فهرست مقالات مجید دشتی


  • مقاله

    1 - ارزیابی خصوصیات اکولوژیکی رویشگاه و تعیین برخی از خصوصیات کمی و مقدار موادمعدنی در گیاه داروئی گل آرونه (Hymenocarter longiflorus Benth) دربوم سازگان مرتعی استان خراسان جنوبی
    اکوسیستم های طبیعی ایران , شماره 1 , سال 13 , بهار 1401
    گیاهان دارویی در عرصه‌های منابع طبیعی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راهبردها در زمینه سلامت، تجارت و فناوری مطرح هستند. شناخت علمی و همه جانبه عناصر و اجزاء اکوسیتم‌های مرتعی جهت برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح آن‌ها امری ضروری محسوب می‌شود. به این منظور خصوصیات اکولوژیکی رویشگاه، چکیده کامل
    گیاهان دارویی در عرصه‌های منابع طبیعی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راهبردها در زمینه سلامت، تجارت و فناوری مطرح هستند. شناخت علمی و همه جانبه عناصر و اجزاء اکوسیتم‌های مرتعی جهت برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح آن‌ها امری ضروری محسوب می‌شود. به این منظور خصوصیات اکولوژیکی رویشگاه، خصوصیات ریخت‌شناسی و میزان برخی از مواد معدنی گیاه داروئی گل آرونه در بوم‌سازگان مرتعی خراسان جنوبی در دو رویشگاه دره امرودکان فردوس و دره سبز سرایان مورد بررسی قرار گرفت. بدین صورت که در منطقه معرف هر رویشگاه تعداد 3 ترانسکت و در طول هر ترانسکت 10 پلات 3 مترمربعی مستقر گردید. در هر پلات پارامترهای پوشش شامل تعداد پایه، درصد تاج پوشش گونه‌های گیاهی، درصد گونه گل آرونه، قطر بزرگ و کوچک، ارتفاع متوسط و برخی ترکیبات معدنی موجود در اندام‌های هوایی گیاه اندازه‌گیری شد. همچنین خصوصیات اقلیمی و توپوگرافی هر رویشگاه و فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی خاک مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که جهت هر دو رویشگاه رو به شمال بوده و دره امرودکان از ارتفاع و متوسط بارندگی سالیانه بیشتری در مقایسه با سبزرود برخوردار بود. خاک هردو منطقه در محدوده اسیدی بوده و بافت خاک در رویشگاه دره امرودکان از نوع لوم و در رویشگاه سبزرود شنی-لومی بود. درصد پوشش کل گونه‌ها، درصد پوشش گونه گل آرونه، متوسط ارتفاع و وزن تر و خشک قسمت سرشاخه‌های گلدار گونه مورد نظر به‌دلیل شرایط اکولوژیکی مناسب‌تر و وجود خاک حاصل‌خیزتر در رویشگاه دره امرودکان به ترتیب 17، 43، 12، 43 و 62 درصد بیشتر از رویشگاه سبزرود سرایان بود. همچنین بین مواد معدنی موجود در اندام دارویی گل آرونه در دو رویشگاه اختلاف معنی‌داری وجود داشت و مواد معدنی موجود در سرشاخه‌‌های گلدار این گونه در رویشگاه دره امرودکان از رویشگاه سبزرود بیشتر بود. به‌طورکلی نتایج نشان دهنده تاثیرپذیری خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی این گونه از رویشگاه است. با توجه به ارزش دارویی، دارا بودن مواد معدنی و همچنین مقاومت بالای این گیاه به شرایط مختلف محیطی استفاده از آن در کمربند فضای سبز شهری توصیه می‌شود. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - بررسی اثر نانوذره اکسیدروی بر رشد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و اسمولیت‌های محلول گیاه نوروزک (Salvia leiifolia Benth.) تحت شرایط تنش شوری
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , شماره 5 , سال 14 , زمستان 1398
    تنش شوری یکی از اصلی‌ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان می‌باشد. عنصر روی ازجمله عناصر ضروری در رشد و فرایندهای متابولیسمی می‌باشد که مصرف آن سبب مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی می‌شود. از سوی دیگر کاربرد عناصر در شکل نانو به‌علت سهولت جذب عناصر امروزه مورد توجه قر چکیده کامل
    تنش شوری یکی از اصلی‌ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان می‌باشد. عنصر روی ازجمله عناصر ضروری در رشد و فرایندهای متابولیسمی می‌باشد که مصرف آن سبب مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی می‌شود. از سوی دیگر کاربرد عناصر در شکل نانو به‌علت سهولت جذب عناصر امروزه مورد توجه قرارگرفته است. به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانواکسیدروی در شرایط تنش شوری، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل دو سطح نانواکسیدروی (2 و 4 میلی‌گرم بر لیتر) و 5 سطح شوری (صفر، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) نمک کلرید سدیم در کنار شاهد بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که طول ساقه، وزن‌تر گیاه، تعداد برگ، سطح برگ و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و همچنین میزان کربوهیدرات‌های محلول در سطو مختلف شوری کاهش معنی‌داری یافت. از سوی دیگر تیمار 4 میلی‌گرم در لیتر نانواکسیدروی با تأثیر مثبتی بر پارامترهایی رشد، شاخص پایداری کلروفیل، میزان کلروفیل و کاروتنوئیدها، پرولین و قندهای محلول برگ و ریشه داشت. همچنین بررسی اثر‌ متقابل داده‌ها نشان داد که بیشترین میزان طول ریشه‌ و وزن‌تر کل در سطح 50 میلی‌مولار کلرید سدیم و نیز میزان پرولین وکلروفیل مربوط به سطح 100 میلی‌مولار کلرید سدیم همراه با محلول‌پاشی نانواکسیدروی با غلظت 4 میلی‌گرم در لیتر بود. به‌طورکلی در این تحقیق مشخص شد مصرف نانواکسیدروی با غلظت 4 میلی‌گرم در لیتر توانست سبب بهبود رشد گیاه و اسمولیت‌های سازگار و در نتیجه بهبود پاسخ گیاه نوروزک به تنش شوری گردد. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - بررسی اثر نانواکسیدروی بر عملکرد، میزان کیفیت و کمیت ترکیبات اسانس گیاه دارویی Salvia leriifolia Benth. در شرایط تنش شوری
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , شماره 2 , سال 9 , تابستان 1400
    در گیاهان دارویی تولید متابولیت‌های ثانویه به‌ویژه اسانس تحت تأثیر عوامل محیطی مختلفی از جمله شوری قرار می‌گیرند. در این تحقیق به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش شوری و نانواکسیدروی بر عملکرد کمی و کیفی ترکیبات اسانس گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.)، یک آزمایش فاکت چکیده کامل
    در گیاهان دارویی تولید متابولیت‌های ثانویه به‌ویژه اسانس تحت تأثیر عوامل محیطی مختلفی از جمله شوری قرار می‌گیرند. در این تحقیق به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش شوری و نانواکسیدروی بر عملکرد کمی و کیفی ترکیبات اسانس گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.)، یک آزمایش فاکتوریل با پنج سطح شوری (0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار کلریدسدیم) و سه سطح نانواکسید روی ( 0 ، 2 و 4 میلی‌گرم در لیتر) درقالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی مشهد در سال ۱۳۹۸ انجام گردید. اسانس‌گیری به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر از اندام هوایی رویشی گیاه انجام شد. تجزیه اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگراف گازی و کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی انجام شد. نتایج نشان داد، تأثیر سطوح مختلف تنش شوری بر وزن خشک، بازدهی و عملکرد اسانس گیاه نوروزک معنی‌دار بود، لیکن کاربرد نانو اکسید روی، تنها بازدهی و عملکرد اسانس را تحت تأثیر قرار داد. با افزایش تنش شوری، وزن خشک برگ‎ها، درصـد و عملکرد اسانس برگ به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت، در حالی که افزایش غلظت نانو اکسیدروی باعث افزایش صفات فوق در سطوح بالای شوری گردید. ماده موثره 1و8- سینئول بیشترین ترکیب اسانس گیاه را تشکیل داد که با افزایش سطح شوری مقدار آن 43 درصد افزایش نشـان داد. ترکیبات ایزوپینوکاروئل، کاروتول، اندوبرونئول نیز در سطوح پایین شوری ابتدا کاهش و سپس در سطح 200 میلی‌مـولار شـوری افزایش یافت. همچنین افزایش غلظت نانوذرات اکسیدروی سبب افزایش میزان اندوبرونوئل، 1و 8- سینئول و بتا- پینن و کاهش میزان ایزوپینوکاروئل، کاروتول و آلفا- کادینول شد. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - Effects of Topography and Soil Variables on Abundance of Onobrychis chorassanica Bunge. in Kardeh and Kurtian Rangelands, Mashhad, Iran
    Journal of Rangeland Science , شماره 4 , سال 11 , تابستان 2021
    Environmental factors have major impact on the distribution and yield of plant species. For this purpose, the responses of Khorasanian sainfoin (Onobrychis chorassanica Bunge.) were evaluated with regard to some environmental factors in habitats of Khorasan Razavi provi چکیده کامل
    Environmental factors have major impact on the distribution and yield of plant species. For this purpose, the responses of Khorasanian sainfoin (Onobrychis chorassanica Bunge.) were evaluated with regard to some environmental factors in habitats of Khorasan Razavi province in 2018- 2020. Generalized Additive Model (GAM) was used to investigate the response of this species to soil and topographic factors. The results indicated that O. chorassanica exhibited a substantial response to some environmental factors in its habitat. The response pattern of this species includes the gradient of soil, Total Neutralizing Value (TNV) as well as soil clay percent, followed by the monotonic increase model. Therefore, with the increase in the values of these factors, its vegetation cover percent increased. In contrast, the response of this species along with the gradient of soil sand percent followed the monotonic decrease model and with enhancement of the factor amount, the presence of O. chorassanica decreased. Soil studies have revealed that this species is mainly distributed on loamy to sandy loam soils. The response pattern of O. chorassanica along with the gradient of Organic Carbon content (OC%) and soil litter percent complied with unimodal model and its optimal growth levels for these factors were 0.4% and 30%, respectively. The geographical response of this plant also displayed that the vegetation cover percent of the studied species increased in the western and north aspects and is rarely apparent in the southern and southeastern aspects. Investigation of O. chorassanica response on gradient of topographic and soil factors provided valuable information for determining ecological needs of this species, which can be considered in vegetation management and range improvement operations in similar areas. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - Effects of Soil and Topography Variables on Canopy Cover of Dorema ammoniacum D.Don. in Soltan Mohammad Rangeland, Sabzevar, Iran
