تحلیل جامعه‌شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه ی شهری قزوین
محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهریمریم مافی 1 , مصطفی ازکیا 2 , غلامرضا لطیفی 3
1 - گروه جامعه‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - گروه برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
کلید واژه: SWOT, صنعت گردشگری, قزوین, توسعه شهری, تحلیل جامعه شناختی,
چکیده مقاله :
نحوه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه‌ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم‌ترین سیاست‌های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه پایدار گردشگری و حکمرانی مطلوب می‌باشد. با استفاده از آماره رگرسیون چند متغیره و تکنیکSWOT، از140نفر گردشگر نوروزی و 120نفر از مدیران مراکز اقامتی و پذیرایی و ... جمع آوری داده ها انجام شده است. اعتبار پژوهش تایید نظر متخصصان و با آلفای کرونباخ 70 صدم به تایید رسید. نتایج یافته ها نشان می‌دهد: بالاترین میانگین موثر از نظر ذی‌نفعان، در ابعاد، قوت‌ها: موافقت مردم با توسعه گردشگری83/4، رضایت از زندگی در شهر09/4 و افزایش درآمد گردشگری80/3 و فرصت‌ها: پتانسیل ها و تعدد آثار در شهر64/4 و جذابیت‌های تاریخی23/4 و حضور فعال زنان در مشاغل گردشگری4 .ضعف: کمبود دسترسی و کیفیت مراکز اقامتی به ترتیب8/3 و5/3، ناکافی بودن امکانات مورد نیاز گردشگران 45/3. تهدید: عدم برنامه‌ریزی منسجم گردشگری شهر63/3 عدم سرمایه‌گذاری گردشگری شهر58/3، تغییر کاربری باغستان سنتی قزوین79/2. بالاترین میانگین موثر از نظر گردشگران در ابعاد، قوت‌ها: تنوع چشم‌اندازهای گردشگری 08/4، احساس امنیت05/4، پاکیزگی آب و هوا04/4، فرصت‌ها: پتانسیل‌های متعدد28/4، توصیه به دوستان20/4، انگیزه دیدار دوباره14/4. ضعف: کیفیت نامناسب مراکز اقامتی20/3، ترافیک بافت تاریخی16/3 ، عدم دسترسی به اطلاع‌رسانی19/3. تهدید: عدم استفاده درست از منابع03/3، عدم انسجام مدیریت گردشگری3، عدم سرمایه‌گذاری گردشگری58/2. بنابراین توانمندسازی حکومت با مسئولیت پذیری اجتماعی و فرهنگی در گردشگری با محوریت صنایع فرهنگی و صنایع خلاق مورد تاکید است.
.The decision-making and policy-making of managers and urban planners towards sustainable urban development is one of the most important policies for sustainable urban tourism.The aim of this study is to sociologically analyze the effects of the tourism industry on the urban development of the city of Qazvin. The research method is descriptive and analytical and the theoretical framework consists of sustainable tourism development and good governance .Using multivariate regression statistics and the S.W.O.T. technique, data were collected from 140 Nowruz tourists and 120 managers of hotels, accommodating centers, etc. The research tool had face validity and its reliability coefficient was 0.70. The results showed that the highest effective average in terms of stakeholders in the dimension of strengths included People's agreement with the development of tourism (4.83), life satisfaction in the city (4.09) , increase in tourism revenue ( 3.80). In terms of opportunities, the results pointed to Potentials for and variety of jobs in the city (4.64) , historical attractions (4.23) and active presence of women in tourism jobs (4). Weakness included lack of access and quality of accommodating centers (3.8) and (3.5), respectively, inadequate facilities needed by tourists (3.45) . Threats consisted of lack of coherent tourism planning in the city (3.63), lack of tourism investment in the city (3.58), change of use of Qazvin traditional garden (2.79). In the views of tourists, the highest effective average in terms of strengths included diversity of tourism landscapes (4.08), sense of security (4.05), climate cleanliness (4.04). Opportunities included multiple potentials (4.28), recommendations of friends (4.20), motivation to visit again (4.14). Weakness consisted of Inadequate quality of accommodation centers (3.20), crowdedness of historical places (3.16), lack of access to information (3.19). Threats included lack of proper use of resources (3.03), incoherence of tourism management (3), lack of tourism investment (2.58). Therefore, empowering the government through social and cultural initiatives in tourism with a focus on cultural and creative industries is recommended.
- آقاجانی.حمید.(1394).«تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه منطقه ای استان گیلان(موردی شهرستان رشت)»، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال هفتم،شماره چهارم.
- ازکیا.مصطفی،احمدرش.رشید، دانش مهر.حسین.(1392). توسعه و مناقشات پارادایمی جدید(جلد اول)،تهران:انتشارات کیهان.
- ازکیا.مصطفی،دیباجی.شکوه.(1395).«نقد برنامه‌های توسعه روستایی در ایران»، فصلنامه مطالعات تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره 5، شماره 1 بهار 1395، 103-125.
- ایمانی شاملو.جواد.(1395).«به قدرت و بازتعریف نظریه برنامه‌ریزی شهری(با تاکید بر دیدگاه اقتصاد سیاسی فضا)»، فصلنامه راهبرد، سال بیست و پنجم، شماره 80، صص 319-287.
- بهلولی،حمید(1399)،استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.بهار 1399.
- تاجبخش.کیان.(1389).سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه: افشین خاکباز و حسن پویان، نشر شیرازه.
- تقوایی، مسعود.اکبری، محمود. (1388).«مقدمه‌ای بـر برنامــه‌ریــزی و مــدیریت گردشــگری شــهری»، انتشارات پیام علوی، چاپ اول، اصفهان.
- پرچکانی.پروانه در همکاری با دکتر سید امیر منصوری.(1395).«گردشگری فرهنگ شهری».فصلنامه هنر و تمدن شرق، سال چهارم، شماره دوازدهم.
- جهاندیده.سامان، خنیفر.حسین و فرزان.نرگس (1395).«شبکه خط مشی گردشگری کشور»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری، شماره 30 ،1394، صفحات 1تا24.
- حیدرزاده. کامبیز و همکاران.(1395).«تاثیر کیفیت خدمات گردشگری بر وفاداری به مقصد گردشگری با توجه به نقش میانجی تصویر ذهنی از مقصد گردشگری و رضایت گردشگران در استان قزوین»، فصلنامه مطالعات گردشگری، سال دوازدهم، شماره40، صفحات 153-115.
- سیف الدینی و همکاران(1389).«سنجش کیفیت و ظرفیت گردشگری شهری بر اساس الگوی رفتاری گردشگران و جامعه میزبان.مطالعه موردی: شهر اصفهان». پژوهش های جغرافیای انسانی.شماره 71.
- صنایع فرهنگی.صنایع آینده.(1393).نگاهی به استراتژی توسعه صنایع فرهنگی چهار کشور،یک ایالت و یک شهر(سنگاپور، فنلاند، استرالیا، آفریقای جنوبی،ساسکا چیوان و لندن)،مترجمان:محمدرضا سوهانیان و همکاران،ناشر: آینده پژوه،چاپ اول.
- ملکی‌فر،عقیل.کیقبادی، مرضیه.(1389).فرصت‌های تاریخی صنایع فرهنگی(صنایع خلاق).نشر:تهران، آینده پژوه.چاپ اول.
- لطیفی،غلامرضا.(1397).«شناسایی و تدوین مدیریت هماهنگ شهری در کلانشهر اصفهان»،فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 36، پاییز 1397.
- لطیفی.غلامرضا.(1391). مبانی و اصول برنامه‌ریزی منطقه ای، تهران، نشر علم، چاپ اول.
-Cooke, P. (2005). Regional Transformation and Regional Disequilibrium: New Knowledge Economies and their Discontents, Harvard University: Springer Publication.
-Claudia Susana G_omez L_opez; Karla Susana Barr_on Arreola(2019), Impacts of tourism and the generation of employment in Mexico, Vol. 26 No. 2, pp. 94-114.
-Grah ,B.Vlado Dimovski andJudita Peterlin.(2020).Managing Sustainable Urban Tourism Development: The Case of Ljubljana.Sustainability , 12(3), 792
-Gagan Deep Sharma, Asha Thomas, and Justin Paul .(2020)Reviving tourism industry post-COVID-19: A resilience-based framework.Elsevier Public Health Emergency Collection.
-Habibi, F., Rahmati, M. and Karimi, A. (2018), “Contribution of tourism to economic growth in Iran’s provinces: GDMapproach”, Future Business Journal, Vol. 4 No. 2, pp. 261-271.
-Kapera , Izabela(2018),Sustainable tourism development efforts by local governments in Parvin,Mohammad.(2020).mportance of Urban Tourism Planning in Tehran with Economic Approach. Journal of Tourism & Hospitality ResearchIslamic Azad University, Garmsar BranchVol. 7, No 2, Winter 2020, Pp. 95-110
- Polan , Faculty of Law, Administration and International Relations Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University Gustawa-Herlinga Grudzińskiego 1, 30-705 Krakow.
-Pike، Andy، Andrés Rodriguez-Pose and John Tomaney (2006)،Local and regional development،Routledge.
-Scott,N,(2011).Tourism policy: A strategic review: Goodfellow Publishers.
- Liu, J., & Ma, Y. (2017). The Perceptual Differences among Stakeholders in the Tourism Supply of Xi’an City, China. Sustainability, 9(2), 214.
-Mutana, S., & Mukwada, G. (2017). An Exploratory Assessment of Significant Tourism Sustainability Indicators for a Montane-Based Route in the Drakensberg Mountains. Sustainability, 9(7), 1202.
_||_