تاثیر عوامل محیطی بر فرایند اصلاحات حسابداری دولتی درایران از طریق مدل اقتضائی
محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسیقدرت اله طالب نیا 1 , ابراهیم عباسی 2 , بتول زارعی 3
1 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
2 - استادیار دانشگاه الزهرا(س)
3 - دکتری حسابداری دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
کلید واژه: حسابداری دولتی, مبنای تعهدی, عوامل محیطی, مدل اقتضائی,
چکیده مقاله :
تحول در هر نظامی مستلزم شناخت عوامل محیطی موثر بر آن میباشد. نظام حسابداری دولتی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. به‌همین دلیل تحقیق حاضر با بررسی این نظام و تکیه بر مطالعات پیشین لزوم اصلاحات در حسابداری دولتی ایران به‌سمت پذیرش حسابداری تعهدی را بررسی نموده است و نهایتا از طریق روش تحقیق علمی یک مدل اقتضائی، که شکل ساده شده‌ای از مدل اقتضائی بین‌المللی پروفسور لودر میباشد، جهت توضیح نحوه تاثیر عوامل محیطی بر این فرایند نوآوری و اصلاحات ارایه کرده است. یافته‌های این تحقیق پیمایشی نشان دهنده این واقعیت است، که حسابداری دولتی ایران در آستانه یک تحول بنیادین قرار دارد و محرک اصلی این تحول افزایش تقاضا برای اطلاعات بیشتر به دنبال اصلاحات مطرح شده در مدیریت بخش عمومی ایران از جمله الزامات قانونی پیرامون عملیاتی شدن بودجه میباشد. همچنین این مدل در پیش‌بینی روند آتی اصلاحات در ایران نیز مورد استفاده قرار گرفته است، که تاییدی بر قدرت پیش‌بینی کنندگی مدل لودر است
Any system transformation requires knowledge of environmental factors that influence on it. Governmental accounting system in Iran also is like other systems. Therefore the present study investigated the previous literature on this system to explain necessary reforms in public accounting for adopting with accrual accounting, and finally, Through scientific research method, a simplified form of the international contingency model presented by Professor Lüder, to explain how environmental factors affects on innovation and reform process, has provided. Findings indicates that governmental accounting is now on the verge of a fundamental transformation, and Increasing demand for more information, search proposed reforms of public sector management, including legal requirements concerning operational budget, is the primary stimulus of this transformation. The model for predicting future trends of reform in Iran has also been used, to confirm the predictive power of the model is provided by the Luder.
باباجانی، جعفر، آرزو مددی، (1388)، " امکان سنجی تحول در نظام حسابداری و گزارشگری مالی دانشگاه‌های دولتی ایران "، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره16، شماره56.
باباجانی، جعفر، (1386)، " ضرورت استفاده از حسابداری تعهدی در بخش عمومی وارزیابی آن جهت استفاده در بخش عمومی ایران "، پیک نور، سال پنجم، شماره چهارم، 27-3.
باباجانی، جعفر، (1378)، " ارزیابی مسئولیت پاسخگویی نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولت جمهوری اسلامی ایران "، پایان نامه دکتری، دانشگاه علامه طباطبائی.
توکلی محمدی، محمد، (1384)، " ارائه مدل اقتضائی برای عوامل محیطی موثر بر توسعه حسابداری در ایران "، پایان نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
دلیار، جواد، (1385)، " بررسی تدوین استانداردهای حسابداری دولتی بر مسئولیت پاسخگوئی دستگاه های اجرائی دولت در ایران " (مبتنی بر GASB=34)، پایان نامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی.
مهدوی، غلامحسین، (1379)، " نظام پاسخگویی و حسابداری دولتی در ایران "، حسابرس، شماره 7.
مفاهیم نظری گزارشگری مالی بخش عمومی: اهداف گزارشگری مالی (پیش نویس)، کمیته تدوین استانداردهای حسابداری دولتی سازمان حسابرسی ایران، 1388.
Chan,J.L., Jones,R.H., Luder,K.G., (1996), "Modeling Governmental Accounting Innovations: An Assessment and Future Research Directions", Research in Governmental and Nonprofit Accounting, JAI Press Inc, Vol. 9, 1–19.
Champoux, M.,( 2006), "Accrual Accounting in New Zealand and Australia: Issues and Solutions", Harvard Law School: Federal Budget Policy Seminar, Briefing Paper No. 27.
Christianes. Johan& Brecht reyniers, (July 2009), "Impact of IPSAS on Reforming Governmental Financial Information Systems: A Comparative Study", Ghent University, Belgium, Working Paper.
Diamond j., (2003), "Performance Budgeting: Managing the Reform Process", IMF Working Paper: WP/03/33.
Diamond j., (2002), "Performance Budgeting: Is Accrual Accounting Required?", IMF Working Paper: wp/02/240.
Godfrey, A. D., Devlin, P. J., Merrouche, M. C. (2001), "A Diffusion-Contingency Model for Government Accounting Innovations", International Comparative Issues in Government Accounting, Aad Bac (Ed.), Kluwer Academic Publishers, 279-296.
Jaruga, A., Nowak, W. A. (1996), "Toward a General Model of Public Sector Accounting Innovations, Research in Governmental and Nonprofit Accounting", JAI Press Inc., Vol. 9, 21–31.
Jones, R. H. and Pendlebury,M., (2000),"Public Sector Accounting", 5th Edition. Pitman.
Jorge S., (2003), "Local Government Accounting In Portugal in Comparative-International Perspective", The Portuguese Foundation for Science and Technology ,July.
Luder, K., (2001), "Research in Comparative Governmental Accounting over the Last Decade – Achievements and Problems", Working-Paper Presented at the VIIIth CIGAR Conference, Valencia, June.
Luder, K., (1989), "Comparative Government Accounting Study – Interim Summary Report", Speyerer Forschungsberichte, No. 76, Forschungsinstitut für Öffentliche Verwaltung, Speyer.
Ouda, Hassan A. G., (2010), "A Prescriptive Model of the Transition to Accrual Accounting in Central Government", International Journal of Governmental Financial Management,Volume X,Number 1.
Pallot, J. (1995), "Contextual Variables Underlying Innovation in National Budgeting,Accounting and Auditing: the Case of New Zealand", Working-Paper Presented at the Vth CIGAR Conference, Paris, May.