بررسی «صبر و عشق» در منطق‌الطیر عطار
محورهای موضوعی : زبان و ادبیات فارسیعاطفه عزیزی 1 , بتول فخر اسلام 2 *
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران
2 - استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران
کلید واژه: عشق, عطار, صبر, سالک, اشک,
چکیده مقاله :
شیخ فریدالدّین عطّار نیشابوری شاعر عارف قرن ششم و اوایل قرن هفتم با برگزیدن زبان عشق، انسان را به معشوق ازلی فرا می‌خواند. او عشق را همراه و همدم عاشق در هفت شهر عشق معرفی می‌کند و وفا به پیمان الهی را همیشه و در همه جا برای سیر به سوی احدِ واحد لازم و ضروری بر می‌شمرد. عطار نه تنها اشک، آتش و خون را ناگزیر راه پر پیچ وخم سلوک می‌داند، با رویی گشاده به استقبال آن می‌رود. در این راه پر خطر، سالک همراه با عشق باید از نیروی صبر بهره ببرد تا بتواند وادی‌های صعب را پشت سر بگذارد و به مقصود و هدف خود دست یابد. درمان در این راه پر سوز و گداز، فقط اشک و صبر است. با توجه به اهمیت صبر و عشق در اشعار عطار برآن شدیم تا با بررسی واژه‌های صبر و عشقدر منطق الطیر عطار، با گوشه ای از اندیشۀ والای این بزرگ مرد آشنا شویم. نتایج تحقیق بیانگر اینست که صبر در دیدار معشوق (انتظار وصال) بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده است و تحمل آن برای عاشق یکی از سخت ترین مراتب صبر است، با توجه به بسامد بالای این نوع صبر در منطق‌الطیر می‌توان گفت که عطار بیشتر از فراق می‌گوید.
Sheikh Farid al-Din Attar Neyshaburi, Mystic poet of the sixth century and the early seventh century selects the language of love, draws human’s attention to the eternal beloved and presents love as companion of lover in seven cities of love, because he believes that faith in the divine covenant is always and everywhere necessary for moving to God and the way is for sure through tears and fire and blood. Maybe in this dangerous way, the seeker must benefit from the power of patience with love so that he can overtake the valleys and achieves his purpose and target and in this burning way. The treatment is just tears and patience. According to the importance of patience and love in the poems of Attar we decided to consider terms "patience and love" in Attar’s Mantiq al-tayr, with an eye on the great poet’s thought. The highest frequency belongs to patience to see the beloved (waiting for linkage) that Tolerating it is one of the most difficult levels of patience for the lover and it can be confirmed that Attar says more about separation.