زمینه و هدف: فرآیند تغییر اقلیم به ویژه تغییرات دما و بارش مهمترین بحث مطرح در قلمرو علوم محیطی میباشد. این پدیده بهدلیل ابعاد علمی و کاربردی آن از اهمیت فزایندهای برخوردار است. چرا که سیستمهای انسانی وابسته به عناصر اقلیمی مانند کشاورزی و صنایع بر مبنای ثبات و پای چکیده کامل
زمینه و هدف: فرآیند تغییر اقلیم به ویژه تغییرات دما و بارش مهمترین بحث مطرح در قلمرو علوم محیطی میباشد. این پدیده بهدلیل ابعاد علمی و کاربردی آن از اهمیت فزایندهای برخوردار است. چرا که سیستمهای انسانی وابسته به عناصر اقلیمی مانند کشاورزی و صنایع بر مبنای ثبات و پایداری اقلیم طراحی شده و عمل مینمایند.
روش بررسی: در پژوهش حاضر از دادههای خروجی پنج مدل گردش عمومی جو GFCM21، HADCM3، INCM3، IPCM4 و NCCCSM برای بررسی تغییرات چهار فراسنجهی دمای کمینه، دمای بیشینه، بارش وساعت آفتابی همدان در دورهی 2065-2046 استفاده شد. برای این منظور با استفاده از مدل ریزمقیاسنمایی LARS-WG و لحاظ سه سناریوی A1B، A2 و B1، تغییرات ماهانهی فراسنجهها محاسبه شد.
یافتهها: نتایج نشان داد بهطور متوسط، بیشترین افزایش دمای کمینه مربوط به مدل GFCM21 تحت سناریوی A1B، برابر 5/2 درجه سانتیگراد میباشد و کمترین آن در مدل INCM3 تحت سناریوی B1 معادل 1 درجه سانتیگراد مشاهده شد. بیشترین و کمترین افزایش دمای بیشینه بهترتیب به سناریوی A1B و B1 مدل GFCM21 با 4/2 و 4/1 درجه سانتیگراد افزایش تعلق داشت. بیشترین افزایش بارش مربوط به سناریوی B1 مدل IPCM4 بهمقدار 8/15 درصد و بیشترین کاهش در مدل GFCM21 تحت سناریویA1B معادل 13 درصد بود. بیشترین افزایش تابش خورشیدی در مدل HADCM3 تحت سناریوی A1B با 24 درصد و کمترین مقدار آن در سناریوی A2 مدل NCCCSM بهمقدار 17/3 درصد کاهش مشاهده گردید.
بحث ونتیجهگیری: نتایج این تحقیق نشان داد دمای کمینه و بیشینه در دورهی 2065-2046 افزایش مییابد. تغییرات بارش، هم بهصورت افزایشی و هم بهصورت کاهشی دیده شد. تغییرات ساعت آفتابی نیز بسیار کم و نامحسوس است.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: توانایی تکنولوژی پینچ در ارایه یک روش کلی در طراحی و تحلیل فرایندها میباشد، ولی این تکنولوژی در تحلیل سیستمهایی که علاوه بر حرارت شامل توان نیز هستند ناتوان است. از طرف دیگر، آنالیز اگزرژی علاوه بر توانایی تحلیل سیستمهای شامل حرارت و توان، این توانایی را چکیده کامل
زمینه و هدف: توانایی تکنولوژی پینچ در ارایه یک روش کلی در طراحی و تحلیل فرایندها میباشد، ولی این تکنولوژی در تحلیل سیستمهایی که علاوه بر حرارت شامل توان نیز هستند ناتوان است. از طرف دیگر، آنالیز اگزرژی علاوه بر توانایی تحلیل سیستمهای شامل حرارت و توان، این توانایی را دارد که قسمت های غیرموثر سیستم را شناسایی و بیش ترین اصلاحات ممکن سیستم را تعیین کند.
روش بررسی: محدودیت اصلی آنالیز اگزرژی عدم ارایه یک روش جامع در طراحی سیستم است. آنالیز ترکیبی پنچ و اگزرژی[1]، که از ترکیب دو روش ذکر شده به دست میآید با استفاده از توانایی هر دو روش، محدودیتهای هر دو روش را رفع میکند. در این مقاله سعی شده است، با معرفی نیروگاه رامین اهواز به عنوان نیروگاه مورد مطالعه، با استفاده از روش CPEA اصلاحات موثر شناسایی و مورد بررسی قرار گیرد.
یافته ها:سه سناریو اصلاحی پیشنهادی به منظور بهینه سازی نیروگاه مورد نظر استفاده شده است که عبارتند از :1-نزدیک کردن پینچ ها، 2-افزایش بخار در بویلر 3-کاهش فشار کندانسور.
بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد امکان افزایش بازده نیروگاه مورد مطالعه در حدود 7/1 درصد افزایش با به کار بردن این روش وجود دارد. هم چنین میزان مصرف سوخت1569متر مکعب در ساعت و تولید گازهای خروجی در حدود 7/1 درصد (معادل 20 تن بر ساعت) کاهش می یابد. لذا تولید آلاینده ها به نحو چشم گیری کاهش می یابد. برای شبیه سازی نیروگاه از نرم افزار(Steam Pro) Thermoflow و برای تحلیل CPEA از نرم افزار Aspen Pinch استفاده شده است.
2- Combined pinch and Exergy Analysis (CPEA)
پرونده مقاله
زمینه و هدف: فلزات سنگین و رنگزاها به وسیله فعالیت های صنعتی و توسعه فن آوری بیشتر از میزان طبیعی در محیط زیست منتشر شده اند. این آلاینده ها به دلیل سمی بودن، اثرات نابهنجاری بر محیط زیست و سلامتی موجودات به ویژه انسان ها دارند. بنابراین توسه روش هایی نوین که بتواند این چکیده کامل
زمینه و هدف: فلزات سنگین و رنگزاها به وسیله فعالیت های صنعتی و توسعه فن آوری بیشتر از میزان طبیعی در محیط زیست منتشر شده اند. این آلاینده ها به دلیل سمی بودن، اثرات نابهنجاری بر محیط زیست و سلامتی موجودات به ویژه انسان ها دارند. بنابراین توسه روش هایی نوین که بتواند این آلاینده ها را از محیط زیست به طور همزمان حذف کند بسیار مهم است.
روش بررسی: در این تحقیق دو روش اکسیداسیون پیشرفته و جذب بیولوژیکی در راکتور واحد تلفیق گردیده و آلاینده ها را وارد راکتور کرده و در صد حذف آن ها بررسی گردید، آلاینده هایی که در این راکتور حذف می شوند رنگزَای Reactive Black B(RBB) و یون منگنز می باشد . برای حذف رنگزای RBB از فرایند UV/H2O2 و برای حذف یون منگنز از جاذب بیولوژیکی که در سدیم آلزینات تثبیت شده بود، استفاده گردید. بعد از انجام دو فرایند مذکور در سیستم batch و با توجه به شرایط بهینه در راکتور واحد این دو فرایند با هم تلفیق شده وگرانول ها را در فیلتر پلی اتیلنی ریخته و در داخل راکتوری که در مرکز آنلامپUVتعبیه شده، قرار گرفت.
یافته ها: با توجه به نتایج TOC و COD مشخص گردید که در حالتی که فقط از فرایند UV/H2O2 استفاده شده در صد حذف TOC و COD به ترتیب 35% و 5/79% بوده ولی در حالت تلفیقی درصد کاهش TOC به 56% و COD به 22/90 % می رسد.
بحث و نتیجه گیری: به طور همزمان یون منگنز فقط به وسیله گرانول و رنگزا توسط فرایندUV/H2O2و مقدار جزئی توسط گرانول جذب و حذف گردید.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: تولید و انتشار روزافزون گازهای گلخانهای باعث تغییرات آب و هوایی و همچین گرم شدن زمین گشتهاست. در نتیجه کاهش تولید گاز دیاکسیدکربن و یا دفع آن اهمیت فراوانی دارد که یکی از روش های رفع این مشکل تزریق دیاکسیدکربن در مخازن نفتی به منظور ازدیاد برداشت در هید چکیده کامل
زمینه و هدف: تولید و انتشار روزافزون گازهای گلخانهای باعث تغییرات آب و هوایی و همچین گرم شدن زمین گشتهاست. در نتیجه کاهش تولید گاز دیاکسیدکربن و یا دفع آن اهمیت فراوانی دارد که یکی از روش های رفع این مشکل تزریق دیاکسیدکربن در مخازن نفتی به منظور ازدیاد برداشت در هیدروکربن می باشد.
روش بررسی: در این پژوهش، شبیهسازی دفع و ذخیرهسازی دیاکسیدکربن در آبده یک مخزن نفتی توسط شبیهساز تجاری به روش ترکیبی انجام شدهاست. چاههای تزریقی در بخش آبده تکمیل و آبده متصل به مخزن توسط مدل فتکویچ شبیهسازی شده و تحت چهار سناریوی تزریق توسط چاههای عمودی و افقی مورد بررسی قرار گرفته شده است.
یافتهها: تزریق و ذخیرهسازی دیاکسیدکربن در آبده در حالتهای مختلف مانند گاز آزاد، گاز به دام افتاده، گاز حل شده در آب و ذخیرهسازی به عنوان مواد معدنی جامد امکانپذیر میباشد که در این مطالعه حالت گاز بدامافتاده و گاز آزاد با توجه به شرایط پروژه و نیز دادههای خروجی نتیجهبخش بود.
بحث و نتیجهگیری: نتایج حاصل از شبیه سازی گواه آن است که چاههای افقی پتانسیل بهتری نسبت به چاه های عمودی به منظور ذخیرهسازی میباشند، به طوری که برای تزریق حجم مشخصی از دیاکسیدکربن در یک مخزن مفروض، دو چاه افقی (11+e3/3 مترمکعب استاندارد) یا شش چاه عمودی (11+e9/6 مترمکعب استاندارد) مورد نیاز میباشد و با استناد به نتایج شبیه سازی، اگرچه تکمیل چاه در قسمت فوقانی دارای بازده بیش تر بوده است اما به دلیل اهمیت ماندگاری گاز در مخزن، تکمیل در قسمت تحتانی پیشنهاد میشود.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: در مدیریت و بهره برداری از پروژه های منابع آب و به ویژه مخازن سدها تامین حداقل جریان آب مورد نیاز جهت حفظ زیستگاه گونههای مختلف موجودات آبزی و گیاهی ضروری است. در روند احیای دریاچه ارومیه، تخصیص سهم جریان محیطزیستی رودخانه مهاباد، به عنوان یکی از رودخانه چکیده کامل
زمینه و هدف: در مدیریت و بهره برداری از پروژه های منابع آب و به ویژه مخازن سدها تامین حداقل جریان آب مورد نیاز جهت حفظ زیستگاه گونههای مختلف موجودات آبزی و گیاهی ضروری است. در روند احیای دریاچه ارومیه، تخصیص سهم جریان محیطزیستی رودخانه مهاباد، به عنوان یکی از رودخانههای مهم حوضه آبریز دریاچه ارومیه، از اهمیت ویژهای برخوردار است. از اینروی هدف از نوشتن این مقاله برآورد حداقل جریان محیطزیستی رودخانه مهاباد با استفاده از روش های هیدرولوژیکی و اکوهیدرولوژیکی می باشد.
روش بررسی: در این تحقیق، نیاز محیطزیستی رودخانه مهاباد، با پنج روش تنانت، تسمن، مدل ذخیره رومیزی، انتقال منحنی تداوم جریان و تحلیل منحنی تداوم جریان برآورد شده است.
یافتهها: با توجه به نتایج حاصل ملاحظه گردید، برای حفاظت رودخانه مهاباد در حداقل شرایط محیطزیستی قابلقبول، دو روش انتقال منحنی تداوم جریان در کلاس مدیریتی B (35 درصد جریان متوسط سالانه، معادل 7/2 متر مکعب بر ثانیه) و روش مدل ذخیره رومیزی در کلاس مدیریتی B/C (3/27 درصد جریان متوسط سالانه، معادل 13/2 متر مکعب بر ثانیه)، نتایج تقریبا مشابه و قابل قبولی را ارایه میدهند.
بحث و نتیجهگیری: به طور کلی دو روش انتقال منحنی تداوم جریان و مدل ذخیره رومیزی، به دلیل در نظر گرفتن کلاسهای مختلف اکولوژیکی، نسبت به روشهای دیگر ارجحیت داشته و میتوان این روشها را برای تعیین نیاز محیطزیستی رودخانه مهاباد به کار برد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: انتخاب ورودیهای مناسب برای مدلهای هوشمند از اهمیت بسزایی برخوردار است زیرا باعث کاهش هزینه و صرفهجویی در وقت و افزایش دقت و کارایی مدلها میشود. هدف از پژوهش حاضر،کاربرد آنتروپی شانون برای انتخاب ترکیب بهینه متغیرهای ورودی در شبیه سازی دبی ماهانه توسط پ چکیده کامل
زمینه و هدف: انتخاب ورودیهای مناسب برای مدلهای هوشمند از اهمیت بسزایی برخوردار است زیرا باعث کاهش هزینه و صرفهجویی در وقت و افزایش دقت و کارایی مدلها میشود. هدف از پژوهش حاضر،کاربرد آنتروپی شانون برای انتخاب ترکیب بهینه متغیرهای ورودی در شبیه سازی دبی ماهانه توسط پارامترهای هواشناسی میباشد.
روش بررسی: در این مطالعه داده های هواشناسی و سری زمانی ماهانه دبی رودخانه زرین رود (ایستگاه صفاخانه) واقع در آذربایجان- شرقی در دوره زمانی 1336تا1394 مورد استفاده قرارگرفت. پارامترهای هواشناسی و ماه از سال بهعنوان ورودی در روش آنتروپی به منظور تعیین ترکیب موثر در نظر گرفته شد.
یافته ها: نتایج آنتروپی شانون نشان داد که پارامترهای بارش ، ماه از سال و دما ، نتایج بهتری را برای مدلسازی ارایه میدهد. شبیهسازی با استفاده از مدل های هیبرید هوشمند الگوریتم هیبریدی ازدحام ذرات و الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید انجام گرفت.کارایی مدلها با استفاده از معیار ضریب تبیین ،ریشه جذر میانگین خطا وشاخص پراکندگی محاسبه گردید.
بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد از میان این مدل ها با ساختار ورودیهای یکسان، مدل الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید بر پایه ماشین بردار پشتیبان عملکرد بهتری برای شبیهسازی دبی جریان در مقایسه با سایر مدل های هیبریدی هوشمند داشته است. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که روش آنتروپی در انتخاب بهترین ترکیب ورودی در مدلهای هوشمند از کارایی خوبی برخوردار است.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: در این تحقیق اثر شرایط عملیاتی و پارامترهای طراحی مانند شدت هوادهی، نسبت سطح ناودان به بالارونده و خصوصیات مایع بر هیدرودینامیک و ضریب حجمی انتقال جرم در راکتور های ایرلیفت سه فازی بررسی شده است. روش بررسی: . آزمایشها در راکتور ایرلیفت دارای حلقه خارجی با چکیده کامل
زمینه و هدف: در این تحقیق اثر شرایط عملیاتی و پارامترهای طراحی مانند شدت هوادهی، نسبت سطح ناودان به بالارونده و خصوصیات مایع بر هیدرودینامیک و ضریب حجمی انتقال جرم در راکتور های ایرلیفت سه فازی بررسی شده است. روش بررسی: . آزمایشها در راکتور ایرلیفت دارای حلقه خارجی با نسبت سطح ناودان به بالارونده 14/0 و راکتور های ایرلیفت داخلی با نسبت سطح ناودان به بالارونده36/0 و 1 انجام شده است. هوا و آب به ترتیب به عنوان فاز گاز ومایع و و لجن فعال به عنوان فاز جامد استفاده شده اند. یافته ها: نتایج نشان داد سرعت چرخش مایع، نگهداشت گاز و ضریب حجمی انتقال جرم با افزایش سرعت حجمی گاز، کاهش غلظت لجن و کاهش نسبت سطح ناودان به بالا رونده، افزایش یافته است. بیشترین مقدار نگهداشت گازبرابر با 178/0 در راکتور ایرلیفت دارای حلقه خارجی با غلظت 1% وزنی لجن فعال در سرعت حجمی گاز 24/0 متر بر ثانیه مشاهده شد. مدلی برای پیش بینی اثر غلظت لجن فعال، سرعت حجمی گاز و نسب سطح ناودان به بالارونده بر انتقال جرم راکتور های ایرلیفت لجن فعال ارائه شده است که با نتایج تجربی تطابق خوبی دارند. بحث و نتیجه گیری: بهطورکلی بررسی عملکرد راکتورهای ایرلیفت داخلی و راکتورهای ایرلیفت دارای حلقه خارجی در شرایط مختلف غلظت و سرعت حجمی نشان داد راکتور ایرلیفت دارای حلقه خارجی دارای عملکردی بهتر در مقایسه با راکتور ایرلیفت داخلی است.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: یکی از مشکلات خاکچال یا به عبارتی دیگر لندفیلهای قدیمی و رهاشده مساله آلودگی های زیست محیطی جانبی آن است. خاکچال باباحیدر در مجاورت مخزن سد باباحیدر و در سه کیلومتری شهری با همین نام در استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است و پسماندهای تولیدی این شهر و ب چکیده کامل
زمینه و هدف: یکی از مشکلات خاکچال یا به عبارتی دیگر لندفیلهای قدیمی و رهاشده مساله آلودگی های زیست محیطی جانبی آن است. خاکچال باباحیدر در مجاورت مخزن سد باباحیدر و در سه کیلومتری شهری با همین نام در استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است و پسماندهای تولیدی این شهر و برخی از روستاهای اطراف آن به این خاکچال وارد شده و تلنبار میشود. ازآنجاییکه یکی از اهداف اصلی احداث سد تأمین آب شرب منطقه است، لذا وجود این خاکچال می تواند باعث آلوده شدن آب در مخزن سد شده و عملکرد سد را با مشکل مواجه نماید. از این رو در مطالعه حاضر روش های موجود برای مواجهه با این نوع خاکچال ها از لحاظ فنی، اقتصادی و زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: به منظور انتخاب بهترین گزینه برای مواجهه با خاکچال مورد مطالعه ابتدا تمام روش های موجود برای مواجهه با خاکچال باباحیدر مورد مطالعه قرار گرفتند و سپس روشهای دارای پتانسیل اجرا شامل پوشاندن خاکچال، حفاری و انتقال به خاکچال جدید، تصفیه با روش خاکشوئی و محصورسازی با اجرای دیوار جداکننده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: نتایج حاصل از انواع معیارهای مقایسه از نظر فنی، اقتصادی و زیستمحیطی نشان داد که شیوه تصفیه با روش خاکشویی از لحاظ پیچیدگی فناوری و نیاز به تجهیزات خاص، راهبری تخصصی، نیاز به آب، مواد مصرفی و شیمیایی، هزینههای سرمایهگذاری و راهبری، شرایط خاصی را میطلبد که اجرایی شدن این روش را با مشکل مواجه میکند. در مقابل روش حفاری و انتقال به خاکچال جدید از لحاظ پارامترهای فوقالذکر بیش ترین قابلیت را برای اجرا دارد. روشهای پوشاندن خاکچال و محصورسازی با اجرای دیوارهای جداکننده از لحاظ شرایط و پیچیدگی های اجرایی مابین دو روش فوق قرار دارند.
بحث و نتیجه گیری: با بررسی، مقایسه و امکان سنجی روش های دارای پتانسیل اجرا جهت پاکسازی و احیاء خاکچال مشخص گردید که از میان روش های مختلف احیاء و پاک سازی، روش حفاری و انتقال به خاکچال جدید نسبت به سایر روشها از دیدگاه فنی، اقتصادی و زیست محیطی مناسب تر و دارای قابلیت بیش تری برای اجرا است. از این رو به کارگیری این روش برای خاکچال باباحیدر پیشنهاد می گردد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: این تحقیق به منظور ارزیابی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و توزیع عناصر سنگین در خاک های با مواد مادری متفاوت در بخش مرکزی استان زنجان انجام گرفت.
روش بررسی: در این پژوهش 15 خاک رخ تحول یافته بر روی سنگ های گرانیت، بازالت، آندزیت، پورفیریت، توف های آتشفشانی، س چکیده کامل
زمینه و هدف: این تحقیق به منظور ارزیابی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و توزیع عناصر سنگین در خاک های با مواد مادری متفاوت در بخش مرکزی استان زنجان انجام گرفت.
روش بررسی: در این پژوهش 15 خاک رخ تحول یافته بر روی سنگ های گرانیت، بازالت، آندزیت، پورفیریت، توف های آتشفشانی، سنگ آهک، کنگلومرا-شیل، شیل، فیلیت، ماسه سنگ، دولومیت و رسوبات آبرفتی حفر شد. سپس خاک رخ ها با توجه به دستورالعمل اداره حفاظت خاک وزارت کشاورزی آمریکا تشریح گردیدند و افق های مشخصه و رده بندی آن ها تا سطح گروه بزرگ، مطابق با استانداردهای رده بندی آمریکایی (2014) تعیین شد. خاک ها در سه رده مالی سول، اینسپتی سول و انتی سول طبقه بندی شدند. از تمامی افق های ژنتیکی خاک رخ ها و سنگ بستر آن ها (به غیر از مواد آبرفتی) نمونه برداری صورت گرفت. کلیه تجزیه های مربوط به خصوصیات فیزیکوشیمیایی و عناصر سنگین با روش های متداول آزمایشگاهی انجام شد.
یافته ها: در خاک های آهکی مقدار آهک (3/49%) و اسیدیته (0/8)، در خاک های آندزیتی مقدار ماده آلی (6/1%)، در خاک های پورفیریتی، ظرفیت تبادل کاتیونی (cmol(+)kg soil-1) 0/26، در خاک های با مواد مادریِ توف، مقدار رس (4/24%) و در خاک های دولومیتی، مقدار سیلت (9/61%) مشاهده شد که حداکثر مقدار را داشتند. مقدار متوسط نیکل، سرب و کادمیم در خاک های دولومیتی (به ترتیب 0/56، 1/74 و 23/0 میلی گرم بر کیلوگرم خاک)، کروم و آهن در خاک های حاصل از شیل (به ترتیب 3/41، 34800 و 5/27 میلی گرم بر کیلوگرم خاک)، مس در خاک های پورفیریتی و روی و کبالت در خاک های بازالتی (به ترتیب 2/47، 3/130 و 3/28 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) بیش ترین مقدار را نشان داد.
بحث و نتیجه گیری: الگوریتم تحلیل خوشه ای، افق های ژنتیکی A و B را در سه گروه طبقه بندی کرد: گروه اول خاک های حاصل از ترکیب کنگلومرا - شیل، شیل و سنگ آهک است. گروه دوم خاک های پورفیریتی، بازالتی، آندزیتی و گرانیتی می باشد و گروه سوم خاک های حاصل از توف، فیلیت و آبرفتی است. نتایج با اضافه کردن افق های مواد مادری (C و Cr) تغییر نکرد. لذا محتوی عناصر اصلی مذکور در افق های خاک ساز تا حد بسیار زیادی تحت کنترل عامل وراثت می باشد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: برنامهریزیکاربریهابادیداکولوژیکراهحلمنطقیگسستنچرخهفقرجامعه وبحرانمحیطزیستوایجادبسترلازمبرایرسیدنبهتوسعهپایداراست. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری جنگلداری در حوضه آبخیز سد تاجیار در استان آذربایجانشرقی و بررسی میزان انطباق کاربری فعلی چکیده کامل
زمینه و هدف: برنامهریزیکاربریهابادیداکولوژیکراهحلمنطقیگسستنچرخهفقرجامعه وبحرانمحیطزیستوایجادبسترلازمبرایرسیدنبهتوسعهپایداراست. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری جنگلداری در حوضه آبخیز سد تاجیار در استان آذربایجانشرقی و بررسی میزان انطباق کاربری فعلی جنگلداری با توان اکولوژیک منطقه برای کاربری مذکور میباشد.
روش بررسی: در این پژوهش، ابتدا با بررسی منابع مختلف و کسب استانداردها، معیارها و زیرمعیارها انتخاب شدند. معیارهای اصلی مورد استفاده در این مطالعه، عبارتند از: خاکشناسی، سنگ شناسی، توپوگرافی، اقلیم، پوشش گیاهی، فاصله از آبهای سطحی، دسترسی به شبکه حمل و نقل، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از مزارع و باغات و کاربری اراضی. سپس، با استفاده از پرسشنامهی دلفی، وزن معیارها و زیرمعیارها تعیین گردید و از فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دهی به معیارها بهره گرفته شد. درنهایت، کلیهی لایهها با استفاده از روش ترکیب خطی وزندار تلفیق شدند و نقشهی نهایی توان اکولوژیک منطقه به دست آمد.
یافته ها: با توجه به بررسیهای انجام یافته سه توان: کم، متوسط و زیاد به ترتیب: 3752 هکتار (35%)، 3282 هکتار (31%) و 3627 هکتار (34%) از مساحت 10898 هکتاری منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند. که در مجموع فقط 87/3 درصد از منطقه، به طور متناسب با توان اکولوژیک آن برای جنگلداری، مورد استفاده قرار میگیرد.
بحث و نتیجه گیری: یافتهها حاکی از آن است که تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی و سامانه اطلاعات جغرافیایی، دارای قابلیت بالایی جهت ارزیابی توان اکولوژیک اراضی برای کاربری جنگلداری میباشد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: با توجه به استفاده گسترده از آفتکشها برای حفظ محصولات کشاورزی، باقی ماندن آنها در محیط امری اجتناب ناپذیر است. توسعه کشاورزی و استفاده از سموم متنوع آفتکش گیاهی در استان قم میتواند اکوسیستم آبی را به مدت طولانی تحت تاثیر این آفتکشها قرار دهد. لذا ای چکیده کامل
زمینه و هدف: با توجه به استفاده گسترده از آفتکشها برای حفظ محصولات کشاورزی، باقی ماندن آنها در محیط امری اجتناب ناپذیر است. توسعه کشاورزی و استفاده از سموم متنوع آفتکش گیاهی در استان قم میتواند اکوسیستم آبی را به مدت طولانی تحت تاثیر این آفتکشها قرار دهد. لذا این مطالعه با هدف تعیین غلظت باقی مانده آفت کشهای ارگانو فسفره آزینفوس متیل و دیازینون و سم کارباماته کاربایل در آب رودخانههای اصلی استان قم صورت گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه 144 نمونه آب از چهار رودخانه اصلی استان قم طی یک دوره 12 ماهه در سال 1395 به منظور ارزیابی میزان باقیمانده سموم مورد مطالعه جمع آوری شد. نمونهها با استفاده از دو روش استخراج فاز جامد و استخراج فاز مایع- مایع آماده شدند و با دستگاه های HPLC و GCMS/MS میزان سموم باقیمانده در آب اندازه گیری شد.
یافتهها: نتایج نهایی این مطالعه نشان داد که بیشترین غلظت دیازینون، آزینفوس متیل و کاربایل در فصل تابستان به ترتیب ppb 5/24 ، ppb 52/14 و ppb 54/4 بوده است. حداقل غلظت سموم مورد مطالعه مربوط به فصل زمستان بوده است. بر اساس آزمون آماری آنالیز واریانس دوطرفه بین میزان باقی مانده سموم در فصول مختلف اختلاف آماری معنیداری وجود داشت ( 002/0p<).
بحث و نتیجهگیری براساس نتایج این مطالعه،غلظت باقی مانده آفتکشهای ارگانو فسفره آزینفوس متیل و دیازینون و سم کارباماته کاربایل در آب اکثر رودخانههای اصلی قم بیش از حد مجاز اتحادیه اروپا (g/µL5/0) می باشد. در نتیجه در صورت کاربرد مداوم این سموم در بخش کشاورزی استان ؛ این آلایندهها تهدیدی جدی برای سلامت عمومی مردم محسوب می شود.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: مدل سازی هیدرولوژیکی حوضه های آبخیز نقش مهی در مطالعه، توسعه و مدیریـت منابع آب دارد. با توجه به اهمـیـت حوضه آبخیز طالقان به عنوان تامین کننده بخش مهمی از منابع آب استان های البرز و تهران، در این پژوهش، شبیه سازی هیدرولوژیک آب های سطحی در این حوضه مورد م چکیده کامل
زمینه و هدف: مدل سازی هیدرولوژیکی حوضه های آبخیز نقش مهی در مطالعه، توسعه و مدیریـت منابع آب دارد. با توجه به اهمـیـت حوضه آبخیز طالقان به عنوان تامین کننده بخش مهمی از منابع آب استان های البرز و تهران، در این پژوهش، شبیه سازی هیدرولوژیک آب های سطحی در این حوضه مورد مطالعه قرار گرفته است.
روش بررسی: شبیه سازی هیدرولوژیکی با به کارگیری مدل نیمه توزیعی فیزیکی SWAT (Soil and Water Assessment Tool) انجام گرفت. هم چنین واسنجی و آنالیز حساسیت مدل با استفاده از الگوریتم SUFI-2 صورت پذیرفت. کارایی مدل با استفاده از شاخص های آماری نش- ساتکلیف (NS) و ضریب تعیین (R2) مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته ها: آنالیز حساسیت نشان داد که مدل نسبت به پارامترهای شماره منحنی (CN)، ضریب تبخیرخاک و ظرفیت آب قابل دسترس خاک دارای بیش ترین حساسیت می باشد. ضرایب NS و R2 در ایستگاه گلینک (خروجی حوضه) پس از کالیبراسیون به ترتیب برابر 84/0 و 87/0 و در صحت سنجی برابر 79/0 و 84/0 برآورد گردید.
بحث و نتیجه گیری: نتـایج نشان دهنده دقت مناسـب شـبیه سازی حوضـه آبخیز مورد مطالعـه دارد. هم چنین نشـان داده شد که مدل قابلیت بالایی برای پیش بینی میزان رواناب ماهانه حوضه طالقان دارد. به کارگیری این مدل به دلیل کاهش هزینة عملیات میدانی بـه منظور اندازه گیری مولفه های مورد نیاز و به ویژه به دلیل کاهش زمان مورد نیاز برای تحلیل مسایل، جهت ارتقای سطح مدیریت منابع آب و حفظ محیط زیست کارآمد می باشد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: صنایع سلولزی از جمله صنایع مهم و اثرگذار در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه محسوب می شود. یکی از فعالیت هایی که به تازگی در این صنعت مورد توجه قرار گرفته، بازیافت ضایعات می باشد. با وجود مزایای بسیار زیاد بازیافت از نظر اقتصادی و زیست محیطی، این فرایند م چکیده کامل
زمینه و هدف: صنایع سلولزی از جمله صنایع مهم و اثرگذار در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه محسوب می شود. یکی از فعالیت هایی که به تازگی در این صنعت مورد توجه قرار گرفته، بازیافت ضایعات می باشد. با وجود مزایای بسیار زیاد بازیافت از نظر اقتصادی و زیست محیطی، این فرایند منجر به تولید پساب می شود که بررسی آلایندگی آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
روش بررسی: در این تحقیق، کیفیت و میزان آلودگی پساب حاصل از بازیافت ضایعات ام دی اف مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بازیافت ضایعات ام دی اف از دو روش مختلف هیدروترمال و حرارت دهی اهمیک استفاده شد. روش هیدروترمال در دمای 105 درجه و به مدت 150 دقیقه انجام شد و روش حرارت دهی اهمیک در دمای 100 درجه سانتی گراد و در دو زمان (2 و4 دقیقه) انجام شد. مواد شیمیایی تشکیل دهنده پساب حاصل از بازیافت ضایعات ام دی اف از طریق آزمون کروموتوگرافی و طیف سنجی جرمی(GC/MS) مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین pH، BOD، COD، TDS و TSS هر سه نوع پساب بدست آمده اندازه گیری شدند.
یافته ها: نتایج نشان داد که ترکیبات نیتروژن دار بیش ترین مواد موجود در پساب روش هیدروترمال بودند و در پساب حاصل از روش اهمیک در هر دو زمان 2 و 4 دقیقه بیش ترین مواد موجود را اسیدها تشکیل می دادند.
بحث و نتیجه گیری: پساب های حاصل دارای ترکیبات فنول کلرینه شده و تانن ها و مشتقات لیگنین بودند و مقدار BOD، COD و ترکیبات معلق در آن ها بیش تر از حد استاندرد بود. به منظور کاهش ذرات معلق می توان از فیلتراسیون استفاده کرد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: یکی از مواردی که باعث فاصله گرفتن از توسعه پایدار می شود افزایش روزافزون دی اکسید کربن اتمسفری و بهتبع آن افزایش دمای کره زمین می باشد. اکوسیستم های جنگلی و مدیریت بهینه ی آن، نقش مهمی در کاهش کربن اتمسفری دارند.
روش بررسی: در این مطالعه اثرات جنگل طبیعی چکیده کامل
زمینه و هدف: یکی از مواردی که باعث فاصله گرفتن از توسعه پایدار می شود افزایش روزافزون دی اکسید کربن اتمسفری و بهتبع آن افزایش دمای کره زمین می باشد. اکوسیستم های جنگلی و مدیریت بهینه ی آن، نقش مهمی در کاهش کربن اتمسفری دارند.
روش بررسی: در این مطالعه اثرات جنگل طبیعی و چهار جنگل کاری بر توان ذخیره کربن خاک و همچنین خصوصیات مختلف خاک در جنگل آموزشی - پژوهشی دارابکلا بررسی گردید. نمونه برداری خاک در سال 2016 و از سه عمق 20-0 ، 40-20 و 60-40 انجام گردید.
یافته ها: نتایج تجزیه واریانس خصوصیات خاک مورد بررسی نشان داد که اختلاف معنی داری میان پوشش ها و عمق های مختلف در بیش تر پارامترهای مورد بررسی وجود دارد. همچنین ذخیره کربن آلی خاک در عمق 60-0 سانتی متری از هر یک از پوشش ها بهاینترتیب کاهش می یابد: زربین> توسکا> جنگل طبیعی> بلوط> افرا>.
بحث و نتیجه گیری: جنگل کاری می تواند نقش مهمی در جذب دی اکسید کربن داشته باشد. البته عوامل مختلفی مانند نوع گونه ی درختی، سن جنگل کاری ها، عمق خاک، شرایط رویشگاه و عملیات پرورشی جنگل می تواند بر ترسیب کربن تاثیر بگذارد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: آلودگیهای محیطزیستی و تهدید سلامتی موجودات زنده از جمله پیامدهای منفی استفاده از سموم دفع آفات و بیماریهای نباتی است. فرضیه تحقیق این است که افزایش استفاده از سموم دفع آفات و بیماریهای نباتی به علت افزایش جمعیت محیطزیست را تهدید میکند. هدف از این پژوه چکیده کامل
زمینه و هدف: آلودگیهای محیطزیستی و تهدید سلامتی موجودات زنده از جمله پیامدهای منفی استفاده از سموم دفع آفات و بیماریهای نباتی است. فرضیه تحقیق این است که افزایش استفاده از سموم دفع آفات و بیماریهای نباتی به علت افزایش جمعیت محیطزیست را تهدید میکند. هدف از این پژوهش پیشبینی میزان سموم دفع آفات و بیماریهای گیاهی در چشم انداز 1404 و ارایه راهکارهای آموزشی جهت کاهش مصرف این مواد است.
روش بررسی: در ابتدا بر اساس روشهای قیاسی روند مصرف سموم دفعآفات و بیماریهای نباتی بررسی میشود. در مرحله بعد بهوسیله مطالعات جمعیتی، جمعیت کشور در سال 1404 پیشبینی میشود. سپس بهوسیله مدلسازی آماری، یک مدل رگرسیون غیرخطی بین متغیرهای جمعیت و میزان مصرف سموم دفع آفات و بیماریهای نباتی ارایه شده و به وسیله این مدل میزان مصرف سموم در چشم انداز 1404 پیشبینی میشود.
یافتهها: نتایجی که از این پژوهش حاصل میشود حاکی از آن است که میزان استفاده ازسموم دفع آفات و بیماریهای نباتی در سالهای 1382 تا 1391 روند کاهشی داشته است. مدل رگرسیون محاسبه شده در کشور بین متغیرهای سموم و جمعیت نشان میدهد که در چشم انداز 1404، مقدار استفاده از سموم به میزان یک سی و چهارم نسبت به سال 1390 کاهش خواهد داشت.
نتیجه گیری: حرکت به سمت محیطزیست مطلوب، از نظر کاهش استفاده از سموم دفع آفات مثبت ارزیابی شده و بنابراین فرضیه تحقیق رد میشود. به منظور شتابان کردن حرکت به سمت کاهش استفاده از سموم دفع آفات راهکارهای آموزشی به صورت یک مدل ارایه میشود.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: مداخلات انسان منجر به تغییر در نظام های طبیعی شده است. تغییرات اقلیمی برجسته ترین تغییرات است که اکوسیستم های طبیعی را به طور اخص در محیط شهری متاثر کرده و پایداری شهری را دچار مخاطره می سازد. طراحی بازگشت پذیر منظر شهری راه حلی است برای مقابله با این چالش. چکیده کامل
زمینه و هدف: مداخلات انسان منجر به تغییر در نظام های طبیعی شده است. تغییرات اقلیمی برجسته ترین تغییرات است که اکوسیستم های طبیعی را به طور اخص در محیط شهری متاثر کرده و پایداری شهری را دچار مخاطره می سازد. طراحی بازگشت پذیر منظر شهری راه حلی است برای مقابله با این چالش. این مقاله چارچوبی را برای طراحی بازگشت پذیر فضای سبز شهری در شرایط تغییرات اقلیم ارایه کرده است.
روش بررسی: بلوار بهشت شهر بروجرد در استان لرستان محدوده مورد مطالعه را تشکیل می دهد. دراین مطالعه بازگشت پذیری مبتنی بر محورهای:انعطاف پذیری، تنوع زیستی، تنوع ساختاری حاصل بررسی ادبیات ارزیابی شده است. به منظور ارزیابی علاوه بر محورهای فوق شاخص های اجتماعی، اقتصادی و زیبایی شناسی نیز مورد توجه قرار گرفته است. ارزیابی نهایی با استفاده روش دلفی مبتنی بر نظر متخصصین و AHPصورت گرفت.
یافته ها: نتایج نشان می دهد که محدوده مورد بررسی منظری شکننده دارد که دارای تنوع زیستی بسیار ضعیفی است. بنابراین گونه ای جدید انتخاب و براساس شاخص های بازگشت پذیری و سایر شاخص ها مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت طرح کاشت جدید با در نظر داشتن ابعاد بازگشت پذیری و اجتماعی - اقتصادی پیشنهاد شد.
بحث و نتیجه گیری: فضاهای سبز موجود در برابر تغییرات اقلیمی آسیب پذیراست. سیکل های ترکیبی مانند کمبود آب و تنش های شهری بر شدت این آسیب پذیری می افزاید. با بکارگیری اصول بنیادین مانند طراحی بازگشت پذیر می توان ضمن بهبود کیفیت این فضاها، آن ها را بازگشت- پذیر نمود. در نهایت باتوجه به نتایج به دست آمده راهبرد کلی برای بازطراحی فضاهای سبز شهری به منظور بهبود و تقویت منظر بازگشت- پذیر شهری ارایه شده است.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: از آنجا که تعدیل شرایط اقلیمی فضای خارج از ساختمان بر فضای داخل ساختمان تاثیر گذار است، با ایجاد خرد اقلیم در مجاورت بنا میتوان عملکرد حرارتی بنا را بهبود بخشید. در پژوهش حاضر با تغییر شیوه فعلی تفکیک زمین به صورتی که حِیاط های میانی چهار طرفه و سه طرفه د چکیده کامل
زمینه و هدف: از آنجا که تعدیل شرایط اقلیمی فضای خارج از ساختمان بر فضای داخل ساختمان تاثیر گذار است، با ایجاد خرد اقلیم در مجاورت بنا میتوان عملکرد حرارتی بنا را بهبود بخشید. در پژوهش حاضر با تغییر شیوه فعلی تفکیک زمین به صورتی که حِیاط های میانی چهار طرفه و سه طرفه در بلوک شهری ایجاد شود ارایه شده وتاثیر کاهش دما درحیاطهای مذکور دریک بلوک شهری در اقلیم تهران مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با شیوه فعلی استقرار بنا دربلوکهای شهری وضع موجود مقایسه شده است.
روش بررسی:روش تحقیق در این پژوهش روش شبیه سازی با استفاده از نرم افزار انویمت است.
یافته ها:طبق نتایج شبیه سازی به دست آمده از بلوک شهری مورد بررسی و مقایسه آن با دمای داخل کوچه دمای حیاط میانی در گرمترین ساعت روز 31 تیر ماه 1/4 درجه سانتیگراد پایین تر از دمای کوچه می باشد. همچنین دما حیاط سه طرفه 2/3 درجه از دمای کوچه پایینتر است. نتایج حاصل از مدلسازی بلوک شهری وضع موجود نشان داد دمای کوچه و دمای حیاط تقریبا در یک محدوده قرار دارد.
بحث و نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت حیاط میانی و حیاط 3طرفه موجود در بلوک شهری پیشنهادی در مجاورت بنا باعث کاهش دما می گردد. پژوهش های آینده می تواند به بهینه کردن عملکرد خرد اقلیمی حیاط های میانی در بلوک شهری پیشنهادی بپردازد و با اضافه کردن آب و گیاه عملکرد خرداقلیمی آن را بهبود بخشد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف : یکی از عوامل توسعه‎پایدار اکولوژیکی، با ارزش بودن سرمایه‎های طبیعی و ملی می‎باشد که این مفهوم، ما را به‎سوی سؤالاتی درباره میزان ارزش گذاری محیطی راهنمایی می کند که می‎تواند در سطوح مالی رخ دهد.
روش بررسی : در این بررسی برای اندازه گی چکیده کامل
زمینه و هدف : یکی از عوامل توسعه‎پایدار اکولوژیکی، با ارزش بودن سرمایه‎های طبیعی و ملی می‎باشد که این مفهوم، ما را به‎سوی سؤالاتی درباره میزان ارزش گذاری محیطی راهنمایی می کند که می‎تواند در سطوح مالی رخ دهد.
روش بررسی : در این بررسی برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از مدل لوجیت استفاده شده و براساس روش حداکثر درست نمائی، پارامترهای این مدل برآورد گردید. به این منظور، از پیمایشی شامل 100 بازدیدکننده روستای توریستی کندوله شهرستان کرمانشاه که به صورت تصادفی در مهر‎ماه سال 1394 گزینش شده بودند، استفاده شد.
یافته ها : نتایج این مطالعه نشان داد که متوسط تمایل به پرداخت افراد جهت بازدید از فضای این روستای تاریخی-توریستی براساس روش لوجیت، 16240 ریال می‎باشد.
بحث و نتیجه گیری : بنابراین این روستا با توجه به تعدد بازدیدکنندگان در طول سال، ارزش تفریحی قابل توجهی داشته که این ارزش برای سیاست گزاران و تصمیم‎گیرندگان، توجیهی را فراهم می کند تا از کیفیت فضای این منطقه حمایت نمایند و از کم جلوه دادن آن جلوگیری کنند. متغیرهای تأثیرگذار بر این میزان تمایل به پرداخت شامل سن، تحصیلات، تعداد افراد خانواده، درآمد و رضایت از امنیت اجتماعی می باشد.
پرونده مقاله
چکیده
امروزه حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار دو محور اساسی در مسیر حیات انسانی است. در این فرآیند بازیگران بین المللی که همانا دولت ها و سازمان های بین المللی هستند نقش عمده ای ایفا می کنند. پایبندی به تعهدات مشترک بین المللی و لزوم تبعیت از قواعد آمره دو مبنای بسیا چکیده کامل
چکیده
امروزه حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار دو محور اساسی در مسیر حیات انسانی است. در این فرآیند بازیگران بین المللی که همانا دولت ها و سازمان های بین المللی هستند نقش عمده ای ایفا می کنند. پایبندی به تعهدات مشترک بین المللی و لزوم تبعیت از قواعد آمره دو مبنای بسیار مهم در تبیین نقش دیپلماسی محیط زیست در نیل به سوی توسعه پایدار است. به یقین توسعه و حفاظت از محیط زیست در مسیر پایداری قرار نخواهد گرفت مگر آن که تعاملات منطقه ای و همکاری های بین المللی شکل جدی به خود بگیرد.
این پژوهش بر اساس مطالعات کتابخانه ای و نگرشی توصیفی تحلیلی داشته و بر پایه بررسی های نو اندیشانه استوار است.
هدف از انجام این پژوهش، تبیین مسیر تحول حقوق بین الملل محیط زیست در پرتو توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست در چارچوب دیپلماسی محیط زیست و همچنین نقش دولت ها در برابر چالش های محیط زیستی با تکیه بر هم گرایی بین المللی با امعان نظر به بسترهای قانونی بین المللی است.
تهدیدات و مخاطرات محیط زیستی نشان از یک روند غیر طبیعی و غیر منطقی از رفتار بشری دارد که هنوز پاسخی برای آن به طور قطعی وجود ندارد اما در مقطع کنونی، تقویت هم گرایی بین‎المللی در پرتو دیپلماسی محیط زیست در نیل به سوی حفاظت از محیط زیست در جهت تحقق صلح به عنوان یک راهبرد، ضروری است.
پرونده مقاله