تأثیر تنش خشکی و تاریخ های مختلف کاشت بر برخی خصوصیات کمی و کیفی سه هیبرید ذرت (Zea mays L.) در منطقه شمال خوزستان

محورهای موضوعی : زراعت و اصلاح نباتات

سید محمد هاشمی نژاد ¹ , امید علیزاده ² , بهرام امیری ³ , محمد برزگری ⁴ , منصور اسفندیاری بیات ⁵

1 - دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد واحد فیروز آباد
2 - دانشگاه آزاد واحد فیروز آباد
3 - دانشگاه ازاد واحد فیروز اباد
4 - مرکز تحقیقات کشاورزی صفی اباد
5 - دانشگاه ازاد شیراز واحد فیروز اباد

تاریخ دریافت : 1396/05/02 تاریخ پذیرش : 1396/06/26 تاریخ انتشار : 1396/06/01

کلید واژه: عملکرد دانه, ذرت, تاریخ کاشت, محدودیت رطوبتی,

چکیده مقاله :

آزمایش به‌صورت اسپلیت اسپلیت پلات(کرت‌های دوبار خردشده) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1394 انجام شد. فاکتور اصلی شامل تنش گرما(تاریخ کاشت) در سه سطح(یکم تیرماه ، بیستم تیرماه و نهم مرداد ماه)، فاکتور فرعی شامل تنش خشکی در سه سطح(آبیاری بعد از 70(بدون تنش)، 90 (تنش متوسط)و 120(تنش شدید) میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر) و فاکتور فرعی فرعی شامل سه هیبرید 704، کارون 701 و AS71 بودند. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت و هیبرید بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه و تعداد دانه در ردیف بلال و تعداد ردیف دانه در بلال معنی‌دار ولی اثر سایر فاکتورها معنی دار نبود. اثر متقابل تاریخ کاشت و هیبرید بر شاخص سطح برگ بوته، اثر متقابل آبیاری و هیبرید بر هدایت روزنه ای، اثر تاریخ کاشت، هیبرید و اثر متقابل تاریخ کاشت و هیبرید بر ارتفاع بوته معنی‌دار بودند. مقایسه میانگین صفات نشان داد که بالاترین تعداد ردیف دانه در تاریخ کاشت سوم(8/13) و در هیبرید 704 و کارون 701(به ترتیب 2/13 و 3/13)، بالاترین تعداد دانه در ردیف در تاریخ کاشت سوم(2/40) و در هیبرید 704(65/37)، بالاترین وزن هزاردانه در تاریخ کاشت سوم(438 گرم) و هیبرید کارون 701(2/388 گرم)، بالاترین عملکرد دانه در تاریخ کاشت سوم(05/697 گرم در متر مربع) مشاهده گردید. هیبرید کارون 701 در تاریخ کاشت سوم دارای بیشترین شاخص سطح برگ بودند. هیبرید AS71 در دور آبیاری اول و هیبریدهای 704 و کارون 701 در دور آبیاری سوم دارای بیشترین هدایت روزنه ای بودند.

چکیده انگلیسی:

This experiment was done on the basis of split-split-plot design in completely randomized block design with three replicates in north of Khuzestan in 2015. Irrigation treatments (irrigation after 70, 90 and 120 mm evaporation) as main-plot, planting date (1 and 20 July and 9 august) as sub-plot and hybrids (704, Karoon 701, and AS71) as sub-sub-plot were carried out. Results showed that the effect of planting date and hybrid on grain yield, 1000-kernel weight, number of kernel rows and number of kernels per row was significant, also the effect of planting date×hybrid on leaf area, the effect of irrigation×hybrid on stomatal conductance and the effect of planting date, hybrid and planting date×hybrid on plant height was significant. Results showed that the highest number of kernels per row was observed in the third planting date and 704 and Karoon 701 hybrid, the highest number of kernel rows was observed in the third planting date and 704 hybrid, the highest amount of 1000-kernel weight was observed in the third planting date and Karoon 701 hybrid. The highest amount of grain yield was observed in the third planting date. The hybrid of Karoon 701 had the highest leaf area in third planting date. AS71 hybrid had the highest amount of leaf area in first irrigation period. AS71 in first irrigation period and 704 and Karoon 701 hybrid in third irrigation period had the highest stomatal conductance. Also AS71 had the highest plant height in third planting date.