مالکیت حضرت علی (ع) بر ینبع النخیل
محورهای موضوعی : فقه و تاریخ تمدّنمحمود شاکری فرد 1 , ماهیار شریعت پناهی 2 , شهربانو دلبری 3
1 - گروه تاریخ و تمدّن ملل اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
2 - استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
3 - گروه تاریخ و تمدّن ملل اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
کلید واژه: وقف, امام سجاد (ع), مالکیت, حضرت علی (ع), ینبع,
چکیده مقاله :
حضرت علی (ع) به عنوان برجسته‌ترین نخبه مسلمانان پس از حضرت رسول اکرم (ص) و شاگرد پر آوازه‌ی ایشان، در دوران خلفاء در ینبع مدینه یک مرکز کشاورزی می‌سازد. برای نخستین بار است که کسی در این منطقه، کشاورزی را به شکل یک سرمایه گذاری دقیق و کار متراکم و برجسته شروع می‌کند. نخلستان‌های اطراف ینبع، به صورت خیلی بدوی وجود داشته؛ ولی در دوره‌ی قبایلی، کار اساسی، بیشتر تجارت و دامداری است و حضرت علی (ع) است که برای اولین بار و به تنهایی در تبدیل مسئله‌ی دامداری و تجارت به آن شکل بدوی و کاروانی‌اش در آن نظام؛ درتولید کشاورزی سنتی، نقش یک موسس و بنیان گزار را دارد. در این مقاله سعی شده است به روش توصیفی و تحلیلی چگونگی مالکیت حضرت علی (ع) را بر این منطقه وسیع، حدود آن، وقفیات ایشان در این ناحیه و سرانجام مالکیت و تولیت املاک ایشان را تا زمان امام سجاد (ع) مورد بررسی قرار دهد. ونتایج پ‍ژوهش مؤید این نکته است که مالکیت حضرت علی (ع) بر ینبع النخیل به واسطه خریداری زمینهای این منطقه، تلاش و کوشش ایشان بر روی آبادانی وگسترش آن بسیار ثمر بخش وحائظ اهمیت بوده است.