فهرس المقالات سید محسن mohsen


  • المقاله

    1 - کمی سازی معیارهای بصری پوشش اراضی با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: جنگل‌های دو هزار سه هزار تنکابن)
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , العدد 10 , السنة 22 , زمستان 1399
    زمینه و هدف: در ایران با وجود روند فزاینده فعالیت های توسعه ای که سبب تغییر ساختار و در نهایت تغییر یا از بین بردن عملکردها و فرآیندهای سیمای سرزمین می شوند، لزوم در نظرگیری اثرات بصری در مطالعات EIA به ویژه در اکوسیستم های شمالی کشور احساس می شود. این مطالعه با هدف ک أکثر
    زمینه و هدف: در ایران با وجود روند فزاینده فعالیت های توسعه ای که سبب تغییر ساختار و در نهایت تغییر یا از بین بردن عملکردها و فرآیندهای سیمای سرزمین می شوند، لزوم در نظرگیری اثرات بصری در مطالعات EIA به ویژه در اکوسیستم های شمالی کشور احساس می شود. این مطالعه با هدف کمی سازی معیارهای بصری پوشش اراضی با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه در سال 1395، با هدف کمی سازی معیارهای بصری طبیعی بودن و پیچیدگی با استفاده از سنجه های SHDI، SHEI، PLAND، LPI، PR، PD و NP در حوزه آبخیز دو هزار و سه هزار تنکابن از دو نقطه دید ناظر صورت گرفت. پس از تهیه نقشه کاربری اراضی و تولید DSM و انتقال نقاط دید به GIS با استفاده از دستور Visibility در GIS، محدوده قابل دید به دست آمد و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: با توجه به شاخص PLAND که بیشترین مقدار آن مربوط به کاربری جنگل بود و مقادیر آن برای کاربری های جنگل، کشاورزی و مرتع به ترتیب 1499/0، 0001/0 و 0021/0 به دست آمد ، مشخص شد که طبیعی بودن در محدوده دید نقطه اول بیشتر از نقطه دوم است و این منطقه دید، کمتر دستخوش مداخلات انسانی بوده است. در نقطه دوم به جز ارزش SHEI که کمتر از نقطه اول (0927/0) بود، مقادیر شاخص های SHDI (0927/0)، PR (70000)، PD (507/2)، NP (2058000) بیش از نقطه دوم به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: استفاده از متریک های سیمای سرزمین با توجه به قابلیت های آن ها، می تواند گامی مفید در راستای شناسایی زود هنگام اثرات توسعه بر ساختار سیمای سرزمین باشد. رویکرد ارائه شده می تواند پایه ای برای توسعه یک روش جدید در درک اثرات تغییر سیمای سرزمین در زمینه برنامه ریزی و مدیریت باشد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - اثر گونه‌های درختی بر ذخیره کربن آلی و خصوصیات خاک در جنگل طبیعی و جنگل‌کاری‌های شمال ایران (مطالعه موردی: جنگل دارابکلا- ساری)
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , العدد 9 , السنة 21 , پاییز 1398
    زمینه و هدف: یکی از مواردی که باعث فاصله گرفتن از توسعه پایدار می شود افزایش روزافزون دی اکسید کربن اتمسفری و به‌تبع آن افزایش دمای کره زمین می باشد. اکوسیستم های جنگلی و مدیریت بهینه ی آن، نقش مهمی در کاهش کربن اتمسفری دارند. روش بررسی: در این مطالعه اثرات جنگل طبیعی أکثر
    زمینه و هدف: یکی از مواردی که باعث فاصله گرفتن از توسعه پایدار می شود افزایش روزافزون دی اکسید کربن اتمسفری و به‌تبع آن افزایش دمای کره زمین می باشد. اکوسیستم های جنگلی و مدیریت بهینه ی آن، نقش مهمی در کاهش کربن اتمسفری دارند. روش بررسی: در این مطالعه اثرات جنگل طبیعی و چهار جنگل کاری بر توان ذخیره کربن خاک و همچنین خصوصیات مختلف خاک در جنگل آموزشی - پژوهشی دارابکلا بررسی گردید. نمونه برداری خاک در سال 2016 و از سه عمق 20-0 ، 40-20 و 60-40 انجام گردید. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس خصوصیات خاک مورد بررسی نشان داد که اختلاف معنی داری میان پوشش ها و عمق های مختلف در بیش تر پارامترهای مورد بررسی وجود دارد. همچنین ذخیره کربن آلی خاک در عمق 60-0 سانتی متری از هر یک از پوشش ها به‌این‌ترتیب کاهش می یابد: زربین> توسکا> جنگل طبیعی> بلوط> افرا>. بحث و نتیجه گیری: جنگل کاری می تواند نقش مهمی در جذب دی اکسید کربن داشته باشد. البته عوامل مختلفی مانند نوع گونه ی درختی، سن جنگل کاری ها، عمق خاک، شرایط رویشگاه و عملیات پرورشی جنگل می تواند بر ترسیب کربن تاثیر بگذارد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - مقایسه قابلیت برگ درختان برای ترسیب ذرات معلق هوا با تحلیل تصاویرمیکروسکوپ الکترونی
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , العدد 3 , السنة 23 , بهار 1400
    زمینه و هدف: در مطالعه حاضر ویژگی ذرات ترسیب شده بر سطح برگ درختان گونه‌های چنار (Platanus orientalis)، نارون (Ulmus carpinifolia)، اقاقیا (Robinia pseudacasia)، توت (Morus alba) و زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) در حاشیه یکی از خیابان‌های پرتردد در تهران(محدوده میدان آ أکثر
    زمینه و هدف: در مطالعه حاضر ویژگی ذرات ترسیب شده بر سطح برگ درختان گونه‌های چنار (Platanus orientalis)، نارون (Ulmus carpinifolia)، اقاقیا (Robinia pseudacasia)، توت (Morus alba) و زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) در حاشیه یکی از خیابان‌های پرتردد در تهران(محدوده میدان آزادی)با استفاده از تصاویر میکروسکوپ الکترونی و آشکارساز آنالیز عنصری (SEM-EDX) بررسی شد و قابلیت برگ گونه‌های درختی مختلف برای ترسیب ذرات مقایسه شد.روش بررسی : از هر گونه درختی یک پایه انتخاب شد. پایه های درختی سالم و در کنار یکدیگر در حاشیه یک خیابان پرترافیک قرار داشت. تاج پوشش درختان از یکیدیگر جدا بود. برگ‌های سالم از ارتفاع2 الی5/2 متری از سطح زمین از بیرونی‌ترین قسمت تاج‌پوشش درختان در سمت خیابان چیده شد. برای تصویربرداری با میکروسکوپ الکترونی از سطوح برگ ها، نمونه ها در آزمایشگاه آماده سازی شد. بیش از 50 ذره با آنالیز آشکارساز عنصری بررسی شد. درصد‌جرمی عناصر هر ذره ثبت شد. قطر معادل برای هر ذره‌ای که توسطSEM-EDXتصویر آن تهیه شده بود، در نرم افزارImageJ به‌صورت دستی اندازه‌گیری شد. از برگ‌ها با استفاده از اسکنر تصویر با فرمتJpg تهیه و با نرم‌افزارImagej مساحت برگ‌ها تعیین شد. وزن ذرات ترسیب شده بر برگ هر درخت نیز توزین شد.یافته ها : 21عنصر در ذرات شناسایی شد. بیش از 50 ذره آنالیز شد. عناصر کربن، اکسیژن، آهن، سیلیس بیش‌ترین درصد جرمی و عناصر کربن، کلسیم، سیلیس، اکسیژن، آهن و پتاسیم بیشترین درصد حضور در ذرات را داشتند. ذرات با قطر کمتر از 5/2میکرومتر فراوان‌ترین ذرات بودند. ذرات فلزی با قطر بین5/2تا10 میکرومتر فراوان‌ترین ذرات فلزی بودند. قطر ذرات به‌ترتیب در چنار، توت، زبان‌گنجشک، اقاقیا، نارون بیش‌تر بود ولی مقایسه میانگین آماری قطرذرات ترسیب شده بر برگ درختان تفاوت آماری نشان نداد. این عدم تفاوت آماری ابعاد ذرات ترسیب شده بر برگ‌ها به دلیل یکسان بودن موقعیت قرارگیری پایه های درختان نسبت به منبع انتشار ذرات و مشابه بودن منابع انتشار ذرات است. بیش‌ترین میزان ذرات ترسیب شده روی سطح برگ به ترتیب در چنار، نارون، زبان گنجشک، اقاقیا و توت بود.بحث و نتیجه گیری : مساحت برگ، وجود کرک، زبری سطح برگ، وجود موم، وجود رگبرگ، شکل برگ نقش موثری در تغییرات ویژگی‌های ذرات انباشت شده بر سطح برگ درختان دارند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - بررسی تاثیرات جنگلکاری روی تغییرات دما در زاگرس میانی (منطقه مورد مطالعه : شهیون دزفول)
    انسان و محیط زیست , العدد 2 , السنة 8 , تابستان 1389
    به منظور بررسی تغییرات احتمالی دما در یک محیط جنگلکاری شده نسبت به محیط بدون پوشش درختی، منطقه‌ای به مساحت 50 هکتار از اراضی جنگلکاری شده پشت سد دز واقع در منطقه شهیون شهرستان دزفول انتخاب گردید. برای انجام مقایسه داده ها محدوده ای نیز به وسعت 10 هکتار بعنوان شاهد در خا أکثر
    به منظور بررسی تغییرات احتمالی دما در یک محیط جنگلکاری شده نسبت به محیط بدون پوشش درختی، منطقه‌ای به مساحت 50 هکتار از اراضی جنگلکاری شده پشت سد دز واقع در منطقه شهیون شهرستان دزفول انتخاب گردید. برای انجام مقایسه داده ها محدوده ای نیز به وسعت 10 هکتار بعنوان شاهد در خارج از محدوده جنگلکاری در نظر گرفته شد. سپس به صورت تصادفی سیستماتیک3 دماسنج ماکزیمم- مینیمم در ارتفاع ثابت 520 متراز سطح دریا در قسمت جنگلکاری شده و 3 دماسنج نیز در منطقه بدون پوشش در همان لاین ارتفاعی کارگزاری گردید .داده های بدست آمده طی یک ماه پس از گردآوری و آنالیز نشان دادند که تفاوت دما در دو منطقه بسیار چشمگیر و نزدیک به 3 درجه سانتیگراد می باشد . نوسانات دمایی نیز به طرز معنی داری در منطقه جنگلکاری شده کمتر از قسمت جنگلکاری نشده بوده است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - اثرات باد و طوفان بر روی تنوع زیستی یک اکوسیستم جنگلی طبیعی در مقیاس محلی
    انسان و محیط زیست , العدد 4 , السنة 9 , پاییز 1390
    وزش تندبادها در اکوسیستم های جنگلی منجر به پیدایش میکروسایت های متعددی می شود که می تواند بر روی تنوع زیستی عناصر گیاهی اثرگذار باشد. متداول ترین این میکروسایت ها، پیدایش روشنه های تاج پوشش (گپ یا حفره) با سطوح مختلف و همچنین تشکیل پیت و ماندها می باشد. به منظور بررسی ت أکثر
    وزش تندبادها در اکوسیستم های جنگلی منجر به پیدایش میکروسایت های متعددی می شود که می تواند بر روی تنوع زیستی عناصر گیاهی اثرگذار باشد. متداول ترین این میکروسایت ها، پیدایش روشنه های تاج پوشش (گپ یا حفره) با سطوح مختلف و همچنین تشکیل پیت و ماندها می باشد. به منظور بررسی تاٌثیر این میکروسایت ها بر روی پارامترهای مختلف تنوع (تنوع گونه ای، غنا و یکنواختی)، تحقیق حاضر مورد توجه قرار گرفته است. به این منظور، مساحت 20 هکتار از جنگل آموزشی - پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس پیمایش شده و تعداد 21 حفره تاج پوشش با سطوح مختلف و 34 جفت پیت و ماند از گونه های درختی مختلف شناسایی گردید. در داخل روشنه ها، آماربرداری به روش ترانسکت خطی صورت گرفت و فراوانی پوشش گیاهی یادداشت شد. همچنین در محل پیت و ماندها، درصد پوشش گونه های علفی در دوایری به شعاع 4 متر به مرکزیت محل تلاقی پیت و ماندها و در فاصله 20 تا 30 متری از آنها ثبت شد. بررسی مقادیر تنوع گونه ای، غنا و یکنواختی عناصر گیاهی در موقعیت های مختلف عرصه جنگلی بیانگر تفاوت آماری معنی دار در محل های مورد بررسی می باشد. بطوری که با شکل گیری روشنه های تاج پوشش، مقادیر پارامترهای تنوع افزایش آماری معنی داری را به نمایش گذاشته و با افزایش سطوح روشنه مقادیر پارامترهای تنوع نیز روند صعودی را نشان داد. همچنین میکروسایت پیت و ماند نیز اثرگذاری معنی داری را بر روی پارامترهای تنوع به نمایش گذاشته است، بطوری که مقادیر پارامترهای تنوع و یکنواختی در موقعیت های پیت و ماند افزایش معنی دار داشته اما مقادیر غنای گونه ای علیرغم افزایش در محل پیت و ماندها تفاوت معنی داری را از لحاظ آماری نشان نداده است. نتایج این تحقیق بیانگر آنست که وزش تندبادها و طوفان در اکوسیستم جنگلی منجر به پیدایش شرایطی در جنگل می گردد که باعث دینامیک و پویایی جوامع گیاهی می شود که در بحث مدیریت جنگل می بایست مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - قابلیت پیش بینی مدل‌های آماری در ارزیابی توان تولید رویشگاه راش شرقی
    اکوسیستم های طبیعی ایران , العدد 2 , السنة 9 , تابستان 1397
    در مطالعه حاضر قابلیت پیش بینی مدل‌های خطی و جمعی تعمیم یافته برای ارتفاع غالب گونه راش به عنوان شاخصی عالی از کیفیت رویشگاه مورد بررسی قرار گرفته است. ارتفاع غالب در مطالعه حاضر به صورت میانگین ارتفاع سه اصله از مرتفع ترین درخت در هر قطعه نمونه تعریف می‌شود. به این منظ أکثر
    در مطالعه حاضر قابلیت پیش بینی مدل‌های خطی و جمعی تعمیم یافته برای ارتفاع غالب گونه راش به عنوان شاخصی عالی از کیفیت رویشگاه مورد بررسی قرار گرفته است. ارتفاع غالب در مطالعه حاضر به صورت میانگین ارتفاع سه اصله از مرتفع ترین درخت در هر قطعه نمونه تعریف می‌شود. به این منظور، در تیپ‌هایی که در آنها گونة راش غالب بود، 127 قطعة نمونه دایره‌ای به مساحت 1000 مترمربع پیاده و در هر یک از آنها ارتفاع و قطر تمام درختان گونة راش قطورتر از 5/7 سانتی‌‌متر علاوه بر ارتفاع از سطح دریا و درصد شیب و آزیموت اندازه‌گیری و ثبت شد. همچنین در مرکز هر قطعة نمونه، از عمق 10-0 سانتی‌متری، نمونه‌برداری خاک صورت گرفت و متغیرهای فیزیکی و شیمیایی متعددی اندازه‌گیری شد. در تحقیق حاضر، عملکرد پنج روش گزینش متغیر به‌طور جداگانه برای هریک از مدل‌های خطی و جمعی تعمیم‌یافته مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور مقایسه کارآیی روش‌های گزینش متغیر در مدل خطی تعمیم‌یافته، از اعتبارسنجی متقابل با 2500 تکرار و در مدل جمعی تعمیم‌یافته از اعتبارسنجی fold-10 استفاده شده است. پس از انتخاب بهترین روش گزینش متغیر در هریک از دو مدل خطی و جمعی تعمیم‌یافته‌، اهمیت نسبی هر یک از متغیرهای مهم را محاسبه نموده که درنهایت متغیر ارتفاع از سطح دریا به‌عنوان مهمترین متغیر اثرگذار بر ارتفاع غالب گونه راش شناسایی شد. سپس با استفاده از معیارهای ارزیابی حاصل از داده‌های مدل‌سازی مشاهده گردید مدل جمعی تعمیم‌یافته از نظر معیارهای ارزیابی، عملکرد بهتری نسبت به مدل خطی تعمیم-یافته دارد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - اثر منشاء قلمه و هورمون بر تحریک جوانه قلمه خشبی نمدار برگ درشت (.Tilia platyphyllos Scop)
    اکوسیستم های طبیعی ایران , العدد 4 , السنة 9 , پاییز 1397
    در این تحقیق اثر منشاء قلمه خشبی نمدار برگ درشت .Tilia platyphyllos Scop (حاصل از پایه دانه-زاد، و پاجوش)، و هورمون IBA (0، 1000، 3000، 5000 و 10000 میلی‌گرم در لیتر) بر تحریک جوانه‌ آن در قالب طرح بلوک کاملأ تصادفی و 3 تکرار صورت گرفت. آزمایش از اواخر اسفند به‌ مدت 47 أکثر
    در این تحقیق اثر منشاء قلمه خشبی نمدار برگ درشت .Tilia platyphyllos Scop (حاصل از پایه دانه-زاد، و پاجوش)، و هورمون IBA (0، 1000، 3000، 5000 و 10000 میلی‌گرم در لیتر) بر تحریک جوانه‌ آن در قالب طرح بلوک کاملأ تصادفی و 3 تکرار صورت گرفت. آزمایش از اواخر اسفند به‌ مدت 47 روز در یک محیط مُسَقّف در جلگه تنکابن انجام شد. نتایج نشان داد اثر منشاء قلمه روی تحریک جوانه‌ (درصد سبز شدن جوانه)، سرعت جوانه‌زنی، میانگین زمان جوانه‌زنی و قدرت جوانه‌زنی، و اثر غلظت هورمون روی سرعت جوانه‌زنی معنی‌دار بوده است. تحریک جوانه در هر دو منشاء قلمه پس از 24 روز از کاشت آغاز شد و طی سه هفته خاتمه یافت. قلمه‌های پایه‌ دانه‌زاد آغشته به 3000 میلی‌گرم در لیتر و قلمه‌های پایه‌ شاخه‌زاد آغشته به 5000 میلی‌گرم در لیتر به‌ترتیب 66/91 و 100 درصد سبز شدن جوانه‌‌ها را موجب شدند. صرف‌نظر از اثر هورمون، قلمه‌های حاصل از پاجوش از نظر تمامی صفات مورد بررسی، و صرف‌نظر از منشاء قلمه، قلمه‌های آغشته به غلظت‌های 3000 و 5000 میلی‌گرم در لیتر از سرعت جوانه‌زنی مطلوب‌تری برخوردار بودند. در طی مدت آزمایش، در قلمه‌ها ریشه‌زایی اتفاق نیفتاد. پیشنهاد می‌شود برای ریشه‌دار شدن قلمه نمدار (به‌ویژه قلمه‌ منشاء پاچوش)، رطوبت و دمای محیط خاک و گلخانه توسط پژوهشگران‌ آتی مورد مداقه بیشتر قرار گیرد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    8 - اندازه‌گیری و سهم ساقاب تولیدی درتک درختان بلندمازو و پلت درناحیه رویشی جنگل‌های هیرکانی
    اکوسیستم های طبیعی ایران , العدد 2 , السنة 6 , تابستان 1394
    پژوهش حاضر با هدف برآورد میزان ساقاب تک درختان بلندمازو Quercus castaneifolia C.A.M)) و پلت (Acer velutinum Boiss) طی دوره قبل خزان و خزان در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس شهرستان نور مازندران انجام شد. ساقاب با استفاده از جمع‌آوری کننده‌های مارپیچی که در ارتفا أکثر
    پژوهش حاضر با هدف برآورد میزان ساقاب تک درختان بلندمازو Quercus castaneifolia C.A.M)) و پلت (Acer velutinum Boiss) طی دوره قبل خزان و خزان در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس شهرستان نور مازندران انجام شد. ساقاب با استفاده از جمع‌آوری کننده‌های مارپیچی که در ارتفاع برابر سینه درختان نمونه ساقاب نصب شده بود جمع‌آوری و مقدار بارندگی کل نیز با استفاده از 5 جمع‌آوری‌کننده باران در نزدیک‌ترین فضای باز نسبت به درختان اندازه‌گیری شد. اندازه‌گیری بارندگی و ساق‌آب در 4 بارندگی دوره قبل خزان مجموع 114 میلی‌متر و 7 بارندگی‌ دوره خزان مجموع 119 میلی‌متر انجام شد. متوسط ساقاب درختان بلندمازو و پلت به‌ترتیب 62/0 و 7/5 درصد بارندگی کل دوره قبل خزان و 64/0 و 65/7 درصد بارندگی کل دوره خزان بدست آمد. نتایج نشان داد طی دوره مطالعه، بین ساقاب و مقدار بارندگی کل رابطه مثبت و معنی‌داری وجود داشت. همچنین بر طبق نتایج پژوهش حاضر رابطه بین نسبت ساقاب به بارندگی کل گونه بلندمازو دوره خزان (85/0=2R) قوی‌تر از دوره قبل خزان (35/0=2R) بود حال آن‌که گونه پلت تقریباً در هر دو دوره قبل خزان (92/0=2R) و خزان (67/0=2R) رابطه نسبتاً قوی بین نسبت ساقاب به بارندگی مشاهده شد. به‌طور کلی بر طبق نتایج پژوهش حاضر گونه بلندمازو به‌دلیل داشتن پوست شیاردار و زبر ، سهم ساقاب از بارندگی به‌طور متوسط 9 برابر بیش‌تر از گونه پلت بود. این مطالعه نشان داد که پلت ساقاب بیشتری نسبت به بلندمازو تولید می‌کند و دلیل آن پوست صاف پلت و وجود ظرفیت نگهداری آب پوست کم پلت است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    9 - پتانسیل یابی مکان های باستانی با استفاده از تئوری وزن- شاهد دمپستر- شیفر به منظور توسعه گردشگری (مطالعه موردی : شهرستان ساری)
    اکوسیستم های طبیعی ایران , العدد 4 , السنة 8 , پاییز 1396
    صنعت توریسم با درآمد سالانه نزدیک به 1000 میلیارد دلار در جهان، یکی از مهمترین پدیده های قرن حاضر است که علاوه بر فقرزدایی، عدالت گستری و اشتغال زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده و برای فقرا نیز ایجاد شغل میکند. براساس آمار منتشره سازمان جهانی توریسم، تعداد گردشگران در س أکثر
    صنعت توریسم با درآمد سالانه نزدیک به 1000 میلیارد دلار در جهان، یکی از مهمترین پدیده های قرن حاضر است که علاوه بر فقرزدایی، عدالت گستری و اشتغال زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده و برای فقرا نیز ایجاد شغل میکند. براساس آمار منتشره سازمان جهانی توریسم، تعداد گردشگران در سطح جهان از سال 1950 تاکنون 36 برابر شده است. به طوریکه از 25میلیون نفر در سال 1950 ، به حدود 1018 میلیون نفر در سال 2010 افزایش یافت. لذا با توجه به اینکه یکی از مولفه های تاثیر گذار در دنیا برای جذب گردشگر، نقش مکان های باستانی است و تقاضای مردم برای بازدید از مناطق باستانی بستر مناسبی برای جذب گردشگر فراهم آورده است و همچنین شهرستان ساری با وجود جاذبه های تاریخی منحصر به فرد با قابلیت های شناساندن فرهنگ ادوار گذشته ، نقش بسزایی در ایجاد پتانسیل گردشگری خواهد داشت لذا در این تحقیق با استفاده از تئوری وزن– شاهد دمپستر– شیفر که یک تئوری ایجاد شده بر پایه پتانسیل حضور، عدم حضور وحضور- عدم حضور شواهد می باشد به مکان یابی مکان های باستانی شهرستان ساری اقدام شده است. که نتایج نشان میدهد که علاوه بر مکان های حال حاضر شناسایی شده، محدوده هایی وجود دارند که دارای پتانسیل بالایی از نظر حضور مناطق باستانی می باشند که می بایست جهت بررسی بیشتر با استفاده از گمانه زنی های باستان شناسی بر اساس سایر شواهد نسبت به درستی آزمایی آن اقدام نمود. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    10 - بررسی ساختار توده‌های بنه (Pistacia atlantica) در مناطق قرق و غیر قرق ( منطقه حفاظت شده باغ شادی یزد)
    اکوسیستم های طبیعی ایران , العدد 2 , السنة 7 , تابستان 1395
    مطالعه ساختار جنگل، امروزه از مباحث مورد توجه و ضروری به ویژه در راستای اهداف جنگل شناسی نزدیک به طبیعت است. پژوهش حاضر به منظور بررسی ساختار توده های بنه (Pistacia atlantica) در منطقه حفاظت شده باغ شادی در استان یزد صورت گرفت. در این پژوهش از روش آماربرداری با قطعات نم أکثر
    مطالعه ساختار جنگل، امروزه از مباحث مورد توجه و ضروری به ویژه در راستای اهداف جنگل شناسی نزدیک به طبیعت است. پژوهش حاضر به منظور بررسی ساختار توده های بنه (Pistacia atlantica) در منطقه حفاظت شده باغ شادی در استان یزد صورت گرفت. در این پژوهش از روش آماربرداری با قطعات نمونه دارای مساحت ثابت استفاده شد. در مجموع تعداد 76 قطعه نمونه دایره ای در دو منطقه قرق و غیرقرق برداشت شد و در هر قطعه نمونه خصوصیات درختان از قبیل نوع گونه، تعداد، ارتفاع، زادآوری، قطر تاج، قطر برابر سینه و سطح مقطع اندازه گیری و ثبت شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای Spss و Excel و ساختار توده ها با استفاده از نرم افزار SVS ترسیم شد. نتایج این پژوهش نشان داد که گونه بنه در هر دو منطقه قرق و غیرقرق به عنوان گونه اصلی و غالب حضور دارد. درختان بنه در منطقه قرق شاداب تر از منطقه غیرقرق می باشند. به نحوی که در منطقه قرق میانگین قطر برابر سینه درختان بنه 02/42 سانتیمتر، میانگین حجم 8/8 سیلو در هکتار و میانگین ارتفاع 54/6 متر برآورد شد. ساختار توده در منطقه قرق ناهمسال و در منطقه غیرقرق همسال می باشد، که در منطقه قرق این توده ها از پشتوانه خوبی برخوردار می باشند. همچنین زادآوری در منطقه قرق به خوبی صورت گرفته ولی در منطقه غیرقرق زادآوری به ندرت صورت می گیرد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    11 - اثر افزودن پرلیت در خاک بر برخی ویژگی‎های رشد و فیزیولوژی نهال‏های بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M.) تحت تنش کم‎آبی
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , العدد 4 , السنة 14 , پاییز 1398
    تنش خشکی مهمترین تنش غیر زنده است که بر رشد، توسعه و عملکرد گیاهان تاثیر به‎سزایی دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر پرلیت، معرفی شده به عنوان اصلاح کننده خاک، روی پاسخ‎های رشد و فیزیولوژیکی نهال‎های بلندمازو تحت تنش کم‎آبی انجام شد. به این منظور آزمایشی أکثر
    تنش خشکی مهمترین تنش غیر زنده است که بر رشد، توسعه و عملکرد گیاهان تاثیر به‎سزایی دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر پرلیت، معرفی شده به عنوان اصلاح کننده خاک، روی پاسخ‎های رشد و فیزیولوژیکی نهال‎های بلندمازو تحت تنش کم‎آبی انجام شد. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی در شرایط گلخانه در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گشت. نهال‎های مورد نظر در بستر‎های مختلف پرلیت شامل صفر (بدون پرلیت)، 15، 25 و 35 درصد در خاک به مدت 5 ماه تحت تنش کم‎آبی در سه سطح 40، 70 و 100 درصد ظرفیت زراعی قرار گرفتند. اندازه گیری تبادلات گازی شامل فتوسنتز، هدایت روزنه‎ای و تعرق و نیز پتانسیل آبی برگ، رویش قطری و ارتفاعی و وزن خشک ریشه، ساقه، برگ نهال های بلندمازو در تیمارهای مختلف در آخر دوره انجام شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش رطوبتی و پرلیت بر صفات مورد بررسی معنی‎دار بود. کمبود آب تا 40 درصد ظرفیت زراعی سبب کاهش 51 و 68 درصد به ترتیب در میزان فتوسنتز وهدایت روزنه‎ای برگ نهال‎های بلندمازو شد. بیشترین میزان رویش قطری، طولی و وزن خشک نهال‎های بلندمازو در شرایط عادی و تنش به ترتیب در تیمار 25 و 35 درصد پرلیت مشاهده گشت. نتایج این تحقیق نشان داد افزودن پرلیت به خاک (25 درصد) در رشد نهال‎های بلندمازو مؤثر بود و ویژگی‎های فیزیولوژیکی را در شرایط تنش کم‌آبی بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    12 - پاسخ‌های ریختی، فیزیولوژیکی و آنزیمی نهال‌های توسکا ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey) نسبت به تنش کم‌آبی با تلقیح قارچ میکوریز ریزوفاگوس ایریگولاریس (Rhizophagus irregularis)
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , العدد 1 , السنة 16 , بهار 1400
    تحقیق حاضر با هدف بررسی رشد، صفات ریختی، تغییرات فیزیولوژیکی و فعالیت برخی از آنزیم های آنتی اکسیدانی نهال های یکساله توسکا ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey) تلقیح یافته با قارچ میکوریزی ریزوفاگوس ایریگولاریس (Rhizophagus irregularis) تحت تاثیر تنش کم آبی در شرایط گلخ أکثر
    تحقیق حاضر با هدف بررسی رشد، صفات ریختی، تغییرات فیزیولوژیکی و فعالیت برخی از آنزیم های آنتی اکسیدانی نهال های یکساله توسکا ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey) تلقیح یافته با قارچ میکوریزی ریزوفاگوس ایریگولاریس (Rhizophagus irregularis) تحت تاثیر تنش کم آبی در شرایط گلخانه ای طی یک دوره 70 روزه انجام گرفت. آزمایش در دو سطح تلقیحی (شاهد یا عدم تلقیح و قارچ میکوریز R. irregularis) و دو سطح آبیاری در حد ظرفیت مزرعه (شاهد) و آبیاری به میزان 30 درصد ظرفیت مزرعه (کم آبی) در طرحی کاملا تصادفی با چهار تیمار و 10 تکرار صورت گرفت. نتایج نشان داد که تنش کم آبی به طور معنی‌داری در سطح 99 درصد سبب کاهش اندازه مشخصه های ریختی و فیزیولوژیکی نهال های توسکا ییلاقی شد، حال آنکه کلیه فعالیت های آنزیمی مورد اندازه گیری تحت تنش کم آبی افزایش یافت. اگرچه مشخصه های ریختی نظیر رویش ارتفاعی و قطری، طول ریشه، سطح برگ و زیتوده برگ، ساقه، ریشه و کل تحت تاثیر تلقیح قارچ میکوریز R. irregularis به خاک نهال های توسکا ییلاقی در تیمار شاهد افزایش 35-20 درصدی معنی‌داری نشان داد اما اضافه شدن قارچ میکوریز به خاک تیمار تنش کم آبی به ترتیب باعث بهبود 55، 40، 46، 47، 37، 35، 50 و 37 درصدی مشخصه های مذکور شد. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که نرخ فتوسنتز، هدایت روزنه ای، تعرق و پتانسیل آبی برگ تحت تاثیر کم آبی به ترتیب 57، 54، 53 و 65 درصد کاهش یافت حال آنکه افزودن قارچ میکوریز R. irregularisبه خاک سبب بهبود مشخصه های مذکور شد. همچنین در سطح کم‌آبی، فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز نسبت به نهال‌های ظرفیت مزرعه افزایش معنی داری یافت در حالی که افزودن قارچ میکوریز به خاک در شرایط کم آبی سبب تعدیل اثرات مخرب کم آبی گردید. برآیند نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تلقیح قارچ میکوریز R. Irregularisمی تواند با بهبود مشخصه های فیزیولوژیکی و آنزیم های آنتی اکسیدانی، بردباری نهال های توسکا ییلاقی را به کم آبی در سال اول افزایش دهد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    13 - The Concentration of Heavy Metals in Precipitated Particles on the Leaves of Street Side Trees in the Urban Environments (Tehran– Iran)
    Anthropogenic Pollution , العدد 1 , السنة 1 , زمستان 2017
    ABSTRACT: The preset study investigated heavy metals located on the leaves of street side trees in crowded areas of Tehran in order to evaluate the metal pollution caused by cars. Contamination factor, Index of geo-accumulation, enrichment factor, modified degree of con أکثر
    ABSTRACT: The preset study investigated heavy metals located on the leaves of street side trees in crowded areas of Tehran in order to evaluate the metal pollution caused by cars. Contamination factor, Index of geo-accumulation, enrichment factor, modified degree of contamination, and Pollution load index were used to describe the pollution of the environment and probable sources of metal emissions. The potential ecological risk of exposure to metals in the areas was measured. Leaves are useful and low-cost collectors of aerosols which are produced by transportation. According to the results of the present study, Pb, Cu, Cd, Co, Ni and Zn elements are the main pollutants within the study area; Cr and Hg, also, turned out to produce pollution in the environment. Pb and Cr have probably been emitted from depreciation of vehicles and corrosion of parts and industries; probable origins of Zn and Cu are the industrial combustion sources and alloys of automobile parts. Mn is emitted from anthropogenic sources and further studies are required to identify its emission sources. Mo and V are probably the result of natural sources. The origin of Al, Co and Hg is a combination of natural and man-made sources, with high proportion for man-made activities. Due to high concentrations of Hg and Cr in areas outside and inside the city, further studies are required to find the source of origin of Hg and Cr elements. The ecologic risk of Pb, Cd and Cu was higher in different study areas. The risk of exposure to heavy metals in high density areas, and especially in Geisha, turned out to be high. Traffic of old cars and the traffic flow are effective in the pollution changes in different areas, and decrease in wind speed and direction causes pollution escalation in central areas of Tehran, compared to Western and Northern areas. تفاصيل المقالة