نیما یوشیج

دسترسی آزاد مقاله

1 - اسطوره در شعر نیما و نازک الملائکه پیشگامان شعر جدید پارسی و تازی
گوهر علمداری افسانه مرادی

مقایسه ی ادبیات دو ملت که از نظر زبان و جغرافیای سیاسی با هم تفاوت دارند ، به کشف اندیشه ها و تحولات ادبی مشترک می انجامد و نشان می دهد دو شاعر علی رغم تفاوت زبانی تا چه اندازه در سبک و محتوا به هم شبیه و دارای چه شباهات و مشترکات روحی هستند .در راستای این نگرش ، اسطوره چکیده کامل

مقایسه ی ادبیات دو ملت که از نظر زبان و جغرافیای سیاسی با هم تفاوت دارند ، به کشف اندیشه ها و تحولات ادبی مشترک می انجامد و نشان می دهد دو شاعر علی رغم تفاوت زبانی تا چه اندازه در سبک و محتوا به هم شبیه و دارای چه شباهات و مشترکات روحی هستند .در راستای این نگرش ، اسطوره پردازی در آثار دو شاعر نوگرای پارسی و تازی – نیما و نازک الملائکه – مورد مقایسه قرار گرفت و روشن شد که آنان به دلیل خفقان سیاسی حاکم بر جامعه شان مجبور بودند برای طرح اندیشه های جدید و بیان مشکلات اجتماعی و سیاسی ، از اسطوره های کهن و نو بهره جسته و به خلق اسطوره ها و نمادهای جدیدی دست یازیدند و تحولی شگرف در شعر معاصر کشورشان به وجود آوردند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی تطبیقی اسطوره در شعر صلاح عبدالصبور و نیما یوشیج
مریم قنبری کرمانشاهی صادق ابراهیمی کاوری

مقایسه ادبیات دو ملت که از نظر زبان و فرهنگ و مسایل اجتماعی و ... با هم تفاوت دارند به کشف مشترکات و تفاوت‌های بین دو ملت می‌انجامد و همین باعث می‌شود ما دریابیم که دو شاعر علی‌‌رغم تفاوت زبان و فرهنگ و اجتماع‌شان تا چه میزان در محتوا و مشترکات روحی شبیه هستند. در راستا چکیده کامل

مقایسه ادبیات دو ملت که از نظر زبان و فرهنگ و مسایل اجتماعی و ... با هم تفاوت دارند به کشف مشترکات و تفاوت‌های بین دو ملت می‌انجامد و همین باعث می‌شود ما دریابیم که دو شاعر علی‌‌رغم تفاوت زبان و فرهنگ و اجتماع‌شان تا چه میزان در محتوا و مشترکات روحی شبیه هستند. در راستای این نگرش، اسطوره پردازی و استفاده از نماد در شعر دو شاعر تازی و پارسی- صلاح عبدالصبور و نیما یوشیج- مورد بررسی قرار گرفت تا روشن شود که این دو شاعر به زعم وجود نظام مستبد و حکومت سیاسی خفقان آور چگونه از نماد و اسطوره در شعرهای خود استفاده کردند و با این عملکرد تحولی عظیم در شعر معاصر کشور خود ایجاد کردند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی سیر تحول شعر نو در زبان عربی و فارسی
مهدی ممتحن مهین حاجی‌زاده

قرن بیستم شاهد تحول و دگرگونی عمیقی در همه رشته های هنری است، شعر نو نیز یکی از تحولات بزرگ به شمار می آید که افقهای تازه ای را در برابر دیدگان گشوده است. مورخان و ناقدان درباره تاریخ دقیق پیدایش شعر نو با یکدیگر اختلاف نظر دارند. اما آنچه مسلم است این است که شعر نو به چکیده کامل

قرن بیستم شاهد تحول و دگرگونی عمیقی در همه رشته های هنری است، شعر نو نیز یکی از تحولات بزرگ به شمار می آید که افقهای تازه ای را در برابر دیدگان گشوده است. مورخان و ناقدان درباره تاریخ دقیق پیدایش شعر نو با یکدیگر اختلاف نظر دارند. اما آنچه مسلم است این است که شعر نو به عنوان پدیده ای جدید در حوزه ادبیات در ایران و کشور های عربی و حتی کشور های اروپایی به دنبال تغییر و تحولات در ساختار و مضمون شعر قدیم بوجود آمد و توسط نیما یوشیج در ادبیات فارسی و نازک الملائکه و بدر شاکر السیاب در ادبیات عربی به صورت تثبیت شده به همگان معرفی شد. این مقاله در صدد است تا تاریخچه و سیر تحول و پیشگامان شعر نو را در این دو زبان به قصد بیان اشتراکات و همانندیها مورد بررسی و تحلیل قرار دهد . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسی تطبیقی اساطیر پهلوانی در اشعار نیما یوشیج و احمد شاملو
مژگان ابراهیمی ایرج مهرکی

پهلوانان اساطیری انسان‌واره‌هایی هستند که با ماجراهای خویش و شیوه زیستن خود، از هنجارهای مرسوم در جامعه فراتر می‌روند و به تجلی‌گاه ارزش‌های آن جامعه تبدیل می‌شوند. یکی از موضوعات برجسته و متفاوت در اشعار کهن، اسطوره است که در شعر معاصر فارسی به نحو دیگری نمود پیدا کرده چکیده کامل

