-
حرية الوصول المقاله
1 - پزشکان غیرمسلمان در دربارهای اسلامی دوره میانه
بهروز شورچه معصومعلی پنجهاین جستار در پی بررسی زمینه ها، علل و پیامدهای حضور پزشکان غیرمسلمان (ذمّی) در دربارهای اسلامی در دوره میانه است. بنابر بررسی آماری کتاب های تراجم اطباء، نزدیک به نیمی از پزشکان حاذق و مشهور شاغل در دربارهای جهان اسلام، غیرمسلمانانِ مسیحی، یهودی و بعضا صابئی و سامری بود أکثراین جستار در پی بررسی زمینه ها، علل و پیامدهای حضور پزشکان غیرمسلمان (ذمّی) در دربارهای اسلامی در دوره میانه است. بنابر بررسی آماری کتاب های تراجم اطباء، نزدیک به نیمی از پزشکان حاذق و مشهور شاغل در دربارهای جهان اسلام، غیرمسلمانانِ مسیحی، یهودی و بعضا صابئی و سامری بودند. نیاز خلفا و درباریان به درمانگر، کمبود پزشکان حاذق مسلمان به نسبت پزشکان غیر مسلمان، و تساهل و تسامح خلفا و مصونیت نسبی این پزشکان زمینه ساز حضور آنان در دربارهای اسلامی بود. حضور این پزشکان در دربارها افزون بر درمانگری، نتایج و آثار دیگری، از جمله گسترش و پیشرفت دانش پزشکی و ورود به درگیریهای سیاسی و اجتماعی را در پیداشت که در مواردی به تنزّل یا ارتقای جایگاهشان در دستگاه حکومت و میان مردم یا طرد و قتل آنان میانجامید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - ارائه و آزمون الگویی برای تبیین تقاضای القایی پزشک در ایران
ابوالقاسم گل خندان الهام فتح اللهیمقدمه: بر اساس فرضیه تقاضای القایی پزشک، تقاضای مراقبتهای بهداشتی ممکن است بهدلیل اطلاعات نامتقارن در بازار سلامت، تحت تأثیر رفتارهای عرضهکنندگان سلامت قرار گیرد. این مطالعه فرض میکند که ابتدا با افزایش تعداد پزشک، بهدلیل افزایش عرضه سلامت، مخارج سلامت کاهش مییابد أکثرمقدمه: بر اساس فرضیه تقاضای القایی پزشک، تقاضای مراقبتهای بهداشتی ممکن است بهدلیل اطلاعات نامتقارن در بازار سلامت، تحت تأثیر رفتارهای عرضهکنندگان سلامت قرار گیرد. این مطالعه فرض میکند که ابتدا با افزایش تعداد پزشک، بهدلیل افزایش عرضه سلامت، مخارج سلامت کاهش مییابد. اما، با رسیدن تعداد پزشک به یک سطح مشخص به نام سطح آستانه، بهدلیل برقراری فرضیه تقاضای القایی پزشک، رقابت بین پزشکان، منجر به افزایش مخارج سلامت میشود. لذا، هدف اصلی این مطالعه بررسی فرضیه U شکل بین تعداد پزشک و مخارج سلامت در ایران است. روش پژوهش: این مطالعه با استفاده از دادههای سری زمانی 1392-1350، به بررسی رابطهی غیرخطی محتمل بین سرانهی مخارج سلامت (متغیر وابسته)، سرانهی پزشک (متغیر مستقل) و نرخ مرگ و میر (متغیر کنترل) پرداخته است. به این منظور از مدل رگرسیون انتقال ملایم لاجستیک (LSTR) استفاده شده است. همچنین، تحلیل دادهها به کمک نرمافزارهای، EXCEL، EVIEWS و JMALTI انجام شده است. یافتهها: نتایج حاصل از برآورد مدل LSTR، ضمن تأیید تأثیر غیرخطی سرانهی پزشک بر سرانهی مخارج سلامت، نشان داده که سرانهی پزشک بهازای هر 10000 نفر جمعیت، در قالب یک ساختار دو رژیمی با مقدار آستانهای 24/12، بر سرانهی مخارج سلامت در ایران اثر گذاشته است. بهگونهای که سرانهی پزشک در رژیم اول، تأثیر منفی بر سرانهی مخارج سلامت داشته است. اما در رژیم دوم این اثرگذاری مثبت میباشد. لذا فرضیه اثرگذاری U شکل سرانهی پزشک بر سرانهی مخارج سلامت در ایران رد نمیشود. نتیجهگیری: با توجه به اینکه در حال حاضر در ایران سرانهی پزشک به ازای هر 10000 نفر جمعیت، بیشتر از مقدار آستانهای است، کشور در رژیم دوم قرار گرفته است. بر این اساس، اتخاذ سیاستهای مناسب به منظور جلوگیری از القای تقاضا توسط پزشکان، ضروری به نظر میرسد. مقدمه: این مطالعه فرض میکند که ابتدا با افزایش تعداد پزشک، بهدلیل افزایش عرضه سلامت، مخارج سلامت کاهش مییابد. اما، با رسیدن تعداد پزشک به یک سطح مشخص به نام سطح آستانه، بهدلیل برقراری فرضیه تقاضای القایی پزشک، رقابت بین پزشکان، منجر به افزایش مخارج سلامت میشود. لذا، هدف اصلی این مطالعه بررسی فرضیه U شکل بین تعداد پزشک و مخارج سلامت در ایران است.روش پژوهش: این مطالعه با استفاده از دادههای سری زمانی 1392-1350، به بررسی رابطهی غیرخطی محتمل بین سرانهی مخارج سلامت (متغیر وابسته)، سرانهی پزشک (متغیر مستقل) و نرخ مرگومیر (متغیر کنترل) پرداخته است. به این منظور از مدل رگرسیون انتقال ملایم لاجستیک (LSTR) استفاده شده است. همچنین، تحلیل دادهها به کمک نرمافزارهای، EXCEL، EVIEWS و JMALTI انجام شده است.یافتهها: نتایج حاصل از برآورد مدل LSTR، ضمن تأیید تأثیر غیرخطی سرانهی پزشک بر سرانهی مخارج سلامت، نشان داده که سرانهی پزشک بهازای هر 10000 نفر جمعیت، در قالب یک ساختار دو رژیمی با مقدار آستانهای 24/12، بر سرانهی مخارج سلامت در ایران اثر گذاشته است. بهگونهای که سرانهی پزشک در رژیم اول، تأثیر منفی بر سرانهی مخارج سلامت داشته است (عدم تأیید فرضیه تقاضای القایی)؛ اما در رژیم دوم این اثرگذاری مثبت میباشد (تأیید فرضیه تقاضای القایی). نتیجهگیری: با توجه به اینکه در حال حاضر در ایران سرانهی پزشک بهازای هر 10000 نفر جمعیت، بیشتر از مقدار آستانهای است، کشور در رژیم دوم قرار گرفته است. بر این اساس، اتخاذ سیاستهای مناسب بهمنظور جلوگیری از القای تقاضا توسط پزشکان، ضروری بهنظر میرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - تاثیر سیاستگذاری و ساختار بیمه درنظام سلامت بر نظام ارجاع پزشک خانواده شهری ایران
فرشاد توکلی امیر اشکان نصیری پور لیلا ریاحی محمود محمودی مجدآبادمقدمه: اهمیت نظام ارجاع در سیستم سلامت تا آنجاست که گفته شده 80 تا90 درصد بیماران در سطح اول مراقبتهای بهداشتی درمانی قابل تشخیص و درمان هستند، لذا اصلاح سیستم ارجاع میتواند به میزان زیادی بار مراجعات تخصصی و فوق تخصصی بیمارستانها را کاهش دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی أکثرمقدمه: اهمیت نظام ارجاع در سیستم سلامت تا آنجاست که گفته شده 80 تا90 درصد بیماران در سطح اول مراقبتهای بهداشتی درمانی قابل تشخیص و درمان هستند، لذا اصلاح سیستم ارجاع میتواند به میزان زیادی بار مراجعات تخصصی و فوق تخصصی بیمارستانها را کاهش دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سیاستگذاری نظام سلامت و ساختار بیمه سلامت بر نظام ارجاع برنامه پزشک خانواده شهری ایران در جهت بهبود و توسعه نظام مراقبت در سطوح اول، دوم و سوم نظام ارجاع بهداشت و درمان کشور انجام شده است. روش پژوهش: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی - همبستگی بود. با شناسایی نظاممند نظام ارجاع پزشک خانواده در کشورهای مختلف سیاستگذاریها، همچنین قوانین نظام بیمهای کشورهای مختلف استخراج و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و بر اساس روش آماری تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی تاثیر این عوامل بر نظام ارجاع شناسایی شد. جامعه پژوهش شامل 400 نفر از صاحبنظران پزشک خانواده درسطح کشور بود. کفایت دادهها براساس آزمون بارتلت و کیسرمیرالکین ((KMO سنجیده شد. پایایی آزمون براساس آزمون آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی (CR) و همچنین روایی آزمون براساس آزمون میانگین واریانس مشترک AVE)) محاسبه و تایید شد. یافتهها: سیاستگذاری نظام سلامت و ساختار مناسب بیمه بر نظام ارجاع پزشک خانواده شهری موثر است. (به ترتیب با ضریب تاثیر 0/804و0/860) در عامل "سیاستگذاری نظام سلامت" مهمترین متغیر گویه 9 "نظارت بر ارائه خدمات در سطح اول، دوم و سوم ارجاع" با بارعاملی 0/774 و در بعد ساختار بیمه، مهمترین متغیر گویه 12 "اعمال محدودیت برای ارجاع بیماران در مطبها" با بار عاملی 0/793 بود. نتیجهگیری: سیاستگذاری نظام سلامت و ساختار نظام بیمه سلامت در پویایی و موفقیت نظام ارجاع پزشک خانواده شهری تاثیر به سزایی دارند و میتوان با توجه به هر یک از این عوامل گام موثری در بهبود نظام ارجاع و سلامت جامعه برداشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - بررسی دیدگاه پزشکان عمومیدر مورد سیاستهای مندرج در دستورالعمل برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع در مناطق شهری؛ استان خوزستان 1394
منصور ظهیری عفت محمدی ژیلا نجف پور محمدرضا مبینی زاده زهرا گودرزیمقدمه: از مهمترین مسائل مورد توجه در فرآیند پیادهسازی و اجرا، تحلیل ذینفعان و شناخت مطلوبیتهای ایشان میباشد. این امر به جهت اجرای موفقتر طرح تاثیر بسزایی دارد؛ مطالعه حاضر در نظر دارد تا محتوای دستورالعملهای پزشک خانواده را از دیدگاه پزشکان عمومی، به عنوان گروهی ا أکثرمقدمه: از مهمترین مسائل مورد توجه در فرآیند پیادهسازی و اجرا، تحلیل ذینفعان و شناخت مطلوبیتهای ایشان میباشد. این امر به جهت اجرای موفقتر طرح تاثیر بسزایی دارد؛ مطالعه حاضر در نظر دارد تا محتوای دستورالعملهای پزشک خانواده را از دیدگاه پزشکان عمومی، به عنوان گروهی از مهمترین ذینفعان اجرای این طرح، در استان خوزستان، سال 1394 مورد بررسی قرار دهد تا با استفاده از آن علاقهمندیها و جهتگیریهای این گروه در جهت اجرای طرح، شناسایی شود. روش پژوهش: این مطالعه از نوع توصیفی - تحلیلی میباشد که به صورت مقطعی در سال 1394 و با بهرهگیری از رویکرد کمی، انجام شده است. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و در قالب پرسشنامه محقق ساخته و بر اساس محتوای دستورالعمل پزشک خانواده و نظام ارجاع، در جامعه پزشکان عمومیاستان خوزستان انجام شده است. نمونهگیری به صورت طبقهای تصادفی و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS انجام شده است. یافتهها: در سه محور سیاستهای اجرایی پزشک خانواده، بیشترین میانگین امتیاز را محور محتوای بسته خدمات سلامت در قسمت تناسب سیاستها (۱.۰۱±۳.۳) و محور نظام ارائه خدمات در قسنت قابلیت اجرا (0/98 ± 2/95)، در ایران به خود اختصاص داد. شکاف بین تناسب سیاست و قابلیت اجرا در ایران مربوط به محور نیروی انسانی و فضای فیزیکی مورد نیاز در سطح اول بود (P=0.001). محور بسته خدمات از نظر تناسب و قابلیت اجرا با جایگاه سازمانی افراد دارای ارتباط معنیدار اماری بود (P=.01) و افراد بر مبنای اشتغال در موقعیت صف و ستاد نظرات متفاوتی در خصوص بسته خدمات پایه داشتند. نتیجهگیری: در راستای اجرای نظام ارجاع، نیاز به ایجاد زیرساخت و اصلاحات در سایر بخشهای سلامت از جمله سیستم اطلاعات سلامت، تربیت نیروی انسانی ماهر و مرتبط، فرهنگسازی در جامعه، دستورالعملهای مرتبط با نظام پرداخت و چگونگی ارائه خدمت ضروری به نظر میرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - عوامل موثر بر میانگین ویزیت - ساعت در بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مازندران بعد از اجرا طرح تحول نظام سلامت
محمدعلی جهانی رویا فاخته علیرضا فتحی احمد خسروی قهرمان محمودیمقدمه:پایبند بودن پزشک به زمان استاندارد ویزیت نقش مهمیدر تشخیص و درمان وکاهش نیاز به ویزیت مجدد دارد. لذا مطالعه حاضر به تعیین روند تغییرات شاخص ویزیت - ساعت پزشکان بعد از طرح تحول نظام سلامت پرداخته است. روش پژوهش: این مطالعه به صورت مقایسهای ، 6 ماهه دوم سالهای1 أکثرمقدمه:پایبند بودن پزشک به زمان استاندارد ویزیت نقش مهمیدر تشخیص و درمان وکاهش نیاز به ویزیت مجدد دارد. لذا مطالعه حاضر به تعیین روند تغییرات شاخص ویزیت - ساعت پزشکان بعد از طرح تحول نظام سلامت پرداخته است. روش پژوهش: این مطالعه به صورت مقایسهای ، 6 ماهه دوم سالهای1393و 1395 مقایسه گردیدند. جامعه آماری کلیه بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی مازندران (24 بیمارستان) انتخاب شدند، اطلاعات مربوط به ویزیت درمانگاههای تخصصی هر بیمارستان (ساعت فعالیت ماهیانه پزشک و تعداد بیمار ویزیت شده، آموزشی / درمانی بودن ، نوع تخصص پزشک، وضعیت استخدام پزشک و ...) استخراج و با استفاده از نرمافزار STATA12، با آزمونهای مرتبط در سطح معنیداری05/0p< آنالیز گردید. یافتهها: شاخص ویزیت - ساعت در سال1393برابر با 17/7± 11/9، درسال 1395 این میزان به 4/2±8/4 ویزیت به ازای یک ساعت فعالیت پزشک بوده است (0/002=p).مقایسهاین شاخص در سه گروه تخصص نشان داد که میانگین ویزیت - ساعت متخصصین جراحی، 15/7 ±12/0، متخصصین داخلی، 12/4±9/7 و گروه سایر متخصصین، 4/2±7/8 بوده است (0/002=p)، سال 1393 میانگین ویزیت - ساعت در بیمارستانهای درمانی برابر با 12/1±10/3 و در بیمارستانهای آموزشی - درمانی 23/4±14/5 بوده است (0/02=p)، سال 95 در بیمارستانهای درمانی برابر با 3/6±8/1 و بیمارستانهای آموزشی - درمانی برابر با 4/9±8/8 بوده است (0/1=p). میانگین ویزیت - ساعت با تخصص پزشکان (0/001>p) و مالکیت بیمارستان (0/043=p) ارتباط معنیدار داشت. نتیجهگیری: میانگین شاخص ویزیت - ساعت در سال 1395 نسبت به سال 1393 بهبود یافته است. لذا در عین توجه به بهبود مستمر این روند، نظارتهای بیشتر در جهت رسیدن به اهداف این بسته خدمتی مهم توصیه میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - بررسی تأثیر آموزش ضمن خدمت بر بهرهوری پزشکان شاغل در مراکز بهداشتی درمانی: یک مطالعه نیمه تجربی
طاهره مقدس آزاده نوریمقدمه: آموزش کارکنان یکی از عوامل اصلی بهرهوری نیروی انسانی در هر سازمان است. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر برنامه آموزش ضمن خدمت بر بهرهوری پزشکان شاغل در مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان طراحی گردید. روش پژوهش: این مطالعه شبه تجربی یک گروهی از نوع قبل أکثرمقدمه: آموزش کارکنان یکی از عوامل اصلی بهرهوری نیروی انسانی در هر سازمان است. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر برنامه آموزش ضمن خدمت بر بهرهوری پزشکان شاغل در مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان طراحی گردید. روش پژوهش: این مطالعه شبه تجربی یک گروهی از نوع قبل و بعد بوده و شرکتکنندگان شامل 86 نفر از پزشکان شاغل در مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بودند که به روش تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه سنجش بهرهوری بر اساس مدل هرسی و گلداسمیت بود که قبل و بعد از مداخله توسط پزشکان تکمیل گردید. گروه مداخله به مدت 51 ساعت آموزشهای ضمن خدمت را دریافت کردند. دادهها توسط نرمافزار 16SPSS و با استفاده از روش آماری تی زوجی تجزیه و تحلیل گردید. یافتهها: نتایج نشان داد بین میانگین نمره بهرهوری پزشکان قبل و بعد از دریافت آموزشهای ضمن خدمت ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد (p<0/05). از نظر مؤلفههای مؤثر بر بهرهوری نیز در حیطههای انگیزش و ارزیابی عملکرد اختلاف معنادار آماری قبل و بعد از آموزش مشاهده گردید (p<0/05). نتیجهگیری: برگزاری دورههای آموزش ضمن خدمت باعث بهبود بهرهوری در تعدادی از مؤلفه های مؤثر بر بهرهوری میگردد. لذا توصیه میگردد با غنی ساختن آموزشها دیگر مؤلفه های مؤثر بر بهرهوری بهبود یابند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - شناسایی عوامل موثر بر شایستگی فرهنگی پزشکان و پرستاران سازمانهای دولتی بخش بهداشت ودرمان ایران
اقبال محمدپور منصور ایراندوست حمید لرستانی جلیل سحابیمقدمه: شایستگی فرهنگی، قابلیت پاسخ به تنوع فرهنگی در داخل سیستمهای بهداشت و درمان است . مقاله حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر شایستگی فرهنگی پزشکان و پرستاران سازمان های دولتی بخش بهداشت ودرمان ایران انجام شد. روش پژوهش: برای تحلیل ادبیات پژوهش از روش فراترکیب استفا أکثرمقدمه: شایستگی فرهنگی، قابلیت پاسخ به تنوع فرهنگی در داخل سیستمهای بهداشت و درمان است . مقاله حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر شایستگی فرهنگی پزشکان و پرستاران سازمان های دولتی بخش بهداشت ودرمان ایران انجام شد. روش پژوهش: برای تحلیل ادبیات پژوهش از روش فراترکیب استفاده شد سپس با استفاده از نظرات 10 خبره دانشگاهی با پرسشنامه، و روش دلفی دومرحله ای برای نهایی کردن مدل استفاده گردید. یافتهها: ابتدا با مرور نظام مند 198 سند، که پس از پالایش به عدد 32 رسید و با بررسی این پژوهش ها به 7 شاخص و 26 زیرشاخص موثر بر شایستگی فرهنگی استخراج شد که در پرسشنامه ای از 10 نفر از خبرگان متخصص در دور اول ضریب کندال 512/. حاصل شد و با حذف یک عامل که از منظر خبرگان دارای روایی کمتری بود و نیز اصلاح 3 عامل دیگر نهایتا در دور دوم دلفی عدد 704/. حاصل شد که حکایت از روایی بالای این شاخص ها دارد. نتیجهگیری: شاخص های تنوع فرهنگی، برخورد فرهنگی، میل فرهنگی، فروتنی فرهنگی، شایستگی انسان گرایانه، آمادگی آموزشی و حمایت سازمانی، هفت شاخص نهایی می باشند، کاربست مدل استخراج شده ی شایستگی فرهنگی در بخش بهداشت و درمان دولتی می تواند ابزاری برای ارزیابی و اولولیت بندی شایستگی فرهنگی کادر درمان در بخش دولتی ایران بوده و نتایجش نیز مبنای انجام اقدامات مدیریتی برای اصلاح و بهبود سازمانی واقع گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - شناسایی و اولویتبندی شاخصهای برندسازی شخصی پزشکان متخصص با روش تصمیمگیری چند معیاره سوارا
ملیحه سیاوشی مژگان ضرغامی فرد مهنا شریفیمقدمه: برندسازی شخصی پزشکان یکی از حوزههای جدیدی است که در نظام پزشکی- سلامت مطرحشده است که موجب رشد و توسعه این کسبوکار و افزایش سوددهی میشود، علاوه بر این در حوزه درمان و سلامت نیز موجب بهبود سلامت عمومی و اعتماد جامعه بهنظام درمان خواهد شد. با توجه به اهمیت این أکثرمقدمه: برندسازی شخصی پزشکان یکی از حوزههای جدیدی است که در نظام پزشکی- سلامت مطرحشده است که موجب رشد و توسعه این کسبوکار و افزایش سوددهی میشود، علاوه بر این در حوزه درمان و سلامت نیز موجب بهبود سلامت عمومی و اعتماد جامعه بهنظام درمان خواهد شد. با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر قدم در این راه نهاده تا شاخصهای مؤثر در ایجاد برندسازی شخصی پزشکان را شناسایی و آنها را اولویتبندی نماید. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر پزشکان متخصص شهرستان بندرعباس بوده و جهت گردآوری دادهها، ده نفر از پزشکان متخصص بهعنوان خبرگان پژوهش و بهصورت گلوله برفی انتخاب شدهاند. برای تجزیهوتحلیل دادهها، از روش دلفی فازی جهت شناسایی شاخصهای مؤثر در ایجاد برند شخصی پزشکان متخصص و از روش تصمیمگیری چند معیاره (سوارا) برای به دست آوردن وزن و اولویتبندی این شاخصها استفادهشده است. یافتهها: ابتدا با بررسی مبانی نظری و ادبیات پژوهش، شاخصهای مؤثر در برندسازی شخصی تعیین شدند که تعداد این شاخصها 25 مورد بود. سپس با استفاده از نظر خبرگان، از بین 25 شاخص، 14 شاخص به عنوان شاخصهای مؤثر و اساسی در ایجاد برند شخصی پزشکان متخصص شناسایی شدند و درنهایت با استفاده از تکنیک سوارا، شاخصهای تایید شده، اولویتبندی شدند. این شاخصها همراه با میانگین رتبه آنها (میانگین رتبه پایینتر بیانگر