    Journal of Rangeland Science , شماره 500 , سال 1 , زمستان 2050
    Environmental factors have huge impact on yield and distribution of plant species. For this purpose, the response of Dorema ammoniacum (Apiaceae( canopy cover to some environmental factors was investigated in its natural habitat in south of Sabzevar, Iran in 2018-2020. چکیده کامل
    Environmental factors have huge impact on yield and distribution of plant species. For this purpose, the response of Dorema ammoniacum (Apiaceae( canopy cover to some environmental factors was investigated in its natural habitat in south of Sabzevar, Iran in 2018-2020. Generalized Additive Model (GAM) was used to investigate the response of this species to soil and topography factors. The results showed that the edaphic and physiographic factors of the habitat had significant effects on the canopy size of D. ammoniacum. Environmental factors such as sand, litter, organic matter, lime, pH, N, P, K and altitude followed a monotonic increase model in response of canopy size. So, by increasing these factors, the canopy size of D. ammoniacum increased. In contrast, the response of canopy cover of this species to the gradient of clay, slope, EC, and SAR was a monotonic decrease model so that by increasing of these factors, the canopy percentage of D. ammoniacum was decreased. Results of the soil study showed that the plant is principally distributed on sandy loam and loamy sand soils. The reaction pattern of D. ammoniacum canopy cover in confronting with the gradient of silt, bare soil, and stone and gravel followed unimodal and the optimal level for them was 1%, 30% and 1%, respectively. Generally, investigation of D. ammoniacum canopy reaction to gradient of some environmental factors gave profitable data for characterizing the ecological demands of this plant. In other words, awareness of the impact of environmental factors on D. ammoniacum canopy cover can give range managers good information to recognize arable lands for cultivating this important species and recovering its destroyed habitats. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - شناسایی جدایه‎های سینوریزوبیوم ملیلوتی متحمل به شوری در یونجه‎های یکساله و چند ساله
    یافته های نوین کشاورزی , شماره 4 , سال 9 , پاییز 1393
    به منظور شناسایی و جداسازی باکتری‎های سینوریزوبیوم ملیلوتی متحمل به شوری، نمونه‎های مختلف خاک و گره های ریشه از مناطق مختلف استان خراسان بزرگ به همراه جدایه‎هایی از مؤسسه تحقیقات خاک وآب و یک جدایه استاندارد مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارهای شوری با افزودن غلظ چکیده کامل
    به منظور شناسایی و جداسازی باکتری‎های سینوریزوبیوم ملیلوتی متحمل به شوری، نمونه‎های مختلف خاک و گره های ریشه از مناطق مختلف استان خراسان بزرگ به همراه جدایه‎هایی از مؤسسه تحقیقات خاک وآب و یک جدایه استاندارد مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارهای شوری با افزودن غلظت‎های مختلف کلرید سدیم (صفر ،150، 300، 450، 600و 750 میلی‎مولار) به محیط کشت اختصاصی اعمال گردید و سپس جدایه‎های موفق در تست گره زایی، در حرارت 28 درجه سانتی گراد به تیمارهای فوق تلقیح شدند. تیرگی رشد باکتریها در محیط کشت مایع پس از 72 ساعت در طول موج 420 نانومتر با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد کلیه جدایه‎ها در تیمار شاهد به خوبی رشد نموده و تحت این شرایط شش جدایه دارای تیرگی رشد بیشتر از یک بودند. اختلاف معنی‎داری در تیرگی رشد 44 جدایه تحت شرایط شوری مشاهده گردید به‎طوریکه در غلظت‎های بالای600 میلی‎مولار، رشد باکتریها به شدت تحت تأثیر قرار گرفت و تیرگی رشد تنها هشت جدایه در محیط کشت از 1/0 بیشتر شد. این جدایه‌ها به عنوان متحمل به شوری در نظر گرفته شدند. از بین جدایه‎های متحمل، جدایه M32با اختلاف معنی‎داری در سطح 5% برتری نشان داد. هیچیک از جدایه ها در غلظت 750 میلی مولارکلرید سدیم رشد نکردند. پرونده مقاله