فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی منحنی کوزنتس محیط زیستی در بخش صنعت اقتصاد ایران
  رویا سیفی پور
  زمینه هدف: در فرایند توسعه، فعالیت های اقتصادی با اثرات مثبت و منفی زیست محیطی در کشورها همراه است. آنچه به طور فیزیکی و در زمان حال مشاهده می شود تولید محصول و رشد حاصل از آن در فعالیت های اقتصادی است. در حالیکه با ارزیابی زیست محیطی فعالیت های اقتصادی و تشخیص آثار منف چکیده کامل

  زمینه هدف: در فرایند توسعه، فعالیت های اقتصادی با اثرات مثبت و منفی زیست محیطی در کشورها همراه است. آنچه به طور فیزیکی و در زمان حال مشاهده می شود تولید محصول و رشد حاصل از آن در فعالیت های اقتصادی است. در حالیکه با ارزیابی زیست محیطی فعالیت های اقتصادی و تشخیص آثار منفی مستقیم و غیرمستقیم آن بر جامعه در زمان حال و آینده می توان آثار خالص فعالیت های اقتصادی را تشخیص داد.روش بررسی: بخش صنعت یکی از ارکان اساسی رشد اقتصادی است. سهم بخش صنعت از کل فعالیت های اقتصادی برابر با 16 درصد است که گاهاً فعالیت های آن همراه با تخریب محیط زیست است. این مقاله به ارزیابی عوامل موثر بر انتشار آلاینده co2 با تاکید بر بخش صنعت برای سال های 94-1360 با استفاده از روش های ARDL و FMOLS می پردازد.یافته ها: نتایج این مقاله حاکی از تایید فرضیه زیست محیطی کوزنتس در بخش صنعت ایران است. به عبارتی با افزایش ارزش افزوده، میزان آلاینده افزایش می یابد اما نرخ آن کاهنده( شکل معکوس U) است. همچنین با افزایش مصرف سوخت های فسیلی و جهانی شدن از منظر شاخص های اقتصادی،اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، میزان انتشار آلاینده افزایش می یابد.بحث و نتیجه گیری: مقایسه نتایج حاصل از برآوردهای کوتاه مدت و بلندمدت نشان می دهد حساسیت انتشار آلاینده co2 نسبت به مصرف سوخت های فسیلی و شاخص جهانی شدن در بلندمدت نسبت به کوتاه مدت بیشتر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - مقایسه میزان و روند غلظت ذرات گرد و غبار در ارتباط با متغیر های اقلیمی در نیمه غربی ایران
  ناهید محمودی مه پاش بابک سوری
  زمینه و هدف: امروزه یکی از مشکلات و بحران های اساسی جوامع بشری وقوع پدیده گرد و غبار است. بنابراین در پژوهش حاضر به مقایسه غلظت گردوغبار در ارتباط با متغیرهای اقلیمی در سه شهر سنندج، خرم آباد و اندیمشک واقع در عرض های جغرافیایی مختلف در نیمه غربی ایران پرداخته شده است.ر چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه یکی از مشکلات و بحران های اساسی جوامع بشری وقوع پدیده گرد و غبار است. بنابراین در پژوهش حاضر به مقایسه غلظت گردوغبار در ارتباط با متغیرهای اقلیمی در سه شهر سنندج، خرم آباد و اندیمشک واقع در عرض های جغرافیایی مختلف در نیمه غربی ایران پرداخته شده است.روش بررسی: به منظور سنجش غلظت گرد و غبار از روش نمونه برداری غیر فعال استفاده شد. جهت ارزیابی روند تغییرات و ارتباط آنها با برخی از پارمترهای هواشناسی به ترتیب از روش آزمون من کندال و همبستگی پیرسون استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد بیشترین میانگین غلظت گرد و غبار شهرهای سنندج، خرم آباد و اندیمشک به ترتیب به میزان (48/45±0/1،84/14±0/1 و07/1±65/1) میلی گرم بر متر مربع بدست آمد. بررسی روند تغییرات غلظت گرد و غبار نشان داد در میان ایستگاه های مختلف ایستگاه سنندج دارای روند کاهشی در سطح معنی داری 95 درصد (047/0=P-value) می باشد. نتایج ارزیابی همبستگی بین مقادیر گرد و غبار سه ایستگاه با پارامترهای هواشناسی نشان داد، در ایستگاه سنندج بین غلظت گرد و غبار و میانگین دما رابطه مثبت وجود دارد (05/0 p <، 61/0 r =). اما بین غلظت گرد و غبار با رطوبت نسبی (05/0 p <،71/0=r) و بارش (05/0 >p،61/0=r) رابطه منفی مشاهده شد. بین غلظت گرد و غبار و سرعت باد در ایستگاههای خرم آباد (05/0 p <، 61/0=r) و اندیمشک (001/0 p <، 72/0=r) رابطه مثبت و معنادار وجود داشت.بحث و نتیجه گیری: براساس یافته هامی توان نتیجه گرفت مقادیر گرد و غبار در مناطق مختلف بسته به موقعیت جغرافیایی، شرایط توپوگرافی، اقلیمی، پارامترهای هواشناسی و همچنین منشاء آن ها نیز متفاوت است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - بررسی پتانسیل خاک کرمانشاه در ایجاد ذرات معلق با استفاده از کاربرد گل‌طوفان و گلباد
  زینب نظری نعمت الله خراسانی سادات فیض‌نیا محمود کرمی
  زمینه و هدف: در سال های اخیر، ذرات معلق به عنوان یکی از آلاینده های هوا (خواه با منشأ طبیعی و خواه با منشأ مصنوعی) توجه زیادی را به خود معطوف کرده اند. در این مطالعه، هدف بررسی پتانسیل خاک کرمانشاه در ایجاد ذرات معلق با استفاده از گل توفان و گلباد می باشد. روش بررسی: ج چکیده کامل

  زمینه و هدف: در سال های اخیر، ذرات معلق به عنوان یکی از آلاینده های هوا (خواه با منشأ طبیعی و خواه با منشأ مصنوعی) توجه زیادی را به خود معطوف کرده اند. در این مطالعه، هدف بررسی پتانسیل خاک کرمانشاه در ایجاد ذرات معلق با استفاده از گل توفان و گلباد می باشد. روش بررسی: جهت ترسیم گلبادها و گل توفان ها از داده های هواشناسی و نرم افزارWRPLOT view استفاده شده است. همچنین، به منظور بررسی جهت باد در روزهای گردوغبار از داده های سازمان هواشناسی کشور و همچنین، برای بررسی تأثیر پارامترهای هواشناسی همانند درصد باد آرام و درصد باد غالب از روش های آماری همچون بررسی رابطه رگرسیون، ضریب پیرسون استفاده شده است . همچنین، روند تغییرات سالانه و فصلی غلظت ذرات معلق (گردوغبار) به منظور تعیین فصول با فراوانی بیشتر در وقوع گردوغبار بررسی شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که بادهای شمال غربی تا غربی در تمام فصول می وزند و بیشترین فراوانی بادها، غربی است. براساس مقایسه گلبادهای فصل بهار و تابستان، در هر دو فصل بیشترین فراوانی بادها مربوط به قطاع غربی تا شمال غربی و پس از آن قطاع جنوب شرقی است. بررسی گل توفان ها نشان داد که عمدتاً بادهای حاکم در منطقه دارای سرعتی کمتر از 5/4 متر بر ثانیه (حدود 80%) هستند، در بیشتر محدودۀ مورد مطالعه، بادها قادر به فرسایش خاک و ایجاد ذرات معلق (گردوغبار) نیستند. بحث و نتیجه گیری: باید منشأ اصلی ذرات معلق (گردوغبارهای اخیر) را در منطقه مورد مطالعه را در کشورهای همسایه جستجو کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - متغیرهای موثر در انتخاب مناطق لانه گذاری چکاوک کاکلی( Galerida cristata)درمنطقه مرور، استان یزد
  شهرزاد ناظمی شیرین اقانجفی زاده
  هدف: بررسی خصوصیات مناطق لانه گذاری چکاوک کاکلی(Galeridac cristata) در محدوده ای به وسعت ده هزار هکتار در منطقه ی شکار ممنوع مروردر استان یزد در سال 1394 مطالعه شد.روش بررسی: متغیرهای زیستگاهی نظیر نوع گونه های گیاهی، ارتفاع و درصد پوشش گیاهی، فاصله از نزدیکترین لکه گیا چکیده کامل

  هدف: بررسی خصوصیات مناطق لانه گذاری چکاوک کاکلی(Galeridac cristata) در محدوده ای به وسعت ده هزار هکتار در منطقه ی شکار ممنوع مروردر استان یزد در سال 1394 مطالعه شد.روش بررسی: متغیرهای زیستگاهی نظیر نوع گونه های گیاهی، ارتفاع و درصد پوشش گیاهی، فاصله از نزدیکترین لکه گیاهی، فاصله از نزدیکترین منبع آبی ، مزرعه، جاده و تعداد لانه حشرات زمین زی در نقاط حضوراندازه گیری و با نواحی عدم حضور مقایسه شدندیافته ها: .نتایج نشان دادمتوسط درصد کل پوشش گیاهی مستقر در اطراف لانه ، درصد پوشش گیاه درمنه Artemisia sp))و ارتفاع آن ،در صد پوشش گیاهی و ارتفاع گونه گون(Astragalus sp)،درصد پوشش گیاهی و ارتفاع خارشتر ( (Alhagi sp و متوسط تعداد حفرات حشرات زمین زی درمناطق حضور به طور معناداری بالاتر از مناطق کنترل بود(p<0.05). هم چنین فاصله از نزدیکترین منبع آبی در مناطق لانه گذاری کمتر از مناطق کنترل بود (P<0.001). این پرنده نقاطی با پوشش گیاهی و تعداد حفره بالاتری از حشرات را که نزدیک به آب است برای لانه گزینی انتخاب می کند.آزمون لجستیک رگرسیون نشان داد پوشش گیاهی مهم ترین پارامتر تاثیر گذار در انتخاب مناطق لانه گذاری لانه گذاری چکاوک کاکلی در منطقه مطالعاتی می باشد.بحث: پوشش گیاهی بالاتر در استتار پرنده و بالا بودن تعداد حفرات حشرات و نزدیکی به منابع آبی به بقای بیشتر پرنده کمک می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - بررسی وضعیت کمی و مدیریتی پسماندهای پزشکی استان خراسان جنوبی طی سال‌های 1394- 1393
  الهام یوسفی زینب کریم‌زاده مطلق فاطمه دعاگویان مرتضی نخعی‌نژاد
  زمینه و هدف: مقاله حاضر با هدف به روز رسانی آمار و اطلاعات پزشکی استان خراسان جنوبی از لحاظ تعداد بیمارستان‌ها، مراکز درمانی، کلینیک‌ها و مطب‌ها، میزان و نوع پسماند تولیدی و نحوه‌ی جمع‌آوری و امحاء این مراکز به تفکیک شهرستان‌های استان صورت گرفته است.روش تحقیق: بازدید و چکیده کامل

  زمینه و هدف: مقاله حاضر با هدف به روز رسانی آمار و اطلاعات پزشکی استان خراسان جنوبی از لحاظ تعداد بیمارستان‌ها، مراکز درمانی، کلینیک‌ها و مطب‌ها، میزان و نوع پسماند تولیدی و نحوه‌ی جمع‌آوری و امحاء این مراکز به تفکیک شهرستان‌های استان صورت گرفته است.روش تحقیق: بازدید و پایش به مدت سه هفته پیاپی از مراکز تولیدکننده‌ی پسماند پزشکی و اخذ اطلاعات از مراجع ذی‌ربط در خصوص میزان و نحوه مدیریت پسماندهای پزشکی به جمع‌آوری اطلاعات و پایش پسماندهای پزشکی استان پرداخته شد.یافته‌ها: کمیت کل پسماند پزشکی در استان 228/1537 کیلوگرم در روز می‌باشد. که این مقدار برای پسماندهای عفونی و تیز و برنده، آسیب‌شناختی و شیمیایی-دارویی به ترتیب 84/1490، 39/13 و 998/32 کیلوگرم در روز می‌باشد. میزان پسماند پزشکی به تفکیک نوع پسماند (پسماندهای عفونی و تیز و برنده، آسیب‌شناختی و شیمیایی-دارویی) برای بیمارستان‌ها به ترتیب 1106، 33/12 و 695/28، مراکز درمانی 47/182، 0 و 438/0، کلینیک‌ها 65/158، 0 و 56/1، آزمایشگاه‌ها 73/21، 06/1، 08/1 و مطب‌ها 99/21، 0 و 225/2 کیلوگرم در روز می‌باشد.نتیجه‌گیری: با توجه به وجود 1044عدد تخت فعال در این مراکز، سرانه تولید زباله به ازای هر تخت فعال در روز 098/1 کیلوگرم برآورد شده است که نسبت به متوسط کشوری از وضعیت بهتری برخوردار می‌باشد. با توجه به بررسی‌های صورت گرفته کمترین میزان مشکل در مراکز تولیدکننده‌ی پسماند دولتی و در زمینه‌ی پسماندهای عفونی می‌باشد. همچنین در رابطه با پسماندهای شیمیایی و دارویی وجود برنامه‌ای مدون در استان در رابطه با نحوه مدیریت و امحاء بسیار احساس می‌شود. در نهایت می‌توان گفت بیشترین میزان مشکل در زمینه‌ی مراکز خصوصی تولیدکننده‌ی پسماند پزشکی می‌باشد، که سازماندهی و مدیریت آن در حال پیاده‌سازی می‌باشد و امید است این مسیر با سرعت بیشتری طی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - بررسی اثر گروهی از آفت کش های شیمیایی مهم (ارگانوکلرین، ارگانوفسفات و کاربامات ) بر محیط زیست و انسان
  غلامرضا سبزقبائی مرضیه رئیسی
  زمینه و هدف : در سال های اخیر نگرانی فزآینده ای درباره اثرات آفت کش ها روی موجودات غیر هدف به وجود آمده است. بقایای ناشی از مصرف سموم شیمیایی آفت کش سبب آلودگی محیط زیست گردیده و سلامتی انسان ها و پرندگان را در معرض خطر جدی قرار داده است. هدفاصلی از این تحقیق بررسیو تحل چکیده کامل

  زمینه و هدف : در سال های اخیر نگرانی فزآینده ای درباره اثرات آفت کش ها روی موجودات غیر هدف به وجود آمده است. بقایای ناشی از مصرف سموم شیمیایی آفت کش سبب آلودگی محیط زیست گردیده و سلامتی انسان ها و پرندگان را در معرض خطر جدی قرار داده است. هدفاصلی از این تحقیق بررسیو تحلیل مطالعات انجام شده در رابطه با اثر آفت کشهای ارگانو کلرین، ارگانو فسفات و کاربامات بر پرندگان، انسان و محیط زیست می باشد. روش بررسی : روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق شامل بررسی کتابخانه ای و اسنادی و تحلیل محتوایی مطالعات انجام شده در این زمینه می باشد. یافته ها: سه گروه اصلی از ترکیب آفت کش های شیمیایی شامل ارگانوکلرین، ارگانوفسفات و کاربامات است. ارگانو کلرین ها به دلیل پایداری طولانی مدت در طبیعت برای مدت طولانی در کشورهای مختلف استفاده نشدند. اما بعضی از آنها مانند آلدرین، لیندان و آندوسولفان هنوز هم در کشورهای در حال توسعه استفاده می شوند. اکثر ارگانوکلرین ها مهار کننده گیرنده های گاما آمینو بوتیریک اسید (GABA) در مغز هستند و سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می دهند. ارگانوفسفات ها و کاربامات ها در زنجیره غذایی تجمع نمی یابند و پایداری کم تری دارند در نتیجه جایگزین ارگانوکلرین با پایداری بالا شدند. هر دو آفت کشهای ارگانوفسفات و کاربامات آنزیم استیل کولین استراز را مهار می کنند. نتیجه گیری: آفت کش های شیمیایی شامل ارگانوکلرین، ارگانوفسفات و کاربامات باعث اختلال در غدد درون ریز در انسان و پرندگان و همچنین تغییرات رفتاری و به خطر افتادن سیستم ایمنی می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - بررسی ارزش اقتصادی آب در مصارف زیست‌محیطی، کشاورزی و صنعت (مطالعه موردی: حوضه آبریز دریاچه ارومیه)
  سید مرتضی موسوی مهدی سرائی تبریزی حسین طلاچی لنگرودی
  زمینه هدف: امروزه سرمایه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی به عنوان اجزای اصلی توسعه به صورت توأمان، مورد سنجش قرار می گیرند. عدم جامعیت برنامه ها، مشکلات و مسائل مختلف به ویژه از جنبه های زیست محیطی پس از اجرا به وجود می آورند. تنزل شرایط زیست محیطی، آسیب و تأثیراتی من چکیده کامل

  زمینه هدف: امروزه سرمایه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی به عنوان اجزای اصلی توسعه به صورت توأمان، مورد سنجش قرار می گیرند. عدم جامعیت برنامه ها، مشکلات و مسائل مختلف به ویژه از جنبه های زیست محیطی پس از اجرا به وجود می آورند. تنزل شرایط زیست محیطی، آسیب و تأثیراتی منفی حتی بر ارزش های اقتصادی و اجتماعی در منطقه و محدوده تحت تأثیر خود خواهد داشت. هدف از این پژوهش، بررسی ارزش اقتصادی آب در مصارف زیست‌محیطی، کشاورزی و صنعت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه است. روش بررسی: تخصیص بهینه نهاده های تولید در سطح کلان تصمیم گیری، از الزامات دستیابی به افزایش بهره وری می باشد. از طرف دیگر، تخصیص بهینه نیز نیازمند بازاری کارآمد برای تبیین ارزش های اقتصادی نهاده های تولید است. در این پژوهش با توجه به محدودیت منابع آب، در پاسخ به تقاضاهای آب برای استفاده رقبای مختلف با استفاده از دستورالعمل حسابداری تلفیقی محیط زیست و اقتصاد [1](SEEA) سازمان ملل متحد، تلاش شده تا با بهره گیری از اطلاعات موجود در خصوص مصارف آب در بخش های کشاورزی، صنعت و محیط زیست به ارزیابی ارزش اقتصادی (ارزش تولیدی) آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه پرداخته شود تا بتوان ارزش اقتصادی خدمات اکوسیستم را در تصمیم گیریهای تخصیص و تسهیم آب در حد مناسبی منعکس نمود. یافته‌ها: بر اساس برآوردهای انجام شده، ارزش اقتصادی آب در مصارف کشاورزی معادل 6045، در مصارف صنعتی معادل 33342 و در محیط زیست حداقل 24235 ریال در هر مترمکعب می باشد. بنابر این، رعایت اصول پایداری و لحاظ ارزش های اقتصادی آب حکم می کند، حتی اگر تقاضای آب در بخش کشاورزی نسبت به افزایش قیمت آب بی کشش باشد در تأمین نیاز محیط زیست به عنوان یکی از مصرف کنندگان آب با ارزش اقتصادی بالاتر و فواید مستقیم و غیرمستقیم مرتبط با آن، اولویت داده شود. در 30 سال آینده، تقاضای آب در کشورهای در حال توسعه مانند تقاضای کشورهای پیشرفته افزایش خواهد یافت. طبق پانل بین المللی تغییر اقلیم[2]، تغییرات آب و هوا باعث افزایش فشار برای در دسترس بودن آب و تشدید اشکال مختلف آلودگی آب، با تأثیر بر اکوسیستم ها، سلامت انسان و قابلیت اطمینان سیستم آب در مناطق بزرگ جهان را تحت تأثیر خواهند داد. بحث و نتیجه‌گیری: در پژوهش حاضر، بر اساس اصول اقتصادی و اقتصاد محیط زیست و با استفاده از اطلاعات موجود در خصوص مصارف آب در بخش های کشاورزی، صنعت و محیط زیست و حساب های کلان اقتصادی به ارزیابی ارزش اقتصادی (ارزش تولیدی) آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه پرداخته شد. بنابراین، با توجه به نتایج حاصله انتظار می رود با استقرار بازار آب و یا حداقل لحاظ ارزش اقتصادی خدمات اکوسیستم، آب تخصیص یافته به نیازهای زیست محیطی دریاچه ارومیه تأمین و آب اختصاصی به مصارف صنعتی افزایش یابد و هم زمان به سرمایه گذاری هایی برای استفاده از پتانسیل های درآمدزایی دریاچه ارومیه و صنایع مرتبط و متناسب توجه خاص مبذول گردد. بهره برداری منابع آب با محاسبات مذکور نه اقتصادی است و نه پایدار، معیشتی که به فرض (در سطح محلی) سبب بیابان زایی و فرسودگی خاک شود یا (در سطح جهانی) بر میزان تولید گازهای گلخانه ای می افزاید، نمی تواند پایدار شمرده شود. در این خصوص با توجه به استفاده ناپایدار بخش کشاورزی از منابع آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه، برای تغییر شیوه موجود و کاهش وابستگی معیشتی کشاورزان به منابع آب سیستم حکمرانی می تواند با اجرای راهبردهای مناسب اشتغال، ضمن حمایت در پاسخ گویی به نیازها و معیشت جایگزین برای کشاورزان با تقویت اجرای سیاست حفاظت از دریاچه ارومیه، به ویژه با اعمال قانون در برداشت از منابع آب و ایجاد سیستم اندازه گیری، تنظیم و کنترل برداشت های مجاز و ایجاد تعاونی هایی از کشاورزان بپردازد و امتیاز بهره برداری از دریاچه را در قبال تغییر الگوی کشاورزی موجود به الگویی با نیاز آبی کم تر و یا حتی تعدیل حقابه های کشاورزی و اختصاص آن به دریاچه ارومیه به این قبیل کشاورزان اعطا نماید. نکته بسیار با اهمیت این است که ضرورت دارد، مردم محوری و طبیعت مداری توأمان در نظر گرفته شود و تمامی تصمیمات و اقدامات اجرایی به منظور کاهش مصارف آب، با مشارکت حقابه بران موجود و با انسجام، همکاری و اقدام مشترک کلیه دستگاه های متولی و ذی نفعان انجام گیرد. 4- System of Integrated Environmental and Economic Accounts 1- Intergovernmental Panel on Climate Change پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - تجربه شکل گیری یک شهر سبز، باغ- شهر هوشمند پوتراجایا، مالزی
  نسیم صحرائی نژاد
  زمینه و هدف: به دنبال بروز مشکلات ناشی از افزایش جمعیت و کاهش منابع زیرساختی در پایتخت کشور مالزی، بر اساس تصمیمات دولتی در سال 1993 میلادی، ایده شکل گیری پایتخت اداری این کشور، تحت عنوان "پوتراجایا" مطرح گردید. این شهر به عنوان یک الگو با حداکثر توجه به طبیعت و محیط زی چکیده کامل

  زمینه و هدف: به دنبال بروز مشکلات ناشی از افزایش جمعیت و کاهش منابع زیرساختی در پایتخت کشور مالزی، بر اساس تصمیمات دولتی در سال 1993 میلادی، ایده شکل گیری پایتخت اداری این کشور، تحت عنوان "پوتراجایا" مطرح گردید. این شهر به عنوان یک الگو با حداکثر توجه به طبیعت و محیط زیست طراحی شده است و از نکات قابل توجه در فرآیند برنامه ریزی، طراحی و ساخت آن، سرعت عمل بوده است. روش بررسی: این تحقیق با بررسی منابع کتابخانه ای و مطالعه اسناد مربوطه و همچنین مرور سایت های مرتبط با موضوع به معرفی تجربه شکل گیری این شهر سبز پرداخته است. یافته ها: شهر پوتراجایا، با در نظر گیری سه مفهوم کلی باغ-شهر، شهر سبز و شهر هوشمند شکل گرفته و رویکردهای کلی جهت برنامه ریزی و طراحی ایده های اصلی در شکل گیری آن عبارتند از برنامه ریزی برای فضاهای همسایگی، بازنگری و احیای هویت سنتی شهر، شهر حمایت گر، تاکید و تمرکز بر حمل و نقل عمومی، توجه به سیما و هویت شهری، رویکرد اکولوژی شهری، معماری زیست محیطی و مدیریت پایداری شهری. بحث و نتیجه گیری: در حقیقت فرآیند شکل گیری این شهر بعنوان نماد قدرت و پیشرفت کشور مالزی بوده و گویای این واقعیت است که ایده ها و مفاهیمی تئوری نظیر باغ-شهر، شهر سبز و شهر هوشمند قابلیت اجرائی شدن را داشته و صرفا به شکل یک ایده باقی نمانده است. در نهایت نیز توسعه شهر پوتراجایا بطور چشمگیری بر جنبه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و گردشگری کشور مالزی تاثیرگذار بوده و مجموعه این عوامل، این شهر را بعنوان نمونه ای بی نظیر در هزاره جدید مطرح نموده که می تواند الگوئی برای تکرار در سایر شهرها و کشورها با شرایط مشابه باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - ارزیابی توان اکولوژیک سد تاجیار برای کاربری های کشاورزی- مرتعداری و تفرج
  میرمهرداد میرسنجری نفیسه رضاپور اندبیلی
  زمینه و هدف: ارزیابی توان زیست محیطی سرزمین به عنوان یک مطالعه پایه و اساس برنامه ریزی استفاده از سرزمین، برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار است. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک سد تاجیار برای کاربری های کشاورزی و مرتعداری و تفرج متمرکز و تفرج گسترده با استفاده از چکیده کامل

  زمینه و هدف: ارزیابی توان زیست محیطی سرزمین به عنوان یک مطالعه پایه و اساس برنامه ریزی استفاده از سرزمین، برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار است. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک سد تاجیار برای کاربری های کشاورزی و مرتعداری و تفرج متمرکز و تفرج گسترده با استفاده از روش بولین می باشد. روش بررسی: معیارهای اصلی مطالعه، عبارتند از: نقشه های خاکشناسی، سنگ شناسی، توپوگرافی، اقلیم، پوشش گیاهی، میزان آب و کاربری اراضی. با استفاده از روش بولین و منطق AND و رقومی سازی اطلاعات در محیط GIS˓ روی هم گذاری لایه های اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل حوضه آبخیز سد تاجیار در استان آذربایجان شرقی انجام گردید. مدل بولین مناسبت مکانی را بر اساس عملگرهای شرطی به صورت صفر یا یک نشان می دهد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که مناطق دارای توان کاربری کشاورزی- مرتعداری 6958 هکتار و مناطق فاقد توان کاربری مذکور 3701 هکتار از کل مساحت منطقه مورد مطالعه (10898 هکتار) می باشد. در مورد کاربری تفرج متمرکز˓ مساحت مناطق دارای توان 4851 هکتار و مساحت مناطق که توان لازم را ندارند5793 هکتار می باشد و در نهایت در مورد کاربری تفرج گسترده˓ مناطق دارای توان 4612 هکتار و مناطق فاقد توان 6042 هکتار از کل مساحت منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه نزدیک به 40 درصد از منطقه برای کاربری تفرج و بیش از 50 درصد از منطقه برای کاربری کشاورزی - مرتعداری دارای توان بالقوه می باشد˓ در نتیجه در این حوضه توان اکولوژیکی بالا برای کاربری‌های مذکور مشاهده می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - ارائه راهکار هایی در جهت افزایش امنیت در محله های مسکونی از طریق طراحی محیطی (نمونه موردی محله های حاشیه ای شهر بجنورد)
  مهسا ضمیری آزاده شریفی نوغابی
  زمینه و هدف: امنیت یکی از عوامل مطلوبیت فضای شهری است. پژوهش ها نشان می دهد که عوامل اجتماعی و اقتصادی به تنهایی تاثیر گذار بر امنیت نیستند. بلکه طرح فیزیکی فضا و طراحی گرافیکی و عناصر بصری به کار رفته در فضا نیز می تواند نقش بسیاری در ارتکاب یا عدم ارتکاب جرائم داشته ب چکیده کامل

  زمینه و هدف: امنیت یکی از عوامل مطلوبیت فضای شهری است. پژوهش ها نشان می دهد که عوامل اجتماعی و اقتصادی به تنهایی تاثیر گذار بر امنیت نیستند. بلکه طرح فیزیکی فضا و طراحی گرافیکی و عناصر بصری به کار رفته در فضا نیز می تواند نقش بسیاری در ارتکاب یا عدم ارتکاب جرائم داشته باشد. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل محیطی تاثیر گذار بر وقوع جرم در محله ها و در مرحله بعد ارائه راهکار هایی در جهت افزایش امنیت آن ها می باشد. روش بررسی: پنج محله از شهر بجنورد انتخاب شده اند که در بافت حاشیه ای شهر قرار دارند. در ابتدا اطلاعات مورد نیاز به کمک روش های توصیفی جمع آوری شده و سپس به کمک روش های تحلیلی آماری همبستگی و رگرسیون لاجیت مورد ارزیابی قرار گرفته اند. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان می دهد توجه به مناظر خیابانی و طراحی محیطی و بهره گیری از اصول گرافیک محیطی منجر به افزایش تمایل به حضور در فضاهای شهری و افزایش نظارت عمومی و در نتیجه کاهش تمایل به انجام اعمال مجرمانه می شود. همچنین افزایش فضاهای سبز در محله ها و ارتقا کیفیت آنها می تواند تمایل به فعالیت های اجتماعی را افزایش داده و در نتیجه فرصت برای وقوع جرم را کاهش دهد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نقش محیط در میزان امنیت محیطی، پیشنهاد می شود در طراحی شهری به نحوه طراحی فضاهای عمومی و استفاده از پتانسیل های گرافیک محیط توجه ویژه ای صورت گیرد تا از این طریق بتوان احتمال وقوع جرم را کاهش داده و احساس امنیت در محله ها را افزایش داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - ارزیابی اثرات بادروبی در سه محیط اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی با استفاده از مدلDPSIR (مطالعه موردی: شهرستان ریگان)
  مینا بهنود مریم مروتی محمدجواد قانعی بافقی
  زمینه و هدف: در دنیای امروز افزایش جمعیت و سیر صنعتی شدن بدون در نظر گرفتن توان سرزمین ها، فشار هایی را بر محیط زیست اعمال کرده و باعث بر هم زدن توازن طبیعت، ایجاد چالش های محیط زیستی و تاثیر بر کیفیت زندگی بشر امروز شده است. بادروبی فرآیندی پیچیده است که به شکل‌های مخت چکیده کامل

  زمینه و هدف: در دنیای امروز افزایش جمعیت و سیر صنعتی شدن بدون در نظر گرفتن توان سرزمین ها، فشار هایی را بر محیط زیست اعمال کرده و باعث بر هم زدن توازن طبیعت، ایجاد چالش های محیط زیستی و تاثیر بر کیفیت زندگی بشر امروز شده است. بادروبی فرآیندی پیچیده است که به شکل‌های مختلف چون کنده شدن، انتقال، دانه بندی، سایش و در نهایت رسوب انجام می گیرد. یکی از مهم ترین بحران های محیط زیستی در مناطق خشک و نیمه خشک، پدیده مخرب بیابان زایی و بادروبی هست که وقوع طوفان های گرد و غبار و حرکت ریز گردها از پیامد های آن محسوب می شود. هدف از این تحقیق ارزیابی اثرات بادروبی در شهرستان ریگان در بخشهای اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی با استفاده از مدل DPSIR است. از آنجایی که بادروبی یکی از مشکلات اساسی در منطقه ریگان است، لذا برای چاره اندیشی و رفع این مشکل لازم است که زنجیره ای از روابط علت-معلولی دخیل در سه محیط اقتصادی، اجتماعی و محیط زیست منطقه ترسیم گردد.روش بررسی: به منظور اجرای این تحقیق ابتدا سه شاخص از سه محیط، اقتصادی، اجتماعی و محیط زیست انتخاب شد سپس اطلاعات مورد نیاز از سازمان های مربوطه جمع آوری گردید در مرحله بعد اطلاعات هر یک از آن شاخص ها در چارچوب DPSIR قرار گرفتند و زنجیره ای از روابط علت-معلولی در ارتباط با آن شاخص ها نشان داده شد.یافته ها: نتایج تحقیقق حاکی از آن است که خسارات وارده به بخش کشاورزی ناشی از پدیده گردوغبار از سال 1386 تا 6 ماه اول سال 1397 روند صعودی داشته است. در بخش اجتماعی با توجه به دستگاه سنجش ذرات معلق (pm) در دو ماه فروردین و اردیبهشت سال 1397 روز های پاک انگشت شمار بودند و بر اساس آمار مرکز بهداشت میزان مراجعه افراد ناشی از مشکلات تنقسی به مراکز درمانی زیاد بوده است . هم چنین در بخش محیط زیست، در منطقه ریگان وسعتی بالغ بر 158200هکتار کانون بحرانی با شدت زیاد شناسایی شد و تنوع زیستی منطقه را به ویژه درختان کهور ایرانی، تحت تاثیر قرار داده است.بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد، که پدیده ی بادروبی در منطقه ریگان با مدیریت نادرست انسان و بهره کشی از محیط همانند یک پس خور مثبت به این پدیده دامن زده است و آثار نامطلوبی را از جمله طوفان های گردوغبار را ایجاد کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - تحلیل عوامل موثر بر گسترش گردشگری شهرستان خلخال در استان اردبیل با استفاده از مدل راهبردی SWOT
  بهروز سبحانی وحید صفریان زنگیر آنیتا مجیدی هروی
  زمینه و هدف: گردشگری یکی از بزرگ‌ترین و پربازده‌ترین فعالیت‌های اقتصادی در دنیا است، که توسعه آن نیازمند شناخت و آگاهی کافی از مسائل و عوامل موثر اقصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است. یکی از این مناطق گردشگری در ایران شهرستان خلخال در استان اردبیل است که به‌واسطه سا چکیده کامل

  زمینه و هدف: گردشگری یکی از بزرگ‌ترین و پربازده‌ترین فعالیت‌های اقتصادی در دنیا است، که توسعه آن نیازمند شناخت و آگاهی کافی از مسائل و عوامل موثر اقصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است. یکی از این مناطق گردشگری در ایران شهرستان خلخال در استان اردبیل است که به‌واسطه ساختار توپوگرافی و زمین‌شناسی، مملو از مکان‌های گردشگری از لحاظ اکوتوریستی است. روش بررسی: ایـن پژوهش با استفاده از مدلSWOT و رویکردی توصیفی- تحلیلی و با مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای که هدف از آن امکان‌سنجی پتانسیل‌های گردشگری شهرستان خلخال در استان اردبیل است. یافته‌ها: تجزیه‌و تحلیل‌های حاصل از مدل فوق در این پژوهش نشان می‌دهد که در تحلیل ماتریس، نقاط قوت برابر 61/1، ضعف برابر 26/1، فرصت برابر 77/1و مقدار تهدید برابر 19/1 است، پتانسیل‌های گردشگری شهرستان خلخال، در اولویت اول استراتژی ‌هـای تهاجمی و در اولویـت دوم برنامـه‌ریـزی استراتژی‌های رقابتی قرار می‌گیرند. بدین منظور، نخست استراتژی‌های اولیه SO با مقدار 38/3 و سپس استراتژی‌هـایOW با مقدار 03/3 در مـاتریس SWOT در اولویت اول و دوم قرار می‌گیرند، نمایانگر بهترین استراتژی‌های در گردشگری پایدار ناحیه خلخال شناخته می‌شود. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر مسئولین باید سعی کنند از نقاط قوت و فرصت نهایت استفاده را برده و به سمت این راهبردها گام بردارند؛ در راهبردهای تدافعی (WT) با امتیاز 45/2، راهبردهای محافظه‌کارانه (TS) با امتیاز 8/2، نمایانگر ضعیف‌ترین راهبرد در گردشگری پایدار ناحیه خلخال شناخته می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - مقایسه نقش آفرینی مدیران زن و مرد تشکل های زیست محیطی در تحقق اهداف توسعه پایدار (مطالعه موردی استان مرکزی )
  رؤیا حسن زاده محمد حسین اسدی داود آبادی علی روشنایی
  زمینه و هدف: این تحقیق در حوزه جامعه شناسی محیط زیست انجام گرفته است. در مبانی نظری به رابطه میان انسان و طبیعت برای دست یابی به توسعه پایدار پرداخته شده و صاحب نظران جامعه شناسی اندیشه های خود را بیان داشته اند. هدف از انجام تحقیق مقایسه نقش آفرینی مدیران زن و مرد تشکل چکیده کامل

  زمینه و هدف: این تحقیق در حوزه جامعه شناسی محیط زیست انجام گرفته است. در مبانی نظری به رابطه میان انسان و طبیعت برای دست یابی به توسعه پایدار پرداخته شده و صاحب نظران جامعه شناسی اندیشه های خود را بیان داشته اند. هدف از انجام تحقیق مقایسه نقش آفرینی مدیران زن و مرد تشکل های زیست محیطی در تحقق اهداف توسعه پایدار بوده است.روش بررسی: این مطالعه به لحاظ جمع آوری داده ها توصیفی پیمایشی محسوب می شود. در این راستا تعداد 91 نفر از مدیران فعال در عرصه های زیست محیطی استان مرکزی در سال 1399 به پرسشنامه های تحقیق پاسخ دادند. روش تحلیل داده ها بهره گیری از آمار توصیفی ، آزمون t با دو گروه مستقل بوده است که از طریق نرم افزار spss انجام گرفت.یافته ها: مدیران زن تشکل های زیست محیطی در عرصه های، پایدار نمودن شهرها، مبارزه با تغییرات آب و هوایی، انرژی ارزان، و توانمندسازی زنان نسبت به گروه مردان برتری داشته اند ولی در موارد حفاظت از زیست بوم ها، حفاظت از دریاها، تضمین الگوی مصرف و بهره برداری بهینه از آب و فاضلاب با گروه مردان برابری نموده اند. در ضمن در این مطالعه تعداد مدیران زن یک دوم مردان بوده است. بنابراین گروه زنان موفق تر از مردان در تحقق اهداف توسعه پایدار عمل کرده بودند.بحث و نتیجه گیری: جامعه انسانی و جهان طبیعی در رویارویی اقتصادی با یکدیگر قرار دارند، از آنجا که محیط زیست یک برساخت اجتماعی است. حل و فصل مسائل زیست محیطی و تحقق اهداف توسعه پایدار زیست محیطی از طریق تلاش جمعی با مشارکت زنان و مردان امکان پذیر می گردد. غلبه بر بحران های زیست محیطی و استفاده بهینه از منابع طبیعی از طریق بازسازی فرایندهای تولید و مصرف با انگیزه های زیست محیطی ممکن می گردد. محیط زیست گرایی تحت دو نوع ارزش بقا و ارزش فرامادی شکل می گیرد؛ و ارزش فرامادی در مفاهیمی چون حفاظت از محیط زیست، کیفیت زندگی، رفتار اخلاقی زیست محیطی بروز و ظهور دارد. توسعه پایدار نیز در گرو پرداختن به ارزش های فرامادی است. در قلمرو تحقیق مشاهده گردید به ارزش های مادی بیش از ارزش های فرامادی توجه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - سازوکارهای ناپویاسازی فلزهای سنگین در خاک‌ها
  رامین سلماسی
  زمینه و هدف: افزایش فعالیت های کشاورزی به رها سازی آلاینده های گوناگون از سامانه های کشاورزی منجر می گردد که به عنوان یکی از عوامل افت کیفیت خاک و آب، مطرح می باشد. از شیوه های پاک سازی گوناگون از جمله کاربرد اصلاح گرهای شیمیایی برای کاهش زیان های مرتبط با این آلاینده ه چکیده کامل

  زمینه و هدف: افزایش فعالیت های کشاورزی به رها سازی آلاینده های گوناگون از سامانه های کشاورزی منجر می گردد که به عنوان یکی از عوامل افت کیفیت خاک و آب، مطرح می باشد. از شیوه های پاک سازی گوناگون از جمله کاربرد اصلاح گرهای شیمیایی برای کاهش زیان های مرتبط با این آلاینده ها بهره گیری می شود. در این مقاله پیرامون کاربردی ترین اصلاح گرهای شیمیایی جهت غیرفعال سازی فلزات سنگین، سازوکارهای این غیرفعال سازی ها و جنبه های زیست محیطی کاربرد این اصلاح گرها بحث فشرده ای می شود.مواد و روش ها: اصلاح گرهای شیمیایی که بصورت متداول جهت غیر فعال سازی آلاینده ها کاربرد دارند در رده های فرآورده های آهن، کلسیم و آلومینیوم دار قرار می گیرند. ترکیبات فسفردار و رس های سیلیکاته، سایر فرآورده ها را تشکیل می دهند.نتایج: سازو کارهای غیرفعال سازی آلاینده ها شامل یک یا ترکیبی از موارد زیر می باشد: تشکیل رسوب سطحی، جذب بر روی سطوح کانی، رسوب به صورت نمک و هم رسوبی. بررسی جنبه های زیست محیطی نشان می دهد که وجود مواد ناخواسته مانند فلزات سنگین، فلورید، سولفات، جامدات محلول و مواد پرتوزا در زایدات و باطله های صنعتی می توانند به آب های زیرزمینی آبشویی یابند و یا از طریق روانآب وارد آب های سطحی شوند.بحث و نتیجه گیری: اسیدیته یا قلیائیت که با برخی از این زایدات همراه می باشد، می تواند زیان زیست محیطی جدی را به همراه داشته باشد. اصلاح گرهای شیمیایی عناصری را دارند که با تاثیر بر فعالیت برخی میکروب ها، می توانند بر روی فرآیندهای ژئوشیمیایی حیاتی مانند انحلال و تشکیل کانی، هوادیدگی و معدنی شدن مواد آلی تاثیر گذار باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - مروری بر گردشگری و اثرات آن؛ گامی به سوی توسعه پایدار
  کفاح شیبانی نیا صدیقه عبداللهی مرجان محمدزاده
  زمینه و هدف: گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای توسعه در جهان مطرح است و در حال حاضر، بزرگ ترین و سریع ترین صنعت در جهان شناخته شده که دارای رشدی پایان ناپذیر و رو به رشد است. گردشگری دارای اشکال مختلف و انواع گوناگونی است که بسته به شرایط محیطی، متفاوت است. گرد چکیده کامل

  زمینه و هدف: گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای توسعه در جهان مطرح است و در حال حاضر، بزرگ ترین و سریع ترین صنعت در جهان شناخته شده که دارای رشدی پایان ناپذیر و رو به رشد است. گردشگری دارای اشکال مختلف و انواع گوناگونی است که بسته به شرایط محیطی، متفاوت است. گردشگری در محیطی صورت می گیرد که متشکل از انسان و ویژگی های طبیعی است. محیط انسانی متشکل از عوامل و فرایندهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. محیط طبیعی نیز گیاهان، جانوران و زیستگاه های آن ها است. از آن جایی که در واقع محیط انسانی و محیط طبیعی در هم آمیخته اند و فعالیت انسانی هم بر محیط طبیعی اثر می گذارد و از آن اثر می پذیرد. از این رو دستیابی به گردشگری پایدار یکی از مسائل مهم در مدیریت و برنامه ریزی سرزمین و حفظ منابع طبیعی است.روش بررسی: این پژوهش از نظر ماهیت مروری است که با استفاده از مرور منابع علمی و به کارگیری پایگاه داده های اینترنتی به بررسی موضوع پرداخته است و گردشگری و مفاهیم مرتبط با آن بررسی شده است.یافته ها: انواع گردشگری شامل گردشگری فرهنگی، گردشگری تاریخی، گردشگری هنری، گردشگری مذهبی، گردشگری روستایی، گردشگری طبیعت گردی و اکوتوریسم معرفی و بررسی گردید و خط مشی ها و اصولی جهت دستیابی به گردشگری پایدار ارائه شد.بحث و نتیجه گیری: برای دستیابی به توسعه پایدار، برنامه ریزی گردشگری باید به اندازه کافی متمرکز باشد. از این رو نیاز است تا گردشگری در ابعاد وسیع، یکپارچه و وابسته به منابع فرهنگی و طبیعی صورت گیرد و سیاست های جذب گردشگر از کمیت بسوی کیفیت هدایت شود. پرونده مقاله