-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تأثیر مصرف نیتروژن در مرحله گلدهی بر تولید و تسهیم ماده خشک، رابطه قدرت منبع و اندازه مخزن و فرایندهای تشکیل عملکرد در گندم، جو و تریتیکاله
مسعود عزت احمدی مجتبی حسن زاده احد مدنیبه منظور مقایسه واکنش عملکرد گندم، جو و تریتیکاله به نیتروژن، یک آزمایش اسپیلیت پلات در مشهد و طی زراعی 97- 96 اجرا شد. عامل نیتروژن با دو سطح عدم محلول پاشی (N1) و مصرف کود اوره 46 درصد در مرحله گلدهی به میزان 20 کیلو گرم در هکتار (N2) در کرتهای اصلی و عامل نوع غله در چکیده کاملبه منظور مقایسه واکنش عملکرد گندم، جو و تریتیکاله به نیتروژن، یک آزمایش اسپیلیت پلات در مشهد و طی زراعی 97- 96 اجرا شد. عامل نیتروژن با دو سطح عدم محلول پاشی (N1) و مصرف کود اوره 46 درصد در مرحله گلدهی به میزان 20 کیلو گرم در هکتار (N2) در کرتهای اصلی و عامل نوع غله در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمار N2 عملکرد دانه را به میزان 12/6 درصد افزایش داد که عمدتا ناشی از افزایش سهم فتوسنتز جاری در تشکیل عملکرد دانه از 43/6 به 51/2 درصد بود و ارتباط کمی با کارایی اختصاص ماده خشک ساقه به دانه داشت. همچنین تیمار N2 علی رغم کاهش دادن معنی دار وزن هزار دانه سبب افزایش 20/9 درصدی تعداد دانه در سنبله و 12/9 درصدی وزن دانه در سنبله گردید. محلول پاشی نیتروژن سهم فتوسنتز جاری در تشکیل عملکرد دانه را از 43/6 به 51/2 درصد افزایش و سهم انتقال مجدد ماده خشک ساقه در تشکیل عملکرد را از 72/4 به 4/53 درصد کاهش داد. تریتیکاله علیرغم داشتن شاخص برداشت یکسان با گندم، به دلیل داشتن عملکرد بیولوژیک بالاتر، 13/3 درصد عملکرد دانه بیشتری نسب به گندم داشت. مقدار فتوسنتز جاری در تریتیکاله 46/8 بیشتر از گندم بود ولی سهم نسبی ذخایر ساقه در تشکیل عملکرد اختلاف معنی داری نداشت. دلیل اصلی افزایش عملکرد تریتیکاله نسبت به گندم تعداد دانه در سنبله بیشتر بود و وزن دانه در این خصوص تاثیر معنی دار نداشت. در جو وزن هزار دانه نسبت به تریتیکاله 10 درصد بیشتر بود ولی جو به دلیل 61/0 درصد تعداد دانه در سنبله کمتر نسبت به تریتیکاله عملکرد کمتری داشت. نتایج حاکی از آن است که وزن دانه تحت تاثیر فرایندهای جذب و انتقال نیتروژن قرار نمی گیرد و بیشتر تابع فتوسنتز جاری است. بر اساس این نتایج توازن منبع -مخزن در تریتیکاله موجب عملکرد بیشتر این غله نسبت به گندم و جو شد. به نظر می رسد نیتروژن در مرحله گلدهی می تواند با جلوگیری از سقط شدن گلچه ها و افزایش اندازه مخزن و همچنین بهبود قدرت منبع از طریق افزایش فتوسنتز جاری عملکرد را در گندم و جو افزایش دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - اثر مقادیر اسیدهیومیک و سایکوسل بر عملکرد، اجزای عملکرد و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی گندم (Triticum aestivum L.) تحت شرایط تنش خشکی انتهای فصل
مریم شیروانیان مانی مجدم شهرام لک مجتبی علوی فاضل سید کیوان مرعشیبهمنظور بررسی اثر کاربرد مقادیر مختلف اسیدهیومیک و سایکوسل بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان انتقال مجدد گندم تحت تنش خشکی انتهای فصل در اهواز، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سال های زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه ای واق چکیده کاملبهمنظور بررسی اثر کاربرد مقادیر مختلف اسیدهیومیک و سایکوسل بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان انتقال مجدد گندم تحت تنش خشکی انتهای فصل در اهواز، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سال های زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه ای واقع در شهرستان اهواز اجرا شد. عامل اصلی تنش خشکی انتهای فصل با دو سطح آبیاری معمولی و قطع آبیاری در مرحله بعد از گرده افشانی، سایکوسل با سه سطح آب به عنوان شاهد، 5/1 گرم در لیتر و سه گرم در لیتر و هیومیک اسید با سه سطح عدم محلولپاشی (آب به عنوان شاهد)، دو لیتر در هکتار و چهار لیتر در هکتار به صورت فاکتوریل به عنوان عوامل فرعی بود. نتایج نشان داد که برهم کنش تنش خشکی انتهای فصل و سایکوسل بر عملکرد دانه و تعداد دانه در سنبله معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه (5/4840 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد سه گرم در لیتر سایکوسل در شرایط آبیاری معمولی حاصل شد که با کاربرد سه گرم در لیتر سایکوسل در شرایط تنش خشکی انتهای فصل تفاوت آماری معنی داری از خود نشان نداد. کاربرد اسیدهیومیک بر تمام صفات آزمایش اثر مثبت و معنی داری داشت. بیشترین عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه از کاربرد سه لیتر در هکتار اسید هیومیک در شرایط آبیاری معمولی بدست آمد. در شرایط تنش خشکی انتهای فصل میزان فتوسنتز جاری (29 درصد) و سهم فتوسنتز جاری (10 درصد) کاهش و میزان انتقال مجدد (16 درصد) و سهم انتقال مجدد (34 درصد) افزایش یافت. در مجموع می توان برای افزایش عملکرد دانه در شرایط مطلوب و کاهش افت در شرایط تنش، از تنظیم کننده های رشد نظیر سایکوسل با غلظت سه گرم در لیتر و کود آلی اسیدهیومیک به میزان چهار لیتر در هکتار استفاده نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - ارزیابی اثرات کودهای نیتروژن و پتاس بر عملکرد، اجزاء عملکرد و انتقال مجدد در لاین امید بخش برنج (.Oryza sativa L)
عبدالحسین شیخ حسینیان مجید عاشوری مجید نحوی سعید بخشی پور محمد رودپیما میترا یکتا فرهاد بیرانونداین تحقیق به منظور بررسی اثرات کودهای نیتروژن و پتاس بر عملکرد، اجزاء عملکرد و انتقال مجدد در لاین 4 امید بخش برنج اجراء گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور، در سال 1391 اجراء شد. فاکتورهای آزمایش شامل نیتروژ چکیده کاملاین تحقیق به منظور بررسی اثرات کودهای نیتروژن و پتاس بر عملکرد، اجزاء عملکرد و انتقال مجدد در لاین 4 امید بخش برنج اجراء گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور، در سال 1391 اجراء شد. فاکتورهای آزمایش شامل نیتروژن در سه سطح (60 ،90 و 120 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) از منبع کود اوره و کود پتاس در سه سطح (0،50 و 100 کیلوگرم در هکتار) از منبع سولفات پتاسیم بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که فاکتور نیتروژن بر تمامی صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. فاکتور پتاس تاثیر معنی داری بر صفت وزن هزار دانه در سطح احتمال یک درصد داشت. اثر متقابل نیتروژن در پتاس بر صفات تعداد دانه پر و وزن هزار دانه در سطح پنج درصد معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (7818 کیلوگرم در هکتار)، درصد باروری خوشه (47/88 درصد)، وزن هزار دانه (08/30 گرم)، تعداد دانه پر (4/149)، ارتفاع بوته (6/110سانتی متر) و انتقال مجدد ماده خشک (1198 گرم در مترمربع)، در سطح سوم نیتروژن (120کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بدست آمد. مقایسه میانگین اثر متقابل نیتروژن در پتاس برای صفت عملکرد دانه تیمار (120کیلوگرم نیتروژن خالص در 50 کیلوگرم پتاس) با میانگین 7994 کیلوگرم در هکتار در کلاس بالاتری قرار گرفت. در نهایت می توان برای لاین امید بخش شماره 4 برنج سطح کودی 120کیلوگرم نیتروژن خالص (260 کیلوگرم کود اوره) و 50 کیلوگرم پتاس (100 کیلوگرم کود سولفات پتاسیم) جهت دستیابی به عملکرد مطلوب به ازای هر هکتار مصرف نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - اثر تاریخ کشت بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبریدهای ذرت در اهواز
راحیل چهرازی مجتبی علوی فاضلبالا بودن دما هوا در تابستان یکی از عوامل موثر برعملکرد و انتخاب تاریخ کاشت در استان خوزستان می باشد. به منظور بررسی اثر تاریخ کشت بر عملکرد و توزیع مجدد ماده خشک در هیبریدهای ذرت دانه ای در اهواز این آزمایش به صورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل ت چکیده کاملبالا بودن دما هوا در تابستان یکی از عوامل موثر برعملکرد و انتخاب تاریخ کاشت در استان خوزستان می باشد. به منظور بررسی اثر تاریخ کشت بر عملکرد و توزیع مجدد ماده خشک در هیبریدهای ذرت دانه ای در اهواز این آزمایش به صورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در جنوب غربی شهر اهواز اجرا شد. فاکتور اصلی تاریخ کاشت یکم ،10 و 20 مرداد و فاکتور فرعی هیبرید هاSIMON ، PL712، K.S.C703 و K.S.C704به عنوان شاهد در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر تاریخ کاشت بر تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه، طول بلال، ارتفاع بوته، طول کچلی بلال، عملکرد دانه، شاخص برداشت، میزان انتفال مجدد، کارایی انتقال مجدد، میزان فتوسنتز جاری، کارایی فتوسنتز جاری، سهم انتقال مجدد و سهم فتوسنتز جاری معنی دار بود. بین هیبریدها مورد مطالعه از لحاظ آماری تفاوت معنی دار در صفات تعداد دانه در ردیف بلال، وزن هزار دانه، طول بلال، ارتفاع بوته، عملکرد دانه و شاخص برداشت وجود داشت. نتایج نشان داد رقم PL712 در تاریخ کاشت 20 مرداد بهترین عملکرد دانه به مقدار 217/9294 کیلوگرم را به خود اختصاص داد. با تاخیر در تاریخ کاشت و برخورد دوره گرده افشانی با شرایط مساعدتر آب وهوایی، بین هیبرید های مورد بررسی، صفات عملکرد و اجزای عملکرد افزایش پیدا کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - اثرات تراکم بوته و مقادیر متفاوت نیتروژن بر تغییرات انتقال مجدد در عملکرد ذرت دانهای(.Zea mays L) هیبرید سینگل کراس 704
ماندانا ستوده مجتبی علوی فاضلبهمنظور بررسی نقش تغییرات انتقال مجدد در عملکرد ذرت دانه ای در تراکم ها و مقادیر متفاوت نیتروژن این آزمایش بهصورت فاکتوریلدرقالبطرح بلوک هایکاملتصادفیدر سهتکرارطی سال زراعی1394-95 در شهر رامهرمز واقع در جنوب غرب ایران انجام شد.فاکتور تراکم بوته شامل هشت، 10 و 12 بوته چکیده کاملبهمنظور بررسی نقش تغییرات انتقال مجدد در عملکرد ذرت دانه ای در تراکم ها و مقادیر متفاوت نیتروژن این آزمایش بهصورت فاکتوریلدرقالبطرح بلوک هایکاملتصادفیدر سهتکرارطی سال زراعی1394-95 در شهر رامهرمز واقع در جنوب غرب ایران انجام شد.فاکتور تراکم بوته شامل هشت، 10 و 12 بوته در مترمربع و فاکتور مقادیر نیتروژن شامل کاربرد 50 ،100 ،150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع کود اوره (46 درصد) بود. نتایج نشان داد که تغییر تراکم بوته و مقدار نیتروژن اثر معنی داری بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، میزان انتقال مجدد، سهم انتقال مجدد و فتوسنتز جاری داشت. بیشترین عملکرد دانه (4/8090 کیلوگرم در هکتار) به تراکم هشت بوته در مترمربع و کمترین (1/6480 کیلوگرم در هکتار) به تراکم 12 بوته در مترمربع اختصاص یافت. بیشترین عملکرد دانه (7/8650 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 150 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و کمترین (7/6160 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن به دست آمد. بیشترین میزان انتقال مجدد و میزان و سهم فتوسنتز جاری از تراکم هشت بوته در مترمربع و 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به دست آمد. بهطورکلی نتایج آزمایش نشان داد که مصرف 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص در تراکم هشت بوته در مترمربع می تواند موجب افزایش 46 درصدی عملکرد دانه در مقایسه با مصرف 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و تراکم 12 بوته در مترمربع و بهبود تولید ذرت شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - ارزیابی اثر سطوح زئولیت بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و انتقال مجدد ماده خشک ارقام برنج (.Oryza sativa L) در منطقه میانه
داور قره داغی علی فرامرزی جلیل اجلی مهرداد عبدی ناصر نظریآزمایش در سال زراعی 97-1396 در روستای آچاچی میانه بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح کاملاً ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﺎ سه تکرار اجرا ﺷﺪ. تیمارها شامل سه سطح تنش (a1: بدون تنش (غرقاب) و a2: دور آبیاری هر 10 روز (از مرحله شروع پنجه زنی)، a3: دور آبیاری 20 روز (از شروع پنجهزنی)؛ زئو چکیده کاملآزمایش در سال زراعی 97-1396 در روستای آچاچی میانه بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح کاملاً ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﺎ سه تکرار اجرا ﺷﺪ. تیمارها شامل سه سطح تنش (a1: بدون تنش (غرقاب) و a2: دور آبیاری هر 10 روز (از مرحله شروع پنجه زنی)، a3: دور آبیاری 20 روز (از شروع پنجهزنی)؛ زئولیت در دو سطح (b1: عدم کاربرد (شاهد)؛ b2: 10 تن در هکتار) و ارقام در چهار سطح (c1: شاهپسند ؛ c2: طارم محلی ؛ c3: CT13382-8-3-M و c4: سنگ جو) بود. ترکیب غرقاب در کاربرد زئولیت در رقم CT13382-8-3-Mبا میانگین 9/5 تن در هکتار بیشترین و ترکیب 20 روز یکبار در عدم کاربرد زئولیت در رقم شاهپسند با میانگین 06/1 تن در هکتار کمترین عملکرد دانه داشت. بیشترین میزان انتقال مجدد ماده خشک از اندام هوایی هنگامی به دست آمـد کـه رقم سنگ جو تحت سطح هر 10 روز یکبار آبیاری در عدم کاربرد زئولیت قـرار گرفـت (816 کیلـوگرم در هکتار) و با افزایش مصرف زئولیت از سهم انتقال مجدد در عملکرد شلتوک کاسته شد. سایر برگ ها در مقایسه با سایر اندام ها (برگ پرچم و ساقه) نقش اصلی را در انتقال مجدد مـاده خشک به دانهها ایفا کرده و میزان آن بسته به ژنوتیپ و شـرایط محیطـی از 45/3-63/14 درصـد متغیر بود. ساقه ها در انتقال مجدد ماده خشک به دانه از سایر اندام های هوایی کمتر بوده بین 5/2 -7/16 درصد بود. درمجموع به نظر می رسد که انتقال مجدد ماده خشک از اندام های هوایی ژنوتیپ های برنج نقش مهمی در پر کردن دانه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - اثر برخی فعالیتهای آگروتکنیکی بر تولید علوفه و توزیع مادهی خشک تریتیکاله (X Triticosecale Wittmack)
فرهاد بیرانوند مسعود رفیعی علی خورگامی کاظم تالشیبهمنظور بررسی اثر کود زیستی و شیمیایی بر عملکرد و انتقال مواد فتوسنتزی تریتیکاله در شرایط دیم، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو سال زراعی (1394 و 1395) اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل کود زیستی (فاکتور اصلی) در پنج سطح، شاهد (عدم مصرف) چکیده کاملبهمنظور بررسی اثر کود زیستی و شیمیایی بر عملکرد و انتقال مواد فتوسنتزی تریتیکاله در شرایط دیم، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو سال زراعی (1394 و 1395) اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل کود زیستی (فاکتور اصلی) در پنج سطح، شاهد (عدم مصرف)، ازتوبارور-1، میکوریزا، فسفات بارور-2، پتا بارور-2 و کود شیمیائی نیتروژن (فاکتور فرعی) (منبع اوره) در چهار سطح، شامل، شاهد، 50، 100 و 150 کیلو گرم در هکتار در نظر گرفته شد. در این آزمایش، تلفیق کود زیستی-شیمیایی، عملکرد علوفه و انتقال مواد را افزایش داد. عمکرد علوفه خشک در ترکیب 100 و 150 کیلو گرم در هکتار کود اوره با کودهای زیستی نسبت به شاهد، به ترتیب 5428، 5668 و 3528 کیلوگرم درهکتار بود. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین انتقال مواد فتوسنتزی از اندام رویشی به دانه (انتقال ماده خشک، سهم انتقال ماده خشک به دانه، میزان انتقال ماده خشک از ساقه) 6/634 گرم/گیاه و 121 درصد، تغییر مییابد. نتایج کلی نشان داد که در شرایط دیم، کاربرد توام کود زیستی با اوره در زمان کاشت، عملکرد مطلوب تریتیکاله را سبب خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - اثر مقدار مصرف نیتروژن بر عملکرد دانه و انتقال مجدد ماده خشک ذرت (Zea mays L.) در شرایط تنش خشکی
عبدالکریم بنی سعیدی محمد معتمدیپژوهشی در سال 1392 در قالب آزمایش اسپلیت پلات با پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان شوشتر اجرا شد. این پژوهش شامل تنش خشکی بهصورت قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد گیاه (=V1 قطع آبیاری از ابتدای 10 برگی گیاه تا مرحله ظهور تاسل ها، V2=قطع آبیاری از ظهور 50 درص چکیده کاملپژوهشی در سال 1392 در قالب آزمایش اسپلیت پلات با پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان شوشتر اجرا شد. این پژوهش شامل تنش خشکی بهصورت قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد گیاه (=V1 قطع آبیاری از ابتدای 10 برگی گیاه تا مرحله ظهور تاسل ها، V2=قطع آبیاری از ظهور 50 درصد تاسل تا قهوهای شدن ابریشمها و V3= آبیاری برابر نیاز آبی گیاه تا پایان فصل رشد) بهعنوان کرت اصلی و سطوح نیتروژن (50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بهعنوان کرت فرعی بود. نتایج نشان داد عملکرد دانه بهطور معنیدار تحت تأثیر تنش خشکی قرار گرفت. بیشترین میزان انتقال مجدد ماده خشک در تیمار قطع آبیاری از زمان ظهور 50 درصد تاسل ها تا قهوهای شدن ابریشمها بود و با افزایش میزان نیتروژن مصرفی، میزان انتقال ماده خشک کاهش معنیداری یافت. تیمار قطع آبیاری از زمان ظهور 50 درصد تاسل ها تا قهوهای شدن ابریشمها با میانگین 40 درصد، دارای بیشترین سهم انتقال مجدد ماده خشک در عملکرد دانه بود. افزایش میزان نیتروژن مصرفی، عامل جزئی تولید نیتروژن مصرفی را بهطور معنیداری کاهش داد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، تأمین رطوبت و نیتروژن کافی در مرحله قبل از گلدهی، از طریق افزایش تحریک سهم و میزان انتقال مجدد ماده خشک به دانه در صورت بروز تنش در مرحله بعد، از کاهش شدید وزن دانه تا حدودی جلوگیری شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی برخی از ویژگی های مورفو- فیزیولوژیک، انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه گندم تحت کاربرد کلرمکوات کلراید، سولفات روی و نیتروکسین
مصطفی احمدی محمد جواد زارع یحیی امامانتقال مجدد ذخایر ساقه در رخداد تنش خشکی آخر فصل زراعی اهمیت زیادی در پایداری عملکرد دانه دارد. آزمایشهایی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و سه تیمار شامل کاربرد دو سطح غلظت کلرمکواتکلراید (صفر و 5/2 گرم در لیتر)، سولفات روی در 3 میزان (0 چکیده کاملانتقال مجدد ذخایر ساقه در رخداد تنش خشکی آخر فصل زراعی اهمیت زیادی در پایداری عملکرد دانه دارد. آزمایشهایی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و سه تیمار شامل کاربرد دو سطح غلظت کلرمکواتکلراید (صفر و 5/2 گرم در لیتر)، سولفات روی در 3 میزان (0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار) و نیتروکسین در 2 سطح (تلقیح و عدم تلقیح با بذر) در سال زراعی 93- 1392 در دو مکان شامل مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام و ایستگاه تحقیقات کشاورزی کاکی بوشهر انجام یافت. برخی ویژگیهای مورفو- فیزیولوژیک، انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه گندم رقم کوهدشت تحت این تیمارها بررسی گردید. نتایج آزمایش نشان داد کلرمکوات کلراید با کاهش ارتفاع بوته موجب کاهش میزان ذخایر ساقه شد. کاربرد نیتروکسین موجب افزایش ارتفاع بوته، میزان انتقال مجدد و کارآیی انتقال مجدد گردید. به کارگیری سولفات روی به میزان 50 کیلوگرم در هکتار بیشترین تأثیر را بر افزایش وزن خشک ساقه داشت. بیشترین میزان انتقال مجدد، کارآیی انتقال مجدد و سهم انتقال مجدد از تیمار عدم کاربرد کلرمکوات کلراید، مصرف 50 کیلوگرم سولفات روی در هکتار و بکارگیری نیتروکسین حاصل شد. به طور کلی به نظر میرسد تحت شرایط دیم کاربرد کلرمکوات کلراید، سولفات روی و نیتروکسین در بهبود و افزایش عملکرد دانه گندم مؤثر باشد. کلمات کلیدی: کلرمکوات کلراید، سولفات روی، نیتروکسین، گندم، انتقال مجدد، عملکرد دانه پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - تاثیر رژیم آبیاری و شیوه های کاربرد کود شیمیایی فسفر بر کارایی بازیافت فسفر و عملکرد دانه در دو رقم کلزا
راضیه بلدی احسان بیژن زاده روح اله نادریبه منظور بررسی اثر کم آبیاری و روشهای کاربرد کود فسفر بر عملکرد و کارایی بازیافت فسفر در دو رقم کلزا، آزمایشی به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 93-1392 در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز اجرا شد. چکیده کاملبه منظور بررسی اثر کم آبیاری و روشهای کاربرد کود فسفر بر عملکرد و کارایی بازیافت فسفر در دو رقم کلزا، آزمایشی به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 93-1392 در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز اجرا شد. عامل اصلی رژیم آبیاری (آبیاری رایج، قطع آبیاری از اواسط گلدهی و اواسط غلاف رفتن)، عامل فرعی شیوه های کاربرد کود فسفر (بدون فسفر و کاربرد دستپاش و نواری فسفر) و عامل فرعی فرعی ارقام کلزا (ساریگل و آر جی اس) بودند. نتایج نشان داد تیمار آبیاری رایج با31/25 دانه در خورجین تفاوت معنی داری با تیمارهای قطع آبیاری از اواسط گلدهی با 25/22 دانه در خورجین و از اواسط غلاف رفتن با 94/22 دانه در خورجین داشت . در قطع آبیاری از گلدهی، مصرف نواری کود شیمیایی فسفر در رقم آر جی اس بیشترین عملکرد بیولوژیک (12435 کیلوگرم در هکتار ) را داشت. به طور کلی کارایی بازیافت فسفر در روش دستپاش و نواری به ترتیب 09/1 % و 38/1% بود. رقم آر جی اس در مقایسه با ساری گل در قطع آبیاری از اواسط گلدهی و غلاف رفتن به ترتیب با 3830 و 5428 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را دارا بود. رقم آر جی اس در شرایط قطع آبیاری از اواسط گلدهی و مصرف نواری فسفر، بیشترین میزان انتقال مجدد را دارا بود و میتواند در صورت مواجه شدن با کمبود آب در آخر فصل رشد از کاهش بیشتر عملکرد دانه جلوگیری کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - بررسی توان ذخیره سازی و میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه گندم نان متاثر از تنش خشکی انتهای فصل
ماندانا آژند سعید جلالی هنرمند محسن سعیدی مختار قبادی کیانوش چقامیرزا مجید عبدلیبه منظور مطالعه تجمع ماده خشک و قندهای محلول و انتقال مجدد آنها به دانههای گندم تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل، آزمایش مزرعهای به صورت طرح کرتهای خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی 89-1388 در دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. تیمارهای رطوبتی شامل: چکیده کاملبه منظور مطالعه تجمع ماده خشک و قندهای محلول و انتقال مجدد آنها به دانههای گندم تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل، آزمایش مزرعهای به صورت طرح کرتهای خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی 89-1388 در دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. تیمارهای رطوبتی شامل: آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری در شروع مرحله پرشدن دانه تا زمان رسیدگی در کرتهای اصلی و چهار ژنوتیپ گندم شامل: ارقام مرودشت و پیشتاز و لاینهای 336 و DN-11 در کرتهای فرعی قرار گرفتند. در شرایط شاهد و تنش خشکی، لاین DN-11 بیشترین و رقم مرودشت کمترین عملکرد دانه را داشتند. تنش خشکی موجب افزایش مقدار و کارآیی انتقال مجدد ماده خشک و قندهای محلول میانگره دم گل آذین در همه ژنوتیپها و میانگره ماقبل آخر در لاینهای 336 و DN-11 شد. ظرفیت لاینهای 336 و DN-11 برای استفاده از ذخایر ساقه و انتقال مجدد آنها در مقایسه با رقم حساس مرودشت به طور معنیداری بیشتر بود. در بین میانگرههای مورد بررسی، میانگرههای زیرین علاوه بر داشتن پتانسیل بالاتر برای تجمع مواد فتوسنتزی، میزان انتقال مجدد بالاتری نیز داشتند و میانگرههای ماقبل آخر و دم گل آذین به ترتیب از این نظر در رتبههای بعدی قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده، لاین DN-11 با افت کمتر عملکرد دانه تحت شرایط تنش خشکی در مرحله پرشدن دانهها نسبت به سایر ژنوتیپها مقاومت بیشتری داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - بررسی میزان انتقال مجدد ماده خشک مواد فتوسنتزی و سهم آن ها در عملکرد ارقام و لاین های مختلف گندم نان در اردبیل
رقیه ذبیحی محمودآباد احمد توبه معرفت قاسمی شهزاد جماعتی ثمرینبه منظور بررسی میزان انتقال مجدد ماده خشک مواد فتوسنتزی و سهم آنها در عملکرد ارقام و لاینهای مختلف گندم نان در اردبیل، آزمایشی در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی در سه تکرار با ده رقم (شامل: Uroom، Zare، MV-Magdalena، Soissons، MV-Toborzo، Mihan، Pishgam، FD-11111 و FD- چکیده کاملبه منظور بررسی میزان انتقال مجدد ماده خشک مواد فتوسنتزی و سهم آنها در عملکرد ارقام و لاینهای مختلف گندم نان در اردبیل، آزمایشی در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی در سه تکرار با ده رقم (شامل: Uroom، Zare، MV-Magdalena، Soissons، MV-Toborzo، Mihan، Pishgam، FD-11111 و FD-12073) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال زراعی 95-1394 به اجرا آمد. نتایج تجزیه واریانس، نشان دهنده وجود اختلاف معنیدار بین ارقام و لاینهای مورد مطالعه، برای صفات مختلف بود. لاین FD-11111 دارای بیشترین تعداد دانه در سنبله، بیشترین عملکرد دانه در مترمربع و سهم در پر شدن و رشد دانه (9/7417 گرم در مترمربع) بود. رقم MV-bodri دارای بیشترین عملکرد بیولوژیک در مترمربع، درصد سهم فرآیند انتقال مجدد ماده خشک اندامهای هوایی (723/19 درصد) در عملکرد دانه و میزان انتقال ماده خشک از کل اندام های هوایی به دانه بود. رقم MV-Magdalena نیز دارای کمترین عملکرد بیولوژیک و بیشترین شاخص برداشت، بیشترین درصد (797/47 درصد) کارآیی انتقال مجدد مادة خشک اندامهای هوایی و با 57/3 درصد دارای بیشترین کارآیی فتوسنتز جاری بود. بیشترین سهم فتوسنتز جاری در رقم زارع (923/89 گرم در مترمربع) که دارای کمترین سهم انتقال مجدد ماده خشک بود، بهدست آمد. بنابراین به طورکلی میتوان گفت که سهم فتوسنتز جاری در افزایش عملکرد دانه بسیار بیشتر بود و لاین FD-11111 در بین ارقام مورد مطالعه، بهترین لاین بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - واکنش ارقام مختلف گندم به تنش خشکی بعد از گلدهی
فرحناز ممتازیرشد گندم در دوره پس از گلدهی معمولاً با شرایط نامساعد بویژه با کمبود رطوبت مواجه میشود که باعث کاهش میزان فتوسنتز جاری میگردد و در نتیجه کاهش فراهمی مواد پرورده برای دانه در حال رشد میگردد. در این شرایط مواد پرورده ذخیره شده در ساقه از دوره پیش از گلدهی نقش مهمی در ت چکیده کاملرشد گندم در دوره پس از گلدهی معمولاً با شرایط نامساعد بویژه با کمبود رطوبت مواجه میشود که باعث کاهش میزان فتوسنتز جاری میگردد و در نتیجه کاهش فراهمی مواد پرورده برای دانه در حال رشد میگردد. در این شرایط مواد پرورده ذخیره شده در ساقه از دوره پیش از گلدهی نقش مهمی در تأمین مواد پرورده برای دانه در حال رشد دارد. به منظور بررسی میزان ذخایر ساقه در ارقام مختلف گندم با ارتفاع ساقه متفاوت، آزمایشی در سال زراعی 87-1386 مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان اجرا شد. طرح آزمایشی کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی مورد استفاده قرار گرفت و تیمارها شامل 6 رقم گندم با ارتفاع ساقه متفاوت (مرودشت، فلات، کرج 3، قدس، عدل و کاوه) به عنوان فاکتور فرعی و سه تیمار آبیاری (آبیاری کامل، انجام تنها یک آبیاری در دوره پس از گلدهی و قطع کامل آبیاری در دوره پس از گلدهی) به عنوان فاکتور اصلی. در هنگام رسیدگی فیزیولوژیک صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، ارتفاع ساقه و وزن ساقه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که قطع آبیاری پس از گلدهی باعث کاهش معنی دار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه و وزن ساقه گردید. همچنین ارقام مختلف از نظر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، ارتفاع ساقه و وزن ساقه اختلاف معنی داری با یکدیگر دارند. مقایسه اثرات متقابل رقم و آبیاری نشان داد که ارقام مختلف واکنش متفاوتی نسبت به قطع آبیاری پس گلدهی نشان میدهند بطوریکه با قطع آبیاری پس از گلدهی، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در ارقام پابلند به میزان کمتری در مقایسه با ارقام پاکوتاه کاهش یافت. همچنین کاهش وزن ساقه با قطع آبیاری در ارقام پابلند بیشتر از ارقام پاکوتاه بود. این نتایج حاکی از آن است که میزان ذخایر ساقه موجود در ارقام پابلند برای استفاده در دوره پر شدن دانه، بویژه در شرایط نامساعد، بیشتر از ارقام پاکوتا است. به عبارت دیگر انتقال مجدد در ارقام پابلند بیشتر است که این ویژگی می تواند برای توسعه ارقام مقاوم به خشکی در برنامههای اصلاحی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - تأثیر نیتروژن و خشکی بر عملکرد دانه و انتقال مجدد ماده خشک در گندم و جو
عبدالله بحرانی سوشیانس حامدی محمدسعید تدینپر شدن دانه در غلات در شرایط آب و هوایی مدیترانهای به میزان زیادی به انتقال مجدد مواد ذخیره شده قبل از مرحله گرده افشانی وابسته است. به این منظور آزمایش مزرعهای برای ارزیابی تاثیر تنش خشکی بعد از مرحله گرده افشانی و کاربرد کود نیتروژن (50و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص) د چکیده کاملپر شدن دانه در غلات در شرایط آب و هوایی مدیترانهای به میزان زیادی به انتقال مجدد مواد ذخیره شده قبل از مرحله گرده افشانی وابسته است. به این منظور آزمایش مزرعهای برای ارزیابی تاثیر تنش خشکی بعد از مرحله گرده افشانی و کاربرد کود نیتروژن (50و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص) در دو رقم گندم و جو (دو رقم گندم شیراز و مرودشت و دو رقم جو نصرت و ریحانه) در سال زراعی 1389-1388 در منطقه مرودشت واقع در شمال استان فارس انجام شد. آزمایش بصورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که در بین ارقام گندم و جو مورد مطالعه رقم مرودشت بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد. تنش خشکی در مرحله گرده افشانی باعث افزایش انتقال مجدد ماده خشک و کارایی آن گردید. همچنین مشخص شد که ساقه نسبت به دیگر اندامهای رویشی سهم بیشتری در انتقال مجدد ماده خشک داشت. انتقال مجدد ماده خشک و کارایی آن در ارقام گندم بیشتر از ارقام جو بود. افزایش مصرف نیتروژن انتقال مجدد ماده خشک را افزایش و کارایی آن را کاهش داد. اثرات متقابل بین نیتروژن و آبیاری در اغلب صفات معنی دار بود، که حاکی از این مطلب است که مصرف زیاد نیتروژن همراه با تنش خشکی باعث کاهش کارایی لازم در کود نیتروژن میگردد. به طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که در شرایط مطلوب آبیاری مصرف 200 کیلو گرم کود نیتروژن با تأثیر مثبت بر کلیه اجزای عملکرد، باعث تولید عملکرد دانه بیشتر در هر دو گیاه گندم و جو گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بررسی توان ذخیرهسازی و میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه تریتیکاله متاثر از تلقیح بذر با باکتریهای محرک رشد و تقسیط کود نیتروژن
نسیم حسنزاده رئوف سید شریفی محمد مصدقیدر سالهای اخیر به دلیل آشکار شدن اثر سوء ناشی از مصرف بیرویه کودهای شیمیایی و قیمت رو به افزایش آنها، استفاده از کودهای زیستی به عنوان جایگزین کودهای شیمایی در کشاورزی مطرح شده است. استفاده از کودهای زیستی، که دارای رگههای مختلف میکروبی هستند، به کاهش استفاده از کوده چکیده کاملدر سالهای اخیر به دلیل آشکار شدن اثر سوء ناشی از مصرف بیرویه کودهای شیمیایی و قیمت رو به افزایش آنها، استفاده از کودهای زیستی به عنوان جایگزین کودهای شیمایی در کشاورزی مطرح شده است. استفاده از کودهای زیستی، که دارای رگههای مختلف میکروبی هستند، به کاهش استفاده از کودهای شیمیایی منجر شده و محصولاتی با کیفیت بالا و بدون مواد شیمیایی مضر برای سلامتی انسان تولید میکنند. به منظور بررسی تأثیر تلقیح بذر با باکتریهای محرک رشد و تقسیط کود نیتروژن بر میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه تریتیکاله، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی تقسیط کود نیتروژن در چهار سطح شامل (2/1 در زمان کاشت + 2/1 در مرحله ساقهروی)، (3/1 در زمان کاشت + 3/1 در مرحله ساقهروی+ 3/1 قبل از ظهور سنبله)، (4/1 در زمان کاشت + 2/1 در مرحله ساقهروی + 4/1 در مرحله سنبلهدهی) و (4/1 در زمان کاشت+ 4/1 در مرحله پنجهدهی+ 4/1 در مرحله ساقهروی + 4/1 در مرحله سنبلهدهی) به همراه تلقیح بذر با باکتریهای محرک رشد در چهار سطح (عدم تلقیح بذر، تلقیح بذر با ازتوباکتر کروکوکوم استرین5 ، آزوسپریلیوم لیپوفروم استرینOF و سودوموناس پوتیدا استرین4) بودند. نتایج نشان داد که تلقیح بذر با باکتری و تقسیط کود نیتروژن بر تمام صفات مورد بررسی تأثیر معنیداری داشت. کمترین میزان انتقال ماده خشک از کل اندام هوایی (089/0 گرم در بوته) و ساقه (0677/0 گرم در بوته) و سهم فرآیند انتقال در عملکرد دانه (79/16 درصد) مربوط به تلقیح بذر با ازتوباکتر در سطح چهار مصرف کود نیتروژنه بوده و حداکثر این مقادیر در عدم تلقیح بذر و سطح دوم از مصرف کود نیتروژنه بدست آمد. بیشترین مقادیر عملکرد و اجزای عملکرد نیز تحت تأثیر تلقیح بذر با ازتوباکتر در سطح دوم از مصرف کود نیتروژن بدست آمد. در مجموع تلقیح بذر تریتیکاله با باکتری ازتوباکتر به همراه تقسیط کود در سه مرحله جهت بیشترین عملکرد پیشنهاد می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - تأثیر محدودیت منبع بر عملکرد و شاخص های رشد ذرت دانه ای KSC704 در شرایط تنش خشکی
میثم اویسی محمدجواد میرهادی حمید مدنی قربان نورمحمدی رضا ضرغامیجهت بررسی تأثیر محدودیتمنبع بر عملکرد و شاخص های رشد ذرت دانه ای KSC704در شرایط تنش خشکی در منطقه ورامین و در طی سال های زراعی 1387-1386 و،تکرار اجرا آبیاری در کرت های اصلی وترکیب . رطوبت قابل استفاده انجام گرفت و تنش خشکیدر مراحل هشت برگی و ظهوربرگ های برگ های . نتای چکیده کاملجهت بررسی تأثیر محدودیتمنبع بر عملکرد و شاخص های رشد ذرت دانه ای KSC704در شرایط تنش خشکی در منطقه ورامین و در طی سال های زراعی 1387-1386 و،تکرار اجرا آبیاری در کرت های اصلی وترکیب . رطوبت قابل استفاده انجام گرفت و تنش خشکیدر مراحل هشت برگی و ظهوربرگ های برگ های . نتایج نشان داد در شرایط آبیاری مطلوب با تأخیر یا افزایش شدت برگزدایی سرعت رشد نسبی بطور معنی داری کاهش یافت در حالی که در شرایط تنش خشکی حتی حذف 2:3 برگ ها در مرحله کاکل دهی نتوانست. تحت شرایط تنش خشکی با قطع 1:3 برگ ها در مرحله کاکل دهی، عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد به میزان 28% افزایش یافت. بنابراین برگزدایی نه تنها موجب کاهش قدرت منبع یا کارایی تولید بیوماس و فتوسنز جاری نشده است بلکه در شرایط تنش خشکی ماده خشک بیشتری به دانه اختصاص یافته است و شیب فشار اسمزی وهیدروستاتیک به علت فرآهمی آب و کاهش تعرق بعد از برگزدایی بهبود یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - مطالعه کارایی مصرف نیتروژن و صفات مرتبط با آن در غلات سرمادوست
علی راحمی کاریزکی عباس بیابانی شهریار کاظمی حسین صبوری مارال اعتصامینیتروژن مهمترین عامل محدودکننده رشد و عملکرد گیاهان زراعی، به خصوص غلات است. لذا با هدف بررسی کارایی مصرف نیتروژن و اجزای آن در غلات مختلف تحت شرایط عدم استفاده از نیتروژن و شرایط مطلوب نیتروژن، آزمایشی مزرعهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تک چکیده کاملنیتروژن مهمترین عامل محدودکننده رشد و عملکرد گیاهان زراعی، به خصوص غلات است. لذا با هدف بررسی کارایی مصرف نیتروژن و اجزای آن در غلات مختلف تحت شرایط عدم استفاده از نیتروژن و شرایط مطلوب نیتروژن، آزمایشی مزرعهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در دانشگاه گنبد کاووس در سال 97-1396 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل غلات در 7 سطح شامل گندم نان رقم کوهدشت (Triticum Aestivum L.)، گندم دوروم رقم سیمره (Triticum turgidum L.)، جو شش ردیفه رقم صحرا، جو دو ردیفه رقم خرم، جو لخت لاین17 (Hordeum vulgare L.)، یولاف زراعی رقم کانادایی (Avena sativa L.) و تریتیکاله رقم جوانیلو (Triticosecale Wittmack L.) و عامل نیتروژن در دو سطح شاهد (صفر) و مطلوب مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل غلات × نیتروژن بر کارایی بهرهوری نیتروژن، کارایی جذب نیتروژن، کارایی مصرف نیتروژن، شاخص برداشت نیتروژن، درصد نیتروژن و پروتئین دانه اثر معنیداری نداشت. اما اثر اصلی نیتروژن و غلات بر کارایی جذب نیتروژن، کارایی مصرف نیتروژن و درصد پروتئین دانه در سطح یک درصد معنیدار بود. در حالی که شاخص برداشت تنها تحت تاثیر غلات قرار گرفت، همچنین انتقال مجدد نیتروژن تحت تاثیر غلات، نیتروژن و اثر متقابل این دو قرار گرفت. در نهایت نتایج این آزمایش نشان داد که در شرایط مطلوب نیتروژن در تمام غلات مورد مطالعه، کارایی مصرف نیتروژن افزایش یافت. کارآیی مصرف نیتروژن متشکل از دو جزء کارآیی جذب نیتروژن و کارآیی بهرهوری نیتروژن است درنتیجه، افزایش در کارآیی مصرف نیتروژن بیشتر بهدلیل بهبود در کارآیی جذب نیتروژن میباشد. همچنین در تمام غلات در شرایط مطلوب نیتروژن درصد پروتئین و عملکرد دانه افزایش یافت که افزایش درصد پروتئین ناشی افزایش انتقال مجدد نیتروژن بود. از طرفی جو لخت نسبت به سایر غلات از کارایی مصرف نیتروژن بالاتری برخوردار بود. پرونده مقاله