آلودگی محیط زیست

دسترسی آزاد مقاله

1 - استفاده از روش IPSS در توصیه کمی کود نیتروژن جهت کاهش آلودگی محیط زیست
عبدالکریم اجرایی رخشان حکیم الهی

مقدمه: کودهای شیمیایی یکی از مهم‌ترین عوامل آلوده‌کننده محیط زیست بوده که می‌توانند باعث آلودگی هوا، خاک، آب‌های سطحی و زیرزمینی شده و آسیب‌های جبران ناپذیری به محیط زیست وارد کنند. در بین کودهای شیمیایی، کودهای نیتروژنه بیشترین میزان مصرف را دارند و می‌توانند تحت تأثیر چکیده کامل

مقدمه: کودهای شیمیایی یکی از مهم‌ترین عوامل آلوده‌کننده محیط زیست بوده که می‌توانند باعث آلودگی هوا، خاک، آب‌های سطحی و زیرزمینی شده و آسیب‌های جبران ناپذیری به محیط زیست وارد کنند. در بین کودهای شیمیایی، کودهای نیتروژنه بیشترین میزان مصرف را دارند و می‌توانند تحت تأثیر فرآیند اکسیداسیون و احیا قرار گیرند و بیشترین تأثیر را بر محیط زیست بگذارند. تاکنون روش‌های زیادی برای توصیه کودهای شیمیایی ارائه شده است، اما همه این روش‌ها کیفی هستند و نمی‌توان مقدار کود مورد نیاز گیاه را محاسبه کرد. سیستم یکپارچه گیاه و خاک (IPSS) برای اولین بار در سال 2019 ارائه شد. در این روش مقدار عناصر مورد نیاز گیاهان به صورت کمی محاسبه می‌شود. مواد و روش‌ها: در این تحقیق 39 باغ مرکبات در جهرم انتخاب و بر اساس میزان تولید به دو گروه پرتولید، و تولید متوسط تا کم دسته‌بندی شدند. در هر باغ سه درخت انتخاب و به مدت دو سال متوالی و هر سال دو بار از اندام‌های گیاهان و خاک اطراف ریشه نمونه‌برداری و غلظت نیتروژن آنها اندازه‌گیری شد. نتایج و بحث: بین میزان نیتروژن عصاره اشباع خاک و نیتروژن اندام‌های گیاهی همبستگی معنی داری وجود داشت و بیشترین همبستگی بین نیتروژن برگ‌های جوان و نیتروژن عصاره اشباع خاک مشاهده شد. همچنین بین نیتروژن اندام‌های گیاهی همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشت و بیشترین همبستگی بین نیتروژن برگ‌های جوان و سایر اندام‌های گیاهی مشاهده شد. معادلات بین نیتروژن اندامهای گیاهان و نیتروژن عصاره اشباع خاک تعیین شد. با ساده‌سازی آن معادلات دو معادله با دو متغیر به دست آمد که با توجه به آنها می‌توان مقدار کود مورد نیاز را به صورت کمی محاسبه کرد. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق دو معادله رگرسیون دو متغیره است که بر اساس آن می‌توان مقدار کود مورد نیاز گیاهان را به صورت کمی و دقیق محاسبه کرد و محیط زیست را از خطر آلودگی کودهای شیمیایی محافظت کرد. این روش برای تمامی عناصر و گیاهان در سیستم‌های کشت هیدروپونیک و خاکی قابل استفاده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی هیدروکربن های نفتی کل در رسوبات پیرامونی اکوسیستم های مرجانی جزایر خلیج فارس (قشم، هنگام و لاوان)
مهدی سلطانی صابر قاسمی احسان کامرانی

10.30495/jrnr.2022.69815.10261

دومین زیستگاه غنی کره زمین پس از جنگل های استوایی به اکوسیستم های مرجانی اختصاص دارد. این زیست بوم در تعادل بخشیدن به میزان کربن و نیتروژن، حفظ خطوط ساحلی در برابر تخریب ناشی از هجوم مداوم امواج، طوفان، سیل، ایجاد محیط‌زیست دریایی، مواد مغذی برای زنجیره غذایی و هچنین چکیده کامل

دومین زیستگاه غنی کره زمین پس از جنگل های استوایی به اکوسیستم های مرجانی اختصاص دارد. این زیست بوم در تعادل بخشیدن به میزان کربن و نیتروژن، حفظ خطوط ساحلی در برابر تخریب ناشی از هجوم مداوم امواج، طوفان، سیل، ایجاد محیط‌زیست دریایی، مواد مغذی برای زنجیره غذایی و هچنین تعادل بخشیدن به سیستم ظریف طبیعت بسیار تاثیرگذار است. امروزه استخراج، بهره‌برداری و حمل ونقل نفت، نقش به سزایی را در تخریب سواحل مرجانی خلیج فارس برجای گذاشته است. نمونه های رسوبات دریایی و ساحلی جزایر مرجانی قشم، هنگام و لاوان از عمق حدود 5-0 سانتی‌متری بستر به‌طور تصادفی طبق روش MOOPAM جمع آوری و غلظت هیدروکربن های نفتی کل توسط دستگاه UVF بر حسب میکروگرم بر گرم رسوب اندازه گیری شد. نوع بافت رسوبات نشان داد بالاترین درصد ذرات دانه ریز (سیلت+رس) در رسوبات دریایی و ساحلی جزیره لاوان به ترتیب 51/58 و 51/01 درصد است. میانگین غلظت های تشخیص داده شده TPH پایین تر از مقدار زمینه خطر زیست محیطی (4 میکروگرم بر گرم) می باشد. بیشترین غلظت هیدروکربن های نفتی در ایستگاه های دریایی و ساحلی رسوبات جزیره لاوان مشاهده شد که می تواند به دلیل تاسیسات و فعالیت های نفتی و شناورهای صیادی در این جزیره باشد. همچنین ارزیابی خطر زیست محیطی ناشی از آلودگی TPH بر موجودات آبزی با استفاده از شاخص های دستورالعمل های کیفیت رسوب و ضریب آلودگی نشان داد که رسوبات مورد مطالعه فاقد هرگونه اثرات بیولوژیک نامطلوب بر موجودات آبزی هستند. بهره برداری ها، حمل ونقل دریایی، نشت نفت و مشتقات آن یکی از عمده ترین دلایل نابودی و اثرات اکولوژیک منفی بر آبسنگ های مرجانی خلیج فارس می باشد که این چالش ضرورت حفاظت از مناطق ساحلی و محیط زیست دریایی را با رویکرد توسعه پایدار آشکارتر می سازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا: مقایسه تطبیقی با رهیافت PVAR
محمدحسن قزوینیان کامبیز هژبر کیانی علی دهقانی فاطمه زندی خلیل سعیدی

10.30495/jest.2022.43474.4621

زمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کش چکیده کامل

زمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کشورها ایفا می کند. از دیدگاه مکاتب مختلف اقتصادی، مهمترین عوامل موثر بر رشد اقتصادی عبارتند از: سرمایه و نیروی کار اعم از متخصص و غیرمتخصص، در تئوریهای جدید رشد، عامل انرژی نیز وارد مدل شده است. هدف اصلی مقاله حاضر مقایسه تطبیقی اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا می باشد.روش بررسی: مقاله مورد نظر از نوع توصیفی، تحلیلی و استنتاجی بوده و روش مورد استفاده در دستیابی به هدف مقاله استفاده از رهیافت خود رگرسیون برداری مبتنی بر داده های پانلی PVAR طی دوره 2016-1992 و همچنین کشور ایران طی دوره 2016- 1985 با استفاده از روش خود رگرسیون برداریVAR می باشد.یافته ها : مصرف برق، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نیروی کار و موجودی سرمایه رابطه مستقیم و معنی داری با رشد اقتصادی دارند ولی آلودگی محیط زیست رابطه معکوس و معنی داری با رشد اقتصادی ایران دارد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که ﺷﻮک افزایش مصرف برق در کشورهای منتخب منا پس از یک کاهش نامحسوس در تولید ناخالص داخلی سرانه به طور متناسب منجر به افزایش آن در دوره های بعدی می گردد، ولی در ایران رشد را به طور خیلی ملایم افزایش می دهد. همچنین اثر این شوک بر آلودگی محیط زیست در کشورهای منا سبب کاهش نسبتا ملایم آن شده ولی در ایران سبب شده است که آلودگی محیط زیست در سطح بالاتری نسبت به قبل قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - پیشگیری از ترویج آلودگی زیست محیطی در زنجیره تامین پایدار صنعت سیمان: رهیافت تحلیل عاملی و تصمیم گیری فازی
محمد حسین درویش متولی فرهاد حسین زاده لطفی نقی شجاع امیر غلام ابری

10.22034/jest.2021.30660.3919

زمینه و هدف: امروزه توجه به شاخص‌های محیط زیست پایدار، بسیار با اهمیت است و بخش قابل توجهی از مدیریت محیط زیست را به خود معطوف ساخته است. بروز آلودگی های زیست محیطی در صنایع و انتشار آن ها در طول زنجیره تامین، پایداری را تحت الشعاع خود قرار می دهد. هدف از این مقاله شناس چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه توجه به شاخص‌های محیط زیست پایدار، بسیار با اهمیت است و بخش قابل توجهی از مدیریت محیط زیست را به خود معطوف ساخته است. بروز آلودگی های زیست محیطی در صنایع و انتشار آن ها در طول زنجیره تامین، پایداری را تحت الشعاع خود قرار می دهد. هدف از این مقاله شناسایی شاخص‌های زیست محیطی موثر بر زنجیره تامین پایدار در صنعت سیمان و رتبه بندی زنجیره های این صنعت است به گونه ای که کمک کند تا از بروز و ترویج آلودگی زیست محیطی پیشگیری به عمل آید. روش بررسی: بدین منظور، از تحلیل عاملی و تکنیک تصمیم گیری ویکور فازی استفاده شده است. یافته‌ها: شاخص‌های موثر در قالب چهار سطع پایداری، استراتژیک، فرایندی و عملیاتی شناسایی و تبیین شده اند. سپس با توجه به شاخص‌های تعیین شده عملکرد زیست محیطی زنجیره تامین پایدار 42 کارخانه حاضر در بورس اوراق بهادار تهران رتبه بندی شدند. نتایج اجرای مدل نشان می دهدکه سطح پایداری دارای بالاترین همبستگی با متغیر مکنون عملکرد زنجیره تامین پایدار بوده و این میزان همبستگی 44 درصد است. وزن سطح عملیاتی 40 درصد، سطح استراتژیک 23 درصد و سطح فرایندی 12 درصد به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان می دهد که شاخص‌های سطح پایداری در زنجیره تامین پایدار صنعت سیمان دارای اهمیت بالاتری در راستای جلوگیری از بروز و ترویج آلودگی زیست محیطی می باشند. و زنجیره تامین پایدار کارخانه ایلام بر مبنای شاخص‌های زیست محیطی رتبه اول و زنجیره تامین کارخانه باقران رتبه آخر را کسب نموده اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - ضمانت¬های اجرایی مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی محیط زیست (در حقوق ایران و آمریکا)
بابک صادقی علیرضا لطفی دودران مظفر باشکوه

10.30495/jest.2023.72902.5850

مقابله حقوقی با آلودگی محیط زیست و زیان¬های فراوان و گوناگون ناشی از آن که حیات بشر در نسل حاضر و نسل¬های آتی را به خطر انداخته، ضمانت¬های اجرایی مناسب و کارآمد حقوقی را می¬طلبد. مسئولیت مدنی به عنوان شاخه¬ای از علم حقوق، ضمانت¬های اجرایی با ارزشی را در این زمینه ارائه چکیده کامل

مقابله حقوقی با آلودگی محیط زیست و زیان¬های فراوان و گوناگون ناشی از آن که حیات بشر در نسل حاضر و نسل¬های آتی را به خطر انداخته، ضمانت¬های اجرایی مناسب و کارآمد حقوقی را می¬طلبد. مسئولیت مدنی به عنوان شاخه¬ای از علم حقوق، ضمانت¬های اجرایی با ارزشی را در این زمینه ارائه نموده است که نقش پیشگیرانه و جبران کننده دارد. هدف از انتخاب موضوع مقاله حاضر، معرفی و بررسی ضمانت¬های اجرائی مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی محیط زیست در حقوق ایران و آمریکا می¬باشد. مطابق مطالعات صورت گرفته در این پژوهش، ضمانت¬های اجرایی مسئولیت مدنی در حقوق آمریکا نسبت به ضمانت¬های اجرائی حقوقی ایران کاملتر می¬باشد، چرا که در حقوق آمریکا خسارت تنبیهی، مسئولیت تضامنی و همه پرسی مورد پذیرش قرار گرفته¬است. اما حتی ضمانت¬-های اجرایی حقوق آمریکا نیز دارای کاستی¬هایی می¬باشد که نگارندگان به آن اشاره نموده¬اند. وانگهی با نظریه پردازی و بررسی پیرامون مسائل این حوزه نگارندگان ضمانت¬های اجرایی جدیدی مانند بطلان قراردادهای آلوده کننده محیط زیست و استرداد اموال حاصل از فعالیتهای آلاینده را نیز ارائه نموده¬اند تا موجبات جبران و پیشگیری بهتر از زیان¬های ناشی از آلودگی محیط زیست فراهم گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی معضلات زیست محیطی- حقوقی شهرستان اسلامشهر
ناصر قاسمی ولی اله محمدی

زمینه و هدف: مهاجرت، افزایش جمعیت و صنعتی شدن منطقه بدون توجه به توان محیطی و ارزیابی زیست محیطی آلودگی های محیط زیست، تخریب منابع طبیعی و ناهنجاری اجتماعی را در اسلامشهر در پی داشته است. همچنین، با افزایش جمعیت میزان مصرف آب بالا می رود ، از یک سو موجب کاهش آب کشاورزی چکیده کامل

زمینه و هدف: مهاجرت، افزایش جمعیت و صنعتی شدن منطقه بدون توجه به توان محیطی و ارزیابی زیست محیطی آلودگی های محیط زیست، تخریب منابع طبیعی و ناهنجاری اجتماعی را در اسلامشهر در پی داشته است. همچنین، با افزایش جمعیت میزان مصرف آب بالا می رود ، از یک سو موجب کاهش آب کشاورزی و خشک شدن اراضی زراعی می شود واز سوی دیگر با تولید فاضلاب شهری و تخلیه آن به سفره های آب زیرزمینی باعث آلودگی و کاهش آب شرب مصرفی در منطقه می گردد. روش بررسی: حقوق محیط زیست، ابزار مهمی برای نظارت، مدیریت و توسعه پایدار است. این حقوق در تعیین خط مشی ها و اقدامات حفاظتی محیط زیست و استفاده عاقلانه و پایدار از منابع طبیعی موثر است و می توان برمبنای حمایت های افکار عمومی و دولت در راستای اصلاح یا افزایش قوانین داخلی و آیین نامه های اجرایی و ضوابط اداری در جهت تقویت مدیریت زیست محیطی گام برداشت. همچنین، با وضع محدودیت ها و ممنوعیت ها، صدور دستورالعمل ها، جریمه واحدهای آلاینده و... می توان به عنوان یک ابزار مدیریتی به حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی ها کمک کرد. بحث و نتیجه گیری: صنعتی شدن منطقه و به دنبال آن رشد جمعیت، توسعه شهر نشینی، تخریب منابع طبیعی تغییر الگوی مصرف و تبدیل به جامعه مصرفی موجب آلودگی های زیست محیطی، تنزل کیفیت زندگی و بر هم خوردن تعادل و تناسب محیط زیست منطقه گردیده است. به طوری که جمعیت در اوایل دهه 1340 از حدود 1000 نفر به 500000 نفر در حال حاضر رسیده و معضلات و ناهنجاری های زیست محیطی بسیاری ایجاد نموده است . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - بررسی کاربرد فناوری غشایی و عملکرد غشا نانوساختار الیاف توخالی پلی اتر سولفون در تصفیه پساب های نفتی
زینب فلاح نژاد غلامرضا باکری مصطفی رحیم نژاد

10.22034/jest.2017.10729

چکیده زمینه و هدف: امروزه آلودگی ناشی از پساب های نفتی و صنعتی به یکی از مهم ترین مشکلات محیط زیستی تبدیل شده است. نتایج و تجربیات نشان می‌دهند که روش های مرسوم به سختی می توانند غلظت نفت را به 1% غلظت اولیه کاهش دهند و از طرفی این روش ها نمی‌توانند قطرات نفت با اندازه چکیده کامل

چکیده زمینه و هدف: امروزه آلودگی ناشی از پساب های نفتی و صنعتی به یکی از مهم ترین مشکلات محیط زیستی تبدیل شده است. نتایج و تجربیات نشان می‌دهند که روش های مرسوم به سختی می توانند غلظت نفت را به 1% غلظت اولیه کاهش دهند و از طرفی این روش ها نمی‌توانند قطرات نفت با اندازه کمتر از 20 میکرون را به طور موثر حذف نمایند. از اینرو می‌توان گفت که تصفیه پساب‌های نفتی یکی از ضروری‌ترین معضلات محیط‌زیست است که باید نسبت به رفع این مشکل در میادین نفتی اقدام نمود. روش بررسی: در این مقاله علاوه بر مرور عملکرد غشاهای مختلف در زمینه تصفیه پساب‌های نفتی، عملکرد غشا نانوساختار الیاف توخالی پلی اتر سولفون در تصفیه پساب نفتی مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نوع غشا، مواد موجود در خوراک و شرایط فرآیند، عملکرد غشا با زمان تغییر خواهد کرد. در این پژوهش، تاثیر پارامترهای عملیاتی مانند فشار، غلظت و سرعت جریان خوراک بر روی عملکرد غشا بررسی شده است. یافته ها: با افزایش فشار، میزان فشردگی و گرفتگی غشا افزایش و عملکرد غشا کاهش می یابد. بنابراین شرایط بهینه عملیاتی برای انجام آزمایش ها فشار 1 bar و سرعت جریان بالای خوراک و غلظت پایین خوراک می باشد. به دلیل افزایش انتقال جرم در سرعت جریان های بالاتر خوراک، میزان پس‌زنی ذرات گازوییل تا حدودی کاهش می یابد. نتیجه گیری: در این پژوهش، غشاهای مورداستفاده برای آزمایش ها با قابلیت جداسازی 100 درصدی ذرات گازوییل از پساب، از پرکاربردترین غشاها در تصفیه پساب های نفتی به شمار می آیند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - ردیابی آفت کش دیازینون در آب و خاک شالیزارهای استان مازندران با استفاده از Gas chromatography–mass spectrometry (GC-MS)
شینا انصاری همدانی رضا ارجمندی سعید متصدی زرندی محمدعلی باغستانی رضا عزیزی نژاد

زمینه و هدف: مصرف گسترده آفت کش دیازینون به عنوان یکی از آفت کش های شاخص ارگانوفسفره، برای کنترل کرم ساقه خوار برنج، مشکلات عدیده محیط زیستی در استانهای شمالی کشور در پی دارد. این تحقیق با هدف تعیین غلظت آفت کش دیازینون، وضعیت بالفعل شالیزارهای استان مازندران را از منظر چکیده کامل

زمینه و هدف: مصرف گسترده آفت کش دیازینون به عنوان یکی از آفت کش های شاخص ارگانوفسفره، برای کنترل کرم ساقه خوار برنج، مشکلات عدیده محیط زیستی در استانهای شمالی کشور در پی دارد. این تحقیق با هدف تعیین غلظت آفت کش دیازینون، وضعیت بالفعل شالیزارهای استان مازندران را از منظر آلودگی آب و خاک بررسی می کند. روش بررسی: در مجموع 50 نمونه آب و خاک برای کشت اول و 30 نمونه آب و خاک در کشت دوم نمونه برداری گردید و پس از انتقال به آزمایشگاه توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی مورد اندازه گیری قرار گرفت. نمونه برداری در سه فصل بهار، تابستان و اوایل پاییز (برای کشت دوم برنج) انجام شد. یافته ها: بیشترین غلظت دیازینون در نمونه های آب کشت اول در ساری45/0 و آمل46/0 میلی گرم در لیتر و در کشت دوم،53/2 میلی گرم در لیتر در محمودآباد و سرخرود 36/2 میلی گرم در لیتر و در نمونه های خاک سیاهکلا 147 و بابل 80 نانوگرم بوده که بنظر می رسد بخش های واجد غلظت بالاتر در بخشهای مرکزی و شمالی استان متمرکز هستند. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصله بیانگر آن است که در طی دوره کشت برنج بالاخص کشت دوم با توجه به افت دما در پاییز و بارندگی،مردم منطقه در معرض غلظت بیشتری از این آفت کش قرار دارند که ضرورت توجه بیش از پیش به اعمال روش های مدیریت تلفیقی آفات بمنظور کاهش مصرف آفت کش های ارگانوفسفره بویژه جایگزینی دیازینون را اجتناب ناپذیر می سازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - بررسی برخی کاربردهای نظریه بازیها در مدیریت محیط زیست
فرزام هستی عبدالرسول سلمان ماهینی

زمینه و هدف: مدیران و برنامه ریزان جهت عملی کردن برنامه های خود، نیازمند توجه به خواسته های ذینفعان، در ارتباط با پروژه کاری خود هستند. لذا به کار گیری روشی که قابل درک باشد و توانایی برقراری ارتباط مابین مدیران و ذینفعان را در فرآیند تصمیم گیری داشته باشد بسیار حائز اه چکیده کامل

زمینه و هدف: مدیران و برنامه ریزان جهت عملی کردن برنامه های خود، نیازمند توجه به خواسته های ذینفعان، در ارتباط با پروژه کاری خود هستند. لذا به کار گیری روشی که قابل درک باشد و توانایی برقراری ارتباط مابین مدیران و ذینفعان را در فرآیند تصمیم گیری داشته باشد بسیار حائز اهمیت است. بررسی پیش رو به کاربرد نظریه بازیها در حوزه های مورد بررسی محیط زیست نظیر حفاظت از تنوع زیستی، آلودگی های محیط زیست و برنامه ریزی و آمایش سرزمین خواهد پرداخت. روش بررسی: روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق شامل بررسی کتابخانه ای و اسنادی و تحلیل محتوای مطالعات انجام شده است. در بخش حفاظت از تنوع زیستی به بررسی نقش نظریه بازیها در تصمیم گیری های مربوط به مدیریت مناطق تحت حفاظت و همچنین کاربرد آن در حوزه اکولوژی رفتار پرداخته خواهد شد. در تصمیم گیری های مربوط به مواد زائد که ارتباط تنگاتنگی با آلودگی های محیط زیست دارد، کاربرد نظریه بازیها در این زمینه نیز مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین بکارگیری این مدل در برنامه ریزی های مربوط به سرزمین نیز مورد بحث قرار گرفت و مدل کاربرد نظریه بازیها در آمایش سرزمین ارائه گردیده است. یافته ها: نظریه بازیها، به عنوان یک رویکرد، در ساختار و درک مشکلات مدیریت محیط زیستی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در حال پیشرفت است. نظریه بازیها توانایی این را دارد که رفتار بازیکنان را در فرآیند تصمیم گیری پیش بینی کند، با بهره گیری از این ویژگی تعارضات بوجود آمده میان ذینفعان حل و فرآیند تصمیم گیری مورد قبول بازیکنان خواهد بود. با به کارگیری این روش بسیاری از مشکلات گریبان گیر محیط زیست که به دلیل ماهیت عمومی کالاها است حل خواهد شد. بحث و نتیجه گیری: در این مقاله به بررسی کاربرد های مختلف نظریه بازیها در سه حوزه عمده محیط زیست یعنی حفاظت از تنوع زیستی، آلودگی محیط زیست و آمایش سرزمین پرداخته شد. به وضوح روشن است که با بکارگیری این فن می توان بسیاری از مشکلات گریبان گیر مدیریت محیط زیست کشور مدلسازی و حل شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - واکاوی کتب درسی پیش دبستانی از نظر توجه به مولفه های زیست محیطی
آرزو پرکار خدبجه آذر مهدیه شادپورگوابری

زمینه و هدف: آموزش، اثربخش‌ترین ساز و کار جامعه برای مقابله با بزرگ‌ترین چالش این قرن؛ یعنی آلودگی زیست محیطی است. پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی میزان توجه به آموزش محیط زیست درکتب درسی دوره پیش‌دبستانی انجام گردید. روش بررسی: این پژوهش از نظر هدف از زمره تحقیقات کاربردی چکیده کامل

زمینه و هدف: آموزش، اثربخش‌ترین ساز و کار جامعه برای مقابله با بزرگ‌ترین چالش این قرن؛ یعنی آلودگی زیست محیطی است. پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی میزان توجه به آموزش محیط زیست درکتب درسی دوره پیش‌دبستانی انجام گردید. روش بررسی: این پژوهش از نظر هدف از زمره تحقیقات کاربردی و از نظر روش، تحلیل محتوا سـت. کلیه کتب دوره پیش دبستانی استان گیلان به عنوان جامعه آماری تحقیق و با توجه به ماهیت تحقیق حاضر، کل جامعة آماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار تحقیق، چک لیست تحلیل محتوا، دربرگیرندة استانداردهای آموزش محیط زیست ویسکانسین بود. بر این اساس در کتب دوره پیش دبستانی، زیرمؤلفه های مرتبط با هریک از پنج مؤلفه اصلی استانداردهای فوق، استخراج و هر یک از مؤلفه ها در قالب 5 مؤلفه فرعی تدوین شد. یافته ها: پس از کدگذاری و شمارش فراوانی هر یک از زیرمؤلفه ها با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی نسبی و فراوانی تجمعی)بیشترین میزان توجه درزمینه مهارت پرسش وتحلیل (72/84%) می باشد؛ پس ازآن به ترتیب مسئولیت شخصی و مدنی(38/6%)؛ مهارت عمل و تصمیم گیری (5٪)؛ دانش فرایندها و سیستم های طبیعی (77/2%) و در نهایت مهارت بررسی موضوعات زیست محیطی کمترین میزان توجه (11/1%) رابه خوداختصاص داده اند بحث و نتیجه گیری: .با توجه به اینکه میزان توجه به مؤلفه های‌ آموزش محیط زیست در محتوای برنامه‌ درسی دوره پیش‌دبستانی در حد مطلوب و رضایت‌بخش نبوده، به عنوان نقطه ضعف این کتاب ها از این حیث محسوب می شود. لذا بنا به اهمیت آموزش مؤلفه های زیست محیطی در دوره پیش‌دبستانی به عنوان دوره پایه در فراگیری کودکان، پیشنهاد می‌شود برنامه ریزان محتوای آموزشی در تدوین کتب، بازنگری و در گنجاندن شاخص‌ها و استانداردهای آموزش محیط زیست در کتب درسی اهتمام بیشتری ورزند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - آنتی‌بیوتیک‌ها در محیط زیست: مروری بر منابع، توزیع، وقوع، اثرات، سرنوشت و ارزیابی ریسک آنتی‌بیوتیک‌ها در محیط زیست
احمد اصل هاشمی

آنتی‌بیوتیک‌ها یکی از بزرگترین گروه ترکیبات دارویی می‌باشند که در پزشکی و دامپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند و علی‌رغم داشتن اثرات مثبت در پیشگیری و درمان بیماری‌ها در انسان‌ها و حیوانات، اثرات منفی نیز از خود برجای می‌گذارند. در سال‌های اخیر استفاده بی-رویه از آنتی‌بی چکیده کامل

آنتی‌بیوتیک‌ها یکی از بزرگترین گروه ترکیبات دارویی می‌باشند که در پزشکی و دامپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند و علی‌رغم داشتن اثرات مثبت در پیشگیری و درمان بیماری‌ها در انسان‌ها و حیوانات، اثرات منفی نیز از خود برجای می‌گذارند. در سال‌های اخیر استفاده بی-رویه از آنتی‌بیوتیک‌ها و متعاقب آن ورود این ترکیبات به محیط‌ زیست، منجر به افزایش نگرانی‌ها در سطح جهانی شده است. این ترکیبات به طور سنتی به عنوان آلاینده زیست‌ محیطی در نظر گرفته نمی‌شوند، با این حال نگرانی‌ها از وقوع این ترکیبات در سیستم‌های آبی، به دلیل اثرات بیولوژیکی و خطرات بالقوه آن‌ها برای محیط‌ زیست و سلامت انسان می‌باشد. فرایندهای متعارف تصفیه‌ آب و فاضلاب برای حذف مقادیر جزئی مواد شیمیایی از قبیل آنتی‌بیوتیک‌ها طراحی نشده‌اند. از این رو، ورود این ترکیبات از منابع مختلف به محیط ‌‌زیست منجر به آلودگی گیاهان، جانوران، محیط‌های آبی و خاکی شده و همچنین مشکلاتی را برای سلامت عمومی ایجاد می‌کنند. علاوه بر این، وجود این ترکیبات دارویی در محیط زیست منجر به توسعه پاتوژن‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک می‌شود که به طور بالقوه عملکرد اکوسیستم و سلامت انسان را تهدید می‌نمایند. بنابراین، جلوگیری از ورود بی‌رویه این ترکیبات به محیط زیست و فراهم نمودن سیستم‌های تصفیه فاضلاب موثر و کارآمد در منابع تولید این ترکیبات به‌منظور حذف و به حداقل رساندن خطرات زیست محیطی آن‌ها ضروری می‌باشد. این مقاله مروری به تحقیقات اخیر دررابطه با طیقه‌بندی، منابع، توزیع، وقوع یا راه‌های ورود، اثرات آنتی‌بیوتیک‌ها بر محیط زیست و انسان، سرنوشت آن‌ها در محیط زیست اشاره می‌کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - اثرات فلزات سنگین بر سلامتی کودکان
احمد اصل هاشمی فاطمه یعقوبی رودپشتی غلامحسین صفری

کودکان به دلیل ویژگی‌های فیزیولوژیکی و رفتاری منحصر به فرد، نسبت به بزرگسالان بیشتر در معرض آلاینده‌های محیطی از قبیل فلزات سنگین قرار می‌گیرند. کودکان به قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی حساس‌تر هستند؛ زیرا اندام‌های آنها هنوز در حال رشد بوده و تکامل نیافته است و عملکرد چکیده کامل

کودکان به دلیل ویژگی‌های فیزیولوژیکی و رفتاری منحصر به فرد، نسبت به بزرگسالان بیشتر در معرض آلاینده‌های محیطی از قبیل فلزات سنگین قرار می‌گیرند. کودکان به قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی حساس‌تر هستند؛ زیرا اندام‌های آنها هنوز در حال رشد بوده و تکامل نیافته است و عملکرد سم زدایی و سیستم ایمنی آنها نسبت به بزرگسالان ضعیف‌تر است. هدف مقاله حاضر بررسی اثرات فلزات سنگین بر سلامتی کودکان است. یافته های این مطالعه نشان داد که ورود فلزات سنگین به بدن از طریق استنشاق هوای آلوده، جذب پوستی، مصرف مواد غذایی آلوده و نوشیدن آب آلوده صورت می‌گیرد. قرار گرفتن کودکان در معرض فلزات سنگین اثرات نامطلوبی بر سلامت آنها دارد. ورود فلزات سنگین به بدن کودکان نه تنها بر رشد جسمی کودکان بلکه بر سیستم عصبی، کلیه ها و استخوان‌های آنها نیز تأثیر می‌گذارند. مواجهه با فلزات سنگین در دوران بارداری و کودکی منجر به اثرات نامطلوبی بر رشد مغز شده و خطر ابتلا به اختلالات رشدی- عصبی و اصطلاحاً اوتیسم در کودکان را افزایش می‌دهد. بسیاری از این فلزات منجر به عقب ماندگی ذهنی و اختلالات عصبی شناختی در کودکان از قبیل اختلال حافظه و ضریب هوشی پایین می‌شوند. به دلیل اثرات نامطلوب فلزات سنگین بر سلامتی کودکان، باید تلاش کرد تا از آلودگی یا انتشار آن‌ها به محیط زیست از طریق قوانین و مقررات سختگیرانه جلوگیری شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - تاثیر سیاست‌های زیست ‌محیطی بر ارزش افزوده بخش حمل ‌و نقل
میرحسین موسوی قادر صفرزاده

بخش حمل ‌و نقل یکی از آلوده‌کننده‌ترین بخش‌های اقتصادی است که دارای پیامدهای خارجی منفی زیادی می‌باشد. این بخش در ازای تولید آلایندگی‌های زیست ‌محیطی هیچ قیمتی را پرداخت نمی‌کند در حالی که طبق قضیه پیگو هر آلوده‌گر باید هزینه‌های آلودگی خود را پرداخت کند. با توجه به این چکیده کامل

بخش حمل ‌و نقل یکی از آلوده‌کننده‌ترین بخش‌های اقتصادی است که دارای پیامدهای خارجی منفی زیادی می‌باشد. این بخش در ازای تولید آلایندگی‌های زیست ‌محیطی هیچ قیمتی را پرداخت نمی‌کند در حالی که طبق قضیه پیگو هر آلوده‌گر باید هزینه‌های آلودگی خود را پرداخت کند. با توجه به این مساله، هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر سیاست‌های زیست محیطی بر ارزش افزوده بخش حمل و نقل با استفاده از روش سری‌های زمانی ساختاری که از الگوریتم کالمن فیلتر استفاده می‌کند و داده‌های سالانه طی دوره 1389-1357 است. از هزینه‌ی نهایی کاهش آلودگی (قیمت سایه‌ای) به عنوان متغیری برای بیان سیاست‌های زیست ‌محیطی استفاده شده است. این هزینه‌ها با استفاده از تابع مسافت و به کارگیری روش تحلیل مرزی تصادفی برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهد که ضریب به دست آمده برای رشد قیمت سایه‌ای آلاینده‌ها برابر با 25/0- می‌باشد که نشان می‌دهد در کوتاه مدت بین رشد قیمت‌ سایه‌ای آلاینده‌های زیست محیطی در بخش حمل‌‌ و نقل و رشد ارزش افزوده این بخش رابطه معکوسی وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - بررسی روش‌های مدیریت و بازیافت زباله‌های روبه رشد الکترونیکی با تاکید بر فرآیندهای سازگار با محیط زیست
سامان مدنیان سید محمد علی زنجانی

زباله های الکترونیکی (E-waste) شامل دستگاه های الکتریکی یا الکترونیکی منسوخ شده هستند. بازیافت زباله های الکترونیکی از نظر حفاظت از منابع و محیط زیست یک موضوع مهم است. در حال حاضر، سالانه نزدیک به 3/1 میلیارد تن زباله در سراسر جهان تولید می شود که انتظار می رود تا سا چکیده کامل

زباله های الکترونیکی (E-waste) شامل دستگاه های الکتریکی یا الکترونیکی منسوخ شده هستند. بازیافت زباله های الکترونیکی از نظر حفاظت از منابع و محیط زیست یک موضوع مهم است. در حال حاضر، سالانه نزدیک به 3/1 میلیارد تن زباله در سراسر جهان تولید می شود که انتظار می رود تا سال 2025 به 3/4 میلیارد تن در سال افزایش یابد. پیش بینی شده است که تولید زباله های الکتریکی از رایانه های قدیمی 500درصد طی یک دهه افزایش یابد و در سال 2020 در مقایسه با سال 2007، تلفن های همراه دور انداخته شده تقریباً 18 برابر بیشتر خواهد شد. شناخت و درک اجزای مختلف زباله های الکترونیکی به بازیافت مؤثرشان کمک می کند. تجهیزات الکترونیکی پیشرفته شامل تقریباً 60 عنصر مختلف شامل مواد با ارزش و خطرناک است. مهمترین اجزای ارزشمند زباله های الکتریکی، مدارهای چاپی (PCBs) هستند که به غیر از فلزات باارزش، حاوی مواد خطرناک بسیاری می باشند. برای جلوگیری از مسمومیت انسان و محیط زیست، تجزیه و تحلیل ویژگی ها و ترکیبات مواد مختلف در زباله های الکترونیکی و تعیین نحوه مدیریت مجدد آن ها از طریق فرآیندهای زیست محیطی سالم، امری ضروری به حساب می آید. در این مقاله، به طرح کلی مشکلات E-Wastelands شامل دسته بندی زباله های الکترونیکی، ترکیبات آن، مدیریت و فرآیندهای بازیافتی مختلف و سازگار با محیط زیست و توجه به استخراج فلزات با ارزش اشاره می شود. با وجود تلاش های بسیاری که برای توسعه فناوری بازیافت شده است؛ اما به دلیل پیچیدگی سامانه زباله های الکترونیکی، این فناوری همچنان دارای معایب بسیاری است. بنابراین در ادامه، درباره معایب هر فرآیند از نظر مشکلات فنی و درجه حفاظت از محیط زیست نیز بحث می شود. پرونده مقاله

فهرست مقالات آلودگی محیط زیست

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی