ترکمن

دسترسی آزاد مقاله

1 - تاپی (خط لوله گاز ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند) زمینه های ایجاد و موانع پیش رو
مریم بایی لاشکی عزت الله عزتی

گاز طبیعی بدلیل آلایندگی زیست محیطی کمتر و دسترسی و انتقال آسان، علیرغم افزایش قیمت در سالهای اخیر از بالاترین رشد تقاضا در میان سوخت‌های فسیلی برخوردار بوده است. بیشترین ذخایر گازی دنیا در دو منطقه خلیج فارس وخزر قرار دارد و کشورهای جنوب آسیا از جمله بازارهای بزرگ مصرف چکیده کامل

گاز طبیعی بدلیل آلایندگی زیست محیطی کمتر و دسترسی و انتقال آسان، علیرغم افزایش قیمت در سالهای اخیر از بالاترین رشد تقاضا در میان سوخت‌های فسیلی برخوردار بوده است. بیشترین ذخایر گازی دنیا در دو منطقه خلیج فارس وخزر قرار دارد و کشورهای جنوب آسیا از جمله بازارهای بزرگ مصرف گاز خلیج فارس وخزر هستند. گزینه‌های مختلفی برای انتقال گاز خلیج فارس وخزر به این مناطق پیش بینی شده است. یکی از این گزینه‌ها، انتقال گاز ترکمنستان به هند از طریق خاک افغانستان و پاکستان است. این مقاله بدنبال پاسخ به این سوالات است: دلایل و زمینه های طرح خط لوله انتقال گاز ترکمنستان به هند موسوم به تاپی و موانع ومشکلات پیش روی احداث آن کدامند. یافته‌های این تحقیق نشان میدهد که عوامل متعددی از جمله نیاز رو به رشد هند و پاکستان به گاز در طرح این خط لوله نقش داشته و در عین حال بدلیل انتقال گاز از خاک افغانستان و پاکستان، موانع زیادی نیز از جمله مشکلات امنیتی در پاکستان و افغانستان و اختلافات بر سر قیمت گاز، در انتقال گاز ترکمنستان به هند وجود دارد که در صورت حل نشدن آنها در روند احداث خط لوله و انتقال گاز اختلال ایجاد خواهد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی تغییرات شوری بخشی از اراضی ترکمن صحرا با بهره گیری از روش‌های میان‌یابی
پرستو نظری شهلا محمودی ابراهیم پذیرا

ارزیابی وضعیت شوری یک منطقه، گامی مهم برای مدیریت اراضی محسوب می‌گردد. این پژوهش در بخشی از اراضی دشت ترکمن‌صحرا واقع در استان گلستان که رژیم رطوبتی خاک اریدیک است، به‌منظور ارزیابی تغییرات شوری در سال‌های 1355، 1368 و 1392 انجام شد. بدین منظور از 2 روش زمین‌آماری (کریج چکیده کامل

ارزیابی وضعیت شوری یک منطقه، گامی مهم برای مدیریت اراضی محسوب می‌گردد. این پژوهش در بخشی از اراضی دشت ترکمن‌صحرا واقع در استان گلستان که رژیم رطوبتی خاک اریدیک است، به‌منظور ارزیابی تغییرات شوری در سال‌های 1355، 1368 و 1392 انجام شد. بدین منظور از 2 روش زمین‌آماری (کریجینگ معمولی و کوکریجینگ) و 4 روش جبری (عکس فاصله، تابع شعاعی، تخمین‌گر عام و تخمین‌گر موضعی) در برآورد مقدار شوری در اعماق ۵۰-0، 100-50 و 150-100 سانتی‌متری استفاده گردید. نتایج نشان داد درصد اراضی با شوری بیش از 32 دسی‌زیمنس بر متر از 95/8 درصد در سال 1355 به 22/45 درصد در سال 1392 افزایش یافته است. به نظر می‌رسد در طی این دوره 37 ساله، مدیریت و بهره‌برداری غیراصولی از منابع آب و خاک منجر به افزایش شوری در این خاک‌ها گشته، بنابراین پیشنهاد می‌گردد با استفاده از روش‌های مختلف و اقدامات مدیریتی مناسب، روند افزایشی شوری خاک‌های منطقه پایش و کنترل گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - اقلیم، طبیعت و معماری مسکن : پژوهشی در نحوه ساخت و اجرای مسکن روستاییترکمن با تاکید بر تامهای ترکمنی گمیشان
یاور رستم زاده شهاب ایلکا

در نواحی ساحلی دریای خزر و منطقه ترکمن صحرا بهطور اعم، و گمیشان بهطور اخص، گونه هایی از معماری مسکونی درمیان اقوام ترکمن دیده می شود که نمونه ای ارزنده از دانش بومی در ساخت مسکن روستایی را نشان می دهد، چنانکه گونه ایهمسازی و همگونی بین معماری و شرایط زیست محیطی و در عین چکیده کامل

در نواحی ساحلی دریای خزر و منطقه ترکمن صحرا بهطور اعم، و گمیشان بهطور اخص، گونه هایی از معماری مسکونی درمیان اقوام ترکمن دیده می شود که نمونه ای ارزنده از دانش بومی در ساخت مسکن روستایی را نشان می دهد، چنانکه گونه ایهمسازی و همگونی بین معماری و شرایط زیست محیطی و در عین حال، اقتضای جغرافیایی و مکانی این مناطق را شکل می دهد . اینامر خاصه در گمیشان با به کارگیری مصالح بوم آورد و خلق تکنیک های ویژه ساخت خود را نشان می دهد که کارآمدترین روش پاسخ -گویی به نیازهای فیزیکی و روحی ترکمنان ساکنان این سرزمین را بیاد می آورد . از سویی دیگر، پس از تخته قاپو شدن عشایر ترکمن درسال 1305 و به آتش کشیدن آلاچیق های ترکمنی ) ) Oy و اسکاندهی این قوم در نواحی ساحلی دریای خزر، شکلی از مسکن بنام تام( به وجود می آید که در این پژوهش، مورد بازبینی و ارزیابی قرار گرفته است . از آن جا که هیچ تحقیقی در رابطه با ساخت تام Tām )های ترکمنی ) ) Turkmen Tām صورت نگرفته است، ضرورت این پژوهش نیز روشن می شود . بر این اساس در این مقاله با روشتوصیفی _ تحلیلی و با استفاده از ابزار جمع آوری اطلاعات مشتمل بر : تحقیقات میدانی 1385) و (1386 ، مصاحبه با استادکاران ومطلعان محلی و در عین حال، مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و با رجوع به مدارک و اسناد اندک موجود، تلاش شده است تا امکان بررسیروش ساخت این گونه معماری مسکونی فراهم شود . بر این اساس هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر اقلیم و طبیعت بر معماری مسکنتامهای ترکمنی است که در پایان با یاری جستن از نکات مثبت معماری این مناطق، به ارایه برخی پیشنهادها برای معماری مسکونی امروزمنطقه، پرداخته شده است . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - معرفی مقاوم‌ترین گیاهان شورپسند و روش‌های تکثیر آن‌ها در منطقه ترکمن صحرا
حلیمه امیریان وحیده پیام نور موسی اکبرلو

زمینه و هدف: این تحقیق به منظور شناسایی مقاوم‌ترین گونه‌های هالوفیت به لحاظ تحمل شوری و خشکی، از گونه‌های مستقر در عرصه‌ مراتع شور شهرستان آق‌قلا که بخشی از ترکمن صحرا محسوب می‌شود، انجام شد.روش بررسی: نمونه‌برداری از گیاهان هالوفیت و خاک از طریق پیمایش نقاط مختلف در فص چکیده کامل

زمینه و هدف: این تحقیق به منظور شناسایی مقاوم‌ترین گونه‌های هالوفیت به لحاظ تحمل شوری و خشکی، از گونه‌های مستقر در عرصه‌ مراتع شور شهرستان آق‌قلا که بخشی از ترکمن صحرا محسوب می‌شود، انجام شد.روش بررسی: نمونه‌برداری از گیاهان هالوفیت و خاک از طریق پیمایش نقاط مختلف در فصل تابستان انجام شد. سپس نمونه‌های گیاهی خشک و شناسایی شدند. نمونه‌های خاک نیز مورد آزمایش شوری قرارگرفتند.نتایج: گونه‌های شناسایی شده عبارتند از: Halocnemum strobilaceum ، Salicornia herbacea، Aeleropus Littaralis، Aeloropus lagopoedsTamari، x hispida، Frankenia hirsute، Cressa cretica. حداقل و حداکثر شوری، 100-69 میلی موس بر سانتی‌متر اندازه گیری شد.بحث و نتیجه‌گیری: شناسایی و گسترش گیاهان هالوفیتی با بازدهی بالا از نظر بیابان‌زدایی، جلوگیری از فرسایش و همچنین افزایش تنوع گیاهی، می‌تواند ضمن اشتغال‌زایی و تقویت بنیه‌ اقتصادی مردم محلی، موجب جلوگیری از گسترش مناطق بیابانی شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - کندوکاوی تحلیلی بر نقش فرهنگ در طراحی کالبدمعماری (نمونه موردی خراسان شمالی شهرستان بجنورد)
مجتبی امامی فرامرز حسن پور حسین مهرپویا

در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از چکیده کامل

در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی تاثیرگذار می باشند؟ کدام عوامل فرهنگی در این اقوام بیشترین تاثیر را به ترتیب اولویت در عناصر کالبدی و فضایی منازل در این دو قوم و در این خطه دارد؟ این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی نظری و از جهت روش ﺗﺤﻘﯿﻖ، ترکیبی(ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ، ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ) می باشد. نمونه موردی عناصر کالبدی و فضایی خانه ها شامل ورودی، مهمان خانه، اتاق نشیمن ، مطبخ و ایوان با یکدیگر مقایسه شده و یافته ها نشان می دهد که در خانه های قدیمی اقوام کرمانج نقش محرمیت و ویژگی های جنسیتی در تفکیک پذیری فضاها و مرز بندی ها نمود بیشتری نسبت به خانه های اقوام ترکمن دارد. ویژگی هایی همچون محرمیت ، نقش های جنسیتی، ساختار روابط در خانواده و روابط اجتماعی و شیوه معیشت از جمله ویژگی های فرهنگی هستند که در شکل گیری کالبد سکونت گاه ها در اقوام کرمانج و ترکمن نقش بسزایی داشته اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - سهم ایران از دریای خزر همچنان در‌ هاله‌ای از ابهام
کیومرث یزدان پناه بهادر زارعی محمود واثق فتح اله دهقان

چکیده دریای خزر بزرگترین دریاچه ی جهان میان آسیا و اروپا واقع شده است. این دریا به طور طبیعی به دریاها و اقیانوس‌های جهان راه ندارد. تا سال 1991 خزر دریای ایرانی- شوروی بوده و بر مبنای قراردادهای 1921 و 1940 میان دو کشور مشترک بوده است. دیگر کشورهای جهان نیز دریای خزر چکیده کامل

چکیده دریای خزر بزرگترین دریاچه ی جهان میان آسیا و اروپا واقع شده است. این دریا به طور طبیعی به دریاها و اقیانوس‌های جهان راه ندارد. تا سال 1991 خزر دریای ایرانی- شوروی بوده و بر مبنای قراردادهای 1921 و 1940 میان دو کشور مشترک بوده است. دیگر کشورهای جهان نیز دریای خزر را میان ایران و روسیه مشاع می دانستند. با فروپاشی شوروی همسایگان دریا به 5 کشور افزایش یافته و اختلافات در خصوص رژیم حقوقی این دریا آشکار و هویدا شد. مذاکرات متعدد و متناوبی طی حدود 21 سال توسط کشورهای ساحلی برای حل مشکل رژیم حقوقی خزر صورت گرفته است. در این مقاله مواضع کشورهای ساحلی در مورد رژیم حقوقی دریای خزر را مورد بررسی قرار داده، همچنین موضع ایران در خصوص رژیم حقوقی دریای خزر را مورد مداقه و آسیب‌شناسی قرار می‌دهیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - کندوکاوی تحلیلی بر نقش فرهنگ در طراحی کالبدمعماری (نمونه موردی خراسان شمالی شهرستان بجنورد)
مجتبی امامی فرامرز حسن پور حسین مهرپویا

در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از چکیده کامل

در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی تاثیرگذار می باشند؟ کدام عوامل فرهنگی در این اقوام بیشترین تاثیر را به ترتیب اولویت در عناصر کالبدی و فضایی منازل در این دو قوم و در این خطه دارد؟ این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی نظری و از جهت روش ﺗﺤﻘﯿﻖ، ترکیبی(ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ، ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ) می باشد. نمونه موردی عناصر کالبدی و فضایی خانه ها شامل ورودی، مهمان خانه، اتاق نشیمن ، مطبخ و ایوان با یکدیگر مقایسه شده و یافته ها نشان می دهد که در خانه های قدیمی اقوام کرمانج نقش محرمیت و ویژگی های جنسیتی در تفکیک پذیری فضاها و مرز بندی ها نمود بیشتری نسبت به خانه های اقوام ترکمن دارد. ویژگی هایی همچون محرمیت ، نقش های جنسیتی، ساختار روابط در خانواده و روابط اجتماعی و شیوه معیشت از جمله ویژگی های فرهنگی هستند که در شکل گیری کالبد سکونت گاه ها در اقوام کرمانج و ترکمن نقش بسزایی داشته اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - اثر عصاره گیاه درمنه ترکمنی(Artemisia turcomanica) بر بیان ژن‌هایbax و bcl2 رده سلولی سرطان دهانه رحم(Hela)
زهرا کشتمند فرناز اسلامیان اردشیر حسام پور

اصلی‌ترین عامل مرگ و میر در جوامع انسانی سرطان است و گیاهان دارویی به دلیل دارا بودن ترکیبات موثر می‌توانند نقش مهمی‌ در درمان سرطان ایفا کنند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات ضدسرطانی عصاره گیاه درمنه ترکمنی (Artemisia turcomanica) بر زنده مانی رده سلولی سرطان دهانه رحم چکیده کامل

اصلی‌ترین عامل مرگ و میر در جوامع انسانی سرطان است و گیاهان دارویی به دلیل دارا بودن ترکیبات موثر می‌توانند نقش مهمی‌ در درمان سرطان ایفا کنند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات ضدسرطانی عصاره گیاه درمنه ترکمنی (Artemisia turcomanica) بر زنده مانی رده سلولی سرطان دهانه رحم (Hela) و اثر آن بر بیان ژن‌های bcl2 و Baxمی‌باشد. در این مطالعه تجربی، ابتدا عصاره هیدروالکلی گیاه درمنه ترکمنی تهیه وسلول‌های سرطانی Hela در محیط کشت RPMI1640 حاوی سرم جنین گاوی و پنی سیلین/ استرپتومایسین کشت و با غلظت‌های مختلف عصاره هیدروالکلی درمنه ترکمنی (250،500، 125،5/62 و25/31 میکروگرم بر میلی‌لیتر) به مدت ۲۴، ۴۸و ۷۲ ساعت تیمار شدند. اثر ضد سرطانی عصاره به روش MTT بررسی و درنهایت در غلظت 50 درصد کشندگی بیان ژن‌های Bax, Bcl2 با روش Real-Time PCR ارزیابی شد. داده‌ها با نرم افزار SPSS، آنالیز واریانس یک طرفه، تست توکی و p کمتر از 05/0 تحلیل شد. این پژوهش نشان داد اثر ضد سرطانی عصاره بر سلول‌ها با افزایش غلظت و زمان نسبت به نمونه‌های کنترل افزایش معنی‌داری داشته، همچنین نتایج Real-Time PCR نشان داد که بیان ژن‌های Bax وBcl2 در زمان‌های ۴۸ و۷۲ ساعت به‌طورمعنی‌داری نسبت به نمونه کنترل تغییر یافت. نتایج نشان داد که عصاره گیاه درمنه ترکمنی یک ترکیب ضدسرطانی مؤثر بر سلول های سرطانی دهانه رحم می باشد و احتمالا با بررسی های بیشتر و شناسایی ترکیبات مؤثر موجود در عصاره گیاه، بتوان گامی در جهت یافتن و طراحی داروهای جدید و مؤثر در درمان سرطان برداشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - بررسی و تحلیل تأثیر ادبیات فارسی بر ادبیات ترکمن با رویکرد زیبایی‏شناسی
سیاوش مرشدی کمال‌الدین آرخی

با توجه به نقش ترکمن ها در تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی ایران و مرکزیت فرهنگی شهر مرو ترکمنستان در دوران اسلامی، تأثیر و تأثر متقابلی بین ادبیات ترکمن و ادبیات فارسی به وجود آمده است. این نوشتار، با روش توصیف و تحلیل محتوا و کتابخانه ای، تأثیرپذیری ادبیات ترکمن را (در چکیده کامل

با توجه به نقش ترکمن ها در تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی ایران و مرکزیت فرهنگی شهر مرو ترکمنستان در دوران اسلامی، تأثیر و تأثر متقابلی بین ادبیات ترکمن و ادبیات فارسی به وجود آمده است. این نوشتار، با روش توصیف و تحلیل محتوا و کتابخانه ای، تأثیرپذیری ادبیات ترکمن را (در محدوده قرن نوزدهم و بیستم) از ادبیات کلاسیک فارسی، با تأکید بر آثار پنج شاعر نامی ترکمن مختومقلی فراغی، غایب نظر غایبی، قربانعالی معروفی، مسکین قلیچ و نورمحمد عندلیب بررسی می‌کند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که شاعران ترکمن با ادبیات فارسی آشنایی داشته و به وفور از عبارات، مضامین، اصطلاحات و صور خیال ادبیات فارسی در اشعارشان استفاده کرده اند، حتی برخی از شاعران ترکمن اشعاری به زبان فارسی نیز دارند. این مسئله به ویژه در بخش زیبایی شناسی ادبیات فارسی چشمگیر است؛ همچنین اغلب تأثیرپذیری آن ها در حیطه سبکی از شاعرانی چون عطار، مولانا، حافظ و... مورد توجه آنان بوده است. در این مقاله در بخش سبکی به تأثیرات سبک زیبایی شناسانه (صور خیال: تشبیه، استعاره و کنایه) ادبیات فارسی بر پنج شاعرِ ترکمنِ یاد شده پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - اسارت زنان کرد باشقانلو و نقش سردار معزز شادلو در این حادثه
علیرضا مهاجری

دوران حکومت خوانین شادلو بر شمال خراسان، دوره ای آکنده از وقایع و حوادث گوناگون است. یکی از مهمترین و البته، آخرین این خوانین، سردار معزز شادلو می باشد. دوره حکومت سردار معزز، هم به لحاظ وقایع داخلی و هم تحولات و وقایع سیاسی، دوره ای برجسته و قابل توجه است. یکی از مهمتر چکیده کامل

دوران حکومت خوانین شادلو بر شمال خراسان، دوره ای آکنده از وقایع و حوادث گوناگون است. یکی از مهمترین و البته، آخرین این خوانین، سردار معزز شادلو می باشد. دوره حکومت سردار معزز، هم به لحاظ وقایع داخلی و هم تحولات و وقایع سیاسی، دوره ای برجسته و قابل توجه است. یکی از مهمترین این وقایع که بازتاب گسترده ای پیدا کرد؛ اسارت نوامیس باشقانلو، توسط ترکمن ها بود. در پی این واقعه و شکایت تیره باشقانلو به مجلس، سردار معزز نیز به عنوان یکی از مقصران حادثه محاکمه شد. این تحقیق، مانند بسیاری از تحقیقات تاریخی به شیوه اسنادی نوشته شده و در پی پاسخ به این پرسش است که نقش سردار معزز در حادثه اسارت نوامیس باشقانلو، توسط ترکمن ها چه بوده است؟ یافته ها نشان می دهد که سردار معزز به دلیل حملات ترکمن ها به شمال خراسان درصدد بوده است تا این حملات را به مناطق دیگری معطوف نماید و برای جلوگیری از حمله ترکمن ها به مناطق زیر سیطره خود در حمله ترکمن ها به محل زندگی باشقنلوها و اسارت نوامیس آنها به عنوان یک ایلخان و عامل حکومتی، اقدام لازم را صورت نداده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - بررسی چند سند تاریخی از تجارت زنان و دختران در عهد قاجاریه در شمال خراسان
بیژن پروان مقصودعلی صادقی

در تاریخ معاصر ایران و در عصر قاجارها یکی از پدیده هایی که امنیت روانی جامعه ی ایران و مردم آن را به گونه ای جدی تهدید و آرامش را از آنان سلب کرد، موضوع خرید و فروش زنان طبقات فرودست؛ درنتیجه ی ناتوانی از پرداخت مالیات, فقر مفرط بود, ناامنی و در سایه ی بی تفاوتی و گاه م چکیده کامل

در تاریخ معاصر ایران و در عصر قاجارها یکی از پدیده هایی که امنیت روانی جامعه ی ایران و مردم آن را به گونه ای جدی تهدید و آرامش را از آنان سلب کرد، موضوع خرید و فروش زنان طبقات فرودست؛ درنتیجه ی ناتوانی از پرداخت مالیات, فقر مفرط بود, ناامنی و در سایه ی بی تفاوتی و گاه مشارکت دولت بود . عوامل مختلفی در این موضوع تاثیر گذار بود و به گسترش آن کمک می کرد. به نظر می رسد سهم دولت در این جریان بیش از سایر عوامل موثر بوده است؛ زیرا ماموران اداری و حکام و کارگزاران بیش از سایرین در این مبادلات غیر انسانی سهیم هستند. بررسی و ارائه ی توضیح پیرامون 3 سند تاریخی با موضوع زن و دخترفروشی، در بخشی از شمال خراسان بحث ما در این مقاله خواهد بود. این اوراق؛ جزء اسناد وزارت خارجه ی کشورمان و مربوط به دوره ی قاجاریه است، که برای نخستین بار مطرح می شود. بی قانونی و فقدان حقوق شهروندی در ایران عصر قاجار از بررسی موردی این اسناد بیشتر آشکار می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - بررسی سرپوش مردان کُردوترکمن در شمال خراسان
زهره امیری فروتقه طاهره عظیم زاده طهرانی شهربانو دلبری

10.30495/hstr.2022.1952741.1746

تن‌پوش هر قوم، یکی از نمادهای فرهنگی آنان محسوب می‌شود که سرپوش از این میان، مشخّص‌ترین آنهاست. منطقۀ شمال خراسان به علّت سکونت اقوام گوناگون کُرد، تُرک، تات و ترکمن، تنوّع فرهنگی خاصی دارد؛ از مؤلّفه‌های آن، پوشش مردان این منطقه است. نوشتار حاضر درصدد مطالعه طرح، رنگ و چکیده کامل

تن‌پوش هر قوم، یکی از نمادهای فرهنگی آنان محسوب می‌شود که سرپوش از این میان، مشخّص‌ترین آنهاست. منطقۀ شمال خراسان به علّت سکونت اقوام گوناگون کُرد، تُرک، تات و ترکمن، تنوّع فرهنگی خاصی دارد؛ از مؤلّفه‌های آن، پوشش مردان این منطقه است. نوشتار حاضر درصدد مطالعه طرح، رنگ و جنس سرپوش مردان کُردکُرمانج و ترکمن ساکن در این منطقه است. روش تحقیق توصیفی‌ـ تحلیلی و با بهره از شیوه گردآوری کتابخانه‌ای است که در صورت لزوم به مصاحبه شفاهی با افراد آگاه و متخصّص در زمینه پوشاک،پرداخته است. نتایج پژوهش نشانگر این است که سرپوش این دوقوم اسامی خاص محلی دارد؛ آنها معمولاً از عرق‌چین منقّش ‌ با طرح‌های متفاوت و رنگ‌های قهوه‌ای، شیری و سیاه از جنس پشم استفاده می‌کنند. برخی از سرپوش‌ها چون صله (سله)وتلپک، توسط مردان ترکمن به‌کار می‌رود و دستمال مورد استفاده مردان کُردکُرمانج است.به طور کلی سرپوش‌ها از نظر طرح، رنگ و جنس شبیه به‌هم هستند و بیشتراز نظر نوعِ تزیین و نام‌گذاری باهم تفاوت دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - واکاوی نقش جنگ های امرای نظامی در روند اختلافات درون خاندانی و فروپاشی حکومت سلجوقی
مهرداد رونقی

10.30495/hstr.2023.1974101.1799

چکیدهواکاوی جنگ‌های امرای نظامی در روند فروپاشی حکومت سلجوقی از موضوعات مهم تاریخ سلجوقیان می‌باشد. قبایل ترک سلجوقی نواحی وسیعی از کاشغر تا دریای مدیترانه را زیر سیطره شاهنشاهی خود درآورند؛ اما در پی بروز یک سلسله رویدادهای داخلی و خارجی به‌تدریج، عظمت و اقتدار اولیه‌ی چکیده کامل

چکیدهواکاوی جنگ‌های امرای نظامی در روند فروپاشی حکومت سلجوقی از موضوعات مهم تاریخ سلجوقیان می‌باشد. قبایل ترک سلجوقی نواحی وسیعی از کاشغر تا دریای مدیترانه را زیر سیطره شاهنشاهی خود درآورند؛ اما در پی بروز یک سلسله رویدادهای داخلی و خارجی به‌تدریج، عظمت و اقتدار اولیه‌ی خود را از دست دادند و درنهایت اتحادیه آنان فروپاشید. در فروپاشی این سلسله مقتدر و با عظمت، عوامل زیادی نقش داشتند، اما از میان همه‌ی این عوامل؛ مهم‌ترین آن تأثیر جنگ‌های امرای نظامی درروند اختلافات درون خاندانی و فروپاشی سلسله سلجوقی بود که از اهمیت دوچندانی برخوردار است. با وجود این، تاکنون در این زمینه تحقیقی مستقل، جامع ‌و مانعی صورت نگرفته است. لذا این پژوهش با درک این مطلب، تلاش دارد تا بر اساس اسناد و مدارک باقیمانده و بر اساس شیوه پژوهش‌های تاریخی به واکاوی جنگ‌های امرای نظامی در روند اختلافات درون خاندانی و نقش آنان در فروپاشی حکومت سلجوقی بپردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - اثرات اقدامات پهلوی اول بر سیر تحولات اجتماعی و تغییرات نظام بلدیه در استرآباد قدیم
احمد سردارزاده امیر اکبری رجبعلی وثوقی مطلق

10.30495/hstr.2023.1975040.1806

شناخت و آگاهی از تغییر و تحولات بوجود آمده در استرآباد قدیم (گرگان فعلی)، لازمه ی هرگونه برنامه ریزی برای تغییرات بوجود آمده است، چون تمامی جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یک جوامع با جمعیت و ویژگی های ساختاری آن پیوند خورده است. جامعه عشایری ایران که تا آغاز قرن حاض چکیده کامل

شناخت و آگاهی از تغییر و تحولات بوجود آمده در استرآباد قدیم (گرگان فعلی)، لازمه ی هرگونه برنامه ریزی برای تغییرات بوجود آمده است، چون تمامی جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یک جوامع با جمعیت و ویژگی های ساختاری آن پیوند خورده است. جامعه عشایری ایران که تا آغاز قرن حاضر(ه. ش) نقش تعیین کننده ای در اوضاع اجتماعی و سیاسی کشور داشتند به دنبال برخی رویدادهای سیاسی ازجمله سیاست اسکان عشایر توسط رضاشاه اهمیت سابق خود را از دست داده و به تدریج به حاشیه رانده شده اند. در تحقیق پیش رو پس از بررسی اطلاعات به دست آمده از منابع شفاهی و تکمیل آن توسط دیگر منابع موجود، با روش توصیفی-تحلیلی به شناخت جامعی از اثرات اقدامات پهلوی اول می پردازیم. بر اساس نتایج این تحقیق، اثرات اقدامات پهلوی اول بر سیر تحولات اجتماعی وتغییرات نظام بلدیه در استرآباد قدیم از جمله شهرهای گرگان و بندرترکمن است. در اسناد و منابع مکتوب کمتر به ذهنیت مردم دربارۀ رویدادهای پیرامونشان توجه شده است. از این رو، منابع شفاهی نقش مهمی در به نتیجه رسیدن این تحقیق دارند. بنابراین، یکی از اقدامات مهم در دورۀ پهلوی اول احداث خیابان در شهرهای کوچک و بزرگ ایران بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - واکاوی واقعه تاریخی نردین و چرایی قتل عام خوانین گوکلان
ستاربردی فجوری رجبعلی وثوقی مطلق امید سپهری راد

10.30495/hstr.2023.1935356.1674

چکیده:روابط‌ترکمن‌ها‌ با ‌دولت مرکزی ایران در‌‌‌عصر قاجار‌دارای نوساناتی بوده است. از وقایعی که موجب درگیری بین ترکمن ها و دولت مرکزی شده، واقعه تاریخی نردین است. این واقعه از مهمترین رویدادهای تاریخی ترکمن ها ست که در اواخر‌دوره قاجاریه در زمان سلطنت احمد شاه قاجار به چکیده کامل

چکیده:روابط‌ترکمن‌ها‌ با ‌دولت مرکزی ایران در‌‌‌عصر قاجار‌دارای نوساناتی بوده است. از وقایعی که موجب درگیری بین ترکمن ها و دولت مرکزی شده، واقعه تاریخی نردین است. این واقعه از مهمترین رویدادهای تاریخی ترکمن ها ست که در اواخر‌دوره قاجاریه در زمان سلطنت احمد شاه قاجار به وقوع پیوست. این واقعه تاریخی در حالی رخ داد که محمد علی شاه مخلوع در اقدام نافرجام خود برای قدرت یابی با کمک ایلات و عشایر، علی الخصوص ترکمن ها و حضور در گمش تپه تلاش هایش با شکست روبرو شد. در چنین اوضاع و احوالی که قدرت مرکزی تضعیف شده و هرج و مرج در مملکت بیداد می کرد، قحطی و زمستان سخت سال 1289ش. ترکمن ها را در متن مشکلات قرار داد و در نهایت به واقعه نردین و قتل عام خوانین گوکلان ترکمن ختم شد.سوال اصلی تحقیق چرایی و چگونگی قتل عام خوانین گوکلان می باشد؟ که مقاله در صدد پاسخگویی به آن با استفاده از روش تحقیق تاریخی که مبتنی بر توصیف و تحقیق می باشد. یافته های تحقیق نیز حاکی از آن است وقوع قحطی و گرسنگی و نبود آذوقه عامل اصلی وقوع بحران بود و سوء مدیریت حکام استرآباد، نردین و بجنورد نیز شرایط را مضاعف نموده است.کلید واژگان: ترکمن، واقعه نردین، گوکلان، قاجار، بجنورد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - بررسی چند سند تاریخی از تجارت زنان و دختران در عهد قاجاریه در شمال خراسان
مقصود علی صادقی بی&zwj;ژن پروان

در تاریخ معاصر ایران و در عصر قاجارها یکی از پدیده هایی که امنیت روانی جامعه ی ایران و مردم آن را به گونه ای جدی تهدید و آرامش را از آنان سلب کرد، موضوع خرید و فروش زنان طبقات فرودست؛ درنتیجه ی ناتوانی از پرداخت مالیات، فقر مفرط بود، ناامنی و در سایه ی بی تفاوتی و گاه م چکیده کامل

در تاریخ معاصر ایران و در عصر قاجارها یکی از پدیده هایی که امنیت روانی جامعه ی ایران و مردم آن را به گونه ای جدی تهدید و آرامش را از آنان سلب کرد، موضوع خرید و فروش زنان طبقات فرودست؛ درنتیجه ی ناتوانی از پرداخت مالیات، فقر مفرط بود، ناامنی و در سایه ی بی تفاوتی و گاه مشارکت دولت بود. عوامل مختلفی در این موضوع تاثیر گذار بود و به گسترش آن کمک می کرد. به نظر می رسد سهم دولت در این جریان بیش از سایر عوامل موثر بوده است؛ زیرا ماموران اداری و حکام و کارگزاران بیش از سایرین در این مبادلات غیر انسانی سهیم هستند. بررسی و ارائه ی توضیح پیرامون 3 سند تاریخی با موضوع زن و دخترفروشی، در بخشی از شمال خراسان بحث ما در این مقاله خواهد بود. این اوراق؛ جزء اسناد وزارت خارجه ی کشورمان و مربوط به دوره ی قاجاریه است، که برای نخستین بار مطرح می شود. بی قانونی و فقدان حقوق شهروندی در ایران عصر قاجار از بررسی موردی این اسناد بیشتر آشکار می شود. شمال خراسان نمونه کوچکی از وجود رفتاری نامناسب در نقاط مختلف جامعه ایران بود که شاید بتوان آن را نوعی تجارت انسان در قرون جدید نامید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - اسارت نوامیس باشقانلو و نقش سردار معزز شادلو در این حادثه
علیرضا مهاجری رضا شعبانی سینا فروزش

دوران حکومت خوانین شادلو بر شمال خراسان، دوره ای آکنده از وقایع و حوادث گوناگون است. یکی از مهمترین و البته، آخرین این خوانین، سردار معزز شادلو می باشد. دوره حکومت سردار معزز، هم به لحاظ وقایع داخلی و هم تحولات و وقایع سیاسی، دوره ای برجسته و قابل توجه است. یکی از مهمتر چکیده کامل

دوران حکومت خوانین شادلو بر شمال خراسان، دوره ای آکنده از وقایع و حوادث گوناگون است. یکی از مهمترین و البته، آخرین این خوانین، سردار معزز شادلو می باشد. دوره حکومت سردار معزز، هم به لحاظ وقایع داخلی و هم تحولات و وقایع سیاسی، دوره ای برجسته و قابل توجه است. یکی از مهمترین این وقایع که بازتاب گسترده ای پیدا کرد؛ اسارت نوامیس باشقانلو، توسط ترکمن ها بود. در پی این واقعه و شکایت تیره باشقانلو به مجلس، سردار معزز نیز به عنوان یکی از مقصران حادثه محاکمه شد. این تحقیق، مانند بسیاری از تحقیقات تاریخی به شیوه اسنادی نوشته شده و در پی پاسخ به این پرسش است که نقش سردار معزز در حادثه اسارت نوامیس باشقانلو، توسط ترکمن ها چه بوده است؟ یافته ها نشان می دهد که سردار معزز به دلیل حملات ترکمن ها به شمال خراسان درصدد بوده است تا این حملات را به مناطق دیگری معطوف نماید و برای جلوگیری از حمله ترکمن ها به مناطق زیر سیطره خود در حمله ترکمن ها به محل زندگی باشقنلوها و اسارت نوامیس آنها به عنوان یک ایلخان و عامل حکومتی، اقدام لازم را صورت نداده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - سناریوهای محتمل برآینده مناسبات دیپلماسی با کشور های همسایه درزمینه آب
مهدی شفقتی امیر هوشنگ میر کوشش سعید کامیابی معصومه زهیری

آب به عنوان ارزشمندترین عامل حیات بوده از این رو، کمبود منابع آبی، نقش مهمی در تشدید تنش‌های موجود و بحرانهای جدید بین ملتها و حکومتها دارد. رقابت برای منابع آب مشکلاتی را موجب خواهد شد. بسیاری از کشورها با معضل کم‌آبی مواجه بوده و در آستانه تنش آبی قرار دارند. بنابرین چکیده کامل

آب به عنوان ارزشمندترین عامل حیات بوده از این رو، کمبود منابع آبی، نقش مهمی در تشدید تنش‌های موجود و بحرانهای جدید بین ملتها و حکومتها دارد. رقابت برای منابع آب مشکلاتی را موجب خواهد شد. بسیاری از کشورها با معضل کم‌آبی مواجه بوده و در آستانه تنش آبی قرار دارند. بنابرین ضمن یک تحقیق میان رشته‌ای، پیوند علم سیاست و علم هیدروپلتیک در موضوع اختلاف‌های حاکم بر رودهای مرزی ایران به راهکارهای برون رفت از اختلافات مرتبط با همسایگان شمال شرق پرداخته می شود . در تحقیق مورد نظر با روش تحقیق حاضر با توجه به هدف آن توسعه ای ـ کاربردی است. در این پژوهش در راستای استراتژی استقرایی ـ قیاسی از دو روش کیفی و کمی استفاده به عمل آمده است و بر پایه تعیین سناریو های احتمالی به تبیین اهمیت موضوع دپپلماسی در زمینه آب بخصوص با دو کشور همسایه پرداخته خواهد شد . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - ضرورت ها و موانع در روابط ج. ا. ایران و ترکمنستان
زهرا توکلی کیهان برزگر مجید توسلی رکن آبادی

کشور ترکمنستان بر اساس اصل سیاست همسایگی و داشتن مرز مشترک، برای دستگاه سیاست خارجی ج. ا. ایران حائز اهمیت است. در این راستا این سوال مطرح می شود که آیا ج. ا. ایران در بهره گیری از ظرفیت های سیاست همسایگی خود نسبت به ترکمنستان موفق بوده است؟ فرضیه این مقاله این است که ب چکیده کامل

کشور ترکمنستان بر اساس اصل سیاست همسایگی و داشتن مرز مشترک، برای دستگاه سیاست خارجی ج. ا. ایران حائز اهمیت است. در این راستا این سوال مطرح می شود که آیا ج. ا. ایران در بهره گیری از ظرفیت های سیاست همسایگی خود نسبت به ترکمنستان موفق بوده است؟ فرضیه این مقاله این است که با توجه به ویژگی های خاص همسایگی ترکمنستان برای ایران، از این فرصت و ظرفیت، ج. ا. ایران می توانست بهره بیشتری ببرد اما مواردی چون؛ نفوذ و تأثیرگذاری بازیگران منطقه ای و بین المللی به خصوص آمریکا و همچنین ساختارهای سیاسی و اقتصادی ترکمنستان، و فقدان استراتژی بلندمدت ج. ا. ایران نسبت به این کشور مانع از امکان بهره برداری بهتر از پتانسیل موجود شده است. اساساً یکی از شروط و مبانی اصلی در سیاست همسایگی، رضایت همسایه‌ها از یکدیگر و از ارکان اصلی آن حفظ و برقراری ثبات در روابط و هم چنین شناسایی همه قابلیت های موجود در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی است که این اصل چندان در روابط دو کشور به رغم ابراز تمایل و نیازهای متقابل دو کشور برقرار نبوده است. از این رو، ج. ا. ایران بایستی در راستای بسط تعاملات دوجانبه در تمامی ابعاد شناسایی شده بکوشد و در همکاری های منطقه ای اقدامات موثر کارساز اتخاذ کند. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی معتبر تهیه و تدوین شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - فاصله قومی و عوامل مؤثر بر آن در کشور ایران با تأکید بر استان گلستان
رحمت اله امیراحمدی علی اصغر اصغری

احساس نزدیکی و پذیرش اجتماعی در بین اقوام ایران بطور عام و اقوام ساکن در هر استان بطور خاص، یکی از مهمترین راه های نیل به همبستگی و وفاق اجتماعی در بین اجتماعات ایرانی به شمار می رود. این مقاله با بهره گیری از رویکرد جامعه شناختی، به بررسی میزان فاصلة اجتماعی ساکنان شهر چکیده کامل

احساس نزدیکی و پذیرش اجتماعی در بین اقوام ایران بطور عام و اقوام ساکن در هر استان بطور خاص، یکی از مهمترین راه های نیل به همبستگی و وفاق اجتماعی در بین اجتماعات ایرانی به شمار می رود. این مقاله با بهره گیری از رویکرد جامعه شناختی، به بررسی میزان فاصلة اجتماعی ساکنان شهرهای شرق استان گلستان از یکدیگر و سایر اقوام ساکن در این منطقه و عوامل مؤثر بر آن می پردازد. در این پژوهش، منظور از فاصلة اجتماعی، گرایش اعضای یک قوم به پذیرش یا طرد اعضای اقوام دیگر است. این گرایش شامل ابعاد شناختی، عاطفی و آمادگی برای عمل است. برای انجام این تحقیق با مرور دیدگاه ها و نظریه های سطح خرد جامعه شناسی و روان شناسی اجتماعی و منابع تجربی موجود، چارچوب مناسبی مورد نظر قرار گرفت. در اجرای تحقیق از روش پیمایشی و برای گردآوری داده ها نیز از پرسشنامه و مصاحبه و مشاهده استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان 19 تا 60 ساله ساکن در شهر های شرق استان گلستان می باشد که تعداد 385 نفر به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد که افراد مورد مطالعه، کمترین فاصلة اجتماعی را با قوم فارس و سپس قوم ترکمن دارند. در جمع بندی سلسله مراتب ترجیحات قومی در بین پاسخگویان به ترتیب اقوام فارس، ترکمن، ترک، بلوچ وسیستانی قرار می گیرند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - A Comparative Error Analysis: Iranian Monolingual and Bilingual Male and Female EFL Learners
مریم موذنی لیمودهی امید مازندرانی بهزاد قنسولی ژیلا نایینی

10.30495/jal.2022.692350

Error analysis is considered as an invaluable pedagogical tool in teaching English as a foreign/second language (EFL/ESL). Despite abundant research, there are still lacunae in studies investigating the written grammatical errors among monolingual and bilingual male and چکیده کامل

Error analysis is considered as an invaluable pedagogical tool in teaching English as a foreign/second language (EFL/ESL). Despite abundant research, there are still lacunae in studies investigating the written grammatical errors among monolingual and bilingual male and female Persian and Turkmen EFL learners. To fill the gap, 158 Persian and Turkmen EFL learners from Golestan Province wrote two descriptive scripts that were examined for their most recurrent written grammatical errors. The errors were then analyzed and compared based on the framework of the study. Statistical analyses indicated significant relationships between Persian and Turkmens’ written grammatical errors and their gender. The frequency of monolingual Persians’ errors was significantly lower than that of bilingual Turkmens. These findings might interest EFL teachers, syllabus designers, and materials developers. Moreover, they could be a prerequisite to corrective feedback research while opening doors to further pertinent studies. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - جغرافیای تاریخی تالش از دوره صفویان تا عهدنامه ترکمنچای
لاله عرفانی نمین رضا شعبانی سینا فروزش

تالش سرزمینی در غرب دریای خزر است که عناصر ثابت قدم ایرانی از دیر باز در آن زیسته اند و از دیدگاه‌های تاریخی، اجتماعی، اقتصادی وجغرافیایی دارای شرایط غنی است. تقسیم این منطقه به دو قسمت تالش شمالی و جنوبی پس از عهدنامه ترکمنچای، مطالعه ی محدوده‌ی جغرافیای تاریخی آن قبل چکیده کامل

تالش سرزمینی در غرب دریای خزر است که عناصر ثابت قدم ایرانی از دیر باز در آن زیسته اند و از دیدگاه‌های تاریخی، اجتماعی، اقتصادی وجغرافیایی دارای شرایط غنی است. تقسیم این منطقه به دو قسمت تالش شمالی و جنوبی پس از عهدنامه ترکمنچای، مطالعه ی محدوده‌ی جغرافیای تاریخی آن قبل از تقسیم را ضروری کرده است. در طول تاریخ، در این منطقه مذاهب گوناگونی رواج داشته که در مقایسه با سرزمین های همجوار خود حضور نسبتا پایدارتری داشته اند؛ بنابراین فرض بر این است که نوع ترکیب جمعیتی این منطقه در این امر دخیل بوده باشد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ به این سوال است که جغرافیای تاریخی تالش قبل از تقسیم آن چگونه بوده و آیا ویژگی های تاریخی و انسانی آن می تواند متاثّر از عوامل جغرافیایی باشد؟ یافته های به دست آمده بیانگر این واقعیت است که سخت کوشی تالشیان واصالت زبان، مذهب و فرهنگ آنها تا حدود زیادی متاثر از شرایط جغرافیایی و اقتصادی منطقه بوده است؛ از طرفی قرار گرفتن تالش در مسیر گیلان به آذربایجان، قفقاز و روسیه، ارتباط تاریخی با فراز و فرودهای مختلف میان حکومت‌های هم جوار ایجاد کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - انسان‌شناسی تاریخی رواج آیین شمنیسم در بین اقوام ترکمن
شاهپور قجقی نژاد محمود سید علی باصری وحید رشیدوش

انسان‌شناسی تاریخی به عنوان یک شاخه ترکیبی و حوزه میان رشته ای نقطه تلاقی دو علم تاریخ وانسان‌شناسی است. این مقاله به مطالعه سیر تطور آیین شمنیسم در بین اقوام ترکمن می پردازد. بررسی شمنیسم به عنوان کهن ترین قالب دینی در میان ترکمن ها و تلفیق آن با تصوف اسلامی بخشی از مب چکیده کامل

انسان‌شناسی تاریخی به عنوان یک شاخه ترکیبی و حوزه میان رشته ای نقطه تلاقی دو علم تاریخ وانسان‌شناسی است. این مقاله به مطالعه سیر تطور آیین شمنیسم در بین اقوام ترکمن می پردازد. بررسی شمنیسم به عنوان کهن ترین قالب دینی در میان ترکمن ها و تلفیق آن با تصوف اسلامی بخشی از مباحث این پژوهش را به خود اختصاص می دهد. با مطالعه بقایای آیین های شمنی سیر تطور تاریخی نظام اعتقادی اقوام ترکمن مورد بررسی قرار گرفت.چنانچه بسیاری از اعتقادات وآیین های اقوام ترکمن ریشه در باورهای کهن دینی و ابتدایی مانند اعتقاد به سحر، جادو و تسلط ارواح به انسان ها و به طور کلی در شمنیسم دارد. با وجود پذیرش اسلام از سده های پیش تاکنون امروزه نیز نشانه های شمنیستی در مراسم آیینی آن ها متجلی است.پرشش اساسی این پژوهش آن است سیر تطور آیین پرخوانی به عنوان بازمانده آیین شمنیسم در بین ترکمن های اوغوز چگونه بوده است؟ آنچه که امروزه از آن به عنوان آیین پرخوانی یاد می شود در ادیان کهن اقوام ترکمن و نیز شمن ها در نظام سیاسی و اجتماعی اوغوزها چه جایگاهی داشته اند؟در این پژوهش با رویکرد تاریخی به آیین ها وباورهای شمنی در ادیان ابتدایی اوغوزها و نیز به جایگاه شمن ها در تاریخ باستانی آن ها پرداخته شد و در نهایت با بررسی تاریخ قومی ترکمن ها(اوغوزها)به بقایای آیین های شمنی تحت عنوان آیین پرخوانی در یافته های میدانی تحقیق پرداختیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - نقش قبایل در ارکان سپاه سلجوقیان (431-552ق.)
نصرت اله طاهرخانی کوروش فتحی بشری دلریش علی ذاکری

سلجوقیان که خود یکی از قبایل 22 گانه اُغُزهای ترکمن بودند، با ائتلاف و اتحاد بین قبایل ترکمن و ایلات ترک به مرزهای شرقی خلافت عباسی هجوم آوردند و اولین حکومت قبیله‌ا محور را در دوره اسلامی بنیان گذاردند. به همین سبب آنها نقش ویژه‌ای برای ترکمنان و ترکان در تشکیلات نظامی چکیده کامل

سلجوقیان که خود یکی از قبایل 22 گانه اُغُزهای ترکمن بودند، با ائتلاف و اتحاد بین قبایل ترکمن و ایلات ترک به مرزهای شرقی خلافت عباسی هجوم آوردند و اولین حکومت قبیله‌ا محور را در دوره اسلامی بنیان گذاردند. به همین سبب آنها نقش ویژه‌ای برای ترکمنان و ترکان در تشکیلات نظامی خود قائل شدند. هدف این پژوهش، شناخت و بررسی نقش قبایل مختلف در ارکان سپاه سلجوقیان است. روش پژوهش به شیوه تاریخی و توصیفی-تحلیلی در چارچوب نظری نظام و هویت مبتنی برقبیله‌ است. پس از توصیف هجوم قبایل ترکمن و ترک به‌ویژه از قرن چهارم و از بین رفتن مرزهای شرقی ایران به تحلیل نقش هرکدام از قبایل در ارکان سپاه سلجوقی پرداخته شد و این نتیجه به‌دست آمد که پس از تأسیس حکومت سلجوقیان و همکاری ایرانیان با آنها در اداره حکومت، به‌تدریج نقش قبایل ترکمن و ترک در سپاه سلجوقیان کم شد و جای آن‌ها را سواره‌نظام تعلیم‌دیده از غلامان ترک گرفت. این قضیه به همراه افزایش قبایل ترکمن و ترک در این دوره در بسیاری از نواحی ماوراءالنهر و خراسان بزرگ و به‌علاوه روحیه سرکش امرای ترکمن موجب بروز تقابل میان حکومت مرکزی و قبایل شد که در نهایت موجب تضعیف و سرنگونی حکومت سلجوقیان توسط قبایل ترکمن اُغُز گشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - زمینه‌های نبرد گوگ‌تپه و انعقاد قرارداد آخال 1881م.
ستاربردی فجوری رجبعلی وثوقی مطلق امید سپهری راد

چکیده: مرزهای شرقی و شمال‌شرقی ایران همواره بستر تحولات و محل کر و فر اقوام صحرا گرد بوده است. در اواخر قرن هیجده میلادی، آسیای مرکزی که سرزمین‌های ترکمن‌نشین را نیز شامل می‌شد، هدف توسعه‌طلبی‌های تزار روس قرار گرفت . نبرد گوگ‌تپه بزرگ‌ترین درگیری نظامی صورت گرفته در چکیده کامل

چکیده: مرزهای شرقی و شمال‌شرقی ایران همواره بستر تحولات و محل کر و فر اقوام صحرا گرد بوده است. در اواخر قرن هیجده میلادی، آسیای مرکزی که سرزمین‌های ترکمن‌نشین را نیز شامل می‌شد، هدف توسعه‌طلبی‌های تزار روس قرار گرفت . نبرد گوگ‌تپه بزرگ‌ترین درگیری نظامی صورت گرفته در تاریخ آسیای مرکزی است که در آن ترکمن‌ها از سرزمین‌های اجدادی خود در برابر زیاده‌خواهی‌های روس دفاع کردند. ولی در نهایت مقهور تجهیزات نظامی برتر روس‌ها و مجبور به پذبرش و انعقاد قرارداد آخال در سال 1881م. شدند. مساله پژوهش حاضر این است که ریشه‌ها و زمینه‌های وقوع این جنگ چه بود و آیا این نبرد بر حسب ضرورت صورت گرفته یا صرفا قتل عامی جهت تثبیت قدرت و توسعه ارضی بوده است؟ این مقاله بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی، که مبتنی بر دو خصیصه توصیف و تحلیل می باشد ، به بررسی علل وقوع جنگ گوگ‌تپه بین ترکمن‌ها و روس پرداخته، نتایج و پیامدهای آن را مورد بررسی قرار دهد. شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های تحقیق مبین این نکته است که روس‌ها در مسیر توسعه ارضی و مستعمراتی خود ناچار به این جنگ شدند. کلیده واژه‌ها: ایران، ترکمن، گوگ‌تپه، قرارداد آخال، روسیه. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - اثر نوع آنزیم و زمان هیدرولیز بر ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی پروتئین هیدرولیز شده دانه خربزه ترکمنی
معصومه الوند علیرضا صادقی ماهونک محمد قربانی هدی شهیری طبرستانی شیما کاوه

10.30495/jfst.2021.1922237.1698

هیدرولیز آنزیمی منابع پروتئینی از روش‌های معمول در فرآوری غذایی است. پروتئین هیدرولیز شده مخلوطی از پپتیدها و اسید- آمینه‌هایی است که دارای خواص سلامتی‌بخش بسیاری از جمله، ضد فشار خون، ضد کلسترول و آنتی‌اکسیدان می باشند. از جمله ضایعات میوه خربزه ترکمنی دانه آن می باشد چکیده کامل

هیدرولیز آنزیمی منابع پروتئینی از روش‌های معمول در فرآوری غذایی است. پروتئین هیدرولیز شده مخلوطی از پپتیدها و اسید- آمینه‌هایی است که دارای خواص سلامتی‌بخش بسیاری از جمله، ضد فشار خون، ضد کلسترول و آنتی‌اکسیدان می باشند. از جمله ضایعات میوه خربزه ترکمنی دانه آن می باشد که منبعی مقرون به‌صرفه برای تولید پپتید‌های زیست فعال است. در این پژوهش هیدرولیز آنزیمی پروتئین دانه خربزه ترکمنی با آنزیم‌های پانکراتین و تریپسین در نسبت آنزیم به سوبسترا %1 و فواصل زمانی 20-200 دقیقه انجام گردید. درجه‌ی هیدرولیز و ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی (فعالیت مهاررادیکال DPPH، قدرت احیاء‌کنندگی یون آهن، فعالیت آنتی‌اکسیدانی کل و فعالیت مهار رادیکال هیدروکسیل) هیدرولیز شده‌های حاصل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که تیمار 180 دقیقه در مقایسه با 200 دقیقه اختلاف معنی‌داری نداشتند و به منظور جلوگیری از اتلاف زمان و ظرفیت دستگاه‌ها، تیمار با زمان پایین مدنظر قرار گرفت. بیشترین فعالیت مهارکنندگی DPPH، قدرت احیاء‌کنندگی آهن، آنتی‌اکسیدانی کل و فعالیت مهار رادیکال هیدروکسیل با هیدرولیز با آنزیم پانکراتین و پس از 180 دقیقه هیدرولیز و به‌ترتیب به ‌میزان 49/72%، 55/0 (جذب در 700 نانومتر) و 59% حاصل شد. بنابراین با توجه به نتایج، آنزیم پانکراتین در مقایسه با تریپسین عملکرد بهتری در تولید پروتئین هیدرولیز شده با خاصیت آنتی‌اکسیدانی داشت. در نتیجه هیدرولیز شده‌ی حاصل قابلیت کاربرد در فرمولاسیون مواد غذایی به‌عنوان نگهدارنده‌ی طبیعی و تولید محصولات فراسودمند را دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - A comparative study of chemical composition and antibacterial properties of essential oils of Tanacetum turcomanicum (Krash.) and Tanacetum walteri (C.Winkl.) from northern Khorasan Province
علی فیروزنیا فهیمه دوست زاده نرگس ربیعی

Background & Aim: Tanacetum is a member of Asteraceae family and its twelve species such as Tanacetum walteri are endemic to Iran. In this investigation, chemical compounds and antimicrobial activity of essential oils of Tanacetum turcomanicum (Krash.) and Tanacetum چکیده کامل

Background & Aim: Tanacetum is a member of Asteraceae family and its twelve species such as Tanacetum walteri are endemic to Iran. In this investigation, chemical compounds and antimicrobial activity of essential oils of Tanacetum turcomanicum (Krash.) and Tanacetum walteri (C.Winkl.) were studied. Experimental: The plants were collected from north Khorasan province of Iran, in spring of 2016. The essential oils were extracted by the hydrodistillation method using clevenger. Identification of the essential oils chemical composition was conducted by GC/MS instrument. Also, Agar well diffusion method was used to investigate its antibacterial effects against E. coli, S. aureus, B. atrophaeus and M. luteus. Results: Essential oil efficiency of T. walteri species was obtained 0.2% v/w. In total 92.84 percent of essence constituents of 43 components were recognized in which α-pinene (22.37%), 1,8-cineole (12.52%), camphor (11.91%) and ß-thujone (4.52%) were recognized as the main constituents. By isolating essence of T. turcomanicum species, 39 constituents of 89.28% of the whole essential oils were recognized with efficiency of 0.3% v/w. Davanone (20.79%), 1,8-cineole (15.63%), p-cymene (10.20%), camphor (10.14%) and borneol (4.95%) were the main components of the essence. The highest antimicrobial activity of the essential oils of T. turcomanicum and T. walteri were observed against M. luteus, B. Atrophaeus and S. aureus, respectively. The essential oil of T.turcumanicum did not show significant activity against E. coli bacterium. Recommended applications/industries: The results showed the environmental influences and the effect of plant species on the amount and type of volatile components of essential oils. Also, antibacterial efficacy shown by these oils provides a scientific basis and thus validates their use as medicinal remedies. Isolation and purification of different phytochemicals may yield to significant antibacterial agents. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - سیاست‌های اقتصادی ترکیه در جمهوری‌های آسیای مرکزی
مهناز گودرزی

پس از فروپاشی اتحاد شوروی و ایجاد خلا قدرت در جمهوری‌های نواستقلال‌یافته آسیای مرکزی این منطقه مورد توجه قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای قرار گرفت که در این میان نقش ترکیه به دلیل پیوندهای تاریخی و فرهنگی با این منطقه دارای اهمیت خاصی است. در این پژوهش تلاش شده است ضمن چکیده کامل

پس از فروپاشی اتحاد شوروی و ایجاد خلا قدرت در جمهوری‌های نواستقلال‌یافته آسیای مرکزی این منطقه مورد توجه قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای قرار گرفت که در این میان نقش ترکیه به دلیل پیوندهای تاریخی و فرهنگی با این منطقه دارای اهمیت خاصی است. در این پژوهش تلاش شده است ضمن نگاهی اجمالی به وضعیت اقتصادی ترکیه و جمهوری‌های آسیای مرکزی، فعالیت‌های اقتصادی ترکیه در این جمهوری‌ها مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - نقش عامل انرژی در روابط ایران و ترکمنستان
فرهاد عطایی حمیدرضا عزیزی

فروپاشی شوروی باعث ایجاد تحول عظیمی در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز شد. از همان زمان وجود ذخایر طبیعی در تعدادی از این کشورها به عنوان عاملی مهم در پیشرفت اقتصادی مورد توجه قرار گرفت. وجود این ظرفیت از سویی سبب جلب توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای به این کشورها شد. از سو چکیده کامل

فروپاشی شوروی باعث ایجاد تحول عظیمی در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز شد. از همان زمان وجود ذخایر طبیعی در تعدادی از این کشورها به عنوان عاملی مهم در پیشرفت اقتصادی مورد توجه قرار گرفت. وجود این ظرفیت از سویی سبب جلب توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای به این کشورها شد. از سوی دیگر محصور بودن این کشورها در خشکی و انحصار روسیه بر خطوط انتقال انرژی، موجب شد که این کشورها نیز برای کاهش وابستگی، در پی شرکای جدید برآیند؛ در این مقاله ترکمنستان به عنوان کشوری از مجموعهی سابق شوروی و ایران به عنوان بازیگر منطقهای و ذینفع در کنشهای انرژی منطقه، مورد توجه قرار گرفته و نقش عامل انرژی در روابط دو کشور بررسی میشود. سؤال این است که عامل انرژی چه نقشی در روابط ایران و ترکمنستان، پس از فروپاشی شوروی داشته است؟ فرضیهی مقاله این است که عامل انرژی باعث همکاری دو کشور و نزدیکی آنها به یکدیگر شده است. در این پژوهش، منابع انرژی دو کشور و جایگاه جهانی و منطقهای آنها و سپس پروژههای مشترک و سرمایهگذاریهای دو کشور در زمینهی بهرهبرداری یا انتقال انرژی معرفی و مورد بررسی قرار میگیرد. در انجام این پژوهش از اخبار خبرگزاریها، آمارهای رسمی و همچنین کتابها و مقالات تحلیلی استفاده شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - کندوکاوی تحلیلی بر نقش فرهنگ در طراحی کالبدمعماری (نمونه موردی خراسان شمالی شهرستان بجنورد)
مجتبی امامی فرامرز حسن پور حسین مهرپویا

در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از چکیده کامل

در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی تاثیرگذار می باشند؟ کدام عوامل فرهنگی در این اقوام بیشترین تاثیر را به ترتیب اولویت در عناصر کالبدی و فضایی منازل در این دو قوم و در این خطه دارد؟ این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی نظری و از جهت روش ﺗﺤﻘﯿﻖ، ترکیبی(ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ، ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ) می باشد. نمونه موردی عناصر کالبدی و فضایی خانه ها شامل ورودی، مهمان خانه، اتاق نشیمن ، مطبخ و ایوان با یکدیگر مقایسه شده و یافته ها نشان می دهد که در خانه های قدیمی اقوام کرمانج نقش محرمیت و ویژگی های جنسیتی در تفکیک پذیری فضاها و مرز بندی ها نمود بیشتری نسبت به خانه های اقوام ترکمن دارد. ویژگی هایی همچون محرمیت ، نقش های جنسیتی، ساختار روابط در خانواده و روابط اجتماعی و شیوه معیشت از جمله ویژگی های فرهنگی هستند که در شکل گیری کالبد سکونت گاه ها در اقوام کرمانج و ترکمن نقش بسزایی داشته اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - سهم ایران از دریای خزر همچنان در‌ هاله‌ای از ابهام
کیومرث یزدان پناه بهادر زارعی محمود واثق فتح اله دهقان

چکیده دریای خزر بزرگترین دریاچه ی جهان میان آسیا و اروپا واقع شده است. این دریا به طور طبیعی به دریاها و اقیانوس‌های جهان راه ندارد. تا سال 1991 خزر دریای ایرانی- شوروی بوده و بر مبنای قراردادهای 1921 و 1940 میان دو کشور مشترک بوده است. دیگر کشورهای جهان نیز دریای خزر چکیده کامل

چکیده دریای خزر بزرگترین دریاچه ی جهان میان آسیا و اروپا واقع شده است. این دریا به طور طبیعی به دریاها و اقیانوس‌های جهان راه ندارد. تا سال 1991 خزر دریای ایرانی- شوروی بوده و بر مبنای قراردادهای 1921 و 1940 میان دو کشور مشترک بوده است. دیگر کشورهای جهان نیز دریای خزر را میان ایران و روسیه مشاع می دانستند. با فروپاشی شوروی همسایگان دریا به 5 کشور افزایش یافته و اختلافات در خصوص رژیم حقوقی این دریا آشکار و هویدا شد. مذاکرات متعدد و متناوبی طی حدود 21 سال توسط کشورهای ساحلی برای حل مشکل رژیم حقوقی خزر صورت گرفته است. در این مقاله مواضع کشورهای ساحلی در مورد رژیم حقوقی دریای خزر را مورد بررسی قرار داده، همچنین موضع ایران در خصوص رژیم حقوقی دریای خزر را مورد مداقه و آسیب‌شناسی قرار می‌دهیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - کندوکاوی تحلیلی بر نقش فرهنگ در طراحی کالبدمعماری (نمونه موردی خراسان شمالی شهرستان بجنورد)
مجتبی امامی فرامرز حسن پور حسین مهرپویا

در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از چکیده کامل

در این پژوهش به تحلیل تطبیقی عوامل فرهنگی اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل فرهنگی در اقوام کرمانج و ترکمن در شکل گیری معماری سکونت گاه های شهرستان بجنورد از استان خراسان شمالی تاثیرگذار می باشند؟ کدام عوامل فرهنگی در این اقوام بیشترین تاثیر را به ترتیب اولویت در عناصر کالبدی و فضایی منازل در این دو قوم و در این خطه دارد؟ این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی نظری و از جهت روش ﺗﺤﻘﯿﻖ، ترکیبی(ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ، ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ) می باشد. نمونه موردی عناصر کالبدی و فضایی خانه ها شامل ورودی، مهمان خانه، اتاق نشیمن ، مطبخ و ایوان با یکدیگر مقایسه شده و یافته ها نشان می دهد که در خانه های قدیمی اقوام کرمانج نقش محرمیت و ویژگی های جنسیتی در تفکیک پذیری فضاها و مرز بندی ها نمود بیشتری نسبت به خانه های اقوام ترکمن دارد. ویژگی هایی همچون محرمیت ، نقش های جنسیتی، ساختار روابط در خانواده و روابط اجتماعی و شیوه معیشت از جمله ویژگی های فرهنگی هستند که در شکل گیری کالبد سکونت گاه ها در اقوام کرمانج و ترکمن نقش بسزایی داشته اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - بررسی عوامل سازمانی مرتبط با درخواست بازنشستگی پیش از موعد (مطالعه موردی: معلمان مقطع ابتدایی شهرستان بندر ترکمن)
حسینعلی بهرامزاده پرویز سعیدی زهرا شاهرودی

این مقاله؛ به تبیین عوامل سازمانی مرتبط با بازنشستگی پیش از موعد معلمان ابتدایی پرداخته است. برای جلوگیری از خروج سرمایه های اصلی هر سازمانی نیاز است که عوامل موثر در این خصوص شناسایی شوند. روش تحقیق پیمایشی، همبستگی بوده، جامعه آماری معلمین مقطع ابتدایی شهرستان بندر تر چکیده کامل

این مقاله؛ به تبیین عوامل سازمانی مرتبط با بازنشستگی پیش از موعد معلمان ابتدایی پرداخته است. برای جلوگیری از خروج سرمایه های اصلی هر سازمانی نیاز است که عوامل موثر در این خصوص شناسایی شوند. روش تحقیق پیمایشی، همبستگی بوده، جامعه آماری معلمین مقطع ابتدایی شهرستان بندر ترکمن؛ برای محاسبه حجم نمونه، از جدول مورگان؛ برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته، و جهت نمونه گیری از روش تصادفی استفاده شد؛ برای شناخت میزان اعتبار از اعتبار صوری و برای پایایی از ضریب آلفای کرونباخ. همچنین از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و برای پردازش داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. یافته نشان می دهند که بین متغیرهای مستقل (عملکرد نامطلوب مدیران- عدم شایسته سالاری- عدم وجود نظارت و ارزشیابی- تبعیض- بی توجهی به مسایل رفاهی - عدم و شناخت نیازهای کارکنان-عدم اطلاع معلمان از نتایج عملکرد خود در سازمان- عدم مطلوبیت محیط کاری- رفتار نامطلوب همکاران) با (متغیر وابسته) درخواست بازنشستگی پیش از موعد در سطح ضریب بیش از 95 درصد رابطه معنادار وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - هیدروپلیتیک رودخانه مرزی اترک و تأثیر آن بر روابط ایران و ترکمنستان
حمیدرضا پاک نژاد متکی عزت اله عزتی

آب شیرین از نزولات آسمانی است و بارش نزولات آسمانی در جهان یکسان نبوده و تابع اقلیم مناطق جغرافیایی است. بخش مهمی از آب های سطحی در امتداد مرزهای جغرافیایی دو یا چند کشور جاری است. غلبه مفهوم ژئواکونومی در استفاده از رودخانه های مرزی، آب های مشترک را به یکی از موضوعات چ چکیده کامل

آب شیرین از نزولات آسمانی است و بارش نزولات آسمانی در جهان یکسان نبوده و تابع اقلیم مناطق جغرافیایی است. بخش مهمی از آب های سطحی در امتداد مرزهای جغرافیایی دو یا چند کشور جاری است. غلبه مفهوم ژئواکونومی در استفاده از رودخانه های مرزی، آب های مشترک را به یکی از موضوعات چالش انگیز در روابط دولت ها و ملت ها تبدیل نموده که رودخانه های مرزی ایران در شمال و جنوب کشور نیز از این قاعده مستثنی نیست. این تحقیق در نظر دارد روشن نماید که ژئواکونومی رودخانه مرزی اترک پس از فروپاشی شوروی سابق و تشکیل کشور ترکمنستان چه تأثیری بر امنیت سیاسی و اقتصادی مناطق ترکمن صحرای ایران و روابط دو کشور دارد؟ برای پاسخ به سوأل مذکور از روش منابع کتابخانه ای و اینترنتی، جمع آوری اسناد و آرشیو موجود و روش میدانی استفاده شده است. تحقیق حاضر براساس این فرضیه شکل گرفته که بین تغییر استراتژی جهانی پس از فروپاشی شوروی سابق و غلبه مفهوم ژئواکونومی، استفاده از آب رودخانه مرزی اترک بیشتر و اهمیت آن را در روابط بین ایران و ترکمنستان، دو چندان نموده است. نتایج بدست آمده حاکیست که ایران در منطقه نیمه خشک خاورمیانه و جنوب غربی آسیا قرار دارد و متوسط بارش سالانه آن 200 میلی متر است و توسعه کمی و کیفی آن، کنترل آبهای مرزی را ضروری نموده است. ترکمنستان نیز کشوری کم آب و دارای اقلیم بیابانی که صد درصد منابع آبی آن از کشورهای همسایه تأمین شده و رودخانه مرزی اترک دومین منبع تأمین آب شیرین آن است. برداشت بی رویه آب توسط ترکمنستان و نداشتن رژیم حقوقی مناسب، زمینه چالش و منازعه بر سر آن در روابط بین دو کشور سایه انداخته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - ارزیابی پایداری زیست محیطی در نواحی شهری با استفاده از فن تصمیم گیری چند معیاره تخصیص خطی (مطالعه موردی: شهر بندرترکمن)
سید رضا حسین زاده رضا خسروی بیگی مصطفی ایستگلدی رضا شمس الدینی

ارزیابی پایداری زیست محیطی، به عنوان یکی از مهمترین ابزار در فرآیند برنامه ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها امری اجتناب ناپذیر است. با توجه به تغییرات همه جانبه و سریعی که در شهرهای ایران از چند دهه گذشته شروع و در حال انجام است چکیده کامل

ارزیابی پایداری زیست محیطی، به عنوان یکی از مهمترین ابزار در فرآیند برنامه ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها امری اجتناب ناپذیر است. با توجه به تغییرات همه جانبه و سریعی که در شهرهای ایران از چند دهه گذشته شروع و در حال انجام است، ارزیابی پایداری زیست محیطی شهرها برای دستیابی به یک برنامه ریزی شهری مناسب و در عین حال همگام با متغیرهای محیط طبیعی ضروری به نظر می رسد. به همین دلیل هدف این مقاله روشی مناسب و جامع برای انتخاب شاخص ها و سنجش و ارزیابی میزان پایداری زیست محیطی در شهرهاست و شهر بندرترکمن بعنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شده است. در ابتدای مقاله به بیان ادبیات موضوع در زمینه ارزیابی پایداری زیست محیطی پرداخته شده و سپس روش تصمیم گیری چند معیاره تخصیص خطی در نواحی پنجگانه شهری بندرترکمن آزمون، معرفی و تحلیل گردیده است. از آنجایی که هدف اصلی تحقیق ارزیابی و اولویت بندی پایداری زیست محیطی در نواحی شهری می باشد، نتایج بدست آمده از گام های مختلف مدل تخصیص خطی در قالب برنامه ریزی صفر و یک نشان می دهد که از بین نواحی پنجگانه بندر ترکمن، ناحیه 5 در اولویت نخست و نواحی 1، 4، 3 و 2 در اولویت های بعدی از نظر پایداری زیست محیطی قرار گرفتند. با این تفاسیر آگاهی از وضعیت پایداری زیست محیطی نواحی مختلف شهری و شناخت وضع موجود می تواند نقش مهمی در ارتقای مدیریت و برنامه ریزی و تخصیص بهینه منابع جهت بهبود رفاه ساکنین و حل مشکلات آنها داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - اثر ضد سرطانی عصاره گیاه درمنه ترکمنی(Artemisia turcomanica) بر رده سلولی سرطان پستان (MCF-7)
زهرا کشتمند سیده نرگس نعیمی اردشیر حسام پور

10.30495/jdb.2022.1959151.1304

شیوع سرطان و عوارض جانبی روش‌های درمانی، علاقه رو به رشدی برای استفاده از گیاهان به عنوان یک منبع امیدوار‌کننده درمان فراهم کرده است. استفاده از گیاهان دارویی در طب سنتی از دیرباز حائز اهمیت بوده و بسیاری از این گیاهان دارویی دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضدسرطانی می‌باشن چکیده کامل

شیوع سرطان و عوارض جانبی روش‌های درمانی، علاقه رو به رشدی برای استفاده از گیاهان به عنوان یک منبع امیدوار‌کننده درمان فراهم کرده است. استفاده از گیاهان دارویی در طب سنتی از دیرباز حائز اهمیت بوده و بسیاری از این گیاهان دارویی دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضدسرطانی می‌باشند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات ضدسرطانی عصاره گیاه درمنه ترکمنی (Artemisia turcomanica) بر رده سلولی سرطان پستان (MCF-7) و اثر آن بر بیان ژن‌های bcl2 و Bax می‌باشد. در این مطالعه تجربی، اثر عصاره هیدروالکلی گیاه درمنه ترکمنی بر زنده‌مانی و بیان ژن‌های Bax و Bcl2 در سلول‌های سرطان پستان MCF-7‌‌‌‌‌بررسی شد. بدین منظور سلول‌های سرطان پستان رده MCF-7کشت شده و توسط عصاره هیدروالکلی درمنه ترکمنی)با غلظت‌های مختلف(، به مدت ۲۴، ۴۸و ۷۲ ساعت تیمار شدند. تاثیر عصاره بر زنده‌مانی سلول‌ها با روشMTT ارزیابی‌شد. در ادامه استخراج RNA انجام و پس از سنتز cDNA ، میزان بیان ژن‌های Bax و Bcl2 با روشReal-time PCR سنجیده شد. این پژوهش نشان داد که با افزایش غلظت و زمان،زنده‌مانی سلول‌ها کاهش معنی‌داری نسبت به نمونه‌های کنترل داشتندهمچنین نتایج Real-time PCR نشان داد که بیان ژن‌های BaxوBcl2 در زمان‌های ۴۸ و ۷۲ ساعت به‌طور معنی‌داری نسبت به نمونه کنترل تغییر یافت.نتایج نشان داد که عصاره گیاه درمنه ترکمنی دارای اثرات سیتوتوکسیک و آپوپتوتیک بر رده سلولی MCF-7می‌باشد، به‌طوری که با انجام مطالعات بیشتر می‌توان از عصاره این گیاه به عنوان یک محصول بیولوژیک ضد سرطانی در درمان سرطان بهره برد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - تحلیل بن‌مایه‌ها‌ی اسطوره‌ای حماسة گوراوغلی ترکمن
عبدالله واثق عباسی بایرام مراد مرادی

10.30495/mmlq.2022.690418

حماسة گوراوغلی ترکمن از جمله آثاری‌ است که ردّ پای اساطیر کهن در آن وجود دارد. از آنجا که آثار حماسی، پیوندی ناگسستنی با اساطیر دارند، واکاوی درون‌مایه‌های اساطیری در این اثر، دور از ذهن نیست. اساطیر در بطن و متن حماسه قرار دارند و این امر ناشی از باور و فرهنگ یک قوم به چکیده کامل

حماسة گوراوغلی ترکمن از جمله آثاری‌ است که ردّ پای اساطیر کهن در آن وجود دارد. از آنجا که آثار حماسی، پیوندی ناگسستنی با اساطیر دارند، واکاوی درون‌مایه‌های اساطیری در این اثر، دور از ذهن نیست. اساطیر در بطن و متن حماسه قرار دارند و این امر ناشی از باور و فرهنگ یک قوم به آیینی ویژه است. در این مقاله بن‌مایه‌های اساطیری در حماسة گوراوغلی ترکمن با روش توصیفی ـ تحلیلی بررسی می‌شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بازتاب بن‌مایه‌های اساطیری کهن از جمله اسطورة تولد عجیب پهلوان (از گور بیرون آمدن)، راهنما یا پیر دانا، نبرد با اژدها (اژدهاکشی)، فیل‌اوژنی، گذر از آب به همراه اسب، اسب دریایی گوراوغلی (قیرآت)، وجود پریان و جادو در این حماسه چشم‌گیر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - نقد اسطوره‌شناختی نمایشنامه «دلی بای و آهو» اثر عباس معروفی
محمد علی محمودی کمال الدین ارخی

در مقاله حاضر به بررسی اسطوره‌شناختی نمایشنامه دلی بای و آهو، اثر عباس معروفی پرداخته‌ایم. گمان ما بر این است که معروفی برای نیل به شناختی عمیق‌تر از فرهنگ و ارزش‌های قوم ترکمن، این نمایشنامه را بر بنیاد اسطوره‌های این قوم پدید آورده است و بدون کشف و تحلیل این اسطوره‌ها چکیده کامل

در مقاله حاضر به بررسی اسطوره‌شناختی نمایشنامه دلی بای و آهو، اثر عباس معروفی پرداخته‌ایم. گمان ما بر این است که معروفی برای نیل به شناختی عمیق‌تر از فرهنگ و ارزش‌های قوم ترکمن، این نمایشنامه را بر بنیاد اسطوره‌های این قوم پدید آورده است و بدون کشف و تحلیل این اسطوره‌ها توفیقی در ورود به ژرفای اثر نخواهیم داشت؛ لذا مسأله اصلی ما در این مقاله این است که این نمایشنامه تا چه اندازه و چگونه از اسطوره‌های ترکمنی برای انتقال پیام خود بهره برده است. از این رو پس از معرفی اجمالی اسطوره‌ها و نمایشنامه دلی بای و آهو به استخراج، بررسی و تحلیل اسطوره‌های موجود در نمایشنامه پرداخته‌ایم. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که نویسنده، طرح این نمایشنامه را با استفاده از اساطیر، باورها و آداب و رسوم ترکمنی پی‌ریزی کرده است. بیشتر اساطیر این نمایشنامه مربوط به دوران قبل از اسلام ترکمن‌ها است؛ دورانی که آنها معتقد به آیین شامانیسم بودند. اندیشه اساسی که در سراسر اثر بازتاب دارد، باور اساطیری مربوط به روح مرده و تاثیر آن در زندگی بشر است؛ از دیگر اسطوره‌ها و باورهای اساطیری موجود در اثر می‌توان به باورهای شامانیستی، نظیر اعتقاد به آسمان، پرستش ارواح نیاکان و پرستش طبیعت (کوه، ماه و...) اشاره کرد. روش این پژوهش توصیفی_ تحلیلی و متکی بر مطالعات کتابخانه‌ای است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - بررسی معیار های مکانی موثر در انسجام اجتماعی گروههای قومی شهر بندر ترکمن
مجتبی رفیعیان رضا احمدیان عبدالجلیل قزل

این مقاله با هدف بررسی عوامل مکانی موثر و درجه اهمیت آنها در انسجام گروههای قومی شهر بندر ترکمن صورت گرفت. به این ترتیب گروههای قومی مطالعه شده یعنی قزاقها، ترک ها، ترکمن ها، و فارس ها انتخاب و میزان انسجام اجتماعی آنها بررسی گردید. همچنین وجود یا عدم وجود تاثیر برخی از چکیده کامل

این مقاله با هدف بررسی عوامل مکانی موثر و درجه اهمیت آنها در انسجام گروههای قومی شهر بندر ترکمن صورت گرفت. به این ترتیب گروههای قومی مطالعه شده یعنی قزاقها، ترک ها، ترکمن ها، و فارس ها انتخاب و میزان انسجام اجتماعی آنها بررسی گردید. همچنین وجود یا عدم وجود تاثیر برخی از متغیر های شخصی بر میزان درک انسجام اجتماعی از سوی گروههای قومی سنجش شد. حجم نمونه شامل 225 نمونه عدد و جمع آوری داده ها از طریق پر کردن پرسشنامه و یا مصاحبه رودر رو و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده میزان انسجام اجتماعی گروههای قومی مذکور، پایین تر از سطح متوسط 1 < /2 71< )5 با میانه نظری 3) ارزیابی شد. در بین 3 عامل سازنده انسجام اجتماعی، هیچ یک از عوامل سه گانه در انسجام گروههای قومی نقش موثر ی نداشتند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - بررسی اثر ریشه گیاه دیوخار ترکمنی (Lycium depressum) بر بیان ژن‌های Bcl2، Bax و ارزیابی فعالیت کاسپازهای 3 و 6 در سلول‌های سرطانی دهانه رحم (هلا)
یاسمین خانی طاهره ناجی سهیلا زمانلوی بنیسی سعید محمدی معتمد

10.22034/ascij.2023.1979055.1463

سرطان رحم سومین علت مرگ ناشی از سرطان، در زنان می باشد. پس از سرطان سینه، سرطان گردن رحم شایع ترین سرطان در زنان است. امروزه به دلیل عوارض جانبی متعدد شیمی درمانی و پرتو درمانی که در اثر استفاده از آنها برای بیمار ایجاد می‌شود و همچنین مقاومت سلول‌های سرطانی به درمان ها چکیده کامل

سرطان رحم سومین علت مرگ ناشی از سرطان، در زنان می باشد. پس از سرطان سینه، سرطان گردن رحم شایع ترین سرطان در زنان است. امروزه به دلیل عوارض جانبی متعدد شیمی درمانی و پرتو درمانی که در اثر استفاده از آنها برای بیمار ایجاد می‌شود و همچنین مقاومت سلول‌های سرطانی به درمان های رایج باعث شده است که محققین رو به داروهای جدید با اثر بیشتر و سمیت کمتر بیاورند. هدف از بررسی حاضر ارزیابی اثر ریشه گیاه دیوخار ترکمنی بر بیان ژن‌های Bcl2، Bax و ارزیابی فعالیت کاسپازهای 3 و 6 در سلول‌های سرطانی دهانه رحم(هلا) بود. در این مطالعه ابتدا عصاره گیاه دیوخار ترکمنی به روش خیساندن بدست آمد، در ادامه سلول‌های سرطانی گردن رحم تهیه و کشت داده شدند، به منظور محاسبه دوز بهینه اثر بخشی عصاره از تکنیک MTT استفاده شد. غلظت‌های 25 و 50 میلی‌گرم/میلی‌لیتر به عنوان دوزهای بهینه انتخاب شدند. سپس ارزیابی بیان ژن‌های Bcl2 ، Baxتوسط تکنیک Real-time PCR انجام شد. در ادامه به منظور ارزیابی فعالیت کاسپازهای 3 و 6 در دوزهای موثر عصاره بر روی سلول‌های سرطانی دهانه رحم (هلا) اثر داده شدند و با استفاده از تکنیک ایمونوسیتوشیمیICC) ) بیان پروتئین اندازه گیری شد. نتایج این پژوهش نشان داد که ریشه گیاه دیوخار ترکمنی می‌تواند تغییراتی در بیان ژن‌های مهم Bcl2 و Bax در مسیر القاء آپوپتوز ایجاد نماید. علاوه بر این بیان پروتئین کاسپاز 3 و 6 را در سلول‌های سرطانی افزایش می دهد. پس می‌توان امید داشت در تحقیقات تکمیلی بر روی عصاره ریشه گیاه دیوخار ترکمنی به عنوان یک کاندید در درمان طب مکمل مد نظر قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - مطالعه شکاف ارزشی بین نسلی زنان قوم ترکمن بر حسب نقش ویژگی‌های فردی و عوامل زمینه‌ای (مقایسه بین نسلی مادران دهه‌ی پنجاه و دختران دهه‌ی هشتاد)
مهشید رفیع نژاد مهرداد جواهری پور زهرا قاسمی

مارگارت مید معتقد است تغییرات وسیع و عمیق اجتماعی-فرهنگی، شرایط رشد و تربیت نسل جوان را متفاوت از شرایط والدین می سازد؛ در نتیجه یک فاصله ی نسلی به وجود می آید که باعث تفاوت های ارزشی بین دو نسل می شود. هدف مقاله ی حاضر نیز بررسی نقش ویژگی های فردی و عوامل زمینه ای در چکیده کامل

مارگارت مید معتقد است تغییرات وسیع و عمیق اجتماعی-فرهنگی، شرایط رشد و تربیت نسل جوان را متفاوت از شرایط والدین می سازد؛ در نتیجه یک فاصله ی نسلی به وجود می آید که باعث تفاوت های ارزشی بین دو نسل می شود. هدف مقاله ی حاضر نیز بررسی نقش ویژگی های فردی و عوامل زمینه ای در تفاوت یابی اولویت های ارزشی دو نسل از زنان است. روش پژوهش کمًی-پیمایش است که برای آزمون فرضیه ها از آماره های تی دو گروه مستقل و آنالیز واریانس دوطرفه و سطح معناداری استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته شامل 46 سؤال است که با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 20 روایی سازه 66/0 و پایایی آن 92/0 برآورد شد. جامعه آماری پژوهش شامل 173264 نفر از زنان متأهل ساکن شهر گنبدکاووس با قومیت ترکمن در سال 1400 است که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله تعداد 200 زن دهه ی پنجاه(مادران) و 200 زن دهه ی هشتاد(دختران) به عنوان نمونه انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان داد که بین نسل مادران و نسل دختران به لحاظ ارزشی های مادی 14/12 درصد و به لحاظ ارزش های فرامادی 18/17 درصد تفاوت ارزشی وجود دارد. نتایج تحقیق بر اساس مقایسه بیشینه تفاوت میانگین ها نشان داد که بین شغل، شغل همسر، وضعیت مسکن، سطح تحصیلات، سطح تحصیلات همسر و سطح درآمد نسل مادران و نسل دختران به لحاظ اولویت ارزش های مادی و فرامادی تفاوت معناداری وجود دارد و ارزش های مادی و فرامادی برای نسل دختران در مقایسه با نسل مادران از اهمیت بالاتری برخوردار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - بازخوانی ابعاد توسعه پایدار در پوشاک سنتی ترکمنان ایران
مهشید مسیبی مریم مونسی سرخه

افزایش مفرط نابرابری، فقر و گرسنگی در جهان؛ نتایج منفی سیاست‌های تعدیل ساختاری در مقابله با بحران اقتصاد جهانی؛ تخریب بی‌رویه‌ی محیط ‌زیست در نتیجه استفاده از تکنولوژی؛ سه دسته‌ی کلی از عواملِ زمینه‌ساز ترویج تفکرِ توسعه پایدار بودند. توسعه پایدار امری است پیچیده‌ که اب چکیده کامل

افزایش مفرط نابرابری، فقر و گرسنگی در جهان؛ نتایج منفی سیاست‌های تعدیل ساختاری در مقابله با بحران اقتصاد جهانی؛ تخریب بی‌رویه‌ی محیط ‌زیست در نتیجه استفاده از تکنولوژی؛ سه دسته‌ی کلی از عواملِ زمینه‌ساز ترویج تفکرِ توسعه پایدار بودند. توسعه پایدار امری است پیچیده‌ که ابعاد گسترده‌ای دارد و برای تحقق آن در حیطه پوشاک و منسوجات که در ایران سابقه طولانی ندارد، شناخت و منظور کردن ملاحظات فرهنگ قومی و دانش بومی مردم محلی در فرآیند آن لازم است. در این پژوهش مفهوم سنتی توسعه پایدار با سه بُعد زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی بسط پیدا کرده و دو بُعد فرهنگی و زیبایی‌شناسی نیز در پوشاک بررسی شده است. ترکمنان از معدود اقوام ساکن ایران هستند که درپی حفظ فرهنگ و آداب بومی و منطقه‌‌ای خویشند و هنوز هم از لباس‌های سنتی خود استفاده می‌کنند. آشنایی هرچه بیشتر با اسلوب‌ها و مواد اولیه تهیه پارچه، پوشاک و الگوهای مصرف ترکمنان، شناسایی و به‌کارگیری پتانسیل فرهنگ و دانش بومی، منسوجات و لباس‌های ترکمنان را به‌ همراه دارد که دستیابی به پاسخ چگونگی پایداری در لباس قوم ترکمن و تدوین روش‌های صحیح پایداری در صنعت پوشاک ایران محقق می‌سازد. گردآوری اطلاعات این تحقیق کتابخانه‌ای است، از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش تحلیلی-توصیفی است. نتایج حاصل این پژوهش نشان داده است که تمامی مراحل تولید پارچه و پوشاک، مصرف و نگهداری آن در قوم ترکمن ایران با اهداف توسعه پایدار هم‌سو است و ابعاد آن در فرهنگ و سبک زندگی ترکمنان نهفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - هیدروپلیتیک اترک و تأثیر آن بر روابط دیپلماتیک ایران و ترکمنستان در راستای توسعه امنیت ملی
رضا فرهادی مسعود مطلبی علی محمدزاده

10.30495/psq.2023.1994724.2230

در عصر حاضر و بالاخص در دهه‌های اخیر، آب به عنوان یک فاکتور مهم راهبردی در سیاست خارجی و امنیتی دولت‌ها و ملت‌ها محسوب می‌گردد. در چنین شرایطی آب شیرین به عنوان یک منبع تجدیدناپذیر و غیرقابل بازتولید، این رقابت را به سطح بالایی از سیاست خارجی می-کشاند، این عامل در رودخا چکیده کامل

در عصر حاضر و بالاخص در دهه‌های اخیر، آب به عنوان یک فاکتور مهم راهبردی در سیاست خارجی و امنیتی دولت‌ها و ملت‌ها محسوب می‌گردد. در چنین شرایطی آب شیرین به عنوان یک منبع تجدیدناپذیر و غیرقابل بازتولید، این رقابت را به سطح بالایی از سیاست خارجی می-کشاند، این عامل در رودخانه های مرزی به بحران جدی و تنش بین کشورها تبدیل شده است. کشور ترکمنستان که حجم عمده‌ی خاکش را صحرای قره‌قوم تشکیل داده است، در دوران مختلف آب مورد نیاز خود را از آب‌های مشترک و فرامرزی تهیه نموده است. نیاز شدید دو کشور به آب رود اترک در دو دوره‌ی قبل و بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی همواره از مسائل بحث‌برانگیز دو کشور بوده است. این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی می‌کوشد پاسخگوی این سوال باشد که چالش-های سیاسی- امنیتی ایران و ترکمنستان در مورد بهره‌برداری مشترک از اترک و هیدروپلیتیک آن چیست؟ یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که، دیپلماسی حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران در مورد اترک در دو دوره‌ی قبل و بعد از فروپاشی شوروی، تسامح، تساهل و دوری از تنش بوده و همین امر باعث بهره‌وری جسورانه و بیشتر ترکمنستان از اترک، خارج از قواعد حقوقی بین‌المللی شده است. بر این اساس ایران باید رویکرد تازه‌ای را نسبت به هیدروپلیتیک اترک در پیش گیرد و دو کشور با ارائه راهکارهای مناسب، کشمکش‌های قریب‌الوقوع و احتمالی را به همکاری و توسعه تبدیل کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - بررسی فعالیتهای نوگرایانه عصر پهلوی اول در منطقه ترکمن صحرا
احمد سردارزاده مجد امیر اکبری رجبعلی وثوقی مطلق

ترکمن صحرا منطقه ای در غرب استان گلستان است که در ساحل جنوب شرقی دریای خزر و در جلگه‌ای وسیع بنام جلگه گرگان همجوار با تالاب گمیشان قرار گرفته است. ترکمن صحرا در حال حاضر شامل 2 شهرستان به نام های بندرترکمن و گمیشان می باشد . نام قبلی بندرترکمن ، بندر شاه که در سال 135 چکیده کامل

ترکمن صحرا منطقه ای در غرب استان گلستان است که در ساحل جنوب شرقی دریای خزر و در جلگه‌ای وسیع بنام جلگه گرگان همجوار با تالاب گمیشان قرار گرفته است. ترکمن صحرا در حال حاضر شامل 2 شهرستان به نام های بندرترکمن و گمیشان می باشد . نام قبلی بندرترکمن ، بندر شاه که در سال 1358 از نظر تقسیمات سیاسی از زیر مجموعه گرگان خارج شده و به‌صورت شهرستان مستقلی با همین نام درآمد و گمیشان با مرکزیت گمیش تپه در شمال این صحرا قرار دارد . سیاست های نوگرایی و تجدد خواهی رضا شاه و به تبع آن عینیت یافتن قانون بلدیه در ترکمن صحرا مانند سایر مناطق کشور همراه با استقرار و احداث بندر و راه آهن و رفت و آمدهای فراوان ناشی از آن ، علاوه بر تغییر ظاهر در حوزه شهرسازی و ایجاد زیرساخت ها ، تغییرات و تحولات عمیق اجتماعی را نیز بنیان نهاده و موجب تغییراتی مشهود در ساختار فرهنگی و سنتی مردمان این دیار گردید که از آن جمله بحث تبدیل مدارس قدیمی به مدارس جدید و تغییر شیوه آموزش بوده است . در این مقاله اقدامات نوگرایانه پهلوی اول و اهداف رضا شاه از این اقدامات که اصلی ترین آن تغییر فرهنگ سنتی و محدود ساختن قوم ترکمن بوده است بررسی می گردد . پرونده مقاله

فهرست مقالات ترکمن

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی