خدمات بهداشتی-درمانی در سطح شهرستانها با سلامت بهداشت و روان شهروندان ارتباط مستقیم دارد. بهبود وضعیت خدمات بهداشتی-درمانی شهروندان یکی از نشانه‌های ارتقاء و توسعه انسانی است. ارزیابی سطوح توسعه یافتگی با استفاده از روش‌های کمی از سوی منجر به شناخت میزان نابرابری بین م چکیده کامل
خدمات بهداشتی-درمانی در سطح شهرستانها با سلامت بهداشت و روان شهروندان ارتباط مستقیم دارد. بهبود وضعیت خدمات بهداشتی-درمانی شهروندان یکی از نشانه‌های ارتقاء و توسعه انسانی است. ارزیابی سطوح توسعه یافتگی با استفاده از روش‌های کمی از سوی منجر به شناخت میزان نابرابری بین مناطق می‌گردد و از سوی دیگر تلاشی در زمینه کاهش و رفع نابرابری‌های موجود می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بهره‌گیری از شاخصهای مدنظر، به دنبال سنجش وضع توزیع و توسعة خدمات بهداشتی -درمانی در شهرستانهای این استان و مشخص کردن میزان اختلاف توسعه در بین آنها و نیز متوجه ساختن مسئولان به توجه بیشتر به شهرستانهای محروم و توسعه نیافته است. روش تحقیق، توصیفی– تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی است داده‌های تحقیق شامل 15شاخص خدمات بهداشتی-درمانی از آخرین سرشماری(1390) اخذ گردید. در این پژوهش با استفاده از مدل Topsis و Vikor به الویت‌بندی شهرستانهای استان خراسان رضوی بر اساس شاخصهای توسعه خدمات-بهداشتی در چهار سطح (فرابرخوردار، برخوردار، نیمه برخوردار، فروبرخوردا) پرداخته شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که شهرستان مشهد به عنوان مرکز اداری سیاسی و اقتصادی استان، برخوردارترین شهرستان از لحاظ شاخصهای توسعه یافتگی خدمات بهداشتی-درمانی بوده و اختلاف چشمگیری با سایر شهرستانهای استان دارد. در سطح دوم توسعه یافتگی شهرستانهای نیشابور و سبزوار قرار دارند و بقیه شهرستانها در سطح نیمه برخوردار و فروبرخوردار جای دارند. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که محرومیت کلی در سطح کل استان از نظر برخورداری از شاخصهای خدمات بهداشتی-درمانی حاکم است و توزیع خدمات بهداشتی-درمانی موجود نیز چندان متناسب با نیازهای جمعیتی شهرستانها انجام نشده است.
پرونده مقاله
مقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطه‌ی ویژگی‌های طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسا چکیده کامل
مقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطه‌ی ویژگی‌های طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسان مورد مطالعه قرار داده است. هدف پژوهش: مدیریت بحران شهری در اثر وقوع زلزلهروش شناسی تحقیق : این پژوهش از نظر روش توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. در بخش توصیفی از‌نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، اسناد و مطالعات کتابخانه ای و در بخش تحلیلی از فرآیند تحلیل شبکه و عملگرهای فازی در نرم افزار ARC GIS استفاده شده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه با مساحت 91/4854 هکتار 91/0 درصد از کل مساحت شهرستان ارومیه را شامل می‌شود که جمعیتی بالغ بر 727066 نفر(غیر از شهرک گلمانخانه) را در خود جای داده است. بر اساس سرشماری سال 1395 و بر پایه اطلاعات به دست آمده از بلوکهای آماری تعداد جمعیت و خانوار محدوده به ترتیب 727066 نفر و 222737 خانوار می باشد. محدوده مورد مطالعه 83/97 درصد از جمعیت شهرستان ارومیه را در خود جای داده است.یافته ها و بحث: بیشترین آسیب پذیری در مناطق با شیب‌های بیشتر از20 درصد و نواحی با تراکم جمعیتی بالا مشاهده می‌شود. نواحی با آسیب پذیری خیلی زیاد با 12/34 درصد، زیاد با 81/11 درصد، متوسط با 47/30 درصد، کم با 89/20 درصد و خیلی کم با 7/2 درصد از مساحت بلوکهای آماری را به خود اختصاص دادند. در حالت کلی می‌توان گفت که 93/45 درصد از محدوده مورد مطالعه بر اساس معیارهای استفاده شده در تحلیل آسیب پذیرند.نتایج : در پهنه بندی زلزله در سطح شهر ارومیه 5 کلاس آسیب پذیر به دست آمد که کلاس آسیب پذیری خیلی زیاد در منطقه 2 شهری با مساحت 09/341 هکتار( 19/13 درصد) بیشترین کاربری های آسیب پذیر را دارد. منطقه 3 با 24/8 درصد، منطقه 1 با 57/7 درصد، منطقه 4 با 76/2 درصد و منطقه 5 با 92/1 درصد به ترتیب دارای بیشترین کاربری های دارای آسیب پذیری خیلی زیاد می باشند.
پرونده مقاله
زیست پذیری یکی از رویکردهای جدید در راستای کاهش مشکلات زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی شهرها بر مبنای ظرفیت‌ها و نیازهای آن است. ازآنجا بافت‌های فرسوده با مشکلات اقتصادی، کالبدی، زیست‌محیطی و ... مواجه‌اند، توجه به رویکرد زیست پذیری و استانداردهای آن در کاهش مشکلات فوق و ا چکیده کامل
زیست پذیری یکی از رویکردهای جدید در راستای کاهش مشکلات زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی شهرها بر مبنای ظرفیت‌ها و نیازهای آن است. ازآنجا بافت‌های فرسوده با مشکلات اقتصادی، کالبدی، زیست‌محیطی و ... مواجه‌اند، توجه به رویکرد زیست پذیری و استانداردهای آن در کاهش مشکلات فوق و ارتقای کیفیت زندگی و کارآمدی مدیریت شهری مؤثر است. پژوهش حاضر باهدف، تحلیل شاخصهای زیست پذیری در بافت فرسوده شهر شاهین‌دژ تدوین شده است. این مقاله از نوع روش توصیفی-تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی است. این پرسشنامه بین 25 نفر به‌صورت تصادفی ساده بین متخصصان و مدیران شهری در دسترس، توزیع گردید و پنج عامل از عوامل مؤثر بر زیست پذیری شهر شاهین‌دژ (اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی، کالبدی و مدیریتی) مورد بررسی قرار گرفتند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش ای‌اچ‌پی‌فازی استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در بخش اجتماعی، شاخص میزان مشارکت (229/0)؛ در بخش اقتصادی، میزان درآمد و هزینه خانوار (211/0)، در بخش مدیریتی، ایجاد تسهیلات مالی برای ساکنان بافت (185/0)؛ در بخش کالبدی، میزان فشردگی و ریزدانگی ساختمان‌ها در بافت (138/0) و در بخش زیست‌محیطی شاخص کمیت و توزیع پراکنش فضای سبز در سطح بافت‌های فرسوده (230/0) از اهمیت بیشتری قرار دارند و نشان‌دهنده میزان اهمیت هر یک از آنها در زیست پذیری بافت‌های فرسوده است. در پایان نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها پیش روی زیست پذیری شهر شاهین‌دژ موردمطالعه قرار گرفتند.
پرونده مقاله
مقدمه: تلاش‌های عدیده برای رفع مشکل کمبود مسکن مناسب در ایران صورت پذیرفته که از جمله آنها سیاست مسکن مهر است که به‌منظور کمک به تأمین مسکن اقشار کم درآمد طراحی شده است. هدف پژوهش: هدف از مطالعه حاضر، که به لحاظ ماهیت کاربردی و از نظر هدف توصیفی است، بررسی و اولویت‌بند چکیده کامل
مقدمه: تلاش‌های عدیده برای رفع مشکل کمبود مسکن مناسب در ایران صورت پذیرفته که از جمله آنها سیاست مسکن مهر است که به‌منظور کمک به تأمین مسکن اقشار کم درآمد طراحی شده است. هدف پژوهش: هدف از مطالعه حاضر، که به لحاظ ماهیت کاربردی و از نظر هدف توصیفی است، بررسی و اولویت‌بندی عوامل داخلی و خارجی موثر بر توسعه مسکن گروه‌های کم درآمد شهری بوده که به صورت موردی در مسکن مهر شهرضا انجام شده است. روش شناسی تحقیق: جامعه آماری این مطالعه کارشناسان، متخصصان با زمینة برنامه‌ریزی شهری و شهرسازی و اساتید دانشگاه بودند که در زمینة توسعه شهری، مسکن شهری، برنامه‌ریزی ناحیه‌ای و به‌طور ویژه مسکن مهر دارای مطالعاتی تخصصی بوده را شامل شده و نمونه مورد مطالعه شامل 25 نفر از افراد ذکر شده، که به صورت تصادفی دردسترس انتخاب و ابزار جمع‌آوری اطلاعات در اختیار آنها قرار داده شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات میدانی پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که شامل لیستی از فرصت‌ها، تهدیدات، نقاط قوت و نقاط