-
مقاله
1 - ارزیابی پتانسیل زنبورداری و تعیین جذابیت گیاهان مرتعی مورد استفاده زنبورعسل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستانسنجشازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی , شماره 4 , سال 7 , پاییز 1395هدف از تحقیق حاضر ارزیابی پتانسیل زنبورداری و تعیین جذابیت گیاهان مرتعی مورد استفاده زنبورعسل در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان در سال 1394 می باشد. بر این اساس، مدل نهایی پتانسیل زنبورداری از تلفیق چهار معیار اصلی درصد ترکیب گیاهان شهد زا و گرده زا (20 امتیاز)، فاصل چکیده کاملهدف از تحقیق حاضر ارزیابی پتانسیل زنبورداری و تعیین جذابیت گیاهان مرتعی مورد استفاده زنبورعسل در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان در سال 1394 می باشد. بر این اساس، مدل نهایی پتانسیل زنبورداری از تلفیق چهار معیار اصلی درصد ترکیب گیاهان شهد زا و گرده زا (20 امتیاز)، فاصله از منابع آبی (10 امتیاز)، جاده و مسیر دسترسی (10 امتیاز) و متوسط دما در طول دوره زنبورداری (10 امتیاز) تعیین شد. بعد از تعیین تیپ های گیاهی به روش فلورستیک- فیزیونومیک، نمونه برداری از تیپ های گیاهی در منطقه معرف هر تیپ به روش تصادفی- سیستماتیک با استقرار 3 ترانسکت 300 متری و 30 پلات متناسب با نوع پوشش گیاهی منطقه انجام شد. نقشه منابع آبی منطقه و همچنین نقشه جاده با استفاده از GPS، پیمایش صحرایی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) رسم شد. 134 گونه گیاهی شهدزا و گرده زا مورد علاقه زنبورعسل از 80 جنس و 31 تیره گیاهی شناسایی شد. تیره های Asteraceae، Lamiaceae و Fabaceae به ترتیب با 29 (8/21%)، 23 (29/17%) و 19 (28/14%) گونه گیاهی دارای بیشترین درصد فراوانی گیاهان شهدزا و گرده زا در منطقه هستند. همچنین نتایج نشان داد گیاهان دارای جذابیت کلاس II و III بیشترین حضور (9/60%) و کلاس V کمترین حضور (3/2%) را در منطقه و با توجه به بازدیدهای منظم صحرایی تاریخ و طول دوره گلدهی اکثر گیاهان منطقه مراتع ییلاقی چهارباغ خردادماه تا شهریورماه است. همچنین نتایج مدل پتانسیل زنبورداری با استفاده از GIS نشان می دهد که از کل مراتع منطقه مورد مطالعه 62/17% (4/1562 هکتار) در طبقه پتانسیل متوسط (2S)، 41/72% (765/6419 هکتار) در طبقه پتانسیل پایین (3S) و 96/9% (5/883 هکتار) در طبقه عدم پتانسیل (N) قرار گرفته است. با توجه به نتایج حدود 03/90% منطقه (17/7982 هکتار) دارای پتانسیل برای زنبورداری بوده که با رعایت اصول می توان جهت زنبورداری اقدام و ضمن کسب درآمد، با کاهش فشار چرای دام به احیاء مرتع کمک کرد. پرونده مقاله -
مقاله
2 - ارزیابی خصوصیات اکولوژیکی رویشگاه و تعیین برخی از خصوصیات کمی و مقدار موادمعدنی در گیاه داروئی گل آرونه (Hymenocarter longiflorus Benth) دربوم سازگان مرتعی استان خراسان جنوبیاکوسیستم های طبیعی ایران , شماره 1 , سال 13 , بهار 1401گیاهان دارویی در عرصههای منابع طبیعی بهعنوان یکی از مهمترین راهبردها در زمینه سلامت، تجارت و فناوری مطرح هستند. شناخت علمی و همه جانبه عناصر و اجزاء اکوسیتمهای مرتعی جهت برنامهریزی و مدیریت صحیح آنها امری ضروری محسوب میشود. به این منظور خصوصیات اکولوژیکی رویشگاه، چکیده کاملگیاهان دارویی در عرصههای منابع طبیعی بهعنوان یکی از مهمترین راهبردها در زمینه سلامت، تجارت و فناوری مطرح هستند. شناخت علمی و همه جانبه عناصر و اجزاء اکوسیتمهای مرتعی جهت برنامهریزی و مدیریت صحیح آنها امری ضروری محسوب میشود. به این منظور خصوصیات اکولوژیکی رویشگاه، خصوصیات ریختشناسی و میزان برخی از مواد معدنی گیاه داروئی گل آرونه در بومسازگان مرتعی خراسان جنوبی در دو رویشگاه دره امرودکان فردوس و دره سبز سرایان مورد بررسی قرار گرفت. بدین صورت که در منطقه معرف هر رویشگاه تعداد 3 ترانسکت و در طول هر ترانسکت 10 پلات 3 مترمربعی مستقر گردید. در هر پلات پارامترهای پوشش شامل تعداد پایه، درصد تاج پوشش گونههای گیاهی، درصد گونه گل آرونه، قطر بزرگ و کوچک، ارتفاع متوسط و برخی ترکیبات معدنی موجود در اندامهای هوایی گیاه اندازهگیری شد. همچنین خصوصیات اقلیمی و توپوگرافی هر رویشگاه و فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی خاک مورد اندازهگیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که جهت هر دو رویشگاه رو به شمال بوده و دره امرودکان از ارتفاع و متوسط بارندگی سالیانه بیشتری در مقایسه با سبزرود برخوردار بود. خاک هردو منطقه در محدوده اسیدی بوده و بافت خاک در رویشگاه دره امرودکان از نوع لوم و در رویشگاه سبزرود شنی-لومی بود. درصد پوشش کل گونهها، درصد پوشش گونه گل آرونه، متوسط ارتفاع و وزن تر و خشک قسمت سرشاخههای گلدار گونه مورد نظر بهدلیل شرایط اکولوژیکی مناسبتر و وجود خاک حاصلخیزتر در رویشگاه دره امرودکان به ترتیب 17، 43، 12، 43 و 62 درصد بیشتر از رویشگاه سبزرود سرایان بود. همچنین بین مواد معدنی موجود در اندام دارویی گل آرونه در دو رویشگاه اختلاف معنیداری وجود داشت و مواد معدنی موجود در سرشاخههای گلدار این گونه در رویشگاه دره امرودکان از رویشگاه سبزرود بیشتر بود. بهطورکلی نتایج نشان دهنده تاثیرپذیری خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی این گونه از رویشگاه است. با توجه به ارزش دارویی، دارا بودن مواد معدنی و همچنین مقاومت بالای این گیاه به شرایط مختلف محیطی استفاده از آن در کمربند فضای سبز شهری توصیه میشود. پرونده مقاله -
مقاله
3 - بررسی نظرات بهرهبرداران در خصوص استفاده چند منظوره از مراتع ییلاقی چهارباغ در استان گلستاناکوسیستم های طبیعی ایران , شماره 2 , سال 13 , تابستان 1401استفاده چندمنظوره و سرمایه گذاری در منابع بالقوه موجود در مراتع مانند استفاده از گیاهان دارویی و همچنین توجه به صنعت گردشگری و اکوتوریسم می تواند افراد محلی را از فوایدی ازجمله اشتغال و درآمدزایی بهره مند سازد. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی نظر بهرهبرداران در خصوص به چکیده کاملاستفاده چندمنظوره و سرمایه گذاری در منابع بالقوه موجود در مراتع مانند استفاده از گیاهان دارویی و همچنین توجه به صنعت گردشگری و اکوتوریسم می تواند افراد محلی را از فوایدی ازجمله اشتغال و درآمدزایی بهره مند سازد. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی نظر بهرهبرداران در خصوص بهرهبرداریها، پتانسیلها، امکانات، میزان درآمد و آموزش در مورد مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان انجام شد. انجام مصاحبه از بین 27 بهرهبردارانجام پذیرفت. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات افراد متخصص و دارای تجربه در این زمینه تایید و همچنین پایایی پرسشنامه با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. پایایی پرسشنامه برای بهرهبرداران برابر 81/0 بهدست آمد که در محدوده مناسب و مطلوبی قرار داشت. نتایج نشان دهنده بالاترین علاقهمندی، تجربه خوب، پتانسیل مراتع و امکانات و تجهیزات از دیدگاه بهرهبرداران در زمینه فعالیتهای دامداری و چرای دام و کمترین میزان آنها نیز در فعالیتهای بهرهبرداری از گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی میباشد. بهطوریکه 1/48 درصد علاقه زیاد و خیلی زیاد به فعالیت و کسب درآمد، 78/77 درصد به تجربه خوب مراتع چهارباغ و 48/81 درصد آنان نیز به پتانسیل زیاد و خیلی زیاد مراتع و بالغ بر 88 درصد آنها نیز به امکانات زیاد و خیلی زیاد مراتع در زمینه دامداری و چرای دام اشاره کردند. بیشترین میزان موافقت با حضور زنبورداران و همچنین بیشترین میزان درآمد نیز در فعالیت زنبورداری مشاهده شد. 37/70 درصد بهره برداران موافقت زیاد و خیلی زیاد با حضور زنبورداران در این مراتع داشتند و ازدیدگاه بالغ بر 50 درصد آنها این فعالیت از بالاترین میزان درآمد برخوردار میباشد. بیشتر از 74 درصد بهرهبرداران نیز نیاز به آموزش زیاد و خیلی زیاد در زمینه بهرهبرداری از گیاهان دارویی را بیان کردند. بهطورکلی نتایج نشان دهنده پتانسیل مطلوب منطقه جهت استفاده چندمنظوره بهویژه در زمینه فعالیتهای دامداری و زنبورداری میباشد. پرونده مقاله -
مقاله
4 - Evaluation of Distance and Quadratic Indices for Determination of Plant Species Distribution Pattern in Khoosef Rangelands, Birjand, IranJournal of Rangeland Science , شماره 5 , سال 8 , پاییز 2018One of the major issues examined in the quantitative ecology is the spatial distribution pattern of plant species. Knowledge of the spatial distribution patterns is essential to measure the level of uniformity in the surrounding environment, plant reproduction, and dist چکیده کاملOne of the major issues examined in the quantitative ecology is the spatial distribution pattern of plant species. Knowledge of the spatial distribution patterns is essential to measure the level of uniformity in the surrounding environment, plant reproduction, and distribution of the seedlings, plant behavioral patterns, coexistence, allelopathic relations, and competition. Therefore, the aim of the present research is to select suitable indicators to determine the spatial distribution of three plant species namely Seidlitzia rosmarinus, Cornulaca monacantha and Stipagrostis plumosa and to evaluate their accuracy in arid and semi-arid rangelands of Birjand. Sampling was taken in the key area of each site with four transects of 100 m using quadrates (with their size proportional to the vegetative form of the plant species) by a stratified random sampling technique in 2014-2015. At each point, the distance from the nearest neighbors, the closest species and species richness were recorded. S. plumosa and S. rosmarinus produced the largest and smallest values as 6.6 and 0.24 plant/m2, respectively. Our results suggested that S. rosmarinus, C. monacantha and S. plumosa follow regular and uniform distribution patterns. The results of the statistical analysis also showed the positive binomial distribution for these species, which further confirm our finding. In total, it has been found that quadratic indicators provide more accurate results regarding plant species distribution patterns as compared with the distance indicators. پرونده مقاله