پهلوانان اساطیری انسان‌واره‌هایی هستند که با ماجراهای خویش و شیوه زیستن خود، از هنجارهای مرسوم در جامعه فراتر می‌روند و به تجلی‌گاه ارزش‌های آن جامعه تبدیل می‌شوند. یکی از موضوعات برجسته و متفاوت در اشعار کهن، اسطوره است که در شعر معاصر فارسی به نحو دیگری نمود پیدا کرده‌ است. این تحقیق با روش توصیفی، ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﻮاﻫﺪ درون ﻣﺘﻨﻲ و روش ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای به بررسی تطبیقی اساطیر پهلوانی، در اشعار نیما یوشیج و احمد شاملو می‌پردازد. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که اسطوره‌های پهلوانی در اشعار شاملو پررنگ‌تر از نیما جلوه کرده و شاملو در شیوه کاربرد اسطوره‌های پهلوانی، به مفهوم انسان‌گرایی نظر داشته است. اسطوره‌های پهلوانی در اشعار آن‌ها نه‌تنها به قدرت شاعران کهن نیست، بلکه از نظر سبک و روش اسطوره‌پردازی نیز متفاوت می‌باشد؛ این تفاوت‌ها نیز ناشی از سبک خاص شاعری در دوره معاصر می‌باشد که اسطوره‌های پهلوانی و نحوه کاربرد آنان را تحت تأثیر خود قرار داده است. نقطه اشتراک اشعار آن‌ها کاربرد اسطوره‌های یونانی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تطبیقی مابین عناصر زبانی سبک اصفهانی و شعر نیمایی
مهدی رضا کمالی بانیانی

بیان اندیشه در ادبیات با زبان صورت می‌گیرد. از این رو تجلی سبک گوینده در زبان اوست. در دوره‌های مختلف ویژگی‌های متفاوتی از زبان به عنوان ویژگی مهم یا درخور توجه، نظر افراد را به خود جلب کرده است. تحولات تاریخی و اجتماعی، و تغییراتی که در زبان هر دوره حاصل می‌شود، مجموعا چکیده کامل

بیان اندیشه در ادبیات با زبان صورت می‌گیرد. از این رو تجلی سبک گوینده در زبان اوست. در دوره‌های مختلف ویژگی‌های متفاوتی از زبان به عنوان ویژگی مهم یا درخور توجه، نظر افراد را به خود جلب کرده است. تحولات تاریخی و اجتماعی، و تغییراتی که در زبان هر دوره حاصل می‌شود، مجموعاً سبب می‌شود که در هر عصر شاعران یا نویسندگان به زبانی خاص سخن بگویند. در سبک هندی شاعران در تحلیل عناصر و پدیده‌های اطراف خود، جزئی‌نگر بوده و در جست‌وجوی معنای بیگانه، بسیاری از قواعد و هنجارهای مرسوم و سنتی را در هم شکستند. این نوآوری در بطن خود ویژگی‌هایی را داراست که نیما یوشیج نیز در در نوآوری‌هایش آنان را به کار برده است. شباهت‌های حاصله از سنجش این دو سبک، روابطی بینامتنی را مابین آن ایجاد می‌کند که در این مقاله به واکاوی این تشابهات و تناسبات پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - تطبیق نوستالژی در اندیشه جبران و نیما
مهدی ممتحن حسن مجیدی سکینه صارمی گروی

چکیده نوستالژی یا "¬غم غربت" در اصطلاح روانشناسی، حسرت و دلتنگی انسان¬ها نسبت به گذشته خویش است. فقر، مهاجرت، دوری از وطن و ... در ایجاد این احساس مؤثر است. روانشناسان نوستالژی را یک حالت هیجانی، انگیزشی پیچیده می¬دانند که گاهی غمگینی و تمایل بازگشت به وطن و چکیده کامل

چکیده نوستالژی یا "¬غم غربت" در اصطلاح روانشناسی، حسرت و دلتنگی انسان¬ها نسبت به گذشته خویش است. فقر، مهاجرت، دوری از وطن و ... در ایجاد این احساس مؤثر است. روانشناسان نوستالژی را یک حالت هیجانی، انگیزشی پیچیده می¬دانند که گاهی غمگینی و تمایل بازگشت به وطن و گاهی درماندگی ناشی از تفکر درباره آن (وطن یا منزل) است. جبران خلیل جبران(1883- 1931م) یکی از شاعران خوش قریحه رمانتیک، و نیما یوشیج( 1274- 1338 هـ.ش) از شاعران توانمند معاصر و صاحب اشعار سیاسی و اجتماعی زیاد است. بررسی این مقاله نشان می¬دهد که جبران و نیما از شاعران برجسته رمانتیک هستند. احساس نوستالژیک به عنوان یکی از مؤلفه¬های رمانتیسم (گریز و سیاحت) در آثار هر دو شاعر مشهود است؛ چرا که این دو شاعر تحت تاثیر محیط اجتماعی و سیاسی مجبور به ترک وطن شده¬اند¬ و غم دوری از وطن و معشوقه برای آنان خاطرات تلخی را به جا گذاشت، در نتیجه نوستالژی فردی و اجتماعی هر دو شاعر را به عنوان شاعران رمانتیک نوستالژیک معرفی می¬کند. این مقاله کوشش تطبیقی است که نحوه¬ بیان احساسات و عواطف نوستالژیک جبران خلیل جبران و نیما یوشیج را به تصویر می¬کشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - بررسی تطبیقی نامه‌های نیما یوشیج و «امیلِ» ژان ژاک روسو
مریم حقی

نیما یوشیج(1276-1338ش) از مشهورترین و تأثیرگذارترین شاعران معاصر است که علاوه بر دیوان شعر و آثار ادبی، مجموعه نامه‌‌ها حاوی نظرات نیما در موضوعات مختلف نیز از او در دست است. یکی از موضوعات مهمی که در مجموعه نامه‌های نیما فراوان به چشم می‌خورد مسائل مربوط به تعلیم و ترب چکیده کامل

