زمینه و هدف: رشد اقتصادی و توسعه مالی پیامدهای ناگواری بهخصوص در زمینه محیطزیست و منابع طبیعی به همراه داشته است، زیرا بیشتر فعالیتهای اقتصادی در ارتباط تنگاتنگ با محیطزیست بوده و در حقیقت میتوان بیان نمود که سرنوشت محیطزیست و رشد اقتصادی جوامع به یکدیگر وابسته چکیده کامل
زمینه و هدف: رشد اقتصادی و توسعه مالی پیامدهای ناگواری بهخصوص در زمینه محیطزیست و منابع طبیعی به همراه داشته است، زیرا بیشتر فعالیتهای اقتصادی در ارتباط تنگاتنگ با محیطزیست بوده و در حقیقت میتوان بیان نمود که سرنوشت محیطزیست و رشد اقتصادی جوامع به یکدیگر وابسته است در مطالعه حاضر به بررسی اثرات جهانی شدن، رشد اقتصادی، توسعه مالی بر رد پای اکولوژیکی در ایران پرداخته شده است.
روش بررسی: برای انجام این پژوهش از مدل رگرسیون کوانتایل و برای دوره زمانی 1400-1360 استفاده شد. این روش بهتدریج به روش جامعی برای تجزیهوتحلیل آماری مدلهای خطی و غیرخطی متغیرهای پاسخ، درزمینه های مختلف تبدیل گردیده است.
یافته ها: بر اساس نتایج؛ در چارکهای (پایین) اول و دوم؛ جهانی شدن اقتصادی، رشد اقتصادی، مصرف انرژی، توسعه مالی و تراکم جمعیت بر ردپای اکولوژیکی ایران اثر مثبت دارد و از چارکهای سوم و چهارم به بعد شدت تأثیرگذاری آن بر ردپای اکولوژیکی ایران افزایش مییابد. به عبارتی شاخصهای جهانی شدن، رشد اقتصادی و توسعه مالی در چارک اول (Q25) و دوم (Q50)، با ردپای اکولوژیکی ایران دارای یک همبستگی زمانی مثبت میباشد. سپس، با دور شدن مؤلفههای تأخر و حرکت به سمت چارک سوم (Q75) و چهارم (Q95)، همبستگی بین شاخصهای مطالعه و ردپای اکولوژیکی ایران افزایش مییابد.
بحث و نتیجه گیری: در کشور ایران به دلیل فراوانی انرژی و منابع طبیعی، قیمت انرژی پایین است که این امر موجب استفاده بیشازحد و نادرست انرژی شده است. اعطای تسهیلات بانکی با شرایط آسان، معافیتهای مالیاتی و از این قبیل برای تولیدکنندگان وسایل گازسوز و برقی با راندمان بالای انرژی و متقابلا وضع مالیاتهای سنگین، عدم حمایتهای مالی و عدم صدور مجوز برای تولیدکنندگان وسایل انرژی بر با برچسب انرژی پایین، اعطای تخفیفات گمرکی برای واردات وسایل گازسوز با راندمان بالا و عدم اجازه ورود و یا حقوق گمرکی بالا برای واردات وسایل گازسوز با راندمان پایین میتواند در کاهش مصرف انرژی و ردپای اکولوژیکی مفید باشد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: گسترش افقی شهر پدیده ای پویا و پیچیده بوده و مؤثرترین عامل تغییر کاربری- پوشش اراضی همگام با رشد جمعیت و اقتصاد است و تغییرات ناشی از آن، بر پوشش گیاهی و عملکرد اکوسیستم های شهری تأثیر می گذارد. در این پژوهش شناسایی مناسب ترین الگوریتم طبقه بندی برای بررسی چکیده کامل
زمینه و هدف: گسترش افقی شهر پدیده ای پویا و پیچیده بوده و مؤثرترین عامل تغییر کاربری- پوشش اراضی همگام با رشد جمعیت و اقتصاد است و تغییرات ناشی از آن، بر پوشش گیاهی و عملکرد اکوسیستم های شهری تأثیر می گذارد. در این پژوهش شناسایی مناسب ترین الگوریتم طبقه بندی برای بررسی اثر رشد افقی شرق شهر تهران در بازه ی زمانی ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۵ بر تغییرات کاربری- پوشش اراضی مجموعه حفاظتی جاجرود مورد مطالعه قرار گرفته است.
روش بررسی: در این پژوهش تهیه نقشه تغییرات پوشش- کاربری اراضی با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده و مقایسه ی سه الگوریتم شبکه عصبی، حداقل فاصله و حداکثر شباهت در محیط نرم افزارENVI 5.3.1 انجام شد.
یافته ها: تغییرات کاربری- پوشش اراضی سال های ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۵ (بازه زمانی ۳۰ سال) بیانگر افزایش مساحت کاربری- پوشش اراضی شامل مرتع متراکم ۴۵/۵۸%، اراضی بایر۱۹/۹۱%، شهر ۵۷/۶۵%، جنگل ۴۷/۷۴% در سال ۱۳۹۵ نسبت به سال ۱۳۶۵ است.
بحث و نتیجه گیری: با مقایسه و بررسی سه الگوریتم طبقه بندی نظارت شده شامل شبکه عصبی، حداقل فاصله، حداکثر شباهت، روش شبکه عصبی مناسبترین الگوریتم به منظور شناسایی تغییرات کاربری- پوشش اراضی بوده است.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: امروزه حفظ محیط زیست به امری ضروری برای جامعه تلقی میشود. تصفیه فاضلابهای صنعتی به دلیل مشخصات فیزیکوشیمیایی منحصر بفردی که دارند، نیازمند فرایندهای مختلف از جمله موثر هستند. کیفیت و کمیت فاضلاب صنعتی به دلیل وجود صنایع مختلف، پیچیده تر از فاضلاب انسانی ا چکیده کامل
زمینه و هدف: امروزه حفظ محیط زیست به امری ضروری برای جامعه تلقی میشود. تصفیه فاضلابهای صنعتی به دلیل مشخصات فیزیکوشیمیایی منحصر بفردی که دارند، نیازمند فرایندهای مختلف از جمله موثر هستند. کیفیت و کمیت فاضلاب صنعتی به دلیل وجود صنایع مختلف، پیچیده تر از فاضلاب انسانی است و به دلیل داشتن بار آلودگی بالا باید قبل از تخلیه به محیط زیست تصفیه گردد. فلزات سنگین یکی از دلایل ایجاد آلودگی در فاضلاب صنعتی، هستند. فرایند انعقاد الکتریکی و فیلتراسیون به عنوان یک فرایند تلفیقی و دوستدار محیط زیست، دارای قابلیت بالایی در تصفیه فاضلابهایی با آلودگی بالا است.
روش بررسی: در این مطالعه از فرایند انعقاد الکتریکی در مقیاس آزمایشگاهی بهمنظور حذف فلز کروم (شش ظرفیتی) و سیانید استفاده شد. در این فرایند، تاثیر متغیرهای pH اولیه فاضلاب (9-5)، زمان واکنش) 600- دقیقه(، جریان الکتریکی اعمال شده (3-1آمپر( و ارتفاع بستر فیلتراسیون) 30-10سانتیمتر) مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده بهترین شرایط فرایند انعقاد الکتریکی شامل pH برابر7 ، زمان انجام انعقاد الکتریکی برابر 60 دقیقه، جریان الکتریکی اعمال شده بر سطح الکترودها برابر 3 آمپر و ارتفاع پامیس به عنوان ماده فیلتر کننده در داخل ستون برابر 30 سانتی متر است. در این شرایط کارآیی حذف کروم و سیانید به ترتیب 92 و 88 درصد به دست آمد. بدین صورت که در شرایط بهینه تعیین شده، میزان غلظت کروم و سیانید از 13 و 9/08 میلی گرم به ترتیب به 1/56 و 0/72کاهش پیدا کرده است .
بحث و نتیجه گیری: بر اساس استانداردهای ارایه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست ایران، پساب تصفیه شده توانایی تخلیه به محیط زیست را دارا است.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: فضای سبز همچنان بهمثابه عنصری جداییناپذیر از زندگی انسان قلمداد میشوند. ایجاد فضاهای سبز با کارایی مناسب و مطلوب در مجتمعهای مسکونی همواره امری ضروری محسوب میشود. در این پژوهش میزان رضایت ساکنین دو مجتمع مسکونی الهیه و امیریه کرمانشاه از مؤلفههای مؤثر چکیده کامل
زمینه و هدف: فضای سبز همچنان بهمثابه عنصری جداییناپذیر از زندگی انسان قلمداد میشوند. ایجاد فضاهای سبز با کارایی مناسب و مطلوب در مجتمعهای مسکونی همواره امری ضروری محسوب میشود. در این پژوهش میزان رضایت ساکنین دو مجتمع مسکونی الهیه و امیریه کرمانشاه از مؤلفههای مؤثر بر مطلوبیت فضای سبز مورد کنکاش قرار گرفت.
روش بررسی: این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. مؤلفههای فضای سبز شناسایی و از بررسی متون، مطالعات مرتبط و نظرات متخصصین در قالب پرسشنامه محقق ساخته و با تأیید متخصصین مربوطه بهصورت قالب مقیاس لیکرت (پنج گزینهای) طراحی و توسط 143 نفر از مجتمع امیریه و 158 نفر از مجتمع الهیه انتخاب شدند که درمجموع 301 پرسشنامه تکمیل گردید. تمام تحلیلهای آماری با استفاده از نرمافزار SPSS صورت گرفت، جهت توصیف مؤلفههای پژوهش از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، واریانس) استفاده شد. در بخش آمار استنباطی از ضریب همبستگی برای بررسی ارتباط بین مساحت فضای سبز و میزان رضایت ساکنین از مجتمع، از آزمون تی مستقل برای مقایسه میزان رضایت ساکنین دو مجتمع مذکور، از آزمون فریدمن جهت شناسایی مؤلفههای رضایتمندی ساکنین استفاده شد.
یافتهها: نتایج حاکی از آن است که احساس رضایت در مجتمع مسکونی الهیه نسبت به مجتمع مسکونی امیریه بالاتر است و از میان 14 مؤلفه مؤثر در رضایت ساکنین دو مجتمع، مساحت فضای سبز بیشترین امتیاز و امکانات فضای سبز مانند وسایل بازی کودکان کمترین امتیاز را داشتند. بهعبارتدیگر با افزایش مساحت فضای سبز، میزان رضایتمندی ساکنین از مجتمع نیز افزایش پیدا میکند.
بحث و نتیجهگیری: درنتیجه 14 مؤلفه در این تحقیق موردبررسی قرار گرفتند. باید بهطور قابلتوجهی در پروژههای مجتمع مسکونی در اولویت قرار گیرند تا منجر به افزایش رضایت ساکنین شوند.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: با توجه به اینکه فاضلاب شهری و صنعتی از عوامل اصلی ورود آلودگیها به محیطزیست میباشند؛ اثرات زیستمحیطی و ریسکهای فنی و عملیاتی ناشی از آن در فاز بهرهبرداری همواره مورد توجه بوده است. لیکن اثرات و ریسکهای آن در فاز احداث نیز مهم است. از این رو، تحقیق ح چکیده کامل
زمینه و هدف: با توجه به اینکه فاضلاب شهری و صنعتی از عوامل اصلی ورود آلودگیها به محیطزیست میباشند؛ اثرات زیستمحیطی و ریسکهای فنی و عملیاتی ناشی از آن در فاز بهرهبرداری همواره مورد توجه بوده است. لیکن اثرات و ریسکهای آن در فاز احداث نیز مهم است. از این رو، تحقیق حاضر با هدف ارزیابی ریسکهای زیستمحیطی و فنی پروژه احداث تصفیهخانه فاضلاب در غرب اهواز با روش تصمیمگیری سلسله مراتبی در سال 1400 انجام شد.
روش بررسی: پس از فاز مطالعاتی، اطلاعات مربوط به پروژه از طریق روش پیمایشی و حضور در محل تصفیه خانه گردآوری گردید و تمامی فرآیندهای اجرایی، تجهیزات و تاسیسات مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از روش E-FMEA و نظرات کارشناسان فنی و زیستمحیطی برای شناسایی ریسکهای زیست محیطی و فنی استفاده شد. در ادامه، برای وزن دهی و اولویت بندی پارامترهای روش مورد استفاده، از تصمیمگیری چند معیاره (AHP)، استفاده گردید.
یافتهها: در مجموع 19 جنبه زیست محیطی و 24 ریسک فنی قابل توجه در فرآیندهای پروژه احداث تصفیه خانه غرب اهواز شناسایی شد. در دو مرحله احداث ساختمانها و نصب مخازن و تأسیسات، ریسکهای زیستمحیطی و فنی مشابه بودند. در سایر مراحل، ریسک فنی نسبت به زیستمحیطی از اهمیت بیشتری برخوردار بود. اختلاف تعداد بین دو ریسک فنی و زیستمحیطی در مراحل حفاری و گودبرداری، نصب فوندانسیون و اسکلت سازهها به ترتیب 50، 25 و 66 درصد بود.
بحث و نتیجهگیری: مقایسه کلیه ریسکها نشان داد که ریسکهای فنی نسبت به ریسکهای زیستمحیطی حدود 26 درصد بیشتر بود. به طور کلی نتایج نشان داد که اغلب ریسکهای زیستمحیطی در سطح قابل پذیرش و 8 مورد از ریسکهای فنی نیازمند رفع هرچه سریعتر قرار داشت.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: یکی از اهداف هر نظام اقتصادی، استفاده از ظرفیتهای گردشگری در توسعهی پایدار میباشد که به طور ویژه نیازمندِ بکارگیری راهبردهای بازاریابی در این عرصه میباشد. به عبارت دیگر وجودِ راهبردهایِ بازاریابی میتواند سطحِ جذابیتهای گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آ چکیده کامل
زمینه و هدف: یکی از اهداف هر نظام اقتصادی، استفاده از ظرفیتهای گردشگری در توسعهی پایدار میباشد که به طور ویژه نیازمندِ بکارگیری راهبردهای بازاریابی در این عرصه میباشد. به عبارت دیگر وجودِ راهبردهایِ بازاریابی میتواند سطحِ جذابیتهای گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آن تصویرسازی نماید تا از این طریق این صنعت در نظام اقتصادی نقش تعیین کنندهای در تولید ناخالص داخلی داشته باشد. در این پژوهش ابتدا ابعاد طبعیت گردی از طریق فراترکیب شناسایی میشود و سپس از طریق فرآیند رتبهبندی تفسیری نسبت به تعیین تأثیرگذارترین بعد در مناطق آزاد ایران اقدام میشود.
روش بررسی: روش شناسی این پژوهش ترکیبی بود، به طوریکه در بخش کیفی ابتدا کارکردهای بازاریابی پایداری طبیعتگردی براساس پژوهشهای پیشین به عنوان مبنای تحلیل مشخص شد و سپس براساس تحلیل دلفی، حدِ اجماع نظری تعیین شد تا چارچوب نظری پژوهش ارائه گردد. در بخش کمی نیز از تحلیل رتبهبندی تفسیری استفاده شد. در این تحلیل هدف تعیین مهمترین کارکردهای بازاریابی پایداری طبیعتگردی در مناطق آزاد ایران بود.
یافته ها: نتایج پژوهش از وجودِ ۸ کارکردِ بازاریابی پایداری طبیعتگردی از طریق تحلیل فراترکیب حکایت داشت که طی دو راند دلفی، این مولفهها تأیید شدند. نتایج در بخش کمی نشان داد، درصدِ تاثیرگذاری بکارگیریِ آموزش در بازیافت، مدیریت مصرف آب و غیره در بازاریابی پایدارِ طبیعتگردی نسبت به بقیه کارکردهای بازاریابی پایداری طبیعتگردی بالاتر است.
بحث و نتیجه گیری: این پژوهش به دلیل ایجاد انسجام نظری در خصوص طبیعتگردی و بسط آن در سطح کارکردهای پایداری مناطق آزاد ایران از اهمیت نظری و کاربردی برخوردار است که میتواند در شناخت محورهای اثرگذار بر این حوزه مؤثر باشد و زمینه برای جذب گردشگران را توسعه بخشد.
پرونده مقاله