فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - ارزیابی تاثیر مواجهه با آلودگی صوتی بر میزان حوادث در کارخانجات شیشه‌سازی و بلور به کمک ابزار GIS
  نغمه دهخدا سید علیرضا حاجی سید میرزاحسینی پروین نصیری سید محمدرضا میری لواسانی
  20.1001.1.15625532.1400.19.2.1.5
  زمینه و هدف: آلودگی صدا یکی از مهم‌ترین عوامل زیان‌آور در محیط کار بوده و فراگیرترین عامل فیزیکی تهدید‌کننده‌ی سلامت شاغلین در محیط کار به خصوص در کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود. صنعت تولید بلور‌ از جمله صنایعی ا‌ست که به علت حضور ماشین‌آلاتی نظیر کوره و فرمینگ در آن چکیده کامل

  زمینه و هدف: آلودگی صدا یکی از مهم‌ترین عوامل زیان‌آور در محیط کار بوده و فراگیرترین عامل فیزیکی تهدید‌کننده‌ی سلامت شاغلین در محیط کار به خصوص در کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود. صنعت تولید بلور‌ از جمله صنایعی ا‌ست که به علت حضور ماشین‌آلاتی نظیر کوره و فرمینگ در آن، کارگران عموماً با عامل زیان آور صدا در مواجه هستند. صدا در صنعت سبب ایجاد تاثیرات ذهنی شده و به تبع آن ریسک رخداد حوادث را بالا می‌برد؛ حوادثی که سبب افزایش هزینه‌ها شده و کاهش بهره‌وری را به همراه دارد. مطالعه‌ی پیش رو تلاشی‌ به منظور ارزیابی تاثیر مواجهه با آلودگی صوتی و نقش آن بر میزان حوادث در صنعت تولید بلور به کمک نرم‌افزار GIS است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی چگونگی پراکنش آلودگی صوتی و حوادث رخ داده در واحدهای کاریِ یک کارخانه‌ی شیشه‌‌سازی در سه سال 1392،1391 و 1393 با استفاده از نرم‌افزارGIS و بررسی ارتباط میان این دو متغیر می‌باشد. روش بررسی: به منظور اجرای این تحقیق ابتدا تراز فشار صوت در سه سال متوالی در واحدهای کاریِ کارخانه اندازه‌گیری شد، سپس آمار حوادث رخ داده در طی سه سال به تفکیک فرآیندهای رخ داده استخراج گردید: پس از آن به کمک ابزار GIS نقشه‌های چگونگی پراکنش آلودگی صوتی و حوادث در طیِ سه سال ارایه شد، در نهایت وجود ارتباط میان آلودگی صوتی و حوادث بررسی گردید.یافته‌ها: نتایج مطالعه حاکی از آن بود که واحد فرمینگ با میانگین تراز فشار صوت 25/106دسی بل ،9/101 و 78/97 دسی‌بلA ، بیش ترین آلودگی صوتی و به ترتیب با تعداد 16، 12 و 6 حادثه بالاترین تعداد حوادث در طی سه سال را به خود اختصاص داده است و تعداد کل حوادث رخ داده طی سه سال 71، 43 و 18 حادثه بوده است.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می‌دهد، میان آلودگی صوتی و حوادث در صنعت مورد مطالعه در سال های 1391 و 1392 ارتباط معناداری وجود دارد.[1] - کارشناسی ارشد رشته مدیریت محیط زیست (HSE)، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.[2] - گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران (مسئول مکاتبات)[3] - استاد دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.[4]- گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - پتانسیل‌سنجی تولید بیوگاز از پسماند مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستای ابیانه)
  علی دریابیگی زند مریم ربیعی ابیانه
  زمینه و هدف: بیوگاز یکی از منابع تجدیدپذیر انرژی است که از تجزیه مواد آلی در نتیجه فعالیت باکتری‌های بی‌هوازی تولید می‌شود. مواد فسادپذیر موجود در زباله‌های شهری و روستایی از دسته منابع زیست توده هستند که می‌توانند به عنوان ماده اولیه در فرآیند تولید بیوگاز مورد استفاده چکیده کامل

  زمینه و هدف: بیوگاز یکی از منابع تجدیدپذیر انرژی است که از تجزیه مواد آلی در نتیجه فعالیت باکتری‌های بی‌هوازی تولید می‌شود. مواد فسادپذیر موجود در زباله‌های شهری و روستایی از دسته منابع زیست توده هستند که می‌توانند به عنوان ماده اولیه در فرآیند تولید بیوگاز مورد استفاده قرار بگیرند. از این رو با ساخت و توسعه واحدهای بیوگاز می‌توان گامی موثر در زمینه بحران ناشی از زباله‌ها و کاهش انتشار آلاینده‌های محیط‌زیستی برداشت. لذا هدف از انجام این تحقیق پتانسیل‌سنجی تولید بیوگاز از پسماندهای روستای ابیانه به منظور حل معضل پسماندها، کاهش مشکلات محیط‌زیستی و تامین انرژی می‌باشد.روش بررسی: به این منظور پس از بررسی کمی و کیفی زایدات تولیدی در روستای ابیانه، میزان پسماندهای قابل استفاده در دستگاه‌های بیوگاز تعیین و پتانسیل تولید بیوگاز از آنها محاسبه گردید.یافته‌ها: میزان بیوگاز قابل استحصال از مواد زاید فسادپذیر روستای ابیانه ۲۴.۴ میلیون متر مکعب در سال می‌باشد. از منبع فوق بطور میانگین سالیانه ۱۵.۸۶ میلیون متر مکعب متان قابل دریافت است که این حجم متان معادل ۳۴۲.۶۸ مگاژول انرژی خواهد بود.بحث و نتیجه گیری: کمیت و کیفیت زباله‌های روستای ابیانه برای تولید بیوگاز بسیار مناسب است ودر صورت احداث واحد بیوگازی می‌توان ضمن کاهش حجم زیادی از پسماندها و به تبع آنکاهش هزینه‌های حمل و نقل و دفع زباله و بهبود سلامت و بهداشت انسان‌ها، از انرژی تولید شده برای مصارف پخت و پز، روشنایی، تولید برق و سوخت حمل و نقل استفاه کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی با استفاده از تخمین گر آماری (مطالعه موردی: دشت نورآباد)
  بابک شاهی نژاد رضا دهقانی
  زمینه و هدف: تراز سطح آب زیرزمینی، در مطالعات ژئوهیدرولوژیکی اهمیت بسزایی دارد.روش بررسی: تحقیق و پژوهش در مقیاس زمانی و مکانی تراز سطح آب زیرزمینی به دلیل تغییرات دائمی آن امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. در این پژوهش به‌منظور بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرز چکیده کامل

  زمینه و هدف: تراز سطح آب زیرزمینی، در مطالعات ژئوهیدرولوژیکی اهمیت بسزایی دارد.روش بررسی: تحقیق و پژوهش در مقیاس زمانی و مکانی تراز سطح آب زیرزمینی به دلیل تغییرات دائمی آن امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. در این پژوهش به‌منظور بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی دشت نورآباد بر اساس 35 حلقه چاه موجود برای سال آماری (1390-1391) در دو ماه تر و خشک از تخمین گرهای زمین‌آماری استفاده گردید. پارامتر سطح آب زیرزمینی دشت نورآباد پس از آزمون همگنی و نرمالیزه نمودن، بعنوان ورودی در روش‌های مختلف میان یابی کریجینگ و عکس وزن دهی فاصله با توان‌های 1 تا 5 موردبررسی قرار گرفت. معیارهای جذر میانگین مربعات خطا و میانگین انحراف خطا جهت مقایسه و ارزیابی روش‌ها مورداستفاده قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج حاصله نشان داد که روش عکس وزن دهی فاصله با توان یک در ماه‌های خشک و تر با کمترین مجذور میانگین مربعات خطا و میانگین انحراف خطا جواب بهتری را ارائه داده است.بحث و نتیجه‌گیری: درمجموع روش عکس وزن دهی فاصله روشی مناسب جهت مطالعات آماری بوده و می‌تواند بعنوان ابزاری مفید در بررسی و بهره‌برداری منابع آب زیرزمینی مورداستفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - رتبه‌بندی مناطق حفاظت شده استان همدان بر اساس معیارهای حفاظتی
  صدیقه عبداللهی علیرضا ایلدرمی کامران شایسته
  زمینه و هدف : مناطق حفاظت شده، پهنه های گسترده با ارزش حفاظتی زیاد هستند که با هدف حفظ و بازسازی رویشگاه های گیاهی و زیستگاه های جانوری انتخاب می شوند. به منظور مدیریت موثر مناطق حفاظت شده، نیاز به بررسی این مناطق با توجه به معیارهای حفاظتی است.روش بررسی: در این مطالعه چکیده کامل

  زمینه و هدف : مناطق حفاظت شده، پهنه های گسترده با ارزش حفاظتی زیاد هستند که با هدف حفظ و بازسازی رویشگاه های گیاهی و زیستگاه های جانوری انتخاب می شوند. به منظور مدیریت موثر مناطق حفاظت شده، نیاز به بررسی این مناطق با توجه به معیارهای حفاظتی است.روش بررسی: در این مطالعه مناطق تحت حفاظت استان همدان با توجه به معیارهای حفاظتی تعریف شده برای حفاظت و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی شدند. یک ساختار سلسله مراتبی برای هر یک از مناطق طراحی شد. نظر تعدادی از کارشناسان محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان و استادان دانشگاه با استفاده از پرسش نامه ای شامل ماتریس مقایسات زوجی، جمع آوری و بر اساس آن وزن معیارها برای مناطق مختلف، بدست آمد، سپس با توجه به ضریب اهمیت به دست آمده برای معیارهای حفاظتی، مناطق حفاظت شده ی استان رتبه بندی گردید.یافته ها: با توجه به امتیاز نهایی مربوط به هریک از مناطق حفاظت شده،مشخص شد که مناطق حفاظت شده خانگرمز (378/0)، آلموبلاغ (250/0) و ملوسان (161/0) دارای اولویت بیشتری برای حفاظت هستند.بحث و نتیجه گیری: تعیین وزن نسبی معیارهای مختلف نشان داد که زیر معیارهای مربوط به معیاز زیستگاه دارای اهمیت بیشتری برای رتبه‌بندی مناطق حفاظت شده بر اساس معیارهای حفاظتی هستند که لازم است برای برنامه ریزی های حفاظتی، این معیارها به درستی مورد بررسی قرار گیرد. روش مورد استفاده در این مطالعه می تواند به عنوان یک بانک اطلاعاتی برای کارشناسان حفاظت، مدیران و برنامه ریزان مناطق حفاظت شده سودمند واقع شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - امکان سنجی حذف فلز مس از فاضلاب ها با استفاده از کمپوست به عنوان جاذب طبیعی
  داود کاه فروشان الناز صفری شیرین نورایی نیا
  هدف: فرآیند جذب سطحی یکی از روش های مهم جداسازی است که در آن ذرات فاز مایع یا گاز به کمک یک فاز جامد که جاذب نامیده می شود، جدا می شود. انتخاب نوع جاذب از لحاظ فنی، اقتصادی و زیست محیطی در این فرآیند، اهمیت بسیاری دارد.روش بررسی: در این تحقیق از کمپوست به شکل های پودری چکیده کامل

  هدف: فرآیند جذب سطحی یکی از روش های مهم جداسازی است که در آن ذرات فاز مایع یا گاز به کمک یک فاز جامد که جاذب نامیده می شود، جدا می شود. انتخاب نوع جاذب از لحاظ فنی، اقتصادی و زیست محیطی در این فرآیند، اهمیت بسیاری دارد.روش بررسی: در این تحقیق از کمپوست به شکل های پودری و گرانولی به عنوان یک جاذب طبیعی و بسیار ارزان جهت حذف فلز سنگین مس از محلول آبی سنتزی استفاده شد و عملکرد آن مورد ارزیابی قرار گرفت. در ابتدا تاثیر پارامترهایی همچون غلظت اولیه فلز مس، میزان جاذب، زمان فرآیند در دبی ثابت بر فرآیند جذب سطحی در سیستم ناپیوسته بررسی شد.یافته ها: بر طبق نتایج برای مقدار ثابت جاذب در غلظت ppm 100 فلز مس، درصد حذف بالای 90 % برای این فلز مشاهده شد و نشان داد جاذب کمپوست دارای عملکرد بسیار خوبی برای حذف فلز مس می باشد. با بررسی ایزوترم های جذب مختلف مشخص شد که فرآیند جذب سطحی حاضر دارای تطابق بسیار خوبی با ایزوترم فروندلیچ می باشد.بحث و نتیجه گیری: بررسی عملکرد سیستم در حالت پیوسته نشان داد که بیشترین بازده حذف مربوط به زمانی هست که 25 % از ستون جذب از کمپوست گرانولی پر شده و مابقی کمپوست پودری می باشند. همچنین مشاهده شد که افزایش زمان فرآیند منجر به افزایش حذف شده و در این سیستم حذف بعد از گذشت 15 دقیقه برای تمامی غلظت ها به حدود 100 % رسید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - درآمدی بر برآورد ذخایر کربن در جنگلهای راش شمال ایران
  محدثه قنبری مطلق ساسان بابایی کفاکی اسدالله متاجی رضا اخوان
  زمینه و هدف: جنگل‌های راش ایران یکی از مهمترین جوامع گیاهی در کشور می باشد که به دلیل داشتن ترکیب گیاهی پویا و متنوع و خاکهای حاصلخیر و با توجه به مساحت بسیار بزرگ مناطق خشک و نیمه خشک در کشور به لحاظ اکولوژیکی بسیار حائز اهمیت می باشند. اما اطلاعات کمی پیرامون ذخایر کر چکیده کامل

  زمینه و هدف: جنگل‌های راش ایران یکی از مهمترین جوامع گیاهی در کشور می باشد که به دلیل داشتن ترکیب گیاهی پویا و متنوع و خاکهای حاصلخیر و با توجه به مساحت بسیار بزرگ مناطق خشک و نیمه خشک در کشور به لحاظ اکولوژیکی بسیار حائز اهمیت می باشند. اما اطلاعات کمی پیرامون ذخایر کربن این جنگل‌ها وجود دارد.روش بررسی: در پژوهش حاضر مقادیر کربن روزمینی درختان و ذخیرۀ کربن آلی خاک در سه منطقه در طرح‌های جنگلداری منتخب (در سه استان شمالی گیلان، مازندران و گلستان)، انتخاب و نمونه برداری از درختان در پلاتهای تصادفی و از خاک در دو عمق 0 تا 30 و 30 تا 60 سانتیمتری انجام شد. در برآورد کربن روزمینی درختان از روش Ponce-Hernanadez و در ترسیب کربن خاک از روش والکی بلاک استفاده و کلیه محاسبات بر حسب تن در هکتار برآورد گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که به طور کلی هم میزان ذخایر کربن درختان سرپا و هم ترسیب کربن خاک در هر دو عمق از شرق به غرب در حال افزایش بوده اما مقادیر ذخایر کربن خاک با افزایش عمق، روند کاهشی داشته است. برآوردها حاکی از آن بود که قابلیت ذخیره کربن جنگل‌های راش کشور به طور متوسط 475/227 تن در هکتار در بخش روزمینی درختی و 190/205 تن در هکتار در بخش زیرزمینی (خاک) می باشد.نتیجه گیری: این نتایج با تأکید بر جلوگیری از تخریب بیشتر، لزوم اقدامات حفاظتی سریعتر را در مورد این میراث ارزشمند کشورمان بیشتر از پیش آشکار می سازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - بررسی غنای گیاهان چوبی جنگل‌های شمال ایران و جنگل‌های معتدله پهن‌برگ اروپای مرکزی
  غلامحسین مرادی
  زمینه و هدف: جنگل‌های شمال ایران با تنوع گونه‌ای منحصر به فرد یکی از ارزشمندترین اکوسیستم‌های جنگلی دنیا می‌باشند و یک میراث کهن تاریخی متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی هستند.روش بررسی: این پژوهش از نوع مروری بوده و با هدف مقایسه ویژگی‌ها و تنوع گونه‌ای جنگل‌های شمال ایران چکیده کامل

  زمینه و هدف: جنگل‌های شمال ایران با تنوع گونه‌ای منحصر به فرد یکی از ارزشمندترین اکوسیستم‌های جنگلی دنیا می‌باشند و یک میراث کهن تاریخی متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی هستند.روش بررسی: این پژوهش از نوع مروری بوده و با هدف مقایسه ویژگی‌ها و تنوع گونه‌ای جنگل‌های شمال ایران و جنگل‌های معتدله پهن‌برگ اروپای مرکزی انجام شده است که هر دو جزء جنگل‌های سبز تابستانه (پهن‌برگ خزان ‌کننده مناطق معتدله) می‌باشند. همچنین در این پژوهش جنگل‌های راش اروپا مورد بررسی قرار گرفته و نیز انواع طبقه‌بندی این جنگل‌ها معرفی شده است.یافته‌ها: طول دوره رویش گیاهی در جنگل‌های شمال ایران 6 الی 8 ماه است، اما در جنگل‌های اروپای مرکزی 4 الی 6 ماه می‌باشد. جنگل‌های شمال ایران در مقایسه با جنگل‌های معتدله پهن‌برگ اروپای مرکزی دارای تنوع گونه‌ای بسیار بالاتر می‌باشد و تعداد گونه‌های درختی این جنگل‌های حدود 80 گونه است. این در حالی است که تعداد گونه‌های درختی جنگل‌های اروپای مرکزی 20 گونه می‌باشد.بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این تحقیق 54 گونه درختی و درختچه‌ای در جنگل‌های شمال ایران وجود دارند که در جنگل‌های اروپای مرکزی وجود ندارند و از طرف دیگر 8 گونه درختی و درختچه‌ای در جنگل‌های اروپای مرکزی رویش دارند که در جنگل‌های شمال ایران وجود ندارند. همچنین 20 گونه درختی و درختچه‌ای در هر دو این جنگل‌ها به صورت مشترک رشد می‌کنند. در این پژوهش به طور واضح نشان داده شد که غنای گیاهان چوبی جنگل‌های شمال ایران بسیار بیشتر از جنگل‌های معتدله پهن‌برگ اروپای مرکزی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - معرفی مقاوم‌ترین گیاهان شورپسند و روش‌های تکثیر آن‌ها در منطقه ترکمن صحرا
  حلیمه امیریان وحیده پیام نور موسی اکبرلو
  زمینه و هدف: این تحقیق به منظور شناسایی مقاوم‌ترین گونه‌های هالوفیت به لحاظ تحمل شوری و خشکی، از گونه‌های مستقر در عرصه‌ مراتع شور شهرستان آق‌قلا که بخشی از ترکمن صحرا محسوب می‌شود، انجام شد.روش بررسی: نمونه‌برداری از گیاهان هالوفیت و خاک از طریق پیمایش نقاط مختلف در فص چکیده کامل

  زمینه و هدف: این تحقیق به منظور شناسایی مقاوم‌ترین گونه‌های هالوفیت به لحاظ تحمل شوری و خشکی، از گونه‌های مستقر در عرصه‌ مراتع شور شهرستان آق‌قلا که بخشی از ترکمن صحرا محسوب می‌شود، انجام شد.روش بررسی: نمونه‌برداری از گیاهان هالوفیت و خاک از طریق پیمایش نقاط مختلف در فصل تابستان انجام شد. سپس نمونه‌های گیاهی خشک و شناسایی شدند. نمونه‌های خاک نیز مورد آزمایش شوری قرارگرفتند.نتایج: گونه‌های شناسایی شده عبارتند از: Halocnemum strobilaceum ، Salicornia herbacea، Aeleropus Littaralis، Aeloropus lagopoedsTamari، x hispida، Frankenia hirsute، Cressa cretica. حداقل و حداکثر شوری، 100-69 میلی موس بر سانتی‌متر اندازه گیری شد.بحث و نتیجه‌گیری: شناسایی و گسترش گیاهان هالوفیتی با بازدهی بالا از نظر بیابان‌زدایی، جلوگیری از فرسایش و همچنین افزایش تنوع گیاهی، می‌تواند ضمن اشتغال‌زایی و تقویت بنیه‌ اقتصادی مردم محلی، موجب جلوگیری از گسترش مناطق بیابانی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - مروری بر روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره در مطالعات محیط‌زیست
  بهاره صمدی کوچکسرائی افشین دانه کار
  زمینه و هدف: تصمیم‌گیری شامل بیان درست اهداف، تعیین راه‌حل‌های مختلف و ممکن، ارزیابی امکان‌پذیری آنان، ارزیابی عواقب و نتایج ناشی از اجرای هر یک از راه‌حل‌ها و بالاخره انتخاب و اجرای آن می‌باشد. کیفیت مدیریت اساساً تابع کیفیت تصمیم گیری است. در اکثر موارد، تصمیم‌گیری‌ها چکیده کامل

  زمینه و هدف: تصمیم‌گیری شامل بیان درست اهداف، تعیین راه‌حل‌های مختلف و ممکن، ارزیابی امکان‌پذیری آنان، ارزیابی عواقب و نتایج ناشی از اجرای هر یک از راه‌حل‌ها و بالاخره انتخاب و اجرای آن می‌باشد. کیفیت مدیریت اساساً تابع کیفیت تصمیم گیری است. در اکثر موارد، تصمیم‌گیری‌ها وقتی مطلوب و مورد رضایت تصمیم‌گیرنده است که تصمیم‌گیری براساس چندین معیار مورد بررسی قرار گرفته باشد. معیارها ممکن است کمی یا کیفی باشند. در روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره که در دهه‌های اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است به‌جای استفاده از یک معیار سنجش بهینگی، از چندین معیار استفاده می‌شود. تصمیم گیری در پروژه های محیط زیستی، عملی دشوار و پیچیده است، که لزوم تعادل بین عوامل سیاسی اجتماعی، محیط زیستی، اکولوژیک و اقتصادی در این پروژه ها، مدیریت و تصمیم گیری در این حوزه را دشوارتر می سازد. در مدل های چند معیاره (MCDM)، تعدد معیارها، پیچیدگی داده ها و پویایی محیط، از جمله عواملی هستند که مسأله تصمیم گیری را به چالشی در دهه های اخیر مبدل نموده است.روش بررسی: این تحقیق به‌صورت مروری می‌باشد که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و سایت‌های مرتبط به بررسی موضوع پرداخته و معرفی فرآیند تصمیم گیری و اصطلاحات آن انجام شده است.یافته‌ها: روش‌های تصمیم‌گیری به‌کار رفته در پروژه‌های مختلف محیط‌زیستی با اهداف مشخص شرح داده شد و مدل مفهومی روش‌های جبرانی به همراه کاربرد آنها ارائه شد.بحث و نتیجه‌گیری: در نهایت، یک جمع بندی از انواع پروژه های محیط زیستی که می‌توانند تحت پوشش این مدل ها قرار گیرند و مدل های مورد استفاده در مورد هر نوع پروژه، ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر رفتار محیط‌زیستی دانش‌آموزان پایه هفتم متوسطه
  محمد رضا سرمدی مهدیه رضائی احمد روحانی فر
  زمینه و هدف: آموزش‌وپرورش یکی از نهادهایی است که می‌تواند پایه‌گذار رفتارهای درست محیط‌زیستی باشد. تفکر انسان‌ها باید به‌گونه‌ای پرورش یابد که مؤلفه‌های محیط‌زیستی را در نظر بگیرند و این امر، مستلزم گسترش آموزشی در خصوص فلسفه محیط‌زیستی است. هدف از اجرای این پژوهش، مطال چکیده کامل

  زمینه و هدف: آموزش‌وپرورش یکی از نهادهایی است که می‌تواند پایه‌گذار رفتارهای درست محیط‌زیستی باشد. تفکر انسان‌ها باید به‌گونه‌ای پرورش یابد که مؤلفه‌های محیط‌زیستی را در نظر بگیرند و این امر، مستلزم گسترش آموزشی در خصوص فلسفه محیط‌زیستی است. هدف از اجرای این پژوهش، مطالعه تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر رفتار محیط‌زیستی دانش‌آموزان پایه هفتم دوره اول متوسطه شهر کرج بود. روش بررسی: پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ شیوه گردآوری داده‌ها از نوع نیمه آزمایشی با طرح تحقیق پیش‌آزمون پس‌آزمون و گروه کنترل بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه رفتار محیط‌زیستی بود که روایی صوری و محتوایی آن با توجه به کاربرد در تحقیقات پیشین و نظرخواهی از 18 نفر از متخصصین مورد تأیید قرار گرفت و ضریب پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، 90/0 به دست آمد. سؤال‌های پژوهش با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی، میانگین، درصد و تحلیل کوواریانس و نرم‌افزار SPSS20 مورد تحلیل قرار گرفتند (05/0P<=).یافته‌ها: نتایج حاکی از آن بود که آموزش فلسفه بر رفتار محیط‌زیستی دانش‌آموزان، تأثیر مثبت و معناداری داشته است. از آنجا که p مقدار آزمون (001/0) کمتر از 01/0 است بنابراین آموزش فلسفه در سطح 01/0 بر رفتار محیط‌زیستی تأثیر معناداری دارد، ضریب اتا نیز 96/0 محاسبه شد.بحث و نتیجه‌گیری: با استناد به نتایج حاصل می‌توان اذعان داشت که اثرات مثبت آموزش فلسفه در مدارس به دانش‌آموزان؛ نشانگر دستیابی کودکان به رفتاری است که دلبستگی آن‌ها را به کلیه عوامل زنده و غیرزنده زمین و حفاظت از محیط‌زیست نشان می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - بررسی نقش سرمایه اجتماعی در افزایش پایداری محله ای (نمونه موردی: محله حصارک تهران)
  امیر صناعی فرح حبیب ایرج اعتصام
  زمینه و هدف: رشد فزاینده شهرنشینی و تغییر در ماهیت و پیچیدگی مسائل، موجب ناکارامدی برنامه ریزی و مدیریت در مقیاس کلان شده است. این امر ضرورت توجه به سطوح پایین تر و داشتن نگاه از پایین به بالا را به منظور حل پایدار مسائل شهری، بیش از پیش آشکار ساخته است؛ زیرا در خردترین چکیده کامل

  زمینه و هدف: رشد فزاینده شهرنشینی و تغییر در ماهیت و پیچیدگی مسائل، موجب ناکارامدی برنامه ریزی و مدیریت در مقیاس کلان شده است. این امر ضرورت توجه به سطوح پایین تر و داشتن نگاه از پایین به بالا را به منظور حل پایدار مسائل شهری، بیش از پیش آشکار ساخته است؛ زیرا در خردترین واحد شهری یعنی محله، ابعاد زندگی ملموس تر بوده و توجه همه جانبه و جامع نگر، گریزناپذیر به نظر می رسد. در این راستا توجه به سرمایه های محلی در برنامه ریزی و طراحی شهری جایگاه ویژه ای یافته است. بنابراین، درک مکانیزم و نقش سرمایه اجتماعی برای تحقق هدف کوچک سازی وظایف و واگذاری مسئولیت ها به نهادها، فراهم نمودن زمینه برای گسترش سرمایه اجتماعی در راستای افزایش تعاملات و ارتباطات اجتماعی و فرهنگی در سطح محله ای به منظور کمک گرفتن از شهروندان در رسیدن به توسعه پایدار، از اهم اهداف تحقیق حاضر است.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است. در این راستا تجزیه تحلیل داده ها با تکمیل پرسشنامه توسط 380 نفر از اهالی محله حصارک، جهت سنجش میزان سرمایه اجتماعی و پایداری محله ای انجام گرفته است. به این منظور ابتدا با استفاده از ادبیات نظری تحقیق، شاخص های سرمایه اجتماعی و پایداری محله تعیین شده، سپس جهت تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسن و رگرسیون برای آزمون فرضیات تحقیق استفاده شده است.یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که ارتباط معنادار و مثبتی بین پایداری محله و سرمایه اجتماعی وجود دارد. به بیان دیگر اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی در محله موجب افزایش پایداری محله می شود.بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیانگر آن است که رابطه ای مستقیم و معناداری بین متغیر سرمایه اجتماعی و پایداری محله ای وجود دارد. که به این منظور باید از نیروهای مستعد و جوان برای پیشبرد اهداف توسعه نهایت بهره را برد و با شبکه ها و تشکل های متفاوت و سازمان های دولتی و آحاد مردم روابط متقابل برقرار کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - کالاسازی محیط زیست، جرم پنهان دولت ها
  محمدحسین زاهدیان تجنکی هوشنگ شامبیاتی علی نجفی توانا
  اهداف و زمینه ها: بدون محیط زیستی سالم هیچ امنیتی کامل، هیچ سلامتی ممکن و هیچ آسایشی قابل تصور نیست. از این جهت دولت ها به عنوان متولی حفاظت و وقایت از محیط جغرافیایی و مضافاً جهت پاسداری از منافع ملی وظیفه ای خطیر بر عهده دارند، لکن با مطالعه و تدقیق در عملکرد تمامی دو چکیده کامل

  اهداف و زمینه ها: بدون محیط زیستی سالم هیچ امنیتی کامل، هیچ سلامتی ممکن و هیچ آسایشی قابل تصور نیست. از این جهت دولت ها به عنوان متولی حفاظت و وقایت از محیط جغرافیایی و مضافاً جهت پاسداری از منافع ملی وظیفه ای خطیر بر عهده دارند، لکن با مطالعه و تدقیق در عملکرد تمامی دولت ها در این عرصه هویداست که به رغم تمام تفاوت ها و تعارضات در سطح داخلی و بین الملل، در زمینه ی حفاظت از محیط زیست سیاستی مشابه را در پیش گرفته اند که همان نگاه کالا محور و رویکردی ابزارگرایانه به محیط زیست است. با امعان نظر به در اختیار داشتن قدرت قانونگذاری و اجرایی دولت ها، این پرسش اساسی را به ذهن متبادر می نماید که چگونه می توان انتظار داشت که دولت ها دست به جرم انگاری و مجازات رفتارهایی بزنند که خود مرتکب می شوند و یا منافع مورد پسندشان را تامین می کند؟روش شناسی: در این پژوهش با روش توصیفی- و تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و اسنادی به تحلیل و بررسی جرایم دولت ها در زمینه محیط زیست و لزوم شناسایی مسئولیت کیفری برای دولت ها پرداخته شده است تا پژوهشی میان رشته ای بین محیط زیست و حقوق کیفری صورت پذیرد.یافته ها: شایسته است تا رفتار دولت ها در گستره ی آسیب هایی که به محیط زیست وارد می کنند از مصونیت کیفری خارج شده و مسئولیتی متناسب با میزان خسارت و ضرر زیست محیطی برای دولت ها به صورت شفاف شناسایی شود. بدین جهت مسکوت ماندن آسیب های ناشی از سیاست نادرست دولت ها بر علیه محیط زیست و همچنین محفوظ ماندن دولت ها از تعقیب کیفری از جمله معضلات و خلاء های حقوقی در استمرار محیط زیست و پایداری جغرافیای طبیعی است.نتیجه گیری: از برآیند رفتار دولت ها در حوزه ی جرایم زیست محیطی می توان اینگونه نتیجه گرفت که دولت ها با احساس مسرت از تولیدات صنعتی و پیشرفت اقتصادی معمولاً تمایلی بر صیانت و حراست از محیط زیست از خود نشان نمی دهند. با درک این واقعیت که در تعارض میان پاسداری از محیط زیست و کسب منافع اقتصادی بیشتر، دولت ها غالباً انتخاب دوم را بر می گزینند، نیازمند اصلاحات گسترده در رفتار دولت ها هستیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - طرق حل و فصل اختلافات محیط زیستی ناشی از معاهدات بین المللی
  مهری فضلعلی سرکانی سبحان طیبی
  هدف امروزه با رشد مسایل مربوط به محیط زیست، اختلافات محیط زیستی هم افزایش پیدا کرده است. دولت ها همواره تلاش کرده اند تا بر اساس اصل بنیادین حل اختلافات که در بند 3 ماده 2 منشور سازمان ملل متحد آمده با روش های مسالمت آمیز یا با استفاده از قدرت نظامی به حل و فصل آنها بپر چکیده کامل

  هدف امروزه با رشد مسایل مربوط به محیط زیست، اختلافات محیط زیستی هم افزایش پیدا کرده است. دولت ها همواره تلاش کرده اند تا بر اساس اصل بنیادین حل اختلافات که در بند 3 ماده 2 منشور سازمان ملل متحد آمده با روش های مسالمت آمیز یا با استفاده از قدرت نظامی به حل و فصل آنها بپردازند. غالبا در زمان انعقاد معاهدات روش های حل اختلافاتی که ممکن است در تفسیر یا اجرای معاهده به وجود بیاید آمده است.روش بررسی این پژوهش بر اساس مطالعات کتابخانه ای و بر پایه مطالعات معاهداتی فیش برداری و به روش توصیفی ارائه گردیده است. یافته ها در معاهدات محیط زیستی که بخشی از معاهدات بین المللی هستند نیز این روش ها بیان شده است. در ابتدا توصیه شده که طرفین اختلاف موضوع را به یکی از طرق مسالمت آمیز حل نمایند. در صورت عدم حصول نتیجه، طرفین با توافق یکدیگر موضوع را به مراجع قضایی ارجاع می دهند. عمده ترین دلیل مطرح شده، تخصصی بودن مسایل زیست محیطی است.بحث و نتیجه گیری دیوان بین المللی دادگستری بعنوان سازوکار قضایی به بسیاری از اختلافات بین المللی پرداخته که ناشی از معاهدات نیز بوده است. هرچند به نظر می رسد ایجاد مرجعی تحت عنوان دیوان بین المللی محیط زیست می تواند در سطح بین المللی به عنوان ابزاری قدرتمند در راه حفظ محیط زیست و اجرای قوانین مربوط به آن و حل اختلافات ناشی از آن باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - تحلیل آفرینش معماری مبتنی بر طبیعت برای تبیین ارتباط میان گیاه ریزوم‌ و بازار تاریخی تبریز
  احد نژاد ابراهیمی علی تخمچیان
  هدف: بررسی متغیرهای مستخرج از طبیعت در رویکردهای بیونیک، بیومیمتیک، بیوفیلیک، ژنومیک، ارگانیک و غیره نشان می‌دهد که استفاده انتزاعی از طبیعت، توجه به مردمی‌بودن معماری، توجه به آسایش و آرامش، مشارکت در محیط‌زیست، احترام به طبیعت و همسو با نگرش‌های زیست‌محیطی، بهره‌جویی چکیده کامل

  هدف: بررسی متغیرهای مستخرج از طبیعت در رویکردهای بیونیک، بیومیمتیک، بیوفیلیک، ژنومیک، ارگانیک و غیره نشان می‌دهد که استفاده انتزاعی از طبیعت، توجه به مردمی‌بودن معماری، توجه به آسایش و آرامش، مشارکت در محیط‌زیست، احترام به طبیعت و همسو با نگرش‌های زیست‌محیطی، بهره‌جویی از معانی، قواعد و حتی فرآیند تولید موجود در طبیعت از مواردی بوده است که معماران ایرانی از آن در آفرینش معماری خود بهره گرفته اند و شناخت دقیق آنها می‌تواند حل مشکلات موجود معماری امروزی را به همراه داشته باشد. این موارد در معماری گذشته بر اساس فرهنگ و سنت‌های رایج بومی هر منطقه شکل گرفته بودند.روش تحقیق: از نظر هدف از پژوهش های توسعه ای می باشد که به روش توصیفی-تحلیلی پژوهش شده است و تحلیل های انجام یافته برای نتیجه گیری کیفی می باشد تا ارتباط بین بازارهای تاریخی ایران و بعنوان نمونه موردی بازار تاریخی تبریز و طبیعت بدست بیاید. تا به این سوال پاسخ داده شود: بر اساس مدل تحلیل زنده‌بازار، چه ارتباطی میان بازار تبریز و ارگانیسم گیاهی ریزوم‌ها وجود دارد؟یافته های تحقیق: بازارهای تاریخی در ایران به خصوص بازار تاریخی تبریز متناسب با طبیعت و نیاز شکل گرفته‌ است و همواره توانسته است متناسب با نیاز خود را با محیط پیرامون تطبیق دهد از این جهت می‌توان آن را "زنده‌بازار" اطلاق کرد.نتایج تحقیق: آفرینش مبتنی بر طبیعت در 4 مؤلفه فرم، ساختار، معنا و طبیعت متجلی شده است و تحلیل مواردی همچون"ارتباط شبکه‌های ساختاری"، "سلسله مراتب اهمیتی و مرکزیتی-محوری"، "فرم و مسیر گسترش"، "فرم، قطر، ابعاد و رنگ"، "هویت‌بخشی و معنادهی"، "حضور، احترام و زندگی در طبیعت" در بازار تاریخی تبریز مشابهت این بازار با ساختار ارگانیسمی-گیاهی ریزوم‌ها را نشان می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - ارزیابی ترجیحات بصری و زیبایی‌شناختی کاربران از منظر پارک‌‌های شهری (مطالعه موردی: پارک شهری صیاد شیرازی بیرجند)
  بهروز ناروئی مریم یل
  زمینه و هدف: در حال حاضر استفاده از پارک‌های شهری به دلیل افزایش روزافزون جمعیت، سبک زندگی آپارتمان نشینی و فاصله گرفتن فضای کالبدی شهرها از محیط‌های طبیعی، بیش از گذشته مورد توجه شهروندان قرار گرفته است. پارک‌های شهری به عنوان بخشی از زیر ساخت‌های طبیعی و مؤلفه‌های موث چکیده کامل

  زمینه و هدف: در حال حاضر استفاده از پارک‌های شهری به دلیل افزایش روزافزون جمعیت، سبک زندگی آپارتمان نشینی و فاصله گرفتن فضای کالبدی شهرها از محیط‌های طبیعی، بیش از گذشته مورد توجه شهروندان قرار گرفته است. پارک‌های شهری به عنوان بخشی از زیر ساخت‌های طبیعی و مؤلفه‌های موثر در سیمای شهر، محل ارتباط انسان شهرنشین و طبیعت هستند و بدون شک می‌توان منظر را به عنوان یکی از مؤلفه‌های تاثیرگذار در میزان جذابیت، هویت و پایداری آنها دانست. مطالعه ارزیابی ترجیحات مردمی از کیفیت بصری منظر می‌تواند نقشی حیاتی در شناسایی منظر‌های موجود با ارزش بصری مختلف در راستای حفاظت و ساماندهی وضع موجود در پارک‌های شهری داشته باشد. این پژوهش سعی بر آن دارد تا بر اساس رویکرد ترجیحات مردمی به ارزیابی بصری منظر پارک شهری صیاد شیرازی بیرجند بپردازد.روش بررسی: در این پژوهش بر اساس کاربری‌ها و مشابهت فضاها و فعالیت‌ها کل فضای پارک به 2 پهنه تفرجی و خدماتی- رفاهی دسته بندی شد. سپس 8 عکس از هر پهنه (در مجموع 16 عکس) با در نظر گرفتن شاخص های بصری چون پیچیدگی، پیوستگی، تصویرپذیری و آشفتگی که توصیف کننده ویژگی‌های بصری منظر و نظریه‌‌های مرتبط با ترجیح و تجربه منظر هستند، انتخاب گردید. برای تعیین معیار‌هایی که استفاده‌کنندگان در ارزیابی زیبایی یا نازیبایی کیفیت بصری منظر مد‌نظر قرار می‌دهند ضمن تهیه پرسشنامه و مصاحبه (از میان 100 کاربر به عنوان نمونه آماری محاسبه شده بر اساس مدل کوکران)، از تکنیک‌ طبقه‌بندی کیفیت (Q Sort) استفاده شده است.یافته ها: مطالعه حاضر نشان می‌دهد که پهنه‌ی تفرجی با میانگین امتیاز 601/0 به منزله‌ی پهنه‌ی مطلوب (دارای بیشترین مناظر مطلوب) و پهنه‌ی خدماتی-رفاهی با میانگین امتیاز 248/0 به منزله‌ی پهنه‌ی نامطلوب (دارای کمترین مناظر مطلوب) از لحاظ کیفیت بصری از سوی استفاده‌کنندگان انتخاب شدند.بحث و نتیجه گیری: از دیدگاه کاربران کمبود فضای سبز و همچنین عدم ایجاد هماهنگی بین الگوهای طراحی کاشت موجود با ساختار طبیعی سایت در پهنه خدماتی رفاهی، نقش مهمی را در کاهش کیفیت بصری منظر در این پهنه ایفا می کند. پرونده مقاله