-
مقاله
1 - ارزیابی شاخص های رشد و ویژگی های کمّی و کیفی آمارانت علوفه ای در مقایسه با ارزن علوفه ایاکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 1 , سال 17 , تابستان 1402خشکی یکی از عوامل عمده محدود کننده بهره وری در کشاورزی است و مدیریت تغذیه از جمله کاربرد کودهای پتاسه نقش مهمی در مقاومت گیاهان به خشکی دارد. به منظور ارزیابی ویژگی های کمّی و کیفی آمارانت علوفه ای در مقایسه با ارزن علوفه ای آزمایشی طی دو سال زراعی 1395-1394 و 1396- چکیده کاملخشکی یکی از عوامل عمده محدود کننده بهره وری در کشاورزی است و مدیریت تغذیه از جمله کاربرد کودهای پتاسه نقش مهمی در مقاومت گیاهان به خشکی دارد. به منظور ارزیابی ویژگی های کمّی و کیفی آمارانت علوفه ای در مقایسه با ارزن علوفه ای آزمایشی طی دو سال زراعی 1395-1394 و 1396-1395 به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه سعادت شهر استان فارس طراحی و اجرا گردید. در این آزمایش از سه دور آبیاری (5، 10 و 15 روزه) به عنوان عامل اصلی، کود پتاسیم (50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) و گیاه علوفه ای (آمارانت و ارزن) به عنوان کرت های فرعی استفاده گردید. نتایج مقایسه میانگین تجزیه مرکب دو سال نشان داد که گیاه آمارانت به طور معنی داری ارتفاع، قطر ساقه، طول گل آذین، تعداد برگ در بوته، عملکرد علوفه خشک، درصد خاکستر، درصد پروتئین خام و کربوهیدرات محلول بیشتری نسبت به گیاه ارزن دارد. افزایش دور آبیاری باعث کاهش صفات ارتفاع، قطر ساقه، طول گل آذین گیاه، تعداد برگ در بوته، وزن هزار دانه، درصد الیاف خام، عملکرد علوفه خشک، درصد خاکستر و درصد ADF شد. با افزایش سطح کود پتاسیم، میزان ارتفاع، قطر ساقه، طول گل آذین گیاه، تعداد برگ در بوته، درصد الیاف خام، عملکرد علوفه خشک، درصد خاکستر، درصد پروتئین خام، درصد ADF و درصد NDF در گیاه کاسته شد. به طورکلی، می توان نتیجه گرفت گیاه آمارانت نسبت به ارزن عملکرد و تحمل به تنش خشکی بیشتری دارد و می توان کاربرد 150 کیلوگرم در هکتار کود پتاسیم را برای رسیدن به عملکرد بیشتر مورد توجه قرار داد. پرونده مقاله -
مقاله
2 - بررسی اثر اسانس گیاه دارویی Foeniculum vulgar Miller بر خصوصیات جوانهزنی بذر و رشد گیاهچههای دو علف هرز Malva sylvestris L. و Chenopodium album L.اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , شماره 1 , سال 10 , بهار 1401استفاده مداوم از علف کش ها باعث افزایش مقاومت علف های هرز و همچنین کاهش کیفیت خاک و آب های زیرزمینی شده است .در این تحقیق که با هدف بررسی اثر اسانس رازیانه بر میزان جوانه زنی و رشد گیاهچه های علف های هرز پنیرک و سلمهتره در شرایط آزمایشگاهی، به صورت فاکتوریل در قالب طرح چکیده کاملاستفاده مداوم از علف کش ها باعث افزایش مقاومت علف های هرز و همچنین کاهش کیفیت خاک و آب های زیرزمینی شده است .در این تحقیق که با هدف بررسی اثر اسانس رازیانه بر میزان جوانه زنی و رشد گیاهچه های علف های هرز پنیرک و سلمهتره در شرایط آزمایشگاهی، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1399 در آزمایشگاه تحقیقاتی بنیاد تعاون شهرستان رودان استان هرمزگان اجرا شد، بهترتیب بذرهای گیاه رازیانه توسط دستگاه کلونجر و با روش تقطیر با آب اسانس گیری و ترکیبات اسانس با استفاده از دستگاههای GC و GC-MS شناسایی گردید که بالاترین درصد اجزای تشکیلدهنده اسانس میوه، بهترتیب مربوط به ای- آنتول (92/66 درصد)، متیل کاویکول (54/14 درصد)، فنکون (01/7 درصد) و لیمونن (84/6 درصد) بود. بذر علف های هرز پس از ضدعفونی با هیپوکلراید سدیم و سپس خشک شدن، تحت تأثیر غلظتهای 0 (آب مقطر)، 200، 400، 600، 800 و 1000 میکرولیتر بر لیتر اسانس رازیانه در شرایط مناسب نوری و دمای 25 درجهسانتیگراد قرار داده شدند. نتایج نشان داد که اسانس رازیانه باعث کاهش درصد و سرعت جوانهزنی، طول ریشهچه و ساقهچه علف های هرز پنیرک و سلمه تره شد. با افزایش غلظت اسانس، درصد و سرعت جوانهزنی بذر آنها نیز به طور معنیداری کاهش یافت. به طور کلی واکنش علفهای هرز مورد بررسی به اسانس رازیانه متفاوت بود، به نحوی که حساسیت پنیرک نسبت به سلمه تره بیشتر بود و بیشترین اثر بازدارندگی اسانس بر روی جوانهزنی بذر پنیرک و سلمه تره در غلظت 1000 میکرو لیتر در لیتر اسانس بود، به نحوی که در مورد پنیرک، جوانهزنی بهطور کامل متوقف گردید. شاخص آللوپاتی در غلظت 1000 میکرو لیتر در لیتر اسانس رازیانه برای پنیرک و سلمه تره بهترتیب برابر با 1- و 83/0- بود. با توجه به نتایج مربوطه، کاربرد اسانس رازیانه به میزان 1000 میکرو لیتر در لیتر برای کنترل علف های هرز پنیرک و سلمه تره توصیه می گردد. پرونده مقاله -
مقاله
3 - Effects of Salinity on Ion Exchanges in Halocnemum strobilaceum and Halostachys caspicaJournal of Rangeland Science , شماره 1 , سال 5 , زمستان 2015Salinity is one of the most brutal environmental stresses that hamper crop productivity worldwide Approximately 10% of the total land surface is salt affected and about 10 million hectare of agricultural land is lost annually due to salinization and water logging. This چکیده کاملSalinity is one of the most brutal environmental stresses that hamper crop productivity worldwide Approximately 10% of the total land surface is salt affected and about 10 million hectare of agricultural land is lost annually due to salinization and water logging. This study was conducted to determine the ion exchanges in Halocnemum strobilaceum and Halostachys caspica in saline conditions. The seeds of plants were sown in the pots in a greenhouse in Research Institute of Forests and Rangelands, Iran. After 5 months, plants were exposed to different salinity levels including 0, 100, 200, 300, 400 and 500 mM of NaCl and Na2SO4 for 45 days and the amounts of Na+, k+, Mg2+ and Ca2+ were measured in stems and roots. Results showed that ion contents were affected by NaCl and Na2SO4 in both species. The minimum and maximum values of Na+ (568 and 1613mg kg-1 DM) were found in the root of H. caspica and shoot of H. strobilaceum, respectively. Ion content was increased with the increase of salinity up to 100 and 200-300 mM in H. strobilaceum and H. caspica, respectively.Also, the ion exchanges were higher in H. strobilaceum than H. caspica. In general, this investigation showed the ion uptake of both species at low salinity but they changed the tolerance mechanism at high salinity. So, Na+ and K+ were translocated from shoot to root while Ca2+ translocation from root to shoot was increased by salinity. پرونده مقاله -
مقاله
