تحت تأثیر قرار نگرفت. رقم آذرگل توانست حضور 3/8 بوته تاج خروس را در 30 روز پس از سبز شدن بدون کاهش معنی دار در وزن خشک ساقه تحمل کند، ولی اثر این تیمار در دو رقم دیگر کاهش معنی دار ایجاد کرد. با افزایش تراکم و زودتر سبز شدن تاج خروس، وزن خشک طبق در سه رقم مورد مطالعه کاهش یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - مطالعه تاثیر کم آبیاری و نیتروژن بر صفات فیزیولوژیک اکوتیپ های گیاه حنا Lawsonia inermis)) در منطقه جیرفت
        حسن سرحدی جهانفر دانشیان سیدعلیرضا ولدآبادی حسین حیدری شرف آباد غلامرضا افشارمنش
        این آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرحبلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه آموزشی وتحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامیجیرفت در سال زراعی 93- 92 انجام شد. در این تحقیق، کم آبیاری در سه سطح به عنوانعامل اصلی (شامل 100% نیاز آبی، 75% نیاز آبی و 50 % نیاز آبی گیاه)، أکثر
        این آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرحبلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه آموزشی وتحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامیجیرفت در سال زراعی 93- 92 انجام شد. در این تحقیق، کم آبیاری در سه سطح به عنوانعامل اصلی (شامل 100% نیاز آبی، 75% نیاز آبی و 50 % نیاز آبی گیاه)، نیتروژن درسه سطح به عنوان عامل فرعی ( شامل 50، 100، 150 کیلو گرم نیتروژن خالص در هکتار) واکوتیپ نیز در سه سطح به عنوان عامل فرعی فرعی( بمی، بوشهری و رودباری) مورد بررسیقرار گرفتند. نتایج نشان داد تاثیر سطوح مختلف کم آبیاری بر محتوی نسبی آب، مادهرنگی و شاخص سبزینگی در سطح 1% ، کلروفیل a و کلروفیل کل و کلوفیلa/b در سطح 5% معنیدار ولی بر میزان نشت الکترولیت و کلروفیل b، معنی دار نبود. اثر نیتروژن نیز بر تمامیصفات در سطح 1% و شاخص سبزینگی در سطح 5 % معنی دار به استثنای میزان نشت الکترولیت و کلروفیل b و ماده رنگی کهمعنی دار نبود. در این بررسی بین اکوتیپ های حنا از نظر ماده رنگی در سطح 1% و نشتالکترولیت در سطح 5% اختلاف معنی داری وجود داشت. بالاترین میزان ماده رنگی لاوسون 61/20از اکوتیپ بمی و اعمالتنش 75% نیاز آبی و مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن خالص به دست آمد. لذا به نظر می رسدمصرف 100 کیلوگرم نیتروژن با اعمال تنش کم آبی و تامین 75 % نیاز آبی توانسته دررسیدن به گیاهانی شاداب تر با ماده موثره بیشتر کمک کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - بررسی اثرات تاریخ های کاشت و تیمارهای آبیاری بر شاخص های فیزیولوژیک دو رقم گلرنگ بهاره
        محمد زاهدی رضا مامقانی موسی مسگرباشی علی کاشانی علیرضا منتصری
        به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت وآبیاری بر مهمترین خصوصیات فیزیولوژیکی موثر بر عملکرد دانه دو رقم گلرنگ آزمایشی در بهار و تابستان 1381 در قالب طرح کرت های دوبار خردشده با پایه بلوک های کامل تصادفی درچهارتکرار درمنطقه شازند استان مرکزی اجرا گردید. سه تاریخ کاشت اول، یازدهم أکثر
        به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت وآبیاری بر مهمترین خصوصیات فیزیولوژیکی موثر بر عملکرد دانه دو رقم گلرنگ آزمایشی در بهار و تابستان 1381 در قالب طرح کرت های دوبار خردشده با پایه بلوک های کامل تصادفی درچهارتکرار درمنطقه شازند استان مرکزی اجرا گردید. سه تاریخ کاشت اول، یازدهم و بیست و یکم خرداد ماه به عنوان فاکتور اصلی، دو تیمار آبیاری به عنوان فاکتور فرعی و دو رقم اراک-2811 و محلی اصفهان به عنوان فاکتورهای فرعی- فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با تاخیردر کاشت وکاهش آبیاری شاخص های فیزیولوژیک همچون شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی و نسبت سطح برگ کاهش یافته و باعث کاهش عملکرد شدند. شاخص های فیزیولوژیک همچون سرعت جذب خالص ونسبت وزن برگ تحت تاثیر هیچ کدام از تیمارها قرار نگرفتند. دو رقم مورد مطالعه در هیچ کدام از موارد اختلاف آماری معنی داری نشان ندادند. این امر را می توان به یکسان بودن دوره رشد آنها نسبت داد. حداکثر شاخص سطح برگ در تاریخ کاشت اول و آبیاری بیشتر به میزان 75/4 و حداکثر LAIدر تاریخ کاشت سوم و آبیاری کمتر به میزان 89/3 به دست آمد. این مقادیردر حدود1340 درجه روز رشد پس از کاشت و در مرحله 50 درصد گلدهی به دست آمدند. بالاترین سرعت رشد محصول در محدوده1500-1400 درجه روز رشد و به هنگام کاهش LAI به دست آمد. سرعت رشد نسبی ارقام با گذشت زمان سیر نزولی داشت. سرعت جذب خالص، نسبت سطح برگ ونسبت وزن برگ نیز با گذشت زمان روند نزولی نشان دادند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - تأثیرپذیری برخی از صفات فیزیولوژیک آفتابگردان در تداخل با تاج‌خروس
        بهرام میرشکاری
        به منظور بررسی واکنش آفتابگردان از نظر صفات فیزیولوژیک به تراکم و زمان سبز شدن تاج خروس آزمایشی در تبریز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در طی سال های 1385-1384 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل رقم آفتابگردان (آذرگل، هایسان و آلستار)، ت أکثر
        به منظور بررسی واکنش آفتابگردان از نظر صفات فیزیولوژیک به تراکم و زمان سبز شدن تاج خروس آزمایشی در تبریز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در طی سال های 1385-1384 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل رقم آفتابگردان (آذرگل، هایسان و آلستار)، تراکم تاج خروس (3/8، 25 و 7/41 بوته در مترمربع) و زمان سبز شدن تاج خروس (همزمان، 15 و 30 روز بعد از آفتابگردان) بودند. نتایج حاکی است که در سه رقم مورد مطالعه با افزایش تراکم و زودتر سبز شدن تاج خروس، شاخص سطح برگ آفتابگردان به طور معنی دار کاهش می یابد. در رقم آذرگل، مقدار کاهش سطح برگ هر بوته آفتابگردان در مقایسه با شاهد در تیمار سبز شدن همزمان و تراکم 7/41 بوته علف هرز 12 درصد بود. اثر تراکم علف هرز روی دوام سطح برگ رقم آلستار مهم تر از زمان سبز شدن آن بود؛ در حالی که در دو رقم دیگر تأثیر زمان سبز شدن علف هرز مهم تر بود. رقم آذرگل حضور 7/41 و 3/8 بوته علف هرز در هر متر مربع را به ترتیب از سطوح سوم و دوم زمان سبز شدن به بعد بدون کاهش معنی دار در عملکرد دانه تحمل کرد. در حالی که شدت رقابت بین گونه ای تاج خروس با رقم پاکوتاه آلستار بیشتر از دو رقم دیگر بود تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - ارزیابی ژنتیکی صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به خشکی در برخی از ژنوتیپ‌های گندم نان در شرایط دیم
        زهرا مروتی عزت اله فرشادفر محمد حسین رومنا
        چکیده:به منظور بررسی ارتباط فنوتیپی و ژنوتیپی میان خصوصیات فیزیولوژیک مرتبط با تحمل به خشکی و همچنین بررسی تنوع ژنتیکی و برآورد پارامترهای ژنتیکی این شاخصه‌ها در شرایط کشت دیم، 19 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاور أکثر
        چکیده:به منظور بررسی ارتباط فنوتیپی و ژنوتیپی میان خصوصیات فیزیولوژیک مرتبط با تحمل به خشکی و همچنین بررسی تنوع ژنتیکی و برآورد پارامترهای ژنتیکی این شاخصه‌ها در شرایط کشت دیم، 19 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه در طول سال 94-1393 کشت گردید. تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنیداری بین ژنوتیپ‌های مورد ارزیابی از نظر صفات عملکرد دانه، پایداری غشا، میزان آب نسبی ازدسترفته، آب ازدسترفته برگ، آب حفظشده برگ، کارایی مصرف آب و میزان سبزینگی برگ در شرایط کشت دیم وجود دارد. نمای چندضلعی بایپلات ژنوتیپ - صفت نشان داد که ژنوتیپ شماره 12 (wc-4931) برترین ژنوتیپ نسبت به سایر ژنوتیپ‌های مورد بررسی از نظر عملکرد دانه، راندمان مصرف آب، آب نگهداری شده در برگ‌های بریده‌شده و میزان سبزینگی برگ بود. رابطه ژنتیکی مثبت و معنی‌داری میان راندمان مصرف آب و عملکرد دانه، میان کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II و آب ازدست‌رفته برگ و میان آب نگهداری شده در برگ‌های بریده‌شده و درجه سبزینگی برگ مشاهده شد. از طرف دیگر، وراثت‌پذیری و پیشرفت ژنتیکی بالا برای عملکرد دانه، پایداری غشا و راندمان مصرف آب مشاهده شد که حاکی از عمل افزایشی ژن‌ها است. براین‌اساس، با توجه به سهم بالای اثرات افزایشی در صفات پایداری غشا، عملکرد دانه و راندمان مصرف آب، انتخاب در نسل های اولیه در برنامه اصلاحی پیشنهاد میشود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - تاثير قارچ مایکوریزا، تنش آب و سال بر عملکرد گل و برخی خصوصیات گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در منطقه یاسوج
        علی رحیمی
        شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گی أکثر
        شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گیاهان مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تکرار، در سال¬های¬ 1394 و 1395 در منطقه یاسوج اجرا ¬گردید. تنش آب به‌عنوان عامل اصلی بصورت آبياري پس از 30، 60، 90، 120 و 150 ميلي¬متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A و قارچ مایكوريزا به‌عنوان عامل فرعی بصورت عدم کاربرد، کاربرد Glomus mosseae و کاربرد Glomus intraradices در نظر گرفته شد. نتایج نشان¬ داد که برهمکنش آبیاری و قارچ مایکوریزا بر فسفر گل، عملکرد گل¬، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گاوزبان معنی¬دار بود. در سطوح آبیاری پس از 60، 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر، کاربرد قارچ¬¬¬های مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices نسبت به عدم وجود قارچ به ترتیب موجب افزایش عملکرد گل گیاه (04/30 و 35/27 درصد)، (2/92 و 98/90 درصد)، (1/94 و 21/93 درصد) و (73/81 و 86/78 درصد) شدند، همچنین در این سطوح از آبیاری، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گل گاوزبان در شرایط حضور قارچ مایکوریزا نسبت به عدم کاربرد قارچ افزایشی معنی¬دار حاصل نمودند. کاربرد هر دو سویه قارچ مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices در سطوح آبیاری پس از 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر نسبت به عدم کاربرد قارچ مایکوریزا به ترتیب موجب افزایش معنی¬دار شاخص برداشت گل گاوزبان (55/44 و 36/43 درصد)، (21/13 و 96/15 درصد) و (6/5 و 41/5 درصد) و فسفر گل (69/44 و 45/20 درصد)، (150 و 125 درصد) و (74/267 و 48/235 درصد) شدند. قارچ مایکوریزا توانست باعث تعدیل اثرات منفی تنش کم‌آبی و موجب افزایش صفات فوق در آن سطوح آبیاری گردد و بر اساس نتایج این بررسی، تیمار آبیاری پس از 90 میلی‌متر تبخیر آب از تشتک تبخیر + کاربرد قارچ‌ مایکوریزای Glomus mosseae توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - تاثیر تنش شوری بر توراث و نحوه عمل ژن‌ها در برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه جو (Hordeum vulgare L.)
        سیاوش صلحی اندراب ورهرام رشیدی حسین شهبازی فرهاد فرح وش علیرضا احمدزاده
        به منظور تعیین وراثت‌پذیری برخی صفات فیزیولوژیکی تحت تنش شوری در ارقام جو، یک تلاقی دی آلل 7&times;7 یکطرفه در سال 1396- 1395 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، انجام شد. بذور F1 حاصل به همراه والدین در یک آزمایش گلدانی در گلخانه و در شرایط بدون تنش (شاهد) و تنش شوری 8 أکثر
        به منظور تعیین وراثت‌پذیری برخی صفات فیزیولوژیکی تحت تنش شوری در ارقام جو، یک تلاقی دی آلل 7&times;7 یکطرفه در سال 1396- 1395 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، انجام شد. بذور F1 حاصل به همراه والدین در یک آزمایش گلدانی در گلخانه و در شرایط بدون تنش (شاهد) و تنش شوری 8 و 12 دسی زیمنس بر متر، کاشته شدند. بعد از اعمال تنش شوری، صفاتی نظیر شاخص کلروفیل برگ، پارامترهای فلورسانس کلروفیل و هدایت روزنه ای، اندازه گیری شدند. وراثت‌پذیری خصوصی صفات از 16/0 تا 54/0 متغیر بود، در حالیکه وراثت‌پذیری عمومی صفات، بالا بوده و از 70/0 تا 87/0 متغیر بود. درجه متوسط غالبیت در تمام موارد بزرگتر از یک بود که حاکی از کنترل صفات توسط اثرات فوق غالبیت است. ضریب همبستگی بین میانگین والدین و جهت غالبیت نشان داد در صفت هدایت روزنه‌ای، آلل‌های غالب باعث افزایش مقدار صفات مذکور می شوند. در حالیکه در بقیه صفات، چنین رابطه‌ای مشاهده نگردید. بر اساس اثرات قابلیت ترکیب عمومی (GCA) می‌توان نتیجه گرفت که والدین افضل، ریحان و صحرا، آلل‌های مطلوبی برای هدایت روزنه‌ای دارند. ارقام افضل، نصرت، و یوسف، آلل‌های مطلوبی برای محتوی کلروفیل داشتند و ارقام افضل، نصرت، والفجر و کویر، آالل‌های مناسبی برای فلورسانس کلروفیل دارا بودند. با توجه به اینکه هدایت روزنه‌ای در بین صفات، بیشترین وراثت‌پذیری خصوصی را داشته و با توجه به سرعت بالای غربالگری توسط دستگاه‌های هدایت‌سنج و توان عملیاتی بالا، می‌توان از این صفت در گزینش تحمل به شوری در نسل‌های اولیه اصلاحی جو استفاده کرد تفاصيل المقالة