ز زمینه و هدف: رشد ماهی ها از طریق بسیاری از عوامل محیطی و فیزیولوژیکی تنظیم می شود و با پیشینه ژنتیکی هر موجود شکل می گیرد. فاکتور رشد شبه انسولین-یک IGF-I، نقش مهمی در فرآیندهای مختلف زیستی ماهیان بر عهده دارد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی میزان بیان ژن رشد IGF-I mRNA در مراحل مختلف رشد ماهیان قزل آلای رنگین کمان بومی و غیر بومی(وارداتی) کشور است. روش کار: به همین منظور ماهیان قزل آلای بومی و غیر بومی در سه سایز کوچک، متوسط و بزرگ با میانگین کل(cm 78/6±25/32- g 34/244±66/453) از مرکز پرورش ماهی در استان گیلان(رشت) تهیه شد. ابتدا در شرایط استریل و بعد از بیهوشی ماهیان حدود 20 میلی گرم از بافت کبد، از هر دو نژاد بومی و غیر بومی نمونه تهیه شد. استخراج RNA و سنتز cDNA براساس روش استاندارد RT-PCR در آزمایشگاه تحقیقات ژنتیک دانشگاه آزاد تنکابن انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که میزان بیان ژن IGF-I در بین نژاد بومی و غیر بومی تفاوت معنی داری دارد به طوری که بیشترین و کمترین میزان ژن به ترتیب در سایز کوچک نژاد غیر بومی و سایز متوسط نژاد بومی بود(P<0.05). اما در بررسی رابطه وزن و طول با مقدار بیان ژن رابطه معنی داری دیده نشد(P˃0.05). این در حالی است که با افزایش اندازه ماهی میزان بیان IGF-I روند کاهشی نشان داد. نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهد که ژنIGF-I در مراحل رشد و تکامل ماهیان قزل آلای رنگین کمان می تواند نقش اساسی داشته باشد. پرونده مقاله