فرزندخواندگی

دسترسی آزاد مقاله

1 - فرزندخواندگی در پرتو قوانین داخلی و رویه قضائی محاکم انگلستان
شیرین بشیر تاش گودرز افتخار جهرمی سید حسین صفایی

نظام حقوقی انگلستان از حیث استفاده از ابزارها و تمهیدات نوین جهت حمایت از کودکان بی‌سرپرست یا بد سرپرست یکی از نظام های مترقی و با سابقه در اتحادیه اروپا محسوب می شود. در پژوهش حاضر مشاهده خواهد شد که فرآیند فرزندخواندگی در نظام حقوقی انگلستان، یک فرآیند دو مرحله ای می چکیده کامل

نظام حقوقی انگلستان از حیث استفاده از ابزارها و تمهیدات نوین جهت حمایت از کودکان بی‌سرپرست یا بد سرپرست یکی از نظام های مترقی و با سابقه در اتحادیه اروپا محسوب می شود. در پژوهش حاضر مشاهده خواهد شد که فرآیند فرزندخواندگی در نظام حقوقی انگلستان، یک فرآیند دو مرحله ای می باشد. مرحلة اول جداسازی کودک به صورت محدود و موقت از والدین و خانواده طبیعی و مرحلة دوم صدور دستور (نهایی) فرزندخواندگی می باشد. قانون گذار انگلستان به واسطة وجود متغیرهای فراوان از جمله حساسیت های اجتماعی، روانشناسی و... صرفاً به تعیین قواعد و اصول کلی پرداخته است و در مقابل محاکم انگلستان از طریق رویه قضایی، وظیفه وضع مقررات و قواعد جزئی و مشخص را بر عهده گرفته اند. در همین راستا محاکم انگلستان با در نظر گرفتن اصل اولویتِ رفاه کودک نسبت به سایر مسائل، قاعده قطعی و زوال ناپذیر بودن دستور (نهایی) فرزندخواندگی را ایجاد نمودند که بنا به دلایلی مورد انتقاد قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بازپژوهی در تحلیل ابعاد فقهی و حقوقی ازدواج با فرزندخوانده، با رویکردی بر نظرات امام خمینی(ره)
محمد هادی دارایی مهدی ناصر مجید رضایی

فرزند خواندگی به عنوان یک نهاد سودمند اجتماعی در همه‌ی جوامع کم‌وبیش وجود داشته است. ولی فرزند خواندگی در دین اسلام منسوخ شده است. در اسلام نمی‌توان فرزند دیگری را فرزند خویش قرار داد و همه‌ی آثار فرزند واقعی را بر آن بار کرد. به همین دلیل قانون مدنی فرزند خواندگی را در چکیده کامل

فرزند خواندگی به عنوان یک نهاد سودمند اجتماعی در همه‌ی جوامع کم‌وبیش وجود داشته است. ولی فرزند خواندگی در دین اسلام منسوخ شده است. در اسلام نمی‌توان فرزند دیگری را فرزند خویش قرار داد و همه‌ی آثار فرزند واقعی را بر آن بار کرد. به همین دلیل قانون مدنی فرزند خواندگی را در هیچ کدام از قرابت‌های نسبی و سببی قرار نداده و در قانون خاص راجع به این کودکان از کلمه سرپرستی استفاده کرده و درصدد تطابق موازین سرپرستی با اصول اسلامی بوده است. در آرای فقهای معاصر از جمله امام خمینی نیز ازدواج فرزندخوانده با سرپرست یا اولاد آن‌ها تحت شرایطی پذیرفته شده است. به نظر می‌رسد منظور از چنین ازدواجی نه ازدواج دائم بلکه ازدواج موقت می‌باشد که تنها از حیث ایجاد محرمیت میان طرفین بوده و امکان اجرای سایر آثار نکاح مانند نزدیکی وجود ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی فقهی و حقوقی ازدواج سرپرست با فرزندخوانده
مژده ظفری مهدی خدایی

فرزندخواندگی یکی از نهادهای حقوقی است که به موجب آن رابطه ی حقوقی بین زوجین سرپرست یا سرپرست منحصر با فرزندخوانده ایجاد می شود. در ایران قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست در سال 1353 تصویب شد و این قانون در سال 1392 با عنوان " قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرس چکیده کامل

فرزندخواندگی یکی از نهادهای حقوقی است که به موجب آن رابطه ی حقوقی بین زوجین سرپرست یا سرپرست منحصر با فرزندخوانده ایجاد می شود. در ایران قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست در سال 1353 تصویب شد و این قانون در سال 1392 با عنوان " قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست" اصلاح و قانون سابق لغو گردید. مطابق این قانون، خانواده های فاقد فرزند یا دختران و زنان مجرد بالای سی سال می توانند کودکان یا نوجوانان بی سرپرستی و بدسرپرست که شرایط مقرر در این قانون را دارا می باشند سرپرستی نمایند. اما جواز ازدواج سرپرست با فرزندخوانده که در تبصره ماده 26 همین قانون بیان شده است، از جمله نواقص و معضلات قانون مذکور می باشد که با هدف اصلی این قانون که در ماده 1، تامین نیازهای مادی و معنوی کودکان و نوجوانان می باشد در تعارض است، نگارنده با توجه بررسی ادله فقهی و تعارض این تبصره با برخی قوانین برای رفع مشکل اخیر چاره اندیشی کرده و حذف این تبصره و ممنوعیت چنین نکاحی را پیشنهاد داده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسی ازدواج فرزندخوانده با سرپرست در حقوق ایران
آلاسادات افقه اعظم خوش صورت موفق

10.30495/jwsf.2020.1876484.1395

یکی از موضوعات مهم خانواده، موضوع فرزندخواندگی است. قانون گذار از سالهای گذشته به این موضوع توجه نموده است زیرا کودکی انسان معمولاَ تأثیرات قابل توجهی در بزرگسالی فرد دارد. در سال 1392 تبصره ی ماده ی 26 قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست امکان ازدواج فرزندخواند چکیده کامل

یکی از موضوعات مهم خانواده، موضوع فرزندخواندگی است. قانون گذار از سالهای گذشته به این موضوع توجه نموده است زیرا کودکی انسان معمولاَ تأثیرات قابل توجهی در بزرگسالی فرد دارد. در سال 1392 تبصره ی ماده ی 26 قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست امکان ازدواج فرزندخوانده با سرپرست را در صورت وجود مصلحت برای فرزندخوانده بلامانع برشمرد. به لحاظ فقهی و با عنایت به احکام اولیه‌ منعی برای این ازدواج وجود ندارد لکن تبصره‌ی مذکور به لحاظ فقهی و حقوقی محل تأمل بسیاری از حقوقدانان، کارشناسان ودغدغه مندان مسائل خانواده است چرا که با نظم عمومی جامعه و اخلاق حسنه مغایرت داشته، از سویی عدم وضوح در مفهوم مصلحت در بیان قانون گذار و نیزخدشه دار شدن فضای تربیتی برای فرزند خوانده در اثر خلط ارتباط فرزندخواندگی و ارتباط محتمل همسری و همچنین حرجی بودن این ازدواج و نیز برهم خوردن امنیت روانی مادر خوانده و پدرخوانده به جهت بستر فراهم سوءظن‌ها پیشنهاد می گردد قانونگذار درقالب احکام ثانویه در ماده‌ی مذکور تجدید نظر نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - بررسی تفاوت های ارث فرزند در حقوق ایران و انگلستان
امین جوادی داود نصیران

10.22034/ijrj.2021.682412

در مقاله حاضر با تمرکز بر موضوع ارث فرزند و با روش توصیفی – تحلیلی سعی شده تا تفاوت رویکرد دو سیستم حقوقی ایران و انگلستان در این خصوص مورد شناسایی قرار گیرد و در این راستا سه عنوان موجبات و موانع ارث، سهم الارث فرزند و وضعیت ارث مصادیق خاص فرزند در دو سیستم حقوقی چکیده کامل

در مقاله حاضر با تمرکز بر موضوع ارث فرزند و با روش توصیفی – تحلیلی سعی شده تا تفاوت رویکرد دو سیستم حقوقی ایران و انگلستان در این خصوص مورد شناسایی قرار گیرد و در این راستا سه عنوان موجبات و موانع ارث، سهم الارث فرزند و وضعیت ارث مصادیق خاص فرزند در دو سیستم حقوقی مورد تبیین قرار گرفته و این نتیجه حاصل شده است که علیرغم اینکه در هر دو سیستم حقوقی، نسب و سبب از موجبات ارث بوده و ضابطه درجاتی در تقسیم ارث وجود دارد، ولی در حقوق انگلستان از یکسو موانع ارث منحصر به قتل مورث می باشد و از سوی دیگر ضابطه درجاتی نیز با وضع قاعده اولویت تعدیل شده و با وجود اولاد، ارثی به والدین متوفی نمی رسد. در خصوص وضعیت ارث سایر مصادیق فرزند نیز روشن شد که در حقوق ایران برای تحقق ارث، وجود نسب مشروع لازم است. در حالی که در حقوق انگلستان با تصویب قوانین خاص، در کنار ضابطه قرابت اعم از مشروع و نامشروع، ضابطه قرارداد و توافق نیز مورد شناسایی قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - چندمعنایی واژه‌های وَلیّ و مَولیٰ در قرآن
امیر ذوقی

واژه‌های وَلی و مَولـیٰ و مشتقّات آن‌ها از بسامد بالایی در قرآن کریم برخوردارند. عالمان مسلمان برای هر یک معانی مختلفی برشمرده‌اند و هر یک از آیات را بر یکی از آن‌ها حمل کرده‌اند. با وجود این به نظر می‌رسد گاه در اثبات معانی متعدد برای این واژه‌ها افراط شده و می‌توان با چکیده کامل

واژه‌های وَلی و مَولـیٰ و مشتقّات آن‌ها از بسامد بالایی در قرآن کریم برخوردارند. عالمان مسلمان برای هر یک معانی مختلفی برشمرده‌اند و هر یک از آیات را بر یکی از آن‌ها حمل کرده‌اند. با وجود این به نظر می‌رسد گاه در اثبات معانی متعدد برای این واژه‌ها افراط شده و می‌توان با توجّه به مؤلّفه‌های معنایی این ریشه، معانی کاربردی مشتقّات آن را تقلیل داد. افزون بر آن‌که پربسامدترین معنای این واژه‌ها در قرآن کریم که ناظر به رابطۀ سرپرستی و حمایت از یک سو و اطاعت و پیروی از سوی دیگر است و نقش بسیار مهمّی در گفتمان حاکم بر قرآن کریم دارد، جایگاه شایستۀ خود را در ادبیات وجوه‌نویسی و دیگر حوزه‌های قرآن‌پژوهی پیدا نکرده است. ضمن آن‌که واژۀ مولیٰ دارای معانی فرهنگی‌ متعدّدی در تاریخ و زبان عربی بوده که ایجاب می‌کند در تحلیل معنای آن در برخی آیات، به معانی فرهنگی آن در عصر نزول توجّه شود. نگارنده در سامان دادن این مطالعه از مفاهیم علم معناشناسی بهره برده، و ضمن مراجعه به گزارش‌های لغت‌شناسان، کاربردهای متعدّد و مهمّ واژۀ مولیٰ در فرهنگ عربی مقارن با ظهور اسلام را از نظر دور نداشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - تحلیل فقهی و حقوقی فرزندخواندگی دختران مجرد و زنان بی شوهر با تأکید بر قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392
زهرا ایرج زاده

قانون جدید قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392 از قانون سابق متضمن حمایت‌‌های بیشتری از اطفال و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست است. در این قانون بر مصلحت کودک و نوجوان تأکید زیادی شده است و برای تأمین امور و منافع مادی و معیشتی کودکان و نوجوان چکیده کامل

قانون جدید قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392 از قانون سابق متضمن حمایت‌‌های بیشتری از اطفال و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست است. در این قانون بر مصلحت کودک و نوجوان تأکید زیادی شده است و برای تأمین امور و منافع مادی و معیشتی کودکان و نوجوانان مانند استفاده آنان از بیمه عمر یا مستمری و حقوق وظیفه توجه خاصی مبذول شده است؛ گرچه قانون سابق مشمول کودکان زیر 12سال بود لیکن این قانون دایره شمولیت قانون را تا 16 سال افزایش داد. نکته مهم قانون جدید مشمول بودن آن نسبت به کلیه اتباع ایرانی است چه در ایران چه در خارج از کشور اقامت داشته باشند که می‌توانند از مزایای سرپرستی کودکان یا نوجوانان بهره‌مند شوند؛ همچنین در این قانون افراد واجد شرایط سرپرستی نیز شامل زن و شوهر دارای فرزند و دختران مجرد و زنان بی شوهر نیز شده است؛ این ابتکار قانونگذار فاقد سبقه تقنینی بوده و قبل از قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست پیشینه تقنینی نداشته است؛ این قانون از بعد روحی و روانی و از بعد شخصیت‌دهی به کودکان و تاثیر مثبت در موفقیت آینده آن‌ها، مفید خواهد بود ولی خطری که کودکان را در این قانون تهدید می‌کند این است که اگر این دخترها و زنان بی شوهر بالای 30 سال ازدواج کردند؛ آینده این کودکان با تغییر سبک زندگی سرپرستان چه نتیجه‌ای خواهد داشت؛ نگارنده با روش تحلیلی – توصیفی به واکاوی و ارزیابی فقهی و حقوقی این نوآوری در این مقاله پژوهشی پرداخته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - وضعیت حقوقی فرزند خواندگی در حقوق ایران ، مقررات بین‌المللی و تعارض قوانین
بهشید ارفع نیا هادی جرفی

چکیده بحث پیرامون فرزند خواندگی سابقه‌ای بس طولانی دارد، اما هدف از این نوشته بررسی فرزند خواندگی ورای یک دوره مشخص و خصوصیات مکانی و زمانی خاص است. مقاله حاضر درصدد مطالعه فرزند خواندگی از دیدگاه تعارض قوانین و مطالعه مقررات و قوانین بین المللی در رابطه با فرزند خواند چکیده کامل

چکیده بحث پیرامون فرزند خواندگی سابقه‌ای بس طولانی دارد، اما هدف از این نوشته بررسی فرزند خواندگی ورای یک دوره مشخص و خصوصیات مکانی و زمانی خاص است. مقاله حاضر درصدد مطالعه فرزند خواندگی از دیدگاه تعارض قوانین و مطالعه مقررات و قوانین بین المللی در رابطه با فرزند خواندگی است. موضوع مذکور از این لحاظ دارای اهمیت است که کشور ایران به دلیل نابسامانی وضع همسایگان خود سالانه پذیرای هزاران مهاجر به خصوص از عراق و افغانستان است. از جنبه تئوری نیز این سوال مطرح است که آیا دو مفهوم سرپرستی که مورد قبول کشورمان و فرزندخواندگی که مورد پذیرش اغلب کشور‌های غربی است قابل جمع‌اند؟ مضاف بر این اهداف خیرخوا‌هانه و کارکرد‌های اجتماعی مثبت فرزند خواندگی از حیث دستگیری از کودکان آسیب‌پذیر و محروم از حمایت خانوادگی، بر ضرورت بحث می‌افزاید. در اغلب کشور‌های غربی فرزند خواندگی کامل مورد پذیرش واقع شده است به این معنا که فرزند خوانده به عنوان فرزند واقعی فرزند پذیران صاحب حق می‌گردد و این متفاوت با حقوق کشور‌های اسلامی‌‌است که نهاد فرزندخواندگی را نپذیرفته‌اند. اتباع ایرانی صرفاً می‌توانند خود را مشمول قواعد سرپرستی قراردهند گرچه ایرانیان پیرو مذهب‌‌های مسیحی، یهودی و زرتشتی از این حیث تابع مذهب خود هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - «سرپرستی» و «فرزندخواندگی» در شاهنامۀ فردوسی با استناد بر کنوانسیون حقوق کودک (1989)
سمیه ارشادی احمد ذاکری

چکیده سرپرستی و فرزندخواندگی یک رابطه حقوقی با ویژگی ها و شرایطی خاص است که با توجّه به سابقۀ تاریخی و نگرش ویژه به آن در ایران باستان، نمونه هایی گوناگون از آن در شاهنامه دیده می شود. هدف نگارنده در این پژوهش بررسی ابعاد گوناگون حقوق این کودکان در شاهنامه و تحلیل آن ب چکیده کامل

چکیده سرپرستی و فرزندخواندگی یک رابطه حقوقی با ویژگی ها و شرایطی خاص است که با توجّه به سابقۀ تاریخی و نگرش ویژه به آن در ایران باستان، نمونه هایی گوناگون از آن در شاهنامه دیده می شود. هدف نگارنده در این پژوهش بررسی ابعاد گوناگون حقوق این کودکان در شاهنامه و تحلیل آن بر مبنای مواد و بندهای کنوانسیون حقوق کودک است. این سند، نخستین پیمان نامۀ بین المللی جهت حمایت از حقوق کودکان است که با تأکید بر منافع عالیه کودک، همان حقوق و مزایای فرزند طبیعی را برای کودکان تحت تکفّل و فرزندخوانده مقرر داشته است. بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که سرپرستی ها و فرزندخواندگی های شاهنامه تنها ریشه در عوامل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی داشته و به‌ هیچ‌عنوان جنبۀ اجبار اقتصادی در آن ها دیده نمی شود؛ از سویی، این امر تنها مختص جنبۀ تربیتی کودکان بوده و بحث بهره مندی از مزایای مالکیتی سرپرست در آن مطرح نیست و برخلاف عمل کرد ضعیف برخی خانواده ها، توجّه همه جانبه سرپرستان به حقوق این کودکان، بویژه کارکرد عاطفی در آن انکارناپذیر است. کلیدواژه‌ها سرپرستی، فرزندخواندگی، کنوانسیون حقوق کودک، کودک، شاهنامۀ فردوسی. پرونده مقاله

فهرست مقالات فرزندخواندگی

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی