آلودگی هوا باعث بیماری‌های مزمن تنفسی و قلبی عروقی می‌شود و تخمین زده می‌شود سالانه بین 2/6 تا 4/8 میلیون مرگ زودرس به این علت اتفاق می افتد. هدف از این مطالعه، تعیین غلظت عناصر بالقوه سمی در گردوغبار داخلی مجتمع‌های مسکونی شهر اصفهان در زمستان 1401 بود. بدین منظور، مجتمع‌های مسکونی در 31 نقطه از شهر اصفهان به گونه ای انتخاب شدند که کل شهر را پوشش دهند. با استفاده از برس پلاستیکی تمیز، گردوغبار از سطوح داخلی طبقه همکف یا اول مجتمع‌های مسکونی به جز فضاهای مشاع، جمع آوری و در مجموع 93 نمونه به آزمایشگاه منتقل و غلظـت کـل عناصر آرسنیک، کادمیوم، نیکل، منگنز، کبالت، سرب و وانادیوم با استفاده از دستگاه ICP-OES مدل Optima 83 اندازه گیری شد. میانگین غلظت آرسنیک، کادمیوم، نیکل، منگنز، کبالت، سرب و وانادیوم به ترتیب 5/55، 0/95، 32/6، 241، 3/87، 300 و 30/6 میلی‌گرم بر کیلوگرم گزارش شد. طبق نتایج فاکتور غنی‌شدگی، غلظت سرب و کادمیوم در همه ایستگاه‌ها به جز علامه امینی دارای منشا غیرطبیعی و انسان ساخت است. میان شاخص غنی‌شدگی سرب و شاخص ارزیابی خطر با شاخص ترافیکی، همبستگی مثبت معنی‌دار به ترتیب در سطح 95 درصد(r=0/369، Pvalue=0/021)و 99 درصد (r=0/619، Pvalue=0/0) وجود دارد. بدین معنی که حجم ترافیک دارای تاثیر عمده بر غلظت عناصر بالقوه سمی مورد مطالعه در ایستگاه‌های نمونه برداری است. پرونده مقاله

رشد جمعیت و نیازهای بشر باعث توسعه چشمگیر صنایع از جمله تکثیر و پرورش آبزیان به‌عنوان منبع مهم تامین نیاز پروتئینی وی شده است. نتیجه این توسعه که به‌طور معمول با عدم انجام مطالعات اثرات محیط ‌زیستی همراه است، در بسیاری از کشورها از جمله ایران با پیامد تخریب محیط همراه بوده است. این مطالعه با هدف ارزیابی توان بوم‌شناختی حوضه کبگیان شهرستان بویراحمد برای استقرار کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی انجام شد. بدین منظور و بر اساس مدل آبزی‌پروری مخدوم، از نقشه های 1:50000 بافت، عمق و فرسایش خاک، شیب، دما، اسیدیته و دبی آب، سنگ، رویشگاه‌های حساس، مناطق حفاظت‌شده و ارزش حفاظتی گونه ها و نرم‌افزار ArcGIS استفاده شد. نتایج نشان داد از وسعت تقریبی 192 هکتاری منطقه مورد مطالعه، 78/7 هکتار و به طور غالب در حاشیه روستای بطاری، از قابلیت قابل قبول برای توسعه صنعت آبزی‌پروری برخوردار بوده است. از آنجایی که در حال حاضر توزیع مکانی کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی در مسیر رودخانه کبگیان از وضعیتی مناسب برخوردار نیست و اغلب در یک بخش از رودخانه تمرکز دارد، توان پالایش آلاینده‌های تولیدی کارگاه ها توسط رودخانه کاهش ‌یافته است. پیشنهاد می شود به‌منظور کاهش آثار سوء محیط‌ زیستی صنعت تکثیر و پرورش آبزیان بر کیفیت آب رودخانه، نسبت به انتقال کارگاه ها به مناطقی با قابلیت توسعه آبزی پروری اقدام گردد. پرونده مقاله

زمینه و هدف: بررسی توزیع مکانی آلاینده ها به منظور پایش آلودگی خاک و حفظ کیفیت محیط‌زیست امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدفتعیین تجمع کروم و نیکل و تهیه نقشه توزیع مکانی عناصر در خاک‌ اطراف شهرک صنعتی شماره 3 اراک در سال 1392 انجام شده است. روش بررسی: بدین منظور، پس از انتخاب 10 ایستگاه در شعاع 5 کیلومتری شهرک، در مجموع 20 نمونه خاک سطحی و عمقی برداشت شد. پس از تعیین برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، نسبت به هضم اسیدی نمونه‌ها و قرائت غلظت عناصر توسط دستگاه نشر اتمی اقدام شد. پردازش آماری داده‌ها و تهیه نقشه پهنه بندی عناصر نیز به‌ترتیب توسط نرم‌افزارهای SPSS و ArcGIS انجام یافت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشینه میانگین غلظت کروم در نمونه‌های خاک سطحی و عمقی (میلی‌گرم در کیلوگرم) با 97/1±50/15 و 65/1±00/13 به‌ترتیب مربوط به ایستگاه 2 و بیشینه میانگین غلظت نیکل در خاک سطحی و عمقی (میلی‌گرم در کیلوگرم) با 90/1±25/19 و 02/2±50/18 به‌ترتیب مربوط به ایستگاه‌های 9 و 2 بوده است. نتایج مقایسه میانگین غلظت تجمع‌یافته کروم و نیکل در نمونه های خاک سطحی و عمقی با رهنمود WHO نشان داد که میانگین غلظت هر دو عنصر در نمونه ها کوچک‌تر از بیشینه رواداری WHO بوده است. بحث و نتیجه‌گیری: عدم تجاوز میانگین غلظت عناصر کروم و نیکل در نمونه ها از بیشینه رواداری WHO را می‌توان با عواملی همچون اعمال مدیریت محیط‌زیستی در واحدهای مستقر در شهرک، جهت وزش باد غالب که عمدتاً به سمت اراضی بایر سمت غرب منطقه است، وسعت اندک اختصاص یافته به کاربری کشت آبی و به‌تبع آن عدم استفاده بیش از حد از نهاده‌های کشاورزی مرتبط دانست. پرونده مقاله

ایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار گرفته و 90% آب شیرین مورد نیاز در کشور از منابع آب زیر زمینی تأمین می شود. با توجه به افزایش روزافزون آلودگی و کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی در اثر فعالیت های کشاورزی، صنعتی و توسعه ی شهری، در این پژوهش نسبت به بررسی غلظت عناصر آرسنیک، روی، کروم و منگنز در منابع آب زیر زمینی دشت رزن و تهیه نقشه پهنه بندی در طی فصول بهار و تابستان 1391 اقدام شد. بدین منظور به طور تصادفی از 20 حلقه چاه در سطح دشت، نمونه برداری و پارامترهای pHو دما در محل اندازه گیری شد. غلظت عناصر در نمونه ها بعد از طی مراحل آماده سازی آزمایشگاهی توسط دستگاه نشر اتمی قرائت شد. میانگین غلظت عناصر آرسنیک، روی، کروم و منگنز نمونه ها در فصل بهار به ترتیب برابر با 69/0±86/5، 42/3±28/30، 005/0±044/0 و 40/0±69/3؛ و در تابستان 68/0±83/6، 11/3±50/34، 006/0±046/0 و 51/0±50/4 قسمت در میلیارد بود. نتایج مقایسه میانگین غلظت عناصر مورد مطالعه با استاندارد WHO بیانگر آن است که میانگین غلظت عناصر کم تر از استاندارد می باشد. نتایج مقایسه تغییرات میانگین غلظت عناصر بین دو فصل، بیانگر فقدان اختلاف معنی دار است (05/0<P). همچنین نتایج تعیین همبستگی بین pH و دمای آب با میانگین غلظت تجمع یافته عناصر در نمونه ها بیانگر عدم همبستگی بین پارامترها با غلظت تجمع یافته عناصر است. گرچه در حال حاضر منابع آب زیرزمینی دشت رزن در معرض آلودگی بیش از حد مجاز به فلزات سنگین نیست، اما استفاده بی رویه و بلندمدت از نهاده های کشاورزی و همچنین استقرار صنایع آلاینده می تواند ضمن تهدید منابع آب زیرزمینی این منطقه، تبعات غیر قابل جبرانی را نیز به دنبال داشته باشد. پرونده مقاله

زمینه و هدف: امروزه باقی مانده آفت کش های آلی از جمله آلاینده های مهم منابع آب سطحی محسوب می شوند. بنابراین با توجه به استفاده از آب رودخانه گرگر برای زراعت و تامین آب شرب شهر های مجاور، پژوهش با هدف شناسایی برخی از آفت کش های کلره و فسفره در آب این رودخانه انجام یافته است. روش بررسی: نمونه برداری از 5 ایستگاه منتخب در طول رودخانه طی فصول بهار و تابستان 1391 برداشت شده و پس از انجام مراحل آماده سازی آزمایشگاهی نسبت به شناسایی و تعیین غلظت سموم در نمونه ها با استفاده از روش پیشرفته کروماتوگرافی لایه نازک اقدام شد. یافته‌ها: میانگین غلظت سموم آترازین، آلاکلر و توفوردی نمونه ها در فصل بهار به ترتیب برابر با 02/0±04/1، 03/0±06/1و 04/0±12/1 میکروگرم در لیتر و در فصل تابستان به ترتیب برابر با 45/1±04/3، 51/4±27/15و 62/3±12/12 میکروگرم در لیتر بود. پردازش آماری نتایج نشان داد که میانگین غلظت هر 3 سم شناسایی شده کم تر از رهنمود سازمان بهداشت جهانی است. بحث و نتیجه‌گیری: گرچه در حال حاضر از نظر غلظت تجمع یافته سموم در آب رودخانه گرگر خطری متوجه بهداشت عمومی نمی باشد، ولی به دلیل مصرف بی رویه نهاده های کشاورزی از جمله سموم شیمیایی توسط کشاورزان، در آینده ای نه چندان دور این بوم سازگان آبی با مشکل تجمع بیش از حد سموم و تبعات ناشی از آن مواجه خواهد شد که این امر می تواند عواقب ناگواری را برای شهروندان حاشیه رودخانه، حیات جانوری رودخانه و مصرف کنندگان از آب این بوم سازگان به دنبال داشته باشد. پرونده مقاله

زمینه و هدف: امروزه فضاهای همگانی شهری علاوه بر این که مکانی برای حضور مردم و محل تعاملات اجتماعی شهروندان می باشد، به عنوان فضای گردشگری نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در این بین، علاوه بر ارتقای آگاهی شهروندان در خصوص نقش صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری در توسعه اقتصادی و اشتغال زایی، آگاهی متولیان و تصمیم گیران شهری نیز در این زمینه بسیار افزایش یافته است. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی وضعیت فضاهای همگانی شهری در منطقه یک شهر همدان (رینگ اول) به عنوان یکی از فضاهای اصلی گردشگری شهر با رویکرد توجه به مولفه های طراحی شهری انجام یافت. روش بررسی: پس از مطالعات کتابخانه ای و میدانی، تهیه پرسشنامه، با تکیه بر اسناد ملی بالادستی کشور و از طریق روش تحلیلی سوات به بررسی وضعیت فضاهای همگانی شهری در منطقه یک شهر همدان اقدام شد. یافته ها : نتایج بیانگر اهمیت ارتقای شبکه حمل و نقل شهری، ارتقای کیفی مولفه های فضاهای همگانی و گردشگری شهری و نیز تقویت آسایش، ایمنی و رفاه نسبی برای دسترسی آسان گردشگران و شهروندان به فضاهای مذکور می باشد. نتیجه گیری: با ارتقای فضاهای همگانی شهری و عناصر اصلی موجود در آن از جمله تجهیزات و مبلمان شهری، می توان در راستای نیل به توسعه پایدار گردشگری و ارتقای رضایتمندی و جذب گردشگر شهری گام برداشت. پرونده مقاله

زمینه و هدف: فرآیند الکتروشیمیایی در سال های اخیر به وفور برای تصفیه فاضلاب های صنعتی که دارای اکسیژن خواهی شیمیایی بالا می باشند، به کار گرفته شده است. بنابراین در این مطالعه کارایی فرآیند الکترولیز برای حذف پیراسنجه های اکسیژن خواهی شیمیایی و کل ذرات معلق از فاضلاب صنعتی مورد ارزیابی قرار گرفت. روش بررسی: فاضلاب واحدهای کشمش پاک کنی شهرک صنعتی سهند ملایر با اکسیژن خواهی شیمیایی و کل جامدات معلق به ترتیب برابر با 26850 و 2325 میلی گرم در لیتر جمع آوری گردید. فرآیند الکترولیز شامل یک راکتور با حجم 9 لیتر و متشکل از 2 نوع الکترود آلومینیوم و استیل بود که بدون کاربرد هرگونه مواد افزودنی به منظور افزایش کارایی تصفیه فاضلاب در 3 زمان ماند 10، 20 و 30 دقیقه و ولتاژهای 10، 20 و 30 ولت انجام یافت. پس از انجام هر آزمایش، پساب خروجی راکتور بررسی و کارایی حذف پیراسنجه ها محاسبه شد. یافته ها: نتایج بیانگر آن است که کارایی حذف COD و TSS توسط الکترود آلومینیوم به ترتیب برابر با 28/88 و 05/95% در زمان ماند 30 دقیقه با ولتاژ 30 ولت و توسط الکترود استیل به ترتیب برابر با 54/76% در زمان ماند 30 دقیقه با ولتاژ 30 ولت و 53/67% در زمان ماند 10 دقیقه با ولتاژ 30 ولت می باشد. نتیجه گیری: با استناد به نتایج، تصفیه الکتروشیمیایی به همراه دیگر فرآیندها همچون افزودن الکترولیت ها، می تواند به عنوان ابزاری به منظور کاهش بار آلودگی پساب صنعتی مورد استفاده قرار گیرد پرونده مقاله

زمینه و هدف: نظر به اهمیت ایمنی غذایی و تاثیر سوء عناصر بالقوه سمی بر سلامتی انسان، این مطالعه با هدف بررسی غلظت تجمع‌یافته عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در بخش‌های ساقه و برگ دو نوع کاهوی ایرانی و کاهوی گرد (پیچ) عرضه‌شده در بازار مصرف شهر همدان انجام شد. روش بررسی: تعداد 15 عدد کاهوی ایرانی و 15 عدد کاهوی گرد از بازار مصرف شهر همدان خریداری شد. پس از آماده‌سازی و هضم اسیدی نمونه‌ها در آزمایشگاه، غلظت تجمع‌یافته عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در آن‌ها به‌روش ولتامتری عاری‌سازی آندی در سه تکرار خوانده شد. پردازش آماری داده‌ها نیز با استفاده از ویرایش 19 نرم‌افزارSPSS انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت تجمع‌یافته عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در بخش‌های برگ و ساقه کاهوی ایرانی به‌ترتیب برابر با 3/19 و 6/40؛ 103 و 233؛ 00/8 و 0/23؛ و 2/30 و 171 میلی‌گرم در کیلوگرم و در کاهوی گرد نیز به‌ترتیب برابر با 07/9 و 8/20؛ 4/35 و 118؛ 9/12 و 8/37؛ و 215 و 279 میلی‌گرم در کیلوگرم بوده است. نتایج مقایسه میانگین غلظت تجمع‌یافته عناصر در نمونه‌ها با بیشینه رواداری WHO/FAO نشان داد که به‌جز در مورد میانگین غلظت عنصر نیکل در کاهوی ایرانی، میانگین غلظت سایر عناصر از حد مجاز بیش‌تر بوده است. همچنین، به‌جز برای عناصر نیکل و سرب در کاهوی ایرانی، نتایج مقایسه بین بخش‌های برگ و ساقه نمونه‌ها نشان‌دهنده وجود اختلاف معنی‌دار آماری در سطح %95 بود. بحث و نتیجه‌گیری: از آن‌جا که کاهوی عرضه‌شده در بازار مصرف شهر همدان فاقد ایمنی غذایی برای مصرف‌کنندگان بود، لذا، نسبت به پایش محصولات کشاورزی پرمصرف قبل از عرضه به بازار مصرف توصیه می‌شود. پرونده مقاله

زمینه و هدف : یکی از مشکلاتی که استفاده از لجن تثبیت شده فاضلاب به عنوان کود ایجاد می کند، جذب فلزات سنگین توسط گیاه می باشد. در پژوهش حاضر تجمع غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم در با فت گونه گیاهی نعنا و اسفناج تیمار شده با لجن فاضلاب، مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: با طراحی پایلوتها به صورت شاهد و تیمار شده با لجن، گونه های گیاهی نعنا و اسفناج در آنها کشت داده شد. از هر دو گیاه 30 نمونه در نظر گرفته شد و غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم پس از برداشت گیاهان بوسیله دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. یافته ها: میانگین غلظت سرب در گیاه نعنا تحت تیمار لجن فاضلاب98/0 و درنعنا شاهد 043/0 و در گیاه اسفناج تحت تیمار لجن 82/0 و در اسفناج شاهد 063/0 ، میانگین غلظت کادمیم در گیاه نعنا تحت تیمار لجن 58/0 و در نعنا شاهد 073/0 و در گیاه اسفناج 33/2 و در اسفناج شاهد 067/0 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. نتیجه گیری: مقایسه نتایج با استاندارد نشان می دهد، میزان سرب در هر دو گیاه و در همه تیمارها پایین تر از مقدار استاندارد است اما جذب کادمیم در تیمارهای لجن بیشتر از استاندارد می باشد. علت آن می تواند شباهت عنصر کادمیم به کلسیم و قابل جذب بودن بیشتر برای گیاه باشد. تحلیل های آماری نیز نشان داد با اطمینان 0.99 بین اسفناج و نعنا کشت شده در تیمار لجن و تیمار شاهد از نظر غلظت سرب و کادمیم تفاوت معنی دار وجود دارد. کلید واژه ها: فلزات سنگین، لجن فاضلاب، تربچه، اسفناج پرونده مقاله

زمینه و هدف: با توجه به پیامدهای توسعه شهری از جمله تغییر و تخریب محیط‌زیست و تغییر در ساختار فیزیکی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهرها، پیش بینی و مدل سازی الگوهای گسترش و تغییرات فیزیکی شهرها طی بازه‌های زمانی مختلف می تواند در راستای دست‌یابی به توسعه پایدار شهری و فراهم کردن اطلاعات جامع برای مدیران و برنامه ریزان شهری از اهمیتی بسزا برخوردار باشد. لذا، این مطالعه با هدف شبیه سازی روند گسترش شهر گچساران با استفاده از مدل سلول های خودکار (CA) برای سال 2044 میلادی با در نظر گرفتن روند توسعه شهر طی سال‌های 1972 تا 2015 انجام یافت. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، با استفاده از تصاویر ماهواره لندست و سنجنده‌های MSS 1972،TM 1986، ETM+ 1999 و OLI 2015 نقشه ها و روند تغییرات کاربری اراضی طی دوره‌های زمانی مورد مطالعه استخراج شد. یافته‌ها: نتایج بیان‌گر رشد فزاینده کاربری شهری طی زمان به‌ویژه در نیمه شمالی شهر و کاهش کاربری طبیعی و بوم‌شناختی و به‌ویژه اراضی کشاورزی و مرتعی بود. همچنین مشخص شد که روند گسترش و توسعه شهر گچساران در طی دوره 1972 تا 2015 از الگویی مناسب تبعیت نکرده و از این‌رو به‌ویژه در قسمت غربی رشد ناموزون شهر نمایان است. از طرفی مطابق پیش‌بینی خروجی مدل، در سال 2044، در حدود %70 وسعت منطقه مورد مطالعه را کاربری شهری به خود اختصاص خواهد داد. بحث و نتیجه‌گیری: با استناد به یافته‌های پژوهش می‌توان اذعان داشت که مدل سلول های خودکار از دقت قابل قبول برای پیش‌بینی و شبیه‌سازی روند توسعه شهری برخوردار است و می‌تواند به‌طور موثر برای مطالعه پویایی شهری و به‌ویژه در شهرهایی با رشد سریع مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله

فعالیت های معدنی که از دیرباز به دلیل اهمیت در تامین مواد اولیه مورد توجه انسان بوده است، تغییرات بسیاری در محیط زیست از جمله آلودگی هوا به ذرات معلق ایجاد کرده است. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت آلودگی ذرات معلق هوای ناحیه صنعتی سیلیس کوبان ازندریان همدان به ذرات معلق انجام یافت. نمونه برداری از 8 ایستگاه منتخب شامل 5 واحد فعال در مجتمع سیلیس کوبان و 3 ایستگاه منتخب محیطی در اطراف مجتمع با درنظرگرفتن شرایط جهت وزش باد غالب و سکونت اهالی در فصول تابستان و پاییز 1392 انجام شد. پردازش آماری داده ها نیز توسط نرم افزار SPSS انجام شد. بیشینه میانگین غلظت ذرات معلق خروجی از دودکش واحدهای مورد بررسی بر حسب mg/m3 در فصول تابستان و پاییز سال 1392 به ترتیب با 59/68±78/198 و 00/9±67/199 و کم تر از رهنمود سازمان حفاظت محیط ز یست بود. از طرفی میانگین غلظت PM2.5 در همه ایستگاه های سنجش محیطی به جز ایستگاه محیطی 3 در فصل تابستان، بیش تر از رهنمود EPA و میانگین غلظت PM10 نیز در همه ایستگاه های سنجش محیطی به جز ایستگاه محیطی 2 در فصل پاییز، کم تر از رهنمود EPA بود. با توجه به این که میانگین غلظت ذرات معلق خروجی از دودکش واحدهای مستقر در مجتمع ازندریان و همچنین ذرات PM10 در سنجش های محیطی کم تر از حد استاندارد بود، بنابراین می توان به کارایی نسبی سیستم کنترل آلاینده های خروجی از دودکش به ویژه ذرات با قطر بزرگ تر از 10 میکرون در واحدهای مستقر در مجتمع اذعان کرد پرونده مقاله