یکی از جنسهای مهم تیره شببو Lepidium L. میباشد که بیشتر در آسیای مرکزی، میانه و جنوب غربی پراکنش داشته و برخی از گونههای آن به عنوان گیاه دارویی یا سبزی مورد استفاده قرار میگیرند. مطالعه تنوع ژنتیکی با استفاده از نشانگرهای مولکولی در برنامههای بهنژادی و حفاظت از ذ چکیده کامل
یکی از جنسهای مهم تیره شببو Lepidium L. میباشد که بیشتر در آسیای مرکزی، میانه و جنوب غربی پراکنش داشته و برخی از گونههای آن به عنوان گیاه دارویی یا سبزی مورد استفاده قرار میگیرند. مطالعه تنوع ژنتیکی با استفاده از نشانگرهای مولکولی در برنامههای بهنژادی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی نقش بسیار مهمی دارد. در تحقیق حاضر، روابط ژنتیکی بین و درون گونهای 22 توده Lepidium spp. با استفاده از نشانگرهای مولکولی SSR، ISSR و SCoT مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA) حاکی از تنوع درون گونهای بالاتری نسبت به بین گونهای در هر سه نشانگر بود. بالاترین تنوع درون گونهای (88 درصد) نیز با نشانگرهای SCoT بدست آمد. نتایج ماتریس تشابه ژنتیکی نشانگرهای SSR، ISSR و SCoT توسط آزمون مانتل نشان داد که بالاترین همبستگی بین نشانگرهای SSR و ISSR (84/0 = r) وجود دارد و به دنبال آن ISSR وSCoT (74/0 = r) و سپس SSR وSCoT (57/0 = r) بودند. بر مبنای تشابه ژنی نی بین 22 توده Lepidium spp.، بالاترین شباهت (00/1 = r) بین تودههای طبس 3 (L. latifolium) و خوسف (L. draba) با استفاده از نشانگرهای SSR، خاتم و مهریز (L. latifolium)، طبس 1 (L. latifolium) و سربیشه (L. draba)، طبس 3 (L. latifolium) و خوسف (L. draba)، نیر و ساوه (L. draba)، اصفهان و اراک (L. sativum) و نیز تهران و قزوین (L. sativum) بر اساس نشانگرهای ISSR و همچنین خاتم و مهریز (L. latifolium) و نیر و ساوه (L. draba) بر مبنای نشانگرهای SCoT مشاهده شد. با توجه به فاصله ژنتیکی تودهها نسبت به هم، در برنامههای بهنژادی برای بدست آوردن بالاترین مقدار هتروزیس، تلاقی تودههای سربیشه (L. draba) با مشهد (L. sativum)، طبس 3 (L. latifolium) و خوسف (L. draba) با تهران و قزوین (L. sativum) و سربیشه (L. draba) با اراک (L. sativum) قابل توجیه است.
پرونده مقاله