فهرس المقالات علی مرمضی


  • المقاله

    1 - اثر مدیریت تلفیقی کودهای بیولوژیکی و شیمیایی نیتروژنی در تراکم های مختلف بر عملکرد کمی و کیفی آفتابگردان (Helianthus annuus L) تحت تنش خشکی
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 1 , السنة 16 , بهار 1401
    این آزمایش به صورت کرت های دوبار خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال های زراعی 95-1394 و 96-1395 در استان خوزستان اجرا شد. عامل اصلی، تنش کمبود آب با چهار سطح، آبیاری پس از تخلیه 45، 60، 75 و 90درصد آب قابل استفاده گیاه به عنوان عامل فرعی، تل أکثر
    این آزمایش به صورت کرت های دوبار خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال های زراعی 95-1394 و 96-1395 در استان خوزستان اجرا شد. عامل اصلی، تنش کمبود آب با چهار سطح، آبیاری پس از تخلیه 45، 60، 75 و 90درصد آب قابل استفاده گیاه به عنوان عامل فرعی، تلفیق کود بیولوژیک و شیمیایی نیتروژنی، با سه سطح 100 درصد کود شیمیایی، 75 و 50 درصد تلفیق کود شیمیایی با 100 درصد نیتروکسین و تراکم بوته در سه سطح 57، 71 و 95 هزار بوته در هکتار به عنوان عامل فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد برهمکنش تنش کمبود آب، تلفیق کود زیستی و شیمیایی نیتروژن و تراکم بوته تأثیر معنی دار بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در طبق، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیکی داشتند. بیشترین عملکرد دانه از تیمار آبیاری مطلوب با تلفیق 75 درصد کود شیمیایی و زیستی و تراکم 95 هزار بوته حاصل شد که نسبت به تیمار تنش خیلی شدید رطوبتی با 75 درصد کود شیمیایی و بیولوژیکی و تراکم 57 هزار بوته 75 درصد افزایش به دست آمد. برهمکنش تنش رطوبتی و تراکم و کودها بر درصد روغن و شاخص سطح برگ معنی دار شد. در مجموع استفاده از نیتروژن از دو منبع شیمیایی و زیستی در تراکم 95 هزار بوته برای کاهش اثرات تنش رطوبتی بر گیاه آفتابگردان قابل توصیه می باشد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - تأثیر کاربرد برگی هورمون‌های جیبرلین و کینیتین بر ویژگی‌های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی هیبریدهای ذرت (.Zea mays L)
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 1 , السنة 17 , بهار 1402
    در مدیریت به‌زراعی ذرت، علاوه بر تأمین بذر هیبرید مناسب، عوامل دیگری از جمله هورمون‌های گیاهی نیز اهمیت دارند از این رو این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر نوع بذر هیبرید و کاربرد برگی هورمون‌های جیبرلین و کینتین بر شاخص‌های رشدی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت در شهرستان اهواز در أکثر
    در مدیریت به‌زراعی ذرت، علاوه بر تأمین بذر هیبرید مناسب، عوامل دیگری از جمله هورمون‌های گیاهی نیز اهمیت دارند از این رو این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر نوع بذر هیبرید و کاربرد برگی هورمون‌های جیبرلین و کینتین بر شاخص‌های رشدی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت در شهرستان اهواز در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی به‌صورت اسپلیت‌پلات طی دو سال زراعی با چهار تکرار انجام شد. هیبریدهای ذرت دانه‌ای شامل سینگل‌کراس 704 (دیررس)، 616 (متوسط‌رس) و 71AS (متوسط‌ رس) به عنوان فاکتور اصلی و محلول‌پاشی کینتین/جیبرلین در سه سطح صفر، 200/150 و 400/300 پی‌پی‌ام به عنوان فاکتور فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که اثر ساده نوع هیبرید و محلول‌پاشی کینتین/جیبرلین بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، وزن خشک اندام هوایی، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، شاخص برداشت، کلروفیل‌های a، b و کل و درصد پروتئین دانه از نظر آماری مؤثر بود. همچنین، اثر متقابل محلول‌پاشی کینتین/جیبرلین در هیبرید بر روی ارتفاع بوته، قطر ساقه، وزن خشک اندام‌هوایی، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، شاخص برداشت، کلروفیل‌های a، b و کل ودرصد پروتئین دانه و اثر متقابل هیبرید در محلول‌پاشی کینتین/جیبرلین در سال بر شاخص سطح برگ هیبریدهای مختلف ذرت تأثیر معنی دار آماری داشت. نتایج نشان داد بیشترین مقادیر صفات مورد بررسی در هر دو سال زراعی در سینگل کراس 704 ذرت و پس از محلول‌پاشی جیبرلین/کینتین به نسبت 200/150 پی‌پی‌ام به‌دست آمد. نسبت جیبرلین/کینتین 200/150 پی‌پی‌ام در همه هیبریدها، تأثیر بهتری بر صفات مختلف مورفولوژیکی و بیوشیمیایی داشت. بیشترین عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت که صفات بسیار مهمی هستند، مربوط به رقم سینگل کراس 704 همراه با محلول‌پاشی هورمون‌ها به نسبت 200/150 پی‌پی‌ام بود. با توجه به‌نتایج به‌دست آمده، استفاده از هیبرید سینگل کراس 704 ذرت و محلول‌پاشی آن با جیبرلین و کینتین به نسبت 200/150 پی‌پی‌ام می تواند مورد توجه باشد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - تاثیر کاربرد همزمان نیتروکسین و بیوچار بر شاخص های رشد و عملکرد دانه لوبیا چشم‌بلبلی (.Vigna unguiculata L) تحت رژیم های آبیاری
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 1 , السنة 17 , تابستان 1402
    با توجه به محدودیت منابع آبی کشور ضرورت یافتن راهکارهای بهینه مصرف آب در تولید محصولات زراعی در کنار کاهش کاربرد نهاده های شیمیایی، آزمایشی در سال زراعی 1397 به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به منظور ارزیابی اثر کاربرد ه أکثر
    با توجه به محدودیت منابع آبی کشور ضرورت یافتن راهکارهای بهینه مصرف آب در تولید محصولات زراعی در کنار کاهش کاربرد نهاده های شیمیایی، آزمایشی در سال زراعی 1397 به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به منظور ارزیابی اثر کاربرد همزمان بیوچار و نیتروکسین بر شاخص های رشد و عملکرد لوبیا چشم‌بلبلی تحت رژیم های مختلف آبیاری، در مزرعه تحقیقاتی شهید سالمی اهواز اجرا گردید. رژیم آبیاری شامل آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A به کرت های اصلی و کاربرد بیوچار شامل صفر، چهار و هشت تن در هکتار و نیتروکسین شامل تلقیح و عدم تلقیح به کرت های فرعی اختصاص داده شد. کاربرد هشت تن در هکتار بیوچار به همراه نیتروکسین موجب بهبود 12% محتوای آب نسبی در شرایط تنش شدید شد. سطح آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر موجب کاهش 33% عملکرد دانه شده و کاربرد نیتروکسین در شرایط نرمال موجب افزایش 19% عملکرد دانه شد اما در سطح آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر تأثیر معنی‌دار بر عملکرد دانه نداشت. کاربرد بیوچار در شرایط بدون تنش موجب افزایش 37% عملکرد دانه شد که این تغییرات در سطح آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر به 29% رسید. بیشترین عملکرد دانه (266 گرم در مترمربع) از شرایط بدون تنش و استفاده از هشت تن در هکتار بیوچار حاصل شد. بیشترین عملکرد بیولوژیک در شرایط و کاربرد هشت تن در هکتار بیوچار و عدم استفاده از نیتروکسین (809 گرم در مترمربع) حاصل شد. کاربرد هشت تن در هکتار بیوچار در تلفیق با نیتروکسین می تواند عملکرد قابل قبولی در شرایط محدودیت آبیاری لوبیا چشم بلبلی ایجاد کند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - اثر مقادیر بیوچار و اسیدهیومیک بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ذرت (Zea mays L) هیبرید سینگل‌کراس 704 تحت تنش کمبود آب
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 2 , السنة 15 , تابستان 1400
    اثر کاربرد مقادیر مختلف بیوچار و اسید هیومیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 تحت تنش کمبود آب طی آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه ای واقع در شهر أکثر
    اثر کاربرد مقادیر مختلف بیوچار و اسید هیومیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 تحت تنش کمبود آب طی آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه ای واقع در شهرستان اهواز ارزیابی شد. کرت اصلی شامل تنش کمبود آب با سه سطح آبیاری، پس از تخلیه 30، 40 و 50 درصد ظرفیت زراعی، به ترتیب به عنوان آبیاری مطلوب، تنش ملایم و تنش شدید، کرت فرعی شامل بیوچار با 2 سطح (شاهد، عدم کاربرد بیوچار) و کاربرد 4 تن در هکتار بیوچار و کرت فرعی فرعی شامل اسید هیومیک با 4 سطح (شاهد، عدم کاربرد اسید هیومیک)، کاربرد 2، 4 و 6 لیتر در هکتار اسید هیومیک بودند. نتایج نشان داد که اثرات برهمکنش تنش کمبود آب و بیوچار، همچنین تنش کمبود آب و اسید هیومیک بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در بلال، شاخص کلروفیل فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودند. در شرایط تنش شدید، عملکرد دانه (36 درصد) تعداد دانه در بلال (22 درصد) و شاخص سطح برگ (36/30 درصد) کاهش و میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (37 درصد) افزایش یافت. اسید هیومیک بر تمام صفات آزمایش اثر معنی داری داشت. بیشترین عملکرد دانه (18/8995 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار آبیاری پس از تخلیه 40 درصد ظرفیت زراعی و کاربرد 4 تن در هکتار بیوچار بود. در مجموع استفاده از 4 لیتر در هکتار اسید هیومیک در شرایط تنش رطوبتی متوسط به دلیل نقش مثبتی که بر رشد و افزایش 42 درصدی عملکرد نسبت به تیمار تنش شدید و عدم مصرف اسید هیومیک داشت می تواند در شرایط خشک و نیمه خشک برای صرفه جویی در مصرف آب و کاهش اثرات تنش کمبود آب قابل توصیه باشد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - تأثیر محلول‌پاشی منیزیم و پتاسیم بر ویژگی‌های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت (Zea mays L.) تحت تنش کمبود آب
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 4 , السنة 16 , پاییز 1401
    تنش کمبود آب به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان می باشد که در سال های اخیر کاربرد روش های مختلف جهت کاهش اثرات منفی آن مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار أکثر
    تنش کمبود آب به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان می باشد که در سال های اخیر کاربرد روش های مختلف جهت کاهش اثرات منفی آن مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی انجام شد. تأثیر محلول پاشی منیزیم و پتاسیم بر ویژگی های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت (رقم سینگل کراس 704) در دورهای مختلف آبیاری (50، 75 و 100 میلی متر تبخیر از تشت کلاس A) موردارزیابی قرارگرفت. نتایج تجزیه واریانس حاکی از آن بود که اثر متقابل آبیاری و ترکیب منیزیم و پتاسیم بر ویژگی های ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول بلال، تعداد دانه در بلال، میزان جذب پتاسیم، میزان جذب منیزیم، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کارتنوئید، پرولین، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت تاثیر معنی دار آماری داشت. نتایج بررسی مقایسه میانگین اثر ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ و منیزیم ﺑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮات مورفولوژیکی و ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ تحمل ﺑﻪ ﺧﺸﮑﯽ در ذرت (رقم سینگل کراس 704) نشان داد که ﻣﺼﺮف این عناصر باعث اﻓﺰاﯾﺶ معنی دار صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول بلال، تعداد دانه در بلال، میزان جذب پتاسیم، میزان جذب منیزیم، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کارتنوئید، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت در ﺷﺮاﯾﻂ کمبود آب ﮔﺮدﯾﺪ؛ به گونه ای که بیشترین مقدار این صفات در شرایط تبخیر 50 میلی متر از تشت تبخیر و کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار سولفات منیزیم و 300 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم بود. محلول پاشی غلظت های مختلف ﺳﻮﻟﻔﺎتﭘﺘﺎﺳﯿﻢ و ﺳﻮﻟﻔﺎت منیزیم از ﻃﺮﯾﻖ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ و منیزیم، ﺣﻔﻆ ﮐﻠﺮوﻓﯿﻞ ﺑﺮگ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ و همچنین اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﭘﺮوﻟﯿﻦ در ﺑﺮگ ﮔﯿﺎه، اثرات منفی کمبود آب را تعدیل و تحمل ذرت به شرایط کمبود آب را بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - اثر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در ارقام کینوا (Chenopodium quinoa willd)
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 4 , السنة 15 , پاییز 1400
    بررسی اثر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن ارقام کینوا، طی آزمایشی در سال‌های زراعی 98-1397 و 99-1398 به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. أکثر
    بررسی اثر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن ارقام کینوا، طی آزمایشی در سال‌های زراعی 98-1397 و 99-1398 به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل چهار مقدار کود نیتروژن (0، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار) و چهار روش تقسیط کود نیتروژن (50 درصد پایه +50 درصد شش برگی، 50 درصد پایه + 25 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی، 25 درصد پایه + 50 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی و 25 درصد پایه + 25 درصد شش برگی + 50 درصد اواسط گلدهی) به عنوان فاکتورهای اصلی و سه رقم کینوا شامل رقم Gizal، Q26 و Titicaca به‌عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد شاخص سبزینگی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد پانیکول در واحد سطح و تعداد دانه در پانیکول تحت تاثیر مقدار کود × تقسیط × رقم قرار گرفتند. برهمکنش چهارگانه سال× میزان نیتروژن× تقسیط × رقم فقط بر ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت و کارایی مصرف نیتروژن معنی دار شد. بالاترین عملکرد دانه در کلیه سطوح مختلف نیتروژن مربوط به رقم Q26 و در هر دو سال از مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن مشاهده شد. به طوری که، در سال اول تقسیط آن به صورت 25 درصد پایه +50 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی(125%) و در سال دوم تقسیط به صورت 50 درصد پایه + 25 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی(88%) بهترین نتیجه را موجب شدند. بالاترین کارایی مصرف نیتروژن ارقام Gizal (8/52) و Q26 (8/51 کیلوگرم در کیلوگرم) در سال اول از 200 کیلوگرم در هکتار و تقسیط آن به صورت 25 درصد پایه + 50 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی مشاهده شد، در حالی که در سال دوم مصرف 100 کیلوگرم در هکتار موجب نتیجه بهتری شد و این امر حاکی از آن است که شرایط اقلیمی و تقسیط دارای نقش مؤثری در افزایش کارایی مصرف نیتروژن بوده است. بنابراین، می توان با مدیریت صحیح گام مهمی در جهت افزایش میزان تولید برداشته و میزان ریسک در تولید را کاهش داد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - تغییرات شاخص‌های رشد، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کینوا (Chenopodium quinoa Willd) تحت تاثیر تاریخ و شیوه کاشت در اهواز
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 4 , السنة 16 , پاییز 1401
    مهم‌ترین مؤلفه سازگار با تنوع اقلیمی در زراعت، تاریخ کاشت است که بیشترین تأثیر را بر خصوصیات فنولوژیکی گیاه دارد و بر اساس رقم و آب و هوای هر منطقه تعیین می گردد. به همین منظور، این تحقیق با هدف تعیین امکان کاشت نشایی ارقام مختلف کینوا در تاریخ کاشت های مختلف در شرایط أکثر
    مهم‌ترین مؤلفه سازگار با تنوع اقلیمی در زراعت، تاریخ کاشت است که بیشترین تأثیر را بر خصوصیات فنولوژیکی گیاه دارد و بر اساس رقم و آب و هوای هر منطقه تعیین می گردد. به همین منظور، این تحقیق با هدف تعیین امکان کاشت نشایی ارقام مختلف کینوا در تاریخ کاشت های مختلف در شرایط آب و هوایی اهواز انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی 1398-1397 و 1399-1398 اجرا گردید. تاریخ کاشت به‌عنوان عامل اصلی در چهار سطح (30 مهر، 10 ، 20 و 30 آبان ماه)، روش کاشت (نشاکاری و مستقیم) به عنوان عامل فرعی و ارقام کینوا (Giza1، Q26 و Titicaca) به عنوان عامل فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تأخیر در تاریخ کاشت موجب کاهش شاخص های رشدی (22، 39 و 26 درصد به ترتیب شاخص سطح برگ، ماده خشک و سرعت رشد محصول)، روز تا گلدهی (21 درصد) و اجزای عملکرد دانه شامل تعداد پانیکول در بوته (42 درصد)، تعداد دانه در پانیکول(26 درصد) و وزن هزار دانه (21 درصد)، عملکرد دانه (63 درصد) و شاخص برداشت (54 درصد) در کینوا شد. بالاترین مقدار این صفات مربوط به تاریخ کاشت 30 مهر بود و کاشت نشایی در تاریخ کاشت های زود هنگام نسبت به کاشت مستقیم بذر ضعیف‌تر، ولی در تاریخ کاشت تاخیری بهتر از کشت مستقیم بوده و موجب کاهش تاثیرات منفی کشت تاخیری شد. در بین ارقام مورد مطالعه رقم Q26 از نظر مؤلفه های آنالیز رشد شامل شاخص سطح برگ (4.87)، ماده خشک (637.2 گرم در مترمربع) و سرعت رشد محصول (18.58 گرم در مترمربع در روز) و اجزای عملکرد شامل تعداد پانیکول در بوته (9.72) و وزن هزار دانه (4.81 گرم) و عملکرد دانه (1813 کیلوگرم در هکتار) بالاتر از دو رقم دیگر بود. بالاترین عملکرد دانه (3058 کیلوگرم در هکتار) مربوط به رقم Q26 در تاریخ کاشت 30 مهر و کاشت به‌صورت مستقیم (3148 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن (769 کیلوگرم در هکتار) مربوط به رقم Titicaca در تاریخ کاشت 20 و 30 آبان بود. به‌طورکلی، مشاهده شد که تاریخ کاشت اوایل پاییز به علت طولانی‌تر بودن دوره رشد و همچنین اجتناب از گرمای انتهای فصل، مناسب کشت ارقام مختلف کینوا در خوزستان بوده و نشاکاری در این تاریخ کاشت ها از نظر عملکرد نسبت به کشت بذر مزیت چندانی نداشت، ولی در تاریخ کاشت های تاخیری موجب کاهش تاثیرات منفی گردید. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    8 - ارزیابی دینامیک رشد ریشه و مولفه‌های عملکرد ارقام کینوا (Chenopodium quinoa) با تغییر مقادیر فسفر و روی
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 5 , السنة 16 , زمستان 1401
    توزیع و پراکنش مناسب ریشه جذب عناصر غذایی را تسهیل نموده و منجر به بهبود عملکرد گیاهان زراعی می شود. این مطالعه با هدف ارزیابی ساختار ریشه و شاخساره ارقام کینوا در پاسخ به کاربرد عناصر فسفر و روی در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان به صورت فاکتو أکثر
    توزیع و پراکنش مناسب ریشه جذب عناصر غذایی را تسهیل نموده و منجر به بهبود عملکرد گیاهان زراعی می شود. این مطالعه با هدف ارزیابی ساختار ریشه و شاخساره ارقام کینوا در پاسخ به کاربرد عناصر فسفر و روی در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه فاکتور شامل کاربرد کود شیمیایی سوپرفسفات تریپل در 4 سطح (صفر، 6، 12 و 18 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خاک)، محلول پاشی سولفات روی در 3 مقدار (آب بدون سولفات روی (شاهد)، محلول پاشی با غلظت 4 و 8 در هزار) و سه رقم کینوا (Giza 1، Q26، Titicaca) در سه تکرار در گلدان اجرا شد. یافته ها نشان داد پارامترهای ریشه نظیر وزن خشک ریشه، عرض ریشه، قطر ریشه، فاصله اولین انشعاب تا نوک ریشه و نسبت وزن ریشه به اندام هوایی تحت تاثیر سطوح کود فسفره و ارقام کینوا قرار گرفت (P≤0.01) و برگ پاشی سولفات روی تنها بر وزن خشک ریشه، عرض ریشه، فاصله اولین انشعاب تا نوک ریشه، چگالی ریشه، نسبت وزن ریشه به اندام هوایی و پارامترهای اندام هوایی اثر معنی دار ایجاد نمود. رقم Q26 به عنوان برترین رقم از نظر توسعه ساختار ریشه ای شناسایی شد که در سطوح کاربرد 18 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خاک فسفر و غلظت 4 در هزار سولفات روی بیشترین وزن خشک ریشه (3/23 گرم در بوته)، عرض ریشه (18/06 سانتی متر) و فاصله اولین انشعاب تا نوک ریشه (53/23) را دارا بود. در این سطوح مصرف عناصر، بیشترین تعداد دانه در بوته (4542) در رقم Q26 حاصل گردید. بر اساس نتایج این آزمایش، کاربرد بهینه عناصر با کاهش اثرات آنتاگونیسمی و افزایش اثرات سینرژیستی عناصر فسفر و روی منجر به توسعه ساختار ریشه ای، بهبود جذب عناصر و افزایش مولفه های تولید ارقام کینوا شد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    9 - اثر ازتوباکتر و سطوح کود شیمیایی نیتروژن روی صفات آگروفیزیولوژیک و عملکرد ژنوتیپ‌های گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در شرایط متفاوت رطوبتی
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 5 , السنة 15 , زمستان 1400
    این پژوهش با هدف بررسی صفات فنولوژیک، فیزیولوژیک و عملکرد دانه شش ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش خشکی و بدون تنش در دو آزمایش مستقل، هر یک به صورت آزمایش‌های فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 95- 1394 و 96-1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی أکثر
    این پژوهش با هدف بررسی صفات فنولوژیک، فیزیولوژیک و عملکرد دانه شش ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش خشکی و بدون تنش در دو آزمایش مستقل، هر یک به صورت آزمایش‌های فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 95- 1394 و 96-1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله اجرا شدند. یکی از آزمایش‌ها تحت شرایط بدون تنش آبیاری بر اساس نیاز گیاه و آزمایش دیگر به صورت تنش خشکی بدون هیچ گونه آبیاری و صرفاً با استفاده از نزولات آسمانی انجام گردید. میزان کل بارش در طی دوره رشد گیاه در سال‌های 95-1394 و 96-1395 به ترتیب 410/7 و 388/5 میلی‌متر بودند که با توزیع نامناسب در طی فصل رشد اتفاق افتادند. تیمارهای آزمایشی، فاکتور اول شامل شش ژنوتیپ گلرنگ و فاکتور دوم شامل تلقیح بذر با ازتوباکتر همراه با مصرف کود شیمیایی اوره در چهار سطح بدون مصرف هیچ منبع کودی (شاهد)، تلقیح بذر با ازتوباکتر، تلقیح بذر با ازتوباکتر+ 50 درصد نیتروژن از منبع اوره و 100 درصد نیتروژن از منبع کود شیمیایی اوره بر اساس نتایج آزمایش خاک، بودند. نتایج نشان داد اثر منبع نیتروژن و ژنوتیپ در هر دو شرایط تنش خشکی و بدون تنش بر روی کلیه صفات مورد بررسی در این آزمایش معنی‌دار بود. در شرایط تنش خشکی بیشترین عملکرد دانه متعلق به ژنوتیپ سینا در تیمارهای کاربرد 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن و تیمار تلفیقی ازتوباکتر+ 50درصد مصرف کود شیمیایی نیتروژن (به ترتیب با میانگین 1408 و 1336 کیلوگرم در هکتار) برآورد شدند، که اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نداشتند. در شرایط بدون تنش بیشترین عملکرد دانه به تیمار 100 درصد مصرف کود شیمیایی نیتروژن و ژنوتیپ PI-306974 با میانگین 2185 کیلوگرم در هکتار اختصاص داشت. در نتیجه، در شرایط بدون تنش ژنوتیپ PI-306974 با مصرف 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن جهت حصول حداکثر عملکرد گلرنگ و تحت شرایط تنش خشکی کشت ژنوتیپ سینا با کاربرد 50 درصد کود شیمیایی نیتروژن به همراه ازتوباکتر می‌تواند در منطقه آزمایش به کار روند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    10 - واکنش شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ذرت دانه‌ای (.Zea mays L) به مصرف عناصر روی و آهن در شرایط قطع آبیاری
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 5 , السنة 15 , زمستان 1400
    این آزمایش با هدف ارزیابی اثر عناصر ریزمغذی بر شاخص های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت هیبرید SC704 در شرایط کمبود آب، در دو سال زراعی 1396-1395 و1397-1396 در مزرعه آزمایشی در شمال غرب اهواز اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های ک أکثر
    این آزمایش با هدف ارزیابی اثر عناصر ریزمغذی بر شاخص های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت هیبرید SC704 در شرایط کمبود آب، در دو سال زراعی 1396-1395 و1397-1396 در مزرعه آزمایشی در شمال غرب اهواز اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بود. کرت های اصلی شامل تنش کم ‎آبی در سه سطح آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مراحل رشد رویشی (14-12 برگی) و ابتدای رشد دانه، کرت های فرعی شامل محلول پاشی سولفات روی در سه غلظت (صفر، 5 و 10 گرم در یک لیتر آب) و کرت های فرعی فرعی شامل محلول پاشی سولفات آهن در سه غلظت (صفر، 3 و 6 گرم در یک لیتر آب) بودند. یافته های این تحقیق نشان داد که افزایش غلظت سولفات روی از صفر به ده در هزار و در مقادیر ثابت کاربرد سولفات آهن (غلظت 6 در هزار) منجر به افزایش شاخص سطح برگ در شرایط کمبود آب در مرحله رشد رویشی و ابتدای مرحله رشد دانه گردید و همچنین کمترین میزان فتوسنتز جاری در شرایط عدم محلول پاشی روی و آهن حاصل گردید. کمترین محتوای دی اکسیدکربن بین سلولی در شرایط قطع آبیاری در ابتدای مرحله رشد دانه به دست آمد که کاربرد سولفات روی و آهن سبب افزایش مقادیر این صفت و رفع محدودیت های فتوسنتزی شد. بیشترین عملکرد بلال در آبیاری کامل با محلول پاشی سولفات آهن با غلظت 6 در هزار (9135/66 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد که نسبت به عدم محلول پاشی در همین سطح آبیاری 25/1 درصد افزایش داشته است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    11 - بررسی روش‌های کاربرد نیتروکسین و نیتروژن بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی ذرت دانه‌ای (L. zea mays) رقم سینگل کراس 704
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , العدد 1 , السنة 12 , بهار 1396
    به‌منظور بررسی روش های کاربرد نیتروکسین و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 704، آزمایشی در سال زراعی 94-1393در شهرستان اهواز به‌صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجراء گردید. تیــمارهای مورد مطالعه در آزمایش شام أکثر
    به‌منظور بررسی روش های کاربرد نیتروکسین و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 704، آزمایشی در سال زراعی 94-1393در شهرستان اهواز به‌صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجراء گردید. تیــمارهای مورد مطالعه در آزمایش شامل، کود نیتروژن خالص در چهار سطح (100 درصد: N1، 75 درصد: N2، 50 درصد: N3، 25 درصد: N4) 100 درصد نیتروژن خالص (معادل 180 کیلوگرم در هکتار)به‌عنوان فاکتور اصلی و روش کاربرد نیتروکسین در دو سطح (بذر مال: B1 و همراه با آب آبیاری: B2)به‌عنوان فاکتور فرعی بود. نتایج نشان داد که تیمار کود نیتروژن باعث افزایش معنی دار عملکرد دانه و صفات فیزیولوژیکی گردید. بیشترین عملکرد دانه از تیمار 75 درصد کود نیتروژن و کمترین از تیمار 25 درصد کود نیتروژن بدست آمد. همچنین اثر روش کاربرد نیتروکسین تأثیر معنی‌داری بر عملکرد، کلروفیل a وb و کارایی مصرف و کارایی زراعی نیتروژن نشان نداد. بیشترین عملکرد دانه از تیمار B1بذر مال به‌دست آمد. در این تحقیق روش کاربرد کود زیستی نیتروکسین تأثیر معنی‌داری بر صفات آزمایش نشان نداد اما مصرف این کود زیستی در کنار کودهای شیمیایی نیتروژن، توانست علاوه بر تولید محصول کافی و بهبود کارایی جذب نیتروژن، مصرف کود شیمیایی نیتروژن را به میزان 25 درصد کاهش دهد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    12 - بررسی اثر توأم کودهای شیمیایی و زیستی بر ویژگی‌های کمی و کیفی برخی از ارقام گندم نان در شرایط آب و هوایی شوشتر
    علوم به زراعی گیاهی , العدد 1 , السنة 8 , تابستان 1397
    به ‌منظور بررسی اثر توأم کودهای شیمیایی و زیستی بر ویژگی های کمی و کیفی ارقام گندم نان در شرایط آب و هوایی شوشتر، این آزمایش به‌صورت کرت‌های یک بار خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 94-1393اجرا شد. فاکتور اصلی شامل چهار سطح کودی 100 درصد کود أکثر
    به ‌منظور بررسی اثر توأم کودهای شیمیایی و زیستی بر ویژگی های کمی و کیفی ارقام گندم نان در شرایط آب و هوایی شوشتر، این آزمایش به‌صورت کرت‌های یک بار خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 94-1393اجرا شد. فاکتور اصلی شامل چهار سطح کودی 100 درصد کود شیمیایی (نیتروژن + فسفر)، 75 درصد کود شیمیایی به همراه کود بیولوژیک (بارور 2 و ازتوباکتر 2)، 50 درصد کود شیمیایی به همراه کود بیولوژیک (بارور 2 و ازتوباکتر 2) و استفاده از کود بیولوژیک به تنهایی و فاکتور فرعی شامل سه رقم گندم: چمران، وریناک و S83 بود. نتایج نشان داد که برهمکنش تیمار کودی و رقم بر روی کلیه صفات اندازه‌گیری عملکرددانه،پروتئین دانه، درصدنیتروژن دانه و درصد فسفر دانه معنی‌دار بود. بالاترین عملکرد بیولوژیک (12 تن در هکتار) و عملکرد دانه (6 تن در هکتار) مربوط به تیمار کودی 100 درصد کود شیمیایی و رقم چمران بود. همچنین نتایج نشان داد که بالاترین میزان درصد پروتئین، درصد نیتروژن و درصد فسفر دانه از تیمار کودی 100 درصد کود شیمیایی به‌دست آمد. در بیشتر موارد برای صفات اندازه گیری شده بین تیمار 100 درصد و 75 درصد کود شیمیایی و کود زیستی اختلاف معنی داری وجود نداشت. به طور کلی می توان بیان داشت که با استفاده از تیمار ترکیبی 75 درصد کود شیمیایی و کود زیستی می توان تا حدودی مصرف کود شیمیایی را کاهش داد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    13 - بررسی تأثیر تراکم های مختلف بر عملکرد کمی و کیفی هیبرید‌های ذرت علوفه‌ای در شرایط آب و هوایی اهواز
    یافته های نوین کشاورزی , العدد 500 , السنة 1 , بهار 2050
    انتخاب هیبرید مناسب و سازگار با شرایط اقلیمی هر منطقه و تعیین تراکم بوته مناسب از جمله عوامل مهم در دستیابی به عملکردهای بالا می باشند. به این منظور آزمایشی در سال 1388در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه أکثر
    انتخاب هیبرید مناسب و سازگار با شرایط اقلیمی هر منطقه و تعیین تراکم بوته مناسب از جمله عوامل مهم در دستیابی به عملکردهای بالا می باشند. به این منظور آزمایشی در سال 1388در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اول فاصله روی ردیف در 3 سطح شامل (13، 14 و 16 سانتیمتر) و فاکتور دوم شامل سه هیبرید سینگل کراس (704، 640 و 500) بودند. در زمان برداشت صفات (ارتفاع ساقه، قطر ساقه و تعداد برگ، عملکرد علوفه خشک، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک تاسل و وزن خشک بلال در متر مربع، درصد پروتئین خام، نسبت برگ به ساقه و نسبت بلال به بوته) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر مقادیر مختلف تراکم بر وزن خشک برگ، وزن خشک بوته و نسبت برگ به ساقه معنی دار بود. همچنین در ارقام مختلف ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک بوته، نسبت برگ به ساقه و نسبت بلال به بوته معنی دار بود. اثر متقابل رقم و تراکم درصفت ارتفاع بوته و نسبت برگ به ساقه معنی دار گردید. در این آزمایش به نظر می‌رسد فاصله روی ردیف 14 سانتی متر(95 هزار بوته در هکتار) به دلیل بالا بودن وزن خشک بوته و نسبت برگ به ساقه بیشتر، فاصله ردیف مناسبی در شرایط آب و هوایی اهواز برای گیاه ذرت می باشد. همچنین رقم 640 از لحاظ کمی و زودرس بودن نسبت به دیگر ارقام برتری داشت. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    14 - تأثیر تراکم های مختلف گیاهی بر عملکرد کمی و کیفی هیبرید‌های ذرت علوفه‌ای در شرایط آب و هوایی اهواز
    یافته های نوین کشاورزی , العدد 5 , السنة 10 , زمستان 1394
    انتخاب هیبرید مناسب و سازگار با شرایط اقلیمی هر منطقه و تعیین تراکم بوته مناسب از جمله عوامل مهم در دستیابی به عملکردهای بالا می باشند. به این منظور آزمایشی در سال 1388در مزارع مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی أکثر
    انتخاب هیبرید مناسب و سازگار با شرایط اقلیمی هر منطقه و تعیین تراکم بوته مناسب از جمله عوامل مهم در دستیابی به عملکردهای بالا می باشند. به این منظور آزمایشی در سال 1388در مزارع مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اول، فاصله روی ردیف در 3 سطح شامل (13، 14 و 16 سانتی متر) و عامل دوم سه هیبرید ذرت سینگل کراس (704، 640 و 500) بودند. نتایج نشان داد اثر مقادیر مختلف تراکم بر وزن خشک برگ، وزن خشک بوته و نسبت برگ به ساقه معنی دار بود. همچنین در ارقام مختلف ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک بوته، نسبت برگ به ساقه و نسبت بلال به بوته معنی دار بود. اثر متقابل رقم و تراکم درصفت ارتفاع بوته و نسبت برگ به ساقه معنی دار گردید. در این آزمایش به نظر می‌رسد فاصله روی ردیف 14 سانتی متر(95 هزار بوته در هکتار) به دلیل بالا بودن وزن خشک بوته و نسبت برگ به ساقه بیشتر، فاصله ردیف مناسبی در شرایط آب و هوایی اهواز برای گیاه ذرت می باشد. همچنین هیبرید 640 از لحاظ کمی و زودرس بودن نسبت به دیگر ارقام برتری داشت. تفاصيل المقالة