4 - تاثیر سطوح کود نانو کلاته نیتروژن و اوره در گیاه گندم در تنش خشکی بعد ازگلدهیاکوفیزیولوژی گیاهی , شماره 5 , سال 12 , زمستان 1399به منظور مقایسه کارایی کود نانو کلاته نیتروژن وکود اوره در گیاه گندم تحت شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در دو منطقه نصرآباد وکودیان در استان فارس انجام شد. فاکتور اصلی شامل تیمار آبیاری (آبیاری نرمال و قطع آبیاری در مرحله چکیده کاملبه منظور مقایسه کارایی کود نانو کلاته نیتروژن وکود اوره در گیاه گندم تحت شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در دو منطقه نصرآباد وکودیان در استان فارس انجام شد. فاکتور اصلی شامل تیمار آبیاری (آبیاری نرمال و قطع آبیاری در مرحله گلدهی)، فاکتور فرعی شامل مصرف کود اوره درسطوح (0، 37، 74 و 110 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) ، و فاکتور فرعی فرعی شامل مصرف کود نانو کلاته نیتروژن در سطوح ( 0، 14، 27 و 41 کیلوگرم نیتروژن در هکتار ) بود . نتایج نشان داد که تیمارهای تنش خشکی، کود اوره و کود نانو کلاته نیتروژن اثر معنی داری بر روی تمام صفات مورد مطالعه داشت. با توجه به مقادیر میانگین، تنش خشکی در مرحله قطع گلدهی باعث کاهش 51 درصدی در عملکرد دانه گندم در مقایسه با آبیاری طبیعی شد. استفاده از کود اوره 37، 74 و 110 کیلوگرم نیتروژن در هکتار باعث افزایش 9، 19 و 27 درصد در عملکرد دانه در مقایسه با شاهد شد. کاربرد کود نانو کلاته نیتروژن در مقادیر 14، 27 و 41 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به ترتیب باعث افزایش 31، 44 و 98 درصد افزایش عملکرد دانه نسبت به شاهد بود. در اثر متقابل تنش، اوره و کود نانوکلاته نیتروژن بر عملکرد دانه، مشخص شد که در شرایط نرمال و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بالاترین عملکرد دانه (7591 و4091کیلوگرم در هکتار) توسط 110 کیلوگرم نیتروژن در هکتارکود اوره و 41 کیلوگرم نیتروژن در هکتار کود نانو بدست آمد . پرونده مقاله -
مقاله
5 - بررسی برخی صفات فیزیولوژیک و عملکرد روغن ژنوتیپ های مختلف گلرنگ در شرایط قطع آبیاریاکوفیزیولوژی گیاهی , شماره 5 , سال 12 , زمستان 1399به منظور بررسی پاسخ ارقام مختلف گلرنگ به تنش رطوبتی در منطقه سروستان، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و پانزده ژنوتیپ گلرنگ در دو سال زراعی 95 و 96 اجرا شد. کرت اصلی شامل دو سطح آبیاری نرمال و قطع آبیاری از مرحله ظهور اول چکیده کاملبه منظور بررسی پاسخ ارقام مختلف گلرنگ به تنش رطوبتی در منطقه سروستان، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و پانزده ژنوتیپ گلرنگ در دو سال زراعی 95 و 96 اجرا شد. کرت اصلی شامل دو سطح آبیاری نرمال و قطع آبیاری از مرحله ظهور اولین قوزهها و کرت فرعی شامل پانزده ژنوتیپ گلرنگ بود. شاخصهای مورد ارزیابی در این آزمایش شامل عملکرد دانه، محتوای نسبی آب برگ، محتوای روغن، عملکرد روغن و شاخصهای تحمل به تنش بودند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که در هر دو شرایط آبیاری ژنوتیپهای Dincer و PI-537598، بیشترین عملکرد دانه، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد روغن را به خود اختصاص دادند. بررسی شاخصهای تحمل به تنش خشکی شامل میانگین هندسی بهرهوری(GMP) و شاخص تحمل تنش (STI) که با توجه به مقادیر بالای آنها میتوان ارقام متحمل را تشخیص داد، ژنوتیپ Dincer در هر دو شرایط آبیاری و بر اساس درصد کاهش عملکرد دانه ژنوتیپ PI-537636-s (57%) به عنوان متحملترین ژنوتیپها معرفی شدند. پرونده مقاله -
مقاله
6 - بررسی اثر متقابل سطوح مختلف کود نیتروژن و تنش خشکی بر محتوای رنگیزههای فتوسنتزی و عملکرد چهار رقم گندماکوفیزیولوژی گیاهی , شماره 5 , سال 12 , زمستان 1399به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن بر رنگدانههای کلروفیل a، کلروفیل b، فلاونوئید، کارتنوئید و اجزای عملکرد چهار رقم گندم در دو منطقه کودیان و نصرآباد از توابع استان فارس ایران پژوهش انجام شد. آزمایش به صورت کرت دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ب چکیده کاملبه منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن بر رنگدانههای کلروفیل a، کلروفیل b، فلاونوئید، کارتنوئید و اجزای عملکرد چهار رقم گندم در دو منطقه کودیان و نصرآباد از توابع استان فارس ایران پژوهش انجام شد. آزمایش به صورت کرت دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به انجام رسید به نحوی که فاکتور اصلی شامل دو سطح آبیاری (نرمال و قطع آبیاری در مرحله ساقهدهی)، فاکتورهای فرعی شامل چهار سطح کودی صفر، 120، 240 و 360 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و چهار رقم گندم (شیرودی، چمران 2، چمران مادری و سیروان) با سه تکرار بود. صفات عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه و رنگدانههای کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید و فلاونوئید مورد مطالعه قرار گرفتند. براساس نتایج به دست آمده مشخص گردید تنش خشکی منجر به کاهش کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید، فلاونوئید، عملکرد و اجزای عملکرد گردید به طوریکه اعمال تنش خشکی منجر به کاهش 29 درصدی عملکرد دانه گردید اما اعمال تیمارهای 120، 240 و 360 کیلوگرم در هکتار نیتروژن منجر به افزایش 25، 32 و 15 درصدی عملکرد دانه نسبت به عدم کابرد نیتروژن گردید. بنابراین استفاده از این ارقام با 240 کیلوگرم نیتروژن برای شرایط تنش خشکی و عدم تنش مناسب است. پرونده مقاله -
مقاله
7 - بررسی فیتوشیمیایی گیاه دارویی آویشن شیرازیZataria multiflora Boiss) ) در شرایط اکولوژیکی متفاوتاکوفیزیولوژی گیاهی , شماره 1 , سال 13 , بهار 1400در تحقیق حاضر، 4 اکوتیپ مختلف گیاه دارویی آویشن شیرازی (استهبان، نیریز، فسا و لارستان)، به منظور شناسایی برترین اکوتیپ، از لحاظ بالاترین درصد اسانس، اجزای اسانس، محتوای فنولی کل، خاصیت آنتی -اکسیدانی و ترکیبات پلیفنولی عصاره متانولی بررسی شد. اسانسگیری از تمامی توده چکیده کاملدر تحقیق حاضر، 4 اکوتیپ مختلف گیاه دارویی آویشن شیرازی (استهبان، نیریز، فسا و لارستان)، به منظور شناسایی برترین اکوتیپ، از لحاظ بالاترین درصد اسانس، اجزای اسانس، محتوای فنولی کل، خاصیت آنتی -اکسیدانی و ترکیبات پلیفنولی عصاره متانولی بررسی شد. اسانسگیری از تمامی تودهها به روش تقطیر با آب، توسط دستگاه کلونجر انجام، سپس با استفاده از گاز کروماتوگراف و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی آنالیز گردید. به طور کلی 52 ترکیب در اسانس تودههای مختلف آویشن شیرازی شناسایی شد، ترکیبات عمده تشکیل دهنده اسانس شامل: تیمول (35/54 – 41/34 %)، پاراسیمن (85/19 – 49/9 %)، گاماترپینن(70/16 – 34/7 %)، کارواکرول (34/15 – 35/5 %) بودند. تعیین فنول کل و فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره متانولی به ترتیب، با استفاده از روش رنگ سنجی فولین سیوکالتو و مهار رادیکال آزاد 2و2 دیفنیل، 1 پیکریل هیدرازیل (DPPH) تعیین شد. ترکیبات پلیفنولی عصاره تودههای مختلف، با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) مشخص شد. فنل کل از 66/234 تا 28/302 میلیگرم گالیک اسید در وزن خشک متغییر بود. مقادیر خاصیت آنتی-اکسیدانی نیز از 63/348 تا 76/453 میلیگرم در میلیلیتر اعلام شد. ترکیبات پلیفنولی غالب در عصاره تمامی تودهها شامل: تیمول، کارواکرول، کوئرستین و رزماریک اسید بود. نتایج نشان داد که توده نیریز بیشترین درصد اسانس و بالاترین درصد تیمول را دارا بود. بالاترین میزان ترکیبات فنلی و فعالیت آنتیاکسیدانی در توده لارستان مشاهده شد. ترکیب پلیفنولی غالب، تیمول و در توده فسا مشاهده شد. پرونده مقاله -
مقاله
8 - تأثیر تنش خشکی و تاریخ های مختلف کاشت بر برخی خصوصیات کمی و کیفی سه هیبرید ذرت (Zea mays L.) در منطقه شمال خوزستانزراعت و اصلاح نباتات , شماره 2 , سال 13 , تابستان 1396آزمایش بهصورت اسپلیت اسپلیت پلات(کرتهای دوبار خردشده) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1394 انجام شد. فاکتور اصلی شامل تنش گرما(تاریخ کاشت) در سه سطح(یکم تیرماه ، بیستم تیرماه و نهم مرداد ماه)، فاکتور فرعی شامل تنش خشکی در سه سطح(آبیاری بعد از 7 چکیده کاملآزمایش بهصورت اسپلیت اسپلیت پلات(کرتهای دوبار خردشده) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1394 انجام شد. فاکتور اصلی شامل تنش گرما(تاریخ کاشت) در سه سطح(یکم تیرماه ، بیستم تیرماه و نهم مرداد ماه)، فاکتور فرعی شامل تنش خشکی در سه سطح(آبیاری بعد از 70(بدون تنش)، 90 (تنش متوسط)و 120(تنش شدید) میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر) و فاکتور فرعی فرعی شامل سه هیبرید 704، کارون 701 و AS71 بودند. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت و هیبرید بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه و تعداد دانه در ردیف بلال و تعداد ردیف دانه در بلال معنیدار ولی اثر سایر فاکتورها معنی دار نبود. اثر متقابل تاریخ کاشت و هیبرید بر شاخص سطح برگ بوته، اثر متقابل آبیاری و هیبرید بر هدایت روزنه ای، اثر تاریخ کاشت، هیبرید و اثر متقابل تاریخ کاشت و هیبرید بر ارتفاع بوته معنیدار بودند. مقایسه میانگین صفات نشان داد که بالاترین تعداد ردیف دانه در تاریخ کاشت سوم(8/13) و در هیبرید 704 و کارون 701(به ترتیب 2/13 و 3/13)، بالاترین تعداد دانه در ردیف در تاریخ کاشت سوم(2/40) و در هیبرید 704(65/37)، بالاترین وزن هزاردانه در تاریخ کاشت سوم(438 گرم) و هیبرید کارون 701(2/388 گرم)، بالاترین عملکرد دانه در تاریخ کاشت سوم(05/697 گرم در متر مربع) مشاهده گردید. هیبرید کارون 701 در تاریخ کاشت سوم دارای بیشترین شاخص سطح برگ بودند. هیبرید AS71 در دور آبیاری اول و هیبریدهای 704 و کارون 701 در دور آبیاری سوم دارای بیشترین هدایت روزنه ای بودند. پرونده مقاله -
مقاله
9 - اثر تنش شوری بر برخی ویژگی های لاینهای مختلف جو در شرایط گلدانی و آبکشتبوم شناسی گیاهان زراعی , شماره 1 , سال 17 , بهار 1400به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر برخی صفات گیاه جو، 13 لاین مختلف در شرایط گلدانی و آبکشت (هیدروپونیک) به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار، مورد آزمایش قرار گرفتند. فاکتور نخست شامل لاینهای مختلف گیاه جو در 13 سطح و فاکتور دوم شامل تنش شوری در سه سط چکیده کاملبه منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر برخی صفات گیاه جو، 13 لاین مختلف در شرایط گلدانی و آبکشت (هیدروپونیک) به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار، مورد آزمایش قرار گرفتند. فاکتور نخست شامل لاینهای مختلف گیاه جو در 13 سطح و فاکتور دوم شامل تنش شوری در سه سطح ( 1500، 8000 و 12000 میکروموس بر سانتیمتر) بود. این لاینها به صورت آبکشت در دو سطح شوری (صفر (شاهد) و 12 دسیزیمنس بر متر نمک کلریدسدیم) مورد سنجش قرار گرفتند. در شرایط گلدانی، افزایش شوری باعث کاهش معنیدار تمام صفات گردید بهطوریکه بیشترین عملکرد دانه و عملکرد زیستی در شوری 1500 میکروموس بر سانتیمتر و کمترین آن در شوری 12000 میکروموس بر سانتیمتر، حاصل شد. ژنوتیپهای MBS-91-8 و STW-81-2 از نظر صفات اندازه گیری شده از جمله عملکرد دانه و عملکرد زیستی، شرایط بهتری داشتند. در شرایط آبکشت، لاینهای STW-81-2 و MBS-91-8 از نظر حجم ریشه، طول ریشه و وزن خشک ریشه، حساسیت بیشتری به تنش شوری داشته و لاینهای STW-81-4، STW-81-10 و STW-82-153 حساسیت کمتری نسبت به شوری نشان دادند. بنابراین می توان در برنامههای به نژادی، حساسیت و تحمل این ژنوتیپها را در نظر گرفت پرونده مقاله