بررسی جستارهای تعلیمی در اثر گمنام «اطباق الذهب فی المواعظ والخُطب» اثر شرف الدین شفروه اصفهانی
محورهای موضوعی : تعلیمیخالد موحدی نیا 1 , فاروق نعمتی 2 * , حسین قدمی 3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
کتاب وزین «اطباقالذهب فی المواعظ والخطب» اثر شرفالدین شفروه اصفهانی، از نویسندگان و شاعرانِ ایرانی در سدة ششم هجری است که آن را به سبک مقامات و به تقلید از اثر «اطواق الذهب» زمخشری، با اسلوبی مسجّع و دارای محتوایی تعلیمی و اخلاقی نگاشته است. «اطباقالذهب» در قالب نثر فنّی، دارای حدود 100 مقالة تعلیمی در موضوعات مختلفی همچون مذمّت دنیاپرستی، بُخل، پیروی از هوس، فخرفروشی و .. و نیز دعوت به خیرخواهی نسبت به ضعیفان، غنیمتدانستن لحظات زندگی، یادآوری مرگ، سخاوت و بخشش و ... است. شفروه برای پرهیز از خشکی و تلخی پند و اندرز و مسرت طبع، گاه در الفاظ قلیل، معانی کثیر آورده و سخن خویش را به طبع زیور آیات و احادیث که از اندیشة ژرف او حکایت میکند، میآراید؛ از همین روی، اثرپذیری شفروه از متون دینی به ویژه قرآن کریم و نهجالبلاغه، از بارزترین مؤلفههای ساختاری در مضامین تعلیمی در «اطباقالذهب» است. در این پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی و با بررسی این اثر گمنامِ تعلیمی، مهمترین انگارههای تعلیمی- اخلاقی در اثر مذکور مورد بازخوانی و تحلیل قرار خواهد گرفت
The weighty book "Atbaq al-Zahb fi al-Mowaez and Khatb" by Sharafuddin Shafroh Esfahani, one of the Iranian writers and poets in the 6th century of the Hijri, is written in the style of authorities and in imitation of Zamakhshari's work "Atwaq al-Zahhab", with a lively and meaningful style. Didactic and moral writing. "Atbaq Al-Zahb" in the form of technical prose, has about 100 educational articles on various topics such as condemning worldliness, stinginess, following lust, boasting, etc., as well as calling for benevolence towards the weak, cherishing the moments of life, remembering death, It is generosity and forgiveness. In order to avoid the dryness and bitterness of advice and exhortation, Shafroh sometimes brings a lot of meanings in few words and decorates his speech with verses and hadiths that tell about his deep thought. Therefore, Shafroh's effectiveness of religious texts, especially the Holy Qur'an and Nahj al-Balagha, is one of the most obvious structural components in educational themes in "Atbaq-ul-Zahb". In this research, the most important educational-ethical concepts in the said work will be re-read and analyzed by analytical-descriptive method and by examining this anonymous educational work.