بررسی تنوع فیتوشیمیایی جمعیتهای گیاه دارویی Viscum album L. رشدیافته روی میزبانهای مختلف در استان‌های البرز، گیلان، مازندران و گلستان
محورهای موضوعی : گیاهان دارویی
حسین حسینی
1
,
علی مهرآفرین
2
,
حسنعلی نقدی بادی
3
*
,
کامبیز لاریجانی
4
,
حسین زینلی
5
1 - دانشجوی دکتری، گروه علوم باغی و زراعی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران
3 - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
4 - دانشیار، گروه شیمی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
5 - استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
داروش اروپایی (Viscum album L.) گیاهی نیم انگلی است که اغلب روی درختان و درختچههای جنگلی رشد میکند و به واسطه مواد موثره ارزشمند آن در درمان بیماریهای مختلف از قبیل سرطان کاربرد دارد. نظر به اینکه کمیت و کیفیت مواد مؤثره در این گیاه علاوه بر عوامل ژنتیکی و محیطی تحت تاثیر درخت میزبان نیز قرار دارد، این مطالعه با هدف بررسی تنوع فیتوشیمیایی 20 جمعیت دارواش روی میزبانهای متفاوت از طریق جمع آوری نمونه از مناطق مختلف استان‌های گیلان، مازندران، گلستان و البرز در فصل تابستان سال 1396 در قالب طرح های کاملاً تصادفی انجام شد. استخراج عصارهها به روش رفلاکس با اتانول 70 درصد انجام شد و محتوای سیرینجیک اسید به روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالاHPLC ، فلاونوئید کل، و ترکیبات فنلی، پروتئین و فعالیت آنتی اکسیدانی (DPPH) به‌روش طیف سنجی نوری در برگ جمعیت های مختلف دارواش اروپایی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد میزان ترکیبات شیمیایی جمعیت های جمعآوری شده دارواش، تحت تاثیر شرایط محیطی از قبیل دما، رطوبت و ارتفاع از سطح دریا و نوع درخت میزبان بود. این جمعیتها در 3 گروه مجزا طبقه بندی شدند. نمونه‌های جمع آوری شده از استان‌های گیلان و البرز تنوع فیتوشیمیایی زیادی نداشتند. جمعیتهای استان گیلان دارای بیشترین میانگین فلاونوئید کل، پروتئین و فعالیت آنتی اکسیدانی بودند. دارواشهای جمعآوری شده از استانها مازندران و گلستان تنوع فیتوشیمیایی بیشتری داشتند و به نظر می‌رسد علاوه بر شرایط محیطی، نوع درخت میزبان نیز در ایجاد تنوع فیتوشیمیایی دارواش اروپایی در این استانها موثر بوده است.
European mistletoe (Viscum album L.) a semi-parasitic plant that often grows on forest trees and shrubs, is used in the treatment of various diseases such as cancer due to its valuable active ingredients. The quantity and quality of active ingredients in parasitic and semi-parasitic plants in addition to genetic and environmental factors, are also affected by the host tree. This study was conducted in a completely randomized design with the aim of investigating the phytochemical diversity of 20 populations of mistletoe on different hosts by collecting samples from different regions of Gilan, Mazandaran, Golestan, and Alborz provinces in the summer of 2017. The extracts were obtained by reflux method with 70% ethanol. The content of syringic acid, total flavonoids, phenolic compounds, protein, and antioxidant activity were measured by a spectrophotometer and HPLC methods in the leaves of plants in different populations. The results showed that the amount of chemical composition of mistletoe populations was affected by environmental conditions such as temperature, humidity, and altitude, and the type of host tree. These populations were classified into 3 distinct groups. The mistletoe collected from Gilan and Alborz provinces did not have much phytochemical diversity. Populations of Guilan province had the highest mean of total flavonoids, protein, and antioxidant activity. The mistletoe collected from Mazandaran and Golestan provinces had more phytochemical diversity. It seems that in addition to environmental conditions, the host tree type was also responsible for creating the phytochemical diversity of European mistletoe in these provinces.