حوزه آبریز ابهر رود به دلیل اهمیتش در پژوهشهای باستانشناختی شمال غرب ایران؛ طـی دو فـصل در سال ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ با ۳۴۰۰ کیلومتر مربع وسعت مورد بررسـی و شناسـایی باسـتان شـناختی قـرار گرفـت. بررسی در محدوده شهرستان‌های ابهر و خرمدره با اهـدافی همچـون شناسـایی و ثبـت آثـار، مط چکیده کامل
حوزه آبریز ابهر رود به دلیل اهمیتش در پژوهشهای باستانشناختی شمال غرب ایران؛ طـی دو فـصل در سال ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ با ۳۴۰۰ کیلومتر مربع وسعت مورد بررسـی و شناسـایی باسـتان شـناختی قـرار گرفـت. بررسی در محدوده شهرستان‌های ابهر و خرمدره با اهـدافی همچـون شناسـایی و ثبـت آثـار، مطالعـه الگـوی پراکندگی استقرارها، مطالعه پیوندهای فرهنگی این حوزه با دیگر نقاط کشور و ... انجام یافت و در نتیجـه آن ۲۵۷ اثر باستانی شناسایی گردید. آثار شناسایی شده بسیار متنوع بوده و بیشتر شامل تپه‌هـا و محوطـه‌هـای باستانی که احتمالا مراکز روستایی قدیم بودند، می‌شد. مطالعه سفال‌ها و دیگر یافته‌های سطحی حاکی از آن است که منطقه ابهررود از دوره پارینه‌سنگی قدیم مورد سکونت بـشر قـرار گرفتـه و اسـتقرار در بخـش‌هـای مختلف آن تا دوران متاخر اسلامی ادامه یافته است.
پرونده مقاله
شهرستان ایجرود در جنوب غرب استان زنجان واقع است. از نظر موقعیت جغرافیایی، این شهرستان مابین شرق زاگرس و کرانه غربی مرکز فلات ایران قرار دارد و از این نظر در مطالعات باستان‌شناسی حائز اهمیت است. بررسی و شناسایی فصل سوم شهرستان ایجرود با هدف شناسایی آثار تاریخی استان در ر چکیده کامل
شهرستان ایجرود در جنوب غرب استان زنجان واقع است. از نظر موقعیت جغرافیایی، این شهرستان مابین شرق زاگرس و کرانه غربی مرکز فلات ایران قرار دارد و از این نظر در مطالعات باستان‌شناسی حائز اهمیت است. بررسی و شناسایی فصل سوم شهرستان ایجرود با هدف شناسایی آثار تاریخی استان در راستای تهیه نقشه باستان‌شناسی انجام گرفت. بر همین اساس در سال ۱۳۹۰ دهستان ایجرود بالا، بخش جنوبی دهستان ایجرود پایین و دهستان سعیدآباد مورد بررسی قرار گرفت. برآیند این بررسی باستانشناختی، شناسایی ۷۵ اثر از دوره های مختلف است. از میان محوطه های ثبت شده، ۲۳ محوطه و تپه، مربوط به دوره‌های مس سنگی، مفرغ و آهن است. محوطه های دوره مس‌سنگی که قدیمی ترین آثار شناسایی شده در محدوده بررسی هستند، تحت تأثیر سنت سفالی دالما قرار دارند. استقرارهای این دوره هم از نوع کوچ‌نشینی و هم دائم هستند. استقرارهای دوره مفرغ مربوط به مراحل میانی و جدید است و از مفرغ قدیم هیچ شواهدی در محدوده بررسی موجود نیست. مقایسات انجام شده بیانگر برهمکنش های فرهنگی دوره مفرغ این منطقه با غرب مرکز فلات ایران (دشت قزوین) است. از دوره آهن، از فازهای I، II و III گورستان و استقرارگاه‌هایی مشخص گردید که نشان از تشابهات فرهنگی با مرکز فلات و شمال غرب ایران در دوره مذکور است.
پرونده مقاله
بخش شرقی شهرستان ماه نشان در استان زنجان، منطقه ای کوهستانی با کوه‌های نسبتاً بلند و دره های میان‌کوهی است. در دامنه یکی از بلندی‌های این ناحیه و در دیواره پناهگاه‌های صخره ای موجود در رشته صخره ای موسوم به آق داش، نگاره های جالب توجهی به تصویر درآمده است. نقاشی‌های چکیده کامل
بخش شرقی شهرستان ماه نشان در استان زنجان، منطقه ای کوهستانی با کوه‌های نسبتاً بلند و دره های میان‌کوهی است. در دامنه یکی از بلندی‌های این ناحیه و در دیواره پناهگاه‌های صخره ای موجود در رشته صخره ای موسوم به آق داش، نگاره های جالب توجهی به تصویر درآمده است. نقاشی‌های آق داش که تنها رنگین نگاره های شناسایی شده در استان زنجان و احتمالاً شمال غرب ایران است، از لحاظ تنوع موضوعات نقش‌شده و تا حدودی تفاوت با سایر نقاشی‌های صخره ای ایران، اهمیت زیادی در مطالعه نگاره های صخره ای ایران دارد. موضوع بیشتر نقوش آق داش نقش‌مایه‌های هندسی است که در اشکال گوناگونی نقاشی شده اند. علاوه بر آن، نگاره های انسانی، جانوری و گیاهی از دیگر موضوعات به تصویر درآمده در پناهگاه‌های آق داش است. با توجه به شباهت بسیاری از نگاره های هندسی آق داش با نقش‌مایه‌های سفال‌های دوره مس‌سنگی غرب، شمال غرب و فلات مرکزی ایران، نیز وجود تعداد اندکی سفال‌های مربوط به این دوره پیرامون پناهگاه‌های آق داش، انتساب نقاشی‌های آق داش به این دوره پیش از تاریخی، بیش از هر دوره دیگری محتمل است.
پرونده مقاله
