اثر تنش شوری بر برخی ویژگی های لاین‌های مختلف جو در شرایط گلدانی و آبکشت

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

حمزه عباسی پور بحرانی ¹ , حبیب اله قزوینی ² , بهرام امیری ³ , فرود بذرافشان ⁴ , حمیدرضا نیکخواه ⁵

1 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزآباد، ایران
2 - دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
3 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزآباد، ایران
4 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزآباد، ایران
5 - دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

تاریخ دریافت : 1401/08/08 تاریخ پذیرش : 1401/08/08 تاریخ انتشار : 1400/02/01

کلید واژه: تحمل, شوری, جو, عملکرد زیستی, آبکشت,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر برخی صفات گیاه جو، 13 لاین مختلف در شرایط گلدانی و آبکشت (هیدروپونیک) به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار، مورد آزمایش قرار گرفتند. فاکتور نخست شامل لاین‌های مختلف گیاه جو در 13 سطح و فاکتور دوم شامل تنش شوری در سه سطح ( 1500، 8000 و 12000 میکروموس بر سانتی‌متر) بود. این لاین‌ها به صورت آبکشت در دو سطح شوری (صفر (شاهد) و 12 دسی‌زیمنس بر متر نمک کلریدسدیم) مورد سنجش قرار گرفتند. در شرایط گلدانی، افزایش شوری باعث کاهش معنی‌دار تمام صفات گردید به‌طوریکه بیشترین عملکرد دانه و عملکرد زیستی در شوری 1500 میکروموس بر سانتی‌متر و کمترین آن در شوری 12000 میکروموس بر سانتی‌متر، حاصل شد. ژنوتیپ‌های MBS-91-8 و STW-81-2 از نظر صفات اندازه گیری شده از جمله عملکرد دانه و عملکرد زیستی، شرایط بهتری داشتند. در شرایط آبکشت، لاین‌های STW-81-2 و MBS-91-8 از نظر حجم ریشه، طول ریشه و وزن خشک ریشه، حساسیت بیشتری به تنش شوری داشته و لاین‌های STW-81-4، STW-81-10 و STW-82-153 حساسیت کمتری نسبت به شوری نشان دادند. بنابراین می توان در برنامه‌های به نژادی، حساسیت و تحمل این ژنوتیپ‌ها را در نظر گرفت

چکیده انگلیسی:

In order to investigate the effect of salinity stress on some barley traits, 13 different barley lines were evaluated in an experiment factorially combined with completely randomized design (CRD) with three replications. The first factor was 13 lines of barley and the second factor was salinity at three levels (1500, 8000 and 12000 µmos/cm). These genotypes were also evaluated hydroponically at two salinity levels (control and 12 dS/m NaCl). In the pot condition, increasing salinity decreased all studied traits significantly. The highest grain and biological yield were obtained at 1500 µmos/cm and the lowest grain and biological yield at 12000 µmos/cm. The MBS-91-8 and STW-81-2 genotypes were better than other genotypes for the studied traits including grain yield and biological yield. The results of hydroponics experiment showed that the lines of STW-81-2 and MBS-91-8 in terms of root volume, root length and root dry weight was more susceptible to salinity, and lines STW-81-4, STW-81-10 and STW-82-153 were less sensitive to salinity. Therefore, sensitivity and tolerance of these genotypes can be considered in breeding programs