نیما یوشیج(1276-1338ش) از مشهورترین و تأثیرگذارترین شاعران معاصر است که علاوه بر دیوان شعر و آثار ادبی، مجموعه نامه‌‌ها حاوی نظرات نیما در موضوعات مختلف نیز از او در دست است. یکی از موضوعات مهمی که در مجموعه نامه‌های نیما فراوان به چشم می‌خورد مسائل مربوط به تعلیم و تربیت است. نیما که خود چند سال سابقه تدریس داشته است از نزدیک با مسائل و مشکلات این حوزه آشنا بوده و انتقادهای بسیاری به سیستم آموزشی کشور داشته است. به نظر می‌رسد که نیما در بیان برخی آراء تربیتی خود تحت تأثیر ژان ژاک روسو(1712-1778م) نویسنده و فیلسوف فرانسوی و به ویژه کتاب امیل او بوده است. نیما و روسو طبیعت و روستا را بر شهر ترجیح می‌دهند و معتقدند که اطفال باید تا حد ممکن در طبیعت و دور از شهر پرورش یابند و مهم ترین تربیت در دوران کودکی، تربیت جسمانی و تحریک حس کنجکاوی است. هدف از نگارش این مقاله بررسی نظرات نیما یوشیج درباره تعلیم و تربیت در مجموعه نامه ها و تأثیرپذیری او از نظرات ژان ژاک روسو و به‌ویژه کتاب امیل او می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - درهم‌تنیدگی فرا مکتبی صیرورت رمانتیسم و سمبولیسم در شعر نیما و شاکر السیّاب
حسین صدقی هما رفیعی مقدم

رمانتیسم و سمبولیسم در غرب به شکل درزمانی و بر اساس استلزامات تاریخی و اجتماعی شکل گرفته است. در حالی که شکل ورود این مکتب‌ها به ایران و جهان عرب اولاً همزمانی بوده و با گفتمان ترجمه صورت گرفته و ثانیاً با دوره‌ای از تحولات بنیادی تاریخی، سیاسی و انقلابی همراه بوده است. چکیده کامل

رمانتیسم و سمبولیسم در غرب به شکل درزمانی و بر اساس استلزامات تاریخی و اجتماعی شکل گرفته است. در حالی که شکل ورود این مکتب‌ها به ایران و جهان عرب اولاً همزمانی بوده و با گفتمان ترجمه صورت گرفته و ثانیاً با دوره‌ای از تحولات بنیادی تاریخی، سیاسی و انقلابی همراه بوده است. نیما یوشیج و بدر شاکر از پیشگامان شعر نو در ایران و جهان عرب هستند که برای تحول زیبایی‌شناسی شعر کلاسیک و چرخش کارکردی شعر در جهان معاصر، تحت تأثیر آموزه‌های رمانتیسم و سمبولیسم بودند. دقت در شعر این دو نشان می‌دهدکه فرایند تحول از رمانتیسم فردی به سمبولیسم، دارای الگوی واحد زیبایی شناختی است. بنابراین مقاله حاضر می‌کوشد تا به شکل تطبیقی نشان دهد که شعر این دو در چه بن‌مایه‌هایی از رمانتیسم اشتراک دارند، چگونه به سمت رمانتیسم اجتماعی رفته‌اند و سرانجام چه تجربه‌های تاریخی، اجتماعی و سیاسی سبب شده است که شعرشان به سمت سمبولیسم ویژه حرکت کند. آن‌ها با عبور از رمانتیسم می‌خواستند به تخیل سمبلیک نزدیک شوند تا جهان آرمانی سمبولیسم محقق شود اما به دلیل پیوندی که با ادبیات سیاسی داشتند، تخیل سمبلیک آن‌ها با تخیل جامعه شناختی پیوند خورده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - الإلتزام الإجتماعی فی شعر نیما یوشیج ومحمد الماغوط
مریم یعقوبی رحیمه چولانیان

محمد الماغوط شاعر وأدیب سوری أبدع فی کتابة قصیدة النثر، وهو أحد روّادها فی الشعر العربی المعاصر عمل فی تطویرها وتنمیتها حتی جعلته فی قمة هذا النوع من الأدب. شهد الماغوط منذ نعومة أظفاره معاناة الأمة العربیة وآلامها وخلال سنوات مراهقته فقد شهد احتلال فلسطین والأوضاع المت چکیده کامل

محمد الماغوط شاعر وأدیب سوری أبدع فی کتابة قصیدة النثر، وهو أحد روّادها فی الشعر العربی المعاصر عمل فی تطویرها وتنمیتها حتی جعلته فی قمة هذا النوع من الأدب. شهد الماغوط منذ نعومة أظفاره معاناة الأمة العربیة وآلامها وخلال سنوات مراهقته فقد شهد احتلال فلسطین والأوضاع المتردیة لدول المنطقة. ترکت هذه الأوضاع فی شخصیته نوعاً من روح التمرد والرفض بشکل أثرت فی اختیاره لنوع خاص من الشعر ألا هو قصیدة النثر للتشابه الموجود بین الوجهین، حیث إن التمرد علی قوانین الشعر وعدم مراعاة الوزن والقوافی تعدّ من أهم خصائص قصیدة النثر. کان ناقداً اجتماعیاً وله آراء نقدیة حول أوضاع العرب لیصف نقاط ضعفهم أمام القوی المتغطرسة لاسیما إسرائیل. یدعو إلی الوحدة والمقاومة علی حد سواء ویظهر فی أدبه شعراً کان أم نثرا أم قصة أم مسرحیة عنصر الوحدة عنوانه المقاومة. یری البحث أن الشعر والأدب الاجتماعی یمثلان الإنسانیة بحد ذاتهما، والمطالبة بالحریة ومعارضة الدیکتاتوریة والأصالة الإنسانیة، هی من أهم عناصر الاتجاه الاجتماعی والإنسانی فی شعر کل من نیما یوشیج ومحمد الماغوط. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - مقایسه ی تطبیقى نمودِ فقر و تهیدستى در شعر نیما یوشیج و نازک الملائکه
طاهره ایشانی

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - بررسی و تطبیق مضامین اجتماعی در ادبیات جبران خلیل جبران و نیما یوشیج
حسن مجیدی سکینه صارمی

شاعران و نویسندگان در هر دوره ای متأثّر از محیط سیاسی – اجتماعی خویش هستند و این تأثیر در آثار و نوشته‌ها‌یشان نمود می‌یابد. از عدالت و برابری خرسند بوده‌اند و زبان به بیان عشق خود به وطن، زن، آزادی و...گشوده‌اند و از ظلم و ستم‌ها، بی عدالتی‌ها و ... شکایت کرده ان چکیده کامل

شاعران و نویسندگان در هر دوره ای متأثّر از محیط سیاسی – اجتماعی خویش هستند و این تأثیر در آثار و نوشته‌ها‌یشان نمود می‌یابد. از عدالت و برابری خرسند بوده‌اند و زبان به بیان عشق خود به وطن، زن، آزادی و...گشوده‌اند و از ظلم و ستم‌ها، بی عدالتی‌ها و ... شکایت کرده اند. از جمله این شاعران می‌توان جبران خلیل جبران را نام برد که در سال(1931 –1833م) در البشری در لبنان متولد شد و به خاطر ترس از فقر و تحت تأثیر اوضاع سیاسی- اجتماعی مجبور به ترک لبنان شد. و نیما یوشیج از جمله شاعران سیاسی و اجتماعی است که در سال( 1274- 1338ش) در یوش، دهکده نور مازندران متولد شد. او زندگی خود را به ناچار دور از زادگاه و در تهران سپری کرد. جبران و نیما مانند هر شاعر دیگری متأثر از محیط و اوضاع سیاسی- اجتماعی زمان خویش بوده‌اند و مسائل سیاسی- اجتماعی به وضوح در آثار شان نمود پیدا کرده است. از جمله این مضامین می‌توان به طبیعت، آزادی، انسان گرایی و جامعه آرمانی، سیاست و... اشاره کرد. این مقاله کوشش تطبیقی است در بررسی مضامین اجتماعی از دیدگاه دو شاعر معاصر عرب زبان جبران خلیل جبران و شاعر فارسی زبان، نیما یوشیج. جبران و نیما به خوبی توانسته‌اند مضامینی مانند وطن، طبیعت، آزادی، سیاست و ظلم ستیزی و ... را به تصویر بکشند. از طبیعت زنده و پویای لبنان و یوش سخن بگویند و با یاد وطن آرام گیرند و با طامعین و ظالمان مبارزه کنند و مرگ در راه آزادی را برتر از زندگی با ذلت بدانند. روش پژوهش بر اساس مکتب تطبیقی آمریکاست. در این مقاله، تفاوت و شباهت فکری این دو شاعر و نقاش در رابطه با مضامین اجتماعی موجود در عصرشان به تصویر کشیده می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - بررسی تطبیقی دغدغههای اجتماعی جبران خلیل جبران و نیمایوشیج
حسن مجیدی سکینه صارمی گروی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - تحلیل التواصل غیراللفظی فی قصیدة "بیت سریویلی" للشاعر الإیرانی نیما یوشیج
محمدرضا نشایی مقدم کبری نودهی

الإشارة أو العلامة، دلالة تحصل من خلال لغة الجسد أو تعابیر الوجه أو التقاء العیون فی مقام محدد وظروف زمانیة أو مکانیة معینة، وفی بعض الأحیان تکون أکثر أهمیة وتأثیراً من التواصل اللفظی. ولتحقیق التواصل الناجح، لابد من تنویع الوسائط التی یتوسل بها المتکلم فترشدنا إلى تفسی چکیده کامل

الإشارة أو العلامة، دلالة تحصل من خلال لغة الجسد أو تعابیر الوجه أو التقاء العیون فی مقام محدد وظروف زمانیة أو مکانیة معینة، وفی بعض الأحیان تکون أکثر أهمیة وتأثیراً من التواصل اللفظی. ولتحقیق التواصل الناجح، لابد من تنویع الوسائط التی یتوسل بها المتکلم فترشدنا إلى تفسیر الخطاب المبین من خلال انسجام تلک الوسائط فیما بینها. من هذا المنطلق یظهر دور التواصل غیر الکلامی البالغ الأهمیة فی العملیة التواصلیة. یرمی هذا البحث إلى دراسة الرؤیة الرمزیة لدى نیما یوشیج کشاعر مبدع تجاوز حدود الشعر التقلیدی فی مجریات التواصل المتعددة للحصول على الفعل وردود الفعل المختلفة التی یمنحها للمتلقی. کما أن هذا البحث الذی اعتمد المنهج الوصفی التحلیلی، یکشف أن نیما قام فی قصیدته "بیت السریویلی" بترشید خطاباته غیر اللفظیة من خلال عملیات التواصل غیر اللفظی وتمکّن من نقلها إلى المتلقی بأحسن صورة. وقد حفلت هذه القصیدة بإشارات التواصل غیر الملفوظ کالبیئة الطبیعیة، الألوان، لغة الجسد أو الحرکات الجسدیة، تأکیداً على خطابات الشاعر وتسلیط الضوء على المفاهیم التی یرمی الشاعر نقلها إلى المتلقی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - الرموز والتقنیات المشترکة عند نیما والسیاب "کار شب پا" (مهنة خفیر اللیل) و"المومس العمیاء" نموذجاً
رضا ناظمیان فاطمه خیراتی

أدب کل شعب مرآة لظروف ذاک الشعب السیاسیة والاجتماعیة، وبما أن هذه الظروف فی إیران والعراق فی العصر الحاضر کانت متشابهة إلی حد ما، فالأفکار والمضامین الأدبیة فی هذین الأدبین جاءت متشابهة بعضها ببعض. "نیما یوشیج" و"بدر شاکر السیاب" کرائدی الشعر الحر فی إیران والعراق یعدّا چکیده کامل

