ارائه راهبردهای محیط‌زیستی جاده‌های جنگلی با استفاده از روش SWOT

الموضوعات : ارزیابی پی آمدهای محیط زیستی

یونس گراوند ¹ , سید محسن حسینی ² , اکبر نجفی ³ , سامره فلاحتکار ⁴

1 - دانشجوی دکتری_ جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران.
2 - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران. *(مسوول مکاتبات)
3 - دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران.
4 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران.

تاريخ الإرسال : 27 الأحد , رمضان, 1442 تاريخ التأكيد : 24 الأربعاء , محرم, 1443 تاريخ الإصدار : 18 الخميس , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: ارزیابی محیط‌زیستی, برنامه‌ریزی استراتژیک, SWOT, جاده جنگلی, لاویج.,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: پروژه‌های جاده‌سازی ازجمله پروژه‌هایی هستند که دامنه وسیعی از آثار مثبت و منفی بر اقتصاد، اجتماع و محیط‌زیست بر جای می‌گذارند. ارزیابی اثرات محیط زیستی یکی از راه‌های دست‌یابی به نتایج مثبت و منفی حاصل از این قبیل پروژه‌ها است. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی و ارائه راهبردهای محیط زیستی در ارتباط با جاده‌‌های جنگلی سری 1 و 2 طرح جنگلداری لاویج واقع در استان مازندران است.

روش بررسی: در این تحقیق برای ارزیابی اثرات محیط‌زیستی قبل، حین و بعد از ساخت جاده‌های جنگلی از روش SWOT استفاده شد. به همین منظور پرسشنامه‌ای بر اساس عوامل داخلی (قوت‌ها و ضعف‌ها) و عوامل خارجی (فرصت‌ها و تهدیدها) تهیه شد. روایی این پرسشنامه‌ها توسط اساتید و متخصصان حوزه مربوطه مورد تأئید قرار گرفت و برای حصول نتایج مناسب در اختیار 15 نفر از کارشناسان متخصص در زمینه جنگلداری و مهندسی جنگل قرار گرفت.

یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که بهترین راهبرد ممکن جهت مدیریت محیط‌زیستی منطقه در هر سه مرحله راهبرد تهاجمی می‌باشد. علاوه بر این جهت مدیریت محیط زیستی منطقه سه راهبرد: تنوع بخشیدن به گونه‌های گیاهی و جانوری و جاذبه‌های گردشگری، ایجاد اشتغال برای جوامع محلی و افزایش درآمد جنگل نشینان و جوامع مجاور و درنهایت فراهم آوردن زندگی سالم و فعال برای جوامع محلی به‌عنوان مهم‌ترین راهبردها در این سه مرحله معرفی شدند

بحث و نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر با در نظر گرفتن نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها موجود در منطقه سعی در ارائه راهبردهایی داشت که به بهترین شکل نقاط ضعف را به قوت و تهدیدها را به فرصت تبدیل کند که این امر با ارائه راهبردهای تهاجمی میسر خواهد شد. همچنین در این پژوهش مشخص گردید که ساخت جاده‌های جنگلی تاثیر بسزایی بر اقتصاد و اجتماع جوامع محلی دارد به طوری که ایجاد اشتغال، افزایش درآمد، توسعه زیرساخت‌ها، ارتقای سواد، افزایش مشارکت، جلوگیری از مهاجرت و آگاهی بخشی جوامع محلی ازجمله تاثیرات مثبت ساخت جاده‌های جنگلی است.