• فهرست مقالات حسین مدرسی فر

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - شناسایی خطر و تجزیه و تحلیل ریسک¬ با رویکرد مدیریت ایمنی فرآیند در مجتمع فولاد مبارکه (مطالعه موردی: واحد اکسیژن و هیدروژن)
        هانیه نیکومرام حسین مدرسی فر جواد کیانی محمد ده بزرگی
        زمینه و هدف: صنعت فولاد به ‌دلیل ماهیت ذوب فلزات و حرارت بالا، گازها و مواد شیمیایی خطرناک یکی از پرمخاطره¬ترین صنایع فرآیندی به¬‌شمار می‌رود. پتانسیل بالای بروز رویدادهای فرآیندی با پیامدهایی نظیر آتش¬سوزی، انفجار و انتشار مواد سمی در صنعت مذکور بر اهمیت شناسایی مخاطرا چکیده کامل
        زمینه و هدف: صنعت فولاد به ‌دلیل ماهیت ذوب فلزات و حرارت بالا، گازها و مواد شیمیایی خطرناک یکی از پرمخاطره¬ترین صنایع فرآیندی به¬‌شمار می‌رود. پتانسیل بالای بروز رویدادهای فرآیندی با پیامدهایی نظیر آتش¬سوزی، انفجار و انتشار مواد سمی در صنعت مذکور بر اهمیت شناسایی مخاطرات به عنوان اولین مرحله در مدیریت ریسک¬هاي¬ ایمنی فرآیند تاکید دارد. در پژوهش حاضر به منظور فراهم¬سازی زیرساخت¬های لازم شامل متدولوژی مدون اجرای مطالعات شناسایی خطر و تجزیه و تحلیل ریسک¬ به عنوان یکی از مهم¬ترین الزامات مدیریت ایمنی فرآیند (PSM) و در راستای پیاده¬سازی سیستم مذکور در مجتمع فولاد مبارکه، روش اجرایی مربوطه تدوین و جهت اطمینان از عملیاتی بودن آن، مخاطرات و رویدادهای ایمنی فرآیند در یکی از پرمخاطره¬ترین واحدها (واحد اکسیژن و هیدروژن) با بهره¬گیری از روش اجرایی مذکور، شناسایی و تحلیل گردید. روش بررسی: روش اجرایی شناسایی مخاطرات و تجزیه و تحلیل ریسک¬های ایمنی فرآیند در انطباق با الزامات مدیریت ایمنی فرآیند راهنماهای مرجع PSM و سایر اسناد فنی مرتبط، مشتمل بر کاربرگ شناسایی مخاطرات (HAZID)، فهرست کلمات راهنما، سطوح احتمال وقوع و شدت پیامد، ماتریس ریسک، متدولوژی اجرا و غیره تدوین گردید. جهت انجام مطالعه HAZID در واحد اکسیژن و هیدروژن، کارگروهی شامل افراد متخصص و با تجربه در حوزه شغلی مربوطه تشکیل و پس از آماده¬سازی مقدمات لازم از قبیل بررسی مستندات واحد، جلسات شناسایی مخاطرات طبق متدولوژی تنظیمی برگزار، کاربرگ¬های مربوطه به تفکیک Node¬های¬ مطالعاتی تکمیل و تحلیل و اقدامات اصلاحی مربوطه نیز پیشنهاد گردید. یافته¬ها: از مجموع 40 رویداد ایمنی فرآیند شناسايي شده در واحد اکسیژن و هیدروژن، 5 درصد داراي سطح ریسک کم، 65 درصد داراي ریسک متوسط، 15 درصد داراي ریسک زیاد و 15 درصد داراي ریسک حاد مي¬باشند. بدین¬ترتیب، اکثر ریسک¬های ایمنی فرآیند شناسایی شده دارای سطح ریسک متوسط (قابل تحمل) بودند. رویدادهای فرآیندی عمده با سطوح ریسک زیاد (غیرقابل قبول) و حاد (غیرقابل تحمل) نیز 30 درصد از کل رویدادها را تشکیل می¬دهند. پلنت¬های واحد اکسیژن بیشترین رویدادهای فرآیندی را از منظر تعداد به خود اختصاص ¬داده و مخازن گاز و مایع داراي بالاترين سطح ریسک رویدادهای ایمنی فرآیند می¬باشند. در مجموع، 12 رویداد فرآیندی عمده با سطوح ریسک زياد و حاد شناسایی گردید. بحث و نتیجه¬گیری: از دستاوردهای کلیدی پژوهش، تدوین روش اجرايي "شناسایی مخاطرات و تجزیه و تحلیل ریسک¬های ایمنی فرآیند" در مجتمع فولاد مبارکه به منظور شناسایی و تجزیه و تحلیل رویدادهای ایمنی فرآیند و ساير ویژگی¬های مربوطه از قبیل علل و پیامدهای وقوع رویدادها، کنترل¬های پیشگیرانه و کاهشی، احتمال وقوع و شدت پیامدها، سطح ریسک و غیره می¬باشد. همچنین روش اجرایی مذکور موجبات ارائه متدولوژی منسجم ارزیابی ریسک¬های ایمنی فرآیند، فراهم¬سازی بستری مناسب جهت اتخاذ اقدامات اصلاحی ریسک¬های عمده، اجرای مطالعات تکمیلی و تدوین و پیاده¬سازی سایر سازوکارهای مورد نیاز برآورد الزامات PSM را تامین می¬نماید. پرونده مقاله