بررسی مقدماتی ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس تاب‌آوری (فرم کوتاه) در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی پایه چهارم تا ششم شهرستان ایذه

الموضوعات :

صدیقه حیدری ¹ (کاندیدای دکتری سنجش و اندازه‌گیری، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساوه، ساوه، ایران.)

تاريخ الإرسال : 06 الجمعة , ربيع الأول, 1442 تاريخ التأكيد : 27 الجمعة , شعبان, 1442 تاريخ الإصدار : 21 الأحد , شوال, 1443

الکلمات المفتاحية: ساختار عاملی, تاب‌آوری, دانش‌آموزان, دوره ابتدایی, ابزار اندازه‌گیری,

ملخص المقالة :

در علوم رفتاری جهت اندازه‌گیری یک رفتار یا متغیر، از ابزارهایی همانند پرسشنامه، چک لیست، سیاهه و یا مقیاس استفاده می‌شود. متغیر تاب‌آوری نیز از این موضوع مستثنی نیست اما ابزارهایی که تاکنون جهت اندازه‌گیری آن در کشور استفاده شده است، محدوده سنی 15 سال به بالا را ملاک قرار داده و برای این محدوده سنی هنجاریابی و بومی‌سازی شده‌اند. بنابراین در خصوص کودکان دوره ابتدایی (محدوده سنی 9 تا 12 سال) تاکنون هیچ ابزاری در کشور بومی‌سازی نشده است. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف معرفی و بومی‌سازی مقیاس تاب‌آوری دانش‌آموزان دوره ابتدایی انجام شد. جامعه مورد بررسی دانش‌آموزان دوره ابتدایی شهرستان ایذه و نمونه انتخابی 420 نفر دانش‌آموز دختر و پسر مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 99-98 این شهر بودند که با توجه به شیوع ویروس کرونا به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. نرم‌افزار مورد استفاده در این پژوهش، نرم‌افزار آماری SPSS-26 و لیزرل 80/8 بوده است. جهت تحلیل داده‌های پژوهش از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. یافته‌ها نشان داد نسخه فارسی مقیاس تاب آوری دارای ساختار عاملی معتبر و مطلوب با اتکا بر تاثیرپذیری از فرهنگ ایرانی بوده است. اعتبار این ابزار نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از 0.7 حاصل شد. پیشنهاد می‌شود پس از عبور از اپیدمی کووید-19 با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی شاخص‌های روانسنجی این مقیاس مجدد مورد بررسی قرار گیرد.