-
دسترسی آزاد مقاله
1 - اثر کاربرد ترکیبی روغن ولک، کلسیم و پتاسیم بر زمان شکوفایی و فیزیولوژی تحمل به سرمای جوانه انگور (Vitis vinifera L.)
عباس صابری روح الله کریمیبهمنظور بررسی اثر محلول پاشی کلسیم، پتاسیم و روغن ولک به صورت تلفیقی و جداگانه بر زمان شکوفایی جوانه و شاخص های فیزیولوژیکی تحمل به سرما در انگور بی دانه سفید، آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1396 در یک تاکستان20 ساله واقع در روستای عباس چکیده کاملبهمنظور بررسی اثر محلول پاشی کلسیم، پتاسیم و روغن ولک به صورت تلفیقی و جداگانه بر زمان شکوفایی جوانه و شاخص های فیزیولوژیکی تحمل به سرما در انگور بی دانه سفید، آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1396 در یک تاکستان20 ساله واقع در روستای عباسآباد از توابع شهرستان خنداب استان مرکزی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد، روغن ولک، روغن ولک+ کلسیم، روغن ولک+ پتاسیم، پتاسیم، کلسیم، کلسیم + پتاسیم و ولک + کلسیم+ پتاسیم بود. تاک ها با روغن ولک (یک درصد) کلسیم (دو درصد) و پتاسیم (سه درصد) در اواخر اسفند طی دو مرحله نوک پنبه ای و یک هفته بعد محلول پاشی شدند. تیمار ترکیبی ولک + کلسیم + پتاسیم منجر به تاخیر در باز شدن جوانه ها به مدت 5 روز در مقایسه با تاک های شاهد شد. بیشترین غلظت کربوهیدرات، فنل کل و پروتئین محلول در تاک های تیمار شده با ترکیب کلسیم + پتاسیم بدست آمد و کمترین این ترکیبات مربوط به تیمار ولک به تنهایی و شاهد بود. همچنین بیشترین میزان کلروفیلa ، b، کاروتنوئیدها و کلروفیل کل از تیمار ترکیبی کلسیم + پتاسیم و کمترین این رنگیزه ها در تیمار ولک مشاهده شد. بالاترین محتوای آب نسبی، نشت یونی و پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء نیز در تاک های شاهد مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش، برای اجتناب از سرمای دیررس بهاره در تاکستان ها تلفیق محلول پاشی روغن ولک + کلسیم + پتاسیم در باغات انگور مناسب تشخیص داده شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - رفتار گیاه در پاسخ به تنش سرما
مریم کریمی علویجه عبدالکریم زارعیتنش های محیطی همواره به عنوان یکی از عوامل مهم محدود کننده رشد و نمو و تولید مثل گیاهان میباشند. تنش سرمایی یکی از مهمترین نوع این تنش ها بوده که هر ساله خسارات زیادی محصولات مختلف گیاهی وارد می کند و بعنوان تهدیدی برای تولید پایدار محصولات گیاهی می باشد. به طی فصل پای چکیده کاملتنش های محیطی همواره به عنوان یکی از عوامل مهم محدود کننده رشد و نمو و تولید مثل گیاهان میباشند. تنش سرمایی یکی از مهمترین نوع این تنش ها بوده که هر ساله خسارات زیادی محصولات مختلف گیاهی وارد می کند و بعنوان تهدیدی برای تولید پایدار محصولات گیاهی می باشد. به طی فصل پاییز، تغییرات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و مولکولی، گیاهان را برای مقابله و تحمل دماهای پایین فصل زمستان آماده می کند. مطالعه سطح سلولی تنش، به منظور دستکاری های ژنتیکی برای کسب مقاومت به سرما در گیاهان ضروری است. در صورت بروز سرماهای زودرس پاییزه یا سرماهای دیررس بهاره صدمات مختلفی به گیاه وارد خواهد شد. کسب سازگاری در فصل پاییز برای تحمل شرایط زمستان ضروری میباشد. روند کلی کسب سازگاری تقریبا در تمامی گیاهان مشابه بوده ولی با توجه به نوع گیاه و شرایط منطقه تفاوت هایی وجود دارد. اندام مختلف گیاه، درجات و صدمات متفاوتی را بعد از گذراندن تنش سرما نشان خواهند داد که با رعایت برخی اصول کشاورزی، خسارات احتمالی تا حد زیادی قابل کنترل خواهند بود. تقویت به موقع و جلوگیری از هر گونه تنش به گیاه صدمات ناشی از سرما را به حداقل خواهند رساند. مرور کلی مسیرهای ایجاد صدمات تنش سرما و مکانیسم مقابله گیاه می تواند برای جلوگیری از ایجاد خسارات تا حد ممکن مفید باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - غربال ژنوتیپهای مختلف نیشکر (Saccharum ssp L.) مقاوم به سرما با استفاده از شاخصهای مورفولوژی و بیوشیمیایی
محمود فولادوند آسا ابراهیمی مهدی رهایی وحید شریعتی جونینیشکر گیاهی است که تا مدار حدود 32 درجه شمالی و جنوبی در نقاط مختلف جهان کشت می گردد. مقاومت این گیاه نسبت به سرما پایین است. با توجه به حساسیت نیشکر به سرما، به منظور شناسایی مسیرها و ژنهای دارای بیان افتراقی در ارقام نیشکر در هنگام تنش سرما و استفاده از آنها در برنامه چکیده کاملنیشکر گیاهی است که تا مدار حدود 32 درجه شمالی و جنوبی در نقاط مختلف جهان کشت می گردد. مقاومت این گیاه نسبت به سرما پایین است. با توجه به حساسیت نیشکر به سرما، به منظور شناسایی مسیرها و ژنهای دارای بیان افتراقی در ارقام نیشکر در هنگام تنش سرما و استفاده از آنها در برنامه اصلاح نبات نیشکر، پس از وقوع سرمای ᴏC2/1 زیر صفر در دیماه 1394، تعداد 454 رقم نیشکر با استفاده از شاخص های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی، در یکی از مزارع تحقیقاتی موسسه تحقیقات نیشکر خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله اول با استفاده از شاخص های مورفولوژی، ارقام متحمل و حساس در برابر سرما انتخاب شدند. در مرحله دوم در سال 1395، پس از تنش سرما، شاخصهای بیوشیمیایی از قبیل پرولین( Prolin) و مالون دی آلدئید (MDA )، در ارقام متحمل(منتخب مرحله اول)، افزایش بیشتری پیدا کرد و بر اساس نتایج دو مرحله، دو رقم BR00-01 وTUC66-107 بهترتیب بهعنوان متحمل ترین و حساسترین رقم نسبت به سرما شناسایی شدند. نتایج بررسی واکنش مورفولوژی و بیوشیمیایی ارقام نیشکر به تنش سرما نشان داد که ارقامی که طبق شاخص های مورفولوژیکی، میزان تحمل بیشتری به تنش سرما دارند، همین ارقام در مرحله بررسی بیوشیمیایی نیز از نظر میزان پرولین (Prolin) و مالون دی آلدئید (MDA) در سطح بالاتری نسبت به ارقام حساس قرار دارند. همچنین همبستگی بالایی بین صفات مورفولوژیکی و شاخص های بیوشیمیایی از نظر میزان تحمل و مقاومت به سرما وجود داشت. بنابراین، با استفاده از اندازه گیری شاخص های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی، می توان پیش از انجام بررسی مولکولی و بدون صرف هزینه های زیاد، نوع واکنش ارقام نیشکر به تنش سرما را بررسی نمود و در هنگام غربال کلون های نیشکر در مراحل مختلف اصلاحی، با اندازه گیری مقدار شاخص های مورفولوژی و بیوشیمیایی نیشکر در هنگام تنش سرما، نسبت به غربال و انتخاب کلون های برتر اقدام نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - متابولیسم فروکتان در گیاه گندم تحت تنشهای غیر زنده
مهدی جودیتجمع فروکتانها در اندامهای مختلف گندم از راهکارهای فیزیولوژیکی مهم جهت مقابله با تنش های مختلف محیطی میباشد. فروکتانها اولیگومر یا پلی مرهای مولکول های فروکتوز منشاء گرفته از ساکاروز بوده و بسته به نوع پیوند، انواعی مختلفی از فروکتان در گیاهان مختلف شناسایی شده است. چکیده کاملتجمع فروکتانها در اندامهای مختلف گندم از راهکارهای فیزیولوژیکی مهم جهت مقابله با تنش های مختلف محیطی میباشد. فروکتانها اولیگومر یا پلی مرهای مولکول های فروکتوز منشاء گرفته از ساکاروز بوده و بسته به نوع پیوند، انواعی مختلفی از فروکتان در گیاهان مختلف شناسایی شده است. فروکتان تجمع یافته در گندم از نوع لوان (دارای پیوندهای (2-6)β) و گرامینان یا لوان مخلوط (دارای پیوندهای (1-6)β و (2-6)β) می باشد. سه آنزیم 1-SST، 6-SFT و 1-FFT در ساخت فروکتان گندم دخیل هستند. با توجه به اینکه مسیرهای ساخت فروکتان در گندم متنوع است، لذا ارقام مختلف گندم از نظر مقدار و ترکیب فروکتان با یکدیگر فرق می کنند. تجزیه فروکتان در گندم توسط آنزیمهای 1-FEH و 6-FEH انجام می شود که به ترتیب باعث شکستن پیوندهای (1-6)β و (2-6)β بین مولکولهای فروکتوز در فروکتان می شوند. ارقام مقاوم گندم به تنشهای آخر فصل رشد (خشکی و گرما) مقادیر بالایی از فروکتان را در ساقه تجمع داده و با کارایی بالایی از آنها استفاده می کنند. فروکتانها از طریق پایداری غشا، تنظیم اسمزی و تداوم فتوسنتزی مقاومت به تنش شوری را در گندم افزایش می دهد. همچنین گیاهچه های گندم در طی مقاوم سازی به سرما قندهای محلول و فروکتان را در برگها و طوقه خود تجمع می دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - اثر تیمار گلایسین بتائین در کاهش آسیب سرما بر میوه انار در طول انبارمانی
پرویز ملک زاده علی اصغر حاتم نیاگلایسین بتائین یکی از ترکیبات تنظیم کننده میباشد که نقش مهمی در سپری کردن تنش سرما در میوهها ایفا مینماید. در این مطالعه، میوههای انار در مرحله رسیده شدن و پس از برداشت بوسیله غلظتهای مختلف گلایسین بتائین (0، 5، 25 و 50 میلیمول) تیمار شده و بهمدت 28 روز در دمای 1 چکیده کاملگلایسین بتائین یکی از ترکیبات تنظیم کننده میباشد که نقش مهمی در سپری کردن تنش سرما در میوهها ایفا مینماید. در این مطالعه، میوههای انار در مرحله رسیده شدن و پس از برداشت بوسیله غلظتهای مختلف گلایسین بتائین (0، 5، 25 و 50 میلیمول) تیمار شده و بهمدت 28 روز در دمای 1 درجه سانتیگراد که القاءکننده تنش سرما بود ذخیرهسازی شدند. با تیمار میوهها بوسیله گلایسین بتائین علائم آسیب سرما، محتوای مالون دیآلدهید و نشست الکترولیت بهطور چشمگیری کاهش و مقدار اسیدآمینه پرولین افزایش پیدا کرد. تیمار میوه انار بوسیله گلایسین بتائین فعالیت آنزیم فنلآلانینآمینولیاز را بهطور معنیداری کاهش داد. در کل نتایج بدستآمده در این مطالعه نشان داد که گلایسین بتائین پتانسیل کاهش دادن علائم تنش سرما را دارا میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - Interactive effects of salicylic acid and cold stress on activities of antioxidant enzymes in Glycyrrhiza glabra L.
نرگس سلطانی دلربا رویا کرمیان مسعود رنجبرBackground & Aim: Glycyrrhiza L. (Fabaceae) consists of perennial herbs grow in sandy soils with hard lightness. Three species of the genus grow in Iran, among them G. glabra L. has the widest distribution. It is well known in English as Licorice and the root extrac چکیده کاملBackground & Aim: Glycyrrhiza L. (Fabaceae) consists of perennial herbs grow in sandy soils with hard lightness. Three species of the genus grow in Iran, among them G. glabra L. has the widest distribution. It is well known in English as Licorice and the root extract includes flavonoids and glycyrrhizin are used widely in medicine, food industry, tobacco products and other industries. Liquiritin and glabridin are the major constituents of flavonoids in its extract, which have quasi estrogenic, ant oxidative, anti-helicobacter, anti-nephritic activities and ROS scavenging.Experimental: In this research, the interactive effects of salicylic acid (SA) with cold stress on some antioxidant enzymes such as peroxidase (PRX) and polyphenol oxidase (PPO) were studied by spectrophotometric method in a factorial experiment of completely randomized design with three replications. SA pretreatments were included 10, 50, 100 and 500 µM and three levels of cold stress, 5, 10 and 20h in 4 oC were applied.Results & Discussion: The results showed that cold stress did not affect PPO activity, while SA decreased it. In addition, PRX activity was decreased with increasing cold stress and SA resulted in similar response at this condition. It seems that SA can considerably alleviate oxidative damage that occurred under cold stress condition with direct scavenging of reactive oxygen species. Thus it resulted in decrease activity of antioxidant enzymes. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - Effects of Dietary Guanidinoacetic Acid Supplementation on Performance, Blood Parameters and Meat Quality of Male Broilers with Cold-Induced Ascites
ا. محبی فر م. ترکی ع. عبدالمحمدیThe effects of dietary supplemental guanidinoacetic acid (GAA) on performance, biochemical indices and meat pH of broilers with cold-induced ascites were studied. A total of 640 day-old male broiler chicks (Cobb 500) were assigned to four dietary treatments including co چکیده کاملThe effects of dietary supplemental guanidinoacetic acid (GAA) on performance, biochemical indices and meat pH of broilers with cold-induced ascites were studied. A total of 640 day-old male broiler chicks (Cobb 500) were assigned to four dietary treatments including control diet; control diet supplemented with either 0.6, 1.2 or 1.8 g of GAA per kg of feed. Each treatment was replicated in 8 battery cages (n=20). At day 14, temperature was reduced to amplify the incidence of ascites. The birds fed the control, 1.2 and 1.8 g/kg GAA diets exhibited higher average daily gain (ADG) compared to those fed 0.6 g/kg GAA (P<0.05). Bird fed diet with 1.2 g/kg GAA also showed poorer feed conversion ratio (FCR) compared to birds in other dietary groups (P<0.05). Higher average daily feed intake (ADFI) were observed in birds fed the diet with 1.2 g/kg GAA (P<0.05). The mortality due to ascites was significantly lower in birds fed diet with 1.2 g/kg GAA compared to birds fed the control, 0.6 and 1.8 g/kg GAA diets. Moreover, there was a quadratic effect of GAA levels on mortality due to ascites. No significant effects of dietary treatments on leucocyte subsets and relative weights of lymphoid organs were observed. Lower meat pH was detected in chicks fed the GAA-supplemented diets compared to birds fed the control diet. Dietary GAA supplementation resulted in a linear (P=0.01) and quadratic (P=0.03) responses in meat pH. In conclusion, diet supplementation with GAA had reducing effects on the occurrence of ascites-related mortality in broiler chicks. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بررسی تأثیر تنش سرما بر میزان فعالیت آنریم های مالون دیآلدئید، پراکسیداز و کاتالاز در چند گونه آویشن
میلاد مشوق سعدالله هوشمند محمد ربیعیتنش سرما یک تنش غیر زیستی مشتمل بر تحرکات هواشناختی است که در دمای پایین اتفاق میافتد. تنش سرما در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به عنوان مهمترین عامل محدود کننده گیاهان معرفی شده است. در بررسی فعالیت های آنتی اکسیدانی آنزیم های کاتالاز ،مالون دی آلدئید و پراکسیداز تحت چکیده کاملتنش سرما یک تنش غیر زیستی مشتمل بر تحرکات هواشناختی است که در دمای پایین اتفاق میافتد. تنش سرما در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به عنوان مهمترین عامل محدود کننده گیاهان معرفی شده است. در بررسی فعالیت های آنتی اکسیدانی آنزیم های کاتالاز ،مالون دی آلدئید و پراکسیداز تحت تیمارهای دمایی 20 درجه سانتیگراد (شاهد)، صفر درجه و 5- درجه سانتیگراد در 3 گونه آویشن Thymus vulgaris, Thymus daensis وThymus kotschyanus که مورد بررسی قرار گرفت، نتایج نشان داد؛ در بین ارقام آویشن مورد مطالعه تنوع قابل توجهی از نظر نحوهی پاسخ به تنش های دمایی وجود دارد و میزان تغییرات آنزیم در هر 3 دما بسیار توجیه کننده نقش حفاظت کننده آنها در مقابل تغییرات محیطی میباشد. تنها در میزان فعالیت آنزیم کاتالاز، برهمکنش ارقام با دماهای تحت تیمار مخصوصا دمای 20درجه سانتیگراد (شاهد) و صفر درجه معنیدار نبود که نشان دهندهی برابری نحوهی واکنش ارقام آویشن به دو دمای تحت تیمار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - نشت یونی و فعالیت کاتالاز و پراکسیداز در گیاهچه چند ژنوتیپ نخود در واکنش به دماهای پایین
احسان فتحی ایرج طهماسبی نسرین تیموریچکیده این مطالعه به منظور ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های نخود به تنش دمای پایین در مرحله رشد گیاهچه ای در اتاقک رشد انجام شد. دراین آزمایش سطوح دمایی 15-، 10-، 5-، 0، 5، 10 و 15 درجه سلسیوس روی پنج ژنوتیپ نخود شامل ILC482، آزاد، آرمان، کاکا و پیروز به صورت فاکتوریل در قالب ط چکیده کاملچکیده این مطالعه به منظور ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های نخود به تنش دمای پایین در مرحله رشد گیاهچه ای در اتاقک رشد انجام شد. دراین آزمایش سطوح دمایی 15-، 10-، 5-، 0، 5، 10 و 15 درجه سلسیوس روی پنج ژنوتیپ نخود شامل ILC482، آزاد، آرمان، کاکا و پیروز به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اعمال شد. در تمام ژنوتیپ های نخود با افزایش شدت تنش سرما از 15 تا 0 درجه سلسیوس، میزان نشت الکترولیت ها افزایش و در دمای حدود 0 درجه به حداکثر رسید. در دامنه دمایی اعمال شده، ژنوتیپ آزاد و ILC482 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان نشت الکترولیت بودند. با کاهش دما تا 0 درجه سلسیوس فعالیت آنزیم های پراکسیداز و کاتالاز در همه ژنوتیپ ها افزایش یافت. در دما های کمتر از 0 درجه سلسیوس پاسخ ژنوتیپ ها متفاوت بود. همچنین بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز متعلق به ژنوتیپ ILC482 بود. در مجموع، به نظر می رسد ژنوتیپ ILC482 در مقایسه با سایر ژنوتیپ ها مقاومت بیشتری به سرما داشته باشد و بنابراین می توان توصیه کرد در مناطقی که دمای هوا در فصل پاییزه و زمستان در کشت های پاییزه و انتظاری با کاهش شدیدی مواجه می شود از این ژنوتیپ استفاده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی تنوع ژنتیکی برای صفات مورفولوژیک در ژنوتیپهای برنج تحت تنش سرما
فاطمه هنرور حسین صبوری سکینه سعیدی ساربه منظور بررسی تنوع بین ژنوتیپ های برنج در شرایط تنش سرما، 22 ژنوتیپ برنج شامل 11 ژنوتیپ بومی و اصلاح شده و 11 ژنوتیپ خارجی ارزیابی شدند. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. ژنوتیپ های مذکور در شرایط نرمال (تیمار شاهد) و دمای 1 چکیده کاملبه منظور بررسی تنوع بین ژنوتیپ های برنج در شرایط تنش سرما، 22 ژنوتیپ برنج شامل 11 ژنوتیپ بومی و اصلاح شده و 11 ژنوتیپ خارجی ارزیابی شدند. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. ژنوتیپ های مذکور در شرایط نرمال (تیمار شاهد) و دمای 10 درجه سلسیوس (تنش سرما) در شرایط اتاقک کشت مورد بررسی قرار گرفتند. برای بررسی تنوع فنوتیپی ارقام ، طول ریشه ، طول اندام هوایی ، وزن خشک ریشه و اندام هوایی اندازه گیری شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ ها ، در تنش سرما و اثر متقابل ژنوتیپ× سرما برای کلیه صفات مورد بررسی معنی دار بود. ضرایب همبستگی بین میانگین صفات اندازه‎گیری شده در گیاهچه ها ، در شرایط نرمال و تنش با مقادیر شاخص های تحمل و حساسیت ، بالا و معنی دار بود. تجزیه خوشه ای در شرایط سرما ، ژنوتیپ های مورد بررسی را در سه گروه قرار داد که ژنوتیپ های حساس و متحمل را از هم تفکیک کرد.تجزیه کلاستر براساس شاخص های تحمل به تنش در صفت های مورفولوژیک مورد بررسی نیز منجر به جدایی ژنوتیپ های حساس از متحمل شد. تفاوت معنی دار بین ژنوتیپ ها بیانگر وجود تنوع ژنتیکی برای صفات ارزیابی شده در مرحله گیاهچه در ژنوتیپ های مورد بررسی در شرایط سرما بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - ارزیابی تحمل به تنش سرما در ژنوتیپ های گندم
ماریه جوانی مهدی تاج بخش علیرضا عیوضیجهت بررسی تحمل به تنش سرما در پانزده ﮊنوتیپ گندم با سه تیپ رشد زمستانه، بینابین و بهاره، آزمایشی متشکل از آزمون آزمایشگاهی و مزرعه ای در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی به ترتیب در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار و بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرا چکیده کاملجهت بررسی تحمل به تنش سرما در پانزده ﮊنوتیپ گندم با سه تیپ رشد زمستانه، بینابین و بهاره، آزمایشی متشکل از آزمون آزمایشگاهی و مزرعه ای در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی به ترتیب در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار و بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و در سه تاریخ کاشت مختلف اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس آزمون آزمایشگاهی نشان داد که در بین مواد گیاهی مورد مطالعه در صفات انباشت پتاسیم، نشت یونی و ماده خشک کل اختلاف کاملا معنی داری وجود داشت. بیشترین میزان پتاسیم را ژنوتیپC-81-14، کمترین میزان پتاسیم را رقم سایسون، بیشترین نشت یونی را ژنوتیپM-81-13، کمترین نشت یونی را رقم زرین، بیشترین ماده خشک کل را رقم گاسکوﮊن و ارقام زرین، کویر وM-81-13کمترین ماده خشک کل را داشتند. طی عملیات آزمایشگاهی ارقام بهاره در مرحله 6 برگی سنبله تشکیل دادند، ولی ارقام بینابین و پائیزه در مرحله اپکس ماندند. نتایج تجزیه واریانس مرکب آزمون مزرعه ای نشان داد که اثر متقابل بین تاریخ کاشت و رقم روی صفات ارتفاع بوته، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و ماده خشک کل معنی دار بود. داشتن همبستگی منفی معنی دار بین صفت نشت یونی با ماده خشک کل و عملکرد دانه می تواند به عنوان معیار غیر مستقیمی جهت غربال ژنوتیپ های متحمل به تنش سرما به کار برده شود. متحمل ترین ﮊنوتیپ ها به تنش سرما ارقام الوند، طوس،C-82-12،M-79-7، زرین، کویر، مهدوی و گاسکوﮊن شناخته شدند. پرونده مقاله