اهمیت بیشتر شاخص است) عبارتند از تجربه و تخصص (1.8)، مسئولیتهای اجتماعی(2.6)، پایبندی به اخلاق حرفه ای(3.5)، داشتن اعتبار(4)، قابلاعتماد بودن(5.1)، صفات شخصیتی (6.6)، سخاوت و بخشندگی (6.7)، ارتباطات (8.3)، اصالت (8.5)، حضور در فضای مجازی (9.6)، جذابیت ظاهری (11.4)، عملکرد فردی (11.9) داشتن اهداف شخصی (12.30) و داشتن چشم انداز شخصی (12.70). نتیجهگیری: طبق نتایج حاصلشده، شاخصهایی که بیشترین تأثیر را در ایجاد برندسازی شخصی پزشکان متخصص دارند، مربوط به شاخصهای مرتبط با مسائل حرفهای، اجتماعی یا فرهنگی مانند تخصص، رعایت اخلاق حرفهای، اعتماد و اعتبار، مسئولیتهای اجتماعی، ارتباطات و ... است و شاخصهای که مربوط به مسائل شخصی و فردی مانند عملکرد فردی، داشتن چشمانداز و اهداف شخصی هرچند تأثیرگذار هستند اما دارای اولویت پایینتری هستند. پزشکان متخصص با شناسایی و تقویت شاخصهای تأثیرگذار بر برند شخصی خود میتوانند در عرصه رقابت موفقتر عمل کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - بررسی فقهی حقوقی آینده پژوهی تعهد پزشک در نفی تغریر جاهل
سید محمد رضا پیرمرادیان احمد باقری محمد کاظم رحمان ستایشدر این تحقیق برای نخستین بار بر اساس آینده پژوهی هنجاری در اسلام ، به تعهد پزشک در نفی تغریر جاهل با تأکید بر فقه امامیه و حقوق ایران پرداخته شده است . تحقیق حاضر که با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده آیه ۲۹ سوره النساء ، روایات و بنای عقلاء را به عنوان ادله ی نفی تغریر ج أکثردر این تحقیق برای نخستین بار بر اساس آینده پژوهی هنجاری در اسلام ، به تعهد پزشک در نفی تغریر جاهل با تأکید بر فقه امامیه و حقوق ایران پرداخته شده است . تحقیق حاضر که با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده آیه ۲۹ سوره النساء ، روایات و بنای عقلاء را به عنوان ادله ی نفی تغریر جاهل دانسته است . در صورتی که پزشک یا منشی او ، بیمار را به آزمایشگاه ، بیمارستان و پزشک دیگری ارجاع نامناسب و غیر ضرور دهد و درصدی از معاینه و ویزیت را برای خود اختصاص نماید و برای بیمار ،که به او اعتماد کرده است ، هزینه تراشی کند ، این عمل پزشک یا منشی او ذیل عنوان فقهی و حقوقی تغریر جاهل قرار گرفته و نیز عدم تجویز دارونما توسط پزشک با فرض وجود راه های جایگزین برای آن حتی با فرض این که او بخواهد به بیمار نفع برساند ، که با توجه به اجرتی که از بیمار دریافت می کند ، نمی شود ضمان و مسئولیت را از پزشک رفع نماید ، پرداخته است ، که توجه بایسته و شایسته به این تعهد پزشک می تواند کارآمدی بهتر نظام سلامت فردا را محقق نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - بررسی تمثیلات اخلاقی کلیله و دمنه در تبیین هدف از طبابت
اکبر ساجدیبرزویه طبیب در مقدمه کتاب کلیله و دمنه پاره ای از توصیه های اخلاقی را که حاصل تجارب خود اوست، برای اطبا تشریح می کند. توصیه به ارزش های اخلاقی نظیر توجه به آخرت و خدمت به مردم، به جای اهداف دنیوی، توجه به خود و احتراز از خودبیگانگی و آخرسر دعوت به قدر و منزلت ارزش های و أکثربرزویه طبیب در مقدمه کتاب کلیله و دمنه پاره ای از توصیه های اخلاقی را که حاصل تجارب خود اوست، برای اطبا تشریح می کند. توصیه به ارزش های اخلاقی نظیر توجه به آخرت و خدمت به مردم، به جای اهداف دنیوی، توجه به خود و احتراز از خودبیگانگی و آخرسر دعوت به قدر و منزلت ارزش های والای طبابت. او فهم هر یک از توصیه های اخلاقی پیش گفته را با به کار بردن تشبیه تمثیل، آسان نموده است. این مقاله با روش کتابخانه ای و به گونه تحلیلی ضمن اشارتی کوتاه به مباحث ادبی، مبانی فلسفی و اخلاقی تمثیلات مزبور را تبیین نموده و به این نتیجه رسیده است که برزویه در تبیین مطالب اخلاقی به مهمترین مبانی فلسفی و اخلاقی، از جمله: ترکیب انسان از روح و جسم، اصالت داشتن روح، کیفیت ارتباط اهداف میانی با هدف نهایی، ضرورت احتراز از خودبیگانگی، ضرورت خودشناسی، وجود و تعمیم هستی و اعتبار دیگر منابع شناخت غیر از حس و تجربه، اشراف کامل داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - رابطۀ تفکر انتزاعی با هوش هیجانی و مؤلفههای آن در پزشکان و معلمان شهر اصفهان
الهه حجهفروش مختار ملکپور محسن گلپروراین پژوهش با هدف تعیین رابطۀ تفکر انتزاعی و هوش هیجانی در پزشکان عمومی و معلمان شهر اصفهان اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری پزشکان عمومی و معلمان مقطع راهنمایی و متوسطه در شهر اصفهان بود که از میان آنها 77 پزشک و 180 معلم به شیوۀ تصادفی انتخاب و پرسشنامۀ هوش ر أکثراین پژوهش با هدف تعیین رابطۀ تفکر انتزاعی و هوش هیجانی در پزشکان عمومی و معلمان شهر اصفهان اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری پزشکان عمومی و معلمان مقطع راهنمایی و متوسطه در شهر اصفهان بود که از میان آنها 77 پزشک و 180 معلم به شیوۀ تصادفی انتخاب و پرسشنامۀ هوش ریون بزرگسالان (ریون، 1938) و پرسشنامۀ هوش هیجانی (سیبریا شرینگ، 1995) برای آنها اجرا شد. دادهها از طریق ضریب همبستگی پیرسون تحلیل گردید. نتایج نشان داد که در نمونۀ کلی معلمان، بین تفکر انتزاعی با هوش هیجانی کلی، خودانگیزی، همدلی و مهارتهای اجتماعی رابطۀ معناداری وجود دارد (05/0 P ). نتایج در نمونۀ پزشکان نشان داد که در همۀ پزشکان و در پزشکان زن بین تفکر انتزاعی با خودانگیزی رابطۀ معنادار وجود دارد (05/0 P ). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - سنتز پژوهی مطالعات حرفه ای گرایی در آموزش دانشجویان پزشکی
آرزو وسیلی نرگس کشتی آرای علیرضا یوسفیاین مطالعه با سنتز توأمان مطالعات داخلی و خارجی برای دستیابی به مفاهیم بیشتر و تازهتر دربارۀ حرفهایگرایی در آموزش پزشکی صورت گرفته است. روش این مطالعه کیفی با رویکرد سنتز پژوهی بود. داده های مورد نیاز از طریق جستجو در منابع کتابخانه ای و مقالات موجود در پایگاه های اط أکثراین مطالعه با سنتز توأمان مطالعات داخلی و خارجی برای دستیابی به مفاهیم بیشتر و تازهتر دربارۀ حرفهایگرایی در آموزش پزشکی صورت گرفته است. روش این مطالعه کیفی با رویکرد سنتز پژوهی بود. داده های مورد نیاز از طریق جستجو در منابع کتابخانه ای و مقالات موجود در پایگاه های اطلاعاتی ERIC, ProQuest, PubMed, Science Direct, Scopus, springer Magiran, Irandoc جمعآوری شد. برای جستجو در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی از واژگان کلیدی پروفیشنالیزم، برنامۀ درسی، برنامۀ درسی حرفهایگرایی و آموزش پزشکی استفاده شد. مقالات و منابع بررسی شده مربوط به سالهای 1998 تا سال 2020 بود. در بررسی نهایی مرتبطترین منابع شامل 53 مقاله بود که مورد بررسی و استخراج مطالب در راستای تحقق هدف مطالعۀ حاضر قرار گرفت. در کدگذاری دادهها از روش موضوعی استفاده شد. 270 مفهوم استخراج شد و در قالب 22 مفهوم همدسته گردید . در نهایت مفاهیم همدسته ذیل 6 مفهوم نهایی تعهد حرفهای رفتارمحور، تعهد حرفهای فضیلتمحور، یادگیرندۀ مادام العمر، اخلاقمدار و قانونمحور، منش حرفهای و نوع برنامۀ درسی قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد که چنانچه در دوران کارورزی باورها و رفتارهای خاص حرفهای در دانشجویان امروز نهادینه نشود، میتواند سبب کاهش حساسیت حرفهایگرایی دانشجو شود و در نتیجه تصمیمگیریهای حرفهای را برای پزشکان آینده دشوار کند؛ بنابراین نقش آموزش رسمی پروفشنالیزم با در نظر گرفتن نقش برنامۀ درسی پنهان در این باره حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - تاثیر سیاست مذهبی گورکانیان هند بر مهاجرت پزشکان ایرانی
محمد مهرآئین امیر تیمور رفیعی محمد نبی سلیمپزشکی در هند دارای پیشنه دیرنه می باشد ،چناچه در عصر ساسانی و اسلامی کتب پزشکی هند یکی از منابع علمی آن دوران را شامل می گشت .پزشکی هند در عصر کورکانی وارد مرحله جدید از رشد و بازآفرینی قرار گرفت که عامل آن مهاجرت پزشکان ایرانی به هند و اشتغال آنها در دربار گورکانیان هن أکثرپزشکی در هند دارای پیشنه دیرنه می باشد ،چناچه در عصر ساسانی و اسلامی کتب پزشکی هند یکی از منابع علمی آن دوران را شامل می گشت .پزشکی هند در عصر کورکانی وارد مرحله جدید از رشد و بازآفرینی قرار گرفت که عامل آن مهاجرت پزشکان ایرانی به هند و اشتغال آنها در دربار گورکانیان هند بود.علت این مهاجرت ها ،سیاست های سخت گیرانه مذهبی پادشاهان صفوی و اوضاع مساعد هند بواسطه سیاست تساهل مذهبی مغولان هند بود.مغولان بعد از استیلا ء کامل بر هند در عصر اکبر شاه در یافتند ادامه حکومت بر هند که از لحاظ جغرافیای تاریخی و مذهبی تعدد اقوام و مذاهب گوناگون را شامل می شود به سادگی میسر نخواهد بود و تنها به کمک سیاست مذهبی تسامح و مدارا می توان بر جامعه کثرت گرایی هند حاکم بود.حمایت های دربار مغولان و پاداش های سخاتمندانه شان عاملی مهیج برای جذب نجکان ایرانی بود.این نوشتار به تاثیر سیاست مذهبی گورکانیان در جذب جامعه پزشکی ایران در عصر صفوی می پردازد که فرظیه اصلی آن تاثیر سیاست های مذهبی گورکانیان برای مهاجرت پزشکان ایرانی چه بوده است ؟در پاسخ می توان گورکانیان در هنگامه ای منادی آزادی مذهب بودند که جامعه نخبکان ایرانی در برابر سیاست های متعصب دولت صفوی در رنج فشار بود و بدین دلیل هندوستان پنگاهی برای جذب این گروه نخبه از جامعه ایرانی شد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - طب در ایران عصر قاجار بر اساس سفرنامههای سیاحان غربی
دکتر سید محمد طیبی دکتر حمید کاویانی پویاطبق گزارش سفرنامههای سیاحان غربی، پزشکان ایرانی در سدهی نوزدهم، بیماریها، همه داروها و کل خوردنیها را به چهار گروه گرم، سرد، تر و خشک تقسیم میکردند و خرافات در سطح گستردهای به حریم علل ابتلا به بیماری و شیوه مداوای بیماریها راه یافته بود و گمان میبردند در پیشگیری ب أکثرطبق گزارش سفرنامههای سیاحان غربی، پزشکان ایرانی در سدهی نوزدهم، بیماریها، همه داروها و کل خوردنیها را به چهار گروه گرم، سرد، تر و خشک تقسیم میکردند و خرافات در سطح گستردهای به حریم علل ابتلا به بیماری و شیوه مداوای بیماریها راه یافته بود و گمان میبردند در پیشگیری بیماری افسون و طلسم بیش از مراقبت هوشمندانه مفید میافتد. بنابراین علوم پزشکی در این دوران به دلیل فقدان نظارت بر کار پزشکان؛ ورود افراد ناشایست به عرصهی درمانگری و باور خرافی مردم نسبت به بیماری و درمان علوم پزشکی سیر قهقرایی میپیمود. با این حال لازم به ذکر است که در جای جای ایران عصر قاجار هنوز پزشکانی بودند که سوای پزشک نمایانِ ناآگاه و ناآزموده، به تحصیل علم طب به شیوههای علمی پرداخته و از عصر و دوران خویش بسیار پیش تر بودند اما فقدان نظارت کافی بر اعمال پزشکان و ورود بی حساب افراد سود جود به عرصهی پزشکی و از بین رفتن تخصص گرایی در درمانگری، دانش پزشکی را به ورطهی خرافات و غیرعلمی بودن کشانید و در مقابل پزشکی مدرن در موضع ضعف و درماندگی نهاد. ذکر عقاید خرافی و واپسگرانه درباره پزشکی و روشهای طبابت ایرانیان در این پژوهش بدان جهت بوده تا وضعیت کلی پزشکان و طب ایرانی را در عصر قاجار نمایان ساخته و با توصیف این وضعیت به چرایی سیر قهقرایی شیوهی پزشکی و درمانگری ایرانیان در عصر مربوطه و عقب ماندن آنها از طب مدرن پی ببریم. بنابراین با روش تطبیقی، و مقایسهی منابع موجود( و هم عصر) با یکدیگر در صدد ارائه مطالبی هستیم که تا حدود بسیاری منعکس کنندهی واقعیت موجود از طبابت در دوران قاجار باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - ابراء در حقوق پزشکی از دیدگاه فقه و حقوق
روح اله قدیمی حسین داورزنیامروزه در فرآیند قانونی درمان، نگرانی شدیدی پیرامون کنش متقابل حقوق و پزشکی وجود دارد. اگر پزشک را مطلقاً ضامن بدانیم ،از یک سو باب طبابت بسته شده و پزشکان را در ارائه خدمات دچار بن بست قانونی میکند و از سوی دیگر باعث ایجاد چالشهایی در علم پزشکی می شود . هدف تحقیق پیش أکثرامروزه در فرآیند قانونی درمان، نگرانی شدیدی پیرامون کنش متقابل حقوق و پزشکی وجود دارد. اگر پزشک را مطلقاً ضامن بدانیم ،از یک سو باب طبابت بسته شده و پزشکان را در ارائه خدمات دچار بن بست قانونی میکند و از سوی دیگر باعث ایجاد چالشهایی در علم پزشکی می شود . هدف تحقیق پیش رو این است که ضمن تبیین جایگاه حقوقی نهاد ابراء با تکیه بر سؤالاتی از قبیل: (آیا با در نظر گرفتن این که شارع پزشک را به عنوان یک فرد محسن و امین مردم میداند، در صورتی که پزشک از بیمار رضایت نامه دریافت و با بهره گیری از دانش زمان اقدام به معالجه بیمار مینماید و از عمل وی خساراتی به بار میآید ضامن است ؟! اگر بیمار، پزشک را از خسارات احتمالی، ابراء نماید، ضمان پزشک بری می شود؟! به بررسی نظرات فقهای عظام و مواد قانونی مربوط به ابراء پرداخته تا بتواند با انتخابی منطقی و سازگار با نیازهای جامعه و با در نظرگرفتن حقوق بیمار و پزشک و عدالت پزشکی ـ قانونی، گام موثری را جهت حل معضل پیش روی جامعه پزشکی بردارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - بررسی فقهی و حقوقی اتانازی (مرگ از روی ترحم)
محمد جعفری هرندی فاطمه جبارزادهاتانازی از جمله مسائل بحثبرانگیز پزشکی در محافل مذهبی و حقوقی دنیا است. این امر در رابطه با بیماران لاعلاج و صعبالعلاجی است که قادر به ادامه زندگی نبوده و تقاضای سلب حیات خویش را از پزشک دارند. پس از بررسی پزشکی اتانازی و انواع آن، به تحلیل فقهی و حقوقی این مسأله پر أکثراتانازی از جمله مسائل بحثبرانگیز پزشکی در محافل مذهبی و حقوقی دنیا است. این امر در رابطه با بیماران لاعلاج و صعبالعلاجی است که قادر به ادامه زندگی نبوده و تقاضای سلب حیات خویش را از پزشک دارند. پس از بررسی پزشکی اتانازی و انواع آن، به تحلیل فقهی و حقوقی این مسأله پرداخته شد و با وحدت ملاک از مسائل مشابه فقهی و قانونی بیان گردید که: حکم تکلیفی فعل پزشک در اتانازی یا مرگ از روی ترحم، حرمت است و حرمت یک حکم است و حکم قابل اسقاط نمیباشد که همه فقها بر آن اتفاق نظر داشتند. اما حکم وضعی فعل پزشک در این مسأله به جهت احراز قصد کشتن پزشک و یا کادر پزشکی فعل نوعاً کشنده، نسبت به بیمار که موجب قتل عمدی است و حکم وضعی در قتل نفس، قصاص میباشد ولی وجود اذن مقتول قبل از قتل موجب شبهه در قتل گردیده و بنابر نظر مشهور فقها، موجب سقوط حق قصاص میشود. در مقابل عدهای از فقها با استناد به قاعدهی «اسقاط ما لم یجب» قائل به عدم سقوط حق قصاص شدند چرا که ایشان بر این نظرند که ابتدا باید حقی ثابت گردد تا اسقاط شود و حق قصاص پس از مرگ ثابت میشود نه قبل از آن. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - اثر هشت هفته تمرین مقاومتی بر کیفیت زندگی کاری و ترکیب بدنی پزشکان زن
آزیتا بردبار وحید رفیعی امین رعیتمقدمه و هدف: کیفیت زندگی کاری رضایت کارکنان با نیازهای گوناگون از طریق منابع، فعالیت ها و نتایج ناشی از حضور در محل کار اشاره دارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر هشت هفته تمری مقاومتی بر کیفیت زندگی کاری و ترکیب بدنی پزشکان زن بود.مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی 2 أکثرمقدمه و هدف: کیفیت زندگی کاری رضایت کارکنان با نیازهای گوناگون از طریق منابع، فعالیت ها و نتایج ناشی از حضور در محل کار اشاره دارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر هشت هفته تمری مقاومتی بر کیفیت زندگی کاری و ترکیب بدنی پزشکان زن بود.مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی 20 پزشک عمومی زن مراجعه کننده به باشگاه ورزشی گارد شهر شیراز به عنوان نمونه آماری انتخاب و در دو گروه تمرین و کنترل قرار گرفتند. گروه تمرین به مدت هشت هفته و سه جلسه در هفته تمرینات مقاومتی را انجام دادند همچنین گروه کنترل در طول این مدت فقط فعالیت های روزانه خود را داشتند. قبل از شروع تمرینات و 24 ساعت پس از اخرین جلسه تمرینی ترکیب بدنی به وسیله دستگاه ترکیب بدنی و کیفیت زندگی کاری به وسیله پرسشنامه کیفیت زندگی والتون اندازه گیری شد. جهت بررسی تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون های اماری شاپیرو-ویلک، t مستقل و وابسته استفاده شد (05/0≥P).یافته ها: تفاوت معنی داری در تغییرات آب کل بدن (27/0=P)، توده پروتئین (24/0=P)، توده مواد معدنی (09/0=P)، توده خالص بدن (97/0=P)، توده چربی (84/0=P) و کیفیت زندگی کاری (23/0=P) در پس آزمون نسبت به پیش آزمون در گروه های تمرین و کنترل وجود نداشت.بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد پروتکل تمرین مقاومتی مطالعه حاضر بر بهبود کیفیت زندگی کاری و ترکیب بدنی پزشکان اثر موثر نمی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - مسئولیت کیفری ارائهدهندگان خدمات پزشکی از راه دور
امیر سماواتی پیروز سوگند عسگریامروزه دیگر مرز مشخصی میان علوم وجود ندارد، تخصصهای فراوانی در حد فاصل علوم جا گرفتهاند که سلامت الکترونیکی و پزشکی از راه دور از جمله آنها است. البته در نگاه کلی نمی توان این علم را مختص علوم سلامت یا صرفا در حوزه فن آوری اطلاعات دانست. درهر حال پزشکی از راه دور یکی أکثرامروزه دیگر مرز مشخصی میان علوم وجود ندارد، تخصصهای فراوانی در حد فاصل علوم جا گرفتهاند که سلامت الکترونیکی و پزشکی از راه دور از جمله آنها است. البته در نگاه کلی نمی توان این علم را مختص علوم سلامت یا صرفا در حوزه فن آوری اطلاعات دانست. درهر حال پزشکی از راه دور یکی از تکنولوژیهایی است که پیشبینی می شود به طور چشمگیری الگوی ارائه خدمات بهداشتی - درمانی را متحول سازد چنان که در حال حاضرنیز تحول شگرف در خیلی از حوزه های این علم یعنی پزشکی ایجاد نموده است. این فناوری به عنوان ابزار ارتباطی است که متخصصان مراقبت بهداشتی و بیماران را درمحلهای مختلف از طریق تلفن، بیسیم، نمابر، ویدئو کنفرانس و اینترنت و بسیاری از وسیلههای ارتباطی دیگر به هم متصل میسازد و امکان ارائه خدمات پزشکی و درمانی را به بیماران بدون نیاز به حضور فیزیکی آنها فراهم میسازد. از سوی دیگر بسیاری از مشکلات و مسائل دیگر در خصوص روابط بین بیمار و پزشک، اتفاقات و حوادثی که در این راستا و درپی عملیات مختلف پزشکی و درمانی ممکن است روی دهد، ایجاد میشود که هرچند در پزشکی سنتی و بهعبارتی در جایی که مابین پزشک و بیمار حائل و فاصلهای نیست تا حد فراوانی حل شدهاست ولی در رابطه با پزشکی از راه دور این مسئله قابل بحث و محتاج مداقه و تامل است. در سرویسهای پزشکی که از طریق سیستم پزشکی از راهدور به بیمار ارائه می شود، مرکز درمانی که این خدمات در آن ارائه میشود طرف قرارداد بیمار است، باوجود اینکه در این فرض رابطه قراردادی میان بیمار و پزشک راه دور متصور نیست اما مسئولیت خطاهای پزشک به صورت تبعی و براساس مبانیای نظیر مسئولیت کارفرما، مسئولیت جانشینی و نمایندگی ظاهری با مرکز درمانی مطرح میباشد. تفاصيل المقالة