نظام سیاسی

حرية الوصول المقاله

1 - نقش مدرسه در باز تولید نظام سیاسی
دکترسید اسداله اطهری شهرود امیر انتخابی

این پژوهش با هدف بررسی نقش مدرسه در بازتولید نظام سیاسی کشور، به بررسی نقش مدرسه و نظام آموزشی در تربیت نسلی موثر در بازتولید نظام سیاسی و جامعه پذیری سیاسی پرداخته است . به همین منظور با استفاده از دیدگاه اندیشمدان این حوزه، رابطه نظام آموزش و نظام سیاسی و دامنه تاریخی أکثر

این پژوهش با هدف بررسی نقش مدرسه در بازتولید نظام سیاسی کشور، به بررسی نقش مدرسه و نظام آموزشی در تربیت نسلی موثر در بازتولید نظام سیاسی و جامعه پذیری سیاسی پرداخته است . به همین منظور با استفاده از دیدگاه اندیشمدان این حوزه، رابطه نظام آموزش و نظام سیاسی و دامنه تاریخی آن را از زمان شکل گیری مدارس نوین در دوره قاجاریه تا به امروز بررسی نموده است . این پژوهش به روش پیمایشی با استفاده از پرسش نامه در بین جامعه آماری یکصد نفر از دانش آموزان منطقه یک تهران به انجام رسیده و نتایج آن نشان م یدهد که فرضیه پژوهش تأیید شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - بررسی اعتماد سیاسی دانشجویان: مطالعه دانشجویان دانشگاه امیرکبیر
حسن سرایی نسرین صفیری

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - رویکردهای ژئوپلیتیکی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران درحوزه خلیج فارس
عزت الله عزتی نبی الله رشنو

خلیج فارس بدلیل اهمیت ویژه استراتژیکی و ژئواکونومیکی همواره در طی تاریخ مورد توجه کشورهای قدرتمند بوده است.هم اکنون درحوزه خلیج فارس، کشور ایران بصورت بالقوه یکی از 15کشور قدرتمند جهان است. جمهوری اسلامی ایران با برخورداری ازهمه متغییرهای قدرت اعم از:سرزمین وسیع،عمق است أکثر

خلیج فارس بدلیل اهمیت ویژه استراتژیکی و ژئواکونومیکی همواره در طی تاریخ مورد توجه کشورهای قدرتمند بوده است.هم اکنون درحوزه خلیج فارس، کشور ایران بصورت بالقوه یکی از 15کشور قدرتمند جهان است. جمهوری اسلامی ایران با برخورداری ازهمه متغییرهای قدرت اعم از:سرزمین وسیع،عمق استراتژیک، منابع سرشار واستراتژیک، جمعیت متناسب، موقعیت منحصر بفرد ژئوپلیتیک (گذرگاهی)،تاریخ،هویت ملی، ادبیات غنی و ملتی پویا، اماچنانکه اثربخشی مولفه های قدرت ملی درسیاست خارجی مستلزم همراهی جنبه های نرم افزاری با ارتباطات مستمربین المللی در سطوح جهانی است، از یکسو عدم توجه به این مهم سبب شده تا این کشور بلحاظ فقدان جایگاه متناسب درصفبندی های جدیدنظام بین الملل بار شد روز افزون هزینه ها و تقلیل منافع ملی ومنطقه ای مواجه گردد و از سوی دیگر در حوزه خلیج فارس روابط گسترده و استراتژیک همسایگان ایران با غرب باعث شده تا روابط منطقه ای جمهوری اسلامی ایران نیز بطور طبیعی غیر عادی شده و تحت الشعاع فضای تقابلی با غرب قرارگیرد. این فرایند بلحاظ تحولات شگرف تکنولوژیک و الزامات همگامی با آن در شرایط جدید بلوغ اجتماعی ایران، امروزه به اساسی ترین چالش در سیاست خارجی و توسعه ملی این کشور تبدیل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - اصول اندیشه سیاسی قرآنی امام خمینی
آرش دانش مهر رضا رمضانی

10.22034/sej.2020.1897545.1238

هدف پژوهش حاضر، بررسی اصول اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد، در اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی سیاست و هرگونه تلاش سیاسى به دو بخش الهى و غیرالهى تقسیم شده است. وى معتقد است که اگر تلاش مدیران، رهبران و برنامه‌ریزان امور أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی اصول اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد، در اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی سیاست و هرگونه تلاش سیاسى به دو بخش الهى و غیرالهى تقسیم شده است. وى معتقد است که اگر تلاش مدیران، رهبران و برنامه‌ریزان امور اجتماعى و اصلاح‌طلبان و تحول‌خواهان در جهت صلاح، معنویت و مصالح مردم باشد، سیاست الهى نام دارد. این همان مفهومى است که درباره‌‌ی اهل بیت به کار رفته است، و اگر چنین نباشد سیاست شیطانى است. امام خمینى با اینکه در برخى از سخنان خود تصریح دارد که اساساً هدف اصلى انبیاء مسأله‌‌ی حکومت نبوده است و آنان براى تربیت و تزکیه‌‌ی اخلاقى و روحى انسان‌ها مبعوث شده‌اند، اما، مقوله‌‌ی مدیریت اجتماعى و نظم سیاسى جوامع بشرى را تا آنجا جدى و اجتناب‌ناپذیر مى‌‌شناسد که قرآن را به عنوان مجموعه معرفت‌ها و برنامه‌‌هاى معنوى و تربیتى انسان، کتاب حکومت دانست. وی بر این باور است که نسبت اجتماعیات قرآن با آیات عبادى آن از نسبت صد به یک هم بیشتر است. امام خمینی که قرآن را کتاب قانون مى‌شمارد، تقاضاى تشکیل دولت را در طبیعت تعالیم قرآن نهفته مى‌‌داند و براساس تعالیم قرآنى به ضرورت تشکیل نظام سیاسى و نظم اجتماعى جهت رشد معرفتى و تکامل معنوى انسان‌ها باور دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - تحلیل جایگاه آیت‌‌الله خامنه‌‌ای به‌مثابه نقطه آجیدن نظام جمهوری اسلامی
آرش منشی زادگان علی اصغر داودی سعید گازرانی

10.22034/sej.2022.1943487.1392

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مقام معظم رهبری در ساختار جمهوری اسلامی ایران از منظر نقطه آجیدن می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرض استوار است که رهبری به عنوان عامل اصلی حافظ هویت و اتحاد ملت، در نقش نقطه آجیدن ساخت سیاسی موجود، ایفای نقش می‌‌کند. آیت‌‌ال أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مقام معظم رهبری در ساختار جمهوری اسلامی ایران از منظر نقطه آجیدن می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرض استوار است که رهبری به عنوان عامل اصلی حافظ هویت و اتحاد ملت، در نقش نقطه آجیدن ساخت سیاسی موجود، ایفای نقش می‌‌کند. آیت‌‌الله خامنه‌‌ای در مقام رهبری جمهوری اسلامی ایران، نقشی پررنگ در هدایت ملت، تنظیم روابط قوا و مدیریت بحران‌‌ها دارند. ایشان در قامت یک پیشوا، با اختیارات قانونی و فرانهادی، کارویژه‌‌های حیاتی خود را در گذر نظام اسلامی از بحران‌‌های پیش ‌‌آمده در سه دهه اخیر ایفا نموده‌‌اند. با توجه به اهمیت نقطه آجیدن در خلق حس یکپارچگی که هویت‌‌آفرین و حافظ هویت است، به نظر می‌‌رسد مقام رهبری در قامت نوعی گره‌‌گاه، شمار کثیر دال‌‌های سیّال، یعنی کثرت عناصر ایدئولوژیک را در درون یک حوزه یکپارچه سامان می‌‌دهد. همچنین ولی فقیه از منظر احراز جایگاه نقطه آجیدن و اعمال کارویژه‌‌هایی خاص، نقش بی‌‌همتایی در نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایفا کرده و با ایجاد هم‌‌افزایی و وحدت رویه میان قوا و مسئولان، در مسیر تحقق ثبات، امنیت و پیشرفت، اقدام نموده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - نظام سیاسی لیبرال در اندیشه‌ لئو اشتراوس
علیرضا معشوری روح الله شهابی بهرام یوسفی فریدون اکبرزاده

10.22034/sej.2021.1929483.1329

هدف پژوهش حاضر بررسی نظام سیاسی لیبرال در اندیشه‌ لئو اشتراوس است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده می‌باشد و نتایج نشان داد که لئو اشتراوس بر حقوق طبیعی و فلسفه سیاسی کلاسیک تأکید می‌کند و لیبرال دموکراسی را مورد نقد قرار می‌دهد. از نظر وی لیبرال دموکراسی در شرایطی می‌توا أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نظام سیاسی لیبرال در اندیشه‌ لئو اشتراوس است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده می‌باشد و نتایج نشان داد که لئو اشتراوس بر حقوق طبیعی و فلسفه سیاسی کلاسیک تأکید می‌کند و لیبرال دموکراسی را مورد نقد قرار می‌دهد. از نظر وی لیبرال دموکراسی در شرایطی می‌تواند بهترین نظام سیاسی باشد که حقوق طبیعی و مطلق‌گرایی را مبنای خود قرار دهد. در باور وی لیبرالیسم منجر به حذف دین و ظهور سکولاریسم می‌شود. لئو اشتراوس جامعه سکولار را بدترین جامعه ممکن می‌داند، چون منجر به فردگرایی، نسبی‌گرایی، پوچ‌گرایی و فقدان معنا می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - بایدها و نبایدهای ترمیدور نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران به نظام پارلمانی
رشید رکابیان

هدف پژوهش حاضر بررسی بایدها و نبایدهای ترمیدور نظام جمهوری اسلامی ایران به نظام پارلمانی است. این پژوهش با بررسی معایب و محاسن نظام‌های پارلمانی و ریاستی با روش توصیفی – تحلیلی نشان داد ترمیدور به سمت نظام پارلمانی یک ضرورت است.چراکه درمواردی تنش میان رئیس مقام اج أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی بایدها و نبایدهای ترمیدور نظام جمهوری اسلامی ایران به نظام پارلمانی است. این پژوهش با بررسی معایب و محاسن نظام‌های پارلمانی و ریاستی با روش توصیفی – تحلیلی نشان داد ترمیدور به سمت نظام پارلمانی یک ضرورت است.چراکه درمواردی تنش میان رئیس مقام اجرائی و مقام معظم رهبری در این دو دهه بسیار زیاد بوده است، اما با توجه به محاسن نظام پارلمانی این تنش از بین می‌رود. همچنین جمهوریت حفظ می شود، قدرت متمرکز نمی‌شود و نتیجه انتخابات را به سمتی سوق می‌دهد که به تقویت مشروعیت و کارآمدی نظام اسلامی و گسترش فرهنگ اخلاقی در جامعه یاری برساند. از طرف دیگر اتحاد نیروهای انقلاب بیشتر می‌شود، و هزینه‌های انتخابات و بداخلاقی سیاسی کمتر خواهد بود. بر این اساس نظام پارلمانی می‌تواند مطلوب باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - سنت قرآن پژوهی سیاسی‌اجتماعی در ایران معاصر (شیخ هادی نجم آبادی و اسدالله خرقانی)
سید محسن آل سیدغفور منا حمیدی‌نسب

هدف این پژوهش جریان‌شناسی چگونگی ساختارهای تعاملی فکری سیاسی‌‌اجتماعی و بازشناسی مؤلفه‌‌های آلترناتیو نظم گفتمانی دین و سیاست در تطور نظام اندیشگی ایران، است. نگارش تاریخی سنت اسلام نواندیش صورت‌بندی نظام دانایی و ارتباطش با دیگر سنت‌های فکری-‌سیاسی محور اصلی این پژوهش أکثر

هدف این پژوهش جریان‌شناسی چگونگی ساختارهای تعاملی فکری سیاسی‌‌اجتماعی و بازشناسی مؤلفه‌‌های آلترناتیو نظم گفتمانی دین و سیاست در تطور نظام اندیشگی ایران، است. نگارش تاریخی سنت اسلام نواندیش صورت‌بندی نظام دانایی و ارتباطش با دیگر سنت‌های فکری-‌سیاسی محور اصلی این پژوهش است. پرسش اصلی این نوشتار بر این مطلب است که رویکرد نواندیش‌‌گرای اسلامی در رابطه تعاملی منابع اصیل و مبارزه با انحطاط فکری مسلمانان در جامعه سیاسی چگونه بوده است؟ و این سنت چه تحولاتی در دوره پهلوی اول به خود دیده و در این دوران، چه ارتباطی (تضاد، سایش و گفت‌وگوهایی) با سایر سنت‌ها نظیر سنت اسلام فقاهتی، تجربه کرده است؟ روش پژوهش در این مقاله توصیفی-‌تحلیلی است. طرح و پاسخ این پرسش‌‌ها مستلزم شناخت و بازفهم تاریخ ایران و تاریخ اندیشه‌ سیاسی ایران جدید است. سنت اسلام نواندیش آوردگاه تلاش و تقلای سه سنت باستانی، اسلامی و غربی است. در این سنت مفاهیم و آموزه‌‌های ایرانی‌-اسلامی که در هاله‌ای از تقدس آسمانی و ماورایی آرمیده‌‌اند با سنت غربی که برداشت زمینی از آنها دارد درهم‌آمیخته شده و بازخوانی مجددی از اسلام ارائه می‌‌شود. این سنت، از سویی حوزه‌‌ی سیاسی را از تقدس آسمانی تهی ساخته و حوزه عمومی را متعلق به مردم می‌داند و از دیگر سوی علم را نه‌تنها در تنافی و تغایر با دین ندانسته که مقصد آن دو را یکی می‌انگارد. بر این اساس، این نوشتار به بررسی سنت قرآن‌پژوهی سیاسی با مطالعه نظریات دو اندیشمند شیخ هادی نجم‌آبادی و اسدالله خرقانی می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - عقلانیت و مدرنیسم در اندیشه و آثار محمدعلی فروغی
محمدعلی نوبخت مقصود رنجبر علی محسنی

ناکارآمدی و عقب ماندگی ساختار نظام سیاسی حاکم بر ایران دوران قاجار دستاوردهایی جز فقر، بیماری و تحقیر برای ملت ایران به ارمغان نیاورد. از اینرو نخبگان سعی کردند تا با تلفیق عقلانیت و مدرنیسم تغییری در پارادایم اندیشه حاکم بر نظام سنتی ایران و تحولی مهم در فضای فکری ایرا أکثر

ناکارآمدی و عقب ماندگی ساختار نظام سیاسی حاکم بر ایران دوران قاجار دستاوردهایی جز فقر، بیماری و تحقیر برای ملت ایران به ارمغان نیاورد. از اینرو نخبگان سعی کردند تا با تلفیق عقلانیت و مدرنیسم تغییری در پارادایم اندیشه حاکم بر نظام سنتی ایران و تحولی مهم در فضای فکری ایرانیان ایجاد کنند. هدف پژوهش حاضر سنجش و نسبت بررسی عقلانیت و مدرنیسم در آثار و اندیشه‌های‌ محمدعلی فروغی "ذکاءالملک"است. فروغی با ژرف اندیشی و پرهیز از گرایش افراط گونه و بررسی اندیشه های فلسفی و سیاسی جدید غرب که تا زمان وی در بین نخبگان سیاسی بی سابقه بود؛ درک عمیق و سنجیده‌ای از کالبد سیاسی ایران داشت. وی با بینشی واقع گرایانه و متمرکز نمودن توان خود بر روشنگری سیاسی و ترجمه، تألیف متون کلاسیک فرهنگ غربی، سخنرانی و مقاله نویسی؛ اندیشه های فلسفی، اقتصادی و سیاسی مدرن را به ایرانیان معرفی نمود. سوأل اصلی پژوهش این است که؛ عقلانیت و مدرنیسم در اندیشه و آثار محمد علی فروغی تا چه میزان تأثیر داشته است؟ و فرضیه مقاله حاضر این می‌باشد که محمدعلی فروغی نسبت به نخبگان نوگرای همروزگار خود درک بهتری از عقلانیت و مدرنیسم داشته و تلاش وی این بوده تا با خلق تألیفات منسجم و سنجیده در تحول فکری، نضج عقلانی و ایجاد نهادهای مدرن نقش نظری و عملی بهتری ایفا نماید. از اینرو آثار و نظام اندیشگی وی براساس اسناد و منابع تاریخی به روش توصیفی، تحلیلی بررسی و نقش و سامانه فکری وی از مفهوم عقلانیت و مدرنیسم مورد واکاوی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - صدر اسلام نمونه جمهوری‌خواهی اسلامی
علی سلیمان پور

این مقاله در تلاش است تا ثابت نماید جمهوری اسلامی که آیت الله خمینی در ایران بنیاد نهادند بیشتر از هر نمونه دیگری الگوی خود را در حکومت دینی صدر اسلام و به ویژه نظام سیاسی پیامبر (ص) در مدینه جستجو می نمود. شواهد متعدد در این خصوص و بیانات صریح و روشن امام خمینی مبنی بر أکثر

این مقاله در تلاش است تا ثابت نماید جمهوری اسلامی که آیت الله خمینی در ایران بنیاد نهادند بیشتر از هر نمونه دیگری الگوی خود را در حکومت دینی صدر اسلام و به ویژه نظام سیاسی پیامبر (ص) در مدینه جستجو می نمود. شواهد متعدد در این خصوص و بیانات صریح و روشن امام خمینی مبنی بر اینکه جمهوری مورد نظر ما از رویه پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) الهام خواهد گرفت و متکی به آرای عمومی ملّت می باشد، ادّعای مزبور را اثبات می کند. تأکیدهای رهبری انقلاب بر اصل آزادی عقیده، حق انتخاب و خودمختاری فردی، بهره گیری از تجربه و تخصص در امر حکومت داری، تصمیم گیری مبتنی بر اصل شورا و نظام نمایندگی (بیعت)، رعایت دوستی، محبت و مدارا در مسائل داخلی و روابط خارج، پای بندی به قوانین طبیعی و اصول این جهانی و ده ها ویژگی دیگر جاری در نظام سیاسی- اجتماعی صدر اسلام تماماً اموری هستند که نظام های جمهوری در سراسر تاریخ و به ویژه سیستم های جمهوری دموکراتیک نیز آنها را مورد تأیید قرار می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - شاخصه های تربیتی دولتمردان در نظام حقوقی شیعی با رویکردی بر دیدگاه های سیاسی حضرت علی(ع)
امیررضا محمودی سیده مهشید میری بالاجورشری فرزین افروز

در نظام سیاسی اسلام شخصیت و عملکرد دولتمردان یکی از مسایل مهم و حیاتی تلقی می گردد، به طوری که این مهم در تربیت سیاسی دولتمردان در سیره حضرت علی، بخصوص در نهج البلاغه به صورت شیوا و متفاوت بیان شده است. اهمیت بحث زمانی نمود پیدا می کند که عدم توجه به این امر باعث ناکارآ أکثر

در نظام سیاسی اسلام شخصیت و عملکرد دولتمردان یکی از مسایل مهم و حیاتی تلقی می گردد، به طوری که این مهم در تربیت سیاسی دولتمردان در سیره حضرت علی، بخصوص در نهج البلاغه به صورت شیوا و متفاوت بیان شده است. اهمیت بحث زمانی نمود پیدا می کند که عدم توجه به این امر باعث ناکارآمدی نظام سیاسی اسلام می گردد، بنابراین شناخت و تحلیل مسایل مربوط به شناسایی، تربیت و انتخاب کارگزاران حکومت با رویکردی جامع به اوامر و نواهی حضرت علی (ع) می تواند در جاری شدن احکام اسلام در قالب سیستم های سیاسی شود و کارآمدی و موفقیت این نظام سیاسی- الهی را به جهانیان نشان دهد. در این مقاله روش های تربیتی و اصلاحی حضرت علی، ملاک های انتخاب دولتمردان و روش های نظارتی بر کارگزاران حکومتی به صورت نظری و کیفی مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - ثبات سیاسی، شاخص‌ها و متغیرهای مرتبط در اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی ایران؛ مورد مطالعه نظام بانکداری
محمدرضا توانگر احمد آذین مسعود جعفری نژاد

مهم‌ترین دغدغه‌ی هر حکومت و نظام سیاسی، دست‌یابی به ثبات و امنیت پایدار است. کسب مشروعیت و حفظ پایداری، سوای از منشاء حاکمیت، مبانی، شکل، ماهیت و نوع رژیم، مستلزم تکامل و تعالی ثبات سیاسی می‌باشند. این پژوهش با هدف اصلی تبیین ثبات سیاسی؛ به دنبال شناخت و ارائه شاخص‌های أکثر

مهم‌ترین دغدغه‌ی هر حکومت و نظام سیاسی، دست‌یابی به ثبات و امنیت پایدار است. کسب مشروعیت و حفظ پایداری، سوای از منشاء حاکمیت، مبانی، شکل، ماهیت و نوع رژیم، مستلزم تکامل و تعالی ثبات سیاسی می‌باشند. این پژوهش با هدف اصلی تبیین ثبات سیاسی؛ به دنبال شناخت و ارائه شاخص‌های بومی، کاربردی و منطبق با ساختار نظام جامعه است. در راستای دستیابی به این هدف از نمونه و مطالعه‌ی موردی تأثیر نظام بانکداری بر ثبات سیاسی- اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و بررسی چگونگی رابطه بین آن ها استفاده شده است. در پاسخ به سوالات و اثبات فرضیه‌ها این نتیجه حاصل شد، که به‌ رقم ابهام، ناسازنمایی شاخص‌ها و دشواری سنجش میزان تأثیرگذاری متقابل متغیرها؛ در راستای حفظ ثبات سیاسی پایدار، تحول در نظام بانکداری و انطباق عملی با اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی ایران و مکتب اقتصاد اسلامی ضرورت دارد. زیرا در حال حاضر عملکرد نظام بانکداری با شاخص تأثیرگذار بر ثبات اقتصادی و متعاقب آن ثبات سیاسی از عملکرد مطلوب برخوردار نبوده و نوع خاص بانکداری منطبق با ارزش‌های نظام جمهوری اسلامی ایران، با نمونه فعلی تفاوت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - امکان سنجی تغییر حاکمیت نظام جمهوری سلامی ایران از ریاستی به پارلمانی در پرتو استقرار نظام سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه
موسی الرضا رضایی شرف مسعود راعی دهقی

نظام سیاسی حاکم بر جمهوری اسلامی ایران، ویژگی های خاصی دارد که در بین نظام های سیاسی موجود در جهان، منحصربه فرد است. بارزترین ویژگی این نظام، ابتنای آن بر اصل ولایت فقیه است. فارغ از همه بحث هایی که در ارتباط با این نظریه مطرح شده، یک موضوع مهم، آن است که آیا در فرضی که أکثر

نظام سیاسی حاکم بر جمهوری اسلامی ایران، ویژگی های خاصی دارد که در بین نظام های سیاسی موجود در جهان، منحصربه فرد است. بارزترین ویژگی این نظام، ابتنای آن بر اصل ولایت فقیه است. فارغ از همه بحث هایی که در ارتباط با این نظریه مطرح شده، یک موضوع مهم، آن است که آیا در فرضی که این اصل، جوهره نظام سیاسی جمهوری اسلامی را تشکیل می دهد و تمام شئون این نظام بر اساس این اصل استوار می گردد، کدام یک از مدل های سنتی نظام های سیاسی یعنی ریاستی یا پارلمانی یا نیمه ریاستی- نیمه پارلمانی در جمهوری اسلامی قابل شناسایی هستند؟ این سوال می تواند در کنار سوال دیگری مطرح شود و آن اینکه اساساً نظام سیاسی فعلی در ایران، ریاستی است یا پارلمانی یا نیمه ریاستی- نیمه پارلمانی؟. در پاسخ می توان گفت بر اساس آنچه در قانون اساسی مذکور شده، نظام سیاسی حاکم بر ایران، ریاستی است و نه پارلمانی. اما سوالی که شاید از هر دو مهم تر باشد و این نوشتار، قصد ارائه پاسخ به آن دارد، این است که آیا در فرض استقرار و ابتنای نظام سیاسی بر اصل ولایت فقیه، می توان از تغییر حاکمیت در ایران از ریاستی به پارلمانی سخن گفت یا خیر؟ به عقیده نگارندگان این امکان وجود دارد و چه بسا در فرض تغییر نظام سیاسی ایران از ریاستی به پارلمانی، کارکردهای این نظام ارتقا یافته و بیشتر به سمت کارآمدی آن پیش برود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - ﻧﻘﺶ ﻣﺪرﺳﻪ در ﺑﺎزﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ اﯾﺮان
صمد کلانتری شعیب بهمن

مدارس از نقش مهم و تاثیرگذاری در فرآیند جامعه‌پذیری سیاسی و انتقال ارزش‌های مورد حمایت نظام سیاسی به نسل‌های آینده برخوردار می‌باشند. این کارکرد صحیح مدرسه می‌تواند به بازتولید نظام سیاسی و درونی کردن ارزش‌ها، هنجارها، اصول و اهداف آن منجر شود. همچنین مدارس، نقش مهمی در أکثر

مدارس از نقش مهم و تاثیرگذاری در فرآیند جامعه‌پذیری سیاسی و انتقال ارزش‌های مورد حمایت نظام سیاسی به نسل‌های آینده برخوردار می‌باشند. این کارکرد صحیح مدرسه می‌تواند به بازتولید نظام سیاسی و درونی کردن ارزش‌ها، هنجارها، اصول و اهداف آن منجر شود. همچنین مدارس، نقش مهمی در نحوه مشارکت مردم، افزایش مشروعیت نظام سیاسی و حفظ شاکله‌های هویت فردی و جمعی افراد حاضر در یک جامعه ایفا می‌کنند و سرمایه‌های اجتماعی را به‌منظور پشتیبانی از نظام سیاسی هدایت می‌کنند. از این رو در مقاله حاضر به نقش مدرسه در بازتولید نظام سیاسی ایران پرداخته خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - نظم و نظام سیاسی مطلوب در فلسفه سیاسی ابن سینا
محمد مهدی نادری شمسی کاظمی سعید جهانگیری

مقاله حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی می‌کوشد ضمن بازخوانی اندیشه، آرا و تأملات سیاسی ابن سینا به عنوان یکی از نامدارترین اندیشمندان مسلمان ایرانی در سپهر جهانی، ‌‌‌‌به این پرسش اصلی پاسخ دهد که نظم و ساختار نظام سیاسی مطلوب در فلسفه و اندیشه سیاسی وی از چه مقول أکثر

مقاله حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی می‌کوشد ضمن بازخوانی اندیشه، آرا و تأملات سیاسی ابن سینا به عنوان یکی از نامدارترین اندیشمندان مسلمان ایرانی در سپهر جهانی، ‌‌‌‌به این پرسش اصلی پاسخ دهد که نظم و ساختار نظام سیاسی مطلوب در فلسفه و اندیشه سیاسی وی از چه مقوله‌هایی تشکیل شده و بر این اساس نظم ایده آل و نظام حکومتی مورد نظر وی چه بوده است؟ و دیگر اینکه ابن سینا چگونه نظم سیاسی مد نظر خود را برپایه نبوت و امامت بنیان نهاده است؟ یافته ها نشان می دهد ابن‌سینا پس از تبیین انواع نظام سیاسی همچون نظام سیاسی وحدانی یا سیاست تغلبی، نظام سیاسی کرامت، نظام ریاست فکریه، نظام دیموقراطیه (دموکراسی) یا سیاست اجماعیه، در دو اثر الهیات شفا و نیز در فن خطابه از منطق شفا نظم سیاسی مطلوب خود را در قالب نظام سیاسی سقراطی (سیاست خیر یا سیاست ملک) یا سیاست شریفه مطرح نموده و ضمن تطبیق آن بر نظام نبوت، امامت و در امتداد آن ولایت فقاهت بر همه انواع دیگر نظام سیاسی، ترجیح داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - ﻫﻮﯾﺖ ﻣﻠﯽ و ﺣﻘﻮق ﺷﻬﺮوﻧﺪی در اﯾﺮان: ﮔﻔﺘﻤﺎن دو ﺳﻮﯾﻪ و ﭼﻨﺪ ﺳﻮﯾﻪ ﻣﻠﺖ -دوﻟﺖ
سیدحسین سیف زاده احد نوری اصل

همراه با تحولات ایجاد شده در نظم و نسق داخلی و محیطی فردی- جهانی شده ایران، نیاز مدنی برای چارچوبدهی مفهومی‌به لایه‌های هویت متکثر ایرانی، بیش از پیش محسوس شده است. به رغم این نیاز مدنی، نه نگاه وحدت گرای پیشینی- نظم اولیه ای (قومی- فرقه‌ای) به هویت انسانی توانسته هویت أکثر

همراه با تحولات ایجاد شده در نظم و نسق داخلی و محیطی فردی- جهانی شده ایران، نیاز مدنی برای چارچوبدهی مفهومی‌به لایه‌های هویت متکثر ایرانی، بیش از پیش محسوس شده است. به رغم این نیاز مدنی، نه نگاه وحدت گرای پیشینی- نظم اولیه ای (قومی- فرقه‌ای) به هویت انسانی توانسته هویت پیشامدرن ایرانی را همچون سابق پایدار نگه دارد، و نه تلاش برای جایگزین ساختن هویت ملی نوین توانسته درونی شود. پژوهش حاضر توان مدل هویت گفتمانی را در تحقق آرمان‌های قانون اساسی در تحقق حقوق این گروه‌ها به آزمون گذاشته است. لذا فرضیه پژوهش حاضر آنست که با مدل هویت گفتمانی می‌توان همپارچگی هویت ملی ایرانی را در فضای سیال نظم نوین حفظ نمود. همپارچه گرائی گرچه بر محور نقش آفرین نهاد ملت-دولت سامان می‌یابد، اما بر خلاف نگاه مدرنیستی، زائل‌کننده دیگر لایه‌های هویتی نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - نقش تجمل‌گرایی در انحطاط تمدن‌ها و نظام‌های سیاسی با رویکردی به آرای امام خمینی(ره)، ابن خلدون، ابو نصر فارابی و خواجه نصیرالدین طوسی
بهروز رشیدی

بسیاری از فیلسوفان، دانشمندان علم الاجتماع و جامعه شناسان از قدیم‌الایام تاکنون، تجمل‌گرایی، اسراف و هدردادن منابع جوامع به مصارف بیهوده را از عوامل مهم انحطاط و انقراض نظام‌های سیاسی و تمدن‌ها دانسته‌اند. از دیدگاه این اندیشمندان تجمل‌گرایی و عوارض ناشی از آن علاوه بر أکثر

بسیاری از فیلسوفان، دانشمندان علم الاجتماع و جامعه شناسان از قدیم‌الایام تاکنون، تجمل‌گرایی، اسراف و هدردادن منابع جوامع به مصارف بیهوده را از عوامل مهم انحطاط و انقراض نظام‌های سیاسی و تمدن‌ها دانسته‌اند. از دیدگاه این اندیشمندان تجمل‌گرایی و عوارض ناشی از آن علاوه بر منابع و سرمایه‌های جوامع موجب زوال اخلاق و مفاسد فردی و اجتماعی ناشی از آن می شود و ظهور این پدیده در میان مردمان، دولتمردان، حاکمان و کارگزاران سیاسی از عوامل فروپاشی جوامع و نظام های سیاسی است. در این میان آموزه‌های اسلامی ناشی از معارف قرآنی و سنت و سیره نبوی و علوی منبعی غنی است که الهام بخش متفکران مسلمان شده است. عده‌ای از فیلسوفان و جامعه‌شناسان مسلمان به‌ویژه ابن خلدون، ابو نصر فارابی و خواجه نصیرالدین طوسی به خوبی از منظر فلسفه تاریخ و آموزه‌های قرآنی به این موضوع پرداخته‌اند. در میان متفکران و علمای اخیر، امام خمینی(ره) با دغدغه تام و تمام به نقش مخرب تجمل‌گرایی رفاه طلبی و به اصطلاح آن حضرت ظهور بروز خوی کاخ‌نشینی در ایجاد فساد، تباهی و بی‌ثباتی و به‌تبع آن انقراض و اضمحلال یک نظام سیاسی پرداخته است. هدف از این مقاله بررسی آرای دانشمندان متقدم از جمله ابن خلدون، ابو نصر فارابی و خواجه نصیرالدین طوسی با آرا و دیدگاه‌های متأخر امام روح الله موسوی خمینی در این زمینه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - مدیریت دولتی و فرهنگ اجتماعی
علی اکبر فرهنگی

در این مقاله رابطه میان کنشی بین فرهنگ عمومی و مدیریت دولتی بررسی و از زوایای مختلف مورد مطالعه قرار می گیرد ؛ از طرفی مدیریت دولتی در بستر فرهنگ جامعه شکل گرفته و عمل می کند و از طرف دیگر فرهنگ عمومی یک جامعه با توجه به ساز و کارهای حاکم بر مدیریت دولتی آن شکل می گیرد. أکثر

در این مقاله رابطه میان کنشی بین فرهنگ عمومی و مدیریت دولتی بررسی و از زوایای مختلف مورد مطالعه قرار می گیرد ؛ از طرفی مدیریت دولتی در بستر فرهنگ جامعه شکل گرفته و عمل می کند و از طرف دیگر فرهنگ عمومی یک جامعه با توجه به ساز و کارهای حاکم بر مدیریت دولتی آن شکل می گیرد. فرهنگ هر جامعه به مثابه یک درخت با ریشه ها، تنه، شاخ وبرگ و میوه خاص خود شکل گرفته واز فرهنگ سایر جوامع متفاوت است. مفاهیم ارزشی و اساسی هر فرهنگ در ریشه ها؛ ساختارها و مفاهیم در تنه یا ساقه درخت؛ و جلوه های بیرونی فرهنگ در شاخ و برگ ها خود را نشان می دهند. با این تمثیل یا استعاره به راحتی می توان مفهوم پیچیده فرهنگ را که از سال ها پیش در نوشته های نظریه پردازان علوم اجتماعی آمده است تببین و جایگاه مدیریت عمومی را با آن مورد ارزیابی قرار داد. بر این اساس مدیریت دولتی هر جامعه نیز به مثابه اجزای درخت فرهنگ همان جامعه و با ویژگی های بومی و خاص خود پدید می آید. به طور قطع این درخت در خاک خاصی متشکل از عواملی چون عوامل جفرافیایی - اکولوژیکی، عوامل سیاسی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل حقوقی، عوامل امنیتی و نظامی و عوامل تکنولوژیکی شکل می گیرد و بالنده می شود. نظام اداری چنین است که پدید آمده، توسعه می یابد و جهت گیری می کند. با درک این عوامل می توان نظام اداری کارا و مؤثرتری را پایه گذاری و از آن در جهت تمشیت امور عمومی جامعه استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - تاثیر اندیشه های اخوان الصفا بر جنبش سربداریه
مصطفی عبدالهی رامین یلفانی محبوبه شرفی

اخوان الصفا جمعیتی از فلاسفه و دانشمندان بوده‌‌‌‌اند .اینان با نظریاتی که در مورد دین و دولت و عدالت داشته‌‌‌‌اند تاثیراتی بر جنبش‌هایی مانند سربداران گذاشته اند. شرایطی که جامعه در قرون چهارم و هشتم هجری با آن مواجه بود زمینه را برای پیدایی اخوان الصفا و سربداران فراهم أکثر

اخوان الصفا جمعیتی از فلاسفه و دانشمندان بوده‌‌‌‌اند .اینان با نظریاتی که در مورد دین و دولت و عدالت داشته‌‌‌‌اند تاثیراتی بر جنبش‌هایی مانند سربداران گذاشته اند. شرایطی که جامعه در قرون چهارم و هشتم هجری با آن مواجه بود زمینه را برای پیدایی اخوان الصفا و سربداران فراهم آورده بود و در پس این زمینه هاست که این دو اعلام موجودیت می‌نمایند. اخوان الصفا و سربداران از طرفداران مذهب تشیع بوده‌‌‌‌اند و مدح کنندگان علی(ع) و اهل بیت بوده اند. اخوان الصفا قائل به رسیدن حکومت به دست اهل خیر بوده‌‌‌‌اند و در این راستا بود که سربداران با توجه به عقیده اخوان الصفا حکومت خود را تشکیل داده بودند. با توجه به این مطالب فرضیه اصلی این تحقیق این است که سربداران تحت تأثیر آموزه‌های اخوان الصفا در بعد مذهبی و سیاسی توانستند گفتمان حکومت خود را تأسیس نمایند. و سوال اصلی نیز این است که تأثیر پذیری سربداران از اخوان الصفا در چه زمینه‌هایی بوده است و اینکه این تأثیر پذیری تا چه حد در حکومت اینان نمود داشته است؟ این مقاله با استفاده از منابع اصلی و پژوهش های انجام شده و با تکیه بر رویکرد توصیفی – تحلیلی انجام شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - تاثیر گذاری نهاد های نظام صفویه بر انسجام حکومت دوره شاه عباس صفوی
محمد هاشم رهنما فیض اله بوشاسب گوشه ناصر جدیدی

دوره شاه عباس به شرایط تازه ای از مناسبات داخلی منجر که متمایز شدن این برهه از تاریخ صفویان را در پی داشت. این دوره به واسطه بازسازی و پایبندی به نهادهایی پدیدار گردید که نظام سیاسی صفویه را صورت بندی و تداوم بخشیده بودند.پیش از آن، نهادهای نظام سیاسی صفویه علیرغم فراز أکثر

دوره شاه عباس به شرایط تازه ای از مناسبات داخلی منجر که متمایز شدن این برهه از تاریخ صفویان را در پی داشت. این دوره به واسطه بازسازی و پایبندی به نهادهایی پدیدار گردید که نظام سیاسی صفویه را صورت بندی و تداوم بخشیده بودند.پیش از آن، نهادهای نظام سیاسی صفویه علیرغم فراز و نشیب های گوناگون که ساخت و عملکرد حکومت را منسجم می کردند با فوت شاه طهماسب و عدم صراحت تعیین جانشین، دچار تهدید و همگرایی فرادستان را تا روی کار آوردن شاه عباس بحرانی ساخته بود.این مقاله در تلاش برای توضیح ساز و کار تعاملات این دوره با رهیافت نهاد گرایی تاریخی است تا نشان دهد نهادها و قواعد برساخته نظام صفوی، روی کار آوردن شاه عباس و انسجام بخشی به دوره وی را رقم زده است.مقاله در پاسخ به دلایل انسجام دوره شاه عباس، این فرض را دنبال کرده است که پایبندی به قواعد و نهادهای برساخته در این دوره مناسباتی را ایجاد نمود که توانست میان فرادستان علی رغم معیارهای متضادی که داشتند مصالحه و تعادلی ایجاد نماید که سبب رفع عدم ثبات شده و در نتیجه همگرایی، تمایز و انسجام این دوره را شکل بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - رویکرد تطبیقی نظارت بر حکومت در اسلام و لیبرال دموکراسی
مسعود راعی

از جمله مهم ترین سوالات در حوزه ی حقوق عمومی نحوه ی اعمال نظارت بر حکومت و حاکمان می باشد. این دغدغه ی فکری بشری ریشه ی طولانی دارد و در نتیجه تلاش های انجام شده توسط روشنفکران و صاحب نظران در این زمینه نیز گسترده است. سوال مطرح در این خصوص به کارآمدی و میزان توانایی را أکثر

از جمله مهم ترین سوالات در حوزه ی حقوق عمومی نحوه ی اعمال نظارت بر حکومت و حاکمان می باشد. این دغدغه ی فکری بشری ریشه ی طولانی دارد و در نتیجه تلاش های انجام شده توسط روشنفکران و صاحب نظران در این زمینه نیز گسترده است. سوال مطرح در این خصوص به کارآمدی و میزان توانایی راه حل های ارایه شده می باشد. اتخاذ رویکرد تطبیقی در واقع ارایه پاسخ روشنی به این سوال است. در این نوشتار تلاش برآن است با ارایه نگرشی تطبیقی بین اسلام و لیبرال دموکراسی کارآمدی راههای نظارت بر حکومت و میزان آن ارزیابی شود؛ بدیهی است رسیدن به این سوال با مد نظر قرار دادن مبانی، هدف و ضمانت اجراهای هر دو نظام امکان پذیر خواهد بود. ادعا آن است که نظام سیاسی و حقوقی اسلام به دلیل برخوردار بودن از دو نوع سازوکار نظارتی که شامل نظارت درونی و بیرونی می باشد، در این حوزه کارآمدتر عمل کرده است. تجربه ی حکو مت نبوی و علوی در صدر اسلام گواه روشنی بر این ادعا است، که می تواند الگوی بی بدیلی در شرایط کنونی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - مسجد و نماد تاریخی آن در قرن اول هجری
حمیدرضا صفاکیش

از فراگیرترین ساختارهای اجتماعی در حوزه دین که جایگاهی ویژه برای ذکر خدا دارد و به همین منظور نیز برای اولین بار در قرن اول هجری به دست پیامبر اسلام (ص) بنا شده ، مسجد است. این مکان مقدس مهمترین جایگاه مذهبی و تاریخی در هر شهر و عظیم ترین پایگاه عبادی و معنوی برای هر فر أکثر

از فراگیرترین ساختارهای اجتماعی در حوزه دین که جایگاهی ویژه برای ذکر خدا دارد و به همین منظور نیز برای اولین بار در قرن اول هجری به دست پیامبر اسلام (ص) بنا شده ، مسجد است. این مکان مقدس مهمترین جایگاه مذهبی و تاریخی در هر شهر و عظیم ترین پایگاه عبادی و معنوی برای هر فرد و محل نیاز ، سجود، خشوع و خضوع به درگاه قادر متعال است. در قرن اول مساجد علاوه بر محل انجام فرایض و اقامه نماز ، نهادی دینی، فرهنگی، سیاسی ، اجتماعی و نظامی نیز به شمار می رفت. میزان توجه اسلام به مسجد و اهمیت آن به قدری زیاد است که پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: "روز قیامت مسجد از خالی بودن، قرآن از محجور بودن، عالم از در بین جاهلان بودن ،شکایت خواهند کرد." در این مقاله سعی شده کارکردهای دینی ، فرهنگی ، سیاسی و نظامی مسجد در قرن اول هجری و اهمیت آن در صدر اسلام بررسی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - رابطه اقتدار و مشروعیت در نظام سیاسی اسلام
علی لاریجانی غلامرضا غلامی ابرستان

چکیده در ادبیات سیاسی رایج، مشروعیت به معنای پذیرش حق اعمال قدرت از سوی شهروندان تعریف می‌شود، اما از نگاه اسلام مشروعیت نظام سیاسی دقیقا بر اساس تعریف مذکور تعریف نمی شود بلکه مشروعیت نظام سیاسی به شرعیت آن گره می خورد، بنابراین تفاوت اساسی میان تعریف مشروعیت از نگاه ا أکثر

چکیده در ادبیات سیاسی رایج، مشروعیت به معنای پذیرش حق اعمال قدرت از سوی شهروندان تعریف می‌شود، اما از نگاه اسلام مشروعیت نظام سیاسی دقیقا بر اساس تعریف مذکور تعریف نمی شود بلکه مشروعیت نظام سیاسی به شرعیت آن گره می خورد، بنابراین تفاوت اساسی میان تعریف مشروعیت از نگاه ادبیات رایج در علوم سیاسی و از منظر تفکر اسلامی مشاهده می‌شود در این تحقیق تلاش می شود ضمن تبیین تمایز نگاه اسلام به موضوع مشروعیت، تاثیر این امر بر اقتدار نظام سیاسی اسلام مورد بررسی قرار گیرد. از این رو به منظور درک صحیح از رابطه میان دو مفهوم اقتدار و مشروعیت در نظام سیاسی اسلام این مقاله نخست به بررسی تعاریف و دیدگاههای دانشمندان مختلف درباره مفهوم اقتدار پرداخته، سپس نسبت و ارتباط میان مفهوم مشروعیت و مفهوم اقتدار را در ادبیات سیاسی مورد بررسی قرار داده است. همچنین در ادامه به تبیین تعریف مشروعیت از منظر تفکر اسلامی و دیدگاههای موجود در این زمینه، جایگاه و نقش مردم در مشروعیت و اقتدار نظام سیاسی مورد بررسی قرار گرفته و از این رهگذر به نقش و جایگاه مشروعیت و چگونگی تحقق آن در نظام سیاسی اسلام و تاثیر این امر بر اقتدار دولت اسلامی پرداخته است. نگرش محقق در این مقاله این است که مشروعیت الهی به معنای انطباق نظام سیاسی با آموزه‌های اسلام و برخورداری توأمان آن از پذیرش مردمی تأثیر مستقیم و مهمی بر شکل گیری و افزایش اقتدار نظام سیاسی اسلام دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - دو قرن منازعه بین دولت و مجلس در فرانسه
حجت اله ایوبی

فرانسوی‌ها پس ازانقلاب نظامهای گوناگون سیاسی را آزمودند. یکی از مهمترین چالشهای سیاسی در این کشور در دو قرن گذشته ستیز بین مجلس و دولت بر سر اختیاراتشان بود. این جنگ و گریز تاریخی هراز گاهی به پیروزی یکی از دو هماورد انجامید. هوادران مجلس و یا دولت با راه انداختن شورشها أکثر

فرانسوی‌ها پس ازانقلاب نظامهای گوناگون سیاسی را آزمودند. یکی از مهمترین چالشهای سیاسی در این کشور در دو قرن گذشته ستیز بین مجلس و دولت بر سر اختیاراتشان بود. این جنگ و گریز تاریخی هراز گاهی به پیروزی یکی از دو هماورد انجامید. هوادران مجلس و یا دولت با راه انداختن شورشها و انقلابهای گوناگون به تغییر قانون اساسی و تثبیت موقعیت خود پیروزی خود را جشن گرفتند. در برشهایی از تاریخ سیاسی این کشور دو طرف کوشیدند به نظام بینابینی رضایت دهند و این ستیز کهنه را در بازی برد برد به پایان برند. اما سرانجام ژنرال دوگل با بهره گیری از موقعیت و شخصیت کاریزماتیک خود با تأسیس جمهوری پنجم این ستیز دیرینه را به سود دولت به پایان برد. بیش از پنجاه سال است که فرانسویها نظام سیاسی را تجربه می‌کنند که در آن خانه ملت از رأس امور به زیرکشیده شد و به حاشیه رانده شد. ریشه های این ستیز تاریخی موضوع این نوشتار می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - بررسی عوامل مؤثر بر اعتماد به رسانه ملی
حبیب صبوری خسروشاهی محمد باقر ریخته‌گرزاده تهرانی

این مقاله تلاش دارد به دوسؤال پاسخ دهد. نخست اعتماد مخاطبان رسانه ملی چقدر است؟ و دوم اینکه چه عواملی در کسب این اعتماد مؤثر است؟ به همین منظور با استفاده از نظریه‌های اعتماد اجتماعی از جمله نظریه گیدنز و ترکیب آن‌ها بانظریات مربوط به کارکرد رسانه‌ها، عوامل مؤثر بر اعتم أکثر

این مقاله تلاش دارد به دوسؤال پاسخ دهد. نخست اعتماد مخاطبان رسانه ملی چقدر است؟ و دوم اینکه چه عواملی در کسب این اعتماد مؤثر است؟ به همین منظور با استفاده از نظریه‌های اعتماد اجتماعی از جمله نظریه گیدنز و ترکیب آن‌ها بانظریات مربوط به کارکرد رسانه‌ها، عوامل مؤثر بر اعتماد به رسانه برشمرده شد. نهایتاً در این پژوهش تعداد 250 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تهران شرق به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شده است و پس از جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه، پاسخ‌های جمع‌آوری شده مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت و در نهایت با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن، تحلیل رگرسیونی و آزمون اف، فرضیه های تحقیق به آزمون گذاشته شد. نتایج نشان می‌دهد میزان اعتماد مخاطبان به رسانه ملی در حد متوسط است و عواملی از قبیل حفظ بی طرفی، استفاده از منابع موثق خبری، شیوه بیان مجریان اخبار و یا میزان پذیرش نظام سیاسی و عملکرد اقتصادی نظام در این اعتماد مؤثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - بررسی موانع نهادمندی احزاب عصر مشروطه در فرهنگ سیاسی
منوچهر ثابتی منصور وثوقی علیرضا محسنی تبریزی

در این پژوهش با رویکرد جامعه شناختی به موانع نهادمندی احزاب اولیه ایران پرداخته شده است. حزب، سازمانی است که اولین بار در جوامع غربی تاسیس گردید. اقشار و طبقات اجتماعی از طریق احزاب، مطالبات خود از حاکمیت را دنبال می کردند، نظام دموکراسی غرب بستر مناسبی برای رشد فرهن أکثر

در این پژوهش با رویکرد جامعه شناختی به موانع نهادمندی احزاب اولیه ایران پرداخته شده است. حزب، سازمانی است که اولین بار در جوامع غربی تاسیس گردید. اقشار و طبقات اجتماعی از طریق احزاب، مطالبات خود از حاکمیت را دنبال می کردند، نظام دموکراسی غرب بستر مناسبی برای رشد فرهنگ سیاسی مشارکتی بود که احزاب می توانستند در آن به رقابت با هم بپردازند. همزمان با شکل گیری و تثبیت مدرنیسم در جوامع غربی و استقرار نظام دموکراتیک، احزاب بعنوان نهادهای اجتماعی- سیاسی در ساختار جامعه مدرن وظایف و کارکردهای معینی برعهده گرفتند. چنین شرایطی منجر به نهادمندی احزاب و تشکیل نظام های سیاسی تک حزبی، دو حزبی و چندحزبی شد. در ایران، مقارن با انقلاب مشروطه و تاسیس پارلمان، اولین احزاب سیاسی به وجود آمدند. نظام سیاسی پادشاهی، فرهنگ سیاسی سنتی، اقتصاد معیشتی، وابستگی روشنفکران و... از جمله موانع نهادمندی احزاب عصر مشروطه بودند. این پژوهش با روش تاریخی- اسنادی و با تکنیک فیش برداری انجام شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - شبکه قدرت در نظام سیاسی مردم سالار دینی در نهج البلاغه
عظیم اله نبی لو

در اینکه چه کسانی در یک نظام سیاسی می توانند در مناصب سیاسی و اجرایی آن قرار گیرند همواره قابل بحث و نزاع بوده و نظام های سیاسی با ارائه چارچوب ها و شاخص هایی، محدودیت ها و ضوابطی را برای آن وضع کرده اند. هدف از شبکه قدرت در نظام سیاسی مردم سالار دینی که با نگرش سیستمی أکثر

در اینکه چه کسانی در یک نظام سیاسی می توانند در مناصب سیاسی و اجرایی آن قرار گیرند همواره قابل بحث و نزاع بوده و نظام های سیاسی با ارائه چارچوب ها و شاخص هایی، محدودیت ها و ضوابطی را برای آن وضع کرده اند. هدف از شبکه قدرت در نظام سیاسی مردم سالار دینی که با نگرش سیستمی به نظام های اجتماعی مطرح می شود و بخشی از سیستم سیاسی را شکل می دهد، تعیین سهامداران و سرشاخه های قدرت سیاسی است. پرسش اصلی در شبکه قدرت این است که چه کسانی در نظام سیاسی مجاز به قرار گرفتن در شبکه قدرت هستند؟ نوشتار پیش رو در راستای پاسخ به این پرسش با تمرکز بر نهج البلاغه به عنوان یک منبع غنی در باب سیاست، با رویکرد سیستمی و روش اکتشافی، توصیفی و تحلیلی در سه بخش شایستگان و نخبگان، اقلیت های دینی و زنان، شبکه قدرت را مورد بررسی قرار داده است. یافته ها نشان می دهد مساله شایستگان و نخبگان در درجه اول قرار دارد و معیاری مقدم و مشرف بر بخش های دیگر تلقی می شود. اقلیت های دینی با ملاحظه حقوق شهروندی و نگاه انسانی به آنان مجاز به قرار گرفتن در شبکه قدرت خواهند بود هرچند محدودیت هایی برای آنان لحاظ می شود. اما نسبت به قرار گرفتن زنان در شبکه قدرت شواهدی بر عدم امکان آن وجود دارد هر چند می توان از دلایل دیگر امکان آن را اثبات کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - نقش آفرینی فراحقوقی احزاب در نظام سیاسی ایران با مطالعه تطبیقی
احمد ساجدی روح اله رحیمی حسین علائی خدیجه کریمی اصفهانی

10.30495/psq.2021.1926155.2022

انسان براساس گرایش طبیعی خود موجودی اجتماعی است و همین ضرورت باعث شکل‌گیری روابط اجتماعی و تشکیل جوامع می‌شود. جامعه‌سیاسی با در دست داشتن قدرت سیاسی به اداره‌ی امور می‌پردازد. یکی از مسایل مهم در نظام‌های سیاسی، وجود احزاب است. احزاب و گروه‌های سیاسی از طریق کوشش برای أکثر

انسان براساس گرایش طبیعی خود موجودی اجتماعی است و همین ضرورت باعث شکل‌گیری روابط اجتماعی و تشکیل جوامع می‌شود. جامعه‌سیاسی با در دست داشتن قدرت سیاسی به اداره‌ی امور می‌پردازد. یکی از مسایل مهم در نظام‌های سیاسی، وجود احزاب است. احزاب و گروه‌های سیاسی از طریق کوشش برای افزایش سطح مشارکت مردمی می‌توانند امنیت جامعه را حفظ نمایند. امروزه همه‌ی نظام‌های سیاسی، نیازمند احزاب هستند به دلیل این‌که احزاب به ثبات سیاسی کمک می‌کنند. لذا در این تحقیق به بررسی نقش فراحقوقی احزاب در نظام سیاسی ایران می پردازیم. در ایران احزاب در اصل 26 قانون اساسی مورد شناسایی قرار گرفته‌اند اما به دلایل مختلف جامعه‌شناسی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی از گسترش کیفی و عملکردی مناسبی برخوردار نبوده‌اند. در جریان توسعه سیاسی یکی از وظایف مهم نظام سیاسی، چگونگی به کارگیری توانایی‌ها و بهره-گیری صحیح از قابلیت‌های نظام است. از آنجا که احزاب از عمده الگوهای مشارکت توزیع قدرت سیاسی و به طور کلی از عمده معیارهای توسعه سیاسی به شمار می‌آیند، لذا بالا بودن توانایی سازوکارهای نظام سیاسی جهت توسعه احزاب سیاسی را باید از عوامل مهم پایداری احزاب بر شمرد. نظر می‌رسد از مهم‌ترین عوامل در نقش فراحقوقی موثر بر کارامدی احزاب در نظام سیاسی ایران، علاوه بر ثبات سیاسی و همسان سازی فرهنگ عمومی در کنار تعدیل کنترل دولت، قدرت سیاسی احزاب و نهادینه سازی مشارکت نهادهای مدنی در تصمیم گیری های غیر سیاسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - مطالعه تطبیقی مصادره،تملک اموال واملاک مبتنی برفقه اسلامی ونظام های حقوقی بین المللی
محمد صادق ابراهیمیان بیت الله دیو سالار پرویز ذکائیان

ملکیّت عبارت است از اختصاص انحصاری مال به دارنده که سایرین را از تصرف در آن ممنوع می‌کند و تملک و مصادره مالک شدن را گویند، هدف از این پژوهش مطالعه تطبیقی مصادره،تملک اموال واملاک مبتنی برفقه اسلامی ونظام های حقوقی بین المللی می باشد و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است و یا أکثر

ملکیّت عبارت است از اختصاص انحصاری مال به دارنده که سایرین را از تصرف در آن ممنوع می‌کند و تملک و مصادره مالک شدن را گویند، هدف از این پژوهش مطالعه تطبیقی مصادره،تملک اموال واملاک مبتنی برفقه اسلامی ونظام های حقوقی بین المللی می باشد و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است و یافته ها بیانگر این است که در فقه اسلامی تملك اموال مشروع با موازین اسلامی ناسازگار نیست ولی تملک اموال واملاک نامشروع مشروع ندانسته است. حضرت امام خميني (ره) تملك اموال غير مشروع را مجاز دانسته اند. در قانون فرانسه مصادره صرفاً مبتنی بر منفعت عمومی بايد باشد و دولت مالک این اموال نیست. در راستاي حمایت حقوقی از اموال عمومی، این نظریه؛ اختیار واگذاري اموال عمومی را از دولت سلب می کند و او را مکلف به حفاظت و نگهداري از این اموال می نماید تملک در اکثر نظام های بین المللی به رسمیت شناخته شده است. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات نظام سیاسی

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية