قوانین حاکم بر قراردادهای الکترونیکی از منظر فقه امامی و قانون موضوعه ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

رحیم عبدلی ¹ , طیب افشارنیا ² , علیرضا رجب‌زاده ³

1 - دانشجوی مقطع دکتری رشته حقوق خصوصی، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، امارات متحده عربی. [e-mail]
2 - استادیار گروه حقوق دانشکده علوم انسانی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول): [e-mail]
3 - استادیار دانشگاه غیر انتفاعی رجاء، قزوین، ایران. [e-mail]

تاریخ دریافت : 1401/03/31 تاریخ پذیرش : 1401/06/27 تاریخ انتشار : 1401/07/01

کلید واژه: قرارداد, قوانین حاکم, حقوق تجارت الکترونیکی, فقه امامی,

چکیده مقاله :

تجارت الکترونیک در اصل مبادله ی مالی است که در بستر ابزارهای به هم پیوسته ی الکترونیکی صورت می گیرد. عقد و قرارداد از طریق اینترنت در اصل عقد بین دو شخص است که از لحاظ زمان حاضر و از لحاظ مکان غایب هستند. تجارت الکترونیکی، توافق بین دو شخص است که از طریق شبکه ای بین المللی (اینترنت) در مقابل ایجاب فروشنده، از طرف خریدار از راه دور قبول صادر می شود و این نیز از طریق وسایل سمعی و بصری صورت می گیرد. این کار پژوهشی، نظری و از نوع تولید محتوی می باشد و با مراجعه به منابع فقهی و حقوقی مطالب ارائه می شود. در هر یک از قراردادهای الکترونیکی یا سنتی، ممکن است میان متعاملین بر موضوعی از موارد آن قرارداد ایجاد اختلاف گردد، جهت حل اختلاف پدید آمده لازم است محکمه بر اساس قانونی به دادرسی پرداخته و به فصل مخاصمه بپردازد. از جمله مسائل مطرح در تجارت الکترونیک، اختتام قراردادهای الکترونیک است؛ چرا که در مقایسه با قراردادهای سنتی در حقوق کشور ما، در مراحل ابتدایی تکوین قرار دارد. بر اساس قوانین موضوعه قراردادها و تعهدات در بستر نظام حقوقی حاکم یا بر اساس توافق طرفین قرارداد بر یک قانون خواهدبود. در نظام حقوقی ایران وضع قانون حاکم بر معاملات را قانون محل وقوع عقود تعیین می کند، در صورتیکه متعاقدین غیر ایرانی باشند و در ایران عقد بیع را منعقد نمایند، می توانند در متن قرارداد ضمناً یا صریحاً قانون دیگری را معین نمایند. در این تحقیق به کیفیت و چگونگی قوانین حاکم بر قراردادها الکترونیک و همچنین مرجع حل اختلاف در فقه امامیه و قانون موضوعه ایران پرداخته شده است.

چکیده انگلیسی:

E-commerce is essentially a financial exchange that takes place in the context of interconnected electronic devices. A contract through the Internet is basically a contract between two people who are present in terms of time and absent in terms of place. E-commerce is an agreement between two people that is accepted by the buyer remotely through an international network (Internet) against the request of the seller, and this is also done through audio and visual devices. This work is research, theoretical and of the type of content production, and the content is presented by referring to jurisprudential and legal sources. In any of the electronic or traditional contracts, there may be a dispute between the parties on an issue of that contract, in order to resolve the dispute, it is necessary for the court to conduct legal proceedings and deal with the dispute. Among the issues raised in electronic commerce is the conclusion of electronic contracts; Because compared to traditional contracts in the law of our country, it is in the initial stages of development. Based on the laws of the subject of contracts and obligations in the context of the prevailing legal system or based on the agreement of the parties, the contract will be based on a law. In Iran's legal system, the law governing transactions is determined by the law of the place where the contract is made. If the contracting parties are non-Iranian and enter into a sales contract in Iran, they can specify another law implicitly or explicitly in the text of the contract. In this research, the quality and manner of laws governing electronic contracts as well as the dispute resolution authority in Imamiyyah jurisprudence and Iran's subject law have been discussed.