ضعف (73 گویه) بود. روایی ابزار تحقیق از طریق محتوایی (صوری) و پایایی نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ معادل 831/0 تعیین شد. در این مطالعه از مدل تلفیقی SWOT و فرایند تحلیل شبکه‌ای (ANP) استفاده شده و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم-افزار‌های SPSS، EXCEL و Super Decision استفاده شده است. قلمروی جغرافیایی پژوهش: مطالعه حاضر که در زمینه مساکن مهر می‌باشد، در شهر شهرضا واقع در استان اصفهان انجام شده است.یافته‌های و بحث: نتایج نشان داد، به ترتیب مناسب‌ترین استراتژی‌های در جهت توسعه مساکن (مسکن مهر) افراد طبقات کم درآمد شهرضا استراتژی‌های WT (34/0)، ST (301/0)، WO (18/0) و SO (177/0) است.نتایج: استراتژی‌های تدافعی ( WT) به منزلة بهترین استراتژی جهت توسعة مسکن (مسکن مهر) برای افراد کم‌درآمد شهرضا انتخاب شد، این استراتژی‌ها بر آن‌اند تا با ارائة راهکارهای اجرایی، ضمن به حداقل رساندن ضعف‌های فرآروی توسعه مسکن گروه‌های کم درآمد شهرضا، از تهدیدهایی که با آن مواجه بوده، نیز اجتناب کند.
پرونده مقاله
طرح های هادی روستایی، به عنوان نخستین تلاش سازمان یافته و فراگیر ملی برای ساماندهی روستاهای کشور به اجرا درآمده است به گونه ای که تا پایان سال 1386 مجموعاً برای 16 هزار و 600 روستای کشور طرح هادی روستایی تهیه گردید؛ که از این تعداد، در بیش از هفت هزار و 700 روستا اجرا چکیده کامل
طرح های هادی روستایی، به عنوان نخستین تلاش سازمان یافته و فراگیر ملی برای ساماندهی روستاهای کشور به اجرا درآمده است به گونه ای که تا پایان سال 1386 مجموعاً برای 16 هزار و 600 روستای کشور طرح هادی روستایی تهیه گردید؛ که از این تعداد، در بیش از هفت هزار و 700 روستا اجرای طرح هادی آغاز و یا پایان یافته است. با گذشت بیش از دو دهه از شروع اجرای طرح های هادی روستایی در نواحی روستایی کشور، شاهد اثرات گوناگون در زمینه های کالبدی- فضایی از قبیل؛ دگرگونی در بافت کالبدی روستا، تغییر در الگوهای ساخت مسکن، ناهماهنگی در شبکه معابر روستا، تسهیل در امر رفت و آمد روستاییان و عابران بوده است. در این مقاله با استفاده از مؤلفه های موجود اثرات طرح های هادی روستایی در روستاهای استان آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری 40 روستای استان در قالب 20 روستای کنترل (روستاهایی که طرح هادی اجرا نشده است) و 20 روستای تجربی (روستایی که طرح هادی اجرا شده است) می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد میانگین برخورداری از امکانات و تسهیلات روستاهای تجربی 69 درصد و روستاهای کنترل 31 درصد است. همچنین آزمون T-test و تحلیل واریانس به ترتیب با سطح اطمینان 95 و 99 درصد بیانگر تفاوت روستاهای تجربی و کنترل از نظر سطح برخورداری می باشد. نتایج حاصل از رتبه بندی روستاهای بر اساس مدل تاپسیس نیز نشان می دهد روستای کشمش تپه (روستای تجربی) با دارا بودن بالاترین امتیاز از نظر شاخص های مورد مطالعه در رتبه اول و روستای ورگل (روستای کنترل) با کمترین امتیاز در آخرین رتبه از نظر توسعه روستایی قرار گرفته اند. در نتیجه نگاه تک بعدی به طرح ها، عدم تخصیص اعتبارات لازم، نبود مدیریت یکپارچه، عدم توجه به مشکلات اصلی روستاها (جنبه های اقتصادی) سبب شده است که نتایج این مداخله ها در روستاهای تجربی استان چندان مثبت ارزیابی نشده و در خصوص تأثیر مثبت و پایدار این گونه مداخله ها در کیفیت روستاهای تجربی تردید جدی وجود داشته باشد.
پرونده مقاله
