فهرست مقالات تجزیه به مؤلفه‌های اصلی

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های بومی برنج (Oryza sativa L.) بر اساس صفات فیزیولوژیک
  محمدرضا جعفری تلوباغی نسیم رنج‎کش مرتضی سام دلیری
  گیاه برنج یکی از مهمترین محصولات کشاورزی ایران و جهان است. بررسی اثر متقابل ژنوتیپ * محیط و شناسایی ارقام پایدار و پرمحصول در شرایط محیطی مختلف، اهمیت زیادی در اصلاح نبات دارد. در همین راستا آزمایشی با تعداد 30 ژنوتیپ بومی برنج در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تک چکیده کامل

  گیاه برنج یکی از مهمترین محصولات کشاورزی ایران و جهان است. بررسی اثر متقابل ژنوتیپ * محیط و شناسایی ارقام پایدار و پرمحصول در شرایط محیطی مختلف، اهمیت زیادی در اصلاح نبات دارد. در همین راستا آزمایشی با تعداد 30 ژنوتیپ بومی برنج در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1395-96 به اجرا درآمد. یادداشتبرداری برخی صفات مهم زراعی و مورفولوژیکی، همچون ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه، تعداد کل دانه، تعداد دانه پر، تعداد دانه پوک، وزن هزار دانه، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، شاخص کلروفیل و طول دوره رویش صورت پذیرفت. نتایج تجزیه واریانس حاکی از تفاوت معنی‌دار بین ژنوتیپها در سطح احتمال یک درصد برای تمامی صفات مورد بررسی بود. همچنین معنیدار بودن مقایسه میانگین تیمارها برای تمامی صفات مورفولوژیک مورد مطالعه، بیانگر وجود تنوع کافی برای تمامی خصوصیات مورد بررسی در ژنوتیپهای مورد مطالعه در منطقه ساری بود. تجزیه خوشه‌ای به روش UPGMA و با معیار فاصله اقلیدسی برای صفات مورد بررسی، ژنوتیپهای مورد مطالعه را در سه گروه تفکیک کرد. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که پنج مؤلفه اول 199/82 درصد از تغییرات کل داده‌ها را توجیه نمودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - شناسایی ژنوتیپ های کلزای متحمل به سرما با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش تحت تأثیر کاربرد هیومیک اسید
  شیرین علیزاده آرش روزبهانی امیرحسین شیرانی راد محمدرضا حاج سیدهادی
  10.30495/JCEP.2023.1923621.1773
  به منظور شناسایی تحمل به سرما در ژنوتیپ های کلزا با کاربرد هیومیک اسید بر اساس شاخص های تحمل به تنش، آزمایشی در سال 97-1396 و 98-1397 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تن چکیده کامل

  به منظور شناسایی تحمل به سرما در ژنوتیپ های کلزا با کاربرد هیومیک اسید بر اساس شاخص های تحمل به تنش، آزمایشی در سال 97-1396 و 98-1397 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تنش سرما به صورت عامل تاریخ کاشت در دو سطح شامل 10 مهر ماه و 10 آبان ماه، و عامل هیومیک اسید نیز در دو سطح شامل عدم کاربرد ( محلول پاشی آب خالص) و کاربرد (محلول پاشی با غلظت 1/5 در هزار در مرحله 4 تا 6 برگی) به عنوان عوامل اصلی به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی استفاده شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که بین ژنوتیپ های کلزا از نظر شاخص های تحمل به تنش تنوع وجود دارد. بر اساس نتایج مقایسه میانگین ها ژنوتیپ سوم (WRL-95-07) در هر دو محیط تنش و عدم تنش سرما و همچنین کاربرد و عدم کاربرد هیومیک اسید نسبت به سایر ژنوتیپ ها عملکرد بالایی را نشان داد. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد شاخص های میانگین تولید شاخص بهره وری (MP)، میانگین هندسی (GMP)، میانگین هارمونیک (HARM) و شاخص تحمل خشکی (STI)، بیشترین همبستگی معنی دار را با عملکرد دانه در شرایط نرمال و تنش داشتند. تجزیه به مؤلفه های اصلی توانست بین شاخص های معرفی کننده ژنوتیپ های متحمل با شاخص های معرفی کننده ژنوتیپ های حساس تفاوت قایل شود و بر این اساس تجزیه کلاستر، 10 ژنوتیپ کلزا را در 3 گروه قرار داد. درنتیجه ژنوتیپ WRL-95-07برای شرایط تنش و عدم تنش با کاربرد هیومیک اسید عملکرد مناسبی داشت و در رتبه بعدی ژنوتیپ WRL-95-12 تحت شرایط تنش با کاربرد هیومیک اسید می تواند عملکرد مطلوبی نسبت به سایر ژنوتیپ ها داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - ارزیابی تحمل به تنش آبی ارقام و لاین‌های سورگوم بر اساس شاخص های جوانه‌زنی
  افشین زمانی یحیی امام احسان شاکری
  تنش آبی یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد اختلال در مراحل رشدی گیاه به‌ویژه مرحله جوانه‌زنی است. به منظور ارزیابی اثر تنش آبی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاهچه سورگوم، آزمایشی در سال 1394 در آزمایشگاه غلات دانشکده‌ کشاورزی دانشگاه شیراز، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی چکیده کامل

  تنش آبی یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد اختلال در مراحل رشدی گیاه به‌ویژه مرحله جوانه‌زنی است. به منظور ارزیابی اثر تنش آبی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاهچه سورگوم، آزمایشی در سال 1394 در آزمایشگاه غلات دانشکده‌ کشاورزی دانشگاه شیراز، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح تنش آبی (0، 08/1- بار و 32/4- بار) و 43 رقم و لاین سورگوم بودند. نتایج نشان داد اثر رقم، تنش آبی و اثر متقابل دو عامل بر کلیه شاخص‌های مورد بررسی معنی‌دار بود. همچنین نتایج بیانگر تنوع گسترده‌ ارقام و لاین‌ها از نظر بنیه بذر بود. ارزیابی تحمل به تنش نشان داد شاخص STIدارای همبستگی مثبت و معنی‌داری با شاخص بنیه بذر در شرایط عدم تنش و تنش شدید بود. بر اساس تجزیه به مؤلفه‌های اصلی سورگوم شیرین، قلمی هرات، اسپیدفید مغان، اسپیدفید و پگاه و لاین شماره 19 (KDFGS19) به‌عنوان ژنوتیپ‌های متحمل شناخته شدند. از ویژگی‌های این ژنوتیپ‌ها داشتن بنیه برتر بود.به‌نظر می‌رسد روش تجزیه به مؤلفه‌های اصلی و کاربرد شاخص‌های تحمل نیز بتواند در شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل در مرحله جوانه‌زنی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - ارزیابی ژنوتیپ‌های برنج (Oryza sativa L.) بر اساس برخی شاخص‌های مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی
  نسیم رنج کش مرتضی سام دلیری پوریا مظلوم امیرعباس موسوی ولی الله رامئه
  برنج یکی از مهمترین محصولات غذایی است که غذای ثابت بیش از نیمی از جمعیت جهان را شامل می‌شود. هدف از این مطالعه بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی صفاتی نظیر ارتفاع گیاه، طول خوشه، تعداد پنجه مؤثر، تعداد کل دانه، تعداد دانه‎ پر، تعداد دانه پوک، وزن هزار دانه، عملکرد بیول چکیده کامل

  برنج یکی از مهمترین محصولات غذایی است که غذای ثابت بیش از نیمی از جمعیت جهان را شامل می‌شود. هدف از این مطالعه بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی صفاتی نظیر ارتفاع گیاه، طول خوشه، تعداد پنجه مؤثر، تعداد کل دانه، تعداد دانه‎ پر، تعداد دانه پوک، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد اقتصادی، شاخص برداشت، شاخص کلروفیل، دوره رشد، فنول کل، ظرفیت آنتی‎اکسیدانی بر اساس 2،2-دی فنیل-1-پیکریل هیدرازیل (DPPH)، با 30 ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوک‎ کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه برنج آمل بود. نتایج نشان داد که ارقام آمل 1 و بیجار از ایران به‌ترتیب دارای فعالیت آنتی‎اکسیدانی و محتوای فنول کل بالاتری نسبت سایر نمونه‎های مرور شده در این تحقیق بودند. بالاترین تعداد دانه کل، پر و وزن هزار دانه در ژنوتیپ IR56 مشاهده شد. ژنوتیپ ها بر اساس صفات زراعی و با روش UPGMA به پنج خوشه تقسیم شدند. بیشترین میانگین عملکرد مربوط به خوشه چهارم و کمترین آن مربوط به خوشه پنجم بود. تجزیه و تحلیل مؤلفه اصلی، 01/79 درصد از تغییرات کل را توجیه کرد که صفات عملکرد اقتصادی، تعداد دانه کل و تعداد دانه پر بیشترین نقش را ایفا نمودند. دو جزء اصلی، 43 درصد اطلاعات مربوط به داده های خام از صفات مرتبط با عملکرد را ارائه دادند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که استفاده از صفاتی مانند عملکرد اقتصادی، تعداد دانه کل و تعداد دانه پر می تواند به‌عنوان یک استراتژی اصلاحی جهت نیل به ارقام برنج با عملکرد بالا به کار گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - ارزیابی تحمل به تنش آبی ارقام و لاین‌های سورگوم بر اساس شاخص های جوانه‌زنی
  افشین زمانی یحیی امام احسان شاکری
  تنش آبی یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد اختلال در مراحل رشدی گیاه به‌ویژه مرحله جوانه‌زنی است. به منظور ارزیابی اثر تنش آبی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاهچه سورگوم، آزمایشی در سال 1394 در آزمایشگاه غلات دانشکده‌ کشاورزی دانشگاه شیراز، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی چکیده کامل

  تنش آبی یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد اختلال در مراحل رشدی گیاه به‌ویژه مرحله جوانه‌زنی است. به منظور ارزیابی اثر تنش آبی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاهچه سورگوم، آزمایشی در سال 1394 در آزمایشگاه غلات دانشکده‌ کشاورزی دانشگاه شیراز، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح تنش آبی (0، 08/1- بار و 32/4- بار) و 43 رقم و لاین سورگوم بودند. نتایج نشان داد اثر رقم، تنش آبی و اثر متقابل دو عامل بر کلیه شاخص‌های مورد بررسی معنی‌دار بود. همچنین نتایج بیانگر تنوع گسترده‌ ارقام و لاین‌ها از نظر بنیه بذر بود. ارزیابی تحمل به تنش نشان داد شاخص STIدارای همبستگی مثبت و معنی‌داری با شاخص بنیه بذر در شرایط عدم تنش و تنش شدید بود. بر اساس تجزیه به مؤلفه‌های اصلی سورگوم شیرین، قلمی هرات، اسپیدفید مغان، اسپیدفید و پگاه و لاین شماره 19 (KDFGS19) به‌عنوان ژنوتیپ‌های متحمل شناخته شدند. از ویژگی‌های این ژنوتیپ‌ها داشتن بنیه برتر بود.به‌نظر می‌رسد روش تجزیه به مؤلفه‌های اصلی و کاربرد شاخص‌های تحمل نیز بتواند در شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل در مرحله جوانه‌زنی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - ارزیابی و انتخاب ژنوتیپ‌های مختلف چغندرقند جهت کشت زمستانه در استان خراسان رضوی
  مهسا فاضل محمدرضا عظیمی مسعود احمدی محمد آرمین حسن حمیدی
  به‌منظور ارزیابی و انتخاب مناسبترین ژنوتیپ‌ چغندر‌قند در کشت زمستانه، 18 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار به طور جداگانه در دو منطقه جوین و تربت‌جام در سال زراعی 99-1398 مورد بررسی قرار گرفت. در منطقه جوین 1/94 درصد و در تربت‌جام 90 درصد از کل تنوع چکیده کامل

  به‌منظور ارزیابی و انتخاب مناسبترین ژنوتیپ‌ چغندر‌قند در کشت زمستانه، 18 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار به طور جداگانه در دو منطقه جوین و تربت‌جام در سال زراعی 99-1398 مورد بررسی قرار گرفت. در منطقه جوین 1/94 درصد و در تربت‌جام 90 درصد از کل تنوع موجود در بین داده‌ها توسط سه مؤلفه توجیه شد که طبق این نتایج صفات درصد قند ملاس، محتوی سدیم، ضریب استحصال شکر و عملکرد ریشه به‌عنوان معیارهای مناسب در انتخاب ژنوتیپ‌ها جهت کشت زمستانه بیشترین تأثیر را در مؤلفه‌های اول تا سوم داشتند. تجزیه خوشه‌ای به روش Ward نشان داد، ژنوتیپ‌های مورد بررسی در هر دو منطقه جوین و تربت‌جام در سه خوشه قرار گرفتند. در منطقه جوین در خوشه اول ژنوتیپ FDIR19B3021 و در تربت‌جام ژنوتیپ FDIR19B4028، در خوشه دوم ژنوتیپ‌ها SBSI-6 و SVZA2019-JD0402 به ترتیب برای منطقه جوین و تربت‌جام و در خوشه سوم ژنوتیپ SVZA2019-JD0400 برای منطقه جوین و رقم Perfekta به‌عنوان نماینده گروه برای تربت‌جام انتخاب شد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که دو منطقه از نظر ژنوتیپ مورد استفاده با هم تفاوت دارند و در کشت زمستانه اگرچه عملکرد ریشه در حد مطلوبی تولید می‌شود اما افزایش ناخالصی‌های ریشه به‌عنوان یک مشکل این روش کاشت می‌باشد. بر این اساس در منطقه جوین ژنوتیپ FDIR19B3021 و در منطقه تربت‌جام ژنوتیپ FDIR19B4028 قابل پیشنهاد می‌باشد. پرونده مقاله