تحلیل هنجارگریزی معنایی در سورۀ یوسف(ع) بر مبنای رویکرد زبان‌شناسی شناختی
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
یعقوب سبحانی
1
,
بهمن گرجیان
2
*
,
حسین مطوری
3
1 - . دانشجوی دکتری زبان شناسی، گروه زبان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - دانشیارگروه زبان انگیسی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران
3 - استادیار گروه زبان شناسی، واحد خرمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمشهر، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
هنجارگریزی از صورتهای رایج در بیان کلام و گفتمان است که با در¬هم ریختن ساختار معیارهای معنایی شکل می‌گیرد. این پژوهش به¬صورت توصیفی-تحلیلی انجام شده ¬است و عناصر هنجارگریزی شامل کنایه، استعاره، مجاز و تشبیه از دیدگاه زبان‌شناسی شناختی لیچ (1969) در آیات سورۀ مبارکۀ یوسف(ع) واکاوی شده ¬است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد که گفتمان در این سوره از ¬طریق کنایه و استعاره انجام شده و شناخت مفاهیم بیشتر به¬صورت غیرمستقیم صورت گرفته ¬است. همچنین مشخص شد در انواع هنجارگریزی معنایی، کنایه و استعاره به ترتیب پر-تکرارترین و مجاز و تشبیه به¬عنوان ابزار ادبی از بسامد کمتر برخوردار بودند. نتایج نشان داد که بیان غیرمستقیم از-طریق هنجارگریزی معنایی می¬تواند موجب توجه بیشتر و درک مفاهیم عمیق آیات گردد. نتایج کاربردی این تحقیق در مطالعات زبان‌شناسی شناختی و واکاوی مصادیق هنجارگریزی در سوره¬های دیگر قرآن کارساز می‌باشد.
Semantic defamiliarization is a literary art that indicates the deviation stance of real phenomena. This beautiful linguistic feature in language can create and lead to wonder. In this feature, the creator makes his work stand out by violating the common forms in standard language. Leech (1969) considers defamiliarization as a tool for creating beauty in a language inspired by Russian formalists. They believe that the concept of defamiliarization is a general entity and divide it into eight areas. The design of this study is based on descriptive research of content analysis that uncovers semantic defamiliarization in Yusuf (A. S) Surah based on Leech’s cognitive linguistic approach. Semantic defamiliarization includes four features: simile, allegory, metaphor, and metonymy. The frequency of occurrence of each feature of semantic deviance was counted in the verses of Yusuf (A. S) Surah to compare the importance of using defamiliarized words in the Surah. Results indicated that the frequency of allegory, metaphor, metonymy, and simile respectively. The results showed that the frequency of all types of semantic deviations in Surah Yusuf (A. S) Surah is 49 items. Irony and metaphor are the most frequently used tools in creating semantic deviations in the Surah. The application of cognitive linguistics in deciphering the meanings of the Holy Quran and identifying defamiliarization has given priority to the cognitive conceptualization of irony and metaphor. In other words, the Surah discourse is indirect to some extent and raises the readers’ cognitive abilities to comprehend the meanings of verses.