ارائه مدل جهت تعیین سطح فرهنگ HSE در صنایع گاز کشور

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست، بهداشت و ایمنی

منیژه افراشته فرد ¹ , پروین نصیری ² , جمال قدوسی ³ , نبی اله منصوری ⁴

1 - کارشناس ارشد مديريت ايمني، بهداشت و محيط زيست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقيقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استاد دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات)
3 - دانشیار، عضو هیئت علمی مؤسسه مدیریت خاک و آبخیزداری. تهران، ایران.
4 - Science and Research Branch, islamic azad University

تاریخ دریافت : 1402/09/08 تاریخ پذیرش : 1402/10/26 تاریخ انتشار : 1402/10/01

کلید واژه: تکنیک F.TOPSIS, HSE, فرهنگ HSE,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف : صنایع نفت و گاز با توجه به کیفیت و کمیت مواد خام، بینابینی و محصولات جانبی و نهایی ، همچنین دارا-بودن سه مشخصه پیچیدگی بالا ، قابلیت انعطاف پایین و آسیب پذیری زیاد از دیدگاه بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) جزء صنایع بحرانی محسوب می شود . هدف اصلی از این تحقیق ارائه شاخص هایی جهت تعیین سطح فرهنگ HSE در پالایشگاه گاز ایلام می باشد تا ضمن نمایان ساختن نکات ضعف و قوت، راهکارهای مدیریتی مناسب را جهت ارتقاء سطح فرهنگ HSE ارائه نماید. روش بررسی: ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه های فرهنگ HSE ، مصاحبه با مدیریت ارشد HSE پالایشگاه و مشاهده مستندات است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. یافته ها: بعد از شناسایی شاخص های تعیین سطح فرهنگ HSE در قالب چک لیست و امتیازدهی شاخصهای مورد تایید توسط خبرگان HSE ، به مدل و دستورالعمل اجرایی جامعی جهت ارزیابی فرهنگHSE، رسیدیم. اولویت بندی شاخص های تعیین سطح فرهنگHSE (16معیار) با استفاده از تکنیک F.TOPSIS و تحلیل فراوانی صورت گرفت و صحت سنجی نتایج توسط روش اسکالوگراف انجام شد. سپس با الگو و دستورالعمل اجرایی ارائه شده در پالایشگاه گاز ایلام به تعیین سطح فرهنگ HSE پرداخته شد که در محدوده مطلوب ارزیابی گردید. بحث و نتیجه‌گیری: در این تحقیق، به ترتیب تعهد مدیریت به مسائل HSE و وجود سیستم پاداش مناسب در زمینه اجرای الزامات HSE ، اولویت اول تا اولویت 16 را در بین 16 شاخص دارا می باشند.

چکیده انگلیسی:

Background and Purpose: Due to the quality and quantity of raw and intermediate materials, by-products and final products as well as three characteristics of high complexity, low flexibility and high vulnerability from the viewpoint of health, safety and environment (HSE), the oil and gas are considered as critical industries. This study aimed to provide some criteria for determining the level of HSE culture in Ilam Gas Refinery in order to detect weaknesses and strengths and to present appropriate managerial practices to improve HSE culture. Method: Data collection tools included HSE culture questionnaires, interviews with HSE senior management and documentation review. SPSS software was used for data analysis. Results: After identifying HSE culture criteria in the form of a checklist and scoring criteria approved by HSE experts, an integrated model and executive procedure was developed to assess the HSE culture. The prioritization of HSE culture criteria (16 criteria) was done through F.TOPSIS and frequency analysis. Scalogram analysis method was used for the validation of results. Then, with the model and executive procedure provided in Ilam Gas Refinery, the level of HSE culture was determined, which was evaluated optimally. Discussion and Conclusion: In this study, among the sixteen criteria, "management commitment to HSE issues" was in the first priority and "an appropriate reward systems for the implementation of HSE requirements" was in the final priority.