أدب کل شعب مرآة لظروف ذاک الشعب السیاسیة والاجتماعیة، وبما أن هذه الظروف فی إیران والعراق فی العصر الحاضر کانت متشابهة إلی حد ما، فالأفکار والمضامین الأدبیة فی هذین الأدبین جاءت متشابهة بعضها ببعض. "نیما یوشیج" و"بدر شاکر السیاب" کرائدی الشعر الحر فی إیران والعراق یعدّان من الشعراء الذین تهمّهم مشاکل مجتمعهم ویتناولونها فی أشعارهم تناولا أقرب إلی الواقع. نبحث فی هذه المقالة بعد التعرف علی نبذة من حیاة هذین الشاعرین، عن الرموز والمضامین والتقنیات المشترکة بینهما ونقدم قصیدتی "کار شب پا" (مهنة خفیر اللیل) عن نیما و"المومس العمیاء" عن السیاب نموذجاً ونحللهما تحلیلا واقعیا واجتماعیا وفی النهایة نأتی ببعض القواسم المشترکة. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - بررسی ضمیر ناخوآگاه جمعی در اشعار نیما یوشیج
سید مهدی موسوی میرکلائی علی بلاغی

آرکی‌تایپ و شعر هر دو از ناخودآگاه انسان می‌آیند و ریشه در رویا دارند. بدین جهت بررسی ضمیر ناخودآگاه جمعی در اشعار شاعران به مخاطب کمک می‌کند تا مفاهیم موجود در اشعار را با ژرفای بیشتری درک و دریافت کنند. نیما یوشیج پدر شعر نوین فارسی یکی از شاعرانی‌ست که در شعر‌هایش رو چکیده کامل

آرکی‌تایپ و شعر هر دو از ناخودآگاه انسان می‌آیند و ریشه در رویا دارند. بدین جهت بررسی ضمیر ناخودآگاه جمعی در اشعار شاعران به مخاطب کمک می‌کند تا مفاهیم موجود در اشعار را با ژرفای بیشتری درک و دریافت کنند. نیما یوشیج پدر شعر نوین فارسی یکی از شاعرانی‌ست که در شعر‌هایش رویکردی اسطوره‌مدارانه داشته است.در این پژوهش برخی از اشعار نیما که در آن‌ها آرکی‌تایپ‌ها نقشی محوری داشته بررسی شده. از جمله داروگ، خروس، ققنوس و پی دارو چوپان. ابتدا تعریفی از اسطوره ارائه شد و سپس ارتباط آرکی تایپ و شعر و بعد از آن مظاهر ناخودآگاه جمعی در شعرهای نیما و در نهایت نمونه مثال‌هایی از شعر نیما تبیین شد. در این مقاله از اشعار تبری نیما (مجموعه روجا) و مجموعه‌ی کامل اشعار فارسی این شاعر بسیار کمک گرفته شده و تلاش شده است با روشی تحلیلی توصیفی و با استفاده از ابزار‌های کتابخانه‌ای جهت درک تاریخچه و مشاهده تحقیقات پیشین و تحلیل محتوا استفاده شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - نمادپردازی اسطورۀ دریا و همسان های آن در شعر معاصر فارسی (مورد مطالعه: نیما، شاملو، اخوان، سهراب، فروغ)
مجتبی گلی

اگر مضامین امروزه با کمک اسطوره‌های کهن مورد عنایت قرار بگیرد، با نوعی تجربۀ اسطوره‌ای روبه‌رو هستیم. دریای و همسان های آن نیز از این قاعده مستثنی نیست. پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی-‌تحلیلی و با روش اسنادی-‌کتابخانه‌ای با فیش برداری مطالب و دستهبندی و اولویّت گذاری آنها ان چکیده کامل

اگر مضامین امروزه با کمک اسطوره‌های کهن مورد عنایت قرار بگیرد، با نوعی تجربۀ اسطوره‌ای روبه‌رو هستیم. دریای و همسان های آن نیز از این قاعده مستثنی نیست. پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی-‌تحلیلی و با روش اسنادی-‌کتابخانه‌ای با فیش برداری مطالب و دستهبندی و اولویّت گذاری آنها انجام پذیرفته است. دریا مظهر بی کرانی، زندگی، وسعت، ژرفا، شوری، حرکت، و نظایر آن است. در شعر معاصر (مخصوصا: نیما، شاملو، اخوان، سهراب، و فروغ)، از این پدیده‌ و همسان‌های آن سمبلیک وار یاد شده است. دریا در شعر فارسی از مفهومی نمادین، اسطوره‌ای، مذهبی، ادبی، عاشقانه و عارفانه برخوردار بوده که درک آن برای رسیدن به زیرساخت‌های اندیشۀ شاعر اهمیت به‌سزایی دارد. نیما دو قشر آسیب پذیر و مرفه جامعه را با خط ساحل دریای اسرار از یکدیگر جدا می کند. در آنیمیسم شاملو، اسطورۀ منفی نگرانۀ تناسخ روح شیطانی در وجود انسان با عنوان شکستن و تسخیر دریا آمده است. شاملو از اسطورۀ خودشناسی انسان نخستین با عنوان غواصی در دریا یاد کرده است. شعر اخوان با بیانی فاخر، اسطوره‌ای، سنت‌گرا، نمادین و با دیدی تلخ و منفی نسبت به جامعه‌ی معاصر بیان شده است. وی از نسبت دیرینه‌ و اسطوره‌ای بین آب و آتش سخن گفته است. سهراب، در نماد‌پردازی اسطورۀ آب و دریا بیش از دیگر شاعران یاد شده سهم دارد. تعابیر جدید فروغ در بیان اسطورۀ دریا، با لحنی سورئال بیان شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - کارکردهای گفتمانی سؤالات بلاغی در اشعار نیما یوشیج
پروین گلی نژاد سید فضل الله رضوی‌پور نرگس اسکویی

سؤالات بلاغی با معانی ثانویه، نقش مهمی در تشخّص سبکی، افزایش بار معنایی و عاطفی کلام، القای لحنهای مختلف، تنوع در ابهامهای هنری و نیززیباسازی متن ایفا میکند؛ از این رو، جستجو در انواع سؤالهای بلاغی و طبقهبندی و نقد آنها، در پژوهشهای سبکشناختی، نقد بلاغی و تحلیلگفتمانی ا چکیده کامل

سؤالات بلاغی با معانی ثانویه، نقش مهمی در تشخّص سبکی، افزایش بار معنایی و عاطفی کلام، القای لحنهای مختلف، تنوع در ابهامهای هنری و نیززیباسازی متن ایفا میکند؛ از این رو، جستجو در انواع سؤالهای بلاغی و طبقهبندی و نقد آنها، در پژوهشهای سبکشناختی، نقد بلاغی و تحلیلگفتمانی از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است. مسئلۀ اصلی تحقیق حاضر، مطالعه در انواع سؤالات موجود در اشعار نیما یوشیج و تحلیل و طبقهبندی اینسؤالات به جهت القای معانی ثانوی و گفتمانی بوده است. در این تحقیق که به روش تحقیق ترکیبی (توصیفی- آماری و استدلالی) انجام شد، به این نتایجدست یافتیم: از مجموع 919سؤال بلاغی احصا شده، درونمایههای تأکید، انتقاد و اعتراض، انکار، حسرت، گلایه، توبیخ و نهی بیشترین بسامد را داشتهاند.معانی تجاهل، طنز و تمسخر، تعجب، تمنّا و آرزو نیز از موارد پر کاربرد در بین سؤالات بلاغی موجود در شعر نیما بوده است. این سؤالات در گفتگوهایدرونی و فلسفی نیما با خود و طبیعت، انتقادات اجتماعی، ایراد نگرشهای تعلیمی-حکمی، پدیدار شناختی و ایدئولوژیک و شکوائیههای عاطفی و نقادانۀوی، جایگاه بسیار مهمی را داراست و به اشعار نیما، رنگی از سبک شخصی، آمیخته به جهانبینی خاص وی را بخشیده است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - "ارتباط غیرکلامی" شاخصه سبکی منظومه "افسانه" نیما یوشیج
کبری نودهی محمدرضا نشایی

منظور از ارتباط غیرکلامی، انتقال معنا و مفهوم بدون استفاده از کلام است . بنابراین هرگونه علائم چهره، حرکات بدن، لحن صدا وغیره که سبب شود مخاطب منظور خاصی را برداشت کند، جزء ارتباطات غیرکلامی محسوب می شود. ارتباطات غیر کلامی متناسب با فرهنگی که به آن تعلق دارند منحصر به چکیده کامل

منظور از ارتباط غیرکلامی، انتقال معنا و مفهوم بدون استفاده از کلام است . بنابراین هرگونه علائم چهره، حرکات بدن، لحن صدا وغیره که سبب شود مخاطب منظور خاصی را برداشت کند، جزء ارتباطات غیرکلامی محسوب می شود. ارتباطات غیر کلامی متناسب با فرهنگی که به آن تعلق دارند منحصر به فرد ند وممکن است با یکدیگر متناقض باشند. بیشتر پیام های غیر کلامی در ناخوداگاه عمل می کنند و فرد از آنها آگاهنیست واحساسات یا دیدگاه ها را نشان می دهد. مؤلفه های غیرکلامی را می توان به‌انواع مختلف تقسیم کرد که از آن جمله اند: زبان بدن یا حرکت‌گفتاری، صداهای‌آوایی یا شبه‌صوتی‌، فضا، مجاورت وزمان، شامه یا بو، زیبایی‌شناسی موزیک و رنگ مشخّصات فیزیکی شکل‌ بدن ، اندازه‌ و رنگ‌ پوست‌ و.. در این پژوهش، با طرح این سؤالات که: چه میزان درک مخاطب با دریافت نشانه های ارتباط غیر کلامی در فهم منظومه افسانه موثر بوده است؛ بازتاب این نشانه ها در منظومه مورد نظر چیست؛ و مهمترین کارکرد ارتباط غیر کلامی در این منظومه کدامست؛ مؤلفه های ارتباطات غیرکلامی به عنوان یک شاخصه سبکی در منظومه افسانه از نیما یوشیج تحلیل و بررسی شده است. بررسی منظومه مورد نظر نشان میدهد زبان نمادین نیما همراه برداشتها، روایات و شخصیت های داستانی با مفاهیم عمیق اجتماعی نمود دارد. در واقع، روایت و نماد، بسیار مورد توجّه شاعر بوده و در افزایش بار مفهومی و عاطفی و تاثیر بر روی مخاطبان نقش بسزایی داشته است و مخاطب با تکیه بر این گونه نمادها در تعامل با داستان و ارتباطات غیر کلامی آورده شده در آن می تواند به درک درستی از مفهوم داستان برسد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - اندیشه های نیما یوشیج در مورد جایگاه زنان در آثار منثور
احمد حسینی مکارم

هدف از پژوهش حاضر بررسی اندیشه‌های نیما یوشیج در مورد جایگاه زنان در آثار منثور است. جامعه‌پژوهش کلیه آثار منثور نیما از جمله نامه‌های او به همسرش، یادداشت‌های روزانه، نامه‌ها به اشخاص متعدد، داستان‌ها، نمایشنامه، سفرنامه و خاطرات او می‌باشد. نمونه مورد پژوهش جایگاه زنا چکیده کامل

هدف از پژوهش حاضر بررسی اندیشه‌های نیما یوشیج در مورد جایگاه زنان در آثار منثور است. جامعه‌پژوهش کلیه آثار منثور نیما از جمله نامه‌های او به همسرش، یادداشت‌های روزانه، نامه‌ها به اشخاص متعدد، داستان‌ها، نمایشنامه، سفرنامه و خاطرات او می‌باشد. نمونه مورد پژوهش جایگاه زنان در آثار منثور بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و فیش‌برداری با تکیه بر کتاب‌های منثور نیما صورت گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد: در آثار منثور نیما، زنان جایگاه والایی ندارند و طبق همان تفکر سنتی و عامیانه نگریسته شده‌اند؛ سیمای زنان در نظر نیما ستایش‌آمیز نیست. در داستان‌ها، زنان، معشوقی بی‌وفا، خرافاتی و ناقص‌العقل هستند که مورد تحقیر مردان قرار گرفته-اند و حضور اجتماعی ندارند، در نامه‌ها نیز در اثنای سخنان مختلف، زنان را به کم‌‌عقلی و بی‌ارزش بودن، وصف کرده است و عشق‌ورزی به آن‌ها را درست نمی‌داند و تنها نگرش عاشقانه به همسرش عالیه در نامه‌هایش دیده می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - پیشگامان شعر معاصر فارسی و عربی؛ نیما و نازک الملائکه
زینب خرم آبادی آرانی ابوذر قاسمی آرانی

میان نیما یوشیج (پدر شعر نو فارسی) و نازک الملائکه شاعرهجی معاصر عراق و از پیشگامان شعر آزاد عربی، مشابهت‌هایی از لحاظ زمانی و جغرافیایی و ادبی وجود دارد که قابل تأمل و بررسی‌اند. این دو شاعر آغازگر شعور و احساسی نو در میان ملت خود شدند و هر دو، شعر زمانه خویش را بدون ک چکیده کامل

میان نیما یوشیج (پدر شعر نو فارسی) و نازک الملائکه شاعرهجی معاصر عراق و از پیشگامان شعر آزاد عربی، مشابهت‌هایی از لحاظ زمانی و جغرافیایی و ادبی وجود دارد که قابل تأمل و بررسی‌اند. این دو شاعر آغازگر شعور و احساسی نو در میان ملت خود شدند و هر دو، شعر زمانه خویش را بدون کنار گذاشتن سنت‌ها، احیا کردند و به نحوی نمودار روح تجدّد خواهی شدند. آشنایی هر دو شاعر با زبان و شعر اروپایی و شرایط اجتماعی و سیاسی حاکم بر جامعه، همچنین تاثیر پذیری هردو شاعراز شاعران سمبولیسم و رمانتیسم غربی و به خصوص مطالعه شعر انگلیسی موفق به انجام چنین کاری گشته اند و باعث شکل‌گیری اشعار و درون مایه‌های مشترکی میان آنها شده است که در صدد بررسی آنها هستیم. در این جستار،‌ نگارندگان پس از بررسی شعر نو در زبان فارسی و عربی و همچنین زندگانی دو شاعر، به نقد و تحلیل نقاط اشتراک و افتراق این دو شاعر با رویکرد ادبیات تطبیقی آمریکایی می‌پردازند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - ابهام ویژگی ذاتی شعر "ری را"
محبوبه خراسانی ریحانه واعظ شهرستانی

از جمله شعرهای نیمایوشیج شعر ری را است که به خاطر ویژگی های منحصر به فرد زبانی و ساختاری مورد توجه منتقدان ادبی بسیاری قرار گرفته است. این شعر که از جمله شعرهای واپسین سال های زندگی نیماست، یکی از درخشان ترین شعرهای او و نشان دهندۀ صناعت شعری پیشرفتۀ اوست. صناعتی که این چکیده کامل

از جمله شعرهای نیمایوشیج شعر ری را است که به خاطر ویژگی های منحصر به فرد زبانی و ساختاری مورد توجه منتقدان ادبی بسیاری قرار گرفته است. این شعر که از جمله شعرهای واپسین سال های زندگی نیماست، یکی از درخشان ترین شعرهای او و نشان دهندۀ صناعت شعری پیشرفتۀ اوست. صناعتی که این شعر را مثل هر اثر طراز اول دیگری قابل تدقیق و توجّه بسیارنموده است. با این وجود، بحث های نقّادانه ای که تاکنون منتقدانی همچون هوشنگ گلشیری، تقی پورنامداریان، سیاوش کسرایی و محمود فلکی در مورد این شعر به دست داده اند، بیشتر خوانش هایی بوده است که به کمک مؤلفه های بیرون از متن، به رمزگشایی معنایی آن پرداخته اند. در این مقاله روش دیگری برای نقد این شعر به کار رفته است که هیچگونه استنادی به مفاهیم خارج از متن ندارد و تنها به کمک اجزا و آحاد اثر و با به کارگیری آراء فرمالیستی به ویژه با توجه به مفهوم ابهام، تنش، تناقض وآیرونی در ساختار شعر، به نقد آن می پردازد. به این منظور پس از نگاهی کوتاه به نقدهای موجود بر این شعر و معرفی اجمالی نظرات شکل گرایان در نقد ادبی، استدلال می شود که می توان شعر ری را را متنی قائم به ذات در نظر گرفت که در آن شاعر توانسته است با صناعت و رفتار ویژۀ خود با زبان و همچنین با استفاده از دلالت های گوناگون واژه ها، پیکرۀ زبانی منسجمی را بیافریند و نگاه و فضای ذهنی خود را به نمایش بگذارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - گسست و نومیدی شاعر از جامعه (بررسی منظومه «مانلی» نیما یوشیج با کاربست نظریه روایت‌شناسی ژرار ژنت)
رحمان مکوندی منصوره شکرآمیز ساسان شرفی شهین قاسمی

در این پژوهش، با به‌کارگیری نظریه روایت‌شناسی ژرار ژنت، موضوع گسست و نومیدی شاعر از جامعه، دلایل این گسست و نیز پیامدهای آن، در منظومه مانلی نیما یوشیج مورد بررسی قرار می‌گیرد. هدف پژوهش حاضر این است که ابعادی از شعر نیما را که کمتر بدان پرداخته شده است بررسی کند. در ای چکیده کامل

در این پژوهش، با به‌کارگیری نظریه روایت‌شناسی ژرار ژنت، موضوع گسست و نومیدی شاعر از جامعه، دلایل این گسست و نیز پیامدهای آن، در منظومه مانلی نیما یوشیج مورد بررسی قرار می‌گیرد. هدف پژوهش حاضر این است که ابعادی از شعر نیما را که کمتر بدان پرداخته شده است بررسی کند. در این نوشتار که با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام می‌گیرد، نخست چکیده‌ای از نظریه ژنت عرضه می‌شود. سپس، خلاصه‌ای از منظومه ارائه می‌گردد. در گام نهایی، موضوع ناخشنودی شاعر از جامعه در منظومه مانلی با کاربست این نظریه بررسی می‌شود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نیما با کاربست متناسب عناصر روایی نظریه ژنت توانسته است ابعاد گوناگون گسست و نومیدی شاعر از جامعه را به شیوه‌ای تأثیرگذار در اثر خود بازتاب دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - فرآیند شعر نو و محورهای آن
حمیدرضا قانونی

از زمان سرایشافسانه اثر وزین نیما (1301 ش.) تا کنون شعر نو در انواع و سبکهایی خاص همواره مسیر هایی متفاوت را پیموده است. شاید به جرات بتوان اذعان کرد که بیشتر این مسیرها از روند اصلی و هدف وجودی شعر فاصله گرفته و همواره در تنگناهای گوناگونی قرار گرفته است. اگرچه در ادب چکیده کامل

از زمان سرایشافسانه اثر وزین نیما (1301 ش.) تا کنون شعر نو در انواع و سبکهایی خاص همواره مسیر هایی متفاوت را پیموده است. شاید به جرات بتوان اذعان کرد که بیشتر این مسیرها از روند اصلی و هدف وجودی شعر فاصله گرفته و همواره در تنگناهای گوناگونی قرار گرفته است. اگرچه در ادب امروزین، نیما را پدر شعر نو فارسی نامیده اند، امّا به نظر می رسد وی نتوانست به اوج قلّه های این بدعت تازه دست یابد و پس از او کسان دیگری به این جایگاه دست یافتند؛ امّا از این زمان به بعد مشاهده می شود که بسیاری از شاعران یا شاعرنمایان به تمسخر یا از روی عشق و علاقه راه هایی را در بیان احساسات خویش پیمودند که درخور نقد و بررسی و بازبینی است. از این رهگذر، شعر هایی چون شعر نو، شعر سپید، شعرحجم،طرح و... پدید آمد. در حقیقت بسیاری از این بدیع سرایان که می خواستند طرحی نو درافکنند، با ادبیات هزار ساله زبان فارسی بیگانه بودند و تنها قالب و فرم این طرح نو را می دیدند؛ امّا غافل از آنکه بخش اعظم این هنر، برخلاف هنر هایی، چون نقّاشی، موسیقی و...، زبان و قواعد به هم پیچیدة زبانی است که بدانها نمی توان بی توجّه بود؛ در این میان، کسانی موفّق و پیروز شدند که با توجّه به آن پشتوانه زبانی، بیانی رسا، شیوا و گیرا داشتند. نیز باید گفت در این نوع شعر قلّه ها برخلاف شعر کلاسیک انگشت شمارند. این مقاله، کوششی منتقدانه در سطوح و لایه های شعر نو و بررسی برخی معیارهای زبانی شعر کلاسیک و ترسیم آنها بر صفحه شعر نو است، تا پاسخگوی نیازهای نسل شاعران جدید باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - تحلیل مقایسه‌ای مهم‌ّترین عناصر نمایشنامه در شعر بدرشاکر السیاب و نیما یوشیج
فروغ الهی

چکیدهدرام یا نمایشنامه کلمه‌ای یونانی به معنای حالت، کنش و حادثه است که در آغاز فقط یادآور نمایشنامه‌های یونانی بود، اما امروز دیگر منحصر به تئاتر نیست، بلکه عناصر و ویژگی‌های آن همچون گفتگو، شخصیّت، حادثه، کشمکش و.... در هنرهای دیگری همچون شعر نیز ظاهر شده و یکی از بهت چکیده کامل

چکیدهدرام یا نمایشنامه کلمه‌ای یونانی به معنای حالت، کنش و حادثه است که در آغاز فقط یادآور نمایشنامه‌های یونانی بود، اما امروز دیگر منحصر به تئاتر نیست، بلکه عناصر و ویژگی‌های آن همچون گفتگو، شخصیّت، حادثه، کشمکش و.... در هنرهای دیگری همچون شعر نیز ظاهر شده و یکی از بهترین شیوه‌های بیان، در شعر معاصر عربی و فارسی محسوب می‌شود. در این میان، بدر شاکر‌السیاب و نیما یوشیج پس از عبور از ساختار و مضامین کهن، عناصر نمایشی را به عرصه شعر وارد کردند. به این معنا که آزادی از قید وزن، قافیه، تنوع بحرهای عروضی، استفادة گسترده از اسطوره و نماد و توانایی وافر آنها در خلق تصاویر جدید، همچنین گرایش به رئالیسم موجب شد تا فصل جدیدی از نوآوری در اشعار این دو شاعر پرآوازه عراقی و ایرانی، گشوده شود. پژوهش حاضر، با روش توصیفی – تحلیلی و بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، به تبیین، تحلیل و مقایسه مهم‌ّترین عناصر نمایشنامه‌ای یعنی کشمکش، حادثه، گفتگو و شخصیّت‌پردازی، در شعر نیما و سیاب پرداخته ‌است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد: اشعار دراماتیک این دو شاعر، در زمرة نمایشنامه‌های خواندنی یا اشعار نمایشی هستند که به هدف لذّت ادبی ‌‌و کلامی سروده شده‌اند، نه اجرا بر روی صحنه. هر دو شاعر تا حدود زیادی در استفادة آگاهانه از مهم‌ّترین عناصر نمایشی در شعر خود موفّق بوده اند. لیکن مهم‌ّترین تفاوت دیدگاه دراماتیک نیما نسبت به سیاب، گرایش به دکلاماسیون به عنوان یکی از عناصر و اهداف سرودن اینگونه اشعار است. پرونده مقاله

فهرست مقالات نیما یوشیج

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی