این آزمایش به منظور ارزیابی کشت افزایشی سورگوم با لگوم های علوفه ای بر عملکرد علوفه و کنترل علف هرز به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان انجام شد. نسبت های مختلف کشت مخلوط سورگوم با لگوم های علوفه ای در 9 سطح شامل کشت خالص گیاهان سورگوم، خلر و ماشک، کشت مخلوط افزایشی سورگوم با نسبت های 33%، 66% و 100% تراکم مطلوب ماشک و خلر و مدیریت مختلف علف های هرز شامل کنترل کامل، یک بار وجین و عدم کنترل علف های هرز مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بیشترین و کمترین عملکرد علوفه تر و خشک سورگوم به ترتیب در تیمار کشت مخلوط سورگوم با 33 درصد ماشک گل خوشه ای و 100 درصد خلر به دست آمدند. بیشترین شاخص محتوای کلروفیل و سطح برگ سورگوم در تیمار کشت خالص سورگوم و در شرایط کنترل کامل علف هرز مشاهده شد. بلندترین ارتفاع ساقه سورگوم و گیاه پوششی از تیمار کشت سورگوم با 100% خلر و در شرایط عدم کنترل علف هرز حاصل شد. از طرف دیگر در تیمار کشت خالص ماشک و خلر در شرایط کنترل کامل علف های هرز، گیاهان پوششی دارای بالاترین زیست توده بودند. یافته های این آزمایش نشان داد که بیشترین تراکم و زیست توده علف های هرز در شرایط کشت خالص ماشک و عدم وجین علف های هرز حاصل شد. به عنوان یک نتیجه کلی، اینکه با انتخاب مناسب نسبت های کشت مخلوط و لگوم های علوفه ای می توان علاوه بر بهبود عملکرد کمّی علوفه سورگوم، علف های هرز سورگوم را نیز تا حدود زیادی کنترل و مدیریت نمود. تفاصيل المقالة

کدوی تخم کاغذی از جمله گیاهان دارویی با ارزش می باشد که دانه آن دارای مقادیر بالایی از روغن است. به منظور بررسی واکنش کدو تخم کاغذی به تنش کمبود آب و کاربرد سالیسیلیک اسید، آزمایشی مزرعه‌ای طی دو سال متوالی (بهار و تابستان سال های 1394 و 1395) به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. بوته های در مرحله 5 تا 6 برگی با غلظت‌های صفر، 0/5، 1 و 1/5 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید محلول پاشی شدند و 15 روز پس از محلول‌پاشی، تحت تنش‌های رطوبتی 0/3-، 1/2- و 1/8- مگا پاسکال خاک قرار گرفتند. افزایش شدت تنش باعث کاهش محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل و کاروتنوئید، طول بوته، تعداد گره، تعداد ساقه فرعی، عملکرد میوه، قطر میوه، قطر میانبر میوه شد. در مقابل، محلول پاشی با سالیسیلیک اسید موجب افزایش و بهبود معنی دار محتوای نسبی رطوبت برگ، محتوای کلروفیل و کاروتنوئید، طول بوته، تعداد گره، تعداد ساقه فرعی، عملکرد میوه، قطر میوه، عملکرد دانه، تعداد دانه در میوه و وزن هزار دانه گردید. اثرات بهبوددهندگی سالیسیلیک اسید به ویژه در غلظت 5/1 میلی مولار چشم‌گیرتر بود. صفاتی نظیر محتوای رطوبت نسبی برگ، طول بوته، کلروفیل a، b و کل، تعداد گره در بوته، تعداد شاخه‌های فرعی و قطر میان بر میوه در تیمار 1/2- مگا پاسکال کاهش معنی داری را نسبت به تیمار شاهد نشان ندادند و یا حتی افزایش نیز داشتند. همچنین، تعداد دانه در میوه در تیمار 1/2- نسبت به 0/3- مگا پاسکال افزایش معنی داری را نشان داد. به نظر می رسد کاهش آب در دسترس، الگوی تسهیم اسمیلات ها را در میوه تغییر داده و به طور عمده، به صرف کاهش اندازه مزوکارپ یا دیگر قسمت‌های میوه، به سمت بخش دانه جریان داده است. از بین اجزای عملکرد، تعداد دانه در میوه و پس از آن، تعداد میوه در واحد سطح بیشترین اثر را بر افزایش میزان تولید در واحد سطح داشتند. در مقابل، وزن دانه تغییرات چندانی را در تیمارهای مختلف آبی یا محلول پاشی با سالیسیلیک اسید نداشت. بر اساس داده های حاصل، گیاه کدو تا تنش 1/2- مگا پاسکال کاهش زیادی را در عملکرد دانه نشان نداد. تفاصيل المقالة

این پژوهش به منظور بررسی واکنش ارقام گندم دوروم نسبت به تاریخ کاشت و تراکم های مختلف بذر تحت شرایط دیم طی آزمایشی در سال های 95-1393 در سرارود کرمانشاه به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. سه ژنوتیپ گندم دوروم (SAJI، BCR و STJ) در سه تاریخ کاشت قبل از بارندگی مؤثر (مقدار و زمان وقوع بارندگی مؤثر به ترتیب 2/33 و 5/34 میلی متر و 26 مهر و 5 آبان ماه در دو سال آزمایش بود)، 15 روز بعد از بارندگی مؤثر و 30 روز بعد از بارندگی مؤثر و در چهار تراکم 250، 350، 450 و 550 بوته در متر مربع ارزیابی شدند. صفات تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد نور دریافتی، درصد پروتئین دانه و محتوای کلروفیل اندازه گیری شدند. نتایج مقایسه میانگین های اثرات ساده نشان داد که تعداد سنبله در متر مربع در تاریخ کاشت قبل از بارندگی مؤثر نسبت به دو تاریخ کاشت دیگر بیشتر بود. مقایسه میانگین های اثرات متقابل نشان داد که ژنوتیپ STJ در تراکم 250 دانه و تاریخ کاشت 15 روز بعد از بارندگی مؤثر بیشترین وزن هزار دانه، رقم SAJI در تراکم 550 دانه و تاریخ کاشت قبل از بارندگی مؤثر بیشترین عملکرد دانه و رقم SAJI در تراکم 450 دانه و تاریخ کاشت قبل از بارندگی مؤثر بیشترین عملکرد بیولوژیک را داشتند. بالاترین میزان کلروفیل کل و درصد پروتئین دانه از تراکم 350 بوته در مترمربع به دست آمد. کمترین میزان کلروفیل از تاریخ کاشت 30 روز بعد از بارندگی مؤثر حاصل شد. تفاصيل المقالة

اثر تاریخ کاشت زمستانه و محلول پاشی عنصر روی بر عملکرد و ترکیب اسیدهای چرب ارقام بهاره کلزا طی آزمایشی به صورت فاکتوریل‌اسپلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال (94-93 و 95-94) در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج مطالعه شد. در این آزمایش عامل تاریخ کاشت زمستانه دارای سه سطح شامل 5ام ،15ام و 25ام اسفندماه و عامل عنصر روی در دو سطح، شامل محلول پاشی با سولفات روی و عدم کاربرد روی (محلول پاشی با آب خالص) به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی و ارقام بهاره شاملRGS003 ,Zafar ,Julius ,Jerry ,Zabol 10 و hyola4815 در کرت های فرعی قرار گرفتند. ‌‌‌نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که اثر سال، تاریخ کاشت، محلول‌پاشی عنصر روی، رقم و اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر صفات کیفی ‌(میزان گلیکوزینولات دانه و اسیدهای چرب)، در سطح 1 درصد معنی‌دار بودند. بیشترین عملکرد دانه در ارقام zafar با میانگین 4258 کیلوگرم در هکتار و hyola4815 با میانگین 4192 کیلوگرم در هکتار، در تاریخ کاشت 5 اسفند مشاهده شدند. ‌بیشترین و کمترین درصد اولئیک اسید، به‌ترتیب به ارقام zafar با میانگین 89 /66 درصد و zabol10 با میانگین 02 /66 درصد اولئیک اسید تعلق داشتند. ‌همچنین، کمترین میزان گلوکوزینولات دانه در ارقام ‌zafar با میانگین ‌313 /8 میلی‌گرم در گرم وزن خشک کنجاله و hyola4815 با میانگین567 /8 میلی‌گرم در گرم وزن خشک کنجاله در تاریخ کاشت 5 اسفند به دست آمدند. نتایج آزمایش نشان داد که با تاخیر در تاریخ کاشت عملکرد دانه، عملکرد روغن، میزان پالمیتیک اسید، لینولئیک اسید و اولئیک اسید روغن دانه کاهش و درصد لینولنیک اسید، اروسیک اسید و میزان گلیکوزینولات دانه به طور معنی دار افزایش می یابند. تفاصيل المقالة

به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی متانول و اسیدآسکوربیک بر رشد و عملکرد بادام‌زمینی (رقم NC2) در سال زراعی 1394، در دو منطقه آستانه اشرفیه و کیاشهر، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای مورد بررسی دراین آزمایش شامل محلول‌پاشی متانول در 4 سطح شامل صفر (شاهد)، 7، 14 و 21 درصد حجمی و محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک در 4 سطح شامل صفر (شاهد)، 250، 500 و 750 میلی‌گرم در لیتر بودند. محلول‌پاشی دو بار طی فصل رشد گیاه و با فاصله‌ی زمانی 15 روزه و شروع محلول‌پاشی در مرحله کدبندی 72 انجام شد. صفات اندازه‌گیری شده در این تحقیق شامل: عملکرد غلاف، عملکرد دانه، عملکرد زیست توده، عملکرد پروتئین، عملکرد روغن، کارایی مصرف آب غلاف، کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ و پتانسیل اسمزی برگ بود. نتایج نشان داد که اثر ساده محلول‌پاشی متانول و اسیدآسکوربیک تأثیر مثبت و معنی‌داری بر روی صفات اندازه‌گیری شده داشت. بالاترین میزان در پارمترهای اندازه‌گیری شده در دو تیمار محلول‌پاشی متانول (14 و 21 درصد حجمی) و دو تیمار اسیدآسکوربیک (500 و 750 میلی‌گرم در لیتر) مشاهده شد. درصد افزایش میزان عملکرد غلاف در تیمارهای مصرفی 14 و 21 درصد حجمی متانول در مقایسه با تیمار شاهد (عدم کاربرد متانول) به‌ترتیب 15/20 و 65/24 درصد بود. مصرف اسیدآسکوربیک با مقادیر 500 و 750 میلی‌گرم در لیتر به‌ترتیب موجب افزایش 36/17 و 67/20 درصدی عملکرد غلاف نسبت به تیمار شاهد (عدم کاربرد اسیدآسکوربیک) شد. تفاصيل المقالة

به‌منظور ارزیابی فعالیت‌های فیزیولوژیک بادام زمینی در واکنش به رژیم‌های مختلف آبیاری و کاربرد برگی اتانول آزمایشی در طی فصل زراعی 1398 و 1399 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار سطح رژیم آبیاری پس از 25، 50، 75 و 100 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A به‌عنوان کرت اصلی و سه سطح اتانول 10، 20 و 30 درصد حجمی به‌عنوان کرت فرعی بود. اثر متقابل بین رژیم آبیاری × الکل اتانول بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده در بادام زمینی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار گردید. تنش خشکی سبب کاهش عملکرد دانه در واحد سطح، شاخص کلروفیل برگ و رطوبت نسبی برگ‌ در بادام زمینی گردید ولی، تنش خشکی میزان پرولین، قندهای محلول، پروتئین محلول، آنتوسیانین‌ها و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز و پراکسیداز را افزایش داد. بیشترین عملکرد دانه (3275 کیلوگرم در هکتار) بادام زمینی در واکنش به رژیم آبیاری پس از 25 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A همراه با کاربرد برگی اتانول با غلظت 20 درصد حجمی به‌دست آمد. به‌طور کلی نتایج نشان داد که کاربرد برگی اتانول می‌تواند در راستای ارتقای عملکرد دانه و افزایش مقاومت بوته‌های بادام زمینی در مقابل تنش خشکی تحت شرایط اقلیمی مشابه قابل توصیه ‌باشد. تفاصيل المقالة

این آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1399-1398 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله گل‌دهی و قطع آبیاری از مرحله خورجین‌دهی و چهار سطح عناصر ریزمغذی شامل صفر (به‌عنوان شاهد)، کاربرد برگی روی، آهن و روی + آهن، به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و دو رقم کلزا به‌نام‌های ساری‌گل و آرجی‌اس‌300 در کرت‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد شاخه فرعی در بوته (72/7 عدد)، تعداد خورجین در شاخه‌های فرعی (8/125 عدد)، وزن هزار دانه (49/5 گرم)، عملکرد زیست‌توده (23760 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (5668 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن کلزا (2519 کیلوگرم در هکتار) در رقم آرجی‌اس‌-300 تحت شرایط آبیاری کامل و کاربرد روی + آهن به‌دست آمد و در شرایط مشابه تفاوت معنی‌داری با رقم ساری‌گل نشان نداد. در این آزمایش، قطع آبیاری از مرحله گل‌دهی بیشترین کاهش عملکرد دانه کلزا را نشان داد و تحت شرایط تنش کم‌آبی از مرحله گل‌دهی، کاربرد برگی روی + آهن، عملکرد دانه ارقام آرجی‌اس300 و ساری‌گل را در مقایسه با شاهد به‌ترتیب، معادل 107 و 136 افزایش داد. کاربرد تلفیقی روی و آهن به‌صورت کاربرد برگی از طریق بهبود رشد رویشی و زایشی بوته‌های کلزا، عملکرد دانه را در سطوح مختلف رژیم آبیاری افزایش داد. بدین ترتیب، کاربرد برگی ترکیبی عناصر ریزمغذی روی و آهن هر دو با غلظت 4 در هزار می‌تواند برای افزایش عملکرد کمی و کیفی کلزا تحت شرایط اقلیمی مشابه توصیه شود تفاصيل المقالة

به منظور مطالعه اثر تاریخ کاشت زمستانه و محلول پاشی عنصر روی بر عملکرد و ترکیب اسیدهای چرب ارقام بهاره کلزا(Brassica napus) ،آزمایشی به صورت فاکتوریل‌اسپلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال(94-93 و 95-94)در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. در این آزمایش عامل تاریخ کاشت زمستانه شامل 5 ام ،15ام و 25 ام اسفندماه و عامل عنصر روی در دو سطح شامل محلول پاشی با سولفات روی و عدم کاربرد روی( محلول پاشی با آب خالص) به صورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ارقام بهاره شامل RGS003 ,Zafar, Julius , Jerry , Zabol 10 , Hyola 4815 در کرتهای فرعی قرار گرفتند.‌‌‌نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که اثر سال، تاریخ کاشت، محلول‌پاشی عنصر روی، رقم و اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر صفات کیفی‌(میزان گلیکوزینولات دانه و اسیدهای چرب)، در تاریخ‌های مختلف کاشت و نیز در ارقام تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد داشتند. بیشترین عملکرد دانه در رقم zafar با میانگین 4258 کیلوگرم در هکتار و رقم hyola4815 با میانگین 4192 کیلوگرم در هکتار، در تاریخ کاشت 5 اسفند مشاهده شد.‌همچنین کمترین میزان گلوکوزینولات دانه در رقم‌zafar با میانگین‌313 /8 میلی‌گرم در گرم وزن خشک کنجاله و رقمhyola4815 با میانگین567 /8 میلی‌گرم در گرم وزن خشک کنجاله در تاریخ کاشت 5 اسفند بدست آمد. تفاصيل المقالة

این تحقیق در شهرستان قزوین، با هدف بررسی تأثیر محلول پاشی عناصر ریزمغذی آهن، روی و عنصر کلسیم بر عملکرد عدس دیم انجام شد. این آزمایش بصورت کرت‌های یک‌بارخردشده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکراراجرا شد. شرایط رطوبتی در 2 سطح (I1: بدون آبیاری (دیم) I2: آبیاری قبل از گلدهی) به عنوان عامل اصلی و محلول‌پاشی در 5 سطح (M1: کلسیم، M2: روی، M3: آهن، M4: کلسیم + روی + آهن و M5: آب خالص، (شاهد)) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر آبیاری (در سطح 5 درصد)، محلول‌پاشی (در سطح 1 درصد) و اثر متقابل آبیاری × محلول پاشی (در سطح 5 درصد) بر عملکرد دانه معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که آبیاری تکمیلی باعث افزایش قابل توجه عملکرد دانه ( 6/811 کیلوگرم در هکتار) شد. نتایج مقایسه میانگین‌های اثر محلول‌پاشی بر میزان عملکرد دانه نشان داد که تیمار محلول پاشی آهن + روی + کلسیم با میانگین 5/729 کیلوگرم در هکتار بیشترین میزان عملکرد دانه را داشت که با تیمار محلول‌پاشی روی در یک گروه آماری مشترک قرار داشتند. در بین سطوح محلول‌پاشی کلسیم کمترین تأثیر را در افزایش عملکرد دانه داشت. نتایج مقایسه میانگین‌های اثر متقابل آبیاری و محلول‌پاشی بر عملکرد دانه نشان داد که بیشترین میزان عملکرد دانه در تیمارهای محلول‌پاشی آهن + روی + کلسیم و محلول‌پاشی روی به تنهایی در شرایط آبیاری تکمیلی مشاهده شد. تفاصيل المقالة

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی روی، بر و منگنز بر عملکرد گلرنگ رقم محلی اصفهان تحت شرایط مختلف رطوبتی در بهار و تابستان 1394 در منطقه قزوین انجام شد. این آزمایش به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل: دور آبیاری در 3 سطح (I1: آبیاری هر 6 روز یکبار، I2: آبیاری هر 9 روز یکبار و I3: آبیاری هر 12 روز یکبار) به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی عناصر ریزمغذی در 8 سطح (M1: Zn، M2: B، M3: Mn، M4: B + Zn، M5: Mn + Zn، M6: B + Mn، M7: B + Zn + Mn: M8: آب خالص (شاهد)) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده آبیاری و اثر ساده محلول پاشی بر عملکرد دانه گلرنگ معنی دار بودند. نتایج مقایسه میانگین های اثر سطوح آبیاری بر عملکرد دانه نشان داد که بیشترین عملکرد دانه متعلق به تیمار آبیاری 6 روز با میانگین 1584 کیلوگرم در هکتار بود و تیمارهای 9 و 12 روز آبیاری به ترتیب با میانگین های 1438 و 1306 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشتند و از نظر آماری در یک گروه آماری مشترک قرار داشتند. نتایج مقایسه میانگین های اثر سطوح محلول پاشی بر عملکرد دانه نشان داد که تیمار روی + منگنز + بور با میانگین 1579 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را دارا بود و کمترین مقدار عملکرد دانه متعلق به تیمار شاهد با میانگین 1262 کیلوگرم در هکتار بود. تفاصيل المقالة