مطالعه تطبیقی مصادره،تملک اموال واملاک مبتنی برفقه اسلامی ونظام های حقوقی بین المللی

الموضوعات : مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

محمد صادق ابراهیمیان ¹ (قزوین)
بیت الله دیو سالار ² (فقه و حقوق. دانشگاه ازاد اسلامی. چالوس. ایران)
پرویز ذکائیان ³ (دانشگاه چالوس، دانشگاه ازاد چالوس )

تاريخ الإرسال : 05 الإثنين , ذو الحجة, 1443 تاريخ التأكيد : 19 الخميس , شعبان, 1445 تاريخ الإصدار : 19 الخميس , شعبان, 1445

الکلمات المفتاحية: تملک , املاک , فقه اسلامی , نظام های حقوقی بین المللی و نظام سیاسی.,

ملخص المقالة :

ملکیّت عبارت است از اختصاص انحصاری مال به دارنده که سایرین را از تصرف در آن ممنوع می‌کند و تملک و مصادره مالک شدن را گویند، هدف از این پژوهش مطالعه تطبیقی مصادره،تملک اموال واملاک مبتنی برفقه اسلامی ونظام های حقوقی بین المللی می باشد و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است و یافته ها بیانگر این است که در فقه اسلامی تملك اموال مشروع با موازین اسلامی ناسازگار نیست ولی تملک اموال واملاک نامشروع مشروع ندانسته است. حضرت امام خميني (ره) تملك اموال غير مشروع را مجاز دانسته اند. در قانون فرانسه مصادره صرفاً مبتنی بر منفعت عمومی بايد باشد و دولت مالک این اموال نیست. در راستاي حمایت حقوقی از اموال عمومی، این نظریه؛ اختیار واگذاري اموال عمومی را از دولت سلب می کند و او را مکلف به حفاظت و نگهداري از این اموال می نماید تملک در اکثر نظام های بین المللی به رسمیت شناخته شده است.

المصادر:

-انصاری، مرتضي(1384) ، زندگي نامه و شخصيت شيخ انصاري، نشر فارس الحجاز ، چاپ اول ، 85.
-امامی، حسن(1374)، حقوق مدنی، تهران، کتاب فروشی اسلامیه ج۱، ، چاپ پانزدهم، صفحه 74.
-رفیعی آتانی، عطاء الاهل(1386)، جایگاه دولت در نظام اقتصادی اسلام، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، ش 27، صفحه 213.
باریکلو، علیرضا. (1393) اموال و حقوق مالی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
-حلّی ، محمد‌بن‌حسن(1387)، إیضاح‌الفوائد، قم: مؤسسه اسماعیلیان، ج1، 2 و 3، چاپ اول، صفحه 167.
-جعفری لنگرودی، محمدجعفر(1393)، حقوق اموال، کتابخانه گنج دانش، تهران، چاپ پنجم ، صفحه24.
-جعفری لنگرودی ، محمد جعفر. (1370) ترمینولوژی حقوق ، تهران، گنج دانش، چاپ پنجم، ص216
خویی، سیدابوالقاسم(بي تا)، مصباح‌الفقاهة، ، قم: مکتب‍ةالداوری.ج5، چاپ اول، صفحه 755.
-خمینى، روح الله(1421) ، کتاب البیع، ج دوم. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس سره.
- خمینی، روح الله (1379)، تحریرالوسیله، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، (چاپ و نشر عروج)، چاپ اول.
- خمینی، سید روح الله. (1379)، صحیفة امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، (چاپ و نشر عروج)، چاپ چهارم.
-دهخدا، علی‌اکبر(1377)، لغت‌نامه دهخدا، ج۳، ص۳۳۷۷، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم از دوره جدید، سال ۱۳۷۷.
رحیم پیلوار(1396)، مطالعه تطبیقی اعراض در فقه و حقوق ایران و حقوق فرانسه، مطالعات حقوق تطبيقي دوره 8 شماه يك ، صفحات 85-81
سنهوری، عبدالرزاق احمد(1998م)، مصادرالحق فی‌الفقه الإسلامی؛ ج1، چ2، بیروت: منشورات الحلبی.
-سیمایی، حسین(1396) ، قلمرو مالکیت خصوصی و حکم مصادره اموال از دیدگاه امام خمینی،http://www.imam-khomeini.ir
-عسكري، يداالله(1390)، كالاي قاچاق و حقوق مصرف كننده، همايش تخصصي مباني فقهي ـ حقوقي قاچاق كالا و ارز، مشهد، 1390.
-طالقانی، سید محمود(1344)، اسلام و مالکیت،شرکت سهام انتشار،تهران، صفحات 12-81.
-کاتوزیان، ناصر(1382)، اموال و مالکیت، تهران، نشر میزان، چاپ ششم، صفحات 654-147.
-کلینی، ابوجعفر(1407)، محمدبن یعقوب، کافی، جلد5 ، دارالکتب اسلامی، قم، چاپ چهارم، صفحات 213-324.
-کنعانی، محمد طاهر، (۱۳۸۷)، تملک اموال عمومی و مباحات، تهران، نشر میزان، چاپ اول، ص ۱۵۳ - ۱۵۶
-گواهی،زهرا؛ ثقفی، مریم . (1395). مبانی فقهی – حقوقی سلب مالکیت توسط دولت ، مجله اقتصاد و بانکداری اسلامی، سال پنجم، شماره 15.
-مکارم شیرازی، ناصر(1411)، القواعد الفقهیّة، مدرسه امیرالمؤمنین(ع)، جلد1 ، چاپ سوم، قم، صفحات 21-123.
-مطهری، مرتضی(1378)، مجموعه آثار، انتشارات صدرا، جلد19 ، تهران، چاپ اول، صفحات 541-321.
-نوین ، پرویز(1390) ، حقوق مدنی تطبیقی ، حقوق قرار داد ها – تعهدات رم باستان – فرانسه – ایران – انگلستان – چاپ اول ، تهران ، کتابخانه گنج دانش .
-نجفی، محمد حسین(1376)، جواهر الکالم فی شرح شرایع اسلام، جلد4 ، دارالکتاب اسلامیه، تهران، چاب چهارم، صفحات 321-258.
نراقی، ملا احمد. (1408ق)، عوائد الایام، قم: مکتبه بصیرتی.

Mitchell, A., Hinton, N. and Taylor, S. (1992). Confiscation, London: Sweet